C3 MlM Geen fout op Noorse zegel DE HANDIGE KABOUTER 31 RLAND "DAHRUBRIEK 1 W AAW V EP K Kwartje voor de meester ZATERDAG 14 JANUARI 1967 Postzegel rubriek door J. J. M. KIGGEN V^AN een filatelist ontving ik een vraag over in Noorwegen verschenen postzegels, waarop de naam van het land niet als „Norge" maar als „NOREG" geschreven voorkomt. Men vroeg of dit een fout zou kunnen zijn. Dat is het voor hem jammergenoeg niet. Het is een schrijfwijze, d;e met de tweetaligheid van het land te maken heeft. Reeds in de veertiende eeuw waren de Scandinavische landen Noorwegen, Zweden en Denemar ken verenigd onder Deense heerschappij. Van de bestaande Noorse taal ging veel verloren; slechts in de afgelegen gebieden, waar men van de Deense rege ring nauwelijks weet had, bleef een Noors taaleigen bestaan. Na de Napoleontische tijd werd Noorwegen weliswaar onafhanke lijk en kreeg het land een eigen grondwet, maar de Noren dien den o.a. wat betrof de buiten landse politiek het Zweedse staatshoofd te erkennen. Zo zult u dan ook op oude Noorse postzegels de Zweedse ko ningen Oscar I en II aantreffen, In 1905 werd het Zweedse juk eindelijk afgeschud en kozen de Noren de Deense prins Karl tot hun koning Haakon VII. De Deense invloed op de taal van zoveel eeuwen was en bleef er. Er waren zo twee talen: het algemeen „Deens"-Noors en het oorspronkelijk nog door kleine groepen gesproken Noors. Eigen taal De filoloog en dichter Ivar Aasen (18131896) ontwikkelde deze laatste taal en ook de dich ter Arne Garborg (18511924) was een fel strijder voor de ei gen Noorse taal. Beide talen zijn thans officieel en gelijkberech tigd, hoewel de eerste, het „Deens" toch wel de voertaal mag heten. U zult zich echter kunnen voorstellen, dat bij de uitgifte van herdenkingspostzegels voor Garborg en Aasen in 1951 en 1963 de Noorse posterijen de be naming van het land moesten weergeven in de oorspronkelijke DELFT 1842-1907 taal van de voorvechters, waar voor de uitgifte plaats vond. Van daar dat u op deze postzegels in plaats van ..NORGE" de naam als „NOREG" zult zien vermeld. Ook in 1964 deed men dit, toen het honderdjarig bestaan van de Noorse volkshogescholen werd herdacht. Op de postzegels ziet u de stichters van deze scholen, die thans in een zeventigtal plaatsen bijna 6000 leerlingen tellen. Het waren Herman Anke en Olaus Arvesen. Ja, de verhalen, die ach ter postzegels steken, kunnen in teressant zijn. TH-zegel De eerste postzegel uit het gebruikelijk sobere postzegel programma 1967 van de Neder landse posterijen is alweer verschenen. Het is de afgebeelde herdenkingspostzegel ter gele genheid van het 25e lustrum van de Delftse TH, die in 1842 als koninklijke Akademie werd gesticht, in 1864 tot Polytech nische School werd omgedoopt om eerst in 1905 zijn huidige De afbeelding op de zegel toont het groot-auditorium aan de Mekelweg, dat na ruim vier jaar bouwtijd in 1966 officieel in gebruik is genomen. Het ontwerp met de uitzonderlijke vorm is van dearchitecten Van den Broek en Bakema uit Rotterdam. Terwijl de zuivere bouwkosten elf miljoen gulden bedroegen, werden de technische installaties, de meubilering, de aangebrachte kunstwerken en dergelijke be kostigd uit een vrijwillig door in genieurs en het Nederlands be drijfsleven bijeengebrachte som van bijna 700.000 gulden. Van het oorspronkelijk ontwerp, waarin een hoogbouw van 7 ver diepingen op het auditoriumge bouw was voorzien, moest men afzien wegens de hoge kosten. Be halve de aula met 10001500 zit plaatsen herbergt het gebouw vier collegezalen voor technische natuurkunde en enkele andere ruimten. Door lekenogen gezien, kan men zeggen, dat