Nieuwe leidse Graiant
EERDER NAAR DE STEMBUS?
F
abinet in de
vroege
morgen gevallen
JAMIN
Commentaren
BOOT
DEN HAAG GIST
KAMER WEG
Alleen steun van AR
en
links
Zegering Hadders dupe
van (uitvoeringsplan
Vrijdag 14 oktober 1966 47*te jaargang
Lun r. Dit ME
p*"™
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGblAD
herl Ir tegKanspoet I
Kantoren Leideh -- Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 Giro 58936 Abonnementsprijzen p.w. 0,93, p.m. 3,97, p.kw. 11,90 Klachtendlenst bezorging 18.00—19.00 v
De oppositie zal er weinig voor voelen, voor een
enkele winter een nieuw kabinet te vormen. De AR-
en PvdA-ministers zullen niet zonder hun KVP-collega's
willen overstappen in een interimkabinet („Samen uit,
samen thuis"). Dus eerst nieuwe verkiezingen? Maar
ook dat brengt problemen mee.
SCHMELZER G. MEDERHORST
K*JE M m nmttf
H. BEER*INK E. TOXOPEVS
(Van ortze parlementsredactie)
DEN HAAG - De vraag „Wal nu?' houdt sinds vanmorgen vrot
politiek Den Haag bezig. Het wordt zeer waarschijnlijk geacht, dat
het gevolg van de kabinetscrisis zal zijn, dat de Kamer wordt ontbon
den en er vervroegde verkiezingen worden gehouden.
Meer zekerheid hierover bestaat eerst morgenochtend of begin volgende week, wanneer*
koningin Juliana de gebruikelijke adviseurs heeft geconsulteerd. Deze eerste adviseurs zijn
de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer, prof. Mazure en mr. Van Thiel, de vice-
president van de Raad van state, dr. Beel en de voorzitters van de fracties in de Tweede
Kamer.
\evrouw Cals met dochter Maria én zoon Jos maakten gisteren
i Kamerdebat mee. Luttele uren later was het kabinet van m
gevallen.
Premier Cals heeft vanmiddag
op paleis Soestdijk aan de konin
gin het ontslag van zijn kabinet
aangeboden. Het staatshoofd-
heeft dit aanbod in beraad geno
men en de demissionaire minis
ters en staatssecretarissen ver
zocht de lopende zaken te behar
tigen.
De Tweede-Kamerfractie van
KVP, die de crisis heeft ontke
tend, is vanmiddag om drie uur
bijeengekomen om de situatie te
bespreken en zich te beraden over
het advies dat fractieleider
m onze parlementsredactie) I
DEN HAAG Het kabinet
1? is gevallen. Vanmorgen
10 over half vijf nam de
eede Kamer na een enerve-
ld debat ijiet 75 tegen 62
urnen een motie van KVP-
ctieleider Schmelzer aan,
premier Cals onaanvaard-
ir had genoemd.
In deze motie werd de rege-
ng uitgenodigd in haar beleid
BILT Het K.N.M.I. deelt mede:
depressie, die in de afgelopen da-
in zuidoostelijke richting over de
is getrokken, lag vanmorgen
n de Golf van Biscaje. Een erbij-
rend front veroorzaakte in het
elijke deel van Frankrijk en ook
ngeland plaatselijk 15 tot 25 mm
i. Boven Scandinavië bevindt zich
ïogedrukgebied, dat langzaam naar
oosten beweegt. Tussen deze twee
druksystemen zullen oostelijke
het komende etmaal lucht aan-
en, waarin naast wolkenvelden ook
le opklaringen voorkomen. De re-
tansen zijn niet groot. In de tempe-
ur zijn geen belangrijke verande-
en te verwachten.
BILT Droog weer met wolken-
maar ook enkele verspreide op
lagen Matige tot vrij krachtige wind
ostelijke richting. Ongeveer dezelfde
tober
onder 18.24.
op 7.04. onder 17.4'
1 op
meer waarborgen te leggen
voor een evenwichtige groei,
met tegengaan van verdere
geldontwaarding en werkloos
heid. Voorts verzocht drs.
Schmelzer het kabinet betere
dekkingsmaatregelen voor 1967
te zoeken teneinde een extra
uitgavenstijging in 1968 te voor
komen.
De motie kreeg behalve van de
overgrote meerderheid van de
KVP steun van de VVD, de CHU,
de Boerenpartij, de communisten,
de staatkundig gereformeerden en
de heer Jongeling van het GPV.
