Het dubbele leven van
Serapion alias Stikkers
Schmelzer: Cals
was loyaal
Blikken keizer in Rome
Oosters priester èn predikant
Max Heymans' Knal
in een hoedendoos
Sexualisering van
leven stimuleren
VERWARDE
KLUWEN
13
VRIJDAG 4 NOVEMBER 1966
(Vervolg van pag. 1)
„Ik heb niet die indruk gekre
gen". Daarmee suggereerde hij min
of meer, dat door gebrek aan duide
lijkheid van de kant van de heer
Roolvink over het standpunt en de
voorwaarden van de ARP de for
matie onnodig is opgehouden.
Duidelijkheid kwam er pas na de
beslissing van prof. Zijlstra en de moti
vering daarvan. Daaruit viel de afwij
zende houding van de demissionaire
a.r. bewindslieden af te leiden. Drs.
Schmelzer nam het de heer Roolvink
allemaal niet zo kwalijk. „In een ex
tra-parlementaire opzet is het nu een
maal mogelijk, dat de fractieleider van
een partij zegt: „Ik sta open voor uw
plannen", terwijl de bewindslieden van
diezelfde partij zeggen: „We doen het
niet".
Geen onthullingen
Drs. Schmelzer deed tijdens zijn
persconferentie geen bijzonder opzien
barende onthullingen. Hij bevestigde
zo ongeveer de juistheid van de forma
tieverhalen die in verschillende bladen
zijn gepubliceerd.
Het ar-bemiddelingsvoorstel heeft
naar zijn mening de door hem gesigna
leerde verwantschap tussen KVP en
ARP in het financieel-economische
vlak bevestigd, op één belangrijke uit
zondering: de suggestie van de heren
Biesheuvel en Roolvink om de tweede
tranche van de belastingverlaging eni
ge tijd uit te stellen.
Drs. Schmelzer had het ar-duo al
onmiddellijk laten weten, dat dit denk
beeld bij de meerderheid in het parle
ment, inclusief de KVP, op overwegen
de bezwaren zou stuiten. Toch wilde
hij het voorstel in overweging nemen,
maar zijn slotconclusie was:
„Ik kan het niet voor m'n rekening
nemen. Uitstel van de tweede tran
che is zakelijk niet nodig om uit de
dekkingsproblemen te komen. M'n
grootste zorg gaat trouwens niet uit
naar het jaar 1967, maar naar
Reeds het interimkabinet zal maatre
gelen moeten nemen, die de begro
ting voor 1968 gunstig beïnvloeden,
De ar-suggesties beperkten zich tot
•67".
„Ik vond het niet juist", aldus de
ex-formateur, „om op basis van
de heren Biesheuvel en Roolvink
den met de PvdA te gaan praten. Want
je kan alleen maar een politieke groe
pering polsen aan de hand van een
voorstel waar je zelf helemaal achter
staat. De kans op meedoen van de
PvdA op grond van het ar-voorstel
moest trouwens niet hoog worden aan
geslagen".
Niet lijmen
Waarom hij geen reconstructie
het kabinet had willen beproeven? Het
antwoord luidde: „Ons uitgangspunt
was dat er Kamerontbinding en ver
vroegde verkiezingen moesten komen.
Uit het feit van de ontslagaanvrage
van het kabinet-Cals kon worden afge
leid, dat het zelf geen Kamerontbin
ding wilde bevorderen. Anders had het
geen ontslag genomen.
Er moest dus een ander kabinet wor
den gevormd om vervroegde verkiezin
gen uit te schrijven. Dat was ook de
uitdrukkelijke wens van minister-presi
dent Cals. Eerst moest een poging tot
vorming van een nieuw kabinet wor
den gedaan voordat wellicht zou kun
nen worden overwogen het kabi-
net-Cals zelf met Kamerontbinding en
vervroegde verkiezingen te belasten."
Drs. Schmelzer onthulde voorts, dat
mr. Cals een loyaal standpunt had inge
nomen tegenover de mogelijkheid, dat
bewindslieden uit zijn kabinet zouden
worden uitgenodigd in de nieuwe ploeg
te stappen. Hij wees er verder op, dat
de fractieleiders Toxopeus (VVD)
Beernink (CHU) alle begrip hadden ge
toond voor het standpunt van de forma
teur, dat met een KVP-WD-CHU-ka-
binet zou worden vooruitgelopen op de
uitslag van de komende verkiezingen.
