HUISARTSEN BUNDELEN
GROEPSPRAKTIJKEN
Het huis van de baby
Bevolking groeit langzamer
Gedrang 0111 publiciteit
rond Drakensteyn
Prof. Plate
tracht pers
1 /e misleiden
Optreden
recherche
begrijpelijk
Achter de 4
nu dichte
begroeiing
Spion' Cor S. opnieuw
vrijgesproken na eis
vier en een half jaar
•t
VRIJDAG 14 APRIT. 1967
(Van onze sociaal-economische redactie)
UTRECHT Wie mocht menen, dat de artsenwereld in Neder-
id zich het afgelopen jaar alleen zorgen heeft gemaakt over de
igte van de honoraria, die heeft het mis.
Van de belangrijkheid van de salariëring willen de artsen niets
doen. maar de georganiseerde artsenwered is ook al geruime
bezig met het opstellen van plannen om de medische verzor-
van de Nederlandse bevolking zo mogelijk nog te verbeteren
•fficiënter te doen verlopen.
jg van c
3efficiën
h thans verkregen betere honore-
opent hiertoe mede de weg en
jendien maken de plannen het werk
|r de arts persoonlijk aangenamer
regelmatiger. De plannen, die hier
oeld worden, zijn de pogingen tot
rerkelijking van zogenaamde
pspraktijken en gezondheidscentra.
3 trecht heeft hiervan de primeur,
t dit voorjaar wordt hier in de
i >J «bouwwijk O vervecht een begin
aakt met een groepspraktijk, al-
hiervoor de basis gelegd. De
heid verleent subsidie in ruil waar-
gegevens omtrent de ervaringen
de resultaten van een dergelijke
dijk worden verstrekt.
De gedachte van de groepspraktijk
het centrale onderwerp van het
ngres van het Huisartsengenoot-
1962 in Eindhoven gehou-
n. Tot de uitwerking van deze ge
achte heeft prof. dr. J. C. van Es,
eerste Nederlandse hoogleraar in
geneeskunde van de huisarts aan
Utrechtse universiteit, belangrijk
Sldragen. Hij i s tevens directeur
n het Nederlandse Huisartsen
fstituut. dat zich o.a. bezig houdt
•t de ontwikkeling en groepsprak-
Blken en gezondheidscentra. Met de
gelijkse leiding van dit werk van
t instituut is de arts J. Koopman
last, tot 1 november 1966 hoofd
de huisartsendienst van de N.V.
ilips te Eindhoven.
heer Koopman heeft een langduri-
U rvaring opgedaan zowel in de ge-
e huisartsenpraktijk als in de
pspraktijk bij Philips, waar niet
der dan 15 huisartsen samenwerk-
VORDELEN
•n groepspraktijk houdt in. dat een
al artsen uit een bepaalde stad of
bepaalde omgeving hun praktijk
menlijk uitoefenen met één ge-
als centrum, waardoor het werk
iet belang van de patiënt effi-
en beter en in het belang van
gemakkelijker kan worden ver-
»r samenwerking is het mogelijk
^'•fmeer te gaan doen aan preventie-
:org bijv. van ouden van dagen. De
Koopman denkt met name aan de
elijkheid alle bejaarden periodiek
n onderzoek te onderwerpen.
wekelijkse gesprekken tussen de
T| n onderling houdt men elkaar op
ihoogte van allerlei initatieven,
nt men elkaar in het werk en
dt de wetenschap beter gediend,
iboratorium en instrumentarium
ïen beter worden verzorgd, de bin-
tussen arts en patiënt blijft ve
en de pieken uit het werk van de
irts weggenomen.
bijscholing, vervanging, vakan-
nacht-, avond- en weekendiensten
ïen betere regelingen worden ge
en en voor het artsengezin bete
de praktijk-uit-huis een grote rust.
heidscentrum door samenwerking met
de GGD, de medisch opvoedkundige
centra, de wijkverpleegsters enz. De
wijkverpleegsters zijn thans dikwijls
gedwongen werk te doen beneden het
niveau van haar opleiding. Door ont
koppeling van de relatie tot de wijk
en binding aan de huisartsenpraktijk
zou het werk van de wijkverpleegster
ook veel efficiënter worden. Dokter
Koopman denkt ook nog aan samen
werking met de vroedvrouwen en d(
maatschappelijk werksters.
