Verkondiging
moet ingaan
op de angst
S
Weinig kansen op snelle
Britse toetreding EEG
HELMUT THIELICKE:
Veldkamp zoekt vijf
tot zes adviseurs
DE GAULLE NOG NIET OVERTUIGD
Uit de Haagse hof geplukt
St. Nicolaas
iets voor haar fiets!
AKTUEEL
„Oudje" Harriman
doet het nog best
7
DONDERDAG 17 NOVEMBER 1966
V an een medewerker
HET IS DE bekende theoloog Helmut Thielicke, ge
bruinde, steviggebouwde en goedlachse hoog
leraar nauwelijks aan te zien, dat hij voor de eer
ste maal naar ons land kwam als spichtig jongetje „om
aan te sterken". Sindsdien neemt Nederland bij hem een
grote plaats in. Die voorliefde wordt nog versterkt door
de grote bekendheid die zijn theologische werken bij de
Nederlanders genieten.
Zijn boeken zijn overigens niet
alleen in het Nederlands ver
taald: ook in Engeland, Amerika,
JapanBrazilië en in de Skandi-
navische landen worden ze uit
gegeven. Helmut Thielicke vindt
het zelf verbazingwekkend te
constateren uit de reacties op zijn
geschriften, dat de geestelijke
situatie van bewoners van ove-
totaal verschillende lan
den in de wereld zo'n grote over
eenkomst vertoont.
De grootste en diepste levensproble-
len liggen vrijwel overal gelijk: de
verhouding van de mens tot zijn le
vensangst. zijn toekomst en zijn on
toereikendheid een ander werkelijk
te helpen. Daarom zou het, peinst
Helmut Thielicke, bijzonder zinvol
lijn als men in de evangelieverkondl-
(ing in al zijn vormen op zulke pro-
ilemen ingaat. Dan behoeft men zich
tok niet meer af te vragen hoe men
Wt Woord „aan de man moet bren-
hoe men het moet verpak-
ILS KOMPAS
Als de problematiek, waarop de
irediking inhaakt die is van de ge
meente van Christus, dan gaat het
us aan en dan zal ook de be-
reffende bijbelse boodschap haar
ranzelfsprekend boeien.
Natuurlijk, zegt prof. Thielicke,
;eeft de Bijbel geen pasklare ant
woorden. Dit Boek is als een kom-
las: het geeft duidelijk de richting
i ons leven aan. Maar je zou wel
ijzonder roekeloos te werk gaan als
.om het doel te bereiken stijf en
Irak in dezelfde richting bleef lo-
fcw. zonder te letten op gevaren en
obstakels
Je moet natuurlijk met de meer of
mindere begaanbaarheid van het ter-
pin rekening houden. Uit deze verge
lijking blijkt meteen waar de taak
ran de bijbeluitlegger ligt: duidelijk
maken hoe de christen in dit geacci-
denteerde en vaak onbegaanbare le
vensterrein de richting kan volgen,
die het bij bel kompas aangeeft.
tegenspraak
'ET zit de Russen niet mee. Een
topconferentie ter veroordeling
van China heeft nog steeds geen
kans van slagen. Ook nü steekt Roe-
lenië een spaak in het wiel.
hroesjtsjef probeerde in 1960 al
:n dergelijke conferentie te beleg-
tn. Drie jaar later bleek hij te heb-
en gefaald. Mede daarom moest hij
kan het toneel verdwijnen.
i)e pogingen van zijn opvolgers, Pe-
ring gunstiger te stemmen, bleven
tonder resultaat. Noodgedwongen
lamen zij de draad op, waar
Shroesjtsjef die had laten vallen,
iet optreden van de rode gardisten
vas voor Moskou het sein voor de
tanval. Bulgarije, nog steeds Rus-
ands vazal, loste het openingsschot,
toemenië, dat onafhankelijk van het
Kremlin wil blijven, tekende verzet
'an. Het wil ook nu vergroting van
Ie breuk in de communistische gele
leren voorkomen.
loskou zal met deze openlijke te-
[enspraak rekening moeten houden.
