Van verzoening kan nog
geen sprake zijn
Regen kon zendingsdag
van GZB niet verstoren
Congresvoorzitter Goldman:
Alcazar
Afscheid van drie zendingsarbeiders
Verwoerd legt vrijheid
studenten aan banden
Protestanten en rk
smelten samen
in Kansas City
Organist Van den Berg
gaf fraai Bacliconcert
Omdat de
Isomat-Rapid helemaal automatisch is!
Uw probleem
is het
onze
Een woord voor vandaag
Dominees kunnen hun tijd beter besteden, zo stond gisteren
op deze pagina te lezen. Daar zal zeker wel wat van waar zijn.
Als we maar beseffen, dat alles in de kerk niet gemeten kan
worden aan de efficiency in het bedrijfsleven. „Wie van u, die
honderd schapen heeft en er één van verliest, laat niet de
negenennegentig in de wildernis achter en gaat het verlorene
zoeken, totdat hij het vindt?" (Lucas 15:4).
De Here Jezus vertelt het op een manier, alsof het vanzelf
sprekend is. Maar dat is het voor ons juist niet. Wij vinden
het onbillijk, onrechtvaardig en vooral niet efficiënt. Want
de herder zorgde er niet voor. dat eerst die negenennegentig
veilig in de kooi zaten. Dat maken wij er van. Het staat er
niet. Hij liet ze zo maar achter in de wildernis, om dat ene
afgedwaalde schaap te zoeken.
Dat schaap had zelf maar wijzer moeten zijn. Het is uit eigen
beweging weggelopen. Nu legt het beslag op de tijd van de
herder en brengt zo het leven van alle negenennegentig in
gevaar.
Ja, er is weinig tegen in te brengen. Maar om de rekenkunde
van de herder te begrijpen, moeten we één ding beseffen: Hij
zoekt dat ene schaap niet om dat schaap, maar om de kudde.
Hij verlaat de kudde uit liefde voor de kudde. Wij kunnen zo
gemakkelijk en schijnbaar zo efficiënt zeggen: die ene domme
schapekop moet zelf de gevolgen maar dragen. Maar waar
zou de veiligheid van de negenennegentig zijn, als de herder
zo gemakkelijk afstand zou kunnen doen van zijn bezit7
Onze veiligheid ligt niet in ons schapeverstand, dat ons van
daag misschien nog zegt niet af te dwalen en bij de kudde te
blijven, maar morgen"* Onze veiligheid ligt alleen in het hart
van de trouwe Herder, die niet één schaap wil missen.
Wij lezen vandaag: Handelingen 14 118.
VRIJDAG 5 AUGUSTUS 1966
BRUSSEL „Geen Duitser kan ontsnappen aan de verantwoor
delijkheid voor de moord op miljoenen Joden tijdens de laatste
oorlog." Aldus de bekende Duitse (thans in Zwitserland wonende)
filosoof prof. Karl Jaspers op het Joodse wereldcongres, dat in een
speciale zitting discussieert over de Duits-Joodse verhoudingen.
Tegen dit agendapunt waren nog tot
het laatst toe protesten binnengeko
men. „Het ogenblik voor wederzijdse
gedachtenwisseling is nog niet aange
broken. zolang nog steeds de generatie
voor ons staat, die marcheerde op de
klanken van het Horst Wessellied. de
generatie van de SS en de Gestapo",
zo verklaarde de linkse Israëlische re
geringspartij Mapam gisteren.
Maar ook een vertegenwoordiger van
de rechtse oppositiepartij Heroeth in
Israël. Isaac Remba protesteerde op
het congres. „Er zal nooit een verzoe
ning mogelyk zijn. zolang nog een groot
aantal moordenaars in Duitsland vrij
rond lopen. Hun handen druipen van
Joods bloed", zo zei hij.
Maar met bewogen stem rechtvaar
digde dr. Goldman als congresvoorzitter
het Duits-Joodse gesprek. Wij kunnen
Duitsland niet negeren. Wij moeten ons
lot meester worden, zo zei hij, en wij
kunnen ons geen emoties permitteren.
