TV
RADIO
NTS en NRU demonstreren
hun culturele taak
Commentaar
Steeds meer nieuws in de ether
'uzzelhoek
Jan van Ees
overleden
O
O
O
O
0
O
O
O
O
O
O
0
O
O
SUCROSA
is fantastisch!
SUCROSA
Di GOUDEN BARK
Joos Brandt Vos
R 19»
13
WOENSDAG 26 OKTOBKR 1966
en
Mogen kijkers 01.
Spelen betalen?
Het geheim van de
Arbeidsvitaminen
i onze radio- en tv-redactie)
ten. Hoe komt het nu, dat deze naam
zo wonderlijk populair is geworden?
Dat dateert al van kort na de ooriog.
tv redartieï toen de omroePen "og lang niet zo gul
iv-reaacuej waren met een heel uur lichte muziek
HILVERSUM Na het slappe
I zomert je behoeven we ons tegen-
|woordig bepaald niet te vervelen
bij radio en televisie. Nog steeds (Van ome radio- en .v-r™.™., waren met Mn hce] uur muri-k
worden we overstroomd met al- De AVRO begon er midden op de mor-
BONN Vijf fVestduitse staatsse- lerlei nieuwe programma's. Het NTS hiermee dat h SDeciaa, voor d. e" lie' diverse werkgemeen-
retarisscn buigen ileh in regeringsop- Jlijkt wel, of de omroepen uitver- l'camera's gespeelde drama een wezen-1— aanvragen voor het program-
p-acnt over de vraag, of men het kij- koop hebben gehouden en nu om üjke culturele bijdrage is? Het komt
t kosten
(elke in 1972
lünchen worden gehouden.
'Olgens plannen injin die tijd aan nieuws is verzon- ^NiStemin^heeft'"de'8<NTS gelijk in
nen. Dat het niet allemaal even'
De overheid zou er wel wat in zien
jjf jaren achtereen een grote tele-
Isie-lotto te houden, natuurlijk wel
iet dikke prijzen, maar gebaseerd op
et feit dat zoiets veel geld in het
latje brengt
De staatssecretarissen moeten de mo-
flijkheid bestuderen en adviseren in
•elke richting men de zaak zal moeten
.uren. De kijkers, belust op een prijs,
jllen wel meedoen, denkt men. Maar...
i zulk een opzet verantwoord? Het
ipport van de vijf zal het leren.
Volgende week is
Maigret terug
(Van onze radio- en tv-redactie)
■HILVERSUM Op zondag 6 novem-
!r a.s. brengt de VARA-televisie de
iderbroken Maigret-serie in nieuwe
■lbezetting terug op het scherm. De
dien van de Parijse commissaris en
jn vrouw (ontsproten aan lyet brein
in de schrijver Simenon) zullen nu
jor Jan Teulings en Lies de Windt
orden gespeeld. Zij volgen het echt-
iar Kees Brusse - Mieke Verstraete
Er zijn al twee afleveringen kant en
aar: „Maigret en zijn dode" en „Mai-
et en de blauwe avondjurk". Laatst-
Inoemd spel wordt uitgezonden op de
•ond van zondag 4 december a.s.
smakelijk is wat de ethermenu's
ons voortzetten, valt niet te ont
kennen.
NTS en NRU bezinnen zich op hun
culturele taak. De NTS ziet die o.m. in
het verzorgen van spel-avonden in sa
menwerking met de Nederlandse to
neelgezelschappen. Zondagavond a.s.
wordt daarvan, op Ned. 2. de eerste
schotel aangeboden.
Dat is een reportage van een schouw
burgvoorstelling welke de Toneelgroep
Ensemble gaf in Sittard en wel van
Tjsechow's „De drie zusters". Zeker, U
hebt gelijk, dat stuk hebben wij nog
niet zo lang geleden in Russische opvoe
ring met ondertiteling gezien maar be
kort.
