Nieuwe LeMse Couramnt
Bewogen beroep op
VN van Oe Thant
JAMIN
Dr. Zijlstra president van
Nederlandsche Bank
ZWARE NEDERLAAG VOOR
ZWEEDSE SOCIALISTEN
DE
Mogelijk uitbreiding
oorlog in Vietnam
Overleg nodig Pak armoe aan Elk land lid
VIETNAM GEEN HEILIGE KRIJG
>d
Paus vraagt
gebed voor
wereldvrede
Rustig weer
jtY IÉ
OPVOLGER VAN DR. HOLTROP
ROYAL DB
Eincle regering
van Erlander?
Enorme meteoorsteen
verlicht deel V.S.
VS schrokken
niet terug
voor gebruik
kernwapens
Maandag 19 september 1966 47ste jaargang
OlrseHun t. DIEMER
1 Hoofdrold«un Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
«Stantvtitich la gheblova
Kantoren Leiden - Steenstraat 37 - Postbus 76 Telefoon 31441 - Giro 58936 Abonnementsprijzen p.w. f 0,93, p.m. f 3,97, p.kw. f 11,90 - Klachlend.ensl bezorging 18 00-19.00 i
NEW YORK De secretaris-generaal van de Verenigde
Naties, Oe Thant, ziet een gevaar voor de wereldvrede in de op
vatting, dat liet conflict in Vietnam een soort heilige oorlog is
tussen de machten van het communisme en de democratie.
De scheidende secretaris-generaal heeft gisteren met zijn
laatste rapport aan de Algemene Vergadering van de Verenigde
Naties, tevens zijn somberste en meest kritische rapport uitge
bracht.
deze foto is te zien hoe de
jAgena door een nylonkabel van
ongeveer dertig meter was ver-
I bonden met de Gemini-capsule
1 (voorgrond).
Betaling
abonnementsgeld
abonnees, die in het bezit zijn
n een giro-rekening, doch ons
1 nog geen machtiging tot automa
tische afschrijving van het abon-
J nementsgeld hebben y er strekt, ver-
ij zoeken wij
vóór 1 okt. a.s. 11.90
voor het 4e kwartaal
1966 over te schrijven
op onze postrekening
nr. 58936.
Op uw verzoek verstrekken wij
gaarne nadere inlichtingen over
automatische afschrijving.
DE DIRECTIE.
-
10ME In een zendbrief aan
schoppen heeft paus Paulus van-
rgen erop aangedrongen dat in de
and oktober overal ter wereld ge
ien zal worden voor de vrede. Het
moet de voorspraak van Maria
-jöepen om een einde te maken
I IS oorlog in Vietnam.
ran Vaticaanse zijde wordt gezegd
de paus heeft verklaard dat hij
:e encycliek heeft opgesteld, omdat
zjjn diplomatieke pogingen om
de te brengen niets hebben opge-
erd. Op deze wijze wil hij invloed
enen op de wereldmening.
j)E BILT Droog weer met zon-
fe perioden, nige perioden, maar in
nacht en ochtend plaatselijk mist.
est zwakke wind. Koude nacht met
irc r en daar nachtvorst. Overdag on-
q eer dezelfde temperaturen als van-
li'. I"
Hel modieuze nieuwfc
voor dr
«■Ifganto vrom\
3van egmondlU
BrwMraat m TeL 23337 laden
In zjjn teleurstelling over de gang
van zaken spaart Oe Thant geen
enkele groep van staten. In een
verklaring het voorwoord tot
het jaarverslag aan de Alge
mene Vergadering, die morgen
haar 21ste zitting begint be
nadrukte hjj dat het Vietname
se conflict door overleg moet
worden opgelost.
„Bij mijn pogingen daartoe ben ik in
toenemende mate teleurgesteld omdat
ik zag dat besprekingen van de zaak
beheerst worden door beschouwingen
over, en analyses van de machtspoli
tiek, die erbij betrokken is, en dat er
veel minder bezorgdheid bestaat over
het verschrikkelijke menselijk lijden".
Niet belang volk
Hij merkt verder op dat niet het belang
van het Vietnamese volk voorop staat,
maar dat het land tot lijdend voorwerp
van een ideologisch conflict is gemaakt.