„De heren waren er trouwens niet op
uit om aan een interimkabinet van de
ze samenstelling mee te doen."
Genadeslag
De heer Schmelzer bevestigde, dat
het bedankje van minister Veldkamp
de genadeslag had betekend voor zijn
poging om een kabinet van KVP-ers,
politiek weinig geprononceerde fïgui
uit CH-kring en partijloze experts
men te stellen.
Met kandidaat-premier minister De
Jong had de formateur van tevoren
afgesproken: „Als Veldkamp het niet
doet, gaan we niet verder". De heer
Veldkamp had om beraad gevraagd.
(Advertentie)
Uw drang tot roken kan
definitief verdwijnen in 6
lot 22 dagen, zelfs indien
u al meer dan 30 jaar rookt.
PARIJS Het „Anti-Tabak Propaganda
Centrum" deelt mede dat men thans hel
verlangen om te roken kwijt kan raken
zonder er zich rekenschap van te geven,
dank zij een tablet dat geleidelijk de
behoefte aan nicotine doet verdwijnen
Dank zij dit tablet, dat de goedkeuring
heeft verkregen van het „Office Fédéral
Suisse de l'Hygiène Publique" (officieel
controle-orgaan), zijn duizenden Ameri
kaanse, Duitse en Zwitserse artsen defi
nitief met roken opgehouden.
Dit tablet werd getest op 30.908 verstokte
rokers, waaronder talrijke artsen. Resul
taat: 28.683 van hen (oftewel 92.8%) hiel
den op met roken na 6 tot 22 dagen.
Door geen sigaretten meer te hoeven
kopen bespaart men jaarlijks ongeveer
550.—.
Rokers, die op hun beurt het roken
zouden willen laten, worden uitgenodigd
zich rechtstreeks te richten tot het Anti-
Tabak Propaganda Centrum (afd. 265L),
Brugstraat 44, Postbus 123 Roosendaal. Zij
behoeven slechts een envelop met hun
naam en adres aan deze organisatie te
zenden. Het is geheel gratis.
Hij liet zijn beslissing van bepaald
voorwaarden afhangen.
Welke die voorwaarden waren?
Drs. Schmelzer wilde het niet zeg
gen. Wel ontkende hij met nadruk,
dat de heer Veldkamp tegenover
hem als conditie voor zijn toetre
ding had gesteld, dat hij mi
nister-president moest worden.
„Tussen mij en de heer Veldkamp
is in geen enkel stadium de moge
lijkheid van een premierschap ter
sprake gebracht."
Waarom de heer Bogaers niet voor
de nieuwe ploeg was uitgenodigd?
„Mijn uitgangspunt was niet, dat alle
demissionaire (KVP) ministers moesten
overstappen. Veel meer dan de helft
had ik niet nodig. Ik was tevreden met
de heren De Jong, Luns, Bot en.Veld
kamp. Ik moest trouwens een keuze
maken. Het was mij bovendien bekend,
dat de heer Bogaers zich tamelijk sterk
bij het team-Cals betrokken voelde.
Dat moest ik respecteren."
Achterdeur
Of hij „langs een achterdeur" anti
volutionairen had willen binnensmokke
len, in casu de heren Boot en Meyncn'
Antwoord: „Ik heb in een gesprek met
iemand ik geloof zelfs dat het
anti-revolutionair was die namen
weieens laten vallen, maar ik was ze
ker niet van plan politiek minder actie
ve a.r. mensen aan te trekken als de
leidende anti-revolutionairen zelf niet
wilden meedoen."
Waarom in laatste instantie alles af
hing van minister Veldkamp? „Omdat
mijn opzet niet was in ieder geval een
kabinet te vormen, zo in de stijl van:
als er maar iemand op een post zit. Ik
wilde een ploeg met vertrouwenwek
kende, gezaghebbende en ervaren figu-
Drs. Schmelzer bevestigde tenslotte,
ROTTERDAM Ons artikel „Blikken bisschop op zolder"
heeft breed de aandacht getrokken. Vandaag kunnen wij
nieuwe onthullingen doen over Serapion (alias J. V'.
