rv
caballero
Amerika twist over gevaar
van kleurenstraling
SANATOGEN
Verschil tussen rat en mens?
Grote concertzaal slot
van VARA-studiobouw
Puzzelhoek
DE GOUDEN BARK
Joos Brandt Vos
anders
dan
andere
r
XJEUVE LEIDSE COURANT
17
PONDER PAO 27 OKTOBKR 1QM
en
NRU demonstreert
Euro-radio
rv«i
b radio- en tv-redactie)
LVERSUM Tijdens het drie-
internationale congres voor
nktechnici in Keulen heeft prof. dr
J. Geluk, hoofd van het NRU/NTS
ratorium, vandaag een demonstra-
gegeven van het nieuwe systeem
stereo-overdracht, dat een vin-
n dit laboratorium. Met deze
ode kan een Euroradionet tot
worden gebracht.
f. Geluk heeft al eerder met groot
in Luxemburg en Oslo zulk een
nstratie gehouden. Allerwege acht
deze Nederlandse bijdrage tot ste-
programma uitwisseling van grote
rde.
MOSKOU De Franse onderne-
CSF zal de uitrusting leveren
een Russische televisiestudio, die
kleurentelevisie-uitzendingen
verzorgen met ingang van volgend
(Van onze radio- en tv-redactie)
WASHINGTON Dr. John Ott
heeft grote beroering teweegge
bracht met een wetenschappelijke
lezing over gevaren voor de mens
door het onderhevig zijn aan X-
stralen bij het kijken naar kleu
rentelevisie. Hij roerde hiermee
een probleem aan dat al jaren ge
leden is opgeworpen en toen door
de industrie nauwkeurig is onder
zocht en ongegrond bevonden.
Maar dr. Ott had het over re
cente proeven met ratten
De wetenschapsman beschreef uitge
breid experimenten met ratten: de die
ren werden 30 dagen onafgebroken
blootgesteld aan stralingen uit een kleu
renbeeldbuis. Daarna bleek, dat de rat
ten hierdoor hersenletsel hadden opge
lopen en dat de vrouwtjes minder jon
gen kregen dan anders.
Hiermee wilde dr Ott aantonen, dat
de mens niet ongestraft urenlang naar
kleurentelevisie kan kijken.
Onmiddellijk is dc Amerikaanse vere-
LUSTELOOS?
Heeft uw kind
geen zin meer
om te spelen?
Is het een
trage eter
geworden?
Geef dan Sanatogenl
Dat helpt hem er weer overheen,
lichamelijk en geestelijk.
Sterkt lichaamskracht en zenuwen
Ontvangsthal met
reuzen-aquarium
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De bouw van een
concertzaal in dc vorm van een
phithcater, plaats biedend aan vier-
«derd gasten en 3an het grote concert-
fel dat de NRU kocht van de BBC,
bijbehorende technische ruimten,
eedkamers c.d., een commentaarstu-
een foyer en een ruime ont-
ngsthal die verrijkt wordt met een
izen-aquarium. gaat de slotfase vor-
n van de VARA-studiobouw welke
1955 begon en eind 1969 kan zijn
dtooid.
i omsloten studioterrein heeft het
ield van „Ome Keesje" benen moeten
Bken (voorlopig is het ergens binnen
geslagen en de architecten moeten
lar uitmaken of het voornaam ge-
leg is om later weer naar buiten te
jan), en worden een aantal fraaie bo-
de vijverpartij en een heel oude
brspelstudio opgeruimd.
i blijft het nog passen en meten
t het nieuwe bouwwerk goed neer te
want twee villa's met bijbeho-
hde tuinen staan ook al in de weg en
VARA voert al zes jaar vergeefs
perhandelingen om die te pakken te
technische installaties zorgt, past de
rest bij.
