Hippe, kieke en oppe
KAMER EN WERK
B-14 in De Doelen
Het MAI zorgt voor
TIENERHEER MENGT ZICH IN MPDE-GEWOEL:
Coltrane
puur protest
RUIMTE
ZATERDAG 14 JANUARI 1967
TTTTTTyTTTTVTVTTVVWTVTTTTTTTTTTTTTVTrfTWVTTTTTTTTT^
1 an onze tiener)moderedactrice
PLAKKERTJES op je wang voor een
..feesthoofd", een soldatenjas of juist
een heel romantisch costuum. broeken met
sigaret"-pijpen of galgen a la Ramses
Shaffy horen tot de laatste snufjes van de
tienermode.
Want of je het nu allemaal
hip vindt, of doodgewoon een
sof, er gaat niets vanaf, dat
het tienermeisje, en steeds
meer ook de tiener jongen, een
uitgesproken eigen mode heb
ben, die in niets lijkt op die
van de ouderen.
Het heet tienerinode, maar het
Mozart, Haydn en Chopin
hebben model gestaan voor het
nieuwe super-romantische he
renjasje anno 1767 voor dames.
Beter dan het sportieve panta-
lonpak is deze zwart fluwelen
jas geschikt voor feestelijke ge
legenheden. Een bloes met on
eindig veel volants hoort erin
te worden gedragen.
is heus geen geheim, dat zelfs
twintig-, ja dertigjarigen eraan
meedoen of er iets van meepikken.
Allemaal vinden ze het f\jne, gek
ke, oppe, hippe en kinke kleren!
Toch is het maar een klein deel van
de jeugd, die rondloopt met Shaf-
fy-galgen, minirokken, bontmantel
van opoe en militaire tunieken. Maar
het opvallende, het doldwaze en voor
al het kleurige van de tienermode
trekt de aandacht en daarom komt ze
steeds weer in het nieuws.
BOETIEKS
Als paddestoelen schieten ze uit de
grond: de boetieks voor de jeugd. Nee,
je schrijft niet meer „boutique" op z'n
Frans, maar „boetiek" in zeer voor
uitstrevend Nederlands. Begon het
met een eenmanszaakje, waar de tie
nerkleermaker z'n winkeltje overdag
leeg verkocht, dan de deur sloot en
gauw aan een voorraadje voor de vol
gende dag ging pikken, later werd de
opzet grootser.
Ook werd de hele business in het
commerciële vlak ge
trokken. De kleine zelf
standige boetieks heb
ben tenminste een ge
duchte concurrent ge
kregen aan de grote
modehuizen, dieook
boetieks op touw lieten
Overal in ons land
worden steeds weer
nieuwe boetieks ge
opend. Alleen in de
modestad Den Haag
loopt het niet zo hard.
Een uitzondering wordt
echter gemaakt voor de
herenzaakjes, waarvan
er heel wat zijn.
Vooral de Haagse tie
nerheren vinden de tie
nermode zo'n vooruit
gang, omdat er nu meer
gelijkschakeling is met
de damesmode, die toch
altijd voor lag. Daar is
nu verbetering in ge
komen, sinds aan de
tienerheer bontjassen,
zilveren bloesjes, jasjes
in de „liefste" tinten en
zelfs gekleurde laarzen
worden verkocht.
De meeste jasjes zijn
getailleerd en lang, ge
streept, in felle effen
kleuren, of in pastel
tinten. De broeken zijn
niet meer van onder
Voor jonge mensen brengt
het veranderen van werk
kring problemen met zich
mee, als het vinden van
een kamer in de nieuwe
woonplaats. Ook de overgang
van de ene stad naar de
andere, of van het platteland
naar de grote stad is niet
eenvoudig.