het een eer lijk bouwwerk is: de gehele constructie in beton laat zich zo wel buiten als binnen zien zoals hij in vormgeving en functie wer kelijk is. Literatuur Ik heb de laatste weken twee filatelistische boekjes in handen gekregen, waarop ik van harte uw aandacht wil richten. De - eerste is een splinternieuwe uit gaaf van 128 pagina's over het onderwerp „Europese eenwor ding in de filatelie." Het is in de Duitse taal geschreven en behan delt o.a. de geschiedenis van de Europabeweging, het reeds be reikte. de postale Europese een wording en verder zaken, die met de politieke en economische eenwording weinig te maken heb ben, maar waaraan filatelistisch aandacht is geschonken; en daar gaat het ons filatelisten om in dat boekje. Het geheel is rijke lijk en goed geïllustreerd met af beeldingen van postzegels eff poststempels. Een fraai verzorg de uitgaaf voor deze speciaalver- zamelaars. ihr Echo in der Philatelie" dooj A. Hammerschmldt, 6782 Rodal- fen/Pfalts. Bestellingen bij uw postzegelhandel. Goed teken Het tweede boekje is er een voor alle verzamelaars: „Filatelie in klein bestek," waarvan ik hoop, dat iedereen zegt: „Oh ja, dat ken ik." Maar heeft u het ook als uitrustingsstuk? Er is on langs een herdruk verschenen en „Die Europaische Einigung und dat is een goed teken. Het geeft „De onderwijzer, die zijn werk getrouw en zonder fou ten gedurende vijf jaren ver richtte, zal een verhoging van zijn salaris van 25 ct ontvan gen, mits het departement van onderwijs hieraan zijn goedkeuring hecht. de Stad New York in 1872 voor de onderwijzers opstelde en waaruit blijkt, dat er in onze dagen wel het een en an der is veranderd. De regels werden onlangs overgenomen uit het nieuwsbulletin van de christe lijke school in Calgary in Ca nada door het blad De Gere formeerde Vrouw. Wij op on ze beurt vonden de inhoud zo aardig, dat we ze ook maar overnamen. 1. De onderwijzers moeten el ke dag de lampen vullen, de schoorstenen schoonma ken en de kaarsen snuiten. 2. Elke onderwijzer moet een emmer water en een een bak kolen meebren gen voor elke schooldag. 3. Maak uw pennen zorgvul dig klaar. U moet de pun ten slijpen naar de persoonlijke smaak van el ke leerling. 4. Onderwijzers mogen elke week één avond vrijne- men om zich aan hoofse zaken te wijden bf twee avonden per week, indien ze geregeld naar de kerk 5. Na tien uur in school door gebracht te hebben, moe ten ze de overblijvende uren besteden aan het le zen van de Bijbel of van andere goede boeken. 6. Onderwijzeressen, die gaan trouwen of zich onge past gedragen, moeten ontslagen worden. 7. Elke onderwijzer moet zo veel opzij leggen voor zijn onderhoud op zijn oude dag, dat hij de samenle ving niet tot last wordt. 8. Iedere onderwijzer, die slaat, sterke drank in wel ke vorm dan ook drinkt, geregeld speelzalen of pu blieke gelegenheden be zoekt, of zich bij een bar bier laat scheren, geeft ge rede aanleiding, dat zijn waardigheid, goede bedoe lingen. onkreukbaarheid en eerlijkheid gewan trouwd worden. weer de schat aan wetenswaar digheden, die elke serieuze verza melaar moet kennen. Uit de in houd: ontstaan... ontwikkeling... vervaardiging van postzegels... Verzamelaars... handel... waar- de-bepaling... filatelistisch ABC, waarin antwoorden op 1250 vra gen... een woordenlijst in 3 talen, literatuuropgaaf en adressen van buitenlandse filatelistische diensten. Een goedverzorgde poc ket van BRUNA door Frank Ar- nau. Uw postzegelhandelaar heeft het voor u klaar ligger* (prijs slechts drie gulden). Lachend gaan wij ook over de dam- grens. Met de nadruk op lachend, om dat er ten aanzien van het dammen eigenlijk geen grenzen meer bestaan Een Jaar dat veel belooft staat de damliefhebbers te wachten. Afgezien van de persoonlijke en clubkampioen- zwart. 