HEB OOK OOG VOOR
AL HET BLIJVENDE
Hervormde kerk lijdt
gezagsverlies
aan
Een ivoord voor vandaag
Prof. Van Niftrik waarschuwt gereformeerden
Ontvolking city vereist
reorganisatie zielszorg
Uw probleem
is het
onze.
Apartheid is geen last,
liet betreft broeders
Prof. Smits tot vrijzinnig hervormden:
Onderzoek v?n
de toekomst
Zwinglibond: Triomf
van het modernisme
MAANDAG 12 SEPTEMBER 1)
Heel opmerkelijk is het woord van de Here Jezus in de Berg
rede tot de man die een offer wil brengen. Hij zegt: Wanneer
gij dan uw gave brengt naar het altaar en u daar herinnert,
dat uw broeder iets tegen u heeft, laat uw gave daar, voor het
altaar en ga eerst heen en verzoen u met uw broeder en kom
en offer daarna uw gave." Let er op hoe de Heiland het stelt.
Hij zegt niet dat u dat moet doen als u iets tegen uw broeder
hebt, dus als u haat in uw hart koestert, toorn voedt. Daar
tegen had hij al gewaarschuwd. Nu gaat het om de ander die
om een geldige of niet-geldige reden toornig tegen ons is.
Het offer spreekt van verzoening. Nu is verzoening met God,
zegt de Heiland, alleen mogelijk als wij ons ook willen ver
zoenen met onze medemensen. In de bijbel wordt vaak gezegd,
dat God toornig op ons is. De Heer wijst echter een weg van
verzoening, maar die weg is alleen te gaan als er ook een
verzoening gevonden wordt met de medemens.
Wat zeggen wij vaak: Dat hij kwaad op me is, moet hij zelf
maar weten. Daarvoor ben ik niet verantwoordelijk. We
denken al dat we er zijn als wij van onze kant maar niet boos
zijn. We zeggen: Het is mijn schuld niet.
Maar nu zegt God: Ik kan uw schuld niet uitwissen, als u niet
genegen bent de schuld van een ander uit te wissen. Juist
omdat het niet uw schuld is, moet van u de verzoening uit
gaan, zoals de verzoening van onze schuld niet van ons uitging,
maar van God. Niet wij gingen tot God. Hij komt tot ons. Zo
moeten wij ook tot de ander gaan.
We lezen vandaag: Openbaring 2 8-11.
(Van onze kerkredactie)
LUNTEREN Het leven van de kerk bestaat niet alleen uit
veranderingen, maar ook uit rust. Het leven is niet slechts een pel
grimage, maar ook een wonen. Er is niet slechts het wordende, maar
ook het blijvende. Met deze woorden waarschuwde de hervormde
hoogleraar, prof, dr. G. C. van Niftrik, zaterdag de reünisten van
SSR op de Blije Werelt te Lunteren tegen eenzijdigheden, die juist
in onze tijd ook in gereformeerde kring gedebiteerd worden. God
zweept ons niet Rechts voort, zo zei hij, de Here geeft ons ook
rustpunten.
Apart Amsterdams stadsbisdom?
AMSTERDAM In een rapport
over de rooms-katholieke zielszorg
in Amsterdam, dat twintig
priesters en leken hebben aange
boden aan de nieuwe bisschop van
Haarlem, wordt de wenselijkheid
bepleit van het instellen van een
speciaal stadsbisdom voor de
hoofdstad.
Verder is een grondige hervorming
reorga'
de
zielszorg in Noord, Oud-Zuid en elders
onontkoombaar schijnt.
Op het ogenblik worden in
Amsterdamse binnenstad tien parochie
kerken. twee openbare kapellen
een aantal kapellen in stand gehouden
voor de zielszorg van nog maar twintig
duizend rooms-katholieken, waarvan
de helft niet praktizeert.
In de toekomst zullen in de bin
nenstad van Amsterdam volgens het
rapport alleen nog
d« parochiële structuur In de bin- j 0^! oode^eTeYd'-Creo"
denten. kunstenaars, prostituees, buiten
landers en enige typisctie categorieën
van arbeiders.
Het bestaan van de huidige paro
chies moet daarom worden herzien. De
zielszorg moet afgestemd zijn op reële
eigen groepsbehoeften van de catego
rieën, die nog in de binnenstad zullen
blijven wonen.
Brieven die niet zijn voorzien
van naam en adres kunnen niet
In behandeling worden genomen.
