Nieuwe JLeidse Comramnt
Weer oproer in Chicago
Vondeling belooft
leven te beteren
JAMIN
Commentaren
Jongens in opstand ,Zij verknoeien heV
vecht zich
Politie
door
menigte
CH-senator wil
geen benoeming-
„BELEID IN KALMER TEMPO"
Demonstratie:
nogal rustig
Spoedig weer
mijn dicht
BEATRIX IIAD
AANVARING
Europese Hof baant weg
voor prijsverlagingen
Dubbelspion verijdelt
Tsj echisch complot
Maan-oog dicht
Donderdag 14 juli 1966 47ste jaargang
Directeur. F. DIEMER
Hoofdredacteur. Or E. OlEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
«Stantvaitich Ia ghebleven
•nijp hert Ir toghompoot I"
Kantoren Leiden - Steenstraat 37 - Postbus 76 - Telefoon 31441 - Giro 58936 - Abonnementsprijzen p.w. 0,88, p.m. 3,75, p.lrw. 1,30 Klachtendienst bezorging 18.00-19.00
Prinses Beatrix en prins Claus
„doen" Suriname zeer grondig.
Zo bezochten zij ook De Nieuwe
Grond. Vanwege de vele natio
naliteiten in Suriname is er in
elke andere plaats die het twee
tal bezoekt wel weer een ande
re manier van verwelkomen. De
Nieuwe Grond deed het op z*n
India's: een Hindoe-priester hing
Beatrix en Claus bloemenslingers
CHICAGO De brandkranen zijn in Chicago gisteravond weer
de aanleiding geweest van relletjes. In de negerwijk hadden de be
woners de kranen, evenals dinsdagavond- opengedraaid ora wat af
koeling in de grote hitte te verkrijgen. De politie verbood dit. Het
gevolg was een vechtpartij tussen de politieagenten en 300 negers.
Het is al enige tijd in Chicago de
gewoonte by warm weer de brand
kranen open te draaien. Vooral de
kinderen vinden dat verrukkelijk.
Officieel is het verboden. Maar
steeds heeft men een oogje dicht ge
daan. Tot eergisteravond. Een grote
grief van de negers is, dat men in de
Italiaanse wijk van de stad wel vry
met de kranen mag spelen.
Gevecht
De oproerige menigte, voornamelijk
uit jongelui bestaande, bekogelde de
politie met brandende voorwerpen en
stenen. Aan de kant van de straat
stonden meisjes, die de jongens aan
moedigden. Het politielegertje, vijftig
man sterk, baande zich vechtend een
weg door de menigte. Twee negers
liepen lichte schotwonden op. Twaalf
politiemannen werden door stenen ge
wond. De politie arresteerde acht ne
gers.
Ds. Martin Luther King, die in Chica
go is om daar voor de rechten v:
negers te pleiten, en andere verantwoor
delijke personen zijn niet gelukkig met
de actie van de jongens. „Die idioten
verknoeien alles voor ons", luidde het
commentaar.
Kamerlid in de
trein bestolen
DEN HAAG Het Tweede-Kamer
lid mejuffrouw A. A. M. Kessel
(kath.v.) is gistermiddag in de treiil, op
weg van haar woonplaats Breda naar
Den Haag, het slachtoffer geworden
van een zakkenroller.
Uit haar handtas werd een portemon-
naie met een bedrag van circa 200
gestolen. Volgens Mejuffrouw Kessel
j moet de diefstal hebben plaatsgehad
- tussen de stations van Dordrecht en
Rotterdam.
j In Dordrecht had zij op het perron
nog iets gekocht en in Rotterdam miste
zij de beurs. Een bij haar in de coupe
gezeten passagier had vlak voor het
verlaten van de trein, zich abrupt naar
j haar overgebogen en een stapeltje kran
ten gepakt met het verzoek die mee te
mogen nemen. Zij kon de Spoorwegre-
I cherche slechts een vaag signalement
van deze persoon opgeven.
ARNHEM De Arnhemse wethouder
J. Hey, die vorige week met voorkeurs
stemmen tot lid van de Eerste Kamer
I voor de ch is gekozen, zal zijn benoe-
I ming niet aanvaarden. De heer Hey, die
vijfde op de lijst stond, kreeg een groter
aantal stemmen dan de christelijk histo
rische senator S- R. Knottnerus. burge-
meester van Onstwedde. De heer Hey
acnt het echter niet juist om op deze
wijze de heer Knottnerus van zijn plaats
te verdringen.
