Wensen van
Pieter
Marg
riet
vervuld
en
Washington
voTvrede Machtsstrijd in
Luns geeft opheldering
van omstreden brief
Antiraket:
overleg VS
met Rusland
PROP IN BIERFLES
BLEEK DODE MUIS
Opel ontslaat
1.000 mensen
AKTUEEL
Wedloop in
ondergrondse proeven
5
ZATERDAG 31 DECEMBER 1966
Mr. Van Vollenhoven
gaf een cent terug
Komen en gaan van
gevers op paleis
(Van een onzer verslaggevers)
SOESTDIJK Alle wensen op de verlanglijst van Prinses
Margriet en mr. Pieter van Vollenhoven zijn vervuld. Ir. C.
Staf heeft gistermiddag op paleis Soestdijk als woordvoerder fj
ran de Contactgroep Verlanglijst Bruidspaar de geschenken aan
geboden. die zijn gekocht van het geld, bijeengebracht door onge- gj
veer vijfduizend mensen.
In de sfeervolle Leuvenzaal wa-| wensen van het jonge paar heeft ge-
I Nieuwjaarsboodschap jCONFLICT TUSSEN JOHNSON EN
KENNEDY'S SPITST ZICH TOE
(Van een correspondent)
ren de kostbaarste cadeaus op
ronde tafels uitgestald: een 48-
defige cassette van massief zil
ver, ontworpen door de heer
Gustav Beran en voorzien van
een inscriptie, waarin de letters
M, P en V met daarboven een
kroontje zjjn verwerkt, en een
prachtig kristallen servies, ver
vaardigd in Leerdam.
Ernaast lagen gehaakte pannelappen in
bonte kleuren en eierwarmers; op
een armstoel was een bellekoord met
de afbeeldingen van verpleegsters uit
alle tijden gedrapeerd.
IVCEVOMBV
He stralende bruidspaar was zichtbaar
ingenomen met de geschenken. De
heer Van Vollenhoven, die bij binnen
komst was gestruikeld over een „ver
dekt opgesteld" haardstel, gaf aan de
negen dames en een heer, die de ge
vers vertegenwoordigden, ieder een
Daarmee voldeed hij aan een eeuwen
oud gebruik. Wie een scherp voor
werp (bv. een mes) ten geschenke
geeft, ontvangt daarvoor een
muntstuk, opdat de vriendschapsban
den niet worden doorgesneden. Het
gebaar van de bruidegom gaf aanlei
ding tot een ongedwongen stemming.
Ie. Staf, vergezeld door de andere le-
dem van de contactgroep, die de
Dit jonge koppeltje wordt ge
vormd door David Eisenhouwer,
18-jarige kleinzoon van grote Ike
en Julie Nixon, 17-jarige dochter
van Richard Nixon. Samen stap
ten, ze naar een debutantenbal
dat werd gegeven in het befaam
de Waldorf AstoriahoteL Som
migen zagen in het charmante
tweetall een nieuwe Eisenhou-
wer-Nixoncombinatie (Nixon
wat vice-president toen Eisen
hower zich mr. president kon
noemen). Maar daarover be
waarden de jongelui (terecht)
het stilzwijgen.
ooördineerd (mevrouw J. B. Ch.
Bink-Jacob. dr. F. M. A. H. Hou-
ben, ir. W. F. Tuininga, mr. G. E. van
Walsum en Jonkvrouwe Ch. C. B.
Baronesse Bentinck, vriendin van
Prinses Margriet), maakte duidelijk
waarom de dames in de deputatie
van gevers zo sterk waren vertegen
woordigd
De uitgenodigde heren hadden name
lijk hun plaats aan htm vrouwen af
gestaan. „Maar de mannen hebben
evenveel belangstelling voor uw hu
welijk", voegde hij eraan toe.
Ip een dik boek met het opschrift „Ver
langens vervuld, wij deden mee, zie
ons ABC", staan de namen van de
mensen, die hun bijdragen op giro
nummer 8055 stortten. De goede
wensen, die op tal van girostrookjes
waren geschreven zijn eveneens ver-
Na afloop moest het bruidspaar het
pboek weer afstaan, omdat nog tot
kort na de huwelijksdag gelegenheid
blijft bestaan, giften te sturen. Ook
de namen van de mensen, die alsnog
geld overmaken, krijgen in het boek
een plaatsje.