Stikkers). Want jarenlang blijkt hij een dubbel leven te hebben
geleid. Hij heeft het ongelooflijke staaltje gepresteerd om tege
lijk oosters priester en predikant van een gereformeerde ge
meente onder het kruis te zijn.
Deze foto zagen verbijsterde leden
van de gereformeerde gemeente on
der het kruis maandag in de krant
staan. Hun dominee, die verleden
week nog voor hen gepreekt had
bisschop!
dat hij prof. Zijlstra als deskundige,
niet primair als a.r.-man had uitgeno
digd de leiding van het extra-parlemen
taire overbruggingskabinet op zich te
nemen. Met m'n uitnodiging aan zijn
heb ik geen wig willen drijven
of spanningen willen ontketenen in de
ARP. Ik achtte prof. Zijlstra de meest
deskundige, gezaghebbende en geschik
te figuur om onder de huidige omstan
digheden een kabinet te 'eiden. Z'n po
litieke overtuiging deed niet terzake.'
AR-fractieleider Roolvink verklaarde
gisteravond voor de televisie, dat als
van de a.r. Tweede-Kamerfra'tie
had afgehangen, prof. Zijlstra z'n gang
had kunnen gaan.
(Van onze moderedactrice)
AMSTERDAM Verpakt in een
hoedendoosje is Max Heymans'
biografie „Knal" gisteren de wereld
ingegaan. Dat was de afloop van een
ietwat verwarde plechtigheid in het
Nieuwe De la Mar theater aan de
Marnixstraat waar, zoals uitgever
T. Bom vertelde, tweehonderd
mensen uitgenodigd waren, maar ze
ker driehonderd aanwezig waren.
Collega couturiers, derssmen, vrienden
en vriendinnen en vooral de Amster
damse actrices, die zo'n trouw
steun zijn voor de ontwerpers flets
wat de Haagse modewereld zo
schromelijk ontbeert). Misschien ook
daarom werd aan die actrices zoveel
aandacht besteed en werden ze i
schijnwerpers gezet, terwijl Max
Heymans, als bijna altijd in fluwelen
broek, slobberige trui en open jeans-
hemd. weg probeerde te duiken.
Overigens was het verbazingwekkend
te zien hoe happig sommigen zijn om
op dat uitgelezen rijtje te komen.
Merel Laseur slipte gauw met moe
der Mary Dresselhuys mee en Marg-
je Toonder, gewapend met haar
eigen boek, dook ook de hoek der
prominenten in. Juist aan de over
kant stond een vrouw, die duidelijk
het succes van Max als een persoon
lijke vreugde en ontroering onder
ging, Het. was zijn eerste mannequin
R"ity Kamphuys. Het was aardig ran
Max Heymans, dat hij haar een boe
ket rozen, hem aangeboden, snel in
de armen drukte.
Een miniatuurshoween selectie uit
zijn gouden najaarscollectie, om
lijstte de presentatie van zijn boek.
Mevrouw Lily van Pareren-Bles
presenteerde de modellen, zoals zij
elk seizoen weer zijn première leidt.
Uitverkocht
Het boek „Knal" telt met vele foto's
verlucht 188 bladzijden en kost
f 7,90. Het is ontstaan door band
opnamen onder leiding van een jour
nalist, bewerkt en verwerkt door
Max Heymans, geschaafd en nog
eens geschaafd en zo in de huidige
vorm gekomen. De eerste oplage van
20.000 exemplaren is uitverkocht en
de tweede even grote oplage komt
binnen enige dagen van de persen.
In Amsterdam presenteerde gis
teren Max Heymans zijn boek
„Knal". De mannequins van de
schrijver/ontwerper luisterden
aandachtig toen hij passages
voorlas.
Ons eerste oordeel is, dat het voor
iemand die Max Heymans en de
modewereld kent, wel interessant is.
Uit het boek komt Heymans te voor
schijn als een warmvoelend mens, die
in zijn vriendschappen even spon
taan als trouw kan zijn.