Het Maatschappelijk Ad
vies- en Inlichtingenbureau
biedt dikwijls uitkomst. Met
vestigingen in Utrecht, Am
sterdam, Rotterdam, Arn
hem, Haarlem en Groningen
is het MAI een hulpverle
nende instantie geworden
voor nieuwe stadsbewoners,
die moeilijk is weg te denken
Wim Troost had een ge
sprek met mejuffrouw .4.
M. Bosch, leidster van het
bureau Rotterdam, dat in de
hal van het Centraal station
is gevestigd.
even informeren
JE voelt je soms als een kat in een vreemd pakhuis
als je pas in een andere stad komt. Als je daar
bovendien een kamer moet zoeken kun je de wan
hoop nabij komen. In Rotterdam vragen jaarlijks
vijfduizend jongelui (van 16 tot 30 jaar) om bemiddeling
van het Maatschappelijk advies- en inlichtingenbureau bij
het zoeken naar een kamer.
Tegen slechts een geringe ver
goeding (vijf gulden inschrijfgeld
waarvan één gulden wordt terug
betaald, als een kamer is gevon
den) worden er vele mogelijkhe
den geboden.
Aan de hand van een groot
kaartenregister zorgt de staf van
mejuffrouw Bosch voor een ka
mer in de prijsklasse die varieert
van tachtig tot 225 gulden per
maand.
DE grootste vernieuwer van de jazz sinds
Charlie Parker, de tenor-saxofonist
John» Coltrane, is voor de tweede keer in
zijn bewogen muzikale bestaan aangeland in
een stadium, dat hij zelfs voor vaklui niet
meer te volgen is.
Zijn collega Cal Tjader klaagde bij een op
name: „Ik ben nog nooit weggelopen bij een
concert. Maar nu kon ik het na een half uur niet
meer uithouden. Dat was geen zoeken naar
schoonheid, maar puur protest. Het was of
iemand je zonder ophouden in het gezicht sloeg."
Dit gebeurde een paar maanden nadat de jazz-
wereld het meesterschap van John Coltrane uit
drukkelijk erkende. Bij de laatste enquête, die
het toonaangevende jazztijdschrift „Down Beat"
jaarlijks onder zijn lezers houdt, werd hij gekwa
lificeerd als de beste blazer na de oorlog.
Voor de eerste maal in de dertig jaar, dat het
blad bestaat, onderscheiden de lezers een enkele
jazz-musicus met vier eretitels: ze kozen Col
trane tot tenor-saxofonist van het jaar, gaven
hem een plaats in hun denkbeeldige „tempel
van roem" en beloonden zijn grammofoonplaat
.,A love supreme".
De reputatie, die Coltrane zich hiermee bij de pretentieloze jazz
liefhebbers heeft verworven, is verbazingwekkend. Want tot voor
kort was Coltranes ongewone, chaotische en commercieel nauwelijks
verkoopbare stijl, als pure charlatanerie afgedaan.
Toen hij na een intensieve muzikale opleiding in 1955 optrad met
het quintet van trompettist Miles Davis werd hy uitgefloten door het
Amerikaanse publiek. „Anarchistische anti-jazz" zo oordeelden de
critici.
Het spel van Coltrane had inderdaad niets meer te maken met de
traditionele welluidendheid van de cool-jazz. Met een razend tempo
slingert hij de noten uit zijn instrument, in strijd met iedere muzikale
wet en zonder enige tonale binding.
„Muziek is voor mij de weg tot zelfkennis", verklaarde hij. De plaat
„A love supreme" is kenmerkend voor zijn huidige techniek, waarjn
niet langer geïmproviseerd wordt over een motief, maar over reli
gieuze gevoelens. Coltrane ziet ,,A love supreme" als een boodschap
van goddelijke genade en liefde.
De tienerheren zijn wel blij
met de aandacht, die aan hun
mode wordt besteed. Ze voelen
zich minder gediscrimineerd bij
de dames en dat mag ook wel
als je een zilveren bloes draagt.