Vant Roemenië is niet het enige
and, dat neutraal wil blijven.
oorspraal'
JINNENKORT wordt beslist over
toelating van vertegenwoordi-
lers van Peking tot de Ver. Naties,
tusland is daar altijd de grootste
'oorstander van geweest,
leze voorspraak is echter een merk-
vaardige. Moskou wil rood China
hit de communistische wereldbewe
ging stoten. Tegelijk bepleit het toe-
ating tot de V.N.
imerika, nog altijd tegen toelating,
'erzet zich ook nü. Het wil opnieuw
*n meerderheid van tweederden als
'oorwaarde.
tet is echter de vraag, of de Ameri-1
lanen dit jaar hun zin zu'lpn krij
ten. Want over hun voorstel kan bij
fewone meerderheid worden beslist, j
Als de tekenen niet bedriegen, gaat
ftkins over de zetels beschikken,
die tot dusver door Tsjang Kai Sjek
berden bezet. Met steun van aarts-1
vijand Moskou. I
Velen voelen zich blijkbaar door
de bijbeluitleg van Helmut Thielicke
zelfs bijzonder aangesproken. Dat be
wijzen zowel de volle kerken als hij
in Hamburg preekt, als de meer dan
bloeiende correspondentie. Uit de re
acties bliikt veel meeleven en begrip,
maar soms toch ook een trieste hang
naar ketterjagerij: brieven, waarin
op boeiende wijze het afschuwelijk
lot werd geschilderd (compleet met
roosterapparatuur en lekkende vlam
mentongen) dat voor prof. Thielicke
na diens verscheiden gereserveerd is.
Wat hem bijzonder verheugt is de
duidelijke belangstelling, die de he
dendaagse jongeren tonen voor de
Bijbel. De verzoeken op te willen
treden op discussie-avonden van
schoolclubs en om interviews voor
schoolkranten zijn legio. Er zijn wei
nig vragen te bedenken die de jeugd
hem nog nooit heeft gesteld. Helmut
Thielicke behoort dan ook tot de se
lecte groep van volwassenen, die, ge
geven deze belangstelling van de
jeugd, voor de kerk geweldige
perspectieven ziet.
Groep artsen wil andere koers
i een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Minister Veld-
kamp zoekt vijf tot zes adviseurs;
Sociaal Werkgevers Verbond, ir. J.
Bosma, heeft in zijn hedenmorgen
uitgesproken jaarrede de suggestie
TRAGISCH
Het is alleen tragisch, dat de kerk
de problemen van de jeugd nauwe
lijks ziet, laat staan ze serieus neemt.
Thielicke zegt: „Ik denk vaak aan de
schapen, die dwalen zonder herdér
en aan onze Heer, die sprak over
velden, wit om te oogsten. In ieder
geval, als de contacten tussen kerk
en jeugd (ook de buitenkerkelijke)
onverhoopt ooit zouden verbroken
worden, dan zou dat niet de schuld
van de jonge mensen zijn! Die heb
ben heus wel belangstelling, anders
zouden ze niet blijven vragen.
Ondanks deze tamelijk opti
mistische kijk schreef prof. Thielicke
het boek „Lijden aan de kerk" Hij
meent, dat de kerk zich bezighoudt
met problemen van de tweede orde,
terwijl de belangrijke vraagstukken
blijven liggen. De ene conferentie na
de andere wordt gehouden: tijd, ener
gie en reisgeld vergooid, en waar-
Laat men zich liever concentreren
op de verkondiging van het Evange
lie inplaats van bijvoorbeeld, zoals
ook in West-Duitsland, prat te gaan
op het grote aantal kerkgebouwen
dat na de jongste wereldoorlog is
neergezet. En wét voor kerken dan
vaak nog! Onpraktische „preekpalei-
zer." in plaats van centra, waar de
gemeente een ontmoetingspunt heeft,
de hele week!
