MAO KEERT
EISEN VAN
ZICH TEGEN
GARDISTEN
VEEL OFFICIEREN IN
WERK GEEN PLEZIER
ENORME
BRAND IN
NEW YORK
MARTIN NIEMÖLLER
WORDT 75 JAAR
Stern publiceert ,Kennedy,
Mevrouw Mao treedt
op de voorgrond
Tweehonderd
Europese
gemeenten
s
ZATERDAG 14 JANUARI 196?
De toestand in Kanton is nog steeds
gespannen. De rode garde maakt zich f
gereed voor een nieuwe krachtmeting
Oorlog
]N Jemen woedt een niets ontzien-
1 de oorlog, die deel uitmaakt van
de Egyptische pogingen, het Arabi
sche schiereiland in handen te krij
ten.
Aanvankelijk was het een strijd tus
sen republikeinen en royalisten, die
elkaar de macht betwistten. Maar
dat is lang niet meer zo.
Toen de republikeinen van president
Sallal het onderspit dreigden te del-
n, kwam Egypte te hulp met troe
pen, tanks en vliegtuigen.
Het vergat echter weg te gaan, toen
ook de republikeinen de oorlog moe
waren geworden. Zelfs schond het
een belofte zijn strijdkrachten terug
te trekken.
Republikeinse leiders, die zich in
Kairo over deze gang van zaken
gingen beklagen, werden gearres
teerd. Sindsdien is Sallal slechts een
stroman van Nasser.
feite is er thans sprake van een
Egyptisch-Jemenitisch gevecht, dat
het karakter van een uitroeiïngs-
oorlog heeft gekregen.
twijgen
RE vraag rijst waarom degenen die
(terecht) begaan zijn met het
lot van de Vietnamezen, geen onder-
loek eisen naar wat in Jemen ge
beurt.
Vastgesteld moet worden of het waar
is, dat de opstandige bevolking wordt
aangevallen met Russische vliegtui-
ien, die aan Egypte zijn geleverd.
Zekerheid moet worden verkregen
over de berichten als zou daarbij
gebruik worden gemaakt van gifgas,
dat door communistisch China ter
beschikking is gesteld.
Nagegaan moet worden of de Egyp
tische interventie slechts wordt ge
steund door een kleine groep rond
om Sallal, die zich ten koste van al-
t'il handhaven.
Het feit, dat Egypte en de Sowjet-
en wellicht ook communistisch
China erbij betrokken zijn, mag geen
beletsel zijn. De Amerikanen ontziet
men ook niet.
Of zijn er toch politieke factoren, die
ertoe geleid hebben dat velen er de
voorkeur aan geven, te zwijgen?
PEKING De Chinese leider Mao Tse Toeng heeft zich ge
keerd tegen de extreme eisen van de rode gardisten die willen
dat de zogenaamde „bourgeois reactionairen" en andere tegen
standers van de partijlijn worden verwijderd en in het openbaar
worden gedegradeerd.
Hij zou zich ook hebben verzet tegen
ontslaan en vervanging van derge
lijke elementen, waarbij hij als voor
beeld had de voormalige directeur
van het persbureau Nieuw China en
het blad Henmin Ji Pao, Woe Lcng-
Hsi.
Volgens het Zuidslavische persbu
reau Tanjoeng had Mao tegen de
Groep van de culturele revolutie
van het centraal comité van de Chi
nese communistische partij gezegd
tegenstander te zijn van een revolu
tie van „zuiver linkse" elementen.
Hij is voor een revolutie op een
breed front, waarin linkse, cen
trum- en rechtse figuren zijn verte
gen woorigd.
In zijn toespraak verweet Mao de oude
re garde conservatief en te weinig
efficiënt te zijn in de aanpak
huidige problemen. Hij verzocht haar
meer respect op te brengen
jonge revolutionairen in de rode gar
de.
Ges
annen
De toestand in Kanton is evenwel nog
gespannen. Hoewel volgens berichten
de leider van de opstand in deze
stad, Tsjoe, zou zijn gearresteerd, zou
den zijn aanhangers zich nog niet
willen overgeven.
Buitenlandse correspondenten verwach
ten dat komend weekend het weer
tot een bloedige botsing zal komen
tussen de gardisten en de aanhangei
van Tsjoe.