Geheimhouding Is verzekerd. Vra
gen die niet onderling met elkaar
in verband staan moeten In af
zonderlijke brieven worden ge
steld. Per brief dient een gulden
aan postzegels te worden Ingeslo
ten.
Vraag: Is een wonlngbouwstichting
gerechtigd aan de verhuur van een
woning de voorwaarde te verbinden
dat de huurder ƒ2000 stort onder het
motto: ..Aandeel onrendabele top"?
Deze ƒ2000 blijft na verlating van de
woning eigendom van de woning-
bouwstichtlng Mijns inziens ruikt dit
systeem naar het eisen van sleutei-
geld. Voor deze woningen is een huur
van ƒ103 d- hoogst toelaatbare. Bo
vendien wordt van deze ƒ2000 in het
huurcontract met geen woord gerept
Antwoord: Raadpleeg de huurad-
Vraag: Bij het verlaten var. mijn
huurwoning zou mij door de huiseige
naar ƒ50 worden terugbetaald, die ik
stortte als waarborgsom voor het on
beschadigd verwijderen van een tv-an-
tenne. Deze antenne is door de nieu
we huurder, die ook ƒ50 moest stor
ten, van ons overgenomen en dus niet
verwijderd. De hulseigenaar blijft
weigeren, die ƒ50 terug te betalen,
maar wil dr bedrag verrekenen met
65 door ons in het oude huis aange
richte schade. Ik ben bereid na ont
vangst van de ƒ50 ƒ25 te betalen als
zijnde het bedrag van de bil gezamen
lijke inspectie aangetoonde schade
Hoe krijg ik die ƒ50 alsnog terug?
Antwoord: Een netelig probleem
Heeft de nieuwe huurder die ƒ50
waarborgsom betaald, dan heeft U
recht op die 50 na aftrek van de ƒ25
vastgestelde schade. Een kantonge
rechtprocedure is dan noodzakelijk. Is
er te bewijzen, dat die gezamenlijk
vastgestelde schade slechts /25 be
droeg. dan is de zaak gezond.
Vraag: Ik bezit een witte rok (op
het etiket staat diolen met 45 pet.
Schurwoll) ciie in vochtige toestand
bij een rode linnen rok gelegen heeft,
zodat nu de witte rok ook roze vlek
ken heeft. Hoe kan ik die er weer uit
krijgen''
Antwoord: Bij de drogist een tonne
tje ontkleurder
kunststoffen ko
pen.
Vraag: Wat kan ik tegen 'hoogst
waarschijnlijk) wintertenen van kana
ries doen? Onder het loopbecn
ontstaat al van de geboorte af een
bobbel. Van deze knobbel tot aan de
teen is er een rood adertje, dat men
duidelijk kan waarnemen.
Antwoord: Het verschijnsel lijkt
verdacht veel op iets. dat ook wel bij
kuikens voorkomt, namelijk een door
virus veroorzaakte ziekte, die men
Icucose noemt. Deze Is ongeneeslijk
en zeer besmettelijk, uit het ei, door
overbrenging van andere vogels, enz.
W1J raden u aan alvast geen jongen
meer te fokken van het popje, waar
deze kanaries vandaan komen. Verder
door een dierenarts laten afmaken als
het erg lijdt Een dierenarts behan
delt ook kanaries en tndere kleine
dieren. De firma Sluis te Weesper-
karosel geeft gratis advies, of de fir
ma Bogcna te Rotterdam
Vraag: Krijgt de vrouw van een
rijksambtenaar, die nog in actieve
dienst is. AOW sla zij #5 Jaar wordt?
Antwoord: Neen.
Deze woorden waren eigenlijk in het
bijzonder een reactie op het referaat
van dr. H. M. Kuitert, die vrijdag
avond zo met nadruk had gesproken
over de noodzaak van veranderingen.
Reeds toen had prof. Van Niftrik even
gereageerd in deze zin, maar Kuitert
had zijn accent verdedigd met de op
merking dat hij geen „reactie-theolo-
gie" wil. Zaterdag ging prof. Van Nif
trik er wat dieper op in.
In zijn antwoord had dr. Kuitert
toen beklemtoond dat het één waar is
en zowel het ander. Op dat punt waren
de beide sprekers het wel eens. Toch
meende prof. Van Niftrik bij Kuitert
een te zwaar accent op de veranderin
gen te bespeuren. Zo werd Van Nif-
triks toespraak een duidelijke waar
schuwing om nu niet in een nieuw
gevaar te vervallen en toch vooral het
bijbels blijvende niet te vergeten.