Hij vertelt zijn levensgeschiedenis, ge
lardeerd met enige hoofdstukken
over elegance, anecdotes e.d. Die le
vensloop is beheerst door wat Hey
mans het „zo-zijn" noemt, de homo
seksualiteit. Wie echter in „Knal"
„Verleden week zondag heeft hij
hier nog kostelijk gepreekt. Hij zei
toen de volgende week zondag niet
te kunnen komen, omdat hij
Den Haag een dominee moest be
vestigen. Afgelopen maandag lazen
we in de krant, dat hij toen
schop is geworden. Mijnheer, wij
zijn er kapot van. Niemand van
ons heeft hier iets van zien aan
komen. Het is een vreselijke klap."
Wij zitten bij een aantal mensen van
een geheel apart staande gereformeer
de gemeente onder het kruis ergens in
het Gooi. Or hun verzoek onthullen
wij hun identiteit niet verder. Deze
kleine gemeente heeft zeer strenge op
vattingen. Om de waarheid te zeggen:
er kunnen maar heel weinig dominees
bij door. Maar tijdens de oorlog leerde
men in Amsterdam een dominee ken
nen, geweldig' Het was ds. J. W. Stik-
De vriendenband werd aangehou
den en groot was de vreugde, toen do-
zich bereid verklaarde voortaan
elke zondag te komen preken. Dat be
gon op 9 april 1954 en uitgezonderd
jaar, toen hij een soortgelijke ge
meente in Culemborg diende, kwam ds.
Stikkers elke zondag. Dat kon, want
zijn eigen gemeente in Amsterdam was
maar klein, zei hij. Alleen de laatste
twee maanden bleek hij nog al eens op
zondag met vacantie te zijn.
ZUIVER
„Wij hebben hem altijd met genoe
gen beluisterd. Hij preekte zuiver de
oud-gereformeerde richting. Er kan bij
ons niets tussendoor, of wij hebben er
erg in. Maar hij verklaarde het eenzij
dig Godswerk zuiver en predikte een
zondaar en een rijke Christus. Er
zijn er, die dat ook wel doen, maar
waarvan je toch kunt horen, dat zij
zelf geen deel aan hebben. Maar
Stikkers was geen Bileam. Hij stond
vaak onder zijn eigen prediking te hui
len. Je haalde zijn kindschap er zo
uit".
En een kennis, dat ds. Stikker had!
Hij preekte twee uur lang over de
meest onbekende teksten en daarvoor
had hij maar vijf minuten voorberei
ding nodig, compleet met het psalm-
briefje er bij. Hoe knap hij wel was,
bleek, toen eens een theologisch profes
sor uit Den Haag op bezoek was. De
professor mocht van ds. Stikkers
een tekst opgeven en prompt
hield hij er een preek over. De profes
sor (wiens naam met Sliedrecht geasso
cieerd wordt) zei na afloop: „De helft
was mij niet aangezegd".
KRITIEK
Scherp zei dc dominee het de mensen
aan. Eens waagde iemand het, kritiek
op hem te uiten (het was een man, die
elke week tien gulden aan zijn tracte-
ment bijdroeg). De dominee bulderde
hem tegen: „Gooi jij je bijbel en
psalmboek maar in het vuur. God heeft
voor jou de deur in het nachtslot ge
worpen". En men weet zeker, dat het
uitgekomen is.
Dominee zelf heeft verleden week de
deur niet in het nachtslot geworpen.
Hij ging gewoon weg. Maar een week
later zagen zijn verbijsterde gemeente
leden een plaatje van hem in de krant
als bisschop
„Het moet iets van zijn oude dag
zijn. Het kan gewoon niet. U gelooft
toch niet, dat er afval van heiligen
mogelijk is? God zal hem terugbren
gen, vast en zeker. David is in zijn
leven ook wel eens ver afgeweken. Sa
lomo boog zich op zijn oude dag ook
voor de afgoden".
Hebben deze mensen nooit vermoed,
dat hun geliefde dominee al bijna twin
tig jaar als oosters priester opereerde?
,Nee, mijnheer, dat is laster. Hij heeft
veel vijanden, die praatjes over hem
rondstrooien".
Verdachte vrij
IJzeiidijkse
moordzaak
MIDDELBURG De Middelburgse of
ficier van justitie mr. P. J. v. Roscam-
Abbmg heeft I. A. P.-de P. uit IJzendijke
in vrijheid gesteld. De invrijheidstelling
geschiedde na overleg met de rechter
commissaris.