Intussen stromen duizenden gardisten
de stad binnen om zich voor de b»
den op de strijd. Gezegd wordt dat
de vrouw van Mao, mevrouw Tsjianj
Tsjing, zelf naar Kanton zou reizen
om de gardisten te leiden.
arrestaties
Uit Peking wordt nog vernomen dat
een aantal officieren die als aanhan
gers van de reactionaire burgerlijke
lijn worden beschouwd, is gear
resteerd en in het openbaar verne
derd.
Waarnemers trekken hieruit de con
clusie, dat dit en de officiële reorga
nisatie van de commissie die balast is
Spoor kunstdieven
leidt naar
buitenland
LONDEN Volgens een inspecteur
van Scotland Yard leidt het onderzoek
naar de grote schilderijendiefstal uit
het Dulwichmuseum naar het buiten
land. De rechter moet nu beslissen of
het arrestatiebevel tegen de enige ver
dachte. de 32-jarige Michael Hall, kan
worden verlengd.
Voortijdig dienst verlaten
met het leiden van de culturele revo
lutie in het leger, erop schijnen te
wijzen, dat er ook in het Chinese
leger ernstige verdeeldheid heerst op
hoog niveau.
Radio Peking meldde gisteren dat r
lutionaire arbeiders het beheer van
de spoorwegen in Sjanghai hebben
overgenomen. In eerdere berichte
was gezegd, dat het spoorwegstelsel
van de stad in een chaotische
toestand verkeerde door arbeidson
rust. die veroorzaakt zou zijn door
tegen Mao gekante elementen.
De uitvoer van industriële en
bruiksgoederen van China
Hong Kong is in de eerste twaalf
dagen van dit jaar met ongeveer eer
derde geslonken, vergeleken met de
ze uitvoer in het zelfde tijdvak van
een jaar geleden.
Miljonaire hield
meisjes gevangen
FRANKFORT In Frankfort is
donderdag de miljonaire Maria Laska-
wy, gearresteerd omdat zij twee dienst
meisjes van 19 jaar maandenlang in
een kelder heeft gevangen gehouden.
De zaak kwam aan het licht toen
een van de uitgehongerde meisjes erin
slaagde te ontsnappen en de politie
waarschuwde. Een van hen woog nog
slechts 35 kilo. De van boerenouders
afkomstige meisjes leefden in de kel
der van etensresten en werden vaak
mishandeld.
Volgens de psycholoog van de ge
vangenis waar de miljonaire gevangen
zit, kwam dé vrouw tot haar misda
dige neigingen nadat zij een tweeling
had verloren die maar één dag had
geleefd.
Adjudant Prins
in ziekenhuis
DEN HAAG De adjudant van
prins Bernhard. kolonel C. C. Geertse-
ma. is in het Dr. A. Matthijsenhospi-
taal te Amersfoort opgenomen. Artsen
constateerden een ziekte, die in eerste
aanleg doet denken aan actieve longtu-
berculose. Wie regelmatig in contact
met hem was is doorgelicht. Daarbij is
gebleken dat geen verdere besmetting
is voorgekomen.
•t
DEN HAAG Er is een enquête
ingesteld naar de beweegredenen van
beroepsofficieren Koninklijke Land
macht, die gebruik hebben gemaakt
van het aanbod voortijdig de dienst
Ie verlaten. Door deze afvloeiingrcge-
luig op vrijwillige basis zijn tweehon
derd officieren uit de dienst verdwe-
len.
Het onderzoek naar de beweegrede
nen van die 200 betreft niet alle ver
trokken officieren, daar 76 procent de
vragenformulieren heeft ingevuld.
Van hen 153 man vertrokken er
18 omdat het arbeidsklimaat hen niet
beviel; 18 gingen uit de dienst omdat
ben het langdurige gescheiden zijn van
bet gezin te veel werd en 30 zeiden
de Landmacht vaarwel omdat ze hun
eindrang bereikt hadden.
De regeling hield in dat arbeids
bemiddeling kon worden verkregen,
totaal 97 officieren hebben daar
verzocht. Veertig van hen kwamen
in een passende burgerfunctie terecht.
Nog 32 gevallen zijn in behandeling.