Theater heeft de tragedie in haar
geheel ten tonele gevoerd en het feit
dat men de acteurs en actrices kan
verstaan zal een geheel ander cachet
aan de voorstelling geven. Inderdaad is
het „alweer Tsjechow", maar de Thea
ter-opvoering is zeer geroemd en wij
geloven, dat er dus op heel andere wij
ze van valt te genieten.
Het stuk is zeer lang: drie uren.
Daarom duurt de uitzending, met een
korte pauze tussen het derde en vierde
bedrijf, van 8.30 tot ruim 11.30 uur.
Verbinding
Dat was in de tijd toen de muziek in
fabriek of werkplaats pas werd toe
gestaan. Dat uurtje vrolijke muziek
werd een evenement en.... bleef het.
Toch is het in feite niets dan zo dood
eenvoudig mogelijk plaatjes draaien.
Er wordt geen naam bij genoemd en
van de heie lijst aanvragen uit één
werkgemeenschap wordt slechts een en
kele gehonoreerd, maar het idool van
„dat zijn nou onze platen" kan niet
gorden weggevaagd. Dat is het
Onlust
haar opvatting sec over de betekenis
van het theater-toneel. Voor de kijkers
houdt deze vorm van spel-overbren-
ging via de beeldbuis echter in, dat
men „gefilmd toneel" krijgt te zien, dat
er dus geen typische camera-instelling
of tv-decors worden aangewend. Het
filmen op een schouwburgtoneel is
moeilijk en niet altijd artistiek-bevredi- 4
gend, maar laat ons eerst eens zien,[hele geheim van de populariteit,
hoe de opnamen zijn uitgevallen. i
Wegennieuws
De NRU, overwegend zwaarwichtig! Tenslotte nog een nieuwtje van de
van toon, meent een culturele bijdrage j Radionieuwsdienst: van 1 november af
te kunnen leveren met zich nog eensgullen de mededelingen van de wegen
ruimschoots te verdiepen in de verhou- informatiedienst ANWB-KNAC niet
ding Nederland-Duitsland. Dat doet r afzonderlijk worden doorgegeven,
zij middels een grote documentaire in aad—
vijf afleveringen, die op maandagavon
den via Hilversum II worden uitgezon
den, te beginnen op maandag 31 okto-
„Van Maas tot Memel" luidt de sa
menvattende titel van deze verder op
zichzelf staande afleveringen, herinne
rende aan de vijfde regel van de eerste
verboden strofe van het Duitse
volkslied, die bij bepaalde bijeen
komsten in de Bondsrepubliek nog wel
wordt gezongen en in ons land associa
ties met revanchisme en fascisme wekt.
De NRU brengt in deze serie een
aantal vragen op het tapijt: hoe staat
het tussen beide volken met de emotio
nele reacties en de praktische transac-
Ze worden opgenomen in de (meeste)
uitzendingen van de nieuwsdienst, van
's morgens 7 tot 's avonds half elf.
Mochten zich onverwachte moeil jkhe-
den op de verkeerswegen voorloen,
bijv. door zeer ongunstig weer, dan
worden zoals gewoonlijk ook b riten de
vaste uitzendingen van de Radio
nieuwsdienst waarschuwingen donrgc-
Sowjetunie heeft
ook radiopiraten
(Van onze radio- en tv-redactie)
ties? Wat zijn de "gemeenschapplijkei ~7 Si4nds enige VJcLste" i
hebbelijkheden en onhebbelijkheden ?r°te st«de" van de Sow-
tussen twee volken? Hoever strekt zich radiopiraten de kop op, aldus
de werkelijke interesse over en weerlj^™11 u,t Moskou. Ze zitten niet op
uit, hoe staat het met het Duitse schuld-voeren geen reclame, maar
gevoel en hoe denkt de jongere gene- i? pp?n zi£ in,. e dichte bevol-1
ratie over de Duits-Nederlandse vraag- 'J zijn amateurzenders,
Mevrouw Phia Berghout, leidster van de inter
nationaal befaamde harpistenschool in Nederland is
vanavond gastvrouw in de eerste uitzending van het
AVRO-kunstconcours, waarin jonge talenten uit de
theaterkunsten optreden.
