Nieuwe leidse Courant ^7r
Bescherm onze industrie
DODELIJK NA
Lages blijft
voorlopig in
Duitsland
Smallenbroek
niet in de
Tweede Kamer
Commentaren
JAMIN
Concurrentie door buitenland
Kamerleden vragen minister:
Brand in
metro eist
zes doden
Veeg teken: in bouw
meer werklozen en
minder huizen
Voorraden in ziekenhuizen geblokkeerd
Nog dit jaar
wet huur
bedrijfspanden
Hoofdredacteur. Or. OIEMEÜ
Vrijdag 9 September 1966 47ste jaargang
CHRISTEUJK-NATIONAAl DAGBLAD
«Stantvaatich U ghebleren
miin har» Ir tegK*nipoet I*
Kantoren Leiden Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 Giro 58936 Abonnementsprijzen p.w. 0,93, p.m. 3,97, p.kw. t 11,90 Klachtendienst bezorging 1$.00- 19.00 uu
-fe Aktie School
slag mikt op
vijf miljoen
pagina Kern-
merk
Minister Verdam is druk
bezig met zich te oriën
teren op het ministerie
van binnenlandse zaken,
dat hij vier dagen geleden
binnenstapte. Onze par-
lementsredactie had een
interview met deze be
windsman, die ijver paart
aan humor. Zie pag. 10.
•fo Astronauten
zoeken ruimte
stofnesten
pagina 9
(R'TA)
Veel bewolking
DE BILT Een zwak hogedrukge-
lied dat gistermorgen boven Ierland
g, verplaatste zich naar het oosten
t bevond zich vanmorgen boven ons
pnd. Het gaat vergezeld van langdu
rige opklaringen tijdens welke de tem
peraturen in de nacht sterk daalden.
Inmiddels breidt een volgende oceaan-
lepressie zich alweer over de Britse
«landen naar het oosten uit, waar-
Hoor er morgen ook in ons land weer
meer bewolking zal komen en vochti-
Jer lucht wordt aangevoerd met een
kans op wat regen of motregen. De
tond neemt daarbij geleidelijk weer
Iets in kracht toe uit zuidwestelijke
fichting, waardoor de minimumtempe
raturen minder laag zullen worden.
10 september: zon op 06.05, zon onder 19.08,
maan opmaan onder 17.30
Het standbeeld, van Laurens
Jansz Coster in Haarlem wordt
over een afstand van tweehonderd
meter verplaatst in de richting
van de Grote St.-Bavo. Het beeld
stond in de weg: na de afsluiting
van de Grote Markt voor het ver
heer zal er op deze plaats weer
markt worden gehouden.
De ongerustheid over de ontslagen in het
bedrijfsleven neemt toe. Kamerleden
hebben vragen gesteld over de sterke
buitenlandse concurrentie. Elders op deze
pagina wijzen we op een veeg teken:
de ongunstige ontwikkeling in de bouw.
TILBURG De steeds ster
kere buitenlandse concurren
tie, vooral uit Italië, is er de
oorzaak van, dat de wollen-
stoffenfabriek A. Franken en
Zoon te Tilburg moet sluiten.
Het bedrijf vervaardigt wol
len stoffen voor dames- en
kinderbovenkleding. De moei
lijkheden by „De Maas" in
Maastricht worden eveneens
aan de goedkope importen
geweten. Kamerleden hebben
hierover vragen gesteld.
De directie heeft voor een verant
woorde afvloeiingsregeling gezorgd. Zij
verwacht, dat de 85 personeelsleden
zonder moeite elders kunnen worden
geplaatst
Van de zijde van de vakbond, die
pas gelijk met de werknemers is inge
licht, is echter meegedeeld, dat er
slechts in Tilburg voor ruim 20 we
vers en 25 spinners plaats zal zijn.
De Nederlandse Katholieke kleding
en textielarbeidersbond constateert
overal een teruggang in het aantal
Kenmerkend voor de situatie in Til
burg is ook, dat twee bedrijven een
vergunning hebben aangevraagd voor
korter werken.
Verwijten
De federatie van Nederlandse wol
fabrikanten is bijzonder ontstemd over
het beleid van de Nederlandse rege
ring, die ondanks toezeggingen niets
zou doen om de buitenlandse concur
rentie enigermate de voet dwars te
zetten. In het kader van de EEG mag
Nederland voor de eigen industrie on
dersteuningsmaatregelen treffen.
Reeds op 10 julf heeft minister Den
Uyl in een gesprek met het bestuur van
de federatie beloofd de mogelijkheid
van het nemen van ondersteunings
maatregelen te zullen onderzoeken. Op
1 september heeft de federatie de mi
nister een telegram gestuurd, waarin
verwondering en verontrusting werd
uitgesproken over het uitblijven van
maatregelen en dat terwijl de voor
ganger van de bewindsman, professor
Andriessen, in 1964 deze maatregelen
al had beloofd.