Behouden
Gaf dr. J. A. H. J. S. Bruins Slot
vrijdagavond een overzicht van die din
gen waarin de gereformeerden in het
verleden hebben gefaald, prof. Van Nif
trik schonk juist aandacht aan wat be
houden moet blijven, ook al moet het
misschien meer doordacht, opnieuw
geïnterpreteerd worden.
De gereformeerde theologie is pre-
destinaans (door de uitverkiezing) be
paald. Allerminst wilde prof. Van Nif
trik daarmee zeggen dat die gedachte
in de toekomst afgewezen moet wor
den. De moeilijkheid is echter dat veel
eer het puritanisme en methodisme dan
het echte calvinisme de predestinatie
hebben uitgelegd. Nu werd het een „er
uitgepikt zijn", een „buiten de wereld
staan," terwijl het oorspronkelijk calvi
nisme juist sterk de „uitverkiezing tot
dienst in de wereld" beklemtoonde.
Met dankbaarheid constateerde prof.
Van Niftrik dat de gereformeerden, in
tegenstelling tot de jaren 20 en 30 meer
oog krijgen voor wat Barth leert, voor
zijn universalisme, dat niets te maken
heeft met algemene verzoening.
In dit verband wees de Amsterdamse
hoogleraar er op dat de gereformeerde
wereld gelukkig meer oog krijgt voor
het gevaar van het absolutisme, het
Toch gereformeerd
„Wij gereformeerden" zei de
hervormde hoogleraar prof. dr.
G. C. van Niftrik. Hij haalde
een voor de reünisten van de
SSR onverdachte bron aan, die
bewees dat hij er echt bij hoort.
In de gereformeerde Zeeuwse
Kerkbode schreef ds W. Kats:
,Js hij toch gereformeerder dan
wij dachten?" De predikant uit
Apeldoorn vergeleek zijn ume
op de Doleantie enkele maanden
geleden uitgesproken in de jaar
vergadering van de Confesionele
Vereniging. De conclusie van ds
Kats was dat hij op de Doleantie
gereformeerder had gereageerd
dan de gereformeerde kerkhis
toricus dr. D. Nauta. Dus kan
prof. Van Niftrik zeggen: „Wij
gereformeerden
...the famous taste of New York
Stil
OGAI\ETTES^~^^_-) lpo
referaat eigenlijk geheel binnen zijn
vakgebied en besprak sociaal-psycholo
gisch de veranderingen in de gerefor
meerde wereld. Daarbij trok hij een
parallel met de puberteit, die woelige
periode waarin het kind verplaatst
wordt naar een ander, hoger niveau. In
zo'n periode bevindt de gereformeerde
wereld zich. Een krampachtig vasthou
den en een vooruitgrijpen naar het
nieuwe openbaren zich, maar daarna
zal weer een periode van rust aanbre
ken. Prof. Van Dijk meende de eerste
tekenen daarvan al te kunnen bespeu- ■-...
ren. Dan zal veel van het oude zijn
afgestoten, maar veel ook beter zijn
geïntegreerd. PROF. DR. C. O. VAN NIFTRIK
Sprekend over het nieuwe, zei hij
dat confrontatie daarmee altijd angst
en schrik veroorzaakt. Verkeerde reac
ties op het nieuwe zijn psychologisch
dat het ontkend wordt in onze tijd
niet meer mogelijk of afgewezen en
belachelijk gemaakt. Het omgekeerde
is ook het geval, men identificeert zich
er mee, zoals een kind dat bang is
voor een hond hondje gaat spelen. Dan
is het zelf dat gevaarlijk beest en be
hoeft het er niet meer bang voor te
zijn.
Aanpassing
spreken alsof men precies weet wat de
Heilige Geest wil. Dat betekent hele
maal niet dat men dan vervallen moet
relativisme. Beide zijn doodsge-
vaariijk.
Theocratisch
In de tweede plaats is de gerefor
meerde wereld sterk theocratisch be
paald. Zij heeft oog voor de heerschap
pij van God in deze wereld. Maar een
bezwaar vond prof. Van Niftrik dat
velen in de Gereformeerde Kerken en
nog veel meer mensen daarbuiten al
leen oog voor deze waarheid hebben in
de categorie van de tijd. Hij bedoelde
daarmee dat God de God van de
geschiedenis is, de God die met Zijn
kerk meetrekt door de wereld, dat „het
Woord Gods geschiedt."