DE BILT Met naar noordwest rui
mende winden stroomde vanmorgen koe
lere lucht over de Noordzee ons land
binnen. In deze lucht kwamen naast op-
I klaringen ook enkele buien voor. Terwijl
zich boven Scandinavië een omvangrijk
lagedrukgebied handhaaft, komt over de
Britse eilanden een rug van hogedruk
naderbij, die een uitloper vormt van een
groot en stationair hogedrukgebied op
de oceaan. Onder invloed van de rug van
hogedruk zal de buiigheid afnemen en
wordt ook de wind minder krachtig.
Intussen is bij IJsland weer een nieuwe
depressie verschenen, waarvan de fronten
in de richting van de Britse eilanden
trekken. De wolkenschermen van deze
fronten kunnen morgen van het westen
uit reeds ons land gaan binnendrijven.
Het weer behoudt dus een wisselend
karakter.
DE BILT Wisselende bewolking
met plaatselijk enkele buien. Matige,
aan de kust aanvankelijk nog vrij
krachtige wind tussen noordwest en
west. Weinig verandering in tempera
tuur.
Strandweer
Nog een te krachtige en koele wind
tussen west en noordwest. Morgen op de
meeste plaatsen droog met meer zon
nige perioden. In de middag 16 a 17 gra
den, zeewater 16 graden.
Vooruitzichten: Rug van hogedruk be
reikt vandaag ons land en zal een lang
zame verbetering brengen met een af
nemende wind en een kleine tempera
tuurstijging.
'3 juli zon op 04.37, onder 20.34: maan op
1-31, onder 18.53.
DEN HAAG Minister Vonde
ling (financiën) heeft gistermid
dag de Tweede Kamer betering
des levens beloofd. „De waarschu
wingen van de Kamer met betrek
king tot de begroting voor 1967
zijn niet aan dovemansoren ge
richt", verklaarde hij.
„Ik zal er ernstig rekening mee hou
den en ben ervan overtuigd dat het
zelfde voor mijn collega's geldt, al zul
len die er gezien hun eigen verant
woordelijkheid misschien meer moeite
mee hebben. De plannen van het ka
binet, waarmee de overgrote Kamer
meerderheid zich akkoord heeft ver
klaard, zullen we in iets kalmer tem
po moeten uitvoeren dan aanvankelijk
was voorzien op grond van de voor
spellingen van het Centraal Plan
Bureau".
Met deze opmerkingen maakte de mi-
ster het KVP en ARP gemakkelijk
n aan het eind van het debat over de
bezuinigingsnota te stemmen tegen een
door de liberale oud-minister Witteveen
ingediende VVD-CHU-motie van af
keuring. Daarin werd uitgesproken, dat
de financiële politiek van het kabinet
heeft gefaald, omdat te laat is ingezien
dat beperking van de overheidsbeste
dingen noodzakelijk was en omdat als
gevolg daarvan de nu aangekondigde
bezuinigingen „op onevenwichtige en
schadelijke wijze", want zonder priori
teitenbepaling, moeten worden doorge
voerd. De motie gaf meer het stand
punt weer van prof. Witteveen, die
vond dat te laat en daardoor te
drastisch en te pijnlijk wordt bezui
nigd, dan het standpunt van medeon
dertekenaars drs. Van der Mei van de
CHU, die de totale bezuiniging van
min. in 1966 juist te weinig acht
te.
Maar hoe dan ook, de heren Lucas
(kath.v.) en Kieft (ar.) wilden nu aan
de hand van de bezuinigingsnota geen
oordeel uitspreken over het financiële
regeringsbeleid. Daarmee wensen zij te
wachten tot de rijksbegroting voor
1967 bekend is.
Om die reden keerden zij zich tegen
de motie-Witteveen. PvdA-woordvoer-
der Roemers deed dat, omdat deze
VVD-CHU-uitspraak naar zijn mening
„geen enkel alternatief biedt". De
tie werd tenslotte bij zitten en opstaan
verworpen met alleen de stemmen
deling laten weten „het oordeel van de
Kamer over de motie namens het kabi
net te zullen aanvaarden".