De mogelijkheden van de VN aan een
oplossing mee te werken, waren on
der meer bemoeilijkt doordat com
munistisch China geen deel uitmaakt
van de wereldorganisatie.
Op sombere toon gaf hij in het rapport
een opsomming van de vraagstukken
waarvoor de afgevaardigden staan: het
langzamere tempo van de ontwapening,
het niet aanpakken van kwesties die
overeenstemming verhinderen over de
te volgen procedures voor handhaving
van de vrede, de breder wordende
kloof tussen de ontwikkelde en de ont
wikkelingslanden en de ernstige toe
stand in Afrika. Het gebrek aan vor
deringen op dit terrein schrijft Oe
Thant voor het grootste deel toe
de Vietnamese crises.
De secretaris-generaal vraagt de
dacht van de Algemene Vergadering
voor de noodzakelijke grootscheepse
aanval op de armoede. In 1967 zou
men het streefcijfer van 200 miljoen
dollar voor het ontwikkelingsprogram
van de VN dienen te bereiken. In het
afgelopen jaar stagneerde de interna
tionale hulp aan de economisch zwak
kere landen, terwijl de capaciteit var
de rijkere landen groter was geworden.
vele stappen, die genomen werden om
een verandering af te dwingen in de
politiek van Zuid-Afrika „de toestand
daar geen verbetering laat zien".
De secretaris-generaal merkt ook op dat
Engeland stoutmoediger maatregelen
dient te nemen om de „groep blanke
rebellen" in Rhodesië in te tomen.
Appel
Hij roept landen die nog geen lid zijn
van de VN op, waarnemers naar New
York te sturen om een beter begrip
van de wereldproblemen te krijgen.
Oe Thant zal hiermee doelen op Oost-
Duitsland, Noord-Korea en Noord-Viet-
nam, die dezelfde status (waarnemer)
zouden moeten hebben als de andere
delen van deze landen. Hij pleitte te
vens voor algemeenheid van het lid
maatschap van de volkerenorganisatie
wat vertegenwoordiging van com
munistisch China in de VN betekent.
„Op de lange duur kan van de orga
nisatie niet verwacht worden dat zij
Blue Diamond Riem de Wolf is
in Kopenhagen getrouwd met
de Deense secretaresse Jane
Christensen. Zijn broer is al een
gehuwd man: hij trouwde ver
leden jaar met een Mexicaanse
filmster.
volledig functioneert als een vierde
deel van de mensheid niet aan de be
raadslagingen mag deelnemen".
Indonesië waarnemer
Zaterdag heeft generaal Soeharto ver
klaard dat Indonesië een groep waar
nemers naar de Algemene Vergadering
van de VN zal sturen. President Soe-
karno heeft Indonesië uit de VN laten
terugtrekken, nadat Maleisië in de
Veiligheidsraad was gekozen. De In
donesische minister van buitenlandse
zaken. Adam Malik, zal de leiding heb
ben van een Indonesische missie. De
zullen de mogelijkheid
terugkeer van Indonesië als
de VN nagaan.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Verwacht wordt dat dezer
dagen prof. dr. J. Zijlstra, oud-minister van
financiën, benoemd zal worden tot president
van de Nederlandsche Bank als opvolger van
dr. M. W. Holtrop, die volgend jaar de leeftijd
van 65 jaar hoopt te bereiken. Deze belangrijke
en eervolle benoeming betekent, dat prof. Zijl
stra niet meer in de politiek zal terugkeren.
De laatste tijd werd in politieke kringen de ver
wachting uitgesproken dat een politieke hoofdrol
van prof. Zijlstra nog wel eens tot de mogelijk
heden zou behoren. (Zoals men weet is hij nog
Eexste-Kamerlid voor de ARP). Men grondde dit
onder meer op zijn scherpe kritiek die het finan
ciële beleid van de regering-Cals gold.
Hoe het zij op letterlijke wijze
zal nu worden bewaarheid wat prof.
Zijlstra al eens eerder over zichzelf
in een interview heeft gezegd, name
lijk dat hij zich ten diepste geen „homo
politicus" achtte.