Mevrouw P-de P. zat sedert 21
teinber 1966 in de Middelburgse gevan
genis, verdacht van moord subsidiair
doodslag. Haar echtgenoot is. zoals bij
de sectie is vastgesteld, gestorven
parathionvergiftiging.
een tweede Ik Jan Cremer of een
Wat zien ik? hoopt te vinden, wordt
teleurgesteld. Wel zal het verhaal
over het travesti-geluk van de
schrijver-mode-ontiverper vélen
schokken. Zoals ook de foto op het
omslag: Heymans als „gewéldig
mooie vrouw", velen zal afstoten.
Heymans zegt: Ik ben dol op Amster
dam. De grote belangstelling voor
zijn boek zal ook wel inhoiiden, dat
de Amsterdammers dol op hem zijn.
Wie dat wereldje niet kent, zal waar
schijnlijk zijn boek toch weer niet zó
Knal vinden.
EINDHOVEN Het aantal
mensen in ons land is reeds een
plaag. Het is zinvol, zelfs onaf
wendbaar, zich te beraden over
maatregelen ter verkleining van
die plaag, ter voorkoming van
een ramp.
Dit zei prof, dr. J. H. van den Berg,
hoogleraar in de psychologie te Lei
den, vandaag op de tweede en laatste
dag van het congres „Bevolkingsgroei
en volksgezondheid".
Deze maatergelen moeten dan zijn
bevordering van de welvaart en sexua
lisering. Voor het laatste geval stake
men zijn, alleszins rechtvaardige, be
zwaar tegen de huidige semiporno-
grafische lectuur. Hoe meer kopers
van Playboy, des te minder kinderen.
Dat wil zeggen: men stimulere de
iexualisering van het leven. Gebeurt
dit dan zal, willen nieuwe conflicten
worden voorkomen, de vruchtbaarheid
der geslachtelijke relatie drastisch ver
minderd moeten worden.
De vruchtbaarheid kan verminderd
worden door voorbehoedmiddelen
goedkoop of gratis te verstrekken
ze in alle medische verantwoorde vor
men aan te bieden, aldus prof. Van
den Berg.
Voldoende is dat echter niet, zo leert
de ervaring. Laat ons dan moedig zijn,
wetend dat een ramp ons wacht en
deze maatregele.i nader preciseren
De bezwaren tegen abortus moeten
opgeheven worden en de artsen moe
ten iedere vrouw, die dat wenst, steri
liseren. Zonder twijfel rijst hier de
vraag of dat medisch-ethisch wel ver
antwoord is.
Maar dan dient men te beseffen
it de ethiek van het bezwaar tegen
sterilisatie en abortus stamt uit een
tijd, waarin de arts niet machtig was.
Nu is hij dat wel. Gevaarlijk machtig
zelfs Dan is een andere ethiek gebo
den. Het kan getuigen van menslie
vendheid, wanneer in een tijd van
rampzalige bevolkingsgroei, ongewenst
menselijk leven niet meer wordt be
schermd.
TRUCFOTO'S
We laten een geïllustreerd tijdschrift
van 1949 zien, dat een uitvoerige fotore
portage aan Serapion wijdde. „Dat is
hem niet. Dat zijn trucfoto's". „Nou",
twijfelt een ander, „zijn mond en zijn
ogen zijn het toch wel". Kwamen de
gemeenteleden nooit in de pastorie in
Amsterdam? Ja, daar hadden ze eens
vreemde dingen gezien, beelden en zo,
maar dominee zei, dat hij liefhebberde
in curiositeiten".
Het is verbijsterend, maar deze
mensen blijven zich vastklampen
hun dominee Als hij terugkomt
zijn dwaling, zal hij met open armen
worden ontvangen. „En hij komt terug,
mijnheer. Een man, die zo zuivei
preekt heeft, moet een kind van God
zijn. En God laat Zijn gekenden
eeuwigheid niet voortgaan in de afgode
rij".