Tegen stemden de ARP, de PvdA,
de PSP en vier leden van de KVP-
fractie, de heren Verdijk, Van
Doorn, Laan en mejuffrouw Kesscl.
Onmiddellijk nadat de uitslag
werd bekendgemaakt verzocht mi
nister Cals de voorzitter om de be
raadslagingen te schorsen. Dit is
de gebruikelijke formulering wan
neer een kabinet bij een vertrou
wenscrisis met de Kamer haar
ontslag aan de Koningin aanbiedt.
Deze motie betekende het genade-'
schot voor het kabinet Cals. Tevens j
kwam hiermee een eind aan een ge-i
laden debat dat van donderdagmorgen j
11 uur af had geduurd. Aanvankelijk'
hield men nog weinig rekening met de
mogelijkheid van een crisis. Toen de
Kamer in de loop van, de middag haar
tweede termijn begon werd de toe-1
stand voor het Kabinet steeds beden
kelijker.
Zes moties
Tijdens dit deel van de vergadering
werden liefst zes moties ingediend. De
liberalen Witteveen en Toxopeus na
men er drie voor hun rekening.
Mr. Toxopeus stelde dat de begro
ting van minister Vondeling niet aan
het noodzakelijke evenwichtsherstel
bijdroeg. Hij sprak zijn verontrusting
uit over het feit dat zware lasten naar
1968 worden verschoven en verzocht
om maatregelen om deze weg te
De heer Witteveen diende twee mo
ties in. Hij vroeg in de eerste plaats
om een soepele hantering bij de voor
genomen versnelde inning van inkom
stenbelasting. Prof. Witteveen vreesde
dat door deze maatregel vooral zelf- i
standigen in liquiditeitsmoeilijkheden
zullen komen. Een soepele regeling
kon zijns inziens tot stand worden ge
bracht wanneer de staatssecretaris van
financiën de ontvangers hiertoe schrif
telijk aanspoort.
In een tweede motie drong de fi
nancieel deskundige van de VVD aan
op een verdere beperking van de rijks
uitgaven en opvoering van de efficien
cy in het overheidsapparaat. De sterke
groei van het overheidspersoneel moet
naar zijn mening verder worden afge
remd.
Voor vervolg zie pag. 9
AMSTERDAM Tijdens werk
zaamheden aan een noodweg nabij het
Slochter is de 64-jarige M. Couperus
uit Landsmeer gisteren verongelukt.
De man werd aan het hoofd getroffen
door een achteruit rijdende vrachtauto,
waardoor hij op de grond viel. Hij
kreeg de rechter wielen van het voer
tuig over zijn lichaam.
Schmelzer aan de vorstin moet
uitbrengen. Ook andere Kamer
fracties zouden vandaag en mor
gen vergaderen.
Interim-kabinet?
Mocht overeenkomstig de ver
wachtingen inderdaad tot Kamer
ontbinding en vervroegde verkiezin
gen worden besloten, dan rest nog
de allesoverheersende vraag welk
kabinet dit besluit voor z'n veran-
woording zal nemen en uitvoeren.
Het demissionaire kabinet-Cals kan
dit doen, maar het kan het ook, om
wat voor redenen dan ook, weigeren.
In het laatste geval is het alterna
tief: vorming van een geheel nieuw
kabinet met een zeer beperkte zit
tingsduur, namelijk tot aan het tijd
stip van de vervroegde verkiezingen.
Een dergelijk interim-kabinet zal
geen politieke beslissingen kunnen
nemen en alleen de lopende zaken
mogen behartigen.
De grote moeilijkheid is echter hoe
zo'n geheel nieuw, maar z? r tijdelijk
kabinèt kan worden gevormd en uit
welke partijen het zal bestaan. In 1958
lag de situatie aanzienlijk eenvoudiger
dan nu. Toen trad na de val van het
vierde kabinet-Drees een interim-
kabinet-Beel op, dat een besluit tot
Kamerontbinding en vervroegde ver
kiezingen uitvoerde en de periode de
cember '58mei '59 overbrugde. Toen
echter gingen de bewindslieden
KVP, ARP en CHU zonder meer over
naar het ministerie-Beel. Zoiets is nu
ondenkbaar- Het lijkt uitgesloten, dat
de bijvoorbeeld de socialistische en
antirevolutionaire leden van de de
missionaire regeringsploeg bereid zou
den zijn zonder hun collega's var
KVP over te stappen naar een inle-
rimkabinet.