De sekten zijn ons vaak ten voor
beeld, vindt Helmut Thielicke Niet
omdat ze zo'n aantrekkelijke leer ver
kondigen of zo'n sympatieke dogma
tiek bezitten. Nee, ze ontlenen hun
PROF. THIELICKE.
niet gegrepen kansen
aantrekkelijkheid aan een grote inti
miteit. Ze bezitten een zekere „nest-
warmte" (met de helaas daaraan ver
bonden „nestgeur"). Een gemeente
die dat bezit, heeft een soort geeste
lijke air-conditioning.
„Tijdens het Derde Rijk hadden
we in Duitsland ook zo'n sfeer in de
„bekennende Kirche". Nu zijn we
weer gedegradeerd tot „publiek", het
auditorium van een al of niet bril
jant spreker."
De Idee van Hoekendijk van een
huisgemeente heeft ook voor Thielic
ke aantrekkelijke kanten.
In de DDR (hijzelf is in
Oost-Duitsland geboren) moést men
wel onder de druk tot een dergelijke
kerkvorm komen. En de kerk bloeit
er. De kerk doet hier veel te groot,
te imponerend. Ze is daarin niet eer
lijk, ze neemt zodoende meer plaats
in, dan haar functioneel gezien toe
komt en ook meer dan ze aankan!
De kerk moet zich niet te dik maken.
Misschien moet ze net als in de Oost
zone wat gaan inkrimpen*
Thielicke zegt zacht: „Ik geloof,
dat God er een merkwaardige thera
pie op na houdt. Je zbu het een soort
van „vermageringskuur" kunnen noe-
Overigens meent de bezielde Ham-
burgse hoogleraar, dat de banden tus
sen de kerk in Oost- en
West-Duitsland zo mogelijk intact
moeten blijven: ,om de hoop leven
dig te houden aan gene, en de lam
pen brandend aan deze zijde van de
Helaas heerst in de kerken van het
westen vaak een onderling wantrou
wen, gevoed door levensgrote
misverstanden. Ten onrechte, vind
Thielicke, maakt men zo'n misbaar
over de uit Amerika gewaaide God is i
dood-theologie. Twee jaar geleden
had hij er tijdens zijn uitgebreide
rondreis door Amerika nog met geen
woord over horen reppen. Trouwens, I
zegt hij, wij, oude mensen in het j
Avondland kennen, zoals Luther en I
voor de commisie van goede dien
sten, die hem raad moet geven in
het conflict tussen huisartsen en
ziekenfondsen. Burgemeester J
Berger van Groningen wordt waar
schijnlijk voorzitter van de com
missie. Hij is specialist in sociale
verzekeringen.
De commissie zal wellicht aandrin
gen op handhaving van het abonne
mentssysteem. waarbij patiënten hun
arts niet meteen hoeven te betalen.
Vertegenwoordigers van ziekenfond
sen en artsen geven ook de voorkeur
aan deze regeling.
Inmiddels heeft een groep van vijf
tig artsen zich gedstancieerd van de
harde koers, die het bestuur van de
Landelijke Huisartsen Vereniging
(LHV) vaart. Medio volgende maand
wil zij in de openbaarheid komen met
een pamflet.
De oprichting van de groep is ge
deeltelijk het gevolg van het conflict
tussen de Scheveningse huisarts J. F.
van der Vliet en de LHV. Dokter Van
der Vliet werd vorige week vrijdag
door zijn collega's aangevallen, omdat
hij op de ledenvergadering een band
recorder gebruikte. Toen hij weigerde
de bandrecorder in te leveren, werd
hij gemolesteerd.
De groep wil voorkomen, dat de mi
nister zich met het conflict gaat be
moeien. Zij vreest, dat de bemiddeling
resulteert in een aanbod aan de huis
artsen. dat minder perspectief biedt
dan het voorstel van de ziekenfondsen.
De voorzitter van het Centraal
systeem,
wederom zelf zijn huisarts betaalt
doch een belangrijk deel van de
kosten uit de verzekering gerestitu
eerd krijgt.
Een dergelijke methode zou wel
licht kunnen bijdragen tot vermin
dering van de huidige spanningen
tussen de huisartsen en de zieken
fondsen, terwijl tevens het hinder
lijke onderscheid fondspatiënten en
niet-fondspatienten zou komen te
vervallen, zo zei de heer Bosma.