Als symptomen voor een ontwikke
ling in deze richting ziet dokter Koop
man behalve het werk van prof. Van
Es in Utrecht, ook de benoeming var
prof. De Haan in Rotterdam voor d<
algemene geneeskunde en enkele hoog
leraren voor sociale geneeskunde in
Nijmgen en Groningen resp. prof.
Mertens en prof. Van Deen. beiden
van origine huisarts.
Een studiegroep groepspraktijken,
die bestaat uit vertegenwoordigers van
het Ned. Huisartsen Genootschap de
Maatschappij van Geneeskunst, de
Landelijke Huisartsen Vereniging, ju
risten, economen, bouwkundigen en or
ganisatiedeskundigen, is al hard aan
het werk. Deze groep zal op korte ter
mijn een rapport doen verschijnen,
in artsenkring ter discussie zal worden
gesteld.
In het hele bedrijfsleven groeit alles
naar grotere eenheden, naar schaalver
groting. Dokter Koopman gelooft, dat
de huisartsen aan deze ontwikkeling
niet zullen kunnen ontkomen, al geeft
hij grif toe, dat op vele plaatsen de
individuele artsenpraktijk zal moeten
blijven, met name op het platteland.
De belangstelling voor de ontwikke
ling van groepspraktijken is opvallend
groot. Niet minder dan 36 groepen van
mensen uit allerlei kring hebben zich
als gegadigden bij het Nederlandse
Huisartsen Instituut in Utrecht aange
meld.
lijk werksters was bestemd.
Met enige verbouwing van
dit pand ziet mr. Schouten
wel mogelijkheden om hier
tevens een groepspraktijk
voor 4 tot 5 artsen onder te
brengen.
ANDERE PLAATSEN
In Oost-Flevoland is reeds met goed
resultaat een groepspraktijk tot stand
gekomen, waarbij de artsen een derde
van hun tijd aan preventief werk kun
nen besteden.
In Amsterdam hebben elf artsen
zich aangemeld als gegadigden voor
een groepspraktijk. Voorts bestaan
in zeker nog een vijf plaatsen plannen.
Er is in ons land een boeiende ont
wikkeling aan de gang om in de toe
komst tot een nog betere medische ver
zorging van ons volk te komen.
Het Nederlandse Huisartsen Instituut
verricht hierbij onder leiding van prof.
Van Es en dokter Koopman voortref
felijk pionierswerk.
Incident
Drahénsteyn
bij
PLANNEN
J. KOOPMAN
UITBOUW
Een bijzonder belangrijk
initiatief is gekomen van
de Haagse wethouder, mr.
Schouten. Verschillende
huisartsen zijn uit het
Haagse stadscentrum ver
trokken en B. en W. van de
residentie vrezen een onvol
doende medische verzor
ging in de toekomst van de
bevolking in het stadscen
trum.
Wethouder Schouten zou
graag in het centrum van
Den Haag een groepsprak
tijk gesticht zien. waarvoor
hij al een gebouw heeft
aangewezen. Het gaat hier
om een pand aan de Schee
persstraat, dat aanvankelijk
alleen voor de maatschappe-
Zakenmensen maken reclame
(Van een onzer verslaggevers) j
LAGE VUURSCHE Han
dige zakenmensen proberen met
wisselend succes een graantje
mee te pikken van de publici
teit rondom kasteel Draken
steyn. Ze verkopen hun zaakjes
goed: onder het mom van hel
aanbieden van geschenken spe
culeren zij op gratis reclame,
te verzorgen door persfotogra
fen en cameramensen, die nu al
dagenlang voor het brede hek
„op wacht" staan.