Zoals gebruikelijk in Hilversum zal
de grote concertzaal waaraan dringend
behoefte is, voor alle omroeporganisa
ties openstaan. Hier steekt weer d<
overweging of dat ook geldt voor di
nieuwelingen, de kop op: de vijf om
roepverenigingen poolen hun studio's
die zij allen zelf hebben betaald, maar
zou een nieuwkomer, die niets heeft
aan te bieden, dan geen huur moeten
betalen?
Blij zal men vooral zijn met de
ccrtzaal en voor het onderdak dat het
geweldige orgel daar zal krijgen. Dit
staat nu in een verlaten kerkgebouw,
maar de akoestiek is daar niet goed
genoeg. Pas als het in de grote studio
zaal is geplaatst, zullen de diverse orga
nisten er uit kunnen halen, wat er
zit.
Voorleeswedstrijd
op televisie
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Ter gelegenheid van
de Kinderboekenweek zendt de AVRO,
in samenwerking met de Commissie
voor de collectieve propaganda van het
Nederlandse boek op zaterdag 5 novem
ber via Ned. 1 's middags in haar jeugd-
een gehouden voorlees wedstrijd vooi
kinderen uit.
Negen finalisten mogen voorlezen uit
fjgen. Ihun lievelingsboek, een vakkundige ju-
gehele project, dat nog eens'ry onder leiding van Herman Broekhui-
in drie jaar-fasen moet worden zen beoordeelt de voordracht en dan
woerd, gaat tussen de 3 en 5 mil-l komen de prijzen. Ter afwisseling zingt
kosten. De VARA zelf betaalt]het kinderkoor Jacob Hamel en speelt
lerde, dc NRU, die ook voor deeen groepje kinderen pantomime.
niging van ingenieurs tegen deze on-jDe Westduitse industrie wil graag, dat
rustbarende stelling in het geweer ge-1 direct bij de invoering van de kleuren-
komen. Zij gaf een communique uit televisie in de Bondsrepubliek gelegen-
waarin staat te lezen dat er al 25 jaar held wordt gegeven voor het uitzenden
lang onderzoekingen worden verricht i van reclamespots, maar de omroepen
naar de mogelijkheid van schadelijke moeten daaraan nog hun fiat geven,
werking door X-stralen uit kleuren-
beeldbuizen. Nog nooit heeft men iets SoiVjCt'QCCOOTU.
in die richting kunnen vaststellen.
In de Amerikaanse pers wordt druk
over deze kwestie geschreven. Aange
voerd wordt o.m. van deskundige zijde,
dat ratten verschillen van mensen en
dat het 30 dagen aan één stuk tussen
de stralingen vertoeven een rigoureuze
zaak is.
Intussen zal over dit onderwerp het
laatste woord nog niet gezegd zijn.
Nu we het toch
rentelevisie hebben,
mededelen.
Verveling
Voorts is de Sowjetunie met Frankrijk
toch tot overeenstemming gekomen aan
gaande de toepassing van het Franse
SECAM-systeem voor kleurentelevisie.
Doorslag heeft gegeven, dat dit sys
teem het best voor lange afstanden kan
worden gebruikt en dat is in de uit
gestrekte Sowjetunie van groot be
lang. Beide landen zullen via de
Russische satelliet Molniya I experi- j
menteel programma's gaan uitwisselen.
Annie Schmidt opent
West-Duitsland uit Amerika bericht Kin fJArlmpL'Pnil/ApL'
hebben ontvangen dat zij niet te hard IUHUCI UUCnUinUUn
er eens over kleu-
kunnen we ook
omroepen
ontvangen dat zij
stapel moeten lopen met reclame
in kleuren. In de V.S. is nl. het recla-
me-kleurenfilmpje het publiek bijzon
der snel gaan vervelen, ook al omdat
die dikwijls worden herhaald vanwege
de hoge kosten die ervoor gemaakt
zijn.
In het begin, aldus het bericht uit
Amerika (en dat was in de jaren '62/'63
waren de kijkers er redelijk enthousi
ast voor. Opinie-onderzoek wees uit
dat ruim 32 pet. van de kijkers er
graag naar keek, maar in 1965 was dat
aantal al tot 12 pet. teruggelopen.