Zelfstandig vonden ander werk 25,
hoewel ze om bemiddeling gevraagd
hadden, terwijl er 45 slaagden zonde:
Studenten Snanie
eisen vriiheid
BARCELONA Gisteren was liet
voor studenten in Barcelona de ..dag
!egen de onderdrukking". Niet minder
ban 1300 studerenden woonden -^en z.g.
vrije vergadering bij, georganiseerd
boor de (verboden) Democratische Stu
dentenvereniging.
De vergadering resulteerde in een pe-
tie aan de overheid om vrijheid toe te
slaan in plaats van onderdrukking toe
'e passen en om de vereniging officieel
te erkennen Er waren geen incidenten.
Later begaven een aantal opstandi-
?en zich naar het gebouw van de offi
ciële Studentenbond. Men drong er bin
nen, vernielde meubilair en gooide het
op straat
Waarheen?
Tenslotte de vraag waar de h;
terecht kwamen. Bij het onderwijs
kwamen 25 officieren terecht. 16 zijn
er op departementen gaan werken, 14
gingen naar semi-overheidsinstellingen
en 14 vonden werk bij stichtingen. In
de particuliere sector werken thans 23
man, terwijl van 18 officieren onbe
kend is welk nieuw arbeidsterrein ze
hebben betreden.
Kiesinger sprak
De Gaulle
PARIJS De Franse president De
Gaulle en de Westduitse bondskanselier
Kiesinger heboen zich gisteren tijdens
hun eerste onderhoud uitgesproken
activering van de Frans-Duitse sar
werking.
Beiden noemden enge vriendsch
banden tussen hun landen een wezenlijk
element van vooruitgang en in het be
lang van de vrede in Europa en de ge
hele wereld.
Na een eerste gesprek onder
ogen sprak Kiesinger de hoop uit dat
wij een flink stuk terrein opnieuw
AARDGAS NAAR
W.-DUITSLAND
ESSEN Het is thans definitief dat
Nederlands aardgas aan W. Duitsland
zal worden geleverd via een pijpleiding
Emmerich-Frankfort. De aardgaslei
ding die over Emmerich naar Rus-
selsheim bij Frankfort loopt zal het
verste punt in 1968 bereiken.
Per iaar zal er ongeveer tien miljard!
kubieke meter door worden gepompt.1
Daarvan gaat ruim een vijfde naar
Ruhrgas, bijna de helft naar Duisburg
en de rest naar de Hessische Gasunion.
NEW YORK Een enorme brand in
het Newyorkse stadsdeel Queens
heeft gisteren zeker twintig huizen,
een aantal personenauto's en vracht
wagens en twee brandweerwagens
verwoest. Enkele mensen liepen ver
wondingen op, maar de doden vielen
niet te betreuren.
De politie heeft mogelijk de dood
honderden mensen voorkomen door
dat-zij snel de omwonenden ging
cueren toen er werd bericht dat
ontsnappend gas had geroken, kort
voordat tegen het aanbreken van de
dag de brand in de gasbuis ontstond.
De brand, die een complex van twaalf
blokken bestreek, ontstond in de
hoofdgasleiding en breidde zich uit
door ontploffingen.
Duizend brandweerlieden bestreden de
vlammen, die soms een hoogte bereik
ten van meer dan 60 meter.
Gerommel
Een politieman zei, dat de buurtbewo
ners eerst een sterke gaslucht had
den gemeld. Hij liet ongeveer 40
mensen evacueren en enkele ogen
blikken later zag hij een oranje
gloed, die vanuit een gat kwam. An-
ere politiemannen vertelden dat zij
een enorme ondergronds gerommel
hoorden.
Zij begonnen van huis tot huis te ren
nen. onderwijl bonzend op de deuren
en de bewoners alarmerend. De bewo
ners gaven onmiddellijk gehoor aan
de oproep en renden in pyama en
met jassen over hun schouders hun
woningen uit. Het vroor toen 1
graad.
Smomige evacuees vonden tijdelijk on
derdak in kerken en zalen. De enige
school in het district werd voor de
rest van de dag gesloten om kinde
ren uit het gevaarlijke gebied weg te
houden.
Door de eeuwen heen heeft de techniek zich ontwikkeld en nu zijn we
gekomen tot automatisering en het gebruik van atoomenergie. Toch
blijkt soms een oude methode van werken het bestedeze inspecteurs
van de Londense waterleiding gebruiken nog steeds een essenhouten
stok met beukenhouten oorstuk om lekken op te sporen.