Een Deense ontwerper combi
neerde de bloes met een zwar
te broek en jas van vinyl.
wijd uitlopend, maar smal als een
sigaret. Kun je daardoor niets meer
in de zakken stoppen, neem dan een
tasje mee!
Met al die mannenpraat zouden bij
na de dames worden vergeten. Voor
hen is er teveel om op te noemen,
daarom doen we maar een greep.
Had je vroeger op de kleuterschool
ook zo'n hekel aan plakkertjes plak
ken? Die dingen schoten altijd weg
en dan die vieze lijm erbij. Troost je.
je hebt het niet voor niets geleerd.
TRANEN
Plakkertjes op je gezicht, haar, ar
men of knieën zijn het einde. Je kunt
er zakken vol van kopen en de (niet
vieze) lijm zit er al op. Het zijn hart
jes, rondjes of tranen (leuk onder een
oog), waarmee je op een feest reuze
zult opvallen.
Over feest gesproken, de broekpak-
ken zijn verschrikkelijk leuk en ge
makkelijk, maar je wilt iets feestelij-
kers?
Neem dan een super-romantisch he
renjasje anno 1767. Hij is van zwart
fluweel en er hoort een bloes in met
oneindig veel volants. Je kunt ook in
smoking gaan. De grote mode-ontwer
per Yves de St Laurent ontwerpt ze.
De minimode blijft voorlopig nog
wel, hebben we gehoord. Hopelijk
voor sommige mini-enthousiasten wor
den er dan ook mooie benen bij ver
kocht, die kun je er wel bij gebrui
ken. En kleuren voor het komende
voorjaar en zomer? Alle! Je kunt ze
zo gek niet bedenken, evenmin als de
combinaties, zoals oranje met roze.
HAAR
Wil je van de zomer lekker kort
haar hebben, neem dan een typisch
Brits kapsel. Steil haar. iets over de
ogen en naar voren gekamd en van
achter in de nek een driehoek uitge
knipt.
Want uit Engeland komt toch maar
de hele tienermode-rage. Oorspronke
lijk in Carnaby Street begonnen is nu
de openluchtmarkt in de Londense
Portobellostraat hèt modecentrum.
Stel het je voor als het Waterlooplein
in Albert Cuyp formatie: stalletjes
met oude spullen langs een straat, die
bijna vijf km lang is.
Oude kleren worden er verkocht,
want die zijn „in". Engelse tiener
meisjes leggen grif tachtig gulden op
tafel voor opgelapte korte bontman
tels, die hun grootmoeder vijftig jaar
geleden niet meer modieus genoeg von-
UNIFORM
Voor een tientje kopen de jongens
gehavende rode militaire tunieken,
de afleggertjes van de gardesoldater
die Buckingham Palace bewaken. Een
achttienjarige jongen loopt over
straat in een purperen tuniek van de
Schotse garde.
Het schijnt, dat de jongelui terug
willen uit het tijdperk van de ruimte
naar de pracht en praal van het verle
den. Maar in ieder geval ontbreekt
het hen aan eerbied voor het Engelse
leger. En dat is in Engeland heel wat.
Een stalletje in dit „oude brok
Londen" handelt in oude Duitse uni
formen. Deze worden echter gekocht
door oudere verzamelaars. Wel gaan
aan de jongelui goede oude pistolen,
zwaarden en bajonetten van de hand
Als het maar oud is.
Ouderwetse brandweerhelmen
kosten zeventien-en-een-halve
gulden, Egyptische fezzen zes gul
den en oude dophoeden een gul
den meer. Victoriaanse snuiste
rijen. als grote witte honden van
porselein en opgezette katten on
der glazen stolpen, ze zijn allemaal
„in" bij de jeugd.
Maar de grammofoons met de
enorme metalen hoorns uit het be
gin van onze eeuw winnen het nog
van alles.