Duitsers en Joden moeten een weg naar
een vreedzaam naast elkaar bestaan
vinden. Er is geen sprake van vergeven
of verzoenen. Daar kan het congres
niet over beslissen. Maar Duitsland is
(Van c
i onzer medewerkers)
DRIEBERGEN De weers
verwachting was beslist niet te
pessimistisch geweest. Integen
deel, hevige kettingbuien lieten
niemand droog. Maar toch waren
er nog een kleine zevenduizend
gisteren in het Rijsenburgse bos,
waar de 55e zendingsdag van de
Gereformeerde Zendingsbond
werd gehouden. En zo waar,
's middags brak de zon door en
werd het nog prachtig weer op
deze openluchtsamenkomst.
De zendingsvrienden waren er
weer, gekleed in een fleurig kos
tuum of in de dracht van Bunscho
ten, Spakenburg, Zeeland, uit het
gehele land, een enkeling in het
stemmig zwart. De souvenir- en an
dere tenten stonden gereed. Heel
vertrouwd werd massaal gezongen
en, belangrijkste van al, samen
werd geweten, dat de zendingsar-
beld Gods werk Is en dat „Hij het
ook doet".
Om tien uur waren al omstreeks
5 a 6000 mensen aanwezig. Er kon be
gonnen worden met het zingen van
Psalm 43 3 cn 4, begeleid door le
den van de christelijke muziekvereni
ging uit Huizen onder directeur C.
Visser. Daarna sprak de nieuwe zen
dingsdirecteur ds. H. Harkema uit
Zeist het openingswoord. Hij verving
noemde het een voorrecht de vele,
zeer vele zendingsvrienden welkom te
Zendingsvrienden alleen al wegens de
trouw waarmee men gekomen was „on
danks de sombere weersvoorspellingen".
Maar ook vrienden in de Geest. Het zen
dingsvriend zijn geeft nog geen reden op
de borst te slaan, want omdat de Meester
het zegt roept ook de kerk: Kom. Het is
de Heilige Geest die de resultaten van de
zendingsarbeid teweeg brengt, aldus de
directeur.
Bij tijden viel 's morgens vinnig veel
regen en ging het gehoor schuil onder
een tent van aaneengesloten paraplu's.
„We zien niet tegen een regenbuitje <ro",
vertelde de heer J. R. van Beek van het
Zeister zendingsbureau van de G.Z.B.
ons. Bij de souvenirstent, o.a. met
op. Nift nodig te-zeggen
aat bovendien trouw en goed gegeven
werd bij de collecte en in de bussen op
het terrein.
Lovende schare
Een van de hoogtepunten op het pro
gramma was de toespraak van dg. G.
Boer (te Katwijk aan Zee, hoofdbestuur
der van de Gereformeerde Bond), geti
teld: God richt de pijl op de volken. Uit
zijn rede dit: Ds. Boer ging uit van de
knecht des Heren die in Jesaja 49 spre-
Woord Gods op aarde komt. komt vanzelf
alles in beweging. Overigens is de wereld
vol van vijandigheid tegen God en Jezus
Christus, zowel hier in Nederland, in
Kenia en Indonesië <waar de G.Z.B. ar
beidt) als waar ook ter wereld. Vijand
schap tegen God en Jezus Christus, daar
tegen is op aarde geen kruid gewassen
en geen wapen gesmeed. Er Is maar één
maar wegens ziekte afwezig. Hü 1 wapen: het woord van Jezus Christus dat
JOHANNESBURG De Zuid
afrikaanse minister van onder
wijs, Johannes de Klerk, zal vol
ledige zeggenschap over hel stu
dentenleven aan de universiteiten
krijgen, als zijn nieuwe in dc
apartheid wortelende wetsontwer
pen door het parlement worden
goedgekeurd. Dit werd met de no
dige ophef gepubliceerd in ..The
Star", een in Johannesburg ver
schijnend blad. dat als anti-rege
ringsgezind bekend staat.
