Duizenden voelen zich door
verbod Vasolastine bedreigd
Moeilijk geval
voor minister
KLM: winst
verdubbeld
PLAN VAN VVD
WAS ZO
GEK NOG NIET"
CONCURRENTEN VOOR PARUS
Italië en Spanje
geven hun
atelier-geheimen prijs
Letter van wet strijdig met publiek belang?
Wetenschap legt andere maatstaven aan
Artsen: ,Ons materiaal
bestaat uit mensen''
Koe gaf
100.000
liter melk
SENATOR
99.
tmUWE LEIDSE COURANT
DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1966
■l
ik
(Van een onzer verslaggevers)
SOESTDIJK „Als dit medicqn verdwqnt, verdwqnen wq
ook". Kreten als deze doen vermoeden dat er aan het verbod
op het geneesmiddel vasolastine tegen hart- en vaatziekten
meer aspecten zitten dan alleen wetenschappelijke. En die
zqn er ook. Honderden artsen in binnen- en buitenland, dui
zenden patiënten betreuren de beslissing van het Nederlandse
college verpakte geneesmiddelen om vasolastine niet in te
schrijven in het geneesmiddelenregister, met als gevolg dat
de produktie in Nederland moet worden gestopt. De fabrikant
van vasolastine, de heer G. H. van Leeuwen (57 jaar en
niet-universitair gevormd), is bij de minister in beroep ge
gaan. Maar het college laat zich leiden door zuiver weten
schappelqke argumenten die niet aantoonbaar maken dat
vasolastine resultaat heeft, anders dan door psycische oorzaken.
Welke is de voorgeschiedenis? In ons
land is een wet aangenomen die ten
doel heeft paal en perk te stellen aan
de veelheid van geneesmiddelen. Uit
vloeisel van deze wet is een commissie,
het college verpakte geneesmiddelen,
die tot taak heeft in enkele jaren tijd
4800 geneesmiddelen te onderzoeken.
De belangrijkste criteria hierbij zijn: a.
dat het geneesmiddel geen schadelijke
nevenwerking heeft, en b. dat het de
aangeprezen werking bezit. Na een on
derzoek dat maximaal een jaar ge
duurd kan hebben, is vasolastine, een
preparaat tegen aderverkalking, ge
baseerd op enzymen, afgewezen, omdat
Aft college niet bewezen acht dat het
heilzaam werkt.
Fabrikant Van Leeuwen, die zijn le
venswerk bedreigd ziet. is in beroep
gegaan bij minister Veldkamp. Hij
heeft het college 44 publikaties overge
legd nit binnen- en buitenland. Alle
geschreven door bekende specialisten
die vasolastine al vele Jaren gebruiken.
Sommigen zelfs al achttien jaar. „On
zin", zegt het college, „dat betekent
niets. Dat zijn vaak wetenschappelijk
niet te controleren praktijkervaringen.
Slechts een verantwoord uitgevoerd
zgn. doubie-bllnd-onderzoek is voor
ons bepalend".
Niet bewezen
Dat is er inderdaad geweest Op ver
zoek van fabrikant Van Leeuwen van
Enzypharm c.v. in Soestdijk heeft dr. F.
A. Nelemans van TNO in 1963 een dou-
ble-blind-onderzoek uitgevoerd. Dit
houdt in dat een aantal patiënten een
behandeling ondergaat met het ge
neesmiddel, een gelijk aantal patiënten
krijgt een placebo toegediend, een prepa
raat dat geen uitwerking kan hebben. De
patiënten weten zelf niet wat ze krijgen.
Ook de toediener is onkundig. Slechts de
leider van het onderzoek is op de hoogte.
5 deed zich 1
dat evenveel t
„Onmogelijk", zegt Van Leeuwen. ,,Er
Met ergens een fout gemaakt zijn.
Deskundigen vertellen mij dat de uitslag
cooit gelijk kan zijn. Ik wil het nog een
keer proberen met zo'n onderzoek".
Dr. Nelemans weigert. Hij zit ook in
het college verpakte geneesmiddelen en
dit TNO-rapport, naar in wetenschappe
lijke kring vernomen wordt, voor Neder
land beslist afdoende, wordt mede ge
bruikt door het college om het Nee 'e
motiveren.
..Domme jongens?"
Van Leeuwen: „Ik begrijp er ni<
vaard, maar een arts werkt nu een
maal met mensenmateriaal, waarbij
andere maatstaven aangelegd worden.
Maar ook „de tijd is voorbij dat een
onderzoeker zich terugtrekt in z'n labo
ratorium om de mensheid te dienen.
