ervroegd
iensioen
BLAD ZIJ
Koude benen zijn
brozer dan warme
5 Tien Gebodenplant
vaak zorgenkind
Chocolade eten
zonder vrees
DE
dialoog
ZATERDAG 21 JANUARI 1967
voor mij nonsens
zegt drs. M. G. Schenk
Bent u zo gelukkig dit jaar naar de wintersport
te gaan? Dan hebben wij hier een paar handige
tips voor u. Ook de thuisblijvers raden wij aan het
artikeltje te lezen: wie weet zit het er voor u vol
gend jaar in! Wintersporten is nl. heel gezond, vol
gens artsen vier maal zo gezond dan de zomer
vakantie.
Gaat u naar de wintersport, moet wachten blijf dan niet
zorg dan dat u niet oververmoeid stilstaan, maar loop rond tot deze
arriveert. In de lift koelen de be-
vertrekt; het skiën is nr
hoogst inspannende sport i
overbelasting van onze bewe-
gingsapparatuur zou wel eens
ernstige gevolgen kunnen heb-
"TkEZE week, op 16 januari, werd de eindredactrice van het maandblad De liest ze vaak het contact met de
1 Vrouw en haar Huis zestig jaar. Haar blad vierde hetzelfde feest vorig jaar. medemens, want, wees eerlijk.
„Ik ben een geboren en getogen Rotterdamse" zegt drs. M. G. Schenk. „Na het boe leeft de huisvrouw in een
Erasmiaans gymnasium studeerde ik letteren en geschiedenis in Utrecht. Mijn beschermd milieu! Hou dat
jeugd werd heel sterk door moeder bepaald. Zij richtte, (wij zijn 1
vormd) in Rotterdam de kinderkerk op. overigens iets heel and'
i huisuit Her
vormd) in Rotterdam de kinderkerk op, overigens iets heel anders dan een zon
dagsschool. Eigenlijk was dat al hetzelfde principe waarop De Vrouw en haar
Huis stoelt: tegemoetkomen aan de eigen belangstellings-sfeer.
Samen met de moeder van freule Wttewaal van Stoetwegen richtte zij de
tact op de een of andere manier ken dus eerder.
ten rondlopen zodat de bloedsom
loop zich volledig kan herstellen
en u zich warm en behaaglijk
voelt.
:n' Het is een feit dat de meeste
a ongelukken in de onmiddellijke
Waj b«relïjJe pbroken^ benen omgevin. van he, eindpunt van
skiliften gebeuren en men brengt
dit in verband met de sterke af
koeling waaraan vooral de benen
zijn blootgesteld gedurende de
Mes snijdt aan
vijf kanten
(altijd weer een lachertje
de thuisblijvers): koude benen
zijn brozer dan warme, zij bre-
Ik heb helemaal geen bezwaar
tegen de damesbladen, de Soraya-
pers de filmsterren- en royal-
Als u bijvoorbeeld op de skilift °Ps^iS>hg.
Tot slot nog enkele tips
i handen extra goed door
UnL0n. Ïï*™ati0nale deS Ai"ieS w ieune arUiu" h1 SflwTin lk'"erkën'~de 'behoefte Unsspeil wordt ho„er en ie onte.
en het MAI-bureau gegroeid zijn. We hadden ook altijd Belgische vluchtelingen in aan escapisme> het even-er-uit- - - - - --
huis en later Amerikanen. Vader is tweemaal gehuwd en we hadden thuis acht vluchten rose toestanden.
Een nieuwtje voor handige
mannen (misschien ook wel
vrouwen): een mes dat zowel
linoleum en zeil als karton en
hout kan snijden. Het combina
tie-mes bevat nl. vijf losse mes
jes van verschillende vorm in
de huid: bescherm gezicht, hals een houder, die tevens als hand-
di-
middcl. Draag overdag geen ma-
vat dient.
Door middel van een schroei'
kan de houder worden geopend.
