Antwoordkerk krijgt wat
beperkter opzet
Tegenspel van kerken is
een mondige gemeente
Geen vier, maar twee zalen erbij
Amerikaanse zendeling
op Cuba vrijgelaten
Uw probleem
is het
onze.
Conservatief-
progressief?
Up
Er is geen
christelijke
organisatie
Franse protestanten
zoeken eenheid
ZATERDAG 3 DECEMBER 1966
Een woord voor vandaag
Gisteren mediteerden we over die vraag van God aan de on
gehoorzame mens. U vindt hem in Genesis 3:9. Denk eens
even in wat die vraag is. Citeer hem uit uto herinnering.
Neem dan de bijhei en kijk of u hem goed geciteerd hebt.
Die proef moest u eigenlijk voor uzelf eens nemen, want de
meeste mensen citeren deze tekst verkeerd. Ze voegen er iets
aan toe, wat er niet staat.
De meeste mensen citeren, zoals de dominee die deze vraag
gebruikte als titel voor een boek: „Adam, waar zijt ge." Maar
dat staat er niet. God spreekt de mens niet aan met de naam
die Hij hem zelf gaf.
Is dat van zoveel belang? Da Costa meende in de vorige eeuw
van wél. Hij schreef: „Zo staat dan Adam voor God zonder
naam. God had hem die naam gegeven. God erkent hem niet
meer als de mens die Hij gemaakt heeft. Hij is een ander
wezen geworden."
We spreken wel eens over onmenselijkedaden. Hoe kan de
mens zo laag zinken, als wij soms in deze krant moeten ver
melden? Het antwoord is te vinden op de eerste pagina's van
de bijbel. Zonder God is de mens niet echt mens. Zonder de
Vader draagt hij niet Vaders naam. Daarom spreken de laatste
bladzijden van de bijbel van een nieuwe naam. Dan zijn wij
weer echt mens!
Wij lezen vandaag: Jesaja 51 17—23 en 52 112.
Wij lezen morgen: Jesaja 52 1315 en 53 112.
(Van onze kerkredactie)
HAVANA/NEW YORK Her-
bert Caudill, een 62-jarige Ameri
kaanse baptistenzendeling op
Cuba, die verleden jaar tot zware
gevangenisstraf werd veroor
deeld, is vorige week vrydag
voorwaardelijk op vrije voeten
gesteld.
Cf.udill lijdt aan staar, welke kwaal
tijdens zijn verblijf in de gevangenis
erger is geworden. De vrijlating zou
zijn geschied, om een vakkundige me
dische behandeling mogelijk te maken.
Hij woont thans met zijn gezin in het
baptistenseminarie te Havana. Een van
de voorwaarden voor zijn ontslag is,
dat hij de Cubaanse hoofdstad niet
mag verlaten.
Verleden jaar april werden tientallen
Cubaanse baptistenpredikanten en
twe6 Amerikaanse zendelingen (Caudill
en zijn 32-jarige schoonzoon David Fi-
te) gearresteerd. Zij werden tot zware
gevangenisstraffen veroordeeld od
beschuldiging van spionage voor de
Verenigde Staten en deviezensmokkel.
Losgeld
Op het ogenblik voert eert oud-lid
van het Amerikaanse congres F.ugene
Brieven die niet «Un voorzien
van naam en adres kunnen niet
In behandeling worden genomen
Geheimhouding Is verzekerd. Vra
gen die niet onderling met elkaar
in verband staan moeten In af
zonderlijke brieven worden ge
steld. Per brief dient een gulden
aan postzegels te worden Ingeslo
ten.
Vraag: Bijstand is gevraagd voor
een weduwe van 81 jaar die we
gens gemoedsbezwaren geen
A O W-uitkering ontvangt. Mag Soci
ale zaken de aanvrage afwijzen om
dat zij AOW zou kunnen vragen?
Antwoord: Bijstandsverlening is
verplicht, daar men de weduwe niet
mag dwingen AOW-uitkerine aan
te vragen.
Vraag: Ik verpacht 2 ha land. Nu
wil ik het aan de pachter beneden
de taxatieprijs verkopen. Kan ik
daarmee last krijgen?
Antwoord: Niets belet u om dit te
doen. Het contract moet notarieel
worden opgemaakt en de notaris
kan de nodige regeling in verband
met de registratierechten treffen.