Tegenwoordig wordt het echt wel
meer verantwoord (lees wetenschappe
lijk) opgezet.
Meerdere Kamerleden zijn benaderd VEENENDAAL Bloemist
om hun invloed bij de minister aan te looyen heeft in de Duitse Lotto een
wenden. Het kan toch ook met de be- half miljoen Mark gewonneu_ Hij is
doeling van de wet zijn geweest om er n{et van ondersteboven. Gevraagd
de arts te beperken in zijn vrijheid] naar bestemming van het geld, zei
een bepaald geneesmiddel voor te hij dat hij zijn zaak ging moderniseren.
HIJ ZET DE
BLOEMETJES
MET BUITEN
schrijven? En dan is nog niet eens in
geding dat vasolastine alleen maar sug
gestieve werking zou hebben, „want",
zegt men bij Enzypharm, „het is toch
niet aan te nemen dat suggestie ook
bij dieren zou optreden en dierenarts
W. de Haan uit Amsterdam heeft vele
proeven met gunstig resultaat geno
og het ogenblik eer
UTRECHT De koe Koosje 5
van veehouder Th. Kasbergen
uit Oudewater heeft dezer dagen
haar honderdduizendste liter
melk geproduceerd. Dat is een
record waarop heel wat loeiende
viervoeters jaloers zouden zijn,
want het leven van een koe is
vrijwel altijd te kort om zo'n pro
duktie te halen.
Koosje 5 is dan ook geen ge
wone koe. want met haar zeven
tien jaren is zij de gemiddelde
koeieleeftijd (6 tot 7 jaar) ruim
schoots gepasseerd. Per maal
geeft Koosje 5 nog 16 liter melk.
dus 32 liter per dag.
Wat de toekomst betreft is vee
houder Kasbergen heel optimis
tisch. ..Zoals ze er in volle glorie
bijloopt, gaat ze zeker nog vier
of vijf jaar mee", zegt de vee
houder niet zonder trots.
tiënten, die baat hebben bij Vasolastine,
dan? Specialisten, verbonden aan beken
de ziekenhuizen in ons land, gebruiken
het al zes jaar. Hun oordeel is uitzonder
lijk gunstig. Zij noemen zelfs termijnen
waarbinnen sprake is van het tot staan
brengen van het ziektebeeld, ja zelfs van
verbetering, ook bij chirurgische ingre
pen. Binnen drie, zes, of vier weken. Wat
ook verder voor oorzaken mogen zijn,
verwonderlijke is dat die mensen
zich beter voelden en ook werkelijk wa
ren, nadat begonnen was met vasolasti
ne- behandeling".
„En de exportcijfers dan? Die zeggen
toch ook wel iets. Achttien jaar lang
wordt Vasolastine al naar het buitenland
uitgevoerd. Verleden jaar 3,5 miljoen am
pullen voor een waarde van ongeveer 5
miljoen gulden. In het buitenland, vooral
Oost-Europa, Zuid-Amerika, Europese
landen, ja zelfs in communistisch China,
zijn het ook geen kleine jongens. Ik ben
ervan overtuigd dat geprobeerd is vaso
lastine na te maken. Octrooi kun je er
niet op aanvragen. Maar ze blijven ko
pen. Ze zullen toch niet zo gek zijn om
een medicijn te blijven kopen als het
geen resultaten afwerpt. Zwitserland en
Oostenrijk, om maar twee landen te noe
men, zijn echt niet zo gemakkelijk in het
toelaten van medicijnen. En ik, met m'n
kleine bedrijfje kan blijven concurreren
tegen de grote farmaceutische in
dustrieën van Duitsland en Zwitserland.
Als het inderdaad verboden wordt, dan
blijft mij niets anders over dan naar het
buitenland te gaan. Laboratoria staan
voor mij klaar. Er zijn al buitenlanders
die met de geldbuidel gerammeld heb
ben. ook uit Amerika. Als ik het ga
verkopen, dan moet ik er 25 miljoen
dollar voor hebben".
