Water project
een succes
PRIJSVERLAGING
VAN HALL FAALDE
ZEKER 14 JUNI
"besa
NS-personeel
krijgt 12
pet. meer
India dankbaar
Indore geholpen
Overvaller
wou komen
solliciteren
VREDESTEIN
Vooral defensie moet
een veer laten
Kunstgebitten
,Johnson misleidt zelfs
zijn beste vrienden9
De zaak
begint pas
7
DINSDAG 5 JULI 1966
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Het Nederlandse
waterproject in Indore (India) is een
groot succes geworden. De Neder
landse boormeesters Volkerijk en Van
Aken zijn er in geslaagd in het dro-
ge gebied in drie dagen water aai
te boren, terwijl andere daar wer
kende machines tenminste drie maan
den nodig hadden. De Nederlandse
boormachine (kosten ca 1 miljoen)
heeft het door watergebrek geteis
terde Indore van zijn belangrijkste
probleem verlost.
Dat de Nederlandse hulp wordt ge
apprecieerd blijkt uit het feit dat de
minister van landbouw van de staat
Madhya Pradesh de derde put offi
cieel in gebruik stelde. De pers toont
grote belangstelling. Het boorproject
is frontpaginanieuws in India.
De honger
Tot nu toe zijn in totaal door de
Stichting „Eten voor India" ruim
11.000 ton verscheept aan melkpoeder,
rijst, havermout, tarwebloem, alsme
de enkele miljoenen vitamine-prepa
raten, in totaal tot een waarde van
ruim 11 miljoen gulden.
Gezien de grote toevoer van voe
dingsmiddelen uit allerlei landen is
er thans overleg gaande met de In
diase autoriteiten over financiële of
materiële hulp voor de tweede fase
in de bestrijding van de honger, nl.
bevordering van de gunstigste voor
waarden voor de eerstvolgende oogst,
waarbij in eerste instantie aan kunst
mest wordt gedacht.
Tevens oriënteerde het Stichtings
bestuur zich omtrent deelname aan
projecten, die de verbetering van de
voedselproduktie op langere termijn
beogen.
Het waterproject in Indore, dat
aanvankelijk voor drie maanden was
gepland met het doel het nijpende
watergebrek op te heffen, zal ten
minste 1 jaar worden doorgezet ten
einde in de toekomst de watervoor
ziening te garanderen.
Door de Stichting „Eten voor In
dia" is nagegaan of de gezonden goe
deren op de vooraf bestemde plaat
sen en in de goede handen zijn te
rechtgekomen. Dit onderzoek heeft
uitgewezen, dat hierover geen onge
rustheid behoeft te bestaan.
Nog steeds komen op giro 100200
giften binnen of worden de resulta
ten van 19 februari aan het actiebu
reau doorgegeven.
Op dit moment is ruim 25% mil
joen ontvangen.
AMSTERDAM Een rover, die op 21
januari met een revolver rakelings langs
de 70-jarige kassier van een uitzendbu
reau aan het Rokin sehoot, vertelde gis
teren voor de rechtbank dat hij eigenlijk
was komen solliciteren.
kocht een revolver van een Duitser (om
het in een Amsterdams café te verko
pen), laadde het wapen (om het te kun
nen demonstreren), toog naar het uitzend
bureau Manpower (om te solliciteren),
vroeg de kassier of hij ƒ25 kon wisselen
(om te zien met wat voor mensen hij te
maken zou krijgen), wou plotseling een
wisseltruc toepassen (zonder te vermoe
den hoe zoiets gaat), bedreigde in een
opwelling de kassier en ging er. na te
hebben geschoten, met 2950 vandoor.
De psychiaters noemen hem een ver
eenzaamd mens. Wandelen en naar de
radio luisteren was het enige dat hij
lange tijd deed. Hij zou verminderd toe
rekeningsvatbaar zijn geweest.
De eis luidde vijf jaar gevangenisstraf
:n terbeschikkingstelling van de rege-
Spaareffecten bij
hoger inkomen
DEN HAAG De maximum inko-
nensgrens voor de aankoop van spaaref
fecten (met fiscale tegemoetkomingen) is
verhoogd van 12.000 tot 15.000. Dat
bedrag geldt ook voor het premiespaar-
tevreden zijn
GEEN 6 MILJARD VOOR BOUW
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Uit de nota van
minister Vondeling (zie pagina 1)
bl(jkt dat de temporisering van
de investeringen het sterkst is in
de sector Defensie, namelijk voor
307 miljoen.