Gedood door defect
aan wasmachine
MAASTRICHT Een 34-jarige vrouw
uit Maastricht is zondag door kortsluiting
in haar wasmachine om het leven ge-
Schending
Oe Thant verklaart dat de Zuidafrikaan-
se apartheidspolitiek „de meest opzien
barende en anachronistische massale
schending van de rechten van de
en de fundamentele vrijheden i
wereld blijft." Hij doet een beroep op
de vijf permanente leden van de Vei
ligheidsraad „en de belangrijkste han
delspartners van Zuid-Afrika" een spe
ciale rol te gaan spelen in de poging
om grotere medezeggenschap te krij
gen voor de niet-blanken in het land.
Thant meent dat niettegenstaande de
tv zie pagina
Door de huidige benoeming is ech
ter prof. Zijlstra's politieke loopbaan,
naar men mag aannemen, afgesloten.
Men had in ons land moeilijk een be
ter en waardiger opvolger van dr.
Holtrop kunnen vinden, is het alge
mene oordeel.
Prof. Zijlstra, thans 48 jaar oud,
kwam als jong hoogleraar (van de
VU) op 34-jarige leeftijd in de poli
tiek. Hij maakte sinds 1952 vele jaren
deel uit van Nederlandse kabinetten,
beheerde eerst de portefeuille van
Economische zaken en later die van
Financiën.
Na zijn ministerschap werd hij bui
tengewoon hoogleraar aan de VU en
commissaris van verscheidene grote
Nederlandse ondernemingen. Deze
commissariaten zal hij, indien hij zijn
benoeming aanvaard, moeten neer
leggen.
In bankkringen is de te verwaghten
benoeming met instemming begroet.
Sommigen zeiden zelfs niet anders
dan deze benoeming te hebben ver
wacht.
In politieke kringen wordt ander
zijds het verlies betreurd dat prof.
Zijlstra's vertrek uit de politiek te
weeg zal brengen. Op dit niveau heeft
de oud-minister zich altijd met groot
gemak bewogen.
Euurtjés
Ontevreden over versoberingsbeleid
STOCKHOLM
De Zweedse soci
aal-democratische
partij, die al 34
jaar aan het be
wind is, heeft gis
teren bij de ge
meenteraadsver
kiezingen een zwa
re nederlaag gele
den, zo zwaar dat
waarschijnlijk het
parlement zal worden ontbonden
nieuwe verkiezingen zullen worden
gehouden. De sociaal-democraten
kregen 42,8 procent van de stemmen,
DETROIT Een reusachtige meteoorsteen heeft zaterdagavond een groot
deel van het Midden-Westen van de Verenigde Staten in een helder licht gezet.
De hemel werd zo fel verlicht dat het leek alsof het dag was. Het verlichte
pad van de meteoor liep van New York tot bij St. Louis, een afstand van 1600
kilometer. De meteoor spatte uiteen als een enorme kaars ergens boven het
noordoostelijke deel van Indiana. Hier en daar ontstonden kleine brandjes,
maar niemand werd gewond of gedood. In Port Huron was het licht zo sterk
dat de straatverlichting, die geregeld wordt door een foto-elektrisch oog, auto
matisch werd uitgeschakeld. In Detroit werden schaduwen veroorzaakt alsof
de zon scheen. Politiebureaus en krantenredacties werden overstelpt met tele
foontjes van honderden verschrikte mensen. Volgens waarnemers schijnt het
een van de meest lichtgevende meteoren te zjjn geweest die ooit is waarge
nomen.
dat is ruim 8 procent minder dan in
1962.
Premier Erlander weet het falen
van zijn partij aan het versoberings
beleid, dat noodzakelijk was om de
inflatie tot staan te brengen. Hij ver
wachtte dat de ontevredenen in de
toekomst kunnen worden teruggewon
nen.
Maar vele politieke waarnemers ge
loven dat deze verkiezingsuitslag het
begin van het einde betekent voor de
sociaal-democraten, die verantwoor
delijk worden geacht voor de stij
gende kosten van levensonderhoud,
de voortdurende inflatie, de belasting
verhogingen en het huizentekort.
De communisten gingen gisteren
met de winst schuiven. Zij gingen
van 3,9 naar 6,6 procent. Andere
linkse partijen, die niet eerder mee
deden. behaalden 6 procent van de
stemmen. De conservatieven en libe
ralen hoekten een klein verlies.