„De laatste preek, die hij voor ons
hield, was kostelijk. Het ging over Uz-
za, die de ark wou tegenhouden, toen
de beesten struikelden. Dominee zei
toen: Uzza hoefde de ark niet tegen te
houden. God zou de ark bewaren, c
dat alles wat er in moest liggen,
inlag. Begrijpt u het?" Eerlijk gezegd
begrijpen wij het niet.
,Dat oetrok hij op zichzelf, mijn
heer! Wij mogen geen Uzza spelen. Hij
heeft alles, wat nodig is voor tijd en
eeuwigheid en God zal hem tegenhou-
zijn val. Dominee had er zelf
een voorgevoel van, wat er met hem
gaan gebeuren".
ARGWAAN
De gemeenteleden hebben be
sloten niet meer naar de kerk te
gaan. Dat is ook niet nodig, want
ze hebben een rijk bezit: 64 pre
ken van ds. Stikkers op de band.
En ze zullen zich met dit geeste
lijk voedsel spijzigen tot dominees
wederkomst.
Maar toch knaagt ergens de
argwaan. Iemand vraagt mij:
„Weet U soms, of het waar is,
dat hij geërfd heeft en binnen
kort een prachtige gemeubileerde
villa in Den Haag cadeau krijgt?
Wij hebben jarenlang tenminste
zeventig gulden per week aan
hem betaald. Zou hij ons niet
meer nodig hebben?"
Stikkers' oosterse carrière begon
toen hij in 1947 tot priester gewijd
werd door Mar Philippus. Wij heb
ben deze alleszins respectabele,
beschaafde en erudiete man met
een oer-Hollandse naam een be
zoek gebracht. Het woord „blikken
bisschop" past te enen male niet
bij hem. „Episcopus vagans" dus.
Beroofd van zijn illusies woont hij
thans in een bejaardencentrum in
de buurt van Zeist. „Het bisschops
ambt is mij geen lust, maar een
last geweest."
Mar Philippus vertoefde lange tijd in
Azië en vervolgens in Amerika, waar
hij zich aangetrokken voelde door de
kerk der nestoriaanse immigranten.
Door deze (bona fide, nauw met de
episcopalen samenwerkende) kerk
werd hij in 1946 tot bisschop gewijd en
belast met de opbouw van een Euro
pese kerkprovincie.
Vol idealen kwam hij in ons land
terug. Het waren de wilde jaren i
bevrijding. Zijn Oosters Apostolische
Episcopale Kerk (OAEK) zou een vre-
descentrum worden. Niet belast met de
dogma's van het westers christendom
ROTTERDAM Heel het le
ven van Jan Willem Stikkers Is
één kluwen verwarde gegevens
Behalve hijzelf is er waarschijn
lijk niemand, die een enigszins
waarheidsgetrouwe biografie
over hem zou kunnen schrijven.
Geregistreerd
On vertelde hij (in verband
met zijn beweerde oud gerefor
meerde afkomst) door ds. Hen
drik Stam in Capelle aan den
IJssel gedoopt te zijn. Een fami
lielid verzekerde ons, dat hij ge
woon in de Gereformeerde Ker
ken is gedoopt en opgevoed. Pi
kant trekje: zijn vader wilde dat
hij toneelspeler werd; zijn moe
der, dat hij theologie ging stude
ren.
Verwijderd uit het Neder
landse Leger des Heils stichtte
hij een eigen organisatie: het Le
ger des Heren. Daarna begoi.
zijn loopbaan in door hem zeL*
gestichte gereformeerde eemeen
ten onder het kruis. Hij zegt zelf
dat hij in 1936 predikant werd
In werkelijkneid kwam hij toer
bij het Nederlandse Leger des
Heils en was hij in 1940 nog geen
predikant. Niemand weet, wit
hem tot predikant bevestigd
heeft. Aan de mensen in hec
Gooi is verteld: ds. Stam. Dal
moet uiterst onwaarschijnlijk
worden geacht daar deze stier
toen Stikkers drie jaar was. On
de verwarring nog groter te ma
ken. noemt hij zichzelf ook we
dr. J W. Stikker (zonder s).