Vraag: Een voetganger steekt
over op een voorrangskruising Van
rechts nadert een auto Wie heeft
voorrang?
Antwoord: Als er geen zebra is.
moet de voetganger wachter, op de
auto. Ook als er een zebra is, zal de
voetganger voorzichtigheid in acht
moeten nemen voordat hij
oversteekt. Pas na 1 ianuar' moet
de automobilist die afslaat, voetgan
gers ongehinderd laten oversteken
Vraag: In u-v -ubriek las ik over
een beiaardenaftrek van 702 over
1964. Ook ik (weduwnaar) dacht da!
ei voor bejaarden aftrek bestond
voor de vorige laren Doch twee
maal schreef ik naar de inspectie in
Den Haag (het had waarschijnlijk
Rijswijk moeten zijn) F.nfin ik
\reeg geen antwoord fik woonde
teen in Zoetermeer) Nu ik weer
dicht bij Dordrecht woon schreef ik
de inspecteur te Dordrecht en kreer
binnen drie dagen antwoord maai
over 1964 werd geen bejaardenaf
trek gegeven, schreef hij Met in
gang van 1965 kan voor iedere be
lastingplichtige boven 65 iaar aftrek
worden toegepast. Wat moet ik hier
van denken?
Antwoord: Dat u uit Den Haag
geen antwoord kreeg, is bevreem
dend. Wat de inspecteur te Dor
drecht schreef, is juist. Ondei he'
oude besluit Inkomstenbelasting
werd tot eind 1965 geen beiaardenaf
trek verleend aan ongehuwder
(waartoe u als weduwnaar gerekend
werd) omdat dezen toch reeds he'
voordeel genoten van aanslag naai
het gehuwdentarief. Onder de nieu
we wet IB. dus met ingang van
1965, krijgen deze de halve bejaar
denaftrek. dat is 351.
Siler, een baptist uit Kentucky,
tie ir. de Verenigde Staten, om 37.000
dollar bijeen te krijgen als losgeld voor
de 37 baptisten, die nog gevangen
der. gehouden.
Baptistenleiders hebben echter een
beroep op Siler gedaan, om zijn actie
te staken. Zij vrezen, dat door deze
losgeldactie de vrijheid van de Ameri
kanen, die nog in Cuba leven en wer
ken in gevaar komt. Ook zou een der
gelijke actie door de Cubaanse rege
ring uitgelegd kunnen worden als een
erkenning, dat de gevangen baptisten
agenten waren van de Verenigde Sta
ten.
Beeldenstormende
predikanten
DARMSTADT De leiding van
Evangelische Kerk van Hessen-Nas-
sau heeft een proces aanhangig ge
maakt tegen de dominee en de kerke-
raad van Michelstadt wegens moed
willige zware beschadiging van een
historisch monument.
In de sacristie van de kerk van Mi
chelstadt bevindt zich het grafmonu
ment van graaf Georg II en zijn
vrouw Elisabeth. Hoewel hij be
dreigd werd met confiscatie van zijn
goederen, heeft deze graaf in 1539
voor de beslissende doorbraak van
de Reformatie gezorgd
graafschap.
Het kerkgebouw had echter centrale
verwarming nodig en dominee en
kerkeraad zagen geen andere moge
lijkheid, dan inbouw van de verwar
mingsinstallatie in een deel van het
monument.
Dergelijke beeldstormerij komt in
Duitsland nog al eens voor. Onlangs
was het ds. Wilhelm Krückeberg te
Horneburg (Nedersaksen). die zich zo
ergerde aan het foeilijke pseudo-go-
tische witgeschilderde Christusbeeld
in de naburige gemeente Harsefeld,
waarvan hij consulent is dat hij op
een nacht met twee helpers het beeld
uit de kerk stal. thuis in stukken
hakte en verbrandde. Ook tegen hem
hebben de kerkelijke autoriteiten
een proces aanhangig gemaakt.
Vleugel minder aan
complex, toren met
andere vorm
(Van een onzer verslaggevers)
T> OTTERDAM De Antwoord-
-Lt- kerk op de Zalmplaat in Hoog
vliet, die toch haar voltooiing
krijgt op korte termijn zal er heel
anders uitzien dan oorspronkelijk
de bedoeling was. In het gezamen
lijk overleg dat met succes is be
kroond zoals gemeld kwam
men tot een aanzienlijk beperkter
»pzet.