Vanavond gaat het om de harp. Na een voorselectie
door bijna 20 critici zijn vijf harpisten uitgekozen die
voor een jury gaan spelen en daarmee meteen een
klein televisiedebuut maken. Het zijn Olga ten Bosch,
Joke Brethouwer, Ada Brussen. Eugenie Loudon en
Sylvia Veelo.
De jury wordt gevormd door vijf muziekrecensenten
van diverse bladen en de prijs vormt een bijdraae
in de studiekosten, die kan oplopen tot 1000. In elk
programma zal een speciaal onderdeel van de theater
kunsten centraal staan.
Het concoilrs verschijnt maandelijks op de beeld
buis.
VANAVOND TE ZIEN
De NTS zegt van mening te zijn, dat
het Nederlandse toneel in de vorm
waarin het zich presenteert aan het
schouwburgpubliek een wezenlijk cul-
I tureel element in de samenleving is.
I En duidelijke verbinding te leggen tus-
sen deze vorm en de hulskamer -
[beschouwt zij daarom als behorende1 stukken' i muziekprogramma s via de plaat,
andere middelen gefaald tot haar programmataak. Ontkent de laten horen plus „gesproken onzin, die
ebben, neem dan het middel In deze documentaire reeks is ge- bedoeld is om de openbare orde te
tracht, aldus vertelt men ons bij de verstoren", zeggen de berichten.
NRU, de draad van de historische ont- De politie is op zoek naar de piraten,
maar kan ze heel moeilijk vinden. Tot
nu toe is het niet gelukt, een van de!
zenders te localiseren, laat staan op te
werelds beste hoestsiroop i
Invul-puzzel
- Paul Vlaanderen -
(Van o
t kunstredactie)
HILVERSUM De acteur Jan van Ees,
die via de radio als Paul Vlaanderen
1 bekendheid kreeg, Is zondag op zeventig-
jarige leeftijd overleden. Het was zijn
wens, in stilte te worden begraven.
|Vul horizontaal in: 1. zonder mede
kleine drukletter, 3. voor-
bende, 5. oogvocht, 6. li-
fcamsdelen, 7. scheidingslijn, 8. witte
V. "Onbegrip U. gil, 12. j £'nv£'„T.t^V«S5d^)"S
;s kwem in 1914 bij het Rot-
eel waar hij als debuut de
zeventigjarige moest spelen.
gewicht, 13. schrijfkosten.
juiste oplossing leest men op de stuk dat hem dierbaar"
drie namen van voertuigen.
i de
keltjes
2
3
4
6
7
8
10
o
12
13
Haghespelers van Eduard Verkade. Het
dat hem dierbaar was. nl. Spoken"
van Ibsen, wordt thans weer gespeeld.
In 1934 maakte Van Ees deel uit van het
Kurhauscabaret van Louis Davids. Na de
tweede wereldoorlog stond hij vijf jaar
met Toon Hermans en Wiesje Bouwmees
ter in het cabaret Theater Plezier. Hij
had toen al een lange staat van dienst
bij de radio. In de hoorspelreeks van
Francis Durbridge maakte hij Paul Vlaan
deren bij de radioluisteraars populair.
Van Ees schreef toneelspelen, trad al
in de „stomme" periode voor de film op
en maakte ook later filmfurore als de
Blauwe in ..De Jantjes" en Barendje in
Op hoop van Zegen".
Tot 1965 was Jan van Ees verbonden
aan de Haagsche Comedie.
Amerikaanse film
over Reformatie
wikkeling terug te volgen en niet al
I leen na te gaan wat in ons land een
gevoel van onlust en onrust doet
ontstaan als het over „Duitsers" gaat,
i maar ook eens te horen hoe het staat
met het Duitse sentiment tegenover
Nederlanders.
I Met het oog op de belangen van een
verenigd Europa zonder evenwel de
gruwelijkheden van de jonge historie
te veronachtzamen, is zoveel mogelijk
hoor en wederhoor toegepast.