„CPN"
Geruchten willen, dat Stikkers
voor de oorlog een tijd lang pro-
oagandaleider van een extreem
rechtse partij is geweest Vanuit
Joodse krineen in Amsterdan
wordt ons verzekerd, dat hij Jo
den heeft verraden. Een familie
lid vertelt ons echter, dat hij in
de oorlog het leven van acht Jo
den redde, door hen in zijn keri
te verbergen. Het moet in een
boek van Job Sytzen (Landgeno
ten) staan. Hij zou ook in eer
concentratie ramp hebben geze
ten De Gooiers weten echter niet
anders, of 'dj kwam in oor
logstijd regelmatig bij hen ore-
En een vrije dominee, die via
de Gooiers nog wel contact met
Stikkers had, vertelde ons op
zeer geheimzinnige toon, wat
zijns inziens de reden is, waar
om deze oosters bisschop is ge
worden. ,JIet is een dekmantel
voor een geheim lidmaatschap
van de CPN."
PARIJS Dank zij
de medewerking van
enkele lezers, die hem
herkenden van de foto,
kunnen we nu ook de
identiteit onthullen van
katholikos Joannes Ma-
Het is de 43-jarige
j. e. N. Blom van As-
sendelf, geboren in Am
sterdam en van huis uit
remonstrant. Hij
acoliet in de Vrij-Katho-
lieke Kerk en Het zich
vervolgens evenals Stik
kers tot priester wijden
door Mar PhiUppu:
diens kerk. Dat was in
1947. Hij deed echter als
de meeste priesters van
Philipnus, trok nog in
hetzelfde jaar naar Pa
rijs en begon voor zich
zelf. Zijn opleiding als
zilversmid maakte hij
daarbij nuttig als han
delaar in religieuze voor-
Blom van Assendelfts
aspiraties gingen echter
verder. Naar verluidt,
zou hij zich in 1953 tot
bisschop hebben laten
wijden door een afvallig
rooms-katholiek bis
schop in de buurt van
Düsseldorf. Voor alle
zekerheid zou hij zijn
wyding nog eens in En
geland hebben laten
overdoen, om daarvoor
in de Vilattiaanse suc
cessie te komen. Vervol
gens zette hij in Frank
rijk en hier en daar
elders de Oosterse Or
thodoxe Kerk (Syro-
Chaldeeuwse successie)
op poten.
De meest groteske
piasserij haalde Blom
van Assendelft in zijn
funktie van katholikos
uit op 18 november 1958
in Rome. Een Italiaans
echtpaar werd op deze
gedenkwaardige dag ge
kroond tot keizer en
keizerin van het Byzan
tijns-Servische rijk. Kei-
Martianus II eist
grote delen van Europa
enAzië voor zich op.
maar voorlopig strekt
Wie belangstelling
heeft voor een adellijke
titel, wende zich tot de
keizer. Je mag dan uit
zoeken: prins van Wit-
Rusland, graaf van
Anatolië en de keizer
zorgt voor een prachtig
gecalligrafeerde oorkon
de.
Je moet er natuurlijk
flink voor betalen, maar
tenslotte kunnen keizers
met hun hofhouding ook
niet van dc lucht leven.
Bij de kroning waren
nog meer bisschoppen
aanwezig. Het waren
(hoe zouden we langza
merhand anders ver
wachten?) alweer Ne
derlanders: J. Bonjer
te Huizen en P Ruter
te Amsterdam, resp.
bisschop en suffragaan
bisschop van het „Ge
nootschap van het Heilig
Sacrament". Ons werd
Deze week belden wij de Hage
naar W. Panman op, die als pers
chef voor Serapion fungeert. Wij
vroegen hem. of in zijn kerk iets
bekend was van het „dubbelle
ven" van de leider. „O, u be-
verzekerd, dat er rog ifw
zijn macht zich nog niet heel wat meer dergelijke O ooi. Mijnheer, dat
verder uit dan een flatje bisschoppen rondlopen in interesseert ons helemaal niet,
in Rome. ons land. Izolang het niet strafbaar is."
BROEDER GERARDUS
en zonder de zinloze tradities van het
oosten, zou deze kerk het christendom
aanspreekbaar maken voor de moderne
mens. Maar het werd een sof. Dë
meeste priesters, die hij wijdde, liepen
prompt van hem weg, om voor zichzelf
te beginnen. Er zijn nog wat kleine
huisgemeenten over.