Verkiezingsstrijd
eist tien doden
RIO DE JANEIRO Bij verkie-
zingsrellen in Brazilië zijn tien mensen
om het leven gekomen. In de staat
Bahia werden vier mensen gedood bij
een vuurgevecht met de politie. In Sao
Paulo werd een kandidaat van de op
positie door een jongen neergestoken.
Amerikaanse troepen
maken voedsel buit
SAIGON Amerikaanse troepen
hebben in de buurt van de grens met
Cambodja grote voedselvoorraden van
de Vietcong buitgemaakt. Aangenomen
wordt dat de Vietcong in dit gebied
bezig was het winteroffensief voor te
bereiden.
De Amerikaanse troepen voeren op
het ogenblik met twintigduizend man
een grote operatie uit
Gerhard en de dichter van ps. 73 die
„zwijgende God" al langer dan zij
daar in Amerika.
Hij meent, dat de Amerikanen in
hun nieuwe theologie afrekenen met
hun lange tijd voorgehouden suiker
zoete beeld van een lieve, altijd tot
helpen bereidzijnde Heer, die het wel
weer even voor zijn lieve kinderen
zal oplossen. Zoiets past niet meer in
een tijd van ruimtevaart en de
verschrikkingen van Vietnam.
Maar, prof. Thielicke acht een spoe
dige meer evehwichtige visie van de
ze zijdë, na het begrijpelijke
doorslaan, heel goed mogelijk. Daar
om is een beweging als „Kein ander-
es Evangelium" hoe verklaarbaar
ook volstrekt onjuist en bovendien
ondoeltreffend. Immers, ook Doro-
thee Sölle en haar medestanders hou
den zich oprecht zoekend met de Bij
bel bezig.
Gemakzuchtig wordt de kerk,
als ze volstaat met dapper
Schrift en belijdenis te citeren
tegen kerkleden, die worstelen
met vragen. Helmut Thielicke
zegt: „God wil van ons alleen dan
een belijdenis horen, als we er
van harte mee instemmen, niet
als we er aan twijfelen. Een blind
geloof is in feite een klein ge
loof-."
DOOR
LTET WAS een ongewone situa-
tie. afwijkend van het vriende
lijke babbeltje dat een nieuwe am
bassadeur pleegt weg te geven aan
de eerste journalist die hem bena
dert.
Het voorspel was de aanbieding
van de geloofsbrieven geweest van
de ambassadeur van Maleisië, dato
Philip Kuok (45). Hij was prachtig
gekleed in een zwarte pantalon en
ruimvallend jasje met officierskraag
van pure soepele zijde, daarover
heen een zwaar met zilver doorwe
ven sarong met in de taille de scher-
zo strak aangehaald wordt, dat er
niets kan afzakken).
Een heerlijk idee voor een galaja
pon a la minute. Maar een griezelig
idee, dat er niet lekker een stevige
veiligheidsspeld in gestoken mag
worden
De dames dragen over de sarong
een lang jak, dat met drie juwelen
knopen gesloten wordt. De knopen
zijn onderling verbonden door een
ketting. Een typisch onderscheid
met de Indonesische kabaja, die
krosang wordt genoemd. Elke sa-
kend om en om op zijn hand. „De
moeilijkheid is, de piek precies op
de goede plaats te hebben", zegt hij.
„De heersers, de negen sultans van
de negen staten uit wie elke vijf
jaar een koning wordt gekozen, dra
gen de piek rechts, alle anderen
Dan zet hij resoluut de band op.
precies uitgekiend goed. En ver
raadt zijn klein geheim, een minia
tuur speldje, zo gestoken dat het
precies boven de neuslijn komt. „Ik
durf de band nooit los te maken,
want het vouwen is een kunst, die
vredelievendheid omwonden was
met een lintje. Op het hoofd de tra
Goud en zilver
Ze hebben schik in mijn ver
baasde bewondering van al dit
wen met de hoge opstaande punt
links, van hetzelfde zilverweefsel
als de sarong.
