Veel ongelukken
gebeuren thuis
WINKELEN
DEBUSED
Werk buitenshuis
neemt steeds toe
BLAD ZIJ
dialoog
ZATERDAG 4 M AART 1967
ROND tweeduizend doden per strijding van ongevallen bij kinde
jaar in ons land en in onze ren; de zoekplaat Oost-West,
eigen tijd. Dat is evenveel thuis. alles veilig?; Inspectielijst
als in het verkeer en dat cijfer staat voor de jeugdbrandweer, waarin
tegenover „slechts" 350 ongeluk- tips staan voor de brandveiligheid
ken tijdens beroepsarbeid. Het Vei- in eigen huis.
ligheidsinstituut, Hobbemastraat Het gezamenlijk bestuderen van EEN VEILIGER
22 te Amsterdam, geeft ter bestrij- dit materiaal met de gezinsleden
ding van ongevallen instructieve kan veel ellende voorkomen. De
folders uit. ervaring met veiligheidsacties in
Vraagt u eens aan: 52 vragen bedrijven heeft bewezen dat onge-
voor veilig wonen- een inspectie- vallen wel degelijk zijn te voor
lijst voor een veilige woning; Be- komen
ER IS ALTIJD
MANIER
Tegenover één dodelijk
ongeluk in Nederland
per dag in de industrie staan
acht dodelijke ongelukken „in
en om" het huis. Bij deze acht
zijn gemiddeld 3% zeer jonge
kinderen betrokken. Getallen
om te overdenken, aldus de
Maandelijkse mededelingen
van de Nederlandse Huis-
houdraad. Bedenk: ongeval
len nemen meer tijd dan de
zorg voor de veiligheid. Be
steed aandacht aan de vloe
ren. Ze moeten natuurlijk
schoon zijn maar niet glad. tijd tot tijd melding
wen is de deelname aan het arbeidsproces toege
nomen. Het aantal gehuwde vrouwen dat buitenshuis
gaat werken is bijna verdubbeld. Bij de categorie ge
huwd-geweest is de deelname nagenoeg constant ge
bleven, hoewel o.a. als gevolg van sociale maatrege
len de directe noodzaak om te werken is verminderd.
Dit geldt voor bijna alle leeftijdsgroepen.
Ondanks hoge
belasting
veertigjarigen die de grote kinde
ren het huis uit zien gaan en
zelf nog flink genoeg zijn om
aan het arbeidsproces deel te
Geen stem
Werkte in 1947 5 pet. gehuwde Een deel van de zomer, de he-
vrouwen in de leeftijd van 20-24 le herfst en een stukje van de
jaar buitenshuis, in 1960 bedroeg MM HjHH
dat percentage 11 pet. Van de
veertig tot vier en veertigjarigen komstenbelasting. Want
werkte in 1947 twee procent, in haar man heeft de staat
1960 vijf procent der gehuwde
i buitenshuis.
het
We mogen aannemen dat het Avenue:
hier jonggehuwde vrouwen be
treft die voor de komst van de
baby haar baan aanhouden, en Maar wel een inkomen. Van
eerste wil men niets horen,
l maken: chine en centrifuge van een ge-
Geen kleedjes of deurmatten kleuters worden het slachtoffer aarde aansluiting voorzien?
die kunnen glijden (prima an-
schoonmaakmiddelen die Een wandcontactdoos met aard-
ti-slip materiaal" vMr'önder staa" en d,„e d°" ™n,act, ïMft J1"""1? atriPPan
i i «i- t delijk zijn bij inwendig gebruik, die met de aarde verbonden zijn
Kleedje ot mat zijn te koop). Het gootsteenkastje is berucht. Sluit een wasmachine met elek-
Controleer dat vanavond nog! trische verwarming bij voorkeur
Hebt u medicijnen ook de aan op een electrische leiding
„onschuldige" altijd achter die beveiligd is met een smeltpa-
slot? Er gebeuren ernstige onge- troon van 16 ampère (met grijs
lukken doordat kinderen medicij- gekleurd schijfje). In douchecel
nen in grote hoeveelheden op- of badkamer mag géén wandcon-
eten. Is een ziektegeval genezen, tactdoos aanwezig zijn ook
doe dan de daarvoor bestemde geen geaarde.