Er is ook nog de categorie van de
ruimte, zo waarschuwde hij.
Woord Gods geschiedt niet alleen, het
heeft ook onder ons gewoond. Het
neemt gestalte aan. Daar hebben we
het blijvende. Dat is een aspect dat
verwaarloosd wordt en daarom hebben
sommige jongere theologen in de Gere
formeerde Kerken een wat hautaine
minachting voor het verleden. Het
zei prof. Van Niftrik, verschrikkelijk
zijn als de gereformeerden
gesleurd worden door de stormvlaag
van de futurologie, (het nieuwe, komen
de) dat ze hun geestelijk bezit gaan
verwaarlozen.
Ascetisch
Zuidafrikaans 'kerkman' Hanekom:
Huidig beleid al
eeuwen bepaald
(Van een onzer redacteuren)
VEENENDAAL - ..De apart-
i heid, ik zou liever zeggen de
l eigensoortige ontwikkeling, is voor
ons geen probleem, geen last, maar
het betreft het welzijn van onze
broeders, van onze niet-blanke
volksgenoten." Met deze woorden
besloot professor dr. T. J. Hanekom,
hoogleraar in de kerkgeschiedenis
en het kerkrecht aan de universi
teit van Stellenbosch in Zuid-
Afrika, zijn inleiding over ,,D'
apartheid als levensvraag in Zuid-
I Afrika" op de zaterdag gehouden
j debatavond uitgaande van de
Hervormde Jeugdraad.
ZOEKEN
Prof Hanekom beperkte zich tot het
kerkelijk levenspatroon van Zuid-Afrika.
I Uitdrukkelijk benaderde bij de econo
mische. sociale en politieke vragen
slechts zijdelings. Hij wi'de spreken als
..kerkman". als vertegenwoordiger van
de Nederduits Gereformeerde Kerk. Hij
drukte Nederland, ook kerkelijk Neder
land. op het hart apartheid te zien als
iets typisch Afrikaans, niet als een ex
portartikel. dat door de wereld beoor
deeld kan worden. Het is zijns inziena
dan ook fout Nederlandse verhoudingen
op Zui-Afrika te betrekken.
Prof. Hanekom benaderde het aoart-
heidsprobleem vanuit de historie. Het is
niet zo. dart apartheid iets is van na de
oorlog. Het Zuidafrikaanae volk is nu
eenmaal zeer verschillend en de 12.000.000
Bantoes vormen een conglomeraat van
stammen, culturen en talen. Een paskla
re oplossing bestaat niet. Daarom ziet
de keTk apartheid ook niet als dé op
lossing. het is meer een zoeken en
tasten op de weg die de verschillende
volken van Zuid-Afrika een eigen plaats
moet geven.
Over de zelfstandige kerkgemeenten in
het verband van de Nederduits Geref.
Kerk zei prof. Hanekom dat dit eveneens
historisch gegroeid is. De niet-blanke
Het derde kenmerk dat door prof.
Van Niftrik genoemd werd is dat de
gereformeerde wereld altijd ascetisch
is geweest, niet in de zin van een goede
werken-theologie maar als levenshou
ding van de christen.
Nu wordt daartegen gereageerd. Met
nadruk wordt gezegd, dat de christen
solidair moet zijn met de wereld. Het
[was misschien noodzakelijk dat daarop
een tiental jaren geleden de nadruk
Iwerd gelegd, want toen was er nog dat
isolement van de kerk. Maar nu zou
i prof. Van Niftrik wel daartegenin wil-
len uitschreeuwen: Vergeet niet dat we
ook apartelingcn zijn, wel in de we
reld, maar niet van de wereld. Ik kan
het vaak niet uitstaan, zei hij, dat domi
nees vaak alleen maar „gewone jon-
jgens" willen zijn. Natuurlijk vertegen
woordigen zij ook het volk, maar zij
1 vertegenwoordigen ook de Heer. Ze
zijn apart gesteld. En zo zijn alle gelo
vigen apart gesteld, geheiligd en dat
moet ook uit ons leven blijken.