Het mesje dat voor het doel dat
(tweemaal vier) kinderen: ieder deed wat.
r\ de eerste wereldoorlog ont- dam opgericht, redacteur was de dankte voor de eer en mét haar end percentage van c
€fermde moeder zich over heer J B. Th. Spaan. Wilde zij de medewerkers. „Ik verdween, UilfJ hcnelct
-lenrijkse kinderen. Zo ging secretaresse worden? „Ik zei „ja" het blad bleef". Met de heer sc
p mijn twaalfde jaar al mee en sprong daarmee definitief in Spaan ontstond een nauw schrij- baQn VQQr haar huweiijkm Zo
Wenen, een enorme reis de journalistiek." ver-compagnonschap; ze moest le-
die dagen. Moeder over- Later werd het blad Hervormd ven van haar pen.
in '55 en heeft nog veel van Nederland uitgegeven door J. R.
levenswerk mogen zien. Callenbaoh, in 1945 neemt de Er verschenen boekjes over
r Hervormde Kerk dat blad over. Amsterdam. Diaconie. Oranje en
-i 1933 hield ons land een in mei 1939 zocht de zuster van de Koningshuizen. Wilt u titels?
itscheepse Willem-dc-Zwij- dr. Rogge van het Erasmiaans Amsterdam stad der vroomheid:
Actueel
kc-up en poeder, ook wassen met de gebruiker voor ogen staat,
zeep is uit den boze. het meest geschikt is, wordt in
liever een reini- een klem gezet die door het aan-
de schroef het mes-
Gebruikt
gingscrème. 's Nachts vraagt de draaien
huid om wat extra voeding in d<
De Vrouw in haar Huis is actu- vorm van Hn goede, vochtin
eel: al zes jaar geleden schreef brengende crème. Make-up is al-
dr. Dupuis een hele reeks artike- leen 's avonds geoorloofd. En mis-
len over gezins-plaoning Dat Mhten ni«l km nodig jb u .l
lekker bruin bent gewo",on
was opzienbarend voor die tijd. prei,ige wintervakantie!
En wat de provo's betreft,
je muurvast bevestigt.
De vijf mesjes hebben slechts
dit gemeen dat zij van prima
staal vervaardigd en vlijm
scherp zijn. Het mes wordt ver
lekker bruin bent geworden. Een kocht onder het merk Stanley
5900.
lerdenking. Mejuffrouw gymnasium, Elis M. Rog;,-.
Hnk, die tot dan toe les had redactrice voor haar maandblad
Mven, en dat bijzonder verve- en van die tijd af redigeert me-
vond. begon in arren moede juffrouw Schenk De Vrouw en
"ichrijven: voor onze bladen, haar Huis.
Ir de N'RC. Zij dook in de
-ihiedenis en de journalistiek,
een Zwijger-herden-
en was zelfs in Amsterdam
Boeken
Amsterdamse getijden; Vorsten
huizen in onze tijd; Avontuur
met het woord (150 jaar Bijbelge
nootschap) met Jacoba Vreug-
denhil: Het boek voor grootmoe
der; moeder-verzen van Neder
landse dichters; in de AO-reeks
van IVIO: Koningskinderen;
Prinses Wilhelmina; Nationaal
MEM ZEGT
i Amsterdam werd in dat dat wel
het blad Hervormd Amster- spannen. Mejuffrouw Schenk be-
el
el
De perschef van Seys Inquart Koningschap; Asylrecht;Beatrix
r°nd het een goedi blad en wilde prjns Bernhard; Symphonie in
het SS-karretje Groen; Vlotbrug tussen school ei
g;en plant beter
n jij zijn volksnaam
elan bij zijn La-
-lijnse. Wie spitst
niet zijn oren bij
het horen van de
aaam „Tien Gebo-
ienplant", waar-
ander Maranta en
Calathea voor ons
zijn gaan leven.
Immers de vlek
ken langs de ner
ven geven de in-
flruk van vinger
afdrukken en
hoemt men de
vingers niet dik
wijls Tien Gebo-
Ben?
j Het meest popu
lair is het lage,
bossige plantje Ma-
var. Kerchoviana
met smaragdgroen blad en pur-
jjerbruine fluwelige vlekken. De
jonge blaadjes zijn opgerold en
komen als sigaartjes boven het
oude blad uit. De plantjes rea
geren sterk op een te droge ka-
jmeratmosfeer in de winter.