AAN brandpreventieve maat-
regelen werd onlangs een te
levisie-uitzending gewijd die er
niet om loog: niet roken in bed,
schakel strijkijzer uit als de tele
foon- of deurbel gaat, laat as
eerst afkoelen alvorens de asbak
In het vuilnisvat te ledigen, géén
sigaretten vlakbij gordijnen en
laat kleuters niet bij lucifers
kunnen!
Bekijk uw huis eens aan alle
kanten om te zien waarheen u
vluchten kunt als er onverhoopt
medicijnen ook weg.
Vakman
Uw gastoestel kan voor hetzelf-
Deze veiligheidsvoorschriften
zijn er om u te beschermen! Bij
het verwisselen van een smeltpa-
troon altijd eerst de nieuwe pa
troon in de porseleinen schroef-
kop steken en dan de schroefkop
ïïïrssL"«iï.zrssrs deJtnoppen «"l6
de uitwegen niet zien Vandaag laa* u dat karweitje door de vak- *e schroeven, dan kunt u makke-
ae uitwegen met zien. vandaag Hjk t de elektrische stroom in
uw aandacht eraan besteden, J113" doen- Hoe zlt net m.el ver Jnrakim? komen
lengsnoeren? In een gezin met aanraking komen.
Onze krant moet
jonge kinderen dient de centrifu
ge voorzien te zijn van een
beschermend deksel. Zijn wasma-
Zomer moet
voorbereid
LJOEWEL we 't
ons moeilijk
meer kunnen
voorstellen, toch
kan maart zijn
staart nog roeren
en april ons een
witte hoed geven.
Zoals de toestand
nu is, kunnen we
volop in de tuin
aan het werk en
daar moeten we
op de vrije zater
dag maar
profiteren
vorst en sneeuw
spelbrekers wor
den.
Heesters en bo
men kunnen nog
geplant worden
tot eind maart,
mits ze 's winters
hun blad verlie
zen. Met groen-
blijvende heesters
en coniferen wach
ten we liever tot
half april.
Rots- en borderplanten, die De pli
niet geheel winterhard zijn, orm
laten zich bij voorkeur in jjjfc t
maart verplanten. Grote pollen een
kunnen dan meteen gescheurd
worden, waarbij we de oude
kern opruimen en de jonge
kantstukken opnieuw uitplan-
ten. Zelfs in kleine tuintjes
groepen vormen van minstens
Loopt u bij het afstoffen lie
ver zélf om de lampekap heen,
dan de lamp rond te draaien,
want dan draait u langzaam
maar zeker de draden los. Weet
u dat er snoeren in de handel
zijn waarbij de contactstop en
de toestelcontactstop één geheel
vormen met het snoer en van
onbreekbaar materiaal zijn ge
maakt?
Snoer
het laatste alles. De staat telt
haar inkomsten bij dat van haar
man. doet alsof er van enig
werk of inkomen harerzijds geen
sprake is, haalt zelf zodoende
het onderste uit de kan. kreeg
nimmer het lid op de neus en
noemt het alles tezamen progres
sieve belasting.
Gepruttel
Kan iemand begrijpen, vraagt
Cri, dat ze zich zo lang al, zo
lankmoedig, deze even onbevredi
gende als onbehoorlijke gang
van zaken laat aanleunen? Dat
men van haar niet veel anders
hoort dan wat binnensmonds ge
pruttel binnenshuis?
Dat zij, volwassen, werkende
en gehuwde vrouw, na jaar-in
jaar-uit dusdanig vernederd en
financieel geslagen te zijn gewor
den, langzamerhand niet rijp is
voor wat progressieve tegenac
ties? Onbegrijpelijk dat niet alle
verdienende Antjes en bloc het
bijltje er bij neergooien en zich in
zalig nietsdoen laten zakken ach
ter een door haar man gefinan
cierde thé complet, om niet eer
der overeind te komen dan na
dat ze van wetgever en mannen
maatschappij tot de rechtmatige
status van volwassen werk
neemsters en burgeressen bevor
derd zijn".