Mevrouw Kuok vertelde, dat dit
maar een van de verscheidene
kostuums was, die bij galagelegenhe
den zowel door mannen als vrou
wen in Maleisië gedragen worden.
En zo kwam een diplomatieke
afspraak, waarbij nu eens niet de
algemene vriendelijke en de zware
politiek gespreksstof zouden vor
men. maar de inhoud van de kleer-
De ambassadeur, kwiek en slank
met een puntig baardje, vond het
eerst kennelijk wat gek. maar de
monstreerde later dapper mee met
mevrouw, die alle geheimen onthul
de. Die sarong dan. kort voor de
mannen en enkellang voor de vrou
wen. is een rond geweven lap van
140 centimeter breed, dus voor er
nchter telkens 70 cm. Het achter
pand is aangegeven door een brede
dessinering. Men stapt er in en
zorgt ervoor dat die achterkant pre
cies op de plaats zit. Dan alle ruim
te op de rechter heup in vier plooi
en leggen, een brede band om (die
rong wordt met een eigen patroon
geweven door de mensen in de
noordoostelijke staten Kelantan en
Trenggenu. Alles met de hand.
Over één sarong doet een
weefster wel drie maanden. „Het
zou een geweldig exportartikel
zijn", zegt de ambassadeur. „Maar
het is onmogelijk een grote produk-
tie te hebben zonder het principe
van het handwerk op te geven. En
zodra het machinaal zou gaan ver
liest het de charme van het eigene."
Nu ligt er een wonderlijke tur-
kooise lap, die glanst van goud. over
een stoel gespreid. Een unieke lap.
die overbleef toen de dochter van
de koning trouwde. Bruid en bruide
gom dragen een kostuum van h t-
zelfde weefsel en de maakster heef!
die lap extra groot gemaakt, zo
bleef er juist genoeg over voor een
'ange sarong, die mevrouw Kuok
♦en geschenke kreeg van haar vrien
din. de zuster van He bruidegom.
Ambassadeur Kuok demonstreert
nog eens het hoofddeksel, de haar
band. Hij draait het geval wat zoe
prachtig zilveren couvert te
voorschijn, de vork en lepel rijk
versierd met bloemmotieven, de hef
ten van zwart buffelhoorn.
..Wacht tot we een huis gevonden
hebben, dan kunt u volop onze
volkskunst zien."
Het gezin woont nu in een suite
van hotel Des Indes. Een verkleind
gezin, want beide zonen zijn in En
geland op school. Alleen de oudste
dochter woont met hen in Des In-
des, maar heeft ook studieplannen,
de jongste is nog in het verre vader
land.
Dato Philip Kuok en zijn vrouw
zijn met de post in Nederland het
diplomatieke leven ingestapt De am
bassadeur van nu was daar bezitter
van plantages, een suikerfabriek en
een houtzagerij, waar een vierhon
derd man werken. Familiebezit van
de dato (wat baron betekent), dat
nu beheerd wordt door zijn broer
Of hij ambassadeurschap of koop
manschap verkiest zegt hij niet. al
leen: „Het vaderland had iemand
nodig voor het ambassadeurschap
en dan moet men terwille van het
vaderland met „ja" antwoorden."
(Van onze correspondent)
PARIJS Frankrijk zal naar
alle waarschijnlijkheid niet gun
stig reageren op het nieuw initia
tief van premier Wilson voor de
Britse toetreding tot de Euro-
markt. In elk geval is er weinig
hoop op een snelle toetreding
van de Britten tot die gemeen
schap. Dit is de mening van voor
aanstaande Franse bankiers en
zakenlieden, die nauwe banden
metde Franse autoriteiten onder
houden.
Voor deze interpretatie van de reac
ties van de Franse regering werden
twee belangrijke redenen gegeven.
ZUIVER ECONOMISCH
In de eerste plaats is er de nadruk,
die Wilson op de zuiver economische
aspecten van de Britse toetreding ge
legd heeft en het feit, dat hij de politie
ke, militaire en strategische aspecten
de Europese integratie schijnt te
negeren.