Het is een opzet, waarmee het com
plex ook nog goed kan functioneren
voor de beoogde doeleinden. In het
eerste ontwerp van de Rotterdamse ar
chitect Rein H. Fledderus waren twee
vleugels geschetst. Het zal er nu maar
één worden. En de toren wordt anders
van vorm dan aanvankelijk bedoeld.
Een en ander betekent dat een flinke
besnoeiing is doorgevoerd. Maar de
partners der negen in de nu afgeslo
ten actie „Antwoord '64" hadden dit
er voor over. Zij zijn blij dat de
eerst gekozen noodoplossing van de
baan is. Want ook provisorische
voorzieningen kosten geld en moeten
later weer worden vervangen. Beter
nu spoedig afbouwen op kleinere
schaal, zegt men.
In Hoogvliet is men uiteraard blij dat
de weg naar voltooiing is gevonden.
Vooral de gereformeerden tonen zich
tevreden, want in hun kerkelijk le
ven zal het eerst en het meest drin
gend behoefte zijn aan deze kerk.
De Zalmplaat wordt namelijk meer en
meer bevolkt, het is niet meer de
verlaten uithoek als in oktober 1964
toen het hele land via televisie getui
ge was van de „vijfdaagse" kerk-
Hoe lang zal de bouw duren?, vroegen
wij de heer Fledderus. „Als men 1
januari kan beginnen kan er in 1967
gemakkelijk Kerstfeest worden ge
vierd in de kerk" zegt hij. „Maar de
dctailtckeningen moeten nog worden
gemaakt, het bestek is nog niet
klaar. Het totale nieuwe plan moet
zijn definitieve goedkeuring nog krij
gen. De rijksgoedkeuring is nog wel
van kracht".
Wat wordt er straks precies gebouwd
bij de bekende kubus, die er nu
staat? „We hebben een beperkter pro
gramma opgesteld", aldus de archi
tect. Er zal nu bijvoorbeeld geen gro
te kerkzaal meer bij komen, geen ge
meentezaal. Oorspronkelijk waren
vier flinke ruimten gepland, dat wor
den er nu twee. En dan komen er
natuurlijk de gebruikelijke kleinere
lokalen als kerkeraadskamer e.d."
Wat de toren betreft, de heer Fledde
rus verzekerde ons dat ondanks
de anuere vorm de negen klokken
„glorieus kunnen worden opgehan
gen". Het zijn met name deze negen
klokken die het symbool vormen
de wijze, waarop de kerk in eerste
fase tot stand kwam. Ieder der deel-
één Zwitserse Hervormde Kerk.
Op het ogenblik is de situatie zo, dat
de hervormde kerken van de verschil
lende kantons autonoom zijn. Samen met
de methodistische en evangelische ker
ken zijn zij verenigd in de Federatie
van Zwitserse Protestantse Kerken.
Hoogleraar weigert
tentamen af te nemen
NIJMEGEN De moeilijkheden op
de Franse afdeling van de universiteit
in Nijmegen gaan openlijke vormen aan
nemen. Prof. B. Vidos heeft gisteren ge
weigerd een student een tevoren afge
sproken tentamen af te nemen. Deze
student heeft getracht te bemiddelen
het geschil tussen de studenten en
hoogleraar.
De moeilijkheden zijn ontstaan door
de wens van prof. Vidos om het studie
programma te verzwaren. Dit leidde tot
een openlijke breuk met zijn collega
hoogleraar prof. F. Golliet. De studenten
vreesden de dupe te worden van
academisch geschil. Zij stelden een
hen aan als woordvoerder om contact op
te nemen met de curatoren van de
versiteit en beide hoogleraren.
In het begin van deze week weigerde
I prof. Vidos deze student te ontvangen
voor een gesprek en gisteren weigerde
de hoogleraar het tentamen af te nemei
Beroemn&swerk
GEREF. KERKEN
Beroepen te Giessenburg en te IJlst
kand. J. van Buuren te 's-Gravenhage
die geen verdere beroepen meer in over
weging kan nemen. u_
Beroepbaar kand. J. Tiersma, Juliana- j
an i9n a unnsHin
MAQUETTE van het oor-
spronkelijke ontwerp voor de
Antwoordkerk. Zo zal het bede
huis dus niet worden. De linker,
vooruitstekende vleugel komt er
niet te staan vanwege de beper
king. En de toren, met de negen
klokken, krijgt een andere vorm.