Bij de verdediging van zijn beleid
tegen de frontale aanval van zijn
ambtsvoorganger prof. Witteveen heeft
de minister van financiën gistermiddag
hard teruggeslagen. Zo herinnerde hij
aan de optimistische verklaring, die de
heer Witteveen als bewindsman in fe
bruari 1965 in de Eerste Kamer heeft
afgelegd over het begrotingstekort. Hij
sprak toen over meevallers van enkele
honderden miljoenen. Maar diezelfde
heer Witteveen uitte enkele maanden
later, in een brief aan kabinetsforma
teur Cals, zijn zorgen over de financie
ring van de begroting 1966. Om aan
financiële wensen te kunnen voldoen
leek hem uitstel van de belastingverla
ging of verhoging van bepaalde be
lastingen onvermijdelijk.
Voor vervolg zie pag
chocolade
niet duur wel heerlijk
AMSTERDAM Een (toegestane)
anti-Vietnam-demonstratie tussen de
Dam en het Amerikaanse consulaat op
het Museumplein is gisteravond rustig
verlopen. Van de 700 deelnemers gin
gen echter aan het eind toch weer 70
terug naar het consulaat om er „John
son moordenaar" te gaan roepen. De
politie verspreidde hen met zachte
Den Uyl maakt bekend:
MAASTRICHT Minister Den Uyl
hoopt binnenkort te kunnen bepalen wel
ke particuliere mijn, in de omgeving
Kerkrade tot sluiting moet overgaan,
dra voldoende compenserende werkgele-
;enheid is gevonden. De bewindsman zei'
lit gisteren in Maastricht. Hij installeer
de daar de Provinciale Contactcommissie
Herstructureringsbeleid Limburg en
bestuurscommissie voor het midden
kleinbedrijf in deze provincie.
tPalLs. de negerwijk van Los Angeles, was ongeveer een jaar geleden
liet toneel van ernstige onlusten. De negerhuat barstte los. Er vielen 34
doden. En weer dreigt een explosie zie pagina S).
■fa Rijke naties zijn de probleemlanden
van nu pagina Kernmerk
fa Volgend najaar
kleuren-tv in
Nederland
pagina Radio TV
fa Voetbalglorie voor
favorieten
«Ik zal Ellens blouse afdragen.
zie sportpagina M"r ni« u,i,
I O maakt worden.
Het doortastend optreden van de poli
tie en een zware regenbui, die toen de
brandkranen dicht waren, toch voor af
koeling zorgde, brachten de menigte
weer tot bedaren.
Later op de avond begonnen de onge
regeldheden echter weer, toen de jon
gens ruiten begonnen in te gooien van
een wisselkantoor en brand stichtten. De
brandweer was snel ter plaatse en werd
eveneens het doelwit van de stenen
gooiende jongens.
Brief van commandant
aan moeder:
Waarom is uw
zoon provo?
DEN HAAG De commandant van
de werktroepen in Velsen heeft de
moeder van een soldaat per brief ge
vraagd waarom haar zoon provo is. Hij
vindt, dat de moeder moet meewerken
aan pogingen om de zoon van diens
provo-ideeën af te brengen.
De militair heeft enige tijd geleden
provo-tydschriften uitgedeeld. Daar
voor moest hij by zijn commandant op
rapport komen. Hij kreeg van hem te
horen, dat hij geen propaganda meer
voor de provo's mocht maken.
President Nyerere van Tanzania
droeg een brandende vrijheidsfak
kel, die hem in Dar es Salaam was
aangeboden, na een 1600 km lange
estafette van jeugdige lopers. De
fakkel was aangestoken in Butiwa,
Nyereres geboorteplaats. In Dar es
Salaam werd het twaalfde jaarfeest
van de regeringspartij van Tanzania
massaal gevierd.
PARAMARIBO Tijdens een tocht
rer de Lawarivier in Suriname heeft
het vaartuig van prinses Beatrix en
prins Claus een lichte aanvaring gehad
met een boot waarin zich persmensen
bevonden.
zal ik de pers eens filmen",
werden over en weer plaatjes gemaakt.
De bosnegerbemanning van de boten had
ter ere van het bezoek oranjekleurige
schouder- en lendedoeken om.