Geheim
„En dan nog iets, ik ben de enige die
het recept kent. .Maar nu ligt het bij het
college. Wie garandeert mij dat het daar
veilig is? Ieder die er enige moeite voor
doet, kan de samenstelling te weten ko
men. Wie zijn dc specialisten die het
onderzoek voor het college uitgevoerd
hebben? Zijn dat Nederlanders? Waarom
wil het college mij hun namen dan niet
gCBij Enzypharm zeggen ze: „De universi
tair gevormde wetenschappelijke wereld
is natuurlijk jaloers en beschouwt Van
Leeuwen, als de vreemde eend in de
bijt". Arts W. M. Rosinga van het college
verpakte geneesmiddelen bevestigt dat
vasolastine ongevaarlijk is, maar dat we
tenschappelijk is vastgesteld dat het ook
geen uitwerking heeft. „Voor ons is de
zaak af. Wij hielden ons aan de letter
van de wet en hebben geweigerd het in
te schrijven en nu is het woord aan de
minister." Hij ziet overigens niet veel
heil in publikaties op grote schaal. „La
ten we het nu maar in de enge kring
van wetenschapsmensen uitmaken".
Mensen
Maar dat is nu juist het knelpunt.
Meer nog is het publiek belang er mee
gediend. Het anti-revolutionaire Twee
de-Kamerlid drs. J. Boersma vindt het
verontrustend, dat deze zaak uitgevoch
ten gaat worden op de ruggen van
duizenden in binnen- en buitenland;
patiënten voor wie verbod van Vaso
lastine de dood kan betekenen. Het col
lege hield zich weliswaar aan de letter
van dc wet. maar hier zijn mensen in
het geding voor wie Vasolastine een
levensbelang is.
Dit laatste werd ons ook van we
tenschappelijke zijde met zoveel woor
den bevestigd. Zuiver wetenschappe-
1 lijk bezien is vasolastine niet aan-
de eerste resultaten lijken
huisarts Brouwer uit Deventer spreekt
zelfs van een aanklacht tegen degenen,
die vasolastine verbieden, wegens het op
zettelijk toebrengen van zwaar lichame
lijk letsel dan wel moord met voorbe
dachte rade. De heer E. de Jong f'*
Enschede, oud-verzetsstrijder, is be:
met een actie onder patiënten om vas
lastine te behouden. Vijf jaar lang
houdt de heer De Jong zich al op de
been dank zij vasolastine. Hij voelt zich
jong en strijdlustig worden als in de
bezettingstijd nu het weer om zijn leven
gaUit Duitsland heeft de arts Förster de
bemiddeling van mr. Luns ingeroepen.
„Veertien jaar lang gebruik ik vasolasti
ne. Soms na enkele weken al toonden
patiënten die niet meer konden lopen
zijn
de aderverkalking, verbetering,
er die nu de bergen van de Harz
kunnen beklimmen".
Ziekenfonds
Een nieuwe auto vindt hij niet nodig.
Bovendien vindt de heer Looyen, dat
h(j eerst het geld op de bank moet
hebben om zich werkelijk rijk te kun
nen voelen.
Hij heeft al eerder prijzen gewonnen
en toen ervaren dat de Lotto plompt
met de winst komt. Dat zal ook nu wel
gebeuren, maar de heer Looyen vindt
niet dat hij de bloemetjes nu maar
buiten moet gaan zetten. Nuchter stelt
hij vast, dat de Lotto-winst hem voor
lopig alleen maar meer klanten heeft
bezorgd. Ze komen feliciteren en
nemen dan en passant een bloemetje
mee.
Turk overleeft val
van zeven meter
gisteravond in Mook met zijn auto van
een viaduct gevallen en gedeeltelijk op
de spoorlijn Nijmegen - Venlo terechtge
komen. De man maakte met zijn wagen
een smak van zeven meter. Hij liep
slechts lichte verwondingen op en is ter
verpleging in een ziekenhuis opgenomen.
Een bij nem in de auto zittend meisje
kwam met de schrik vrij.
l aanstekelijk lekker!
Van april tot juli
(Van e
onzer verslaggevers)
DEN HAAG De KLM heeft in het
eerste kwartaal van het nieuwe boekjaar
(april tot en met Juni) een winst van 33
miljoen gulden behaald: een nieuwe
sprong vooruit, want vorig jaar bedroeg
deze winst in dezelfde periode 14,5
min., aldus blijkt uit het driemaandelijks
verslag.
De vervoersinkomsten gingen omhoog
van 167.3 min. naar 190,5 min. (een
stijging van 14 procent), terwijl de be
drijfskosten met 8 procent stegen tot
165,9 min. Dit laatste was vooral een
gevolg van de grotere produktie (289,8
miljoen tonkilometer: een stijging van 14
pet).
De totale inkomsten beliepen 216,3
min. tegen 188,1 min. vorig jaar. Voor
•en niet onbelangrijk deel werd deze
ook verkregen door meer onderhoud aan
vliegtuigen van derden.