Gisteren terug
uit Hanoi
(Van
kerkredactie)
FRANKFORT Martin Nie-
möller is vandaag 75 jaar gewor
den. Als onvermoeid strijder voor
de vrede en vooraanstaand repre
sentant van de oecumenische be
weging (hij is een van de presiden
ten van de Wereldraad van Kerken)
geniet Niemöller hoog aanzien in
grote delen van de wereld.
ZIJN besliste standpunten ten aan
zien van ontwapening en vre'de, de
spanningen tussen Oost en West en de
Duitse hereniging hebben steeds hefti
ge discussie opgeroepen. Wat de een
hem verweet als misbruik van zijn
geestelijk ambt, werd door de ander
genoemd het verantwoordelijkheids
gevoel van een begenadigd prediker,
die in zijn geweten getroffen is door
de roeping „Redt de mensen".
MAASTRICHT - Het ontwakend en
thousiasme bij Nederlandse gemeente
bestuurders voor de Europese gedachte
moet een prikkel krijgen door de toe
zending aan alle, raadsleden van een
bijzonder nummer van De Europese Ge
meente.
In deze uitgave van de Raad der Eu
ropese gemeenten wordt opgemerkt dat
deze raad in alle landen van de Ge
meenschappelijke Markt is geworteld,
behalve tot voor kort in Nederland.
Vijftien jaar lang kon deze vereni
ging hier geen oet aan de grond krij- Niemöller geschreven
gen. Thans is er echter ook een Neder
landse sectie, en met de dag treden
meer gemeenten toe (thans al ongeveer
tweehonderd).
Kennelijk ter voorbereiding van het
volgende congres, „Staten-generaai der
Europese gemeenten" genoemd en van
8 tot 11 juni in Berlijn te houden, is iit
ruim 70 pagina's dikke nummer gewijd
aan de betrekkingen tussen Nederland
en Duitsland.
Een uitvoerige reportage beschrijft
een aantal iumelages (vrienschapsban-
den) tussen Nederlandse en Duitse ge
meenten. De ontwikkeling van deze ju-
melages beschouwt de Raad van Euro
pese gemeenten als een van zijn voor
naamste taken. Meer dan vijftig Neder
landse gemeenten zijn op deze meer
speciale wijze ..Europese gemeente"
WAGENINGEN Dr. i- E. W. B
van den Muijzenberg zal op 1 februari
met pensioen gaan. Hij is directeur van
het instituut voor tuinbouwwee iniek in
Wageningen. Dr. Van den Muijzenberg
heeft in het bijzonder geijverd voor de
ontwikkeling van de nevelsouit in de
fruitteelt
Zo geldt ook nu nog het wiord. dat
in het begin van de jaren dertig over
„Niemöl-
de onrust in de klok van de kerk.
De onrust geeft niet de tijd aan, maar
geen klok kan zonder onrust".
Op 27-jarige leeftijd besloot de toen
malige duikbootcómmandant Niemöller
theologie te gaan studeren. Dat was
vlak na de Eerste Wereldoorlog. In
1931 koos de gemeente in Berlijn-Dah-
Scholier (10)
verdronken
WINSCHOTEN Een ienjarige
zoon van de familie Brader geraakte
gisteren door nog onbekende oorzaal'
met zijn fiets in het kanaal te Belling-
wolde, zijn woonplaats. Hij was me
een broertje en zusje op weg naar
school. De politie heeft langdurig
dregd maar niets gevonden. Men
moedt dat het kind dat nabij een sluis
moet zijn verdronken, door de sterke
stroom ver is afgedreven.
HAMBURG Het
Westduitse geïllustreer
de weekblad Stern zal
ondanks nieuwe voor
stellen van Amerikaan
se zijde het originele
manuscript van William
Manchester over de
moord op John Kenne
dy, „De dood van een
president", ip zijn ge
heel publiceren.
Dat werd gisteren
BOEK VAA MANCHESTER
ONGEWIJZIGD Ii\ BLAD
redacteur van het Ameri
kaanse tijdschrift Look,
William Atwood, en de
advocaat
ges, zoals Look dat gedaan
heeft.
Nannen meent dat er van hun zoon Patrick
geen reden bestaat om te
schrijdt", zei hij.