Voor vervolg zie pag. 10
DRAMATISCHE TONELEN IN
STATION TE BARCELONA
BARCELONA Een brand in
een stilstaande trein in de onder
grondse van Barcelona heeft zes
mensen het leven gekost. Er zijn
meer dan 150 gewonden. Het vuur
dat gisterochtend begon in een
lege wagon bij het station Plaza
de Espana, bereikte in de avond
een tank, die elfduizend liter
dieselolie bevatte. In het wegdek
boven de tunnel werden vijf grote
gaten gehakt, opdat de rook kon
ontsnappen. Hierna gingen brand
weerlieden het vuur te lijf met
schuimblussers.
De brandweer moest het vuur met om
zichtigheid aanpakken omdat zich passa
giers in de stationstunnels bevonden. Dik
ke rookkolommen kwamen uit deze tun
nels, waarin passagiers radeloos een goec
heenkomen hadden gezocht. Zodra de lei
ding van de metro kennis kreeg van de
brand waarschuwde zij treinstellen niet
bij het station Plaza de Espana te stop
pen. Door onbekende oorzaak bereikte
deze opdracht een treinstel niet. Dit reed
door tot bij de urandende rijtuigen.
Onder de doden bevinden zich een
•ouw met een kind, en de treinbestuur
der. De meeste gewonden leden aan rook
vergiftiging. Bij de ingang van het sta
tion wachtten velen op hun familieleden.
Er speelden zich dramatische tonelen
(Van onze sociaal-economische
redactie)
UTRECHT Hoewel de berich
ten over het ontslaan van werkne
mers en bedrijfssluitingen geen re
den geven tot paniek over de eco
nomische situatie waarin ons land
verkeert moet hierin toch wel een
duidelijke waarschuwing gezien
worden. Met de toestand in Enge
land, die nog heel wat erger is,
voor ogen, wordt het Nederlandse
bedrijfsleven gedwongen goed op
zijn tellen te passen.
De aarzelende conjunctuur wordt
op dit moment een teruglopen
de conjunctuur. Een van de be
drijfstakken, die in dit opziebt 'n
graadmeter vormt, is het bouwbe
drijf. De symptomen van de terug
gang zijn in deze bedrijfssector
reeds duidelijk waarneembaar.
In de maand augustus nam het
totaal aantal werklozen toe van
34.000 tot 37.000 en het aantal
Vragen van kamerlid
DEN HAAG Het Tweede-Kamerlid
Engelsman (soc.) heeft aan de ministers
van justitie en binnenlandse zaken vra
gen gesteld over het gebeurde in Breda,
waar tijdens een achtervolging van een
gestolen bestelauto een van de inzitten
den om het leven kwam door een kogel
die Was afgevuurd door de politie. Hij
wil weten of het gebruik van een schiet
wapen in dit geval in overeenstemming
was met de inmiddels verscherpte
instructie voor het gebruik van schietwa-
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM De voorraad lachgas in bonderden Neder
landse ziekenhuizen is mogelijk met gif besmet. De importeur van
het narcose-gas, de NV Loos en Co. in Amsterdam, heeft zijn
driehonderd afnemers-ziekenhuizen en tandartsen gistermiddag
telegrafisch gewaarschuwd, het lachgas niet meer te gebruiken.
In de loop van gisteravond heeft het bedrijf honderd flessen met
nieuw lachgas gevuld om tekorten te kunnen opvangen.
De British Oxygen Company in
Londen is de leverancier van het lach
gas. Maandag overleed in een Engels
ziekenhuis een patiënt als gevolg van
het besmette lachgas.
Er werd een uitgebreid onderzoek
ingesteld. Daaruit bleek de mogelijk
heid, dat een aantal cylinders met het
Voor vervolg zie pag. 2
openstaande aanvragen om ar
beidskrachten liep terug van 77.000
tot 73.000.
De stijging van de werkloosheid
was vooral waar te nemen bij de
bouwvakkers. De vraag naar bouw
vakkers daalde in augustus van
11.506 tot 10.068. Het totaal aantal
werkloze bouwvakkers bedraagt
hiermee 4315. In Noord-Brabant is
het aantal werklozen het grootst
namelijk 1136, in Gelderland 538,
in Overijssel 512, in Zuid-Holland
397 en in Limburg 378.
Bij de bedrijvigheid in de sector
van de woningbouw is deze ont
wikkeling ook duidelijk af te le
zen. De laatste maanden zijn
steeds minder nieuwe woningen in
aanbouw genomen.