3. 4. 12. 14. 15. 16. 1». 1». 11, 2. 26, 27 wit: 29. 30. 34. 35. 36. 37. 38. 41. Wit verzuimde: 30-24 19x48 29-» 18X29. 38-32 27x38 42x33 48x31. 36x7! A. Spijkstra het Internationale Brinta-tornooi. dat In juni volgt dan een noviteit: Ita lië houdt in Bolzano een landentor- nooi. waarbij elk land een team van drie speler® zal afvaardigen en waar bij het Europese kampioenschap op In augustus mogen wij de lang ver breide ontmoeting met de Russische topspelcrs tegemoet zien. In Moskou zullen de nationale équipes (tiental len) elkaar enige malen ontmoeten. Het^ jaar daarop zal Nederland als D ïl Q J5P jaarlijkse internationale tornooi van de Kowjctunie: dat dit jaar in Batoe- mi wordt gehouden. September doet de spciers wederom het zonnige Italië opzoeken. In Llvomo het tweede tor nooi om de Europa-cup. wederom oestaande uit geïnviteerde spelers. De maand oktober zal Iedere lief hebber nog gretiger naar de krant doen grijpen. Andris Andrelko speelt dan een match van twintig partijen tegen wereldkampioen Iser Koeper- man, met als Inzet de hoogste titel. De landenwedstrijd tegen onze Zui derburen in november sluit de perlo- zwart: 2. 3, 4. 8. 9. 12. 13. 14, 18. 27 4 48 37-31? Nu deed zwart hel beter en^ 1 iel i grote activiteit af. :t loont derhalve wel de moeite de spelers zo snel mogelijk tot top door te dringen. Uit de prak- ^llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllllllilllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^ 15-10!27-32 a), 10-5 32-38, 5x46 31-36 verplicht, 9-3 38-43. 47-42! de clou. damhalen op 49 is verboden door 3-21, terwijl 42-38 dreigt, a) 31-36. 10-5 36-41. 47x36 37-42. I-Ï7 wit: 25. 33. 37. 39. 40. 47. 48 15-20. 25X14 4-10. 14x! 17x40. R. Bergsma Frankenslag 69, Den Haag. PUZZEL VAN DE WEEK Kruiswoord - puzzel Horizontaal: 1. bosneger in Suriname. 6. verlegen, 8. plaats in Gel derland. 13. aangezicht. 14. lieden van adel. 15. bevestiging, 17. boom, 18. wilde haver 20. horizon. 21. voorvoegsel. 22. priem. 24. eetgerei. 26. telwoord <Eng.). 27. plaats in N.-Brab.. 28. grondstof. 30. op die tijd, 31. knaagdier, 32. spitse bek van een vogel, 33. keurig, 35. voor werp om te snijden, 36. zuivelprodukt, 38. jongensnaam, 40. stad aan de Moezel in de Rijnprovincie. 42. rivier in Duitsland, zijtak Rijn, 44. halsdoekje. 47. rivier in Duitsland, 48. vlaktemaat. 49. plaats in N.-Brab.. 50. de griekse letter d. 52. zweep met riemen, 54. plaats in Utrecht. 56. brei en stopgaren. 58. plaats in Drente. 60. radio- omroepvereniging (afk.). 62. oude lap, 64. cilindervormig voorwerp, 65. kleinigheid. 67. hoofdwerk der oudnoorse letteren, 68. stad in Voor-Indië. 71. juffrouw. 72. rivier in Engeland, 74. drukte, 76. meis jesnaam, 77. titel (afk.). 78. myth, figuur. 80. voorzetsel, 81. bron. 83. deel van de mast. 84. rijksgrote, 85. toethoorn, 87. dorp in Fries land, 88. water in Z.H., 89. toets. Vertikaal: 1. grote terts. 2. rijksgrens (afk.), 3. buitenhaven, 4. plaats in Overijssel, 5. houten bakje, 6. optocht, 7. jongensnaam. 8. latwerk, 9. vette vloeistof, 10. zoon van Noach, 11. scheik (afk.), 12. ernst, 16. bijwoord. 19. niet gesloten, 21. niet van hetzelfde ge voelen, 23. sportterm, 24. adreskaartje. 25. evennachtslijn, 26. familie lid. 28. voorzetsel, 29. water in Utrecht, 32. volgens de regel. 34. kruisnet, 36. plaats in N.H., 37. bekoorlijk gelegen. 38. lans, 39. lente maand der Joden, 40. vod, 41. niet dicht opeen staande, 43. voor. 45. gebod. 46. lijkvaas, 51. vroeger. 