Dit bedrag heeft betrekking op o.
bewapeningsapparatuur. voertuigen, m
nitie en bouwwerken. Het effect hieiv
op de kasuitgaven over 1966 wordt op
rond 33 miljoen geschat.
Bij binnenlandse zaken heeft de tempo
risering in hoofdzaak betrekking op de
bijdragen in de bouwkosten van politie
bureaus en de aanschaffing van machi
nes bij de Staatsdrukkerij. Bij Onder
wijs en wetenschappen is een temporise
ring van 39 min. voorzien, die in hoofd
zaak betrekking heeft op de scholen
bouw, maar daaruit vloeit voor 1966 vrij
wel geen uitgavenverlaging voort. De in
vesteringsopschorting bij Volkshuisves
ting en ruimtelijke ordening gaat ten
koste van de nieuwbouw door de Rijks
gebouwendienst.
Bouivproduktie
Over de bouwpoduktie merkt minister
Vondeling in zijn nota op, dat zowel de
afremming van de investeringen bij de
centrale overheid als de Invloed i
(Van r rze soc.-econ. redactie)
UTRECHT Met ingang van 1 juli jl.
gaan de 'onen en salarissen voor het
28.000 man i?llend XS-personeel mei 121
procent omhoog. Hiervan zal bovendien 7 j
procent een terugwerkende kracht beb-
ben tot 1 januari 1966. Het College van
Rijksbemiddelaars keurde gisteren de
nieuwe cao voor het NS-personeel, die
een looptijd r eeft van drie jaar goed. In j
1967 en 1968 gaan de lonen telkens nog
eens met 2 procent extra omhoog. Hier
mee is bij de NS op basis van bet
rapport-Van der Dussen een loonacli- i
tersiand van in totaal 9 procent Inge- j
haald.
Op één punt brachten de rijksbenr- Ade
laars een wijziging in het ontwerp-cao.
De vijf procent extra voor 1966 zal name
lijk op dit moment nog niet over het
eerste half jaar betaald mogen worden.
Voor deze vijf procent moet het
NS-personeel wachten tot begin januari
van het volgend jaar. Hiermee is voldaan
aan de richtlijn van de regering dat per
tinente loonachterstanden slechts voor de
helft in 19S6 ingehaald mogen worden
De vervoersbonden toonden zich teleur
gesteld over c.e beslissing van de rijl^sbe-
middelaars. ij wezen erop dat de oon-
den de inhaling van de loonachterstand
reeds in Je tijd gespreid hadden door
twee procent naar 1967 en nog eens twee
procent na-ir 1968 ;e verschuiven. Naar
het oordeel -an de vakbonden hadden de
rijksbemiddhaars volgens de richtlijn
van de regering per 1 juli ook de volle
negen procent extra kunnen uitbetaüen
en begin volgend jaar de negen procent
over het eer;te halfjaar 1966
Thans is het NS-personeel het slachtof
fer geworden van een dubbele spreiding
loonsverhoging van 9 pro-
re sector tot gevolg zullen hebben, dat
de aanvankelijk voor 1966 verwachte
bouwproduktie van 6.000 min. niet ge
heel zal worden gehaald. Het ziet ernaar
(Advertentie)
Goed bericht voor de bezitters van
Dentofix - een nieuw aangenaam en
hygiënisch poeder - brengt uitkomst voor
olie loszittende of losrakende kunstgebitten.
Een weinig Dentofix, 's morgens op de
plaat gestrooid, houdt Uw gebit de gehele
dag, onder olie omstandigneden, vast en
i zeker op zijn plaats.Tevredenheid gega
randeerd. Verkrijgbaar in discrete, neutrale
plastic flacons, prijs f. 2,35, bij apotheken
en drogisterijen.
uit, dat de sector gebouwen het dit jaar
met 90 min. minder zal moeten doen.
De investeringen die opgeschort wor
den, omvatten in totaal een bedrag van
580 min., maar dit heeft slechts voor
88 min. een verlagende invloed op de
rijksbegroting voor 1966. Het totale verla
gende effect op de rijksuitgaven in 1966
van de drie maatregelen (personeelsstop,
opschorting investeringen lol 1 uktober,
terughoudendheid t.a.v. andere uitgaven)
kan hoogstwaarschijnlijk op 159 min.
worden gesteld.