Lustrumthema CSFR:
UTRECHT De Civitas Stu-
diosorum in Fundamento Refor-
mato (CSFR) gaat deze maand
haar derde lustrum vieren. De
hoofdschotel zal een forumbijeen
komst zijn op vrijdagmiddag 17
december over het thema „Con-
servatief-Progressief
Het forumgesprek zal geleid worden
door prof. rir H. Jonker te Utrecht. De
forumlede i die een groot deel van de
gereforr de gezindte representeren,
zijn ds Kievit te Leiden, prof. dr.
W. H. .a te Apeldoorn, ds. A. Ver-
gunst te c.otterdam en prof. dr. J. Ver-
kuyl te Amsterdam.
Er wordt wel eens betoogd, dat
verschillen tussen de kerken in onze
tijd niet meer belangrijk zijn, maar
dat het in de kerken gaat om de vraag:
is men conservatief of progressief? An
deren betogen daarentegen, dat confes
sionele verschillen allerminst terugge
bracht kunnen worden tot een graad
van progressiviteit. De vraag van deze
forumbijeenkomst luidt dan ook feite
lijk: zou misschien de factor, conserva
tief of progressief zijn, de barrières tus
sen de verschillende kerken van gere
formeerde signatuur versterken?
De bijeenkomst vangt aan om kwart
voor twee in het.gebouw voor kunsten
en wetenschappen aan de Mariaplaats
en is voor ieder toegankelijk.
De CSFR is een landelijke vereni
ging van studenten voornamelijk uit
de Gereformeerde Bond en de Gerefor
meerde Gemeenten.
Niemöller naar
Noord-Vietnam
FRANKFURT Dr. Martin
Niemöller. een van de zes leden
het presidium van de Wereldraad
Kerken, zal aan het eind van deze
maand een bezoek van twee weken
brengen aan Noord-Vietnam.
Helemaal Spaans
in sap
en vruchtvlees
nemende kerken schonk een klok, in
volgorde van grootte. Die klokken
waren eerder gereed dan het ge-
-fr De kerk in Kopenhagen staat voor
de geweldige opgave, dat binnen tien
jaar 57 nieuwe kerken gebouwd moeten
worden, wil de ontwikkeling van het
kerkelijk leven gelijke voet houden met
de groei van de Deense hoofdstad.
Vraag
SPAANSE SINAASAPPELEN
Alleen die komen plukvers (direkt uit het
dichtst bijgelegen sinaasappellandl) naar hier.
Boordevol zon en sap... en met 30% meer
vitamine C. Tegen winterkwaaltjes
ARJ0S vergadert
17 december
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De algemene vergade
ring van de ARJOS zal op 17 december
in Utrecht worden gehouden. Uit het
jaarverslag blijkt dat de organisatie van
Anti-revolutionaire jongeren studieclubs
op 1 oktober van dit jaar 231 clubs
telde met in totaal 3284 leden.
Het ledental vertoont sinds begin van
dit jaar een lichte daling. Op 31 januari
telde de ARJOS 3658 leden. Voor de
aanvang van de ledenwerfactie op 30
september 1965 had de ARJOS 218 clubs
en 2889 leden.
Naast de leden die bij een studieclub
zijn aangesloten, kent de ARJOS ook de
mogelijkheid van het individuele lid
maatschap. Dit is vooral bedoeld om
contact te onderhouden met jonge anti
revolutionairen in streken waar geen
clubs zijn. In de toekomst zal aan het
werven van individuele léden meer aan
dacht worden besteed. De ARJOS spreekt
haar teleurstelling uit over de geringe
resultaten die in het overleg met de
CHJO en KVPJG zijn bereikt. Het feit
dat de KVPJG een rapport dat een ge
zamenlijke christen-democratische studie
groep had opgesteld verwierp, betekent
volgens de ARJOS een stap terug, ter
wijl het optreden van de AR als rege
ringspartij en de CHU als oppositie onge
twijfeld ook invloed op de ontwikkeling
- van de commissie heeft gehad.