Stern heeft de eerste
aflevering van de serie al
geplubiceerd. daarin staat
slechts een passage waar
tegen mevrouw Kennedy
bezwaar heeft, een brief
aan haar man toen deze
op reis was na de dood
Jacqueline KennedyWil- schrappen of te verande-
ren. „Wij hebben in het
oorspronkelij ke
HambxLrg gezegd door de Amerikaanse senator Ro-
liam van den Heuvel.
Beiden hebben na de
vergeefse poging van de script van William Man-
li oofdredacteur
het bert Kennedy opnieu-A
had gehad met de hoofd- van de omstreden passa-
chester niets gevonden
dat de grenzen van men
selijke terughouding te
genover mevrouw Kenne
dy en haar kinderen over-
1963. De volgende afleve
ring verschijnt maandag.
Look stelt dat de publi-
katie door Stern contract
breuk betekent en dat het
tijdschrift tevens een
overeenkomst heeft ge
schonden door de eerste
aflevering voor 15 januari
te publiceren.
lem hem tot haar predikant. Van hier
uit zou de naam Martin Niemöller het
symbool worden van de strijd der kerk
tegen het nationaal-socialisme.
Niemöller stichtte de „Noodbond van
predikanten", waaruit zich later de Be
lijdende Kerk ontwikkelde.
In een persoonlijke ontmoeting met
Hitier wees Niemöller diens eis af. dat
de zorg van de kerk zich „tot het hier
namaals" diende te beperken. Drie jaar
later sloot de poort van het concentra
tiekamp zich achter de „persoonlijke
gevangene van de Führer".
Na 1945 speelde Niemöller een be
langrijke rol bij het herstel van de
Evangelische Kerk in Duitsland. In
1947 werd hij prases van de kerk van
Hessen-Nassau, een functie, die hi j ze
ventien jaar bekleed heeft. Verscheide
ne jaren was hij ook lid van de raad
van de Evangelische Kerk in
Duitsland.
Vietnam
Gisteren keerde Niemöller terug van
een reis naar Noord-Vietnam. die hij
met drie andere Duitse geestelijken
heeft gemaakt.
Crematie
Ik heb mij verbaasd over uw com
mentaar naar aanleiding van de uit
latingen van minister Verdam over
de crematie. Uw commentator ziet
geen noodzaak, het wetsontwerp nu
te behandelen, maar hij vergeet, aat
andere ministers wel lopende zaken
behartigen. Hij ziet er een „oprake
len van oude gevoeligheden" in en
vergeet alweer, dat de meerderneid
van de Kamer zich schaarde achter
de gelijkstelling van crematie met
begraven.
De particulier Verdam mag zijn
persoonlijke mening hebben over
crematie, de democraat Verdam
heeft de mening van de Kamer te
respecteren.
ROTTERDAM. C. B. Vrijmoet
(De mening van de Kamer, uitge
drukt in de verwerping van de mo-
tie-Geertsema, was, dat de indie
ning van dit wetsontwerp niet tot
de urgente taken van een over
gangskabinet behoort. red.)
Onderzeeërs
Dat men een bepaalde actie tot in
het bespottelijke kan doordrijven,
bewijzen aanhangers van de anti-
apartheidstheorie in hun verzet tegen
de levering van enkele duikboten
aan Zuid-Afrika.
Kinderlijk naïef ziet men verband
tussen die onderzeeërs en de binnen
landse bevolkingspolitiek van de
Zuidafrikaanse regering. Indien de
Nederlandse regering zo dwaas zou
zijn, gevolg te geven aan het verlan
gen van deze fanatici, zou grote
schade worden toegebracht aan de
Nederlandse scheepsbouw en het
daarbij betrokken personeel.
Het argument, dat men zijn princi
pes niet moet prijsgeven voor gelde
lijk gewin, gaat hier niet op. Of er
geldelijk gewin mee gemoeid is,
moet nog worden afgewacht Wel is
hier sprake van winst aan werkgele
genheid en daar zal toch niemand
enige bezwaar tegen maken.
LEIDEN. H. J. Lamers sr.
groep een onderhoud van anderhalf
uur heeft gehad met president Ho Tsji
Minh. Deze zei, dat er pas sprake kan
zijn van vredesonderhandelingen, als
eerst Amerikaanse aanvallen op
Noord-Vietnam ophouden.