In het verslag wordt voorts opgemerkt,
dat de reorganisatie- en afvloei-
ingskosten dermate zijn verminderd, dat
ze niet langer als een afzonderlijke post
behoefden te worden opgevoerd.
Medewerker van Vondeling:
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Een van minis
ter Vondeling's ambtelijke mede
werkers, drs. W. J. van Braband,
verkondigt in het laatste nummer
van „Economisch-statistische be
richten" de mening, dat de WD-
fractie in de Tweede Kamer met
haar bezuinigingsplan-Joekes „in
de goede goede richting" heeft ge
werkt. Het plan moet nog maar
eens bekeken worden, concludeert
hij.
,.Nu momenteel de wenselijkheid van
een verdere bezuiniging op de rijksuitga
ven meer dan ooit wordt gevoeld, zou
het te betreuren zijn wanneer men be
paalde. voor de hand liggende mogelijk
heden zou verwerpen, uitsluitend en al
leen omdat ze in het verleden door de
WD naar voren zijn gebracht. Er is wel
degelijk aanleiding om van een aantal
van de gedane voorstellen nog eens op
nieuw na te gaan in hoeverre zij al of
niet gewijzigd ten uitvoer kunnen
worden gebracht", aldus drs. Van Bra
band, die sedert een half jaar verbonden
is aan de dienst der rijksbegroting van
het ministerie van financiën. De verant
woordelijkheid voor de inhoud van het
ESB-artikel komt geheel voor rekening
van de schrijver.
Het plan-Joekes was volgens de heer
Van Braband zeker geen conservatief
plan, al bevatte het een aantal liberale
onderwijs") onaangetast en in feite vrij
wel het gehele regeringsbeleid. Het richt
te zich in het algemeen meer tegen aller
lei bestaande activiteiten dan dat het
nieuwe tegenhield. Uit het feit, dat de
regering tot 70 miljoen bezuinigde en
op 9 van dc 17 door de WD genoemde
posten uitgavenverlaglngen aanbracht,
bleek wel, dat de WD bij het zoeken
naar bezuinigingsmogelijkheden in de
richting had gewerkt.
goede r
Onderdelen
indieners onvoldoende, resp. ongelukkig
verdedigd. Zo bijv. het zeer wel uitvoer
bare voorstel tot versnelde afbraak van
het consumentensubsidie op brood. Dit
voorstel en dat betreffende de beëindi
ging van de cmlgraticsubsidic alsmede
het voorstel tot verhoging van enkele
PTT-tarieven acht de heer Van Braband
een hernieuwde overweging meer dan
is in ieder geval aanzienlijk moeilijker
dan de beoordelng van een wetsontwerp
of een subsidieregeling. Nog moeilijker
is het om voor uitgavenverlagingen met
een volledig gefundeerd voorstel te ko
men. Daarbij is het in het algemeen iets
gemakkelijker te pleiten voor afschaf
fing van een bepaalde uitgave in haar
geheel dan om het bedrag van een uitga
ve omlaag te brengen. Het Kamerlid dat
een dergelijk voorstel doet, is geüouden
tot het leveren van bewijs".
Er zou volgens de heer Van Braband
iets voor te zeggen zijn deze bewijslast
om te keren. ..Zodra de regering een
begroting indient waarbij bepaalde uitga
ven aanmerkelijk hoger zijn dan in d»
vorige begroting, zou het voor een Ka
merlid voldoende moeten zijn om een
tegenvoorstel te doen, waarbij het dan
aan de regering is te bewijzen dat de
voorgestelde verlaging (niet goed moge
lijk is".
Sportvisser is nu
ook ontslagen
ZAANDAM De sportvisser Nelis
Steunenbrink, die door het bestuur
van de hengelaarsvereniging Zaan
streek is geschorst omdat hij zijn kam
pioenstitel zou hebben gewonnen door
vis te kopen in Enkhuizen in plaats van
die te vangen, is nu door zijn werkgever
ontslagen, zoals deze reeds had aange
kondigd.
Deze werkgever, de heer J. van de
Brink, eigenaar van een groot waren-
i van het plan zijn buis, is zelf een enthousiast sportvisser,
de schrijver door de Hij is daarom extra beledigd.
de detailhandel. Of de behandeling duur
wordt, is echter aft J -
ring die de arts
zijn 2 ampullen pei
le weken, waarna geleidelijk minder fre
quent. De Ziekenfondsraad heeft het
middel in 1953 afgevoerd, niet omdat het
te duur zou zijn, maar omdat na onder
zoek men niet in staat bleek verschil
lende bestanddelen te beoordelen. Daar
om is het wel enigszins merkwaardig dat
professor Muntendam voor de televisie
zich onder meer baseerde op dat bewuste
rapport.