Prof. Berkhof in SSR-blad over secularisatie
(Van onze kerkredactie)
OEGSTGEEST „Volgens mij bestaat de christelijke orga
nisatie niet. Ik bedoel dit: een christelijke gymnastiekclub
heeft een totaal andere functie in de cultuur dan bijvoorbeeld
een christelijke radiovereniging als de NCRV. Want ik vrees,
dat zo'n gymnastiekclub isol&rend, dus negatief werkt, terwijl
er bijvoorbeeld bij de NCRV sprake is van een verantwoorde
lijkheid om, het gehele volk met het Evangelie te dienen.
hij pas na de eerste technische revo
lutie gaan beseffen. Eerst na het eind
van de achttiende eeuw heeft hij ge
weldige vorderingen gemaakt. En dat
proces van emancipatie, daar zit hij
nu middenin. Het windt hem op, het
maakt hem soms dronken. Het pro
ces heeft bedenkelijke bijverschijnse-
laan 120 a, Schiedam.
Emeritaat aangevraagd door W.
Zwaan te Brielle - Tinte.
T0GAL TEGEN REUMATISCHE PIJNEN: SNEL PIJNVRIJ
Zorg dat U Togal in huis heeft. Snelle stiller van grote en kleine pijnen.
Reumatische pijnen. Ischias. Spit. Griep. Hoofdpijn. Verkoudheid. Alles ver
dwijnt snel. Door Togal. Bij apoth. en drog. TOGAL 0.95; 2.40; 8.88.
HEI spijt me zo dat Sinter
klaas niet echt bestaat. Ik zou
zo qraag nog in hem geloven. Is er
iets heerlijkers te bedenken dan
een met zintuigen waarneembaar
wezen int geschenken in je leven
strooit teaen de prijs van een zacht
en mild vermaan. En dan boven
dien een vermaan waar je je niet!
van bef toeft aan te trekken. Im
mers, bn de eerst keer dat je weer
stout hem is Sint verdwenen op
zijn oaar-i hij merkt er niets van.
Het glanzende fluweel en de baard
zonder een haartje overdwars is ge
heimzinnige herinnering geworden,
maar '<e cadeaux bleven en zijn
echt. De geur van de goedheilig
nog
dat
maakt var een geschenk juist het
essentiele uit. Een 5 december blok
kendoos is anders, fijner dan zo'n
zelfde ion- als je hem op je verjaar
dag kr'igt. Een letter van chocola
is 'ekkerder dan een plak. Ten
minste minna ie nog gelooft.
DAT Sinterklaas een fopaange-
legenheid was heb ik indertijd
zelf ontdekt en ik ruik nog de sfeer
van dis avond. De man die ieder
jaar voor mij zijn beste tabberd
aantrok was een vriend van mijn
ouders. Hij was een meesterlijke
bisschop want hij hield van me.
Hij hip'a ook van mijn hondjp
Duuk. 4 Is hij bij ons op bezoek
kwam pracht hij niet alleen iets
voor mij mee, maar ook altijd een
stuk worst of een koekje voor
Duuk. Zodra hij zijn hoed ophing
vlooo Druk als een tol om hem
heen, hondsblij en opgetogen.
.Kalm kalm." zei oom dan.
meisjes gaan voor". Pas wanneer
k mijn Sickesz-reepje gekregen
had en oom breeduit in zijn stoel
zat Kreeg Duuk zijn hapje. Hap-slik
op, dan sprong de hond op de
schoot van zijn weldoener en bleef
daar hijgend liggen, tong uit de
bek.
Op die bewuste 5de december
zong ik vals en bevend: „Sinter
klaasje, kom maar binnen met je
knecht" Op het moment dat Sint
olechtig aan dit verzoek voldeed,
sprong de hond op en demonstreer
de luidruchtig zijn blijdschap. Hij
liet zich niet neppen door het
ambtsgewaad. Dat verwarde me
wel even want Duuk moest niets
van vreemden hebben. Maar mijn
bevangenheid en mijn hebzucht
drongen andere gedachten weg.
Edoch, toen Sint tegen de springen
de hond zei: „Kalm, kalm, meisjes
ïaan voor" wankelde mijn geloof.
Het eerste cadeau was een zeer be
geerd poppenstoeltje, dat zag ik al
lan de vorm van het pak. Terwijl
ik het zenuwachtig uitpakte dacht
ik: is hij het of is hij het niet?