Visje, visje in
de see
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM U herinnert zich uit
Uw jeugd beslist nog wel het sprookje
van Grimm „De visser en zijn vrouw":
de man die een visje ving in zee. het
weer liet zwemmen en toen wensen
mocht wat hij wilde. Zijn vrouw, die
altijd maar meer verlangde... tot ze te
hoog greep en alles voorbij was. Toen
was het uit met de roep „Visje, visje in
de zee... mijn vrouw wil wat ik niet
wil!"
Een moderne versie van dit thema
zendt de KRO-televisie op zaterdag 5
november a.s. op Ned. 2 uit. Het is een
Duitse produktie.
Een visser krijgt nu geen visje in
zijn net, maar redt de directeur van
een groot bedrijf uit zee. De geredde
wil hem graag belonen en het is de
vrouw van de visser, die haar man
aanzet tot steeds buitensporiger eisen.
De man krijgt een steeds mooiere
baan aan de fabriek, maar wil tenslot
te directeur worden. De echte directeur
stemt daarin toe maar wil dan ook zijn
woning ruilen en terwijl de opgeklom
men visser zich doodwerkt voor de fir
ma, geniet de eigenaar van het bedrijf
een rustige en zorgeloze levensavond in,
het aardige hutje aan de zee...
Zo ziet U. dat sprookjes altijd hun
morele waarde houden!
Nieuwe leden NRU
programmaraad
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Als opvolger van de
heer G. H. Hoek is drs M. Geerinki
Bakker aangewezen als lid van de
NRU-programmaraad. Adspirant zend
gemachtigden mogen een lid met raad
gevende stem in de programmaraden
NTS en NRU hebben. Voor de:
TROS is dat mr Landré. voor het Hu
manistisch Verbond wordt dat de heer
Th. W. Polet.
Geen muurpasjes
AMSTERDAM Met een speels
toespraakje opende Annie M.
Schmidt gisteravond de twaalfde Kin
derboekenweek. die tot 5 november zal
duren. In de kleine zaal van het Con
certgebouw werden ook de prijzen
voor het beste kinderboek 1966 uitge
reikt door mr. J. F. M. J. Jansen var
het ministerie van cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk aan Mies Bou
huys (voor kinderen tot tien jaar) en
Toos Blom (tien jaar en ouder), respec
tievelijk voor de boeken Kinderverha
len en Loeloedji, kleine rode bloem.
Volgens Annie Schmidt betekent
jeugdliteratuur ontwikkelingsgebied.
Er Ls nog steeds een soort discrimina-
natie, een houding van „het is toch
maar een kinderboek". Ondanks alle
bezwaren gelooft zij, dat het wel goed
is als het kinderboek een verborgen
viooltje blijft.
fiii-til-ptizxel
1
2
3
4
5
6
7
8
9
O
11
Vanavond kunt u kijken naar het tweede deel van de
NCRV-televisieserie over het leven van de legen
darische koningin Victoria, die toel een groot heerseres
was, maar zich meer bezorgd maakte over een ver
koudheid van haar geliefde gemaal Albert dan over
dringende staatszaken als dat zo het geval was.
Hier een spelscène die vanavond op het scherm
komt: Maria de Booy in een van de kostbare ge-
copieerde toiletten troost als koningin de jonge actrice
Yolande Bertsch in haar rol van Lady Jane.
Waarover het gaat? Nog even geduld en u zult het
weten. Overigens komt deze aflevering vrij laat op
het scherm: tussen 9.50 en 10.40 uur.
VANAVOND TE ZIEN
Ned. 1 TROS en NCRV
7.15 uur (NTS) gewestelijk nieuws.
7.35 uur (NTS) sportrubriek.
8.20 uur (TROS) showprogramma „Toekomstklan-
ken", daarna film „Mijn oom Mars".
9.20 uur documentaire over de Pinksterbeweging in
Chili.