Gistermiddag zorgde een
oude T-ford bestelwagen, waar
mee reclame wordt gemaakt
voor een bepaald merk aeu de
cologne voor enige consterna
tie op de oprijlaan naar het
kasteel.
De chauffeur vertelde de marechaus
see. dal hij een geschenk kwam aan
bieden. Dat zeggen de meest zonder
ling uitgedoste mensen, die zich bij
de poort melden ook en daarom
deed de marechaussee wat er van
hem onder zo'n situatie wordt ver
wacht. Hij belde zijn wachtcomman
dant om instructies.
Recherche
Even later kwam een paleisrccher-
cheur op zijn gemak naar het hek
wandelen. Maar daarmee was de toe
gang nog niet geregeld. De recher
cheur onderwierp het tientallen ja
ren oude wagentje eerst aan een
grondig onderzoek Hij lichtte alle
kussens van hun plaats en onder
zocht daarna argwanend de laad-
ruimte.
j Toen hij geen kneedbommen of andere
I explosieven vond, ging hij naast de
j chauffeur op de voorbank zitten en
zei: „Rijden maar". Een paar hon-'
derd meter verder, bij de wachtcom
mandant. mocht de chauffeur tenslot
te namens zijn werkgever het ca
deau afgeven: een kristallen flacon
met reukwater.
Prinses Beatrix had er al een paar,
maar dat wisten ze bij de eau de
cologne-fabriek ook wel. Het was
ook niet om een origineel geschenk
begonnen, wel om publiciteit,
kasteel De vertegenwoordiger van een fabriek
p§f kensteyn binnenrijdt. in kindermeel had de dag ervoor
'~3f ot nu toe kwam hij in een BMW I minder moeite om binnen te komen.
per naar Lage Vuursche. Gisteren Hij zette m het wachtlokaal een
IV ht hij in Utrecht een donkerblauwe doos neer met de mededeling, dat de
aMW (kenteken 45-37-DP). inhoud voor de baby was
'p zijn verzoek heeft de dealer het Twee uit Bonn afkomstige Duitsers
iwJgentje eerder geleverd dan de bë- zien potentiële afnemers in de
I M ling was. In Utrecht zal prof. Plate stroom „Drakensteynkijkers", dii
(Van een onzer verslaggevers)
AGE VUURSCHE De verloskun-
prof. dr. W. P. Plate heeft een
ere auto aangeschaft in de hoop
de kaarten staan de in rood, wit,
blauw en oranje gevatte afbeeldin
gen van prinses Beatrix en prins
Claus en op de Duitse postzegel
het poststempel
gedrukt: met de datum 10-3-196G.
..Twee kwartjes", zeggen de Duitsers
in accentloos Nederlands tegen i
nieuwsgierigen. Kaarten met de af-1
beeldingen van de paus zijn duur-,
der: een gulden. Daarvoor is de be
langstelling dan ook nog geringer....
Elf hondjes
In het huis naast kasteel Drakensteyn
is het groot feest, omdat er een elf-
ling is geboren. De zwarte poedel
Nora van dc familie Brandt is moe
der geworden van zes zwarte en vijf
bruine poedeltjes. De vader, een brui
ne poedel, heeft zich overigens nog
niet laten zien. De heer Brandt heeft
de feestverlichting aan zijn huis, ro
de. witte, blauwe en oranje lampjes,
echter nog niet ontstoken. Daarmee
wacht hij tot op Drakensteyn de ba
by is geboren.
Fotografen en cameramensen van film
en televisie hebben in Lage
Vuursche een ondankbare taak. El
kaar regelmatig aflossend staan zij
overdag, 's avonds en nachts met
hun apparatuur in „stelling" voor de
beide ingangen van het kasteel. Zij
„bewaken" ook de modderige bospa
den aan de achterkant, die door de
leden van de koninklijke familie
meermalen als „sluipwegen" worden
gebruikt om onopgemerkt naar en
van Drakensteyn te rijden. Tot nu
toe zijn zij daar volkomen in ge
slaagd. want er is geen fotograaf,
die hen heeft gezien.