SINT veronderstelde dat ik me
helemaal concentreerde op
touio en papier, snel rommelde hij
onder het fluweel, haalde een stuk
worst <-e voorschijn en schoof dat
snel in de bek van Duuk. Het was
mij niet ontgaan. Op het moment
dat ik: „Dank u wel Sinterklaas"
orevelde, sprong de hond op de bis
schoppelijke schoot en bleef daai
'iggen. Blij hijgend, tong uit de
bek. Bij dit bekende beeld verloor
ik definitief mijn geloof. De hele
Voetangels
en rozen
avond speelde ik het spel talentvol
mee. Ja Sinterklaas, dank u Sinter
klaas. Ik liet me bebrommen en
vrijzen
Eigenlijk hoopte ik tegen beter
weten in dat het niet waar was.
Maar de genadeklap kwam. Toen
de zak met pakjes leeg was en ik
tegen mijn Sint-oom geleund nog
een versje moest zingen, kreeg ik
het slot-bewijs, de laatste klap.
Door de open zijkant van de myter
zag 'ik het glimmend kale, mij zo
bekende hoofd.
LATER op de avond kwam
mijn oom in zijn gewone pak
terug. Hij zei: „Is Sinterklaas ge
weest? Jammer zeg, dat ik net te
laat ben' Dat was me te veel, dat
kon gewoon niet meer. Ik kroop op
zijn schoot en fluisterde: „U was
het. Ik heb uw kale kop gezien.
Niks z'.qgen hoor, vader en moeder
mogen het niet weten".
Het poppenstoeltje heb ik nog.
Het is verveloos en wiebelig. Maar
de qeur van die avond hangt nog in
het verschoten kussentje. Het is de
leur van: kalm kalm, meisjes gaan
voor, van mijn hondje, van gezellig
heid, warmte en liefde. Onze we
reld wordt steeds meer synthetisch,
'aten we daarom alsjeblieft zuinig
blijven op die geuren die essentieel
zijn en onmisbaar. Ze zijn niet te
koop, maar liggen te geef in ons
hart.
Mink van Rijsdijk
Dit is een van de uitspraken van:
prof. dr. Berkhof over het onderwerp I
Secularisatie, die door drs.
G. Puchinger in het SSR-orgaan Liber-I
tas Ex Veritate zijn opgenomen. j
Losmaken
De Leidse hervormde hoogleraar
verstaat onder secularisatie de gedach-
dat je je uit Gods hand los
maakt. Het eigenlijke tegenspel der
kerken tegen de secularisatie vindt hij
het toerusten van een voor deze tijd
werkelijk mondige gemeente, die het
geseculariseerde leven aankan en in
die wereld toch met God weet te leven.
„De kerken moeten in werkelijk kri
tische zin onderkennen waar we met
legitieme emancipatie en waar met ille
gitieme secularisatie hebben te doen",
vervolgt de hervormde hoogleraar. „On
der e-man-cipatie kan men verstaan
dat je los komt uit de beschermende of
remmende hand, waaraan je je ont
worstelt
Veel mensen denken nu dat je ja al
emanciperende ook kunt onttrek r?en
aan het gezag, de bescherming en de
leiding van God. Maar waar dat ge
beurt, gaat de emancipatie in sei.u a-.
risatie over."
„De emancipatie van de mens is ei
genlijk al gegeven met de opdracht
aan de mens in Genesis 1 vers 28:
„Weest vruchtbaar en wordt talrijk;
vervult de aarde en onde.we.pt haai,
heerst over de vissen der zee en over
het gevogelte des hemels en over al het
gedierte, dat op de aarde kruipt." De
mens is van alle schepse'en het enige
dat niet slechts element en speelbal
van de natuurlijke krachten ie, want
hij mag ook heersen. En hij moet zelfs
heersen. Dat is zijn enige roeping.
Maar wat die mens als heerser kan, is
len.
Eerlijk gezegd, intrigeert mij het feit
zo dat die goede emancipatie en de
verwerpelijke secularisatie zo
gestrengeld liggen. Waarom kwamen
velen die de emancipatie wilden be
vorderen bij de secularisatie uit; ter
wijl anderen, die terecht de secula
risatie niet wilden, aan de emancipa
tie niet toekwamen?"
Kuyper
Volgens prof. Berkhof heeft Kuyper
veel beter dan menigeen doorgehad
dat je tussen secularisatie en emanci
patie moest onderscheiden. Hij heeft
de secularisatie altijd zo bestreden,
dat hij tegelijkertijd de emancipatie
bevorderde. Vandaar, dat hij allerlei
moderne ideeën niet zozeer als secula
risatieverschijnsel zag als wel als
emancipatieverschijnsel.