OPMERKELIJK zoveel com
mentaar als ik op de vorige
Open Brief heb gekregen. Schrijf
ik over dienstweigering, weer
loosheid, oorlog, macht, christen-
zijn en de geweldige geboden Gods,
dan denken er luidop enkele brief
schrijfsters mee. En dan nog zo
dat elk nieuw gesprek meer uitleg,
meer diepgang behoeft. En uren
Ratel ik echter een naar mijn
mening praktisch antwoord op
een praktische, zij het dan ook
nog wel diepgaande, vraag uit de
machine, dan krijg ik van alle
kanten commentaar en raadgevin
gen, terechtwijzingen, zelfs kleine
„Neem je die briefschrijf
ster-moeder serieus, Chris? Maar
schat, hoe kan je dat nou toch
doen. ik heb je altijd als een heel
ander iemand gekend! Heeft dat
volmaakte wurm met die persoon
lijkheid die te gronde dreigt te
gaan, geen vader? Moet ze hier
eens komen trusthuis met 400
mensen), kan ze de handen uit de
Er zijn al ontelbare
gebeurd door ramen
Laat dat tverkje lie
Een lang dun plastic snoer
langs de plint gespijkerd door de
doe-het-zelver kan dodelijk voor
de kleuter zijn. Door het
vastspijkeren kan het snoer wor
den beschadigd waardoor de spij
kers onder spanning kunnen ko
men te staan. Een verplaatsbaar
verwarmingstoestel in de badccl *'6hni_„
is uit den boze. Neem een specia
le badkachel buiten handbereik
aangebracht, met een trekschake-
Een gasfles kan een „bom"
zijn in het huishouden. Als u
hem goed behandelt is hij veilig.
Nonchalance kan dodelijk zijn.
Ruikt u iets, dan niet opsporen
met een lucifer maar altijd met
zeepsop. Steek als u gas ruikt
geen electrisch licht aan, het
schakelvonkje is in staat een ex
plosie teweeg te brengen. Spuit
bussen, we schreven het al eens,
kunnen met een drukmiddel ge
vuld zijn dat brandgevaarlijk is:
lees ook de kleine lettertjes op
melijk van vrouwen boven de
65); brand, vergiftiging, verdrin-
bij het onderwijs dat niet onder gen tijdens dagelijkse bezigheden king en ongelukken met vuurwa-
de nijverheidsscholen valt, te le- in en om de woning. Elk jaar pens
ren hoe een ,tekker in elkaar moeten bijna vijf miljoen Ameri- -
zit, hoe een wasmachine veilig tc
kaanse vrouwen tussen de 17 en
niet 3aar n nieer dagen rust ujks met wapens rond,
Tenslotte willen we u een on-
nog geen vak op de ge vallen lijst je uit het Ameri-
eens goed kaanse blad Mc. Call's niet ont- ongelukken, de volgorde
de techniek een zo grote houden, waarbij het gaat om on- overige ongevallen met dodelijke worden: „Ér is altijd
het huishouden speelt, ook gelukken die de vrouw bedrei- afloop zijn: valpartijen (voorna- ger manier."
het
zöudt u er van zeggen
men met de huisgenoten een vei-
Verkeersongevallen vormen de ligheids-strooptocht door uw
oomaamste bron van dodelijke huis te houden? Voor bijna elk
de huishoudelijk werk kan gezegd
veili-
voor. mutsje op haar kopje, wel
daad voor ons oude mensen die
graag worden aangesproken door
een beschaafd meisje...." (Ik ben
trouwens dolblij met je beide brie
ven. S'je, al dartel je in de laatst»
er ook zo op los)
Of: „Zeg, je moet niet weer be
weren dat een huisvrouw lui is,
vroeger toen mijn man nog leefda
werkten wij samen soms tot 4 uur
's nachts aan een bestelling, en
mijn buurvrouw van beneden
werkt nu nog elke dag van 7 uur
's ochtends tot half 11 's avonds,
ten zulke vrouwen zijn er bij ho-
En: „Zo'n kind met een uitslove-
rig karakter kan niemand verande
ren, want zo iemand verandert
pas als ze zelf ereis in de puree
komt te zitten en dan merkt dat
degenen voor wie zij zich altijd
heeft gegeven ten opzichte van
haar denken: Barst! Dan kost het
nog wel moeite om te veranderen,
maar eens komt de dag dat zulke
mensen met een lief karakter toch
onverschillig worden".