Volgens het ene wetsontwerp zou De
Klerk vergaande volmachten krijgen om
teger. te gaan dat blanke en niet-blanke
studenten op universiteitsterreinen me',
eikaar omgaan, terwijl hij ook het multi
racial® lidmaatschap kan verbieden van
de nationale unie van Zuidafrikaanse stu
denten. de NUSAS. j„
Het pro-regeringsblad ..Die Vaderland
meldde in dit verband dat het belang
rijkste gevolg van deze ingreep zal zijn
dat de NUSAS. die thans 21.0C9 leder,
telt. beperkt zal worden tot blanken
De vice-president van deze overkoepe
lende studentenorganisatie. John Dame',
heeft reeds te verstaan gegeven dat het
bettuur zich heftig tegen bedoeld
wetsontwerp zal verzetten
Een ander wetsontwerp machtigt De
Klerk regeringsgelden te onthouden aan
die universiteiten, waarvan word: ge
constateerd dal zij ..discrimineren" leger,
individuele studenten, hoogleraren, ol
diep in de harten doordringt en de diep-
Ds. Boer waarschuwde tegen zendings-
romantiek en verzekerde: de zendings
strategie wordt niet uitgemaakt in Zeist,
in Genève of waar dan ook. Ze wordt
uitgemaakt door God de Vader zélf. Het
gaat èrom dat het woord van Jezus on
vervalst wordt overgedragen. Er zijn aan
vallen op de gemeente des Heren: ook
van binnenuit door vervlakking. Maar
eens zal er uit alle natiën en tongen een
schare, die niemand tellen kan, lovend
staan voor de troon van het Lam.
De taalgeleerde van het G.Z.B. in
Kenia, drs. H. in 't Veld, wiens arbeid
in Afrika tot ver buiten de eigen kerk
en zending gewaardeerd wordt, was
met verlof In ons land. Hij wees de
zendingsromantiek ook af. Geen jui
chende mededelingen dus over grote
resultaten in Kenia. Maar er kan toch
gemeld worden, dat de christenen in
dit land, die lang de ontvangenden
zijn geweest, ook zendingshewust zijn
geworden: dat er een eigen ziekenhuis
geopend is. Over de goede voortgang
van het lectuurwerk hoopt hij dit jaar
in de gemeenten te vertellen.
Bevinding
De slottoespraak werd gehouden door
ds. J. J. Poort uit Kamerik. die er sterk
de nadruk op legde, dat zending slechts
kan geschieden uit de bevinding van het
eigen hart. „De ware belijder" wab de
titel van zijn referaat.
Wat zullen wij belijden? Jezus Christus
in Zijn drievoudig ambt Maar wij kun
nen Hem pas als Profeet belijden, als wy
zelf aan het eind van onze eigen wijs
heid gebracht zijn, als Hogepries er, als
wy zelf uitgewerkt gijn en zijn plaats
vervangend werk nodig leren krijgen, en
als Koning, als wij aan het einde van
onze eigen kracht zijn gekomen en Zijn
bescherming behoeven.
Hoe zullen wij belijden? Slecnts door
de kracht van de Heilige Geest. Maar la
ten we dat dan ook doen met handel cn
wandel, aldus ds. Poort, en niet alleen
- ie.
de
een grote natie, die een grote rol kan
spelen, ten goede of ten kwade.
72 TELETYPE 10 5-aug. ROT.'r 7.13
Karl Jaspers, die zelf uit Duitsland
gezet werd. omdat hij met een Joodse
vrouw getrouwd was. legde er de nadruk
op. dat de schuld voor alle Duitsers
geldt. „Vergeving kan de fundering leg
gen voor de toekomst, maar wie kan de
massaslachting op zes miljoen mensen
vergeven? Alleen de slachtoffers zouden
het recht hebben dit te doen. Niemand
kan uit hun naam spreken, mens noch
staat noch godsdienstige organisatie." Hij
noemde de problemen tussen Joden en
Duitsers onoplosbaar, al Is de situatie
niet hopeloos.
..Wie de jaren dertig en veertig als
Duitser hee:t meegemaakt, kan zijn na
tie nooit meer vertrouwen." Tot deze
conclusie kwam een andere Duitser, de
historicus prof. Golo Mann. zoon van de
bekende schrijver Thomas Mann. die ook
ln 1933 zijn land moest verlaten.
Onverschillig
„Toen de gele sterren verschenen, toen
daami de goederentreinen naar Polen
zich volden en oreral de Joodse buren
verdwenen, voelde men dit onder het
volk: een beetje medelijden en schaamte,
een beetje verachting en een heleboel
onverschilligheid."
Prot. Mann betrok zichzelf nadrukke
lijk in de schuld, ook al is zijn moeder
van Joodse afkomst. „Een Duitser blijft
een Duitser' En over het verleden zei
hy: „Wij kweken vruchten aan de voet
van een vulkaan, die juist een moordende
uitbarsting heeft gehad. Het verdriet zal
altijd bij ons blijven, evenals de vrees
voor een nieuwe uitbarsting. Waar dat
mogelijk was, kan altijd alles gebeuren."