Vergeleken bij hun collega's van de
visuele pers hebben de schrijvende
journalisten het veel gemakkelijker,
hoewel het zitten op terrasjes onder
een warm lentezonnetje op den duur
ook gaat vervelen.
(Van een onzer verslaggevers)
LAGE VUURSCHE De Rijks
voorlichtingsdienst zegt in een
uitvoerig communiqué naar aan
leiding van het incident tussen
leden van de paleisrecherche en
een groep fotografen en journalis
ten. dinsdag op de openbare weg
naast kasteel Drakensteyn, dat
het optreden van de veiligheids
dienst begrijpelijk was, al ontbrak
daaraan een wettelijke grondslag.
Uit het door de RVD ingestelde onder
zoek is gebleken, dat „de opvattin
gen. die de betreffende groep fotogra
fen en journalisten heeft ten aanzien
van haar eigen werk niet door de
Nederlandse journalistiek worden ge
deeld."
Ook wordt, aldus de RVD, de formule
ring van het telegram, dat de pers
vertegenwoordigers aan het Prinse
lijk paar hebben gezonden, algemeen
afgewezen.
GEEN FOTO'S
„Uit de vele reacties blijkt, zo gaat het
communiqué verder, dat noch de re
dacties van de Nederlandse publici
teitsmedia noch haar lezers, wensen
dat de Prinses in haar huidige
omstandigheden wordt gefotogra
feerd. Dit gevoelen leeft evenzeer bij
de leden van de veiligheidsdienst
van het koninklijk huis."
„Werken volgens een algemeen afgewe-
zen uitgangspunt kan echter vrij
spoedig tot conflicten aanleiding ge- j
ven. Dit gebeurde dezer dagen dan j
ook. toen een tweetal leden van de
veiligheidsdienst in actie kwam te
gen de fotograaf, die op de openbare
weg, onmiddellijk grenzend aan het
landgoed Drakensteyn, een opname
van de Prinses in haar tuin trachtte
te maken."
Over de inhoud van het communiqué
is van woensdagmiddag tot donder
dagavond beraadslaagd.
Prinses Beatrix heeft van het
kasteel Drakensteyn. waarvan de
restauratie duurder moet zijn ge
weest dan de bouw van een bunga
low, een eigen home gemaakt in
een mooie omgeving (foto boven).
Dit huis. dat haar kasteel is,
heeft ze naar eigen smaak en in
zichten ingericht. Zo is in de grote
hal een schouw aangebracht in de
stijl van de zeventiende eeuw. In
deze schouw is een tableau gemet
seld van antiek polychrone tegel
tjes, voorstellend de Friese stadhou
der Jan Willem Friso. de stamva
der in rechte lijn van koningin Wil-
helmina. In deze hal ligt ook een
groot kleed, gemaakt door de Rot
terdamse vrouwen (foto midden)-
De sfeer in de werkkamer van de
Prinses is weer zakelijker. Veel is
hier in mahoniehout uitgevoerd. Op
de vloer ligt Weens parket. Ook in
dit vertrek valt de smaakvolle in
richting op. (foto beneden).
„De slaapkamer van prinses Bea
trix is behangen met heel zacht
blauw Japans zijde behang. Ook
hier is een Louis XV schouw aange
bracht. De schuifdeuren naar het
balcon achter deze kamer kunnen
met schuifbare luiken worden af
gesloten. Van dit balkon heeft men
een prachtig uitzicht over het
fraaie terrein. Uit de slaapkamer be
reikt men de badkamer, waarvan
de wanden tot een bepaalde hoogte
zijn bezet met Italiaanse witte te
gels, waartussen gestrooid tegels,
die fijn gedecoreerd zijn met bloe
men en vlinders."
Deze en andere bijzonderheden
kan men lezen in het rijk van fo
to's voorziene boek „Drakensteyn
en zijn bewoners."
De schrijvers van dit werk (uitge
geven door De Boekerij NV, Baarn)
M. G. Schenk en J. B. Th. Spaan
wandelen discreet door het mooie
kasteeltje, waarin het Prinsenkind
zal opgroeien.