Van het tot nu toe binnengekomen be
drag (bestaande uit grote en kleine
giften) zijn tientallen geschenken ge
kocht Ir. Staf: „We hebben niet
allemaal meegebracht want dan had
den we met een verhuiswagen moe
ten komen."
BLOEMLEZING
Hij gaf wel een kleine bloemlezing van
de cadeaus, waarmee menig
bruidspaar wordt verblijd: antieke
ronde eetkamertafei, bijzettafeltjes,
broodrooster, koffie- en theepotten,
de aanzet voor een wijnkelder,
staand horloge (geschenk van Surina
me), keukengerei, strijkplank, wasma
chines, schommelbank, antieke
Chesterfield bank, kandelaars, droog-
kap. Uit de Antillen komen nog
voor die eilanden karakteristieke,
geschenken.
mische sancties.
NEW YORK De secretaris-gene
raal van de Verenigde Naties, Oe
Thant heeft in zijn nieuwjaarsbood
schap alle mensen van goede wil ver
zocht zich te buigen over de vraagstuk
ken van oorlog en vrede.
mi pleitte opnieuw voor het staken WASHINGTON - Er ontvouwt
van de strijd in Vietnam. Thant bena- j c* „„i„:
drukte, dat het aantal mensen dat Veren.gde Staten gel«,-
emstig ia verontrust over het leed van ^'«k een drama, dat mogelgk
1 sinds de Middeleeuwen zyn weer-
deze oorlog, steeds groter wordt J
xvt j ga met gehad heeft. Het is de
Over Rhodesie, „waar een minder- 6
heid een laatste poging doet haar be- machtsstryd tussen de twee g
voorrechte positie te handhaven", zei prinsen van de Amerikaanse poli-
hij dat het enige geneesmiddel hierte- tiek, president Johnson en senator
sAr*l?Joepassing van de eCOn°" Robert Kennedy. Vele Amerika-
Inen menen dat die strijd voor één
van hen in een tragedie moet
eindigen.
Het drama is al opgevoerd in de
irm van een toneelstuk „MacBird"
.an mrs. Barbara Garson. Daarin
wordt president Johnson vergeleken
met MacBeth. president Kennedy met
Duncan en senator Kennedy met de
samenzweerder, die de troon van zijn
broer herovert.
een wreed en onverantwoord
stuk en wordt alleen maar vermeld om
aan te tonen, dat het drama voor de
toeschouwers verder gaat dan de be
ruchte citaten uit het boek „De dood
een president" van William Man
chester.
Desalniettemin beschouwt men het
boek als een onderdeel van de strijd,
die tot doel heeft „Johnson te vemieti-
Westduitsers verbaasd:
Geen embargo op
bankbiljetten
BONN De 28 ton bankbiljetten,
bestemd voor de opstandige Rhode-
sische regering komen niet voor op de
lijst van voor Rhodesië verboden goede-
die de Verenigde Naties hebben
Het
gisteren op paleis Soestdijk
opnieuw een komen en gaan van de
legaties, die cadeaus aanboden, kost
bare en eenvoudige.
Eep, origineel geschenk kregen
de Prinses en mi. Pièter van Vol
lenhoven van een toneelclub uit
Vollenhove Overijssel) een ge
schilderd portret van de Prin
ses met in de- linker pupil een
klein portret van haar bruide-
De Westduitsers vinden dit des te
be vreemdender, omdat de verant
woordelijke Engelse functionarissen
wisten, dat een order voor het drukken
van bankbiljetten was aangenomen.
Dit hebben Westduitse instanties vrij
dag verklaard. Zij kunnen hierdoor
moeilijk maatregelen treffen tegen
verscheping van de in München gedruk
te biljetten.
De Engelse ambassade onthoudt zich
van commentaar op de Westduittse
uitlatingen.
Onkundig van aanwezigheid
Amerikanen oefenden
op Japanse vissers
NAHA (Okinawa) De Amerikanen
hebben vrijdag bevestigd, dat straalja
gers Torishima deze week hebben
beschoten terwijl 10 Japanse vissen
zich als schipbreukelingen op het ei
land bevonden.