9.50 uur tweede deel v. h. spel „Koningin Victoria".
Ned. 2 VARA
8.01 uur vervolg van Mogul, sensatie in een olie-
boringsbedrijf.
8.50 uur Achter het nieuws.
9.15 uur voortzetting van het feuilleton De graaf
van Monte Christo.
9.40 uur reportage over het kernreactorcentrum in
VANAVOND TE HOREN
Hilversum I NCRV
7.50 uur plaatjes poetsen met Lex Karsemeijer.
8.10 uur derde deel van De familie Leenhouts.
8.35 uur Steravondprograpima met hel bekende
amusement.
10.15 uur Wijd als de wereld.
10.45 uur Klaas Bolt bespeelt het orgel in de Waalse
kerk te Haarlem.
11.15 uur eigentijdse muziek.
Hilversum II IKOR en AVRO
7.05 uur Klassieke vrouwenfiguren.
7.30 uur (IKOR) meningen over medemenselijkheid.
8.05 uur Nederlandse kamermuziek.
9.20 uur hoorspel van Jan Apon „Het Ronker-con-
tact" (detective).
10.55 uur nieuwe platen in Discotaria.
door
10
Dat had je ook op een andere dag kunnen doen, meent
de turfgraver. Barden hoeft nu zelf het kapittel over de
dood gelezen. En de man citeert, nadat hij zijn pet heeft
afgenomen: O dood, hoe goed zijt gij, voor degenen die
zwak zijn en oud, voor wie leeft in zorgen en voor wie niet
anders te hopen en te verwachten is. Vreest de dood niet,
want het is Gods wil dat alle vlees door de dood zal gaan,
degenen die voor ons waren en zij die na ons komen zullen.
Ja, zegt Jord weer. We hadden het nooit beter
kunnen lezen dan voor Annelize, zij heeft veel zorgen ge
kend en haar lichaam was oud en zwak geworden.
Nu is zij de poort door. Munde. en wij staan nog aan
deze zijde. Barden las het goed, maar jouw stem is sterker.
Hij heeft naar je gevraagd, ik geloof dat hij je iets te
zeggen heeft.
Als Jord dat hoort, haast hij zich, want de deur van het
kerkje staat nog open en voor hij erbij is. komt de prediker
hem al tegemoet.
Thomas Barden is een kleine dikke man met een rond
gezicht dat straalt van vriendelijkheid. Hij heeft pientere
ogen en niemand zal het betwijfelen als hij hoort zeggen
dat Barden veel gelezen, veel gedacht, gehoord en gezien
heeft.
Dag Jord Munde. groet hij, en steekt beide handen uit.
Je plaats was leeg vandaag. Ik vermoed dat je een reden
had om weg te blijven. Thomas Barden is niet gewend
ergens om heen te draaien. Daarom zegt hij: Je zwager is
teruggekomen en nu denk ik dat er zoveel was waarover je
moest nadenken, dat je Annelize geen uitgeleide kon doen.
Zo is het, antwoordt Jord, en hij voelt zich een kleine
jongen die tekortgeschoten is, maar tegenover Barden geen
kans ziet om zich te verontschuldigen. Ik ben zo vervuld
van mezelf dat ik een ander vergeet.
Dat kan ons allen overkomen, Jord Munde. Maar ls het
werkelijk zo erg? Ik ken Mei Hansbert heel goed. Hij was
nog geen veertien jaar toen hij de kerk uitliep omdat ik iets
gezegd had wat hem niet beviel. Hij was mateloos eigenzin
nig en verschrikkelijk trots op zijn naam. In die tijd klonk
de naam van Albert Hansbert, zijn vader, nog ver bulten
Wittestad.
Jord zou veel liever nooit meer over die tijd praten, maar
Barden is zo goedhartig en zijn vaak strenge ogen zijn nu
zacht.