Minister Vondeling noemt dit effect
„bijzonder welkom" nu de begroting-1966
„door verschillende oorzaken belangrijk
zal worden overschreden". Hij voegt er
echter aan toe, dat de invloed van de
drie maatregelen op de uitgaven 1966
onzeker is, met name wat de temporise
ring van de investeringen betreft, omdat
deze invloed mede afhangt van wat t.z.t.
voor de periode na 1 oktober a.s. wordt
besloten.
Galareceptie
Beatrix en
Claus
PARAMARIBO Meer dan twaalf
honderd mensen hebben gisteravond
van een galareceptie in het gouver
neurshuis gebruik gemaakt om prin
ses Beatrix en prins Claus te begroe
ten.
Het prinselijk paar wandelde, ver
gezeld door gouverneur De Vries, de
feestelijk verlichte palmentuin in,
hier en daar een praatje makend met
mensen, die de Prinses van vorige
reizen kent.
Aan het einde van de avond speelde
een militaire kapel, die de gehele
avond voor de muzikale omlijsting
had gezorgd, de beide volksliederen.
De besturen van de beide Joodse
gemeenten in Paramaribo waren niet
op de galareceptie aanwezig. Wel
hebben een aantal leden van de Jood
se kerk het prinselijk paar de hand
gedrukt.
Tijdens het prinselijk bezoek van
maandag aan de in aanbouw zijnde
markt te Paramaribo heeft de po
litie een man aangehouden die een
rode helm droeg met daarop een
doodskop en een hakenkruis geschil
derd. De helm is in beslag genomen.
De man verklaarde, dat hij alleen
maar de aandacht had willen trek-
Reston beschuldigt president
Lichtere straffen
voor provo's?
AMSTERDAM Straf'cn \an drie
maanden (waarvan twee voorwaarde
lijk) en 300 gulden boete (plus twee
maanden voorwaardelijk) werden giste
ren geëist tegen twee jongelui, die „Pro-
vokatie" no. 13 hadden verspreid.
In dit geschrift werd opgeroepen tot
een verboden demonstratie op 2 april.
Voor hetzelfde feit is ds provo Hans
Tuynman tot drie maanden onvoor
waardelijk veroordeeld. Da officier van
justitie overwoog dat de een, de 19 jari
ge kunstschilder R.B., niet zoals Tuyn
man zelf iets aan de tekst had gedaan
en dat de ander, de 18-jarige scholier
T.B., meer een meeloper was.
De raadsman, rar. dr. Benno Stokvis,
gewaagde van een „ergerlijke mate
van willekeur en rechtsongelijkheid bij
toepassing van het demonstratiever
bod". Volgens hem stond nooit van te
voren vast of een demonstratie op het
kritieke moment wel of niet verboden
was. Bij sommige ongeoorloofde de
monstraties had de politie zelfs vriende
lijke aanwijzingen gegeven.
(Van een correspondent)
WASHINGTON James Reston. één
van de meest gerespecteerde politieke
commentatoren van de Verenigde Sta
ten, heeft president Johnson openlijk
de oorlog verklaard. In zijn betaamde
kolom in de „New York Times" schrijft
hij dat de regering Johnson het ver
trouwen, dat zij verworven had in
haar beoordelingsbekwaamheid en
waarheidsliefde heeft verspeeld en dat
zij dit waarschijnlijk niet meer zal te
rugwinnen. Zij heeft niet alleen haar
vijanden, maar ook haar vrienden
misleid.
Met de bombardementen op de olie-
opslagplaatsen nabij Hanoi en Haip
hong, aldus Reston, heeft de regering
Johnson thans bijna alles gedaan
wat zij heeft verklaard niet te zullen
doen, met uitzondering van het bom
barderen van China. Het einde van
deze droefgeestige episode uit de Ame
rikaanse geschiedenis is nog niet in
De regering heeft gezegd niet te
streven naar een militaire oplossing
maar zij streeft daar nu duidelijk wèl
naar. Zij heeft verklaard alleen in
Vietnam te zijn om een wettige rege
ring te helpen zichzelf te verdedigen,
maar is er tenslotte toe overgegaan
een militaire kliek te steunen, die he
lemaal geen regering is, niet wettig en
zichzelf ook niet werkelijk verdedigt.
Bedrog
„Het bedrog van deze regering, ge
pleegd in naam van verheven en zelfs
nobele principes, is moeilijk te evena
ren" aldus Reston Zij heeft de 17de
breedtegraad overschreden na te heb
ben verklaard dit niet te zullen doen.