Dat heeft consequenties ten opzichte
van de christelijke organisaties, de poli
tiek en de doorbraak-gedachte. In dat
alles zullen we beide gedachten op el
kaar moeten betrekken, solidariteit en
ons apart gesteld zijn. Beide moeten in
ons leven verdisconteerd worden Dat
is moeilijk, want de mens is van natu
re eenzijdig, maar het moet gebeuren.
van de blanke kerk, vandaar het geleide
lijk toenemende aantal niet-blanke ver
banden. Het wees er op, dat de laatste 25
jaar het kontakt tussen blank en
niet-blank aanmerkelijk inniger gewor
den is. Het is niet zo. dat er verscheurd
heid is, er is verscheidenheid. Maar éér
Afrikaanse volkskerk zag hij in de prak
tijk als een onmogelijkheid. Juist in de
kerkelijke zelfstandigheid ervaart de
niet-blanke zijn eigen waarde.
FEL
Enkele honderden, kerkdijken als K.
nlet-kerkelijken. voor- en tegenstanders
van apartheid leefden luidruchtig mee
met de. soms felle, discussie. Men ver- R HII11 Pil-11101111ÏIIPIII j
weet prof. Hanekom. dat hij niet met III4JIJ UII1CI1I onderzoek
belde benen in deze tijd stond
Psychologisch
Veel moeilijker is om tot een juiste
reactie op het nieuwe te komen. Dit
vraagt aanpassing, wat heel iets anders
is als conformisme. Een juist reageren
is altijd relatief angstvrij, frustra
tie-vrij, conflictvrij.
Een kenmerk van onze tijd noemde
prof. Van Dijk ook de overgevoeligheid
voor agressiviteit en voor leed. In het
Victoriaanse tijdperk was er een derge
lijke overgevoeligheid voor het sexue-
le. Dat Is nu voorbij. Deze nieuwe over
gevoeligheid, zei prof. Van Dijk, speelt
mee een gevolg in onze houding ten
opzichte van Vietnam bijvoorbeeld. Hij
meende dit met name te kunnen consta
teren in de uitspraak van de ARP. die
onlangs werd gepubliceerd.
Bouw tweede
vakantietehu is
voor blinden
ZWOLLE Op de jaarvergadering
van de Nederlandse Christelijke Biinden-
bond (NCB) heeft het bestuur voor
gesteld een fonds van 100.000 te vor
men voor de tekorten op de exploitatie
een vakantie-oord voor blinden.
Volgend jaar hoopt men een begin tc
maken met de bouw van een nieuw va
kantiehuis op het terrein van het blinden
tehuis Sonneheerdt. Dit heeft het bestuur
van de stichting Denneheul van het ge
lijknamige vakantieoord meegedeeld. Het
nieuwe gebouw zal in steen worden opge
trokken en plaats bieden aan vijftig
gasten.
De voorzitter van de NCB pleitte voor
een permanente uitkering van over
heidswege voor blinden en gehandicap
ten.
Tijdens de jaarvergadering werd
afscheid genomen van mejuffrouw T. Col-
lenteur uit Rotterdam, die meer dan 25
jaar met behulp van haar broer penning-
meesteresse van de bond is geweest.
Blake laakt
VS-politiek
in Vietnam
GENEVE Het kr-akter van
conflict in Vietnam is de laatste t
jaar zo veranderd, dat het een
van blanken tegen Aziaten is gew
den. Onder dergelijke omstandighel
zou zelfs een overwinning van de Ai
rikanen een ernstige nederlaag beti
daar deze aanleiding zou kuni
geven tot verbittering tegenover
machtige, rijke blanke maatschap
Aldus dr. E. C. Blake, de toekomst
secretaris-generaal van de Wereldr
Kerken, in een commentaar i
houding van de Amerika»
christenen in het conflict. Hij noen
oecumenische taak neen te z
gen tegen de aan beide zijden heers
de tendens in de hoop op een milit
oplossing de vijandelijkheden of
strijdgebied uit te breiden.
Hogeschooldag te
Kampen gaat door
KAMPEN De Hogeschooldag van
Theologische Hogeschool der Gerei
meerde Kerken (vrijgemaakt) op
tember gaat toch door. Het heeft e
naar uitgezien, dat deze dag dit jaar 1
door zou gaan. Eén van de hoogleraj
stoelen is door de emeritering van p:
dr. H. J. Jager vacant, terwijl twee an
re hoogleraars, prof. J. Kamphuis (dJ
een auto-ongeluk) en prof. C. Veenij
door ziekte hun medewerking dit u
niet kunnen verlenen.
Toch zal de dag weer zoals gewoonï
in zeven verschillende vergaderplaat
in Kampen worden gehouden. Spreid
zijn de hoogleraren dr. L. Doekes eni
J. Schilder en de predikanten drs. j
Deddens, F. van Deursen, drs. J. Fab
drs. A. N. Hendriks en J. D. Janse.