Dr. Eugen Gerstenmaier. voorzitter
van de Westduitse Bondsdag, zelf een
deelnemer aan de opstand van 1944 te
gen Hitier, zei onder andere: „Er is
thans geen Duitsland, dat met zijn ver
leden neeft afgerekend, maar wel een
Duitsland, dat er zich voor schaamt en
gezworen heeft, dat iets dergelijks nooit
meer gebeurt" Het optreden van de
kleine rechts-radikale groepen In West-
Duitsland noemde hij ergerlijk, maar be
tekent volgens hem geen aanwijzing, dat
het nationaal-socialisme weer opkomt.
Onverbloemd
Prof. Gersjom Sjolem van de He
breeuwse universiteit van Jeruzalem,
verklaarde niet te behoren tot hen, die
het Duitse volk afschrijven als een ho
peloos geval. Hij achtte het juist en be
langrijk. dat Joden met Duitsers spreken
met d« lippen. Wij moeten leesbare brie
ven zijn in eigen kring, ouderen vr~~ J"
jongeren, blanken voor dc zwarten
l enigingen, die de apartheid bepleiten.
De wetsontwerpen zijn in hun geheel
zo vergaand dat zij het de minister van
onderwijs in feite mogelijk maker elke
niet-blanke student van een blanke uni
versiteit te verwijderen, als hij van me
ning is „dat dit in het algemeen belang
De wetsontwerpen zijn gevolgd op
geschillen bij twee* universiteiten, waar
representatieve studentenraden weiger
den „conservatieve" studentenorganisa
ties te erkennen, omdat het lidmaatschap
daarvan niet openstond voor alle ras-
Op deze zendingsdag werd afscheid
genomen van drie zendingsarbeiders.
Slej. N. Verkerk is vandaag van
Schiphol vertrokken naar Kenia, waar
zij ais verpleegster gaat werken. Zij
zal spoedig gevolgd worden door mej.
A. C. Zijlstra. die als vroedvrouw
werkzaam zal zijn. en de familie
Hoogerdijk. De heer P. C. Hoogerdijk,
die hier ULO-onderwijzer was. gaat
in Kenia het onderwijs aan ruim twin
tig scholen in goede banen helpen lei
den. De vertrekkende zendingsarhei-
ders werd het laatste vers van Psalm
121 („De Heer zal u steeds gade
slaan") toegezongen.
Beatles uit
de
gratie
WASHINGON De Beatles zijn
nu. althans In de Verenigde Staten,
duidelijk uit de gratie. Er zijn al
verspheldene radiostations die niet
langer muziek van dit populaire
kwartet uitzenden.
Er heerst tn de VS op het ogen
blik een ware anti-Beatle-cam-
pagne. dit als gevolg van een ar
tikel van een van de Beatles. John
Lennon. ln Datebook. waarin deze
beweert dat de Beatles „populair
der zijn dan Jezus" en „dat liet
christendom op zijn retour is".
De camnagne. waartoe het radio
station Wagy in Birmingham het
initiatief heeft genomen, wordt het
krachtigst gevoerd ;n de staten
Alabama, South Carolina en Texas,
Hier is zeifs het plan opgeworpen
de gedesillusioneerde fans in de ge
legenheid te stellen gezamenlijk
de Beatle-platcn en -foto's te laten
verbranden
Directeur Chares van Wagy zegt:
.Wij vinden dit zo godslasterlijk,
dat er iets tegen gedaan moet wor
den. Dc directeur van het radio
station in Texas zei kort maar
krachtig: ..We hebben genoeg van
ze. punt uit"
Ook is uit opinie-onderzoeken
ondei de luisteraars duidelijk ge
bleken. dat de grote meerderheid
vooi een verbod van Beatle-mu-
ziek is.
Overigens zijn niet alle radio
stations het eens met deze actie.