Daarom vaak een zorgenkind
zo'n Tien Gebodenplantje J
huiskamer, dat" in haar
tuurstaat op de grond van het
Oerwoud geniet van vochtige
i schaduw. In huis
blijft de bloei
De hier afgebeelde Cala-
de thea makoyana (Maranta ma-
iaT koyana) groeit wat hoger op
en heeft mooier getekend
blad. dat aan een pauweveer
haar licht tot matig doet denken, met de aardige
icht en schermen haar van bijzonderheid dat de onderzij-
maart af tegen de middagzon, de purper gekleurd is. waar-
Winters kan ze overal staan, door een opvallend contrast
|j|~ |m SB m ontstaat.
Meer warmte
Calathea inisgnis 'Maranta
insignis), een soort met langere
zwart gevlekte gegolfde blade
ren en kastanjebruine onderzij
de en Maranta leuconeura var.
massangeana met een geveerde
tekening in zilver en rose en
purperrode onderzijde, vormen
met Calathea makoyana een
trio, dat wat meer warmte ver
langt en ook meer behoefte
heeft aan een vochtige at-
den
Kwijnt de plant desondanks,
dan wordt te veel of te koud
water op de wortels gegeven.
Winters zijn deze namelijk ge-
oelig voor te veel vocht en
grote afkoeling.
Het bespuiten van de blade
en is in de wintermaanden
zeel belangrijker dan het gie
ten op de aarde. We geven in
elk geval nooit koud water,
mogelijk regenwater en
water dat minstens 24
ner heeft g
Ze krijgt 's winters ook geen
mest en pas als zich nieuwe
groei vertoont. omstreeks
maart, geven we om de 14 da
gen kamerplantenmest.
wereld; Prins Gemaal, de
naast de troon; Februaristaking
en Kiezen of stemmen. Een for
midabele, lijst en we pretende
ren niet -eei^volledjg U? zijn.
In de hackt
Nog altijd werkt ze samen met
Spaan. Een week nadat de baby
op kasteel Drakesteyn is geboren
komt van hen een boekje uit. ge
titeld „Al is ons prinsje nog zo
klein..." De kopij is al afgeleverd,
alleen het laatste hoofdstuk moet
nog geschreven worden," hij wij
ze van spreken in de nacht van
de geboorte...." zegt de jarige la
chend.
De Vrouw en haar Huis telt nu
15.000 lezers, na het jubileum vo
rig jaar kwamen er duizenden
nieuwe abonnementen binnen
Wat geeft het blad zijn eigen ka
rakter? „Wij zien de vrouw in de
eerste plaats als mens, in de
tweede plaats als echtgenote en
in de derde plaats als moeder"
zegt drs. Schenk. ..De algemene
tendens van de damesbladen is
het moederschap te verheerlij
ken. hïaar datzelfde moederschap
duurt tegenwoordig kort in een
vrouwenleven; als moeder 45
jaar is,v is ze niet meer dan de
kostjuffrouw van haar kinderen,
is'moeder „gepensioneerd"
Bijblijver
Als zij niet een beetje gezorgd
heeft dat zij bijbleef in de we
reld, dan kijkt manlief naar an
deren. En neem het hém eens
kwalijk! Wij willen dus de be
langstelling van de vrouw gaan
de houden in de wereld buiten
haar gezin.
Een jonge vrouw met drie, vier
kleine kinderen kan fysiek het
huis niet uit. Als ze nu maar vijf
procent van haar tijd besteedt
aan zichzelf, hetzij door het bij
houden van haar vak. of in ieder
geval iets doet buiten het gezin,
dan groeit ze mee en is voor man
en kinderen veel interessanter.
De kinderen hebben meer aan
een moeder die ook iets van de
wereld buiten haar huishouden
begrijpt. In dat huishouden ver
...dat men kinderen
nooit pinda's moetqe.
ven.Jü/sf.Althansmet
aan kinderen onder 3
jaar. Pinda's verteren
met door speeksel en
zijn levensgevaarlijk
als een kind zich erin
verslikt. Dit gebeurt
.dat een 1linksharL
dig kind kan gaan
dat het wordt gé.
dwongen rechts,
handig te schrij.
ven .Juistl.'r
^vnj^ge^kkelijk by
dat ouders v kinde
ren die scheel kijken
zich r,iet ongerust hoe.
ven te maken.omdat het
kind wel over die
kwaal heenaroeit.