Met team
Premier Cals heeft gisteren immers
uitdrukkelijk verklaard, dat zijn kabi
net een hecht team is, en het door de
KVP betwiste financieel-economische
beleid van a tot z kabinetspolitiek is.
Onder het motto „Samen uit. samen
thuis" zullen Cals c.s. dan ook beslist
weigeren elkaar hoe dan ook los tc
laten.
Voor vervolg zie pag. 9
MINISTERRAAD
BIJEEN
DEN HAAG De voltallige minis
terraad is vanmiddag om drie uur in
de Trèveszaal aan het Binnenhof in
Den Haag bijeengekomen om zich te
beraden over de politieke situatie.
Langdurige crisis
VU"AT in de lijn der verwachting
lag en naar veler mening on
ontkoombaar was, is vanmorgen
vroeg gebeurd. Ook het kabinet-Cals
vond een ontijdig einde, de tweede
crisis in de vierjarige zittingsperiode
van deze Kamer.
Men kan de KVP een eerlijke be
zorgdheid over het weifelmoedige
optreden van het kabinet-Cals niet
ontzeggen. Het zijn niet zozeer dc
meningsverschillen over cijfers, dan
wel een wantrouwen van de KVP in
liet beleid, dat uitmondde in de felle
aanval op Vondeling.
Dat het kabinet nu toch gevallen is,
moge de lucht zuiveren en de poli
tieke duidelijkheid ten goede komen,
het is ook duidelijk, dat we een zor
gelijke tijd tegemoet gaan. Het ware
te overwegen geweest of het uit een
oogpunt van goed beleid niet beter
was geweest dit kabinet tot de ver
kiezingen in mei aan het bewind te
laten, ondanks de aanwijsbare blun
ders, die het afgelopen jaar begaan
zijn. Met twee crises in één parle
mentaire periode is dc democratie
niet gediend.
Als de voortekenen niet bedriegen,
dan kunnen we een langdurige crisis
verwachten, terwijl zoveel belang
rijke zaken op een regeling wach
ten. We noemen alleen maar de lo-
Doodstraf
geëist tegen
Soebandrio
DJAKARTA
Tegen ex-minister1
Soebandrio is de|
doodstraf geëist.
Behalve deelne
ming aan samen
zwering tegen dc
regering worden
hem ook onder- j
mijnende activi-
teit en fraude ten laste gelegd. De eis
kwam gisteren na een requisitoir van j
vier uur.
Volgens het requisitoir wilde Soe
bandrio de communistische partij
versterken door vorming van een „vijf
de macht", die uitgerust moest worden
met wapens uit Peking. Na de mislukte
staatsgreep had Soebandrio gepoogd
het herstel van het vertrouwen van het
volk te belemmeren, aldus de openbare
aanklager.
Het proces wordt maandag voortge
zet. Dan komt de verdediging aan hel
woord.
Britse illegale
zender wordt
Nederlands
LONDEN Radio Engeland en Britain
Radio worden Nederlandse piratenzen-1
ders. Als gevolg van de te verwachten
regeringsmaatregelen heeft de Ameri- |#«%Awla#l«4aM#i
kaanse eigenaar William Vick besloten W OOS HECMi-2llwj
de illegale reclamezender, die voor de1
kus*, van Engeland opereert, in Neder
landse handen over te doen.
Indien de zender in Nederlandse han
den berust meent William Vick te kun
nen blijven uitzenden. Hij is overtuigd,
dat hij op het vasteland van Europa vol
doende adverteerders kan vinden om het
bedrijf voort te zetten.
Wat nu? Tussen de coalitiegenoten
is een scheidslijn getrokken, een
scheiding die zelfs dwars door dc
grootste partij heen loopt. De poli
tieke verhoudingen zijn verscherpt,
niet alleen tussen de partijen, ook
intern. De PvdA zal dc koers nog
meer naar links ombuigen. In de
KVP heeft de NKV-vleugcl aller
minst vrede met de val van Cals.
Het is niet aan tc nemen, dat bij de
huidige samenstelling van de Kamer,
deze regeringscoalitie met andere
namen voortgezet kan worden, noch
is een terugkeer naar dc formatie
van verleden jaar mogelijk.
Kamerontbinding en vervroegde ver
kiezingen zouden de oplossing kun
nen geven. In de komende dagen
komen we hier nog nader op terug.