52. grote forse man, 53. hoog bouwwerk, 55. wijnglas, 57. bijb. figuur. 59. opschik, 60 rivier op Java, 61. lied, 63. gift. 65. zoon van Jacob, 66. wit bloempje met jas- OPLOSSING VAN DE VORIGE PUZZEL Horizontaal: 1. rakel, 6. tiran. 11. las. 12. aan. 14. nar. 16. en 18. ampel, 20. ha. 21. passer. 22. alikas. 23. et. 24. Km. 26. os. 27. ps, 28. elp. 30. dof. 32. Erp. 34. om. 35. op. 37. sn. 38. al. 40. spel, 41. appel. 42. krom. 43. al. 44. ik. 45. Aa, 47. mm, 49. ton, 51. alm. 53. sta. 56. re. 58. of. 59. ik. 61. Ee. 62. Antoon. 64. ineens, 65. as, 66. krant. 69. t.t. 70. dra. 72. aan. 73. sem. 75. lento, 76. dinar. Vertikaal: 2. al, 3. Kassei. 4. es. 5. Haps, 7. in, 8. rapier, 9. ar. 10. peper. 12. A.M.. 13. ne. 15 Massa. 17. nat. 18.ark, 19. las. 20 hap, 25. md. 28. of, 28. emelt, 29 Po, 31. Ospel, 32. en. 33. Parma, 34. opa, 36. pak, 37. sla, 39. lom. 44. in. 46. as. 48. kraam. 50 INZENDINGEN Inzendingen worden voor don derdag a.s. op ons bureau ver wacht. Oplossingen mogen uit sluitend op een briefkaart wor den geschreven. In de linker bovenhoek vermelden: „Puzzel- oplossing". Er zijn drie prijzen: een van 5.— en twee van 2,50. ABOUTER LEEPJE had iets om trots op te zijn en dat was hij ook! Want hij was de enige in het kabouterbos die in het bezit was van een prachtige krul in zijn baard. Hij had de mooiste baard van allemaal en alle andere puntmutsen waren eigenlijk diep in.hun hart wel een beetje jaloers op Leep- je, want een baard is nu eenmaal het be langrijkste dat er voor een kabouter bestaat. 1V/IAAR Leepje had die krul in zijn baard natuurlijk niet zo maar gekregen, en om dat hij nu eenmaal de enige krulbaard wil blijven, had hij zijn geheim nog met niemand gedeeld. Iedere avond, als de andere kabouters aan het eten waren, sloot Kabouter Leepje zorgvul dig zijn deur af en deed hij alle gordijnen voor de raampjes nauwkeurig dicht. Daarna ontstak hij een heel klein lichtje en installeerde hij zich voor de spiegel. Precies honderd keer haalde hij kalm en bedaard de borstel over zijn baard om de gewenste glans te krijgen en als dat ge beurd was, nam hij een flesje 'POEN ontdekte hij wat Leepje met de tang uitvoer de en begon toen onbedaarlijk te lachen. Nu weet ik hoe Leep je aan die prachtbaard komt. wat zal hij op zijn neus kijken, als hij hoort, dat ik zijn geheim te weten ben gekomen! Hij liep zacht en hikkend van de lach weg en vertelde de andere ka bouters, wat hij gezien had. AL spoedig gonsde het ka- bouterdorp van geruchten en iedereen wist van Leepje's geheim af. En omdat ze zich met eigen ogen wilden overtui gen, besloten ze de volgende - avond op de loer te gaan lig- Elke kabouter van groot tot klein, sloop de volgende avond naar Leepje's huis en iedereen gluurde vol ongeloof om beur ten door het sleutelgat naar bin nen, want ze konden zich eigen lijk niet voorstellen, dat die slimme Leepje hen allemaal zo lang bedrogen had. „Hé. Daarna ontstak hij een pitje van zijn fornuis en legde de krultang, die hij bij toeval in het bos had gevonden, op het vuur en wachtte, totdat de tang roodgloeiend was, bond uit voorzorg een doek om zijn kin, zodat hij zich niet zou verbran-brand of andere narigheid Hij schoof de hete tang om zijn baard, rolde zijn baardha ren er om heen en telde lang zaam tot tien. Dat was het mo ment dat hij de tang uit zijn baard moest halen en een prachtige krul was dan het resultaat. /^EEN van de andere ka- bouters wisten van het bestaan van een krultang af en Leepje was de enige, die wist, dat een gloeiend hete tang ha ren krullen doet. Maar toen op een avond een kleine kabouter bij toeval langs het huisje van zijn vriend Leep je kwam en