Daarom heeft een NRU-team bestaan
de uit Bob Uschi, Marinus Schroevers,
Han Wielek, Wim Bloemendaal
Hans Zoet meningen gevraagd aan
vooraanstaande Duitse schrijvers, hoog
leraren, politici, historici, aan jongeren
en zelfs aan mensen op straat
grote steden. Dat krijgt u allemaal te
..Onze platen"
De AVRO gaat de werkzame luiste
raars bedenken met nog eens vier uren
Arbeidsvitaminen per week, en we', in
twee doseringen: woensdags- en vrij
dagsochtends van 10 tot 12 uur op Hü-
III, zodat men van 1 november
af vier dagen per week van deze piaat-
genoegens kan genieten.
Deze al heel oude AVRO-radiouitzen-
ding is een soort begrip geworden voor
de luisteraars. Men vraagt rusug aan
NCRV of VARA „of er in de avonapro-
gramma's ook eens een oaar uurtjes
Arbeidsvitaminen kunnen worden uit
gezonden."
Men bedoelt dan: bekende lichte pla-
Ned. 1 NTS
7.05 uur agrarisch nieuws
7.30 uur Mona: „Bezoek van een maharadja".
8.25 uur voetbalreportage: Real Madrid-Penarol.
10.15 uur vooroorlogse speelfilm met Peter Lorre als
mr. Moto, de Japanse detective.
Ned. 2 AVRO
kunstconcours: jonge harpisten stellen zich
Amerikaanse film „De Reformatie",
de pianiste Maria Stroo en de violist Her
man Salomon spelen romantische kamer
muziek.
VANAVOND TE HOREN
(Vai
e radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Vanavond vertoont j
de AVRO om 9.05 uur op Ned. 2 een 50 j
minuten durende Amerikaanse film
over dc Reformatie. Drie hervormers,
Luther, Calvijn en Ignatius van Loyola
zijn de centrale figuren in deze docu-1
mentairc waarin de grote geestelijke i
conflicten in de 16e eeuw aan de hand 1
van historisch materiaal worden j
beschouwd.
Italianen: liever
tv dan telefoon
HILVERSUM De Italianen hebben
meer belangstelling voor televisie dan
voor telefoonaansluitingen. De kijk
dichtheid neemt steeds toe, de telefoon
dienst kan het op de sloffen af.
Twee banken gaan
samenwerken
DEN HAAG De bankiers F van
Lanschot en Staal en Co. hebben be-
j sloten met ingang van 1 november I
[Arras, 30 edele, 31. Naarden, 32. samen te werken. Van Lanschot heeft;
s. 33 erts aandelen verworven in Staal.
I 'ertikaal: 2. agent. 3. rand, 4. Ems, 5. Belangrijke vergroting van de acti-|
I. 6. teller. 7. oneer, 8. slee. 10. Onan,j viteiten wordt bedoeld. De directie van
I eerbaar, 14. inegaal. 16. meter, 19. Staal blijft onafhankelijk.
20. gen. 21. pedaal. 22. gram, 23. j F. van Lanschot is een van Neder-
le, 24. prent, 25. snel, 27. Oder, 29. lands oudste onafhankelijke bankin-
10. Ede. I stellingen.
zonder saccharine, voor de slanke lijnl
Crooswijk
J^E VARA heeft gisteravond in j
..Achter het nieuws" nog eens het
probleem van de krotbehuizing en I
binnenstadsanering aangevat en zichj
daarbij niet (zoals langzamerhand ge
bruikelijk wordtnaar de hoo/dstad|
maar naar Rotterdam begeven: het
typisch-eigene van het stadsdeel
Crooswijk. Ruim voldoende stof om.
al pratende met deze en gene. te ver
nemen hoe men zich ook daar als
een gezellige eenheid voelt: .Al ziet
de rest van Rotterdam op ons neer.
wij hebben hier een vrijheid en een)
hartelijkheid die we niet willen rui-1
len, wij voelen ons niet thuis tussen
de anderen." Niet minder stof ook
om te klagen over de ongelijke vor
dering van de sloop, over huisbazen,
over sanitair, lekkages, kapotte pla
fonds.