Er is reeds veel over Drakensteyn
geschreven (ook in onze bladen).
Maar het is leuk veel over wat
schuil gaat achter de nu wel dichte
begroeiing in één boek (prijs ƒ5,90)
gebundeld te hebben.
Aan de andere kant roept de
beschrijving er begrip voor op, dat
prinses Beatrix en prins Claus
recht hebben op een privésfeer, zo
als elke ander Nederlands gezin. Het
huis van de baby is immers eén
strikt particuliere woning.
Aan de geschiedenis van Dra
kensteyn wordt ruime aandacht
besteed. Voor liefhebbers is dit inte
ressante lectuur. Anderen zullen al
tevreden zijn met de afgedrukte ou
de prenten van het kasteeltje. Ve
len zullen plezier hebben in dit
boek over de leefruimte van het
nieuwe Oranjegezin.
ROUAAN De 33-jarige Franse ac
trice Nicole Berger is gisteravond over
leden aan de verwondingen die zij op
7 april bij een auto-ongeluk had opge
lopen. Zij verwierf bekendheid door
haar rollen met Gerard Philipe. Jean
Gabin en Brigitte Bardot, en mede
door haar T.V.-srie „Cecilia, platte
landsdokter."
ROTTERDAM Opnieuw heeft de
Rotterdamse rechtbank de 38-jarige
technisch inkoper Cor S. vrijgesproken
van de hem ten laste gelegde voorbe
reiding tot spionage voor de Oost-
duitse staatsveiligheidsdienst.
De rechtbank kwam tot deze
uitspraak na nauwelijks een kwartier
in raadkamer te zijn geweest. De offi
cier van justitie, mr. R. A. Schimmel,
had donderdagmiddag vier en een half
jaar met aftrek en onmiddellijke ge
vangenneming geëist.
om sportief
uitte rusten
De rechtbank, gepresideerd door
mr. R. J- Brunner. kwam tot dezelf
de conclusie als tijdens de eerste be
handeling van deze zaak, in mei van
jaar. Mr. S himmel eiste
Nieuwe feiten zijn in de afgelopen
periode niet aan het licht gekomen en
de thans uitgebrachte dagvaarding
in tegenstelling tot de eerste keer lag
die nu niet voor de pers ter inzage
verschilt weinig van de vorige. „Deze
is alleen technisch anders geredi
geerd", aldus mr. Schimmel.
Zijn eis van vier en een half jaar
grondde hij op het derde en vierde
punt uit de tenlastelegging, die beide
„voorbereidende handelingen tot spio
nage" inhouden, waarop een maximum
gevangenisstraf van zes jaar staat. De
eerste punten handelden over poging
tot spionage.
Beroerd
was tegen Oost-Duitsland te spioneren.
Een argument, dat volgens de offi
cier niet opgaat, op grond van artikel
98 a uit het wetboek van strafrecht,
waarin voorbereiding tot spionage
strafbaar wordt gesteld. ..afgezien van
de bedoeling waarmee dit wordt ge
daan".
De behandeling voor de rechtbank
in dezelfde samenstelling als de vo
rige maal vergde thans aanzienlijk
minder tijd dan in mei. Nu duurde de
zitting anderhalf uur, terwijl het
destijds om bijna een half etmaal
ging. Er waren deze keer geen getui
gen opgeroepen; in mei legden vijf
buiten de rechtszaal onzichtbare ge
tuigen a charge en zes getuigen a
décharge verklaringen af.
Cor S. krijgt op last van de recht
bank zijn paspoort, dat hem bij zijn
arrestatie werd ontnomen, terug.
i Daf gebruiken om in het drukke
ósverkeer beter uit de voeten tej
i gemakkelijker een parkeer-
ats te kunnen vinden.
ke dag opnieuw door Lage Vuursche
trekt. Op de hoek van de oprijlaan
hebben zij een map met fotokaarten
aan een dikke boom bevestigd. Op
DEN HAAG De Nederlandse be
volking is vorig jaar de 12,5 miljoen
gepasseerd. Op 1 januari jl. waren er
12.534.795 inwoners, dat is 157.601 meer
dan op 1 januari 1966.