Een zender in Kentucky, die nog
nooit Beatle-muziek heeft uitge
zonden, legt sinds gisteren elk
half uur een Bcatle-plaat op dc
draaitafel
Volgende week zullen de Beatles
beginnen aan een nieuwe tournee
door de Ver. Sta'.en.
in het volle bewustzijn van hun verle
den. Slechts met onverbloemde kritiek
kan men de atmosfeer zuiveren. Dit is
moeilijk voor de Duitsers, omdat de
massamoord op de Joden geworden is
tot de nachtmerrie van hun morele be
staan als volk. Voor de Joden is het
moeilijk, omdat zij kritisch afstand moe
ten nemen van belangrijke verschijnse- -
len in hun geschiedenis.
Wel legde hij er de nadruk op. dat
dergelijke gedachtenwisselingen volko
men los moeten staan van politieke en
economische kwesties tussen beide vol-
Prof. Salo W. Baron van de Ameri
kaanse Columbia-universiteit noemde
het mogelijk, dat op de duur de norma-
Ie betrekkingen met de Duitsers her-1
steld worden, maar twee decennia na de 1
oorlog in het zijns inziens nog te vroeg
om voorspellingen te doen. Hy achtte
het niet uitgesloten, dat nieuwe genera-
Mes Joden eens zullen meewerken aan
een verdere ontwikkeling van de Duitse
economie en beschaving.
Conferentie over
verhouding
christenen-joden
CAMBRIDGE Zondag begint een>
internationale conferentie over de ver
houding tussen christenen en joden,
waaraan meer dan zeventig vooraan
staande deskundigen uit verschillende
kerken aan beide zijden van de Atlan
tische Oceaan zullen deelnemen. De con
ferentie zal zich met name bezig houden
met de recente ontwikkelingen tegen de
achtergrond van uitspraken van de
ereldraad van Kerken en het Vaticaans
concilie over het anti-semitisme.
C. Verolme vraagt
begrip voor
Zuid-Afrika
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM In het vandaag
verschenen augustus-septembernum-
mer van het bedryfs- en personeelsor
gaan Verolme Nieuws poogt de heer
C. Verolme meer begrip te kweken
voor Zuid-Afrika. Hij doet dat door te
wijzen op de bewogen geschiedenis
van datzelfde volk dat nu overal op
de wereld met zoveel kritiek tegemoet
getreden wordt. Volgens de heer Ver
olme wordt het Zuidafrikaanse volk
nu nog gedreven door verlangen naar
onafhankelijkheid en afkeer van ge
lijkschakeling.
Met veel warmte vertelt de heer
Verolme zijn wel met veel romantiek ge
laden verhaal van de Boerenoorlog tegen
Je „rooineks", van Paul Kruger en Chris-
haan de Wet. Het zijn niet alleen de za-
rfeHike belangen die hem binden aan
2uid-Afrika, maar ook voordat van zaken
sprake was, had hij begrip voor het
handjevol boeren „met de Mauser in de
?ne hand (waarmee ze overigens bijzon
der goed schoten) en de Bijbel in de
andere
De heer Verolme vraagt zich af of die
•verre, kleine oorlog" werkelijk zo'n be
roering in ons 'and veroorzaakt heeft en
hij houdt de jongeren onder de lezers
voor dat kennis van de geschiedenis van
datjand aan de problemen andere inhoud
Verolme'.s woorden zyn ook gericht tot
degenen die maar al te gemakkelijk pres
taties van grote mensen en volken afkra
ken met woorden als „ouderwets", „ver
leden tijd" en „heldenverering", zonder
zelf ook maar iets gepresteerd te hebben.
Scheepsbouwer Verolme betreurt het. dat
de Boerenoorlog niet te vinden is onder
de letter B in onze encyclopedieën, ter
wijl het Zuidafrikaanse volk nu strijd
voor dezelfde vrijheden, met welke strijd
ze toen zo'n bewondering oogstten.
"4N EUROPA'S GRO°*^
(Van onze kerkredactie)
KANSAS CITY Volgens het
Amerikaanse weekblad „Time"
zal in Kansas City, een van dc
grote steden in de Mid-West van
de Verenigde Staten, de eerste
„oecumenische gemeente" wor
den georganiseerd, waarin rooms-
katholieken, protestanten en an
glicanen (episcopaten) zullen sa
mensmelten tot één gemeente.