De piloten waren, aldus de Ameri
kaanse autoriteiten, onkundig vai
aanwezigheid van de Japanners op het
onbewoonde eiland, dat als oefenter
rein wordt gebruikt.
Het schip werd beschadigd en de vis
sers werden gewond. Het vaartuig was
Eerste Kerstdag gestrand.
Daar waren o.m. de vertegenwoordigin
gen van de Ned. Christen Vrouwen
bond, de Eduard van Beinum Stich
ting. de veiligheidsdienst van het Ko
ninklijke Huis, de Rotterdamse ds. J.
van Haeringenschool, het Leidsche
Studenten Corps, de Commissarissen
der Koningin, het Prinses Margriet
Fonds, de Stichting Festival voor de
werkende jeugd, het Genootschap
van Hoorfdredacteuren (geschenk:
rijdende krantebak), de dokter en
verplegend personeel boottocht Henri
Dunant, en het feestcomité Papen-
drecht.
UITGESTALD
Alle geschenken zijn met de namen
van de gevers uitgestald in een ka
mer in de rechter vleugel van het
paleis. Daar liggen de cadeaus van
invaliden en AOW-trekkers naast
die van vorstelijke personen.
Om een summiere opsomming te
geven: flessen whisky, pocket
boeken, zes kookboeken, strop
das, maatbeker, talrijke asbak
ken en peper- en zoutstelletjes,
bloemengieters, geldkistje, le
vensmiddelen handdoekentien
tallen pannelappen, boerezak-
doéken en een fles wijn: Chateau
Orange Saint Pierre. En ten slotte
zijn er ook mensen geweest, die
een foto van zichzelf cadeau
hebben gedaan
Antivoord aan drs. Schmelzer
DEN HAAG Minister Luns
(buit. zaken) heeft gisteren in een
uitvoerig antwoord aan drs. W.
K. N. Schmelzer, KVP-fractie-
voorzitter in de Tweede-Kamer,
nogmaals verklaard dat drs. Den
Uyl en Mr. Van der Stoel op de
hoogte waren van de brief die hij
aan de NV Nederlandse Verenig
de Scheepvaartbureau had ge
schreven over de uitvoer van
onderzeeboten naar Zuid-Afrika.
Op 14 november belde mr. Luns de
toenmalige minister van economische
zaken drs. Den Uyl op en heeft hem
verzekerd dat geen enkele toezegging
van hemzelf, de staatssecretarissen, of
zijn departement was gegeven aan de
Nederlandse werven omtrent de leve
ring van oorlogsmaterieel aan Zuid-Af-
Wij spraken af dat ik in de minister
raad een en ander te berde zou bren
gen. Tijdens het die middag gehouden
kabinetsberaad is bij mij de ge
dachte gekomen, teneinde mogelijke
misverstanden te vermijden aan de be
trokken scheepswerven duidelijk de
stand van zaken met betrekking tot
een uitvoervergunning uiteen te zetten,
aldus de bewindsman.
Hij heeft vervolgens ter plaatse hier
over gesproken met staatssecretaris
Van der Stoel, die ermee instemde.
Daarna heeft mr. Luns premier Cals
aangesproken en deze een voorlopige
formule laten zien.
Ook mr. Cals ging daarmee akkoord,
doch was van oordeel, dat het niet
nodig was de zaak in de minister
raad aan de orde te stellen, doch dat
kon worden volstaan, met de kwestie
te bespreken met minister Den Uyl.
Indien deze ermee instemde, zou de
brief kunnen uitgaan. Daarna heeft
minister Luns, aldus diens antwoord,
met minister Den Uyl overleg ge
pleegd. die zich eveneens akkoord
verklaarde.
Minister Luns verklaarde zich niet te
De zogenaamde revolte van de demo
cratische gouverneurs vormt het be
wijs van zijn verzwakte positie. Hij
kan niet meer rekenen op de hulp van
het Congres en de partij.
Formeel zijn zij hem nog wel trouw,
laar de democraten vormen niet lan-
;r een eenheid.