zag, dat alle gor dijntjes gesloten waren, terwijl het nog helemaal niet donker was, werd hij nieuwsgierig en gluurde stiekum door het sleu telgat naar binnen. Hij hield een moment zijn adem in. „Wat doet Leepje gevaar lijk!", mompelde hij, „hij speelt met vuur! Als daar maar geen Leepje schrok zo verschrikke lijk, dat hij bijna de gloeiende hete tang tegen zijn wang kreeg en zich haast verbrandde. Hij voelde zich helemaal niet op zijn gemak. Leepje durfde zich niet buiten te vertonen, wat zou hij geplaagd worden Hij deed net, of hij niet wist, dat ze voor zijn deur stonden en deed alle lichten uit. En ter wijl hij zich dom en doof hield voor de plagende opmerkingen van zijn kleine vriendjes, werk ten zijn hersentjes op volle toe- Li OE zou hij zich er uit v moeten redden? Hij be greep best, dat hij op een vrese lijke manier geplaagd zou wor- En bovendien had hij alle ka bouters jaren lang flink bij de neus gehad en dat zouden ze hem vast niet zo één-twee-drie vergeven. Wat nu te doen? bedacht Leepje wanhopig. Ik durf echt niet naar buiten, maar morgen ook niet en overmorgen ook niet. Wanneer kan ik weer rus tig naar buiten? pEN beetje angstig bleef hij stilletjes in zijn donkere huisje staan en toen de andere kabouters bemerkten, dat Leep je niet van plan was naar bui ten te komen, dropen ze na een tijdje af en gingen naar huis. Eigenlijk waren ze allemaal een beetje teleurgesteld, dat ze hem niet te spreken hadden kunnen krijgen, want ze had den hem wat graag geplaagd met zijn krulbaardje, waar ze al die tijd zo jaloers op waren geweest. Leepje wist, dat hij zich onsterfelijk belachelijk had ge maakt en toen hij af en toe een lach hoorde klinken, begreep hij, dat de kabouters zich vro lijk maakten over hem. En een ergere straf dan te worden uitgelachen kon hij niet bedenken. Die avond kon Leepje de slaap maar niet vatten, hij lag aan één stuk door te woelen en te verzinnen en pijnigde zijn hersentjes af om Iets te vinden, waardoor het kaboutervolkje hem niet zou plagen en met rust zou laten. rij, naaide kapmanteltjes en zet te een heleboel flesjes rozenolie op en plank, legde kammen en borsteltjes neer en toen hij hele maal klaar was, begon het licht te worden. Hij had de hele nacht niet geslapen, maar voelde zich hele maal niet moe. Al spoedig was het een ge drang van jewelste voor zijn kleine deur en toen hij om 10 uur met een plechtig gebaar zijn deur opende, stonden er rij en kabouters vol ongeduld te wachten. Niemand plaagde, niemand zei iets en terwijl hij vijf ka bouters tegelijk binnen liet, en hen verzocht plaats te nemen, vroeg hij wat ze wensten. „Graag een krulbaard", zei den ze aarzelend. En Leepje werkte de hele dag door en het bleef storm lopen. W Hij klom als een haas zijn f' bed uit en ging naar zijn werk- daatsje. Hij zaagde een houten plank »n schreef met krullende let ters: OPENING VAN SALON LEEPJE. open van 107 en toen ging hij aan 't werk. "LIIJ ontruimde zijn huiska mer, zette stoeltjes neer voor de spiegel, keurig op een Hij moest zijn salon al spoe dig uitbreiden, nam tientallen kabouterknechtjes in dienst, die hij het kappersvak leerde en krult nu al weer vijf en twintig iaar lang kabouterbaardjes. Hij bezit nu een drukbeklan- te zaak en zelfs de kabouterko ning is één van zijn vaste klan ten. zodat hij zelfs de titel: „hof- kapper" mag voeren. Kabouter Leepje is wijd en zijd bekend en hij verdient met baarden- krullen nu een aardige cent, zo dat hij er al over verzint, om binnenkort het werk neer te leg gen en van een heerlijke wel verdiende rust te genieten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1967 | | pagina 16