„Als ik jullie kan helpen, dan moet je me dat zeggen,
Jord. Oude Wendel voer me over vanmorgen en hij zei: „Die
Mei zag er niet uit toen hij in mijn boot stapte, of hij veel
plezier had in het leven. En voor we met Annelize naar hier
kwamen hoorde ik iemand zeggen dat het nog wel eens
kwaad kon aflopen. Die persoon was een verwant van
Annelize, hij had Mei bij de poort van Thiesen's werf
gezien. Het schijnt dat hij opvalt, omdat hij zo klein en
tenger is, of omdat hij die buitenlandse kledinR draagt"
„Die zal wel meer gedragen worden in Wittestad." Jord
vindt die laatste opmerking van Barden een beetje dwaas.
„Ik zou bijna gaan geloven dat iedereen erop let of ze mijn
zwager ook ergens zien. Ik weet wel dat de hele stad hem
kende, maar dat is jaren geleden en Mei is veranderd. Hij is
veel ouder geworden, maar koppig is hij nog en trots ook. O
ja. dèt zal wel nooit anders worden."
Als ze nog wat over andere dingen gepraat hebben, zegt
Barden: „Je weet het, ik ben er altijd als het nodig mocht
zijn. Ik ga nu naar die turfgravers, ze hebben daar zieken.
Tot ziens!"
„Tot ziens." zegt ook Jord, en dan gaat hij langzaam de
schelpweg op, die rechtuit naar de steiger loopt. Die is in de
verte zichtbaar. De zon schijnt fel op de witgeschilderde
meerpalen en in dat volle licht van de dag lijkt de winkel
van Jan Krebbe een groot huis, dat de baas speelt over de
kleintjes, die wat achteraf staan. Jord ziet dat niet, hij
loopt, wat hij zelden doet, met zijn gezicht naar beneden
gekeerd. Zijn hoofd vol verwarde gedachten.
Is het wel zo als Barden zegt en als de mensen denken? Is
er nog kwaad te verwachten van Mei? Na hun gesprek op
die avond, heeft Mei hem eerst gemeden; hij leek schuw en
bleef de halve dag op zijn bed liggen. Jord liet dat zo, tot
het hem na een paar dagen verveelde, maar ter wille van
Leda had hij toch weer gezwegen.
Zeker had zijzelf met haar broer gesproken, want daarna
begon Mei weer te praten en kwam hij aan tafel als het
etenstijd was.
Maar vreemd en onaangenaam was het wel geworden. Ter
wijl Jord over de schelpweg gaat, komt het hem voor dat er
grote schaduwen over zijn leven gevallen zijn. Hij staat
stil om naar boven te kijken, naar de wijde blauwe he
mel en al het licht rondom.
Wordt vervolgd)
Horizontaal woorden invullen die be-
tekenen: 1. bron. 2. badplaats aan dc,
voet v. d. Pyreneeën, 3. vogel. 4. 11 j
chaamsdeel, 5. bijwoord, 6. lidwoord, 7.
familienaam, 8. kloostervoogd. 9. vogel
10. spoedig. 11. nauw.
Bij juiste oplossing leest men verti-i
kaal 12 de naam van een plaats inj
Gelderland.
WEST-BERLIJN Vertegen woord i
gers van West-Berlijn en de Oostduitse Oplossing YOrifge pilZZIM
regering zijn er gisteren niet in
geslaagd tot overeenstemmine te ko
men over een nieuwe regeling voor
Westberlijners, met kerstmis een be
zoek aan Oost-Berlijn te brengen.
1. wreed, 2. parel, 3. regel. 4. troep, 5.
traan, 6. armen, 7. grens, 8. melis, 9.1
konen, 10. notie, 11. kreet, 12. netto, 13.
leges. WAGEN - TREIN - KOETS.
constante kwaliteit
25 STUKS f 1.50 - EEN LAURENS PRODUKT
Hilversum I 402 m: NCRV.
19.00 Nieuws en weerpraatje.
19.10 Radiokrant. 19.30 Moder
ne muz. (gr.). 19.45 Op de man
af. praatje. 19.50 Stereo: Ge-
var. platenprogr. 20.10 De fami
lie Leenhouts. hoorspel (dlT3).