Nog een mooie: „Ik lach me al
tijd naar als jij het over winkel
juffrouwen hebt. Moet je hier
eens in ons beroemde winkelcen
trum komen, dan kun je je hart
ophalen, want ze kijken niet eens
naar je als je wat nodig hebt.
Vraag je dan iets aan hen dan
kijken ze je aan alsof je een aan
val op ze pleegt. Nee, ik koop
graag in kleine zaken, daar zijn
ze heel anders."
De ene brief gaat over „al
leen-maar huisvrouw", al het
werk dat dat meebrengt, de ande
re over het irritante huisvrouw
zijn, niets anders kunnen, vastzit
ten, gebonden zijn; de eerste heeft
genoeg te doen. de tweede te wei
nig. Dat kan. Er zijn ook uitste
kende winkeljuffrouw maar even-
giechelende, klittende wezens
Dromend
kunnen we van kleine laag-
blijvende soorten meer bij el
kaar verwerken.
Laag
doen, maar de grondbewer
king en bemesting minstens
JSiil vv/v,* ^4 dagen van te voren toe-
'anzel^jrekend passen, omdat de aarde nog
aan zakken onderhevig is. De
wortels van de rozen van te
voren in een teil water laten
volzuigen.
Wat de zomerbloeiende bol
len en knollen betreft kunnen
we in maart ook al het eer
ander aan de aarde toever!
wen. De bekende grootblnenu-
ge Anemone coronaria planten
we in maartapril op een zon
nig plekje in voedzame grond.
5-8 cm diep en 12 cm uit elkaar.
In één adem kunnen we de even-
houdbare snijbloem ranon-
loemen. die tegelijk geplant
worden. 4 cm diep en op
afstand. Ze doen het nóg
minder dan anemonen op droge
Aan heesters die in het voor
bloeien doen we niets,
hoogstens snijden we wat tak
ken om ze op water te laten
uitkomen, maar door snoeien
zouden we de bloemknoppen
wegnemen.
Wat anders is dat met zomer
bloeiende heesters als Hydran-
gea paniculata ipluimhortensia. f®?
RnriHlpia thprfst-
schapekop), Buddleia (herfst-
sering, vlinderstruik i. Hyperi
cum (hertshooi). Indigofera
dat
tige grond ontwikkelen zij zich
het beste. Zandgrond kan even-
.^a'g^.:rnUwwn tueel ter plaatse met wat klei.
op de scheuten bloeien koe^„t „n compos, ver.
mengd worden. Het mooiste
zijn de pioenbloemige ranon-
Hoe is het met uw klim-mate-
riaal gesteld? Een veilige trap
leer, of.... klimt u op kisten of
bankjes? Draait u de steel van
de steelpan altijd naar achteren,
kan uw peuter zich optrekken
aan een tafelkleed waar gevaar
lijke dingen als hete thee op
kunnen staan? Het Veiligheidsin
stituut (Hobbemastraat 22,
Amsterdam) waarschuwt: DAG
DROMERS MAKEN ONGEVAL
LEN. Hoe dikwijls doen wij, ge
routineerde huisvrouwen, ons
werk terwijl de gedachten elders
In zo'n geval van verslapte
waakzaamheid kan er van alles
gebeuren. Neem nooit teveel
hooi op uw vork zeem ramen
alleen veilig hang uw
wasgoed zo op dat u uw even
wicht er niet bij kan verliezen
geen spelden of spijkers in de
mond geen wasbenzine e.d. in
de keuken gebruiken gooi
versleten gereedschap gauw weg
en gebruik deugdelijk ge
reedschap. ook in het bedrijf dat
huishouden heet. Een gasgeiser
monteren is werk voor de vak
man daar zijn ook de nodige
voorschriften aan verbonden.