Dinsdagavond 27 september om v.
uur wordt de bidstond gehouden, te j
den door ds. J. M. Kroes van Dalf»
Vrijdagavond 30 september zal
pro-rector prof. Schilder de nieuwe a
sus openen.
Maandagavond 26 en dinsdag 27 si
tember wordt ook in Kampen de jai
lijkse vrijgemaakte predikantenco»
rentie gehouden. De heer T. v. d. Le
uit Rotterdam zal spreken over model
literatuur en pastorale zorg en ds.
Jagersma uit Groningen over de verhi
ding van het bijzondere ambt tot I
algemene ambt.
EMMEN Het hoofdbestuur
van de Vereniging van vrijzinnig-
hervormden in Nederland heeft
tijdens de vrijdag en zaterdag ge
houden jaarvergadering besloten,
mede in overleg met prof. dr.
P. Smits, geen verdere pogingen te de
ondernemen tot diens rechtsherstel. Het breed-moderamen raakt, door zijn
tekort aan visie, ten achter bij de ontwik-
Geen pogingen
meer tot
rechtsherstel
hand zijn (Robinson, Van Buuren)
Het breed-moderamen van de Her
vormde kerk blijft namelijk bij zijn
formalistisch standpunt en toont gee
nerlei pastorale bekommernis om het
lid van de kerk, wat prof. Smits toch
ook is. Men heeft het gevoel dat men
de boot wil afhouden en de kwestie op
de lange baan houden. Daarom acht
het hoofdbestuur een verder gesprek
met het breed-moderamen niet ver
antwoord.
Niet mislukt
Dit betekent geenszins dat van het
standpunt van de vrijzinnig hervormden
de pogingen zijn mislukt: men heeft ein
deloos getracht weerklank te vinden,
maar alles werd of afgewezen of op een
dood spoor geleid; niettemin is men er
van overtuigd dat in de godsdienstige en
theologische ontwikkeling eigenlijk tot
zijn recht komt wat prof. Smits heeft
beoogd: het evangelie verstaanbaar te
maken in een radicaalmoderne maat
schappij. De huidige inzichten tonen
dat deze opvattingen aan de winnen-
kwam niet tot zijn recht als aanhangsel dankte i
anuit de historie redeneerde. Verwonde
ring was er ook dat de oppositionele
groepen In de kerk zelf zoals Beyers
Xaudé en Geyser, niet waren genoemd.
Prof. Hanekom wierp tegen dat de bete
kenis van Beyers Naudé in het buiten
land veel te hoog aangeslagen wordt en
dat hij geen rol van betekenis vervult.
„Elgensoortelijke ontwikkeling Is
juist", meenden de opposanten, die het
probleem niet alleen emotioneel wilden
benaderen, „maar dan eigensoortige ont
wikkeling die niet eenzijdig opgelegd
Ook de naam van de overleden pre
mier Verwoerd viel. Prof. Hanekom be
toogde, dat Verwoerd, di' hij kenschetste
als een hoogstaand en geniaal mens,
beslist niet aan de wieg van de apartheid
heeft gestaan. Zijn voorgangers hadden
reeds een beleid uitgestippeld, dat Ver
woerd ten uitvoer legde. Prof. Hanekom
vroeg tenslotte om begrip: „Wat ver
wacht u elgerJijk van het kleine Zuid-
afrikaanse volk? Dat het een Utopia be
reikt, waar geen volk ter wereld werke
lijk h geslaagd?"
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Bedankt voor Wageningen (vac. R. C. G.
Troelstra - toez..): W. v. Bruggen te Gor-
kum.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Middelharnis: P. Roos te
Nijkerk.
Aangenomen naar Zwijndrecht '2e be
roep): G. Leendertse te Drogeham.
VRIJE EVANG. GEM.
Aangenomen naar Oidebroek: H. R.
Timmerman te Amsterdam-west. die be-
BOEKELO Een internationale
groepering van ongeveer honderd
vooraanstaande geleerden, waarbij
De laatste spreker was prof. dr W. vele sympathisanten van naam, heb-
Dijk, hoogleraar in de psychia- ben het initiatief genomen tot oprich-
ting van een stichting, genaamd „Man-
I kind 2000 International". Doel is het
de toekomst.