In juli werd een aanvang ge
maakt met de bouw van in totaal
7502 woningen, ruim 70 minder
dan in juli 1965. Over de eerste
zeven maanden van dit jaar be
loopt de achterstand nu reeds 3500
woningen. In de periode van janua
ri tot juli van dit jaar werden
65.848 woningen op stapel gezet te
gen vorig jaar 69.402. Ook het aan
tal gereed gekomen woningen be
gint al achter te lopen. Kwamen
juli 8352 huizen klaar, vorig
het er 8580.
Deze teruglopende activiteit in
het bouwbedrijf is uitermate be
langrijk. omdat het bouwbedrijf al
tijd grote invloed heeft op de gang
van zaken in andere bedrijfstak
ken. Een groot aantal bedrijfstak
ken levert zijn produkten aan het
bouwbedrijf, zoals steenfabrieken,
dakpannen- en timmerfabrieken,
glasbedrijven en verffabrieken.
Een terugslag in de bouw betekent
ook een terugslag elders. Met na
me geldt dit voor de meubelfabrie
ken, het loodgieters- electriclens-
en centrale vcrwarmingsbedrijf en
de groot- en kleinhandel die bij de
levering van deze produkten be
trokken zijn. De ontwikkeling in
het bouwbedrijf is daarom voor de
conjunctuur min of meer toonaan-
gevend. De hier gesignaleerde
tendens dwingt tot de grootste
voorzichtigheid, ook bij het Jaar
lijkse loonoverleg, dat thans weer
voor de deur staat.
(Zie ook ons commentaar).
Prinses Beatrix heeft gisteren
in het gebouw van het Koninklijk
instituut van ingenieurs in Den
Haag het honorair lidmaatschap
aanvaardUit handen van pre
sident ir. A. G. Maris ontving
zij de oorkonde.
Bij haar aankomst kreeg de
Prinses bloemen van de klein
zoon van ir. Maris, de driejarige
Chris. Toen zij hem wilde be
danken, nam het ventje snel de
benen. De Prinses trachtte hem
nog te pakken, maar hij was
haar te vlug af.
Dertig Portugese
soldaten gedood
bij bosbrand
LISSABON Meer dan dertig Portu
gese soldaten, die waren ingeschakeld bij
de bestrijding van een zware bosbrand
in de omgeving van Lissabon, zijn gister
avond om het leven gekomen, toen
plotseling draaiende wind het vuu.
hun richting dreef. De brand woedt sinds
twee dagen in de bossen rond Sintra, 20
kilometer ten westen van de Portugese
hoofdstad. Bij de blussingswerkzaamhe-
den zijn vierduizend brandweerlieden
burgers ingeschakeld.
De omgekomen militairen zaten in
auto's, die in brand raakten. Zij vlucht
ten naar de top van een berg, maar de
wind draaide plotseling en het vuur
kwam hun kant uit. Toen zij wilden
terugkeren, werden ze door het t
ingesloten.
Vanochtend kreeg men de brand
der controle.
IRKOETSK Gisterochtend is in de
streek van Irkoetsk bij het Baikalmeer
ten noorden van Mongolië een flinke
aardschok waargenomen waarvan het epi
centrum onder het zuidelijke gedeelte
van het Baikalmeer was gelegen. In Ir
koetsk was de kracht van de schok 4 a 5
op de 12-punten schaal.
Minister schrijft
Tiveede Kamer
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De toestand van de
Duitse oorlogsmisdadiger Willy Lages
is nog steeds zodanig dat de hem
verleende strafonderbreking niet
kan worden beëindigd. Dit schrijft de
misiter van justitie, prof. dr. I. Sam-
kalden, vandaag in een brief aan de
Tweede Kamer.
Op 9 juni heeft de bewindsman de
tenuitvoerlegging van de straf van La-
ges gedurende de maximaal mogelijke
termijn van drie maanden onderbro
ken. Dit gebeurde op grond van artikel
46 van de beginselenwet gevangenis
wezen. De bijna 65-jarige lages, die
zeer ernstig ziek is, wordt sindsdien
verpleegd in een ziekenhuis te Braun-
lage in West-duitsland.
De wet laat geen verdere onderbre
king van de gevangenisstraf toe. Maar
wanneer er omstandigheden optreden
waardoor dit in redelijkheid niet uit
voerbaar is, mag, aldus minister Sam-
kalden, uit het ontbreken van een na
dere termijn in de Beginselwet niet
worden afgeleid dat men verplicht is
de straf opnieuw ten uitvoer te leggen.
In de praktijk komen volgens de mi
nister onder bijzondere omstandighe
den dan ook uitzonderingen voor. Een
daarvan is ernstige ziekte van de ver
oordeelde. Willy Lages moet voorhands
in deze uitzonderlijke positie worden
gelaten, meent minister Samkalden.