Voor
ver ons bekend i
voorjaar
vormd worden.
Ze kunnen tot op de helft J
worden ingekort, maar ook wel
tot even boven de grond. Dat _i;__
hangt er ook van af of we tene»
voldoende plaats ter beschik
king hebben. Immers, hoe kor-
ter gesnoeid, hoe minder hoog 68
en breed zij m ":i
groeien.
Wat i
Gladiolusknollen worden tus-
maart en mei geplant op
cm diepte en met 10 cm
tussenruimte. En voor lelies
plekje in
struikrozen betreft, goed bemeste koele grond,
die worden in maart gesnoeid,
ongeveer een week nadat ze
van hun winterdek van aarde soorten ook boven de bol
of mest bevrijd zijn. Zwakke tels
takjes en dood hout nemen
weg. terwijl we ae 0
In maart zien
lengte m- naderen en denk er daarom
ook aan. zaadkistjes klaar te
maken in huis vo
jarige zaaigoed. Er
lopig volop werk aan de win-
wil planten kel!
MJLLER-IDZERDA
Velen schreven ons over
de koopavond. De menin
gen waren nogal ver
deeld: de huisvrouw met
veel kinderen was voor,
evenals de werkende
vrouw. Tégen waren de
zakenmensen. Dat is van
hun standpunt gezien be
grijpelijk. Opvallend is
ook dat zakenmensen
veelal tégen supermar
kets zijn.
Dit lazen wij o.a. in de
brief van mevr. V. te D., die
huis- en zakenvrouw is. „Wij,
die zelf een zaak hebben, kun
nen niet wennen aan een su
permarket. Gaarne worden
we geadviseerd. Misschien
komt het doordat Wij de vijf
tig al gepasseerd zijn. Het ge
zellige winkelen is weg. Een
vriendelijke aanbeveling van
een aardige verkoopster sti
muleert de koper, het schenkt
voldoening (men spreekt daar
thuis nog over!). Verkoopsters
in een supermarket gaan op
robots lijken en het befaamde
..hart. voor de zaak" klopt
daardoor minder".
We vonden het wel aardig in
aansluiting hierop mevrouw* E.
te d H. het woord te geven, die
zichzelf tot de bejaarden mag
rekenen: „Winkelen in een su
permarkt is prettig winkelen.
Je kunt op je gemak langs de
rekken lopen en uitzoeken wat
je nodig hebt. Soms koop je
dan iets wat je anders zou zijn
vergeten. Geen gedrang aan de
toonbank, geen verschil van
mening wie aan de ibeurt is.
'Wat het personeel betreft:
dat ligt helemaal aan de lei
ding, die moet het personeel zo
instrueren dat het publiek
graag terugkomt. Maar daar
ontbreekt het in verschillende
zaken nog wel aan! Al met al
zeg ik: leve de supermarket..."
zakenlieden schrijft: „Een koop
avond is voor veel mensen
fijn, maar niet voor het perso
neel. Want een dag van 's mor
gens acht uur tot s avonds ne
gen uur is veel te lang. winkel
personeel moet véél staan.
Mijn man zou er wel voor
zijn de vrijdagavond als koop
avond uit te roepen,
zaterdagsmiddags vrij. liefst len vindt, i
eens willen weten hoe andere
zakenmensen dit probleem op
lossen. Voor mijzelf vind ik
het niet zo erg, maar voor de
kinderen vind ik het heel
erg!"
Mevrouw A. S. te d H. koopt
altijd in een supermarket. Niet
zo gezellig winke-
tot maandagmiddag. Waarom
de meeste mensen de hele za
terdag vrij en het winkelperso
neel niet eens een halve dag.
Als iedereen op vrijdag de
boodschappen doet en de zater
dagmorgen voor de „grote" din
gen zou houden, kreeg het win
kelpersoneel ook eens fijn vrij.