Onjuist
is. brandwonden di_
rekt na het ontstaan
onderdekraan te hou
den. Juist!Wees vooral
royaal met dat (koude)
water. Het kan veel
brandblaren wor komen
schreef in een hoofdartikel dat
ze wél rebels maar niet alléén
vervelend zijn, er zijn ook zoede
dingen. Wie doet eens iets aan
hun witte fietsenplan. Parkeer
plaatsen aan de rand van de stad
voor de auto's en met fiets ver
der de stad in?"
Wij vragen de zestigjarige hoe
zij denkt over het pensioen van
vrouwen op zestigjarige leeftijd
„In het algemeen wordt de
vrouw ouder dan de man, de cij
fers liegen er niet om. Zij zijn
dus taaier, dat is een statistisch
feit.
Natuurlijk zijn er
wel als mannen die op zestigjari
ge leeftijd aan pensioen toe zijn.-
Maar er zijn hopen vrouwen die
nog zeer actief en capabel zijn
in en voor hun taak. De freule
bijvoorbeeld is nu 66 en zij kan
nog best menselijk gesproken
jaren mee. Vervroegde
pensionering voor de vrouw?
Van geval tot geval bekijken.
Voor mij is het nonsens."
Chocolade is een uitvinding van de Italianen, zij waren
het die ongeveer drie eeuwen geleden ontdekten dat een
combinatie van cacaobonen, suiker en vanille, gemalen in
een koffiemolen en gebonden door melk, een produkt op-
leverde dat in smaak kon wedijveren met de toen reeds
bekende chocolade in vloeibare vorm. Bovendien was het
produkt houdbaar. Het duurde toch nog tot het begin
jl. van de negentiende eeuw alvorens een Fransman zijn
naam vertegenwoordigt nu nog een zeer bekend elioeolade-
merk met de machinale bereiding van chocolade begon.
Door verbetering in het fabricage-proces en het dalen van
3^ de prijzen van de grondstoffen, kon de chocolade alras
in overvloed worden geproduceerd. Dit wist u misschien
al, maar weet u ook dat er onlangs op een tandartsen-
congres in Stockholm is vastgesteld, dat bepaalde cacao-
soorten een bestanddeel bevatten (een tannine) dat tand-
caries tegengaat?
3^ Dus wat ons gebit aangaat kunnen we zonder vrees
chocolade eten, maar wat betreft onze lijn?
4c
DE VORIGE keer heb ik aan
het eind van de Open Brief
een moeder aan het woord gelaten
over de moeilijkheid van het mee
denken. Meedenken met een zoon
die dienst weigert.
Hij weigert, niet omdat hij zijn
eigen tijd zo kostbaar vindt of om
dat hij een afkeer heeft van het
omhangen dat dienstplicht heet en
dat meestal bestaat uit beziggehou
den worden deze motieven kun
nen bij jonge mensen ook heel
hoog zitten nee. maar omdat hij
beslist niet wil afglijden naar haat
en doodslag.
Hij beseft dat deze laatste begin
nen, kunnen beginnen bij het appa
raat. bij eerst dienst nemen, afge
richt worden, dan misschien land
verdedigen, dan in het groot cul
tuurwaarden. pak weg: mensheid
redden, en dan zo ongemerkt do
den en de naaste als een vod
beschouwen.
Gevoelens van solidariteit,
gesprekken met goede vrienden
die hem zeiden dat hij ergens, mid
den in. op een zeker punt, ongetwij
feld zou kunnen stoppen met mee
doen als zijn geweten hem dat in
gaf, zijn beleefd en verwerkt. Als
punt en hier de vraag in de
moederlijke brief dan de foto
van de tank met Amerikaanse jon
gens erop en aan een touw het lijk
van een Vietcong-soldaat erachter
aan. Zó word je. dat is je mede
mens je waard. Je begon goed. je
was vol fatsoen en idealen, maar
hier eindig je: hij of ik.