DEN HAAG De afgetreden minister
van binnenlandse zaken, de heer J. Smal
lenbroek, die In de vacature dr. Meu-
link (a.r.) was benoemd tot lid van
de Tweede Kamer, heeft voor deze func
tie bedankt, zo heeft hy in een brief aan
het Centraal Stembureau meegedeeld.
In zijn plaats is thans benoemd mr.
W. R. van der Sluis, secretaris van de
ARP. De heer Van der Sluis zal deze
benoeming aanvaarden. Hij zal waar
schijnlijk op Prinsjesdag als lid worden
beëdigd.
Op de a.r. kandidatenlijst stond vóór
de heer Van der Sluis het Barendrechtse
gemeenteraadslid de heer S. Silvis, oud-
voorzitter van de ARJOS. De heer Silvis
heeft in eenbrief aan het Centraal Comi
té laten weten, dat hij het lidmaatschap
van de Tweede Kamer, gezien het vele
werk dat er aan vastzit, niet verenig
baar acht met zijn huidige functie (sinds
enige tijd is hij procuratiehouder van
CEBECO in Rotterdam).
Er moet overigens nog een vacature
in de Tweede Kamerfractie van de
ARP worden vervuld, namelijk die van
de heer Elfferich, die terug gaat naar
de Senaat. Als eerstvolgende staat op de
kandidatenlijst dr. ir. J. de Hoogh uit
Leidschendam.
Beperkingen
N°
HET wat minder goed gaat met
onze welvaart, is voorzichtig
heid geboden.
Wij denken nu niet allereerst aan
ondernemingen die personeel moeten
ontslaan en bedrijven die moeten
sluiten. Dit kunnen gevolgen zUn
van efficiency en sanering.
Het bouwbedrijf echter geeft méér
reden tot zorg. Ondanks de stimule
rende maatregelen van de minister
neemt de werkloosheid hier toe en
de woningbouw af.
Bij alle economische inzinkingen na
de oorlog heeft de bouw steeds voor
op gelopen. Economische teruggang
hier greep meestal vér om zich heen.
Daarom voorzichtigheid. Juist nu in
vele bedrijfstakken loononderhande
lingen op komst zijn, zijn beperkin
gen een welgemeend eigenbelang
van de vakbeweging, wil men
situaties als in Engeland voorkomen.
Ook het voorgestelde spaarloon zou
nog eens ernstig moeten worden
overdacht. Opgaande conjunctuur ia
er geschikter voor dan een tijd van
kapitaalschaarste, inflatie en over-
besteding.
Begin
F\E BONDSREPUBLIEK is begon-
nen met contacten met Oost-
Europa. Een voornemen van jaren
is nu gerealiseerd.
Het bezoek van minister Schmücker
van economische zaken aan Roe
menië kan niet alleen economische,
maar op den duur ook politieke
resultaten opleveren.
De Oosteuropcse landen hebben tot-
dusver een afwachtende houding
aangenomen, omdat lij menen in
een voordelige onderhandelings
positie te verkeren.
Vandaar dat de keus van Bonn is
gevallen op Roemenië dat alles doet
om politiek en economisch onafhan
kelijk van Moskou te blijven.
Het begin is er. Wellicht opent het
uitzicht op politieke versteviging in
Europa.
NAVO
LTOANKRUK, in tegenstelling tot
andersluidende berichten, nog
altijd lid van de NAVO, betaalt van
1967 af niet meer voor militaire
werkzaamheden waar het zelf niet
aan deelneemt.
Het is de logische voortzetting van
het beleid van de Gaulle, voor wie
integratie een lelijk woord is, of het
politiek, economie of defensie be
treft.
Door vooralsnog officieel lid te blU-
ven van de NAVO, maar zich (nu
financieel) terug te trekken uit het
geïntegreerde deel van de organi
satie, neemt Frankrijk een voordelige
uitzonderingspositie in.
De veertien bondgenoten zijn in een
moeilijke situatie geraakt. Zij kun
nen Parijs bezwaarlijk tot de orde
roepen. Mogelijk wachten zij de
parlementsverkiezingen af, die vol
gend jaar in Frankrijk worden ge
houden.
caramels
niet duur wel heerlijk
Op Schiphol arriveerden gis
teren twee Japanse Origami-
meisjes. Origami betekent let
terlijk: papier vouwen. Op de
luchthaven gaven zij een demon
stratie van hun kunst.
DEN HAAG Nog dit jaar zal eenj
ontwerp van wet huurders be
drijfsruimte worden ingediend. Dit
heeft de minister van justitie, mede i
namens de staatssecretaris van econo-1
misehc zaken, meegedeeld in antwoord I
op een vraag van het Tweede-kamerlid
Nellssen (kath.v.).