Mekka voor tieners
L
Schoolkrantje in
No-time
CARNABY ST.
RUIMTE
JEUGD RAAKT
IN BAN VAN
BROMMER
DRUIPSNOR WORDT IN!
,.WIE. heeft er voor mij oude wapens te koop?" en:
ZATERDAG 3 DECEMBER 1966
ffity Df (©c.fmuusfcr
Wi.
ON DEN- Wie tien Londenaren de weg
naar Carnaby Street vraagt krijgt van
hooguit één te horen, dat het ergens in Soho,
het rossige uitgaanscentrum, is!
Van de uitgang van het underground-station Picca
dilly Circus is het slechts enkele minuten lopen. Het
kan niet missen, want gelaarsde mini-meisjes in paars
gaan er in optocht heen. Er komt ook een stroom terug,
met uitpuilende tassen.
Het Londense Mekka van de tiener
mode is een begrip. Carnaby Street
schrijft voor wispelturig en met
een knipoog naar de commercie
hoe tieners en twenners gekleed moe
ten gaan. Beat en mode hebben er,
handig gebruik makend van publici
teitsmedia, een „bedevaartsoord" van
gemaakt.
De facade is bros. Carnaby Street is
een vale achterafstraat met smalle
trottoirs, de faam van modecentrum
onwaardig. Vervallen winkeltjes, in
de steek gelaten door noodlijdende
middenstanders, zijn verbouwd tot
boetiekjes, die model staan voor soort
gelijke zaakjes, die de laatste maan
den ook in ons land als paddestoelen
uit de grond rijzen.
REPORTAGE:
Wim
FOTO'S:
de Regt
Hans
Keijzer
COMMERCIE
Commercie viert er hoogtij. Jonge
zakenmensen, die fantasie aan finan
cieel inzicht paren, verdienen er dik
geld door subtiel te speculeren op
jeugdig modebewustzijn. De Schot
John Stephen heeft in Carnaby
Street de grootste boetiek. De
reden waarom hij door middel van
een biljet voor de winkelruit zijn
Hollandse vrienden welkom heet
is niet geheel duidelijk.
Stephen k
De keuze in de boetiekjes is
vrijwel onbeperkt. De verkopers
stimuleren de kooplustige stem
ming met beatmuziek, die uit luid
sprekers schalt.
John Stephen heeft daarmee het
meeste succes gehad tot nu toe. Onder
zijn collega's is hij verreweg de
grootste. Zijn personeel beschouwt
hem als een autoriteit, die zetelend
in een ruim kantoor boven zijn win
kels als een potentaat uitmaakt
wat er moet gebeuren.
De concurrentie is groot. Lord John,
Lady Jane en Tom Cat om er maar
enkele te noemen dingen om het
hardst naar de gunsten van kooplusti
ge tieners. De onderlinge wedijver
maakt Carnaby Street toch nog aan
trekkelijk. De etalages visitekaart
jes van alle boetiekjes zijn met
smaak ingericht; de winkeltjes zelf
trouwens ook. Het is duidelijk, dat er
niet op een paar ponden is gekeken;
het duurste was nauwelijks goed ge
noeg.
DE bromfiets raakt ook bij het
zwakke geslacht in zwang.
Bijna een half miljoen vrouwen
hebben sinds 1962 een bromfiets
aangeschaft. Van hen zijn er
meer dan 160.000 tussen de 15 en
24 jaar. Dit is gebleken uit een
marktonderzoek dat in opdracht
van de RAI deze zomer is ge
houden.
Op een totaal van 1,6 miljoen brom
fietsers in Nederland lopen de vrou
wen hun achterstand snel in. Het is
gebleken dat vooral meisjes een licht
brommertje aanschaffen voor het ver
voer naar school of kantoor. Bij de
jonge huismoeders schijnt het gemoto
riseerde fietsje overigens ook in trek
te zijn.
Fiets verdwijnt
Uit het onderzoek blijkt ook dat de
„brom" een typisch vervoermiddel ia
van jongelui. Twintig procent van alle
bromfietsen is in het bezit van jonge
lui beneden de twintig jaar. Dit bete
kent dat op de scholen een fiets lang
zamerhand een bijzonderheid aan het
wordenis. De „fietsenkelder" zal dan
ook moeten veranderen in „bromfiet
senkelder".
Tien procent van alle bromfietsen
wordt uitsluitend gebruikt om naar en
van school te rijden. Als daarbij de
gebruiksdoeleinden voor het vrije
weekeinde worden opgeteld, en niet te
vergeten de vakanties op de brom
fiets, dan is de hegemonie van de
„jeugdbrommer" bewezen.