Zij is in het offensief gegaan, na te
hebben gezegd alleen een aanval van
de vijand te zullen beantwoorden. Zij
zou zich nooit in een grote oorlog op
Aziatisch grondgebied mengen, maar
heeft dit wel gedaan."
De president heeft zich zelfs niet aan
ziin onjuiste besluiten gehouden.
Hij heeft gezegd niet te zullen onder
handelen, maar deed vervolgens wel
een aanbod in die richting. En hij heeft
vervolgens die kans weer teniet gedaan
door te weigeren te onderhandelen met
de leidende figuren van de vijand,
tegenover wie hij zich geplaatst ziet.
..Hij heeft niet alleen zijn vijanden,
maar ook zijn vrienden misleid."
Verbitterd
Reston beweert, dat het resultaat is,
dat er bij de „havikken" evenveel ver
warring over wat nu zal volgen bestaat
als bij de „duiven". Er is „geen enkele
grote natie ter wereld, die het laatste
avontuur van Johnson in Hanoi en
Haiphong steunt."
Reston besluit het meest verbitterde,
boze en mogelijk moedigste commen
taar, dat liij waarschijnlijk ooit
geschreven heeft tegen de president
met de woorden „zijn handelingen
schijnen niet door een bepaald beginsel
geleid te worden. Er is hier zeker spra
ke van weinig vertrouwen in de offi
ciële verklaringen. De macht van Ame
rika is groot, maar het vertrouwen ge
ring. behalve dan in het jeit, dat die
macht door Lvndon Johnson nog wel
tot 20 januari 1973 zal worden uitgeoe
fend".
De zaak-Van der Molen is met name belangrijk voor de ambte
naren, die zich in hun rechtszekerheid bedreigd voelen. Daarom is
het onderzoek van de „wijze mannen" zo belangrijk. De Amster
damse hoofdcommissaris maakte immers niet alleen fouten. Want
AMSTERDAM ,,De hoofdcommissaris is te weinig als
coördinerende figuur opgetreden. Hy heeft zich alleen een enkele
keer by relletjes laten zien zonder daadwerkelijk aan de acties
deel te nemen". Dit verwijt is de heer Van der Molen meer
malen gedaan ook in de Kamer- en Raadsdebatten. De H.C. heeft
hierop niet gereageerd. Hij was de grote zwijger van de laatste
maanden. Dit typeert hem. Hij mag dan binnenskamers mis
schien weieens van zijn ongenoegen hebben laten blijken, naar
buiten is hij altijd de correcte politie-officier geweest, die zich
zo weinig mogelijk in het openbaar uitliet.
hij al op persconferenties
verscheen, het was meer om te luiste-
dan om zelf te spreken. Het is naar
ons weten zelfs nimmer voorgekomen,
dat hij zijn woordvoerders corrigeerde.
nam gewoon de verantwoordelijk
heid voor wat zij zeiden op zich.
Men kan de heer Van der Molen dan
ook geen gebrek aan verantwoordelijk
heidsbesef verwijten. Dat zou men de
burgemeester nog wel kunnen doen.
De H.C. was in de nacht van de 13c
juni jl. op het hoofdbureau aanwezig
had zich terstond van het gebeuren
op de hoogte gesteld.
De burgemeester wist op de morgen
in de 14e juni nog niet, hoe ernstig
de situatie was en hij wist blijkens een
acht uur opgenomen radio-inter-
ook nog niet, of hij zijn reis naar
Parijs zou uitstellen of niet.
Niet doortastend
Hier moet worden opgemerkt, dat de
burgemeester zich trouwens de dag
van „DE REL" als een weinig door
tastend man heeft laten kennen:
Kortom als burgemeester van dc
hoofdstad heeft de heer Van Hall op
die 14e juni volledig gefaald. Men zegt
dat de hoofdcommissaris in eerste
instantie de verantwoordelijkheid
droeg. Maar men ziet volledig over het
hoofd, dat de burgemeester voor de
wet verantwoordelijk is voor het hand
haven van de openbare orde en de
publieke veiligheid.
Er wordt veel gefluisterd. Vooral op
het hoofdbureau van politie. De
Amsterdamse politiemannen hebben
geen vertrouwen meer in de heer Van
Hall. Weliswaar heeft hij naar buiten
de H.C. nimmer enig verwijt gemaakt,
maar binnenskamers zou de hoofdcom
missaris toch wel regelmatig richtlij
nen van de burgemeester hebben ont
vangen.