Want wat dat betreft is de
maandagmorgen nu niet zo ge
lukkig gekozen. Voor de klan
ten uiteraard wel, maar hebt u
wel eens aan de gezin-
nen-met-kinderen van winkel
personeel gedacht? Vroeger wa
ren hier winkels woensdagmid
dag gesloten, die dag
voor de kinderen de f
van de week.
..Xooit thuis**
Nu met de maandagmor-
gcnsluiting vervalt dat ook.
onze oudste liep wel eens te
i de reclame
grote zaak
meer kan geven dan een klein
bedrijf.
Het geld, dat mevr. S. hier-
uitspaart stopt zij onmid- JjJ
dellijk in een potje. Met dat
opgespaarde geld verfraait zij
haar huis.
lag was
e fijnste c
„Er is over winkelen heel
wat te praten" vindt me
vrouw N. te V. „Winkelt men
met een „ruime beurs" of
gaat men naar de winkel als
men iets nodig heeft. Ik vind,
dat winkelen je begerig
maakt, als je al dat moois
ziet. denk je: „Dat zou ik ook
willen hebben." Maar o, die
mijn vakantie wil beurs. Als je thuis blijft heb
ie die begeerte niet. Wil je
per se eens erop uit gaan. ga
in! Supermar-
hoeft
pakt
Geen kans
Nog een probleem
zakenvrouw, iets wi
niet gauw denkt: de man
mevrouw O. te R. heeft
hekel aan winkelen, zijn
rooi: „Ik sta het hele jaar
de zaak, in mijn
ik er niet één zien!
Mevrouw O. schrijft daa;
nog over; „In mijn vakantie dan de
mag ik graag winkelen. Maar j..t.
ik krijg er geen kans voor \md lk
te wachten.
krijg er geen kans
Zelfs niet om etalages te bekij
ken. Alleen de laatste dag mag
a uitzoeken.
Maar.... ga ik met een
Maar vooral niet te lang. Ik boodschappenlijstje, dan koop
heb daar best begrip *"~1 --- -
zou ik willen
Te lang
We laten nu mevrouw S. te
Z. vrouw van een winkel
chef aan het woord die iets
over het wel en wee van de
huilen op zaterdag „Mijn pap
pa Is nooit thuis, al de kinde
ren gaan weg maar mijn pap
pa moet werken..." Officieel
zijn er wel een bepaald aan
tal vrije zaterdagen, maar als
chef kun je op de drukste
dag van de week niet weg.
Voor de winkelmeisjes is de
maandagmorgen ook niet zo
prettig, meestal een rommeli
ge morgen met moeder aan de
was. alle winkels dicht dus
niet gezellig winkelen. Als
mijn man en ik eens willen
winkelen moet mijn man een
snipperdag nemen; Ik zou wel
ook last v
„Weg
i of andere
zakenmannen daai
1 hebben?
et de supermarket'
i een 71-jarige leze-
A. te Z. die ove
rigens helemaal
len houdt. „Mijn leus is: groen
ten bij de groenteboer, vlees
bij de slager, melk en zuivel-
produkten bij de melkboer, ze
moeten allemaal leven dus gun de ligt.
ik ze allemaal wat. Door die In
supermarkets worden de kleine word j'
bedrijven in de hoek gedrukt.
wel je eerst wat je nodig hebt
ndere heb je dat lijstje afgewerkt
dan is je beurs wel zo geslon
ken dat je gauw naar huis
gaat. Het grote nadeel van su
permarkets en warenhuizen
vind ik dat je zo onpersoonlijk
winke- behandeld wordt; vraag je in
een warenhuis aan een meisje
voorlichting dan wéét ze het
niet of ze wijst met haar hoofd
de kant uit waar het gevraag-
n middenstandszaak
nog gevraagd of het
een cadeautje is, dan
Ik heb twee kruideniers. De pakken ze het aardig in met
week koop ik bij de
de andere week bij de ander.
Heb ik iets van belang nodig,
dan ga ik samen winkelen met js
strikje of een bloemetje".