Opmerkelijk is dat meer dan de
helft van alle „rijwielen met hulpmo
tor" in handen is van bewoners van
het platteland of van kleine dorpen.
De jongelui in de stad moeten zich
tevreden stellen met een derde gedeel
te van het totale brommerpark.
Naar twee miljoen
Verwacht wordt dat het totale aan
tal bromfietsen snel zal stijgen: in
1970 zullen meer dan twee miljoen
brommers op de Nederlandse wegen
rijden. De brommer heeft een pre op
WAT is HIP
Het assortiment kleding is bijna on
begrensd. De Londense jeugd, die zich
volgens de allerlaatste mode wil kle
den, kan er naar hartelust uitkiezen.
Wat is op het ogenblik „hip"?
Afgaande op de etalages: helgekleur
de bontjassen, boa's, micro-rokjes, wit-
Het Londense modemelcka, dat
Carnaby Street heet, mikt op tie
ners en twens en schiet voortdu
rend in de roos. Wie zijn kleding
niet in deze vale achterafstraat
van Soho koopt, telt niet mee.
Resultaat is, dat op alle uren van
de dag jongelui zich voor de eta
lages verdringen.
te en paarse laklaarsjes met rijgknoop-
jes, glinsterende en gehaakte kousen.
Populair zijn sinds kort ook oude
uniformen, met of zonder motgaten.
Ze worden tot in de verste uithoeken
van het land ingekocht en ze gaan
weer in een ommezien van de hand.
De prijzen zijn aan de hoge kant.
Dat kan ook niet anders. De boetiek
jes staan op dure grond en het „hip
pe" van de kleding moet uiteraard
ook extra worden betaald. De praktijk
leert, dat de kosten geen bezwaar zijn.
Naar schatting wordt in Carnaby
Street elke week één miljoen gulden
omgezet!
„Klas Nd4 vraagt oude nylons voor een werkstuk."
Twee advertenties uit het pas opgerichte schoolblad
„No-time". Wie denkt, dat de wapens bestemd zijn voor
complotterende scholieren, die de leerkrachten beu zijn.
heeft het mis. Ook zijn de nylons niet bestemd voor een Rubrieken
overval, al is het een aardige gedachte dit aan te duiden
met „een werkstuk."
alle inzendingen plaatsen of niet, met
andere woorden, moest er censuur toe
gepast worden. „Daar is veel over ge
praat en we zijn tenslotte tot de con
clusie gekomen: geen censuur.
Want bij een krant ondertekent de
verslaggever niet en is de hoofdredac
tie verantwoordelijk. En bij or>s onder
tekent wel iedereen en blijft dus de
verantwoordelijkheid bij de
schrijfster. Verder waren we bang,
dat bij toepassing van censuur het en
thousiasme zou verdwijnen."
ALTIJD MUZIEK
Ze geven wel iets weer van de sfeer
in de Algemene Meisjesschool „De
Windroos" aan de Noorderhavenkade,
die opleidt voor lerares bij het Nijver
heidsonderwijs.
Hoe komt zo'n krant tot stand en
welke technische problemen moeten
overwonnen worden? Aan het begin
ervan staat de speelse fantasie en het
organisatie-talent van Ted Meijer, die
Met nietjes
Service (tevens trekpleister) van de
boetiekjes is de beatmuziek, die alle
uren van de dag uit luidsprekers
schalt. „Dat hoort er gewoon bij", ver
telde een winkelbediende. „Onze mode
is niet los te denken van de beat De
muziek stimuleert de verkoop, evenals
de foto's, waarmee we de zaak hebben
volgeplakt. Een boetiek zonder beat
muziek telt niet mee..."
Naast de modewinkeltjes is een
nieuw soort zaken snel in opkomst.
Rommelige winkels, volgestouwd met
kitsch: imitatie - antieke vaasjes, pot
jes en pannen, copieën van aanplak
biljetten uit de jaren twintig en dertig
met reclame voor huishoudelijke pro-
dukten enz. Het is allemaal fabrieks-
spul, aan de lopende band vervaar
digd, maar het vliegt weg.
Tenslotte: wie vandaag de dag
wil meetellen moet proberen
een forse druipsnor te kweken.
Eén van de Rolling Stones en
George Harrison en Paul
McCartney van de Beatles zijn
ermee begonnen en plotseling
ziet men links en rechts jongens
met de vingers een dun streepje
dons onder de neus liefkozend
strelen. Lang haar heeft zo lang
zamerhand afgedaan. De snor is
in opmars!