Vooraanstaande politiefunctiona
rissen in de hoofdstad hebben ons me
degedeeld, dat de burgemeester wel de
gelijk regelmatig met het politiebeleid
bezig was. Hij was altijd bezorgd, dat
het politie-optreden verkeerd zou wor
den uitgelegd en het was de persoon
lijke invloed van de burgemeester, die
in de nacht van de 19e maart het poli-
tie-apparaat, dat eerder op de dag zo
drastisch was opgetreden, praktisch
vleugellam maakte door eenvoudig te
verbieden, dat streng tegen order-
verstoorders zou worden opgetreden.
Onzeker
Hij was wat aarzelend in zijn
woord tot de bevolking Als het publiek belang vordert, dat
u ,j Veel te Ual. de Ilc verdwijnt, eoals de heer Smal-
duidelijke tekenen van onrust, die er ie„broek bet formuleerde, dan vordert
warcri. Itj. reehtseekerheid van de amhtenaar
de heer Van Hall verdwijnt, so
merkte een politieman tegen ons
De burgemeester en niemand anders
heeft de twijfelachtigheid in het optre-
J de politie gebracht.
van rijkspolitie en marechaussee.
1 Hij liet de beslissing
trokken politie-officier" het perso
neel van „De Telegraaf' niet te hulp
te komen voor wat ze was.
Hij moest door de minister van
Bootje
bouwen?
tesa plakband
gebruiken!
Goed materiaal
is het halve werkl
T PLAKBAND DAT KLÉÉFT!
De heren Samkalden en Smallen-
broek, die de heer Van Hall de 14e juni
hebben meegemaakt, weten- dat hij die
dag bijzonder van streek was en in het
beoordelen van de situatie volkomen
tekort is geschoten.
Ieder, die de werkelijke gang
zaken kent, weet, dat de heer Van Hall
uit het onderzoek van de „wijze n
nen" niet zonder kleerscheuren te
voorschijn komt
Niemand begrijpt, waarom de burge
meester dan ook niet de consequenties
uit het gebeuren trekt en de eer aan
zichzelf houdt. Ziin partij zit hem in
de maag. Bezorgd volgden wethouder
]De Wit en fractieleider Van Thijn de
I debatten in de Kamer. „Ik ben niet
i bang voor een onderzoek", zegt de heer
l Van Hall. Trekt hij zijn verdedigingsli
nie rondom het stadhuis of gaat hij
zich verweren achter zijn kontakten
met het departement van binnenlandse
zaken? Is het publieke belang, dat het
ontslag van de heer Van der Molen
moet dienen, de zorg, dat er meer „kop
pen" zullen vallen?
Ook beleid
Minister Smallcnbroek is realist ge
noeg om te beseffen, dat de Kamer en
dan vooral dc K.V.P. meer wil dan een
ministerieel overzicht. Juist voor de be
langen van de ambtenaren is het nood
zakelijk, dat de „wijze mannen" ook
liet beleid van de minister in hun on
derzoek bei rekken. Hoe het onderzoek
staatsreehtclijk verantwoord moet wor
den is een interessante vraag voor de
-cio»T-aPn p„n f,.lt |R amhfpr,a-
renorganisaties. die regelmatig met de
minister aan de tafel Tpten> het naadje
van de kous willen weten.
Niemand gelooft in Den Haag, dat
de zaak nu van de baan is. Integen
deel, .zij begint nu pas. Het zal van
de „zwaarte" van de commissie af
hangen, of men vertrouwen heeft in
het resultaat van het onderzoek. Ook
dat weet de minister.
De zaak-Van der Molen mag niet
leiden tot een gebrek aan vertrou
wen bij de ambtenaren. Wanneer het
ging om een gewoon ontslag zou de
heer Van der Molen zich tot het Amb
tenaren «prerh' ivhhen kunnen wen
den. Hij heeft dat in zijn gesprek
met de minister bewust afgewezen
door mode te delen, dat hij akkoord
zou gaan met eervol ontslag als het
publieke belang dat vorderde.
Datro'Me publieke belang eist echter
ook, dat dc gehele achtergrond van do
\msterdamsc gebeurtenissen uit de
doeken wordt gedaan. De commissie
van „wijze mannen" mag wel veel
wijsheid worden toegewenst.