Hoofdgeestelijke van de Sint Marcus-
kerk zal waarschijnlijk een presby
teriaans predikant, ds. Kenneth Wa
terman, worden. Hij zal dan drie
geestelijken als zijn assistenten krij
gen, te weten een rooms-katholiek.
een episcopaal en een predikant vdïi
de United Church (bestaande uit
hervormden ea congregation jslet\)
Initiatiefnemer van dit plan is ds.
Waterman. Hij is al enkele jaren
predikant in een sociaal zwakke
wijk van Kansas City, waar vijftien
duizend mensen (overwegend ne
gers) wonen. Het werk is er moei
lijk en het ledental van zijn ge
meente daalde steeds meer. Datzelf
de was ook het geval met de ge
meente van de United Church.
Beide gemeenten hadden dringend
een nieuwe kerk nodig. Waarom
zouden we dat niet samen doen
dacht ds. Waterman. Maar het bleek,
dat deze twee gemeenten zelfs sa
men nog niet eens de bouw van één
nieuwe kerk konden financieren
Daarom ging de predikant op zoek
naar andere kerken, die eventueel
interesse hadden in samenwerking
en uiteindelijk wist hij de rooms-
katholieke en de episcopaalse bis-
schop voor zijn plannen warm te
maken.
Zo zal in november de eerste steen
gelegd worden van de gemeenschap
pelijke Sint Marcuskerk. De kerk,
die driehonderd zitplaatsen zal krij
gen en anderhalf miljoen gulden
gaat kosten, kan dan volgend jaar
in gebruik genomen worden. Zij
wordt zo ingericht, dat ze tegemoet
komt aan de liturgische behoeften
van alle vier deelnemende kerken.
APART
Want het is niet de bedoeling dat de
vier deelnemende kerken hun leer
en liturgie zullen samensmelten.
Ieder houdt 's zondags eigen dien
sten voor eigen leden en het is nog
een probleem, hoe de zondagmorgen
voor dit doel verdeeld moet worden.
Maar als leden van één gemeente zul
len de gemeenteleden worden uit
genodigd gemeenschappelijk deel te
nemen aan regelmatig te houden ge
bedsdiensten. Ook in de zielszorg,
de catechese en vooral bij het in
deze wijk zo belangrijke maatschap
pelijke werk en de bestrijding van
de jeugdcriminaliteit zullen de vier
geestelijken nauw met elkaar sa
menwerken.
DELFT Er bestond een over
weldigende belangstelling voor
het speciaal aan Bach gewijde
concert, dat organist J. van den
Berg donderdagavond in de
Nieuwe Kerk verzorgde. Tijdens
het met zorg samengestelde pro
gramma heeft de kunstenaar zijn
publiek ongetwijfeld weten te
boeien met zijn stijlzuivere, mu-
HET HEER l> EIROP.4
i.ocamo onbewolkt
Waarom kan iedereen nu perfect fotograferen
U stelt de afstand in
en verder doet de camera
a-l-l-e-s. Er kan niets
mislukken - U kunt zó
afdrukken. Zodoende
kunt U alle aandacht
besteden aan het
underwerp. Dat maakt
fotograferen fijner...
dat maakt Uw foto's
mooier en interessanter.
AGFA - GEVAERT
zikale en technisch verantwoorde
interpretaties.
Het concert, dat werd opgenomen in
verband met latere uitzending van frag
menten ervan door de K.R.O. werd op
grootse wijze geopend met inleiding en
sluitstuk van de grote orgelmis. te weten
Preludium en tripelfuga in Es. Hel
voorspel trof door ritmische accuratesse
en een goed strak volgehouden tempo en
de fuga, een van Bach's meest geslaagde
bvw,'ui in UIL UUUI
r;" ,sïer^e. cI,maxwerking. terwijl het
klankbeeld toch steeds helder bleef
Na twee koralen. „Erbarme dien mein. o
Herre Gott", waarbij de melodie stralend
zong boven de consequent gespeelde
portatobas. en het ragfijn voorgedragen
trio „Liebster Jesu wir sind hier" ver-
i ^a,ste, co"cerfgever met een buitengewoon
klankvolle realisatie van de helaas zelden
1 ten gehore gebrachte, maar alleen al om
de harmonie zo belangwekkende Can-
zona m d-klein.
Centraal op het programma stond de
prachtige tweede triosonate in c-klein.'