De echte zig-zag
LEWENSTEIN
naaimachine
tijdelijk 315."
TAE NOG jonge SER-commissie voor
consumentenaangclegcuhcden
heeft een belangrijk advies uitge
bracht over dc wijze, waarop het
vergelijkend warenonderzoek met
financiële steun van de overheid in
nieuwe banen kan worden geleid.
Wij juichen de denkbeelden van deze
commissie toe, want langs de weg
van goed-opgezet vergelijkend wa
renonderzoek kan de consument
enigszins wegwijs worden gemaakt
in een markt die door voortdurende
uitbreiding ondoorzichtig is gewor
den.
De tijd is voorbij, dat de consument
ten volle kan „varen" op de voorlich
ting van de handel, want de tech
nische ohtwikkelingen voltrekken
zich zo snel, dat haast geen enkele
detaillist nog in staat moet worden
geacht de vloed van nieuwe produk-
ten tot in de finesses te kennen.
Overigens zal niet, zoals de SER-
commissie terecht stelt, alleen dc
consument profijt kunnen trekken
van voorlichting over allerlei pro-
dukten, ook het bedrijfsleven kan er
mee gediend zijn. Zeker dat be
drijfsleven, dat het niet alleen in
theorie goed meent met een zo goed
mogelijke belangenbehartiging van
de klant.
Gehoopt mag worden, dat de minis
ter van economische zaken spoed zal
betrachten om het streven naar
degelijke en objectieve voorlichting
van de consument in daadwerkelijke
aanpak om te zetten.
UTRECHT Ik heb mij in 1945
geërgerd aan het bekladden van
de naam Zegering Hadders en
dat doe ik nu weer, aldus de re
actie van de heer Harm Dijkstra
(56), medewerker van het bureau
voorlichting van de gemeente
Utrecht, op de uitlating van de
heer Koekoek in de Tweede Ka
al die insinuaties blijft altijd wat han
gen. Zonder dat iemand dat in de
oorlog wist heeft hij op alle mogelijke
manieren het verzet in Drente er
Noordwest-Overijssel gesteund, voor
al financieel ten behoeve van de on
derduikers, want het zogenaamde ver
raad was een onderdeel van een ont
voeringsplan van de illegaliteit".
MISLUKT
ORGELS - PIANO'S
ELEKTRONISCHE ORGELS
BODEGRAVEN
Kerkstraat 2-28
Telefoon 01726-2541
toonzalen of vraagt brochure.
Een machine met vele moge
lijkheden
naden afwerken knoops
gaten maken 2naaldswerk
blindzomen stoppen en
talloze andere mogelijkheden.
Leiden Maarsmansteeg 8 tel. 20685
Oealer voor Alkemade, Leimuiden en
Nieuw Vennep: Firma W. Los, Acacialaan 21,
Leimuiden tel. (01721)-412
De heer Dijkstra, een oud-verzets-
nan. zei: ,Jk moet nu kwijt wat ik op een gewonde Engelse
>an Zegering Hadders weet, want van begin november 1943
niet duur wet heerlijk
Dat ontvoeringsplan had betrekking
piloot, die
Ier Duitse
bewaking in het ziekenhuis van Em-
men werd verpleegd. De regionale
KP-leider Andries Kalter. die kort
voor de bevryding door de Duitsers
werd gearresteerd en vermoord, had
de heer Dijkstra gevraagd of hij be
reid was die piloot te ontvoeren voor
dat de Duitsers bij diens bed een be
waker zouden neerzetten. Een familie
lid van Kalter zou in het ziekenhuis
de nodige maatregelen nemen.
Voor vervolg zie pag. 9
Kamer: de motic-Schmelzer is
nomen, en dat betekent de tal tan
het tiende naoorlogse kabinet. De
ministers pakken de aktenlassen en
gaan een poosje slapen.
(Links de lieren Luns en Vondeling
op de rug, Cals en Biesheuvel rechts
op dc voorgrond, achter hen de
staatssecretarissen Du Meyer en
Grosheide).
Exclusieve Stijlmeubelen
Lambricijn
2-zits bank 1790,—.
fauteuil 995,
Interieurkunst Bulthuis
Verouderde schepen op binnenvaart
slopen - pagina 15
tV Werkgroep
Kerk en
toerisme - pag. 2
•fe Archief voor
beeld en geluid
pag. Radio/TV