Er werden vorig jaar ruim 240.000
kinderen geboren, terwijl ruim 100.000
mensen overleden. Er vestigden zich
voorts 82.000 buitenlanders in ons
land. Daartegenover gingen 62.000
mensen in het buitenland wonen.
De totale bevolkingsaanwas in 1966
(58.000) is achtergebleven bij die in
1965 (165.000) en ook bij die van 1964
(171.000). Het vestigingssaldo
CBS: steeds meer
gezinsplanning
Dit betekent dus dat de natuur
lijke groei nog sterker is vermin
derd dan de genoemde totale
groei, voor een deel als gevolg van
de lagere geboortencijfers (1964.
Op de hem na afloop van het ook nu
met geslote ndeuren gevoerde proces
gestelde vraag, waarom hij thans
een halfjaar minder heeft geëist
JHL antwoordde de officier: „De man is er
toen vijf jaar met aftrek en ging. beroerd aan toe geweest in de afgelo-
nadat de verdachte was vrijgespro- Pen tijd. Het heeft, na de eerste behan-
ken. in hoger beroep. deling van de zaak. een jaar geduurd
voor hij opnieuw moest voorkomen en
Enige maanden later verklaarde het hij is bovendien al dié tijd werkloos
Hof te Den Haag de dagvaarding nie- geweest, terwijl hij voordien een heel
tig, zodat de officier de zaak opnieuw behoorlijke positie had.
voor de Rotterdamse reentbank konIk hoop dat de zaak nog voor de
vakantie 1 juni in hoger beroep
kan worden behandeld, niet zozeer in
mijn belang als wel in dat van S".
De feiten, die S. ten laste waren ge
legd, zouden zich hebben afgespeeld
tussen 1961 en oktober 1965, toen hij
werd gearresteerd. Hij zou in die perio
de, onder het pseudoniem Erich Stadie,
contact hebben gehad met de Oost-
duitse staatsveiligheidsdienst te
Oost-Berlijn. van wie hij codemateri
aal zou hebben ontvangen om berich
ten te ontcijferen die per radiozender
naar zijn huis aan de Rotterdamse Zes-
tienhovensekade werden gezonden.
Hij zou voorts contact hebben ge
zocht met een beroepsofficier van een
Nederlands tankbataljon, die operatie
bevelen kende en gegevens uit militai
re handboeken en militaire tijdschrif
ten aan de Oostduitsers hebben
verstrekt, waarbij hij gebruik maakte
van „dode brievenbussen".
wijst erop, aldus het Centraal bureau
voor de statistiek, dat steeds meer
sprake is van geboortenregeling.
Het toenemen van het aantal eerst
geborenen houdt in de eerste plaats
verband met het feit, dat ook het aan
tal nieuwe huwelijken jaarlijks toe
neemt. (1964, 1965, 1966 resp. 103.000,
109.000 en 112.000). Toch is de vermeer
dering van het aantal eerstgeborenen
iets achtergebleven bij die van het
1965 en 1966 resp. 251.000, 245.000 j tal huwelijkssluitingen. Dit wijst erop,
i dat de tijdsduur tussen huwelijk
240.000).
Het aantal laat-geborenen Iaat del eerste kind steeds groter wordt: ook
tenlandse migratie groeide daarente-1 laatste jaren een grote teruggang zien: een vorm van gezinsplanning, meent
van 13,8 via 13 tot 12,1 promille. Dit I het CBS.
Contacten
Cor S., die uit hoofde van zijn be
roep vaak reizen naar landen achter
het IJzeren Gordijn maakte, heeft tot
op de dag van vandaag volgehouden,
dat zijn contacted met de Oostduitsers
bedoeld waren als een poging om ir
hun veiligheidssysteem te kunnen bin
nendringen en dat het juist zijn opzet