Zij zijn aanhangers van Johnson of
in Kennedy of volgelingen van een
prins die minder machtig is en die zich
kan permitteren te wachten op het
ogenblik, dat er een overwinnaar te
voorschijn komt...
PEKING De Chinese gardisten
hebben nu een aanval gedaan op Tsjen
id van het politburo tevens vi
ce-premier. Volgens de gardisten zou
Tsjen Li behoren tot de groep die ge
kant is tegen de culturele revolutie.
Diepere achtergrond
Zo heeft men het tenminste v
gesteld in het blad US News en World
Report, dat gepoogd heeft alle facetten
van die strijd, die een veel diepere ach
tergrond heeft, te registreren. Vele ge
gevens, die het blad opsomt, zijn niet
nieuw, maar ze zijn toch de moeite var
het citeren waard omdat er aan de inte
griteit van het blad geen twijfel hoeft
te bestaan.
„Het meest laakbare praatje is, naar d<
mening van de vrienden van de ver
moorde president, dat Lyndon
Johnson toen nog vice-president
John Kennedy in de herfst van
1963 naar Texas heeft gelokt én daar
om in zekere mate verantwoordelijk
is voor zijn dood...
„Een van de assistenten van Kennedy
beet (op de terugweg van Dallas) ie
mand in het vliegtuig toe: „Nou zit
ten zij in het zadel, maar wij komen
weer terug..."
„Een van de mannen van Johnson
heeft botweg opgemerkt: „Al die ge
beurtenissen van na de moord zijn i!
al hun emotionaliteit van tevoren be
raamd en in scène gezet, niet als eer-
betopn en ter nagedachtenis van
John Kennedy, maar om het imago
van de familie Kennedy en van de
naam Kennedy te verbeteren".
Voor de Kennedy's is het Witte
Huis nog steeds hun huis en Jacqueline
Kennedy is de koningin-weduwe
lingschap, die wacht op een terugkeer
van de dynastie op de troon".
Robert Kennedy wordt beschouwd
als de rechthebbende op de troon en
als erfgenaam van zijn broer. De Ken-
nedy-legende is niet slechts een instru-
de machtsstrijd maar een be-
_,In het hierop volgende telefoon- j
gesprek langs de ministerslijn met drs. ment
Den Uyl heb ik de reactie van premier wÜs voor de rechtmatigheid van zijn
Cals aan hem meegedeeld en hem voor- aanspraken.
Icing gedaan van de tekst van de f erdeeldheid
brief," zei mr. Luns. De minister van|
economische zaken ging èn met de Pres Johnso" wor<" s
♦««v..* de een middeleeuwse monarch wiens posi-
Tegen-cabaret
De laatste tv-uitzending van Lurelei
(20 december Vara) was ergerlijk, in
dezelfde trant als „Zo is het toeval
lig". Men kan nu wel zeggen: draai
dan de knop maar om, maar intussen
kan dat hatelijke clubje zijn vuil
maar rustig in de huiskamers spuien.
Daarom de vraag: is daar niets tegen
te doen?
Is er bijvoorbeeld geen mogelijk
heid een christelijk jeugdcabaret te
vormen dat een andere geest ademt
dan het bovenbedoelde? Ik ben ervan
overtuigd, dat „onze jeugd" er de be
gaafdheid voor heeft. Wij mogen niet
lauw en defensief zwijgen; moeten
juist in het offensief.
Dordrecht J- Bos
Profetie (5)
De opmerking van de heer Sjoer
over het kerkelijk verval in ons land
vind ik super-negatief. Wie is met zul
ke woorden gebaat? Trouwens een
profetie als die van van der Groe kan
op bijbelse gronden weerlegd yrorden.
Immers: >,God' zal verblijven hn het 1
midden van Jeruzalem, zodat het
nooit-zal wankelen". Met alle respect
voor v.d. Groe, met zijn profetie kan
de Kerk niet leven.
Misschien was Kaj Munk er beter
achter, die ergens zegt: „Wij willen
waken en bidden te allen tijde opdat
Zijn erbarmen zich uit moge strek
ken tot miljoenen meer dan wij nu
nog durven geloven. Wij weten dat
Hij plaats genoeg heeft, daarboven.