DE BRIEFVRIENDIN die me
hier schrijft voegt eraan toe:
dit is toch ons aller probleem? Een
verpleegster kan in haar wijk toch
ook in zo'n gesprek gewikkeld wor
den? Of een gepensioneerd heer
bij de kapper? Dat hoeven jonge
jongens toch niet alléén op te
knappen?
Mevrouw, daarom breng ik het
hier. Met dat laatste hebt u gelijk.
Niet omdat ik een zoon heb, of
mijn neefje of buurjongen voor
beslissingen komt te staan, ga ik
me ook eens een keertje verdiepen
in al de overwegingen die binnen
dit ontzaglijk moeilijke onder
werp: waarlijk mens-zijn besloten
liggen. Maar omdat waarachtig le
ven mij dag en nacht bezighoudt
Het gaat mij hier niet om edel of
beestachtig, maar om waarach
tig.
Als je edel wilt handelen, je
overwint jezelf bijvoorbeeld en
brengt een buurvrouw die je nooit
graag mocht maar die nu ziek is,
wekenlang eten zonder dat ze nu
bepaald vriendelijk wordt, dan
kan het zijn als je diep in je
hart kijkt dat je merkt dat je
het eigenlijk niet om haar deed
maar omdat 'je er behoefte
had jezelf eem
slaan.
had jezelf eem 'goed figuur te zien
's nachts niet onder 15 gr. C. is
hun wens.
In het voorjaar worden ze
verpot en door hun grpeiwljze
in de breedte staan ze liever in
Verdampen wijde potten of schalen dan in
diepe smalle potten. Zo nodig
•eel mogelijk een voch- worden ze gescheurd. Liefst in
een emmer iauw water wordt
de plant voorzichtig uit elkaar
getrokken, daarna opgepot in
luchtig grondmengsel, b.v.
tige atmosfeer te scheppen la
ten we water verdampen op ka
chel of radiator, terwijl we een
plant die niet in een plan
ten. waardoor voortdurend scherp zand of wat sphagnum
ook nog met
bloempjes kan bloeien is
der bekend, want di
witte potscherven uitspreiden,
rwij Is A. C. MULLER-IDZERDA
^E eerste serie brieven
weer binnen.
Veel lezeressen reageer
den op ons nieuwe onder
werp „Emigreren".
We beginnen met de
brief van mevrouw A. H.
te V.: „Vijftien jaar ge
leden vertelden onze
dochter en haar man dat
zij met hun kinderen plan
nen hadden om te emigre
ren. Wij hadden als ouders
héél wat te verwerken,
Maar wij legden hen niets
in de weg, maar moedig
den hen ook niet a"an.
Zij gingen; met een autobus
vol familie en vrienden heb
ben wij hen naar de boot ge
bracht, nadat we in ons huis
psalm 121 hadden gelezen en
hen de zegenbede was toege
zongen. Vanaf dat tijdstip
heeft ons gebed hen als het
ware dagelijks omringd, nog
met meer aandrang dan toen
zij nog bij ons inwoonden.
Het is onze vaste gewoonte
iedere week te schrijven: wij
ontvangen ook elke week een
brief uit Canada. Daarin le
ven wij in alles met elkaar
mee. Het werd in hun leven
zo bestuurd dat zij door bij
zondere omstandigheden ons
vijftigjarig huwclijksfcesl
mee konden vieren in Hol-
„Emigreren, ja dat deden on
ze kinderen ook in 1952'
schrijft mevrouw N.S. te A.
..Maar wat wist iemand van
emigreren? En niet te vergeten,
was de voorlichting zoals die
had moeten zijn? Het was in
die jaren alsof er een vloedgolf
over ons land ging. daardoor
werden ook onze kinderen mee
genomen naar verre landen.
Voor agrariërs was er in Hol
land in die jaren geen mogelijk
heid een bedrijf te stichten of
over te nemen, en als men dan
uit Canada schrijft: „Hier ligt
zoveel grond braak" dan wordt
na veel overleg een besluit ge-
Ook taak
Als je gezond bent en bereid
bent de handen uit de mouwen
te steken, dan geloof ik dat het
verantwoord is. Voor de achter
blijvers komt er na het vertrek
van de geliefden ook een taak:
het schrijven, het contact per
brief, juist in die eerste vaak
moeilijke periode. Ook
tijdschriften, en bv. Zondagsbla
den en plaatselijk nieuws opstu
ren. daar hebben de meeste
emigranten veel belangstelling
Good werk
Emigranten die niet kerke
lijk meelevend of ongelovig
zijn, hebben helemaal geen
houvast in moeilijke tijden.