Voorzitter van de stichting is prof.
dr. Fred L. Polak te Boekelo. Naast
hem fungeren als Nederlandse be
stuursleden prof. J. F. Glastra van
Loon, prof. B. Landheer en prof. B. H.
M. Vlekke. Initiatiefnemers van de
stichting zijn bekende geleerden als
Robert Jungk, Lord Boyd Orr en prof.
Ritchie Calder.
keling in de moderne theologie.
„Emigratie"
In de avondvergadering, gehouden in
de grote kerk een mislukte synthese
van een middeleeuwse toren met een
charmeloos kerkgebouw, die echter door
een restauratie toch een zekere intimiteit
had sprak prof. Smits over „Emigreert"
de kerk uit de maatschappij, misverstan
den in de dialoog tussen theologen en
sociologen.
Het samenspel tussen beiden is door
de veranderde positie van de kerk, nood
zakelijk. Een theologisch misverstand is
dat de kerk buiten de maatschappij is
komen te staan (emigratiethese). De
kerk is zelf een stukje maatschappij en
verandert zodanig mee met de maatschap
pij en deze veranderingen scheppen voor
de kerk nieuwe sociale mogelijkheden.
Herbezinning
Uitgangspunt moet dus zijn een nieu
we realistische bezinning op het begrip
secularisatie cn de positieve verschijnse
len hanteren: de geseculariseerde wereld
heeft zich bevrijd van alle absoluut ge
zag, de mondigwording van de massa
brengt het eind van de domineeskerk en
priesterkerk in zich en de ontwikkeling
var de westerse m--':chappij betekent
een flinke stap in de richting van de
„verantwoordelijke maatschappij" van
de Wereldraad van kerken (dr. Paul
Kraemer).
Het eigenlijke probleem voor kerk en
christendom is dat de geseculariseerde
samenleving met de mentaliteit he' erva
ringsleven van de mensen verandert: van
eeuwenoude religieuze ervaringen ver
vreemdt men en van nieuwe is het de
vraag of en in welke zin deze religieus
en christelijk mogen heten.
in Muiderberg
(Van een medewerker)
MUIDERBERG Ter herinnering aan
de zes rabbijnen van de Nederlandse
Israëlitische Hoofdsynagoge te Amster
dam. die door de Duitsers werden ge
deporteerd en in kampen vermoord, is
op de joodse begraafplaats te Muider
berg een witte steen opgericht.
Zondagmiddag werd het eenvoudige
gedenkteken met de Hebreeuwse letter-
tekens onthuld door drs. S. Rodrigues
Pereira. voorzitter van het college van
operrabbijnen.
Spanningen
Vanuit dit gewijzigde levenspatroon
moet men de zg. horizontale religie cn
de „dood van god"-beweging verstaan en
beoordelen. Het gaat om het zoeken naar
een godsdienstigheid die daadwerkelijk
kan functioneren temidden van onze
geseculariseerde maatschappij. In Ameri
ka is dit de toenemende spanning
tussen ..operative" en „conventional"
De Nederlandse sectie van de stich- SiardSn?'»m" dfze'Xuwo stromingen
ting heeft een nauwe samenwerking i is de sterke en ontraditionele oriëntatie
tot stand gebracht met de oecumeni- aan de persoon van Jezus,
sche „Werkgroep 2000"- die soortge
lijke doeleinden nastreeft.
wing van haar theologie (een status i
tussen conventionele en functionele i
gle) als door het nog steeds dominer
van de domineeskerk. Vooral op het J
teland is het „afscheid van dominees!
nog niet gerealiseerd.
Het eerst nodige is een open dia!
met het Humanisme, het Communi
en het Jodendom op praktisch terr
het scheppen van reële verantwoordel
heidskaders, waarin en waardoor
christelijk geloof zich kan waar mat
in de concrete gemeenschappelijke I
venspraktijk. Bij dit alles, aldus besli
prof. Smits, mogen we ons troosten n
de zekerheid: de kerk is ook buiten
Benoemingi
het dagelijks bestui
mr. H. van 't Veer, voorzitter, drs.