„Wij willen mei opzei geen beper
kingen op de prijzen leggen", zegt me
juffrouw Bosch, „omdat daardoor de
aanbiedingen kleiner worden. Uiter
aard wijzen wij de kamerverhuur
ders wel op een „onmogelijke" prijs,
maar zij merken zelf snel genoeg dat
de kamer minder vlot wordt verhuurd
dan bij een lagere prijs het geval is.
Contrnle
Of het nu een kamer is van tachtig
of tweehonderd gulden, de kamers
zijn stuk voor stuk gecontroleerd op
degelijkheid en op de aard van de
verhuurder. Kamers met hoge huren
willen wij niet afstoten, omdat wij
nog steeds mensen krijgen, die dat ge
makkelijk kunnen betalen."
Iedere „gloednieuwe" Rotterdammer
krijgt van het MAI een kaartje, waar
in op de mogelijkheden van het bu
reau wordt gewezen. Het informatie
centrum krijgt hierbij de medewer
king van de Rotterdamse burgerlijke
stand, die de adressen van alle nieuw
aangekomenen doorgeeft.
Niet alleen bij de kamerverhuur be
middelt het MAI. Het legt ook contac
ten met verenigingen, geeft adressen
van goedkope en goede eethuizen en
let bovendien op werkgelegenheid, lo
geeradressen en dergelijke. Tegen een
Werkkampen
Dit is vooral van groot belang voor
jongelui, die hun vakantie in het bui
tenland doorbrengen. Want ook hier
mee houdt het bureau zich bezig. Het
gaat daarbij voornamelijk om jonge
lui, die naar het buitenland gaan om
de taal te leren of werkkampen (over
geheel Europa verspreid) te bezoeken.
Voor meisjes bestaat de mogelijk
heid een jaar in het buitenland bij
een gezin in de huishouding te gaan.
Het doel hiervan is voornamelijk een
taal te leren beheersen. Dat is dan
CLUB MAAKTE SWINGENDE
STAD VAN ROTTERDAM
PAUL KARTING
,..man achter.de schermen.,.
meestal in Engeland, Frankrijk of
Duitsland.
Het bureau informeert naar het
soort gezin waarin de „aide" de tijd,
die varieert van drie maanden tot een
jaar. zal doorbrengen. Als voorwaarde
geldt dat de aspiranten de minimum
leeftijd hebben van achttien jaar.
Kinderkolonie
Frankrijk biedt 's zomers mogelijk
heden vier weken in een kinderkolo
nie te werken. Enige voorwaarden
zijn dat men minstens achttien jaar
moet zijn en niet vreemd moet staan
tegenover de Franse taal.
Jongens kunnen op een boerderij
worden geplaatst.
Een heel praktische vondst van het
bureau is de zogenaamde stati
onshulp. Voor jongelui, die naar
Frankrijk gaan is in Parijs een dienst
ingesteld, die behulpzaam is bij het
overstappen van bijvoorbeeld Gare
dxi Nord. naar Gare du Midi. Elke
reiziger van het MAI die daar naar
toe gaat kan een rood-witUt -kaart
krijgen. Bij de locomotief H9n de
trein kan hij dan een dame aantref
fen met een rood-gele armband. Zij
herkent de reiziger aan de kaart in
de hand.
Dame du service
Deze „Dame du service social"
loodst de reiziger door de stad naar
het gewenste station. Heeft hij dit één
keer gedaan dan kan hij op de terug
weg het zelf wel vinden.
Hieruit blijkt dat vooral dienstverle
ning een van de belangrijkste taken is
van het MAI.
Voor de meer serieuze belangstellen
den voor de Engelse taal bestaan er
nog andere mogelijkheden. Zo orga
niseert The Bellschool of languages,
Cambridge, praktisch het hele jaar
door tweemaandelijkse cursussen.
Hierbij wordt het accent gelegd op
een gedegen aanpak van de Engeise
taal waarbij het vooral gaat om de
uitspraak en grammatica. Natuurljik
is het niet de hele tijd schooltje spe
len. De lesuren worden aangevuld met
sportbeoefening en het bezoek van be
zienswaardigheden.