Burgemeester W. Thomassen was
erbij om de kracht van de klachten
categorisch af te zwakkenhij gaf toe
dat Crooswijk hier en daar kale plek
ken vertoont door afbraak, „maar die
worden zo gauw mogelijk produktief
gemaakt als speel- of parkeerplaats".
Wel laten sommige huiseigenaren het
onderhoud sloffen, „maar de gemeen
te probeert al die krotten op te kopen
voor de sanering en aan de huizen die
nog bewoond zijn, spenderen we de|
helft van de huur voor herstellingen."
Natuurlijk dreef de VARA de zaak
>k in de politieke hoek. Maar een I
tspraak van „een echte Crooswij-
ker" als zouden de buurtbewoners om
de PvdA te plagen op boer Koekoek
hebben gestemd, meende de burge
meester ook te ontzenuwen: zo érg
veel stemmen uit Crooswijk zijn niet I
naar de communisten of de Boeren
partij gegaan.
En laten de mensen toch niet den
ken. dat het stadsbestuur zich niet
over deze oude wijk bekommert. In
tegendeel, wij hebben er grote zorgen
over, wij verstoppen die ook niet:
gisteren zijn wij hier nog met twee
j ministers geweest om de toestand ort-
der ogen te zien.
Achter het nieuws" had maar één
conclusie: ..Is het niet schandalig, dat
er voor zulke behuizingen nog huur
wordt gevraagd?" Een oppervlakkige
conclusie.
Ellen Blazer en Berend Boudewijn
lieten in een nieuwe rubriek zien. hoe
j zij kennis hebben gemaakt met werk
en doel van een amateur-cabaretgezel
schap dat er hoge idealen op na houdt
en heel hard moet werken voor het
j dagelijks brood. Een sympathieke en
boeiende reportage. De toegewijde
groep „Alle 7" gunnen wij dit stukje
reclame best.
Hilversum I NCRV
i toe "van I 7-30 uur Leger des Heils.
7.55 uur opnamen van het slotconcert van de Inter
nationale Muziekweek Gaudeamus '66:
Radiokamerorkest en solisten.
9.05 uur herinneringen aan de Hongaarse opstand in
9.35 uur Oor-zaken, een ddrogramma met cabaret,
muziek, sport en gesprekjes.
10.40 uur geestelijke liederen onder leiding van Kees
Deenik.
11.15 uur nieuwe platen van allerlei aard.
Hilversum II NRU en VARA
7.05 uur muziek en zang van de Jonge Flierefluiters.
7.30 uur kunstrubriek.
8.15 uur rechtstreekse uitzending van een concert,
te geven door het Concertgebouworkest en
de violist David Oistrach (3e vioolconcert
van Mozart en eerste van Profofieff)
stereofonisch.
gevarieerd serieus muziekprogramma.
door
Ze weten het dus op het Basselt dat Mei Hansbert weer
thuis is. De jongeren zullen zich niets herinneren van de
geschiedenis, die zoveel stof deed opwaaien. De mensen in
de stad bleven destijds op straat met elkaar daarover staan
praten. Maar de ouderen zullen alles ophalen en er nog iets
bijdoen.
Mei is niet goed in zijn bovenkamer, zei Hemmer en
dat klonk lelijk, maar ongelijk heeft de jongen niet. Nadat
Jord het brood heeft opgegeten, wat Leda hem meegaf,
blijft hij nog wel een uur op een steen zitten. De geschoren
schapen zijn al een heel eind verder getrokken en de hon
den beginnen ongedurig te worden. Ze janken zachtjes en
krabben gaten in het zand.
Mei heeft bittere armoede geleden en vernederingen moe
ten verdragen. Zoveel is Jord al te weten gekomen.
Twaalf jaar is een hele tijd. En als alles zich ophoopt, wordt
het een geweldige berg, die een mens kan bezwaren. Waar
onder hij zelfs helemaal verloren kan geraken.