Hoewel men begrijpt, dat Wilson be
paalde kringen van de Britse publieke
opinie probeert te sussen, betoogt men
dat dit nu niet de manier is om De
Gaulle te overtuigen. Men meent dat
Wilso© allereerst de verzekering had
moeten geven, dat hij werkelijk onder
handelingen wenst. Daarna had hij
kunnen beginnen met het sussen van
de kritiek in eigen land
In de tweede plaats heeft men in
Franse zakenkringen geopperd, dat
geen enkele Franse regering Enge-
nadert weer
Vele modellen
Prijzen van 5.95
tot 16.50
Wereld-garantie
Wereld-service
^VOOR DE HANDEL B. D. LEEFSMA NV.j
■kerksra 25, Amsterdam, tel. 23 21271
land's toetreding zou goedkeuren, wan
neer het een wijziging van de land
bouwpolitiek van de Euromarkt eist
De Franse boeren hebben zeer veel pro
fijt van deze politiek gehad en elke
Franse regering heeft de steun van de
boeren nodig.
Men gelooft niet, dat Engeland
de hindernissen op landbouwgebied
zal kunnen nemen en weigert der
halve speculaties te doen over de
vraag of generaal De Gaulle ook
zou blyven aandringen op een de
valuatie van het pond sterling als
prijs voor de Britse toetrecUng.
In brede kringen in Europa meent
men inderdaad, dat de verklaring van
Wilson Engeland niet veel nader tot
Frankrijk gebracht heeft.
Zeker niet door de gisteren door mi
nister Brown afgelegde verklaring dat
Engeland zal trachten Frankrijk de lei
ding te ontnemen in West Europa.
Jein Ligthart
In aansluiting op het stukje in de
krant aangaande „Wie was Cornelis
Jetzes alsmede Ot en Sien" het vol
gende. Mijn schooltijd (1908 tot
1914) genoot ik in Delft bij de heer
Van Everdingen, school in de Oran
jestraat. Wij hadden daar ook het
boekje van Ot en Sien, wat wij als
kinderen prachtig vonden. Op zeke
re dag kwam de heer Van E. de
klas binnen, vergezeld van een ande
re heer. Hij vroeg ons of we het
boekje van Ot en Sien mooi vonden;
er klonk algemeen „ja". „Zo", zei
hij, „dat doet mij plezier en als jul
lie er nu wat over willen vragen,
doe het dan maar, want ik ben Jan
Ligthart, die het geschreven heeft".
En u begrijpt, er wérd gevraagd-
Rotterdam
Mevr. W. Ch. v. Geldcren
Leiilen
Het Klooster en de Kerk van de
Kruisheren is van 1 juli 1966 geen
Zoeterwoude meer, maar Leiden. Ve
le inwoners die vóór die tijd onder
bestuur van Zoeterjvoude waren
schrijven nu nog met tegenzin „Lei
den". Moet u, heren van de krant,
ook niet de officiële naam gebrui
ken?
Leiden A. van Haastrecht
Verzekering
Als ds. Taverne de „afgescheide
nen" in hun diverse schakeringen
afvalligen noemt omdat hun voor
mannen scherp stelling namen tegen
verzekering en zij zich nu wél verze
keren bijv. middels de door ds.
Taverne bevestigde Evangelist en
als ds. T. de Schotse kerk afvallig
noemt omdat zij verzekering accep
teert, ontbreekt het schrijver dezes
dan aan nuchter verstand en logica
als hij het woord „huichelarij" laat
vallen ten opzichte van de kerkge
meenschap die ds. T. stichtte? Uiter
aard zal een verzekeringsman niet
alleen verzekering „aanraden" maar
zoveel mogelijk verzekeringen trach
ten te „verkopen" en niet op pad
gaan om de mensen verzekering af
te raden. Als men zelf als leidsman
nog zo vast zit in de „zonden van
deze tijd* waarom zou men dan een
ander zo laken die bijv. niet het
geloof heeft om zich niet te laten
vaccineren? Verzekeren of niet, on
dergetekende heeft veel respect
voor diegenen die, zoals de populai
re Engelse prediker Huntington uit
de vorige eeuw „God tot hun Kas
sier èn Geloofsbank" hebben.