Hcnsen. vicevoorzitter, de heer J. Tj. Wei!
eerste penningmeester en ds. D. Oosten,
sessor. Voorts is ds. C. J. van Royen
noemd als secretaris voor algemene zal
met O.m. als taak contacten te onH«>rhroi<
met de gemee
we opbouw in
vormgeving
reconstructie en nl
ligingswerk.
het org;
nede door de i
al in Drenthe. Zoals bekend zijn de provir
ale organen thans geïntegreerd in het hoo
orgaan. Verder staat een derde druk van
Bijdrage tot de hervormde eredienst op
programma. Voor dit werk is ook veel
langstelling van pedikanten buiten de v
zinnige modaliteit. Voorts hoopt men sp
dig gereed te komen met het boekwerk o
het vrijzinnig-protestantismeDe activitei
van de commissie voor de studiekas i
bekroond met een verdubbeling van de i
1 fl.OCO tot 12.000, wat d.
chten beroep op de studie!
veranderde richtlijnen inzj
;tudiebeurzen niet onwelkom is.
Ds. R. de Boer (37)
overleden
R. de Boer. gereformeerd predikant
Heerhugowaard. Ds. De Boer, die al i
ruime tijd ziek was. was opgenomen
de Daniël den Hoed Kliniek te Rotti
dam.
Ds. De Boer werd in Kantens 'g
geboren. Hij studeerde te Kampen
vervolgens te Jeruzalem aan het Zwet
Theologisch Instituut. Op 28 septemt
1958 deed hij zijn intrede in Heerhuf
den begraven.
deze plaats 1
Campagne tegei
kerken in
Gezagsverlies
l uitblijven
OOSTERBEEK De tijd Is sterk aan
het veranderen ten opzichte van de theo
logische begrippen. De resultaten van
het wetenschappelijk onderzoek begin
nen tot het grote publiek door te dringen
en veroorzaken een paniekstemming bij
de formalisten. Veel voorgangers van ge
meenten hebben nog niet de moed de
gemeenteleden te confronteren met wat
*e op de universiteiten hebben geleerd
en deze onwaarachtigheid maakt de
mensen afkerig van de kerk.
Er Is een benoefte aan meer openheid
voor nlenwe Inzichten, want het begint
te kraken op kerkelijk gebied, zelfs blJ
de rooms-katholieken.
De bijbel dient in elke tijd opnieuw
verstaan en geïnspireerd te worden
waardoor het geloof een levend geloof
blijft. Er is hier sprake van de triomf
van het modernisme, aldus ds. J vai
Rossum, predikant te Winterswijk, tij
dens in de Pietersberg te Oosterbeek
gehouden jaarlijkse conferentie van de
Zwinglibond.
Sprekers waren verder ds. A. J.
Roodsant te Odoorn, die meedeelde dat
de Zwinglibond is toegelaten als lid van
het Internationaal verbond voor vrijzin
nig christendom (IWC) en dr. A. W.
Cramer te Leiden, en secretaris van het
IWC. Het IWC is in 1901 opgericht en
telt thans meer dan twee miljoen leden
verspreid over de gehele wereld.
PRINS BERNHARD:
Meer aandacht voor
natuurbescherming
D, Hervormde kerk lljdl onmlskn,-! RllOClcSlC
boar aan jerafaverllea. aowel door hel! LONDEN Amnesty Internation
merkelijke vernleu-jeen organisatie, die zich beijvert vo
de vrijlating van politieke gevangen
over de hele wereld, heeft de een
minister van de Gemenebestlandi
geschreven, dat er in Rhodesië spral
is van oen systematische campagne t
gen de kerken.
Talrijke voorvallen bewijzen, vc
gens deze organisatie, dat de aanhai
gers van het regime van premier Smi
al spreken ze eindeloos van i
christelijke beschaving, die zij steuni
willen hun bisschoppen (anglicaan
en rooms-katholieke) bespotten en hi
kerken, die zich inzetten voor
met-blanken, benadelen.
Predikanten en priesters werd de tc
gang geweigerd tot de concentratiekan
pen Vooraanstaande niet-Rhodesisd
kerkleiders werden uitgewezen of mi
beperkingen bedreigd. Meer dan du
zend Afrikanen zijn gevangen ceze
zonder dat tegen hen een aanklad
loopt of hun een proces aangedaan i
LONDEN Prins Bernhard heeft in
zijn functie als president van de stich
ting World Wild Life Fund erop aange
drongen. meer te doen op het gebied
van de natuurbescherming. Zijn
boodschap is in Londen uitgegev
gelegenheid van het vijftigjarig
bestaan van de stichting.
Er is veel geld nodig om te voorzien
in de dringendste behoeften van de
natuurbescherming, aldus de prins. Hij
richt zijn oproep tot alle autoriteiten,
handel en industrie, verenigingen tot
natuurbescherming en tot particulie-
i, vooral jongeren.