Aangezi de kiesgerechtigde leef
tijd was verlaagd van 21 tot 20 jaar
ging 400.000 jongeren voor het eerst
naar de stembus.
De verkiezingen in Zweden verto
nen dus eenzelfde beeld als in veel
andere westeuropese landen: groot
verlies voor de socialisten. In Noor
wegen verloren zij ruim een jaar ge
leden de macht na dertig jaar aan het
bewind te zijn geweest, terwijl ze in
Denemarken nog wel de regeringspar
tij vormen maar geen absolute meer
derheid bezitten. En in ons land ver
loor de PvdA bij de laatste verkiezin
gen ongeveer 7 procent van haar aan
hang.
niet duur wel heerlijk
Ongeveer tweehonderd vrou
wen hebben zaterdag in Amster
dam gedemonstreerd voor in
voering van vervroegde AOW.
Het initiatief was van het
Vrouwactie-comité voor ver
vroegd staatspensioen.
NEW YORK De Verenigde Staten
zijn tijdens de Koreaanse oorlog bereid
geweest kernwapens te gebruiken te
gen China. Dit verklaarde oud-presi
dent Eisenhower gisteren in een vraag
gesprek voor de Amerikaanse televisie.
Hij vertelde dat hij in 1953 de Chine
zen via „lekken" had laten weten dat
indien er geen wapenstilstand zou wor
den gesloten, hij zich niet gebonden
zou achten aan een bepaald soort wa
pens. Eisenhower, die kennelijk op
kernwapens doelde, verklaarde: „Ik
wil niet zeggen dat wij die grote din
gen zouden gebruiken om steden te
vernietigen, maar wij zouden er vol
doende hebben gebruikt om te winnen,
'egen militaire doelen."
Kort daarna hadden de Noord-Korea-
nen laten weten dat zij bereid waren
de onderhandelingen over een bestand
te hervatten.
Zinspeling van Ky en Tra Van Do:
SAIGON Zowel premier Ky
van Zuid-Vietnam als de Zuid-
vietnamese minister van buiten
landse zaken Tran Van Do heb
ben gezinspeeld op een mogelij
ke nieuwe trap in de „opvoe
ring" van de oorlog in Vietnam.
„Naar mijn mening kunnen wij
de infiltraties uit Noord-Viet-
nam tegenhouden door ten zui
den van de zeventiende breedte
graad een doeltreffende mili
taire controle te vestigen", zei
Ky tegen buitenlandse corres-
podenten in Vietnam.
Einde in zicht
Hem was gevraagd of het eventueel voor
de Zuid-Vietnamezen en Amerikanen
noodzakelijk zou zijn ten Noorden van
de breedtegraad aan land te gaan.
Tran Van Do verklaarde in een onder
houd met een journalist van een Itali
aanse krant dat de oorlog in Vietnam
Jair" 'S eindigen."0' W
Hij zei ook dat de ontscheping van Ame-
rikaans-Zuidvietnamese troepen in
Noord-Vietnam „mogelijk en misschien
zelfs op handen" Is. Volgens de mi
nister blijft de oorlog alleen maar
voortduren omdat „Moskou en Peking
de onvermijdelijke terugslag vaa dc
nederlaag van Hanoi op wereldniveau
vrezen."
In Chinees luchtruim
Volgens het persbureau Nieuw China Is
een Amerikaans vliegtuig zaterdag
doorgedrongen in het Chinese lucht
ruim. Het toestel zou door Chinese
jachtvliegtuigen zijn aangevallen en op
de vlucht gedreven.
Amerikaanse vliegtuigen hebben dc eni
ge spoorlijn langs dc Nrirdvietnamcso
jiUSJ ve")ield twee bruggen bescha
digd aldus een Amerikaanse woord
voerder. Boven Noord-Vietnam zijn,
volgens het Noordvictnamesc persbu
reau, zondag twee Amerikaanse toestel
len neergeschoten.
Bulgarije heeft beslotc. Noord-Viet
nam kredieten te verstrekken voor de
ontwikkeling van de economie en de de
fensie. Een delegatie uit Noord-Vietnam
heeft zaterdag besprekingen gevoerd met
een vooraanstaand lid van de Russische
communistische partij.