Een andere moeilijkheid was, dat de
machine zich afstelt op het lichtste
grijs, zodat alles wat maar enigszins
donkergrijs is pikzwart wordt. Tenslot
te moesten we met z'n tweeën de hele
krant in twee dagen overmaken. Om
de maat vol te maken: de kop van de
stencil paste niet op de machine, die
hebben we er met nietjes aan moeten
maken.
De inhoud. De schoolkrant is ver
deeld in vaste rubrieken, zoals „inter
views met", „speciale aandacht voor",
„kort en goed" en een pagina adver
tenties voor de leerlingen voor tien
cent per regel. De rubriek „interview
met" is gewijd aan actuele zaken, hoe
wel dat moeilijk is ornaat „No-t-"*ne"
een maandblad is.
Hoe komt de redactie aan de
kopie? „Op een bord in de gang
prikken we opdrachten. We we
ten van te voren niet wie er met
een interview komt. Op het ogen
blik verwachten we een inter
view met Pierre Jansen".
Ted Meijer (rechts): organisatietalent
van de redactie
vervoermiddel van de tiener B
scooters en auto's: hij is goedkoop, en
bovendien verplaats je je met een
brommer in de stad net zo snel als
met een auto.
Van de jongens in de leeftijd tussen
15 en 19 jaar is ongeveer 60 procent
bromfietsbezitter. Van de meisjes in
dezelfde leeftijdsklasse is dit percenta
ge 25.
Overigens is het bezit van een brom
mer voor menige tiener een noodzaak.
Meer dan driekwart van hen die een
brommer hebben gaan erop naar
school of naar hun werk. Meer dan de
helft van deze categorie is wel aange
wezen op dit vervoermiddel, omdat er
geen gebruik kan worden gemaakt
van openbaar vervoer. De zeshonderd
duizend die hier wel gebruik van
kunnen maken, doen dit niet omdat
dat een gemiddeld tijdsverlies bete
kent van twintig minuten.
Goedkoop
Elektronisch
Vanachter haar schrijfmachine
■peciaal voor dit doel gekocht zegt
ze: „Van begin af aan dacht ik: het
nioct niet zo'n gewoon gestencild
blaadje worden. Ik wou het laten
Jrukken. Maar toen ik ging informe
ren bij een paar drukkerijen bleek
dat veel te duur te worden.
Maar er was een leraar, die ons ver-
.elde, dat er ook electronisch stencil-
werk bestaat met veel meer mogelijk
heden o.a. voor illustraties. De eerste
vergissing, die we maakten, was dat
we geen verschil veronderstelden met
gewone stencils.
We kregen een model mee met
nstructies, dat we tekst en illustraties
op het model moesten plakken. Ze wa
ren vergeten te vertellen, dat het ma
teriaal aan één kant los moet zijn,
De soort brommer die wordt ver
kocht is de laatste tijd sterk veran
derd. In 1962 kocht slechts twintig pro
cent van alle kopers een bromfiets
van ongeveer vierhonderd gulden. Dit
jaar is dit 50 procent. Er worden dus
voornamelijk goedkope bromfietsjes
als Solex en EEG-mobyletjes gekocht.
Vooral het laatste brommertje heeft
de tieners voor zich gewonnen. Met
zijn lage prijs (rond de 350 gulden) en
zijn sportief voorkomen is dit een
echt schoolbrommertje geworden.
Door de massaproduktie zijn de prij
zen zo laag komen te liggen dat zij die
van een sportfiets benaderen. De goed
kope brommer is daarom een concur
rent van de sportfiets geworden.
Frankrijk
Een bewijs hiervan is de ontwikke
ling in Frankrijk. Daar is de mini-
mum-leeftijd voor het berijden van
i> een brommer veertien jaar. Bovendien
ligt de maximum snelheid veel hoger
dan in Nederland. In Frankrijk mag
ijftig kilometer per uur worden gere-
'en.
Deze maatregelen hebben het en-
houslasme van jonge mensen alleen
maar aangewakkerd. Bovendien gebeu
ren er in Frankrijk minder ongeluk
ken met brommers dan in Nederland
omdat er geen duopassagier achterop
mag.
Het ligt voor de hand dat het ver-
eersreglcment voor bromfietsers in
Nederland aangepast zal moeten wor-
len. Daarbij zullen de gedachten onge
twijfeld uitgaan naar de Franse situa
tie.