De prijs is voor Nederlandse begrip
pen hoog. De kosten van een derge
lijke „course" liggen boven de negen
honderd gulden. De vakantiecursussen
zijn iets goedkoper.
„Wapenfeit9
Een ander belangrijk „wapen
feit" van het MAI is de bemidde
ling bij het vinden van werk, ook
bijbaantjes. Zo worden in Rotter
dam alleen al jaarlijks zo'n 13.000
babysit-avonden gearrangeerd.
Elk gezin waarin wordt opgepast
staat volledig geregistreerd in de
annalen van het MAI.
pj OTTERDAM - Vanavond
(zaterdag) geeft de Maas-
stedelijke Jazzclub B-14 haar
eerste concert in „De Doe
len." Een nieuwe fase in het
bestaan van deze club, die
van Rotterdam een swingen
de stad maakte. Amerikaanse
en Nederlandse jazzmusici
vonden een gastvrij onderko
men in het vaste adres van
B-14: gebouw ..De Heuvel".
Er is hier uitbundig geklapt en
soms grimmig gezwegen als de
muzikale muts al te progressief
stond. Oprechte genieters be
zochten het, en losse gezelliq-
heidsbezoekers, die meer voor de
sfeer dan voor de muziek kwa
men.
Grommen
Vast staat, dat in gebouw Dc Heu
vel jazzgeschiedenis voor Nederland is
gemaakt. Zoals bijvoorbeeld het recen
te optreden van de Amerikaan Ben
Webster, die op zijn instrument stond
te grommen van genoegen vanwege
de inspiratie. Een concert, dat het tele
visieoptreden met stukken sloeg.
Dat kon allemaal in De Heuvel,
waar in een ongedwongen omgeving
soms de vonk oversloeg, die van jazz
een meeslepende zaak maakt.
Toen de VPRO op zoek was naar
een geschikte jazzclub in Nederland
voor een maandelijkse uitzending,
kwam zij, na mislukte pogingen in de
hoofdstad, terecht bij B-14. In het ka
der van deze uitzendingen gaat B-14
het eens. bij wijze van proef, probe
ren in het indrukwekkende concertge
bouw De Doelen. De jazzkelder blijft
uiteraard in De Heuvel draaien.
Lekker intiem
de schermen bij B-14, de man, die
Amerikaanse musici naar Rotterdam
haalde waardoor de club internatio
nale vermaardheid kreeg.
„We krijgen een lekker intiem zaal
tje met een fijn akoestiekje. Geen ge
roezemoes op de achtergrond, geen ro
kerige zaal, geen geïmproviscer met
dc geluidsinstallatie of een piano, die
op het laatste moment moet worden
gestemd.
De Heuvel heeft ons altijd bijzon
der goed geholpen. Maar het gebouw
moet rendabel zijn en dat houdt in,
dat men een tijd tevoren de data van
dc concerten moet weten. Dat is niet
altijd mogelijk, omdat je niet weet
welke musici op een bepaald moment
beschikbaar zijn.
De Doelen is het concertgebouw
voor Nederland, en jazz hoort eigen
lijk thuis in de concertzaal. Die me
ning deelt directeur P. Verbist ook.
die tegen de algemene indruk dat
jazz een aflopende zaak is. eind vorig
jaar het driedaagse Newport Festival
organiseerde in De Doelen, dat een
overtuigend succes werd.
Subsidie
Krijgen jullie subsidie?
„In gebouw De Heuvel hadden
we dat niet nodig. Zeker niet met
de jazzkelder erbij. Maar concer
ten in De Doelen brengen hoge
kosten met zich mee- Als we op
deze manier door zouden kunnen
gaan, weet ik niet of we dit jaar
rond komen. Dan zou een subsidie
zeker welkom zijn. De gemeente
subsidieert tenslotte ook een beat-
kelder."