Het is goed werk wat de ker
ken in Canada doen en deden.
De emigranten opvangen en
zoveel mogelijk met raad en
daad bijstaan. Weet je het
echter- beter dan laten ze je
„in je sop gaarkoken!"
Toen ik mijn dochter enkele
jaren geleden bezocht (drie
jaar nadat mijn schoonzoon ver
ongelukte) begreep ik pas waar
om ze niet meer naar Holland
wilde. Het saanjhorigheidsge-
voel is daar zo groot en de
mensen zijn hartelijk en gast
vrij. Zc hebben met elkaar een
moeilijke periode doorgemaakt
en dat geeft altijd een hechte
band.
De morele steun die mijn
dochter daar heeft ondervon
den is niet onder woorden te
brengen!
Tot slot nog dit: Schrijf nooit
als ouders over het intense ver
langen, maak het voor hen niet
onnodig moeilijk. Laten we
steeds tot steun zijn. al is het
d?,? P,Sr b™'' Gfl»™» 6"'
...WIJ Komen er is, daardoor taal van het land goed kennen,
Bandjes
familie gehecht, ga dan niet
emigreren, u houdt het dan
niet uit. Wij kennen iemand
die negen jaar geleden emi
greerde driemaal naar Holland
ïS59£
..Emigreren hoeft niet altijd
loslaten te betekenen, we ma
ken dit van dichtbij mee"
dochter
vergeko-
zijn bandjes en films
uitgewisseld, zelfs werden er te
lefoongesprekken over en weer
gevoerd. En nu gaan opa en
oma zowaar naar Canada voor
zes weken. Kunnen ze
kleinkinderen eens zien.
stemmen kennen ze al! Mijn
varing is dat je ze niet hele
maal kwijt bent, ook al zijn ze
Samen
De broer
te O. is m
greerd.
A. K
naar Australië geëmi-
iin mening na een jaai
was: „je betaalt een heel zwart
tol voor hetgeen je achterlaat:
je familie. En dat voel je dub
bel bij ziekte of nog erger bij
overlijden. „Zijn ouders en
schoonmoeder zijn overleden.
'dH* heel erg om dan niet
.._ts te
je als
land terug kwam.
Men kan eigenlijk beter niet
al te vaak naar Holland gaan.
anders wen je nooit. Ik geloof
dat w»e niet hard is het nooit
hun zal redden, en wie van een ge-
hun zellig huishouden houdt moet
ook niet gaan. En we weten
allemaal ook wel dat de sociale
voorzieningen daar niet al te
best zijn. Heeft men veel zie
ken dan blijft men straatarm.
Wie aan emigreren denkt zou
ik willen aam-aden, ga alleen
als je bent: jong, sterk, hard.
de taal kent. geen hechte fami-
heel zware 'iebanden hebt. weet dat daar
huis en werk is. Laat geen kin
deren bij ouders achter en de
laatste of misschien de eerste
raad is: alles biddend overwe
gen."
Wat vindt u, is hiermee alles
„- de
willen emigreren, anders moet prijs die hij moet betalen, gaan
de grootouders ook de vreemde
taal leren om met de kleinkin-
van de partners deren te kunnen spreken, hoe
gaat dat met het christelijk on
derwijs in den vreemde, en hoe
vonden de emigranten het die
weer eens een kijkje kwamen
nemen in het vaderland? Is de
overbevolking een motief om te
emigreren, en denkt iemand cr
in onze lezerskring over nu de
werkloosheid toeneemt? U hebt
het voor het zeggen in dit hoek
je van de krant, dus: ga uw
gang.
Is het ook al lente op uw
vensterbank?
Als dan .1mÊÊ
het niet volledig met de "emigra
tie eens was, komen er al gauw
verwijten en wordt het alle
maal dubbel moeilij'k. Dus, sa
men overtuigd zijn dat je het
aandurft."