Het is een prachtige dag met een hoge blauwe lucht,
waarlangs meeuwen drijven, met een wijde bocht over het
land terug naar de rivier. Jord loopt langzaam met de
honden op zijn hielen. Hij komt voorbij de behuizingen van
de turfstekers. Hun vrouwen zitten in de zon en roepen
goedendag en dan tast Jord in zijn zak of hij nog een
verkreukeld papiertje heeft met wat suikergoed erin voor
de kleintjes, die in het warme droge zand rondkruipen. Een
ogenblik blijft hij staan om naar hun glunderende gezichtjes
te kijken.
Dan komt hij bij het kerkje. Het staat helemaal apart,
met het kerkhof er rondom. .Iet is oud, de stenen zijn
verweerd en het torentje is getekend door harde winden en
vele regens. Maar het is goed onderhouden, want de mensen
van het Basselt verzuimen geen zondag om erheen te gaan.
En als er geen prediker uit de stad is om uit het evangelie
te lezen en daarover te spreken, dan staat Jord Munde op.
zijn gezicht een beetje verlegen. En het gebeurt wel eens
dat hij een paar maal zijn keel moet schrapen voor hij op
dreef komt. Maar als hij begint te lezen kunnen zelfs de
hardhorenden hem verstaan, zo'n heldere stem heeft hij.
Jord komt aan de achterkant, waar een laag geschoren
haagje is. Met zijn lange benen stapt hij er overheen en dan
staat hij vlak bij het graf van Netten-Fin. Het ligt wat
apart van de andere graven; dat komt omdat men geloofde
dat Netten-Fin zelf een einde aan zijn leven gemaakt had.
Jord weet niet of dat zo is en hij is het eens met Leda, die
nooit zal vergeten om na de dienst op zondagmorgen naar
dat verlaten plekje te gaan. Soms bidt ze dan het Onze
Vader of ze mijmert maar wat. Eerst vonden de mensen het
wat vreemd, maar nu zijn ze het zo gewend en bovendien
is er niemand die een slechte herinnering heeft aan Net
ten-Fin.
Destijds ging het praatje dat Fin zich omwillle van een
vrouw van het leven beroofd had. maar Jord heeft dat nooit
kunnen geloven.
Zijn bijnaam. Netten-Fin. had hij eerst gekregen toen hij
op het Basselt kwam en daar netten knoopte en repareerde
voor de vissers. Hij was daarin zeer bedreven en ook in vele
andere karweitjes was hij handig en altijd bereid om te
helpen als iemand met een gebroken stoel of een doorge
roeste kachel zat.
Hij had één been en dat was de reden waarom hij naar
het Basselt kwam. Want op de grote vaart konden zc hem
niet meer gebruiken, na de hevige storm, waarin hij een
been kwijtraakte. Tot halverwege de dij was het afgezet. Er
zat een harde zwarthouten stomp onder, waar zijn wijde
matrozenbroek als een vlag omheen zwaaide.
Jord blijft even staan bij Netten-Fin's laatste plekje. Het
is waar, er woont volk op het Basselt dat ergens anders niet
meer aarden kan. Maar allen gelijk voor God. die daarginds
in de witte huizen aan de haven wonen en dezen hier, in de
lage huizen op een vergeten stukje aarde.
Als Jord verder gaat, bemerkt hij dat er vandaag ie
mand begraven is en hij herinnert zich dat een jonge visser
met het bericht kwam over Annelize. Dat was de grootmoe
der van de jonge man en ze was bijna honderd jaar oud
geworden. Haar man was een van de eersten geweest, die
zich op het Basselt vestigden. Een van de turfgravers is
bezig om aarde op de kist te gooien. Als hij Jord ziet, houdt
hij daarmee op.
Goedendag. Munde. We hebben je gemist bij de
Ja, zegt Jord, en hij voelt zich wel wat schuldig. En
nog eens zegt hij: Ja....ik heb mijn schapen geschoren.
Wordt vervolijd
FERDNAND