Dit werk kreeg een vertolking, die
voorbeeldig was van registratie die na!
het expressief gespeelde Largo een bij -
j zonder hoogtepunt kreeg in de. ook aan
interessante details zo rijke. Allegro-fi-
nale.
Zoals vaker speelde Van den Berg ook
nu Bach's laatste werk. het door hem aan
zijn schoonzoon Altnikol gedicteerde ko-1
raai „Vor deinen Thron tret ich hiermit
De weergave getuigde van enorme con*
centratie. tengevolge waarvan het ingeto
gen karakter van het werk uitstekend ;o
zijn recht kwam.
Het concert werd hierna besloten met
de altijd weer imponerende Fantasie en
'n- 6"^le'n Het openingsgedeel'.t
klonk uitermate genuanceerd en de fuga.
die zeldzaam levendig werd gespeeid.
werd uitstekend opgebouwd naar de
slotclimax.
Het buiten woedende onweer neeft
gelukkig geen merkbare invloed op het
concert uitgeoefend P. Vecnstra
Koelman te Surhuizum.
GEREF. KERKEN
Beroepbaar drs. G. L. Goedhart. AmsteJ-
dijk 79. Amsterdam.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Klaaswaal. P. Blok te
Dirksland.
VRIJE EVANG. GEMEENTEN
Beroepen te Oldebrock, H. R. Timmer
man te Amsterdam-West.
Brieven dia niet rijn voorzien
van naam en adrea kannen niet
ln behandeling worden genomen
('«heimhoudlng Is verzekerd. Vra
gen die niet onderling met elkaar
ln verband ataan moeten b» af-
*?^er!.üke hr,e*«» worden ge
M» r br.,ef d,eB| eeD ruiden
te" po,,ier«l» te worden tngealo-
dS2!nni«et.»me,ï d? ?ude grond verwij-
deren en de plant in een iets grotere
pot zetten met gelijke delen bfadaar-
fHne J?.«k0e*?eSt 0f m«tgrond en
fijne klei. Men moet de stengel
inenoeten tot 7 of 10 cm boven de pot
en vervolgens de plant in de warme
kamer voor het raam zetten. Eerat
matig en daarna bij hergroei meer
ha. half Juni moet men
plaatsen ei? o°mP dT H^agV^
w«rninhnuirteber m0" m" h'"
Vraag: Moet iemand die eee scheve
h!t.8i/echi wil 1ften zettea dH self
fonds?" *a" dU Via "D zieken'
,AT°°rd: dergelijke ingreep
is geheel voor eigen rekenin? Gezien
SiiUo«5Pru\0>nutl!uinzake de *>semene
Bijstandswet hebben wij enige hooj
5 'la- 'eroep op dcze w" moge:
lijk is. indien men met in staat is de
operatie zelf te betalen.
Vraag: Van bevriende zijde ontving
ik een deel van het gedi-ht. Het
triomflied der beschaving" van Estel-
woïnvfpn u*\ ?edicht be«int met de
woorden. „Het is geen waan. het ia
geen droom. Uit de werkplaats van de
stoom. Uit /ijn smidse...enz en ein-
digt met: „Dan zal beschaving en
waarheid regeren. Dan wordt haar ii-
beid het Gods ideaal" Nu mis ik hier.
pen'° ee" "deelte Kan J b^-
Antwoord: Verschillende vedichten
van E«tel!a Hcrzfeld zijn r our.deis
gepubliceerd Bij de uitgever i Belir-
tante in Der. 'Taag \erschen»r ir 185»
God redt 57 Het Gebed er 1881
Januari 1861 De bundels zijn riet
meer in de handel. De uitgeverij Bel-
mfante werd o ergenomen door de
uitgeverij Van Stockum. Pavil-
toensgracht -19 Den Haae U kan
ztch tot het archief var deze uitgeve
rij wenden.
Vraag: On.angs kwam ik -en citaat
van Karl Marx tegen: „Die Fhiloso.
phen habec 'ie Welt nun vei-ehieden
interpreter!: es kommt abe. dara if
an sie zu i- andere'Kar u mij
eggen uit we k werk van Kar! Marx
dit is arngehaald?
Antword: -n do elfU stelling
uil These über Fcuerbach van 1843
die voorkom-. in de h'ir.del viarx und
die Religion, ir. hef Oui'.s veikrijg-
baar bij Pegasus in de Leidsestraat
'e Am 'ordam.