Leiden C. J. Buys
AMIENS Vijf mensen zijn gedood
en dertien werden gewond bij een
gasontploffing, die zich voordeed tij
dens het herstellen van een leiding.
Een café en een schoenmakerij werden
verwoest.
Degenen, die op een Britse toetreding
tot de EEG hopen (en dat zijn er ve
len), hopen ook, dat wanneer Wilson
open kaart gaat spelen hij genoeg over
tuigingskracht zal bezitten om Dc
Gaulle tot het inzicht te brengen, dat
het openen van onderhandelingen wer
kelijk de moeite waard is.
'n geschenk voor moeder?
(Van een onzer redacteuren) 1
T^EN AMERIKAAN, die zijn land onschatbare r
-LJ diensten bewees, werd dezer dagen 75 jaar:
Averell Harriman, die in New York als zoon van
een „spoorwegmagnaat" werd geboren. Voordat
hij in 1913 een directeursbaantje kreeg, moest hij
als monteur de nodige levenservaring opdoen.
Later plukte hij er de vruchten van. De miljonairs-
zoon maakte met zijn eenvoud en charme gemak
kelijk vrienden.
Als republikein deed Harriman zijn intrede in de
politiek. In de crisisjaren wendde hij zich echter af van Avereii Harriman
de partij van zijn familie en steunde hij de democraat
Roosevelt, die in 1932 president werd. Om zijn organisatorische kwali-
teiten zond Roosevelt hem >n 1941 naar Londen en vervolgens naar Moskou.
Hij zorgde er voor, dat de Britten en Russen op grote schaal wapens en
ander oorlogsmateriaal kregen in de strijd tegen Hitler-Duitsland.
Stalin waardeerde het werk van Harriman.
Moskoil Dat was voor Roosevelt reden, hem in 1943
tot ambassadeur te Moskou te benoemen. Har
riman had minder vertrouwen in de goede bedoelingen van de Russen
dan Roosevelt. Deze meende het echter beter te weten met alle kwa
lijke gevolgen van dien
Was de leen- en pachtwet voor een groot deel het werk van Harriman,
ook het Marshallplan, dat na de oorlog West-Europa economisch op de {jj
been moest brengen, werd mede door zijn optreden een succes. Toen de *j
zaken in Europa goed liepen riep president Truman Harriman terug naar
Washington, waar hij speciaal adviseur werd in internationale zaken. Hij
ipeelde een rol in Europa en in het Moddenoosten. totdat de republikeinen
Eisenhower aan de macht brachten. Truman heeft veel moeite gedaan
om Harriman in het Witte Huis te krijgen, daar hij in 1952 zélf niet her
kiesbaar was. De democratische partij koos Stevenson, die prompt door
ike werd verslagen.
Tijdens het bewind van Eisenhower was Har
riman gouverneur van de staat New York, Oll<lGI*ll«IIl€lcl«iai?
totdat h(j in 1958 door de republikein Rocke
feller werd verslagen. Nadat in 1961 de democraat John Kennedy aan de
macht was gekomen, werd Harriman opnieuw de man. die namens de
president onderhandelde, als zich in de v»ïreld crisissituaties» voordeden.
Enkele jaren was hij aan het State Depart |ment verbonden, waar hi.i zich
vooral met zaken betreffende het Verre Oosten bezig hield. In 1963 be-
•-eikte hij in Moskou een akkoord over het Verbieden van kernproeven. In
'965 nam hy ontslag Hi.i stelde zich echtpt als reizende ambassadeur ter
oeschikking van president Johnson.
Vooral in de kwestie Vietnam heeft Harriman in het afgelopen jaar
een rol gespeeld. Hij reisde naar vele landen om gehoor te vinden voor de
vredesvoorstellen van Johnson. Dat men in het algemeen niet zonder meer
afwijzend staat tegenover het Amerikaanse optreden in Vietnam is voor
een belangrijk deel te danken aan de grote invloed van £sze indrukwek-
kende figuur.