Een van de eersten, met wie hij el
lende beleefde, was Stikkers. De ge
meente onder de kruik aan de Mui-
derstraat was nog maar een paar we
ken OAEK geworden, of Mar Philippus
merkte, dat Stikkers voor de wijding
belangrijke beletselen verzwegen had.
Onmiddellijk stootte hij hem uit. Vol
gens Mar Philippus waren de verzwe
gen beletselen zodanig, dat hij naar
rooms katholieke opvatting zeker niet
als geldig gewijd kan worden
beschouwd.
Op eigen kracht
Stikkers voer nu op eigen kracht ver
der onder de naam „Chaldeeuwsë
Kerk", bewerend dat hij Mar Philippus
afgezet had, omdat deze geen oosterse
gewaden wou dragen, en dat hij nu
rechtstreeks onder de patriarch in
Koerdistan ressorteerde. Omdat zijn
kerk bij gebrek aan Chaldeeërs in ons
land toch weinig perspectief bleek te
bieden, bood hij zijn diensten aan een
groepje Russen in de hoofdstad aan.
Deze aarzelden lang, maar informaties
over het zedelijk verleden van Stikkers
deden hen zich tenslotte geheel van
hem distantiëren. Stikkers leed nu een
financieel debacle en de Russen namen
zijn kerk aan de Muiderstraat over (op
het ogenblik werkt er een Russische
priester Serapion, die van de naamso-
vereenkomst veel last ondervindt).
Er is echter nog een tweede, grotere,
Russische kerk in ons land, die anders
dan de vorige onder de jurisdictie staat
van de patriarch van Moskou. Deze
kerk was nu aan de beurt. Ongeveer
elf jaar geleden vervoegde zich een
vlot Russisch sprekende priester Serapi
on bij bisschop Dionysios. Hij zei
priester in de andere groep te zijn ge
weest en nu te willen overkomen.
Maar ook deze poging mislukte.
Broeder Gerardus
Eindelijk heeft Stikkers' oecume
nische arbeid succes. Hij lieert zich met
broeder Gerardus alias Zwertbroek ali
as het Genootschap van het Gebroken
Kruis. Zwertbroek beschouwt zich als
de „nieuwe Johannes, gekomen om de
wederkomst des Heren te verkondigen
in de wereld van de antichrist". Hij
pleegt dit te doen op luidruchtige an
tisemitische wijze, waarom hij op het
politiebureau Singel bekend staat als
„lastig persoon", maar overigens door
niemand serieus genomen wordt
Stikkers krijgt zo de beschikking
rer het „klooster" van Zwertbroek
in de Hartenstraat. Dit klooster bevat
:n bijzonderheid. Volgens dc heren
liggen op zolder onder een witte steen
op het altaar de relikwieën van Willi-
brord en de Heilige Martelaars van
Gorcum, die dan ook veelvuldig aange
roepen worden in Stikkers zelfgemaak
te liturgie.
Tegelijkertijd houdt hij kostelijke
predikaties (zuiver oud gereformeerd)
het Gooi. „Als ik maar mensen kan
bekeren, het geeft niet tot welk ge
loof". moet hij eens gezegd hebben.
Uiteindelijk rijst zijn ster snel als
gevolg van het hernieuwde contact met
oud-collega Joannes Maria, die het in
middels tot katholikos had gebracht.
Het behoeft na dit alles geen betoog
meer. dat alle orthodoxe kerken in Ne
derland (ook de Griekse) zich totaal
van Stikkers distantiëren. Bisschop Dio
nysios weet ons bovendien mee te de
len, dat ook de monofysitische kerken
in Azië de „episcopi vagantes" niet er
kennen.
Bovendien, zo verzekert ons een an
dere orthodoxe zegsman is Stikkers bis
schopswijding überhaupt niet geldig,
omdat voor een geldige oosterse bis
schopswijding behalve de consacreren
de bisschop minstens twee co-consecra-
toren nodig zijn. Er was er maar één.
Joannes Maria heeft toch genoeg (naar
eigen zeggen 20) bisschoppen tot zijn
beschikking? Hij weet waarschijnlijk
zelf niet precies, hoe het moet, of ze
hebben Stikkers er in laten lopen, zegt
hij.
Stikkers zelf heeft overigens geen
genomen en zijn wijding
I ons land