Goed
nieuws voor consumenten
Grundig en AEG
in last
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG Het Europese
kartelbeleid belooft goed nieuws
voor de Nederlandse consument.
Het Europese hof van Justitie in
Luxemburg verklaarde gisteren
ondernemersafspraak in
strijd met het Verdrag van Rome,
waardoor in het belang van de
consument de weg wordt vryge-
baand voor prijsverlagingen.
Het Europese Hof schaarde zich
achter een uitspraak van de Europese
commissie in Brussel, waarbij een kar
telafspraak tussen de Duitse fabrikant
van radio- en tv-toestellen Grundig en
de Franse maatschappij Consten (die
het alleenrecht voor de invoer van
Grundig-artikelen in Frankrijk had)
nietig werd verklaard.
Grundig had al haar afnemers in
andere landen verboden Grundig-ar
tikelen naar Frankrijk uit te voeren.
In Frankrijk mochten dus geen Grun
dig-artikelen worden ingevoerd dan
alleen vla de maatschappij Consten.
Het Europese Hof ging dit te ver.
Het gevolg van de uitspraak zal
waarschijnlijk zijn dat in de andere
landen van de EEG de komende maan
den dergelijke kartelafspraken door de
Europese Commissie nietig zullen
worden verklaard. Met name zullen
hierdoor bedrijven als Grundig
AEG worden getroffen, die fcich in het
verleden sterk hebben gemaakt in het
opbouwen van gesloten distributie-sy
stemen.
Het lijkt voorts waarschijnlijk dat
deze uitspraak ook voor V. en D. uit
komst zal brengen. Dit warenhuis is
namelijk vorige week uitgesloten van
levering van AEG-produkten, daar
men zich niet hield aan de geadviseer
de verkoopprijzen. Volgens de uit
spraak van het Hof zou V. en D. niet
uitgesloten mogen worden van leve
ring en volgens het beleid van de Ne
derlandse regering is V, en D. vrij in
het vaststellen van zijn verkoopprijzen.
De uitspraak van het Hof be
tekent vergroting van de invoer-
mogelykheden zonder verplichtin
gen voor de handel op prijzenge-
bied. Voor tal van artikelen kan
dit in de toekomst prijsverlaging
meebrengen. Goed nieuws dus
voor de consumenten.
Overigens is het Hof in Luxemburg
niet tegen alle rechten op alleenver
koop. Wanneer de alleenvertegenwoor
diging van een merk in een bepaald
land de stroomlijning van de handel
en de efficiency van het bedrijf ten
goede'komt, wil het Hof de alleen ver
koop accepteren. Dit in tegenstelling
tot de Europese Commissie, die de al
leenverkoop reeds afwees op grond van
strijdigheid met artikel 85 van het ver
drag van Rome. Het Hof acht echter
de rechten tot alleenverkoop alleen
onjuist, indien dergelijke afspraken
remmend werken op het vrije verkeer
tussen de landen. In de zaak Grundig-
Zuiniger
AAN de Tweede Kamer, die, zeker
wat de oppositie betreft, niet
zuinig was met haar kritiek op het
regeringsbeleid, heeft de minister
van financiën beloofd dat hij zelf
wat groter zuinigheid zal betrach
ten.
Het zal ook hierop neerkomen dat
het stellig ambitieuze regerings
program van dit kabinet in gema
tigder tempo wordt uitgevoerd.
De regering heeft het in dit debat, zo
kort voor de Kamervacantie, niet
gemakkelijk gehad, maar ook de
liberale voorganger van de huidige
socialistische bewindsman heeft het
kwaad te verduren gekregen, al
was de wijze waarop vertrouwelijke
stukken tegen hem in de strijd wer
den geworpen niet fraai.
Maar we hebben het vaker gezegd:
politiek is en blijft een hard bedrijf.
Na het debat zelf van deze week
is nog duidelijker geworden wat
we reeds stelden: het zal nu op de
in september in te dienen begroting
moeten aankom, j.
Deze week was het nog het beeld
van een waakzame volksvertegen
woordiging tegenover een regering
die van wanten weten wil, maar
welker afremming nu toch wel bij
zonder onvermijdelijk was gewor
den.
Inhalen
\fOORAL thans, nu zovelen „tus
sen de wielen" zitten moet de
nieuwe actie van het Verbond voor
Veilig Verkeer welkom zijn.