20.35 Steravondprogr. 22.00 Ste
reo: Lichte orkestmuz. (opn).
22.15 Intern, orlöntatle in kerk,
zending en oekumene. 22.30
euws in het kort. 19.01 Pipo
Clown. 19.05 De Verrekij-
r. intern. Jeugdjourn. 19.15
tot gewest. 19 35
20.20 Mijn
van Mars. TV-film. 20.45
Progr. over handschriftkunde.
20.50 Hoe U er over denkt.
21.05 Filmveralag over dc hond
Trossle. NCRV: 21.20 De
Pinkstcr-lieweglng in Chili, do-
7 10 Dagopening ilö L
Sam. muz 7 30 Nieuw». 7 3:
oorzang (gr.) 7.40 Radio.
- 00 Nicuwv H.10 GewIJ 1
I ue muz 8.30 Nieuws 8.32. Sle-
reo: Lichte gramm muz 0
Voor de zieken. 9 35 Watcrataii
deh. 9 40 Licht klas». g:on:
muz. 10.30 Morgendienst, 11%
Lichte gram. muz 12.27 Mc
ded t.b.v. land- en tuinbouw
12.30 Nieuw» 1240 Actualitei-
torla. hlst
22.40-22.4
Nieuws. 22.40 Bockbcspr. 22.451ftw'«n™UDr
Kerkorgeiconcert. 23.15 Heden- 7si gePro*'
daagse muziek (opn). 23.45]
Nieuws.
Hilversum 11 298 m: IKOR:
18.00 Nieuws. 18.15 Actualitei
ten. 18.20 Uitzending van de
K.V.P. 18-30 Licht instrum
ensemble. 18.55 Voor de kleu
ters. 19.00 Gesproken brief.
19.05 Oude kamermuz. met toe
lichting. IKOR: 19.30 Facetten
gnr~^medemen*elljkheld. i
II: NTS: 20.0C
ct kort. VARA
Achter het
TV-flln
nieuws. 21 15 Dc
Monte Christo (IV). TV-feulllc-
cltal. 14.00 Voordracht. 14.10
Bij de tijd en hij de thee
gevar. progr. VPRO: 1530 Voor
thuiszittend en 16.00 Nieuw*
16.02 Wiener Festwochen 1966
Berliner Staatska pel!.- en so
list. 16-50 Stereo: Pianorecltaj
17.00 Voor de Jeugd. 17.25 Slere-
o: Nieuwe gram. pl. 17.45 Actu-
Llchtc
Filharm. ork van New Yor
(opn.) 15 <0 Literair klank
beeld. 15.30 Voor oudere luiste
raars. 1630 Pianorecital (opn
17 05 Stereo: Lichte gram nuz
17.30 Militaire orkesten (opn.
vruujK ocnienoprogr.
Nieuws. 10 02 Pop-Party.
7.00. Nieuws.
dag meditatie
10.
11.00 Nieuws.
HU)'
0.20 Licht.
Voor de hulsvrouw
1130 (jperamuz tgr 12.00 sie
reo: Promenade ork 1227 Mc
ded. .o v. Land- en tuinbouw
1230 Voor de landbouw 12.U
Spor-parade 13.00 Nieuws. I3.lt
Actualiteiten 13 30 Planore
Nieuw
12.05 Een uurtji
02 Ucb.
Gevar
Nleuwa
Lichte gram.muz. 14.05
AVRO: 1"»
15.02 Lichte muz. l»3i
Oud plaatwerk. 10.00 Nieuws
10.02 Gevar, platenprogr. voor
automobilisten. 17.00 Nieuws
1732 Actualiteiten. 17.05-18.00
WORGEN
.A«d.e,rk,ldül- NTS S<yr-
10.45-1135 c boo 1 te I e via ie
12 00-1230 Teleac: De boerderij
als onderneming (8).