Tot slot de brief van me
vrouw J. N. te N. die met de
ze brief voor de vijftiende
maal onze rubriek bin
nenstapt. Proficiat met dit ju-
bileumpje mevrouw N.!
Als je je uitslooft merk je soms
dat je de zelfkwelling liefhebt. Er
is geen impuls, geen christelijk
elan of de vergeving der zonden is
inclusief. God zou ons om alles
wat wij doen uitlachen als Hij
ons niet liefhad.
„Vuile handen" is een term ons
allen wel bekend. Zo kan ook
vechten voor sommige mensen be
tekenen: handelen met een verhe
ven doel voor ogen al weel men
dat dit handelen ..vuile handen"
meebrengt. Dat is één.
TVTU KAN HET ook zijn dat
men op een bepaald ogenblik
zegt: het wordt me té vuil, jon
gens. ik doe niet meer mee.
Een dergelijk besluit berust dik
wijls op ervaring. Denk maar eens
aan de bezettingstijd, toen we het
vertikten Duitsers als mensen te
zien. Niet alleen Duitse soldaten in
alle nuances, van gewone jongens
met peenhaar tot beulen en sa
disten, nee, we waren ook innig
tevree als we de vliegende forten
hoorden overronken.
Wij of zij zo was het toen
ook. Iemand die deze ervaring nog
levend heeft in zijn binnenste,
zich er niet met een Jantje van
Leiden afmaakt, waarachtig eigen
gevoelens wil erkennen, zegt: ja ik
doodde ook. Ik dacht dat het
moest, een goede zaak waardig.
Kwaad dat toen teniet gedaan
moest worden, was kwaad tegen
God. We streden tegen duivelse
machten, daar ging het om.
TV7IE GEEN ervaring heeft, heeft
dan toch nog altijd informatie.
Met die informatie moeten vooral
de jongeren het doen. Sommigen
krijgen sterke verhalen uit de be
zetting te horen, een enkele krijgt
via studie van de geschiedenis een
beeld van de mens en zijn hande
len, de meesten hebben krant en
radio, foto's, T.V., een bont beeld
van machtige media. -
Nu zult u, mevrouw, met mij
misschien hebben gelezen of ge
hoord dat (het is ook maar weer
een mening) die Amerikaanse jon
gens niet voor niets die Viet
cong-soldaat voorttrokken zoals de
foio ons dat toonde.
De Vietcong laat zijn doden lig
gen op het veld. Deze verrotten en
verspreiden in een ommezien de
vreeslijkste ziekten. Rapen de
Amerixanen ze op, dan ligt er
soms een landmijn onder. Wat
doet men dus? Men rijdt er zo
dicht mogelijk nasr toe, slaat een
lus om het lijk en sleept het, zon
der er aan ie komen, zo gauw mo
gelijk naar massagraf of verbran-
dingscentrum.
Wie er dan gemeen is? Alleen
de fotograaf die een zo tendentieu
ze en onware foto maakte. En on
dertussen heeft die informatie an
deren bewogen nu toch voor eens
en altijd niet meer mee te doen in
het oorlogsapparaat dat begint bij
z.g. liefde voor je vaderland en
onschuldige africhting.
pONCLUSIE JE WEET niet
wat waarheid is. Met al die
media van de wereld niet. Trou
wens, ook dicht bij huis niet.
Want als ik alles van mijn buur
vrouw wist, had ik haar wel iets
eerder eten gebracht en belangstel
ling getoond dan toen zij ziek
werd.
/"'EEN BESLUIT kan zonder yer-
geving. Geen besluit kan ook
zonder begrip voor zijn gebrekkig
heid. Was het een werktuig van de
duivel, die man, dat hoopje vod
met een lus om zijn lijf door het
stof. of een mens? Moeilijk uit te
maken. Jan trouwt Nellie, waarom
niet Wil? Moeilijk te zeggen. Waar
achtig leven betekent hier nog sta
ren in een beslagen spiegel. De wil
daartoe, uitgesproken door jonge
mensen, vraagt op zijn minst onz«
aandacht en eerbied.