Hij is zo rijk dat Hij wel voor iedere
ziel die eens geleefd heeft een ster ter
beschikking heeft. Och dat er, als het
oordeel over de mensheid is gespro
ken, geen ster mocht blijven ledig
Zoe term eer. W. Cammeraat
WASHINGTON President
Johnson heeft zijn ambassadeur in
Moskou opgedragen de Russische rege-
ring naar haar plannen te vragen op j herinneren dat minister* Den Uyl'hem
het gebied van de verdediging tegen j daags daarna, dus op 15 november, nog-
raketten, zo wordt van betrouwbare zij-1 maals zou hebben opgebeld.
APELDOORN De Apeldoörner J. W. is sinds gisteren voorlopig de
smaak voor een flesje pils kwijt. Het viel hem op dat hij bij het volschenken
▼an zijn glas het straaltje uit de fles zo dus was.
De heer W. hield de fles even recht en probeerde nog eens. Maar het
straaltje bleef dun.
Hij hield vervolgens de fles tegen het licht en kwam toen tot de ontdek
king dat voor de hals van de fles een prop zat die bij nadere beschouwing
«en dode muis bleek te zijn. Hij heeft de fles ingeleverd op het politiebureau.
De keuringsdienst van waren te Zutphen zal een nader onderzoek in
stellen waardoor het betrokken muisje wellicht nog wel een staartje zal
hebben.
de in Washington
Met het oog op de grote politieke en
economische gevolgen voor de beide
landen heeft Lewellyn Thompson, die
over enkele dagen Foy Kohier als am
bassadeur in Moskou zal opvolgen, de
dringende opdracht gekregen, zich over
deze zaak te verstaan met de Russische
premier Kosygin.
Hij moet met de Russische premier
de mogelijkheid bespreken van het af
zien van de bouw van een net van
antiraket-raketten.
Daarmee zou een toeneming van de
internationale spanning worden voorko
men, en enorme sommen worden
bespaard.
Als het antwoord van de Russen ne
gatief is. zo zegt men in Washington,
zal Amerika, zij het met tegenzin, ge
dwongen zijn eveneens een verdedi-
jgingssysteem van antiraket-raketten op
Ite bouwen.
De bewindsman herhaalde dat mr
Van der Stoel tijdens een telefoon
gesprek, waarbij de definitieve tekst
van de brief werd besproken, had ge
zegd dat minister Den Uyl toch nog opl
prijs zou stellen op een bespreking in
de ministerraad. Mr. Van der Stoel, na
zich verzekerd te hebben, dat in de
bewuste brief geen indicatie werd gege-1
ven omtrent het standpunt van het ka-
binet voor het geval verlening van een]
uitvoervergunning aan de orde zou zijn
geweest, ging akkoord met de definitie
ve tekst van de brief, aldus minister
Luns.
Minister Luns zegt voorts dat hij
daarna telefonisch contact had opgeno
men met premier Cals, die akkoord
ging. De minister-president was van
oordeel, gezien de omstandigheden, dat
de brief zou kunnen uitgaan, indien de
toestemming van de minister van eco
nomische zaken werd verkregen.
Het gesprek werd besloten met de
mededeling van minister Luns dat hij
dezelfde morgen het schrijven zou la
ten afgeven.
Gedurende dit telefonisch gesprek
bevonden zich in de Kamer ook twee
ambtenaren. Hierna heeft de mi
nister mondeling staatssecretaris De
Block ingelicht over het gesprek met
de minister-president en met mi
nister Den Uyl en telefonisch staats
secretaris Van der Stoel. Daarna is
de brief verzonden en afgegeven.
Aan het slot van zijn antwoord be
vestigt minister Luns, hetgeen hij op
28 december in de Tweede Kamer
heeft verklaard, dat het hem bekend
was, dat, indien over een uitvoerver
gunning voor onderzeeboten in het ka-
binet-Cals een beslissing zou hebben
moeten worden genomen, minister Den
Uyl en staatssecretaris Van der Stoel
onoverkomelijke bezwaren zouden heb
ben gehad tegen het verlenen ervan.