Voor vele verkeersongelukken zijn
met name twee oorzaken te noe
men: inhalen op een onjuist mo
ment. en andere misrekeningen
daarbij. Een aardige slagzin moet
dit tegengaan.
We achten dit een gelukkige opzet
met een even gelukkige vondst.
De mens van vandaag, die al zo
bijster veel aan het hoofd heeft,
heeft behoefte aan gemakkelijk
aansprekende zegswijzen die zich
als het ware in hem vasthaken en
die hij niet meer „kwijtraakt" niet
alleen, maar waarmee hij als het
ware aan het spelen gaat.
De wereld van de reclame Wist dat
allang, maar ook andere sectoren
van het maatschappelijk leven gaan
van deze wetenschap meer en meer
gebruik maken.
Ook diegenen die een oogje houden
op het verkeer doen het en voor
hen is de nieuwe vondst niet de
eerste.
Men mag van harte hopen dat het
helpen zal. Mensenlevens immers
zijn hoogst kostbaar.
Kernwapens
JN Amerika zijn twee groeperingen.
De éne wil concessies aan de
Sowjctunie doen inzake een verdrag
tot niet-verspreiding van kernwa
pens, de andere streeft nog steeds
naar de verwezenlijking van een
soort Europese kernmacht, waarin
ook West-Duitsland is opgenomen.
President Johnson zou wat voelen
voor de eerste redenering, die in
houdt, dat West-Duitsland nooit me
de-eigenaar van kernwapens moet
kunnen worden; Bonn moet daaren
tegen wel bij de besluitvorming en
planning betrokken blijven.
Als de Amerikaanse regering deze
zaak, die zwaar weegt in het door
de Duitsers geteisterde Rusland, kop
pelt aan onderhandelingen over de
Duitse kwestie en de Europese vei
ligheid, zou dit wel eens een flinke
stap kunnen betekenen op weg naar
meer ontspanning.
Luisterapparaat in State Department
WASHINGTON Twee Tsje
chische diplomaten in Washing
ton hebben geprobeerd een luis-
tcrapparaat te plaatsen in het
Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken. Zij zijn echter
verraden door een „dubbel
agent", die op dit ministerie
werkte.
Deze dubbelagent moest van de Tsje
chen het apparaat in het kantoor van
de afdeling Oosteuropa van het State
Department binnensmokkelen. Dat deed
hij ook maar in plaats van het appa
raat ergens te verbergen overhandigde
de „dubbelagent" het aan het FBI.
Een Tsjechische attaché had later bij
de dubbelspion. Frank J. Mrkva gehe
ten, geklaagd dat het apparaat niet
werkte, maar deze slaagde erin de
kwestie op de lange baan te schuiven.
De Amerikaanse regering heeft in
middels Jiri Opartny een lid van de
Tsjechische ambassade, tot persona
non grata verklaard. De andere bij de
samenzwering betrokken Tsjech Zde-
nik Pisk, werkt bij de Verenigde Na
ties in New York en de regering heeft
secretaris-generaal Oe Thant ingelicht,
aldus een mededeling van het State
Department.
Amerikaanse functionarissen noem
den een bewering van de Tsjechen vol
gens welke het apparaat 20 minuten
heeft gewerkt niet juist Toen dub
belspion Mrkva op 6 juli voor het
laatst contact met Opartny had,
had deze hem verzocht het apparaat,
bijvoorbeeld in het kantoor van de on
derminister van buitenlandse zaken
George Ball te plaatsen.
Mrkva verklaarde de Tsjechische diplo
maten herhaaldelijk te hebben ontmoet:
In parken, voor theaters en in winkel
centra. Er z(jn zelfs foto's aanwezig.
Eerst was hem om officiële documenten
gevraagd. Hij leverde een telefoonboek
van Buitenlandse Zaken, persberichten en
bestuursrapporten. Van eind 1961 tot nu
toe hadden de Tsjechen liem voor z(jn
diensten ongeveer twaalf en een half
mille uitbetaald.
PASADENA De „Verkenner 1",
Amerika's „oog op de maan", zendt
geen foto's meer naar de aarde. De te
levisierobot viel gisteravond plotseling
uit. Er zyn duizenden opnamen ge
seind.