Auto-didact Van Leeuwen kan door
gaan met de produktie van vasolasti-
gen kanker, heb ik al teruggetrokken. Ik
wil niet de kans lopen dat dat ook verbo
den wordt en mijn naam als enzymenspe
cialist schaadt. In Duitse ziekenhuizen
worden er nog proeven mee genomen"
Discussie
Minister Veldkamp moet zich uitspre
ken. Het ministerie deelde mee dat de
zaak met de uiterste zorgvuldigheid
wordt bekeken en het besluit nog wel
even op zich zal laten wachten. Hoe
langer het duurt, hoe langer duizenden
patiënten in onzekerheid verkeren, wat
schadelijk kan zijn. Verder wordt de
relatie arts-patiënt hoe de uitslag ook
luidt wel zwaar op de proef gesteld.
Anderzijds staat het onomstotelijk
vast dat de vooruitgang van de we
tenschap vaak geremd wordt door ein
deloze discussies over de vraag of dit
nu het middel is of dat alleen sprake
van suggestie. Om echter een achttien
jaar oud middel en duizenden patiën
ten als inzet voor deze discussie te ge
bruiken, is niet gewenst en ook niet de
bedoeling van de wet.
BET WEER IN EEROPA
Kopenhagen onbew.
Londen mist
Amsterdam onbew.
Brussel licht bew.
Luxemburg rw. bew.
(Van onze moderedactrice) Toch blijft Parijs nummer zon en blauwe luchten. Ze maken
één op de markt en dus kan vo?f de ,wlntar mouwloze iele Japon-
De grote mode mag dan het zich permitteren de bei- ETdÊ
uit Parijs komen, Italië wordt de „concurrenten rustig niet meer de strakke lijn van het
elk seizoen actiever op dit voor te laten gaan en hen vorig seizoen hebben door de soepe-
gebied en tracht mede mode- een goede week, voordat Pa- dle ev<?n van het Ucbaam
f.. UA U J 1 U t J aï staan. Soms is er op heup-
lqnen te bepalen. De haute rqs de modellen toont, de hoogte een zweempje van een cein-
couture is nu eenmaal een ateliergeheimen te laten prijs- tuur of zijn er lage zakjes opgezet,
internationale zaak en daar- geven. °°k de mantels zijn recht. Hier
door een bron van nationaal Daarom vandaag de schotsen uit
inkomen. Spanje is daar ook Italië en Spanje. Voorproefje van de acc^nt door Jukstukken Het meest
achter gekomen en tracht nu foto's, die zaterdag den volke ge- opmerkeHjk van de Ualiaanse cS-
weer Italië naar de kroon te
steken.
De Italianen houden de rok kort.
zeer kort en propageren, omdat de
tegenstelling tegenwoordig in de mo
de opgang maakt, er kniehoge laar
zen bij.
Spanje is iets conventioneler in de
ontwerpen. Er is duidelijk een zeke
re terughoudendheid in de fantasie
te bespeuren. Voorzichtig wordt
voortgedacht in de lijnen van de
huidige mode. Geen revolutie maar
evolutie. Een langzaam opkruipende
zoomlijn, waarbij de mantel dan
liefst even korter Is dan de japon.
De lijnen zijn Iets forser dan bij de
frivole Italianen. Afgestikte naden,
iets bredere schouders en lange mou-
Veel warme wollen materialen als
crêpe, rattiné en velours. Vooral
groen in vele tinten wórdt gebruikt.
Van Elio Berhanyer een ensemble
in de tuniekstijl met 9/10 mantel.
Ook hier een lichte schouderver
breding door de raglanmouwen. De
mantel is van reversible wollen
materiaal: één zijde appelgroen,
één zijde wit. De japon, waarvan
Schetsen van de drie groten,
die de Italiaanse mode be
palen: simple mouwloze japon
netjes van De Barentzen en
Antonelli. De laatste ontwierp
ook de mantel in viooltjes-
blauw met een brede fel oranje
band enkele centimeters boven
de zoom. Van Barocco een
jaquardmantel met verhoogde
taille en schouderstuk.
donkergroen wollen satijn.
Herrera y Ollero creëerde een tailleur met vrij lang jasje en dubbel een centimetertje te voorschijn
naadstiksel. In de rug een hooggeplaatst ceintuurtje.
komt aan de zoom Is van witte wol.