Op de vraag of de Reformatie de se.
larisatie bevorderd of gestuit heeft
antwoordt prof. Berkhof dat deze de
emancipatie heeft bevorderd omdat
de mens rechtstreeks op God is be
trokken. Alle gezagsinstanties tussen
God en de mens relativeerden. Met
de emancipatie kwam echter ook de
secularisatie mee.
Prof. Berkhof onderscheidt de Reforma
tie als geestelijke opwekkingsbewe
ging en de daaruit voortvloeiende
protestantse orthodoxie. Die ortho
doxie sloot de deur naar de secula
risatie, remde daardoor het emancipa
tieproces af en riep als reactie toch
de secularisatie op.
„Wij schudden nu vaak het hoofd
'jer net feit dat onze voorouders te
gen allerlei waren, tegen dingen die
gewoon vinden: de vooruitgang
der techniekde vrouwenemancipatie,
de leerplichtwet en de arbeiderseman
cipatie.
Maar inmiddels betalen wij nu ook
hoge vrijs voor hun falen op dit
gebied: nu allerlei mensen met het
christelijke geloof breken, omdat ze
het beschouwen als de grote tegenstan
der op de weg naar de vooruitgang."
Op de kernvraag: „Acht u het
christendom bedreigd?" antwoordde
prof. Berkhof bevestigend. „Wie die
vraag ontkennend zou beantwoorden,
is blind voor de feiten. Veel christenen
hebben er zelfs nog geen flauwe notie
hoezeer het christendom bedreigd
wordt." Hij onderscheidt het christen
dom in drie factoren.
1. Als culturele grootheid in de we-
reld. Als zodanig is het christendom
snel op zijn retour. 2. Het christendom
zoals het functioneert in het bestaan
van de christelijke kerken en hun in
vloed in de wereld. Hiervoor geldt het
zelfde, al gaat dat proces langzamer,
terwijl er hier ook nog wel enige winst-
ounten zijn te noemen.
Moreel
Deze zijn bijvoorbeeld dat wie geen
machtspositie heeft moreel sterker
komt te staan en met grote objectivi
teit en dus meer gezag kan spreken. Zo
zou ik me kunnen voorstellen dat de
stem der kerk tegenwoordig in Europa
zuiverder en helderder klinkt dan in
de zeventiende eeuw.
3. Tenslotte denk ik bij christendom
aan het Evangelie van Jezus Christus.
En hier zijn we bij de kern van de
zaak. Want dat Evangelie is van nature
altijd bedreigd geweest: het is immers
niet naar de mens, want het staat
dwars op onze natuurlijke levensbesef-
fen en gaat er ook dwars tegen in.
Vandaar, dat Jezus gekruisigd
ismaar ook: Hij is opgestaan.
En daarom acht ik het Evangelie
in de grond van de zaak toch ook
weer niet bedreigd. Want het zal
het meest actuele blijven, zolang
er mensen zijn op aarde.
(Van onze kerkredactie)
COLMAR De algemene ver
gadering van Fédération protes
tante de France (de Franse
raad van kerken) heeft met
126 tegen twee stemmen een
motie aangenomen, waarin op de
vier grootste protestantse kerken
een beroep wordt gedaan, hun po
gingen om tot een Verenigde
Evangelische Kerk van Frankrijk
te komen te intensiveren.
Deze kerken zijn de Hervormde
Kerk van Frankrijk, de Hervormde
Kerk van Elzas-Lotharingen en de Lu
therse Kerken van deze twee gebieden.
Samen omvatten zij circa tachtig pro
cent van de Franse protestanten.
De vergadering weigerde echter de
proeve van een nieuwe gemeenschappe
lijke Franse geloofsbelijdenis te aan
vaarden, die haar door de theologische
commissie werd voorgelegd. Met 104 te
gen 13 stemmen werd dit ontwerp te-
r de
Er is in Fran-krijk nog al wat traditio
neel verzet tegen de eenwording van
het protestantisme. Vooral de kleinere
kerken en geloofsgemeenschappen zijn
zeer gehecht aan hun eigen tradities en
hechten vaak meer waarde aan het on
derhouden van banden met kerken van
dezelfde geloofsleer op internationaal
niveau, dan aan de eenheid van het
Franse protestantisme.
De algemene vergadering van de
Franse raad van kerken vergadert eens
i in de vijf jaar.