„Als moeder van zes kinde-
n_ tussen twee en twintig
koop-
krijg ik ook geen avond" schrijftW1
commentaar als ik thuis kom.... te M. „Ook in eigen belang,
ik het kleintje
ik rustig met één
re kinderen kleren
.dit niet op dt- diflB
en raad krijgt. Heb ik een ke woensdag- of zaterdagmid-
zoek een ritssluiting te mogen beta-
Iemand vraagt me of de moeder
met dat probleemkind Christus
kent, die slavenwerk deed tijdens
de voetwassing, „erg zou het zijn
hè, zo'n sloofje te worden...."
Ik geloof dat ik, na mijn deel
van de pret gehad te hebben,
even serieus mag worden. Want
ik neem u serieus, de moe-
der-brief-schrijfster, zowel als de
grapjes-maakster. Ik neem al mijn
vriendinnen hier serieus al ge
beurt dat dan ook vrolijk.
Vroeger, toen deze rubriek pas
startte, had ik hier een vriendin
die alles achter elkaar schreef.
Het was in de tijd van de Tip-pa-
rade, en dan verhaalde ze me zon
der komma's ol punten het relaas
van haar bekering, op haar 18e,
terwijl ze door de gang liep, en
vlak erachteraan: andijvie snijd
ik altijd over de hand met een
broodmes, als ik voor een tip in
aanmerking kom, graag.... Of ze
nodigde me in één adem uit het
graf van haar man te komen be
kijken, er was juist wit grint op,
en dat pal achter de schoonmaak
aan en hoe de linnenkast was om
gevallen, een reuze jaap in het
zeil - en ik kon er niets aan doen,
maar ze bestond voor me, serieus,
levend, mens
Ik mis haar, ze schrijft nooit
meer, ik weet niet of ze nog leeft.
Ik weet dat nooit als iemand op
houdt, heel soms krijg ik van fa
milieleden een brief, ze vonden
een antwoord van mij in de la
van de overledene, of ze wisten
dat we correspondeerden. Twee,
driemaal in deze jaren schreef ik
aan iemand persoonlijk maar hij
of zij leefde niet meer. Hoe zou ik
ooit anders dan serieus kunnen
zijn.
Zo gaf ik dan ook een antwoord
aan een moeder, zo intens moge
lijk op haar en haar kind gericht
in dit kort bestek. Waar het ora
gaat, lijkt mij, en waar de
briefschrijfsters zo tegenopbotsen,
is mijn waardering van persoon
lijkheid.
Ik ben tegen een luie huisvrouw
als ze geen persoonlijkheid is, ik
ben ook tegen een drukke dito. Ik
ben tegen sloven als het eigen
mens-zijn in de weg staat, maar
ik ben niet tegen de gestalte van
dienstknecht en dienstmaagd, niet
tegen overgave, niet tegen helpen.
Dienst aan de ander vraagt een
waarachtig en volledig mens.
Geen wonder dat de eerste
briefschrijfster spot met „weldaad
voor ons oude mensen", natuurlijk
is een hulp in een b<ïjaardentehuii
nog nergens in dienstbetoon,
hoogstens door eigen aanleg lief
en bereidwillig, maar nog geen
persoonlijkheid. Als ze echter ge
dragen wordt in begrip en liefde
van de ouden (die mens-zijn heb
ben kunnen teren) wordt ze het.
Als het moet, terplaatse. Kijk
maar eens naar 3e jaars ver
pleegsters, daar is niet één onvol
wassen „wurm" meer bij. Maar
als het kan, elders.
Wat wij iemand die van nature
wil helpen en mee-dragen moeten
leren is dat een Ander deze weg
al is gegaan. Dat moet zij weten
voor zij Barst zegt. Ook voor een
ander „sterf dan om mij" tegen
haar zegt. Eèn is in onze handen
gegeven en letterlijk voor ons
gestorven. Dat hoeft nu niet meer.
Daarom mogen wij alle dagen om
leven kiezen. Geen sloofje, geen
martelares, geen halve gek of hal
ve god. Maar mens.