Niemöller had bij zijn bezoek onder
meer de stad Poeli gezien aan de weg
naar de Chinese grens. Deze stad was
volkomen door Amerikaanse bommen
verwoest en door de bewoners verla
ten. Hanoi zelf. dat een miljoen inwo-
telde, heeft er nu nog maar een
Bij zijn aankomst zei hij, dat de half miljoen, aldus Niemöller.
AKTUEEL
Mevrouw Mao: op de voorgrond
TTET meest opval-
-II lende verschijn
sel van de culturele
revolutie in China
is, dat Mao Tse-
toeng zelf nooit iets
zegt. Uit de ver
warde berichten
stroom blijkt slechts
dat hij beveelt, goed
keurt of afkeurt.
Anderen zeggen na
mens hem te spre
ken en zijn vrouw,
Tsjiang Tsjing, heeft
klaarblijkelijk de
leiding van „de
revolutie" in handen
genomen.
Men kan slechts
gissen naar de oorzaak
van dit langdurige
zwijgen en op de ach
tergrond blijven. Elke
poging om er een verklaring voor te vinden, berust op speculatie.
Zo wordt beweerd, dat Mao seniel is. Hij zou een willig werktuig zijn van
degenen die zijn ziekelijke opvattingen verdedigen om voor opvolging in
aanmerking te kunnen komen.
Lange tijd werd aangenomen, dat president Lioe Sjao-tsji als zodanig
in aanmerking kwam. Lioe had in de loop der jaren ziin positie in de partij
en in het leger bijzonder sterk gemaakt. Hoe groot zijn invloed in geheel
China was bleek duidelijk, nadat hij het eerste mikpunt van de culturele
revolutie van Mao en Lin Piao was geworden.
Nadat Mao vorig jaar Lin Piao als zijn „troon-
ElII lllislllkt opvolger" naar voren had geschoven, bleek
deze maarschalk niet opgewassen te zijn tegen
Lioe en zijn aanhang. Het leger, waarvan men meende dat het achter hem
stond, kon hij niet inzetten. Ook de rode gardisten, die overal waar zij kwa
men een bloedig spoor achterlieten, faalden.
De laatste tijd hoort men niet veel meer over Lin Piao. maar wel over
de vrouw van Mao Tse-toeng. een \-roegere actrice, die zich Tsjiang Tsjing
noemt. Meer en meer heeft zij zich opgeworpen als leidster van de
culturele revolutie. Zij wordt gedreven door persoonlijke haatgevoelens je
gens de vrouw van Lioe, die als presidentsvrouw lange tijd op de voorgrond
trad; met name tijdens bezoeken aan het buitenland.
Zij leidde de haatcampagne in Peking, bevindt zich voor eenzelfde doel
in Kanton, waar de onttroonde propagandachef Tao Tsjang een machts
positie bekleedde en is benoemd tot adviseur van de speciale commissie,
welke belast is met hpt zuiveren van de Chinese strijdkrachten.
We laten deze gevolgtrekkingen voor wat
ze zijn. Er zijn nl. nog meer mogelijkheden. ..SocliiirilO**
Mao kan zich ook op de achtergrond houden
om af te wachten, welke van de elkaar bestrijdende partijen als overwin
naar te voorschijn komt.
Wellicht neemt hij aan. dat zijn gezag als grote leider van de revolutie
(een vergelijking met Soekarno dringt zich hier op) door niemand kan wor
den betwist. In dat geval is het echter moeilijk, een verklaring te vinden
voor het optreden van zijn vrouw.
Een nieuwe illustratie van het mysterieuze optreden van Mao is de mede
deling, dat hij „zich heeft uitgesproken" tegen een revolutie van zuiver linkse
elementen, nij zou voelen voor een revolutie over een breed front, waarin
zowel linkse, rechtse als centrum-figuren zijn vertegenwoordigd. Maar ook
dit nieuws is afkomstig van muurkranten. De verwarring is er nog groter
door geworden.
Hoe dan ook. de strijd gaat voort. Mogelijk is de fase van de persoonlijke
machtsstrijd minder belangrijk dan de ideologische schermutselingen die de
4~ beweging hebben gebracht. Het is een strijd, waarvan niemand de