Radio-activiteit in
Zweden gestegen
STOCKHOLM Een ongeluk bij j
het onderaards tot ontploffing brengen:
van een kernlading, in Russisch Azië:
op 18 december, is waarschijnlijk de
oorzaak van een plotselinge en aanzien
lijke verhoging van de radioactiviteit
in de atmosfeer, gemeten in Zweden, j
even boven de grond. Dit Is gisteren
meegedeeld door het Zweedse ministe
rie van defensie.
De radioactiviteit bleek te zijn ver-1
tlenvoudigd, ook in Finland, in de loop I
van een paar dagen. De intensiteit is
echter toch nog uiterst klein, zodat eri
niet het- minste gevaar bestaat, aldus j
de bekendmaking.
RUESSELSHEIM De Duitse auto-j
fabriek Opel zal in januari '67 1.000
arbeiders, voor het grootste deel buiten-1
landers ontslaan in verband met slapte]
op de binnenlandse markt. Voorts zal
de produktie vijf dagen worden stilge
legd.
Verscheidene andere fabrieken, waar
onder Volkswagen, besnoeien de pro
duktie door werktijd-verkorting of tij
delijke sluiting, maar Opel is de eerste
die tot massale ontslagen overgaat.
(Van een onzer redacteuren)
De vijfde Chinese kernexplosie heeft
weer de aandacht gevestigd op de bewape
ningswedloop, waaraan ook de Ver. Staten
en de Sowjetunie meedoen.
Deze landen beproeven hun kernwapens
ondergronds. Het enige verschil met China
is, dat zij de atmosfeer niet verontreinigen.
Moskou en Washington lijken gewikkeld
te zijn in een wedloop in ondergrondse
proefexplosies. Doel zou zijn de vervolma
king van een atoomkop voor een antiraket
systeem.
Hoewel de Ver. Staten nog niet besloten, zo'n
systeem op te bouwen, houden zij wel rekening
met de mogelijkheid dat zij het gaan gebruiken.
De Russen zullen het in elk geval doen.
De ontwikkeling van de meest doelmatige
atoomkop vormt de kern van de voorbereidin
gen. De ondergrondse proef op 20 december in
Nevada (VS) past in dit kader.
Officieel werd meegedeeld, dat de explosie
miljoen ton tnt. Zij kwam tot stand op een diepte van 1200 meter
Een soortgelijke Russische proef werd op 27 oktober bij Nova Zembla
(Sowjetunie) genomen. Aangenomen wordt dat zij verband hield met
bedoeld antiraket-systeem.
kracht had van een
Meer proeven
Sinds sluiting van het kernstopverdrag
te Moskou in augustus 1963 vergrootten
beide partijen het aantal ondergrondse
rj,„ proeven. In de VS waren er dit jaar al 34
Hieruit wordt duidelijk, dat het kernstopverdrag werd gesloten omdat
wit*6»noo<*zakelVk was. kernwapens in de ruimte te testen.
uan.tlraket"systeem is in de Sowjetunie nog niet op grote schaal
Russen'het Sb^getouwd" r°nd°m M°Sk°U e" de
bevriezing^ eS Vfïntete raketen 0V"
Gepoogd wordt een grote en dure bewapeningswedloop af'te wenden
SemTouTa^gebrfcr par,ijen het antiraket-sye.'
Zelfs als zo'n akkoord wordt gesloten
is het echter zeker, dat Amerikanen en
Russen voort zullen gaan met hun onder
grondse proefnemingen.
Voorzorg
Niet alleen omdat zy er niet zeker van kunnen zijn, dat de andere
partij ze zelf niet zou nemen.
Een van beide landen zou plotseling kunnen besluiten, een eind te
maken aan het zich onthouden van proefnemingen.
nS°\ da- dreiginS van derde landen (in het bijzonder communistisch
China), die geen party zyn by het sluiten van een akkoord, moeten zij
het hoofd kunnen bieden. -
En zo gaan de ondergrondse kemproeven door een wordt een nieuwe
bewapeningswedloop onvermijdelijk.
De Sowjetv (e ligt al onder het bereik van Chinese kernwapens.
Wat de Ver. Staten betref is dit slechts een kwestie van tijd.
