Laos is Chaos tesa Snelle weg naar vlot spreken Twistende prinsen in een verscheurd land Concertgebouworkest onder Karei Ancerl A. C. Bensen bij afscheid Ridder Oranje-Nassau 19(j ZATERDAG 25 JUNI 1966 Het domein van de Pathet Lao, de ondoordringbare jungle van Laos, van deel van liet land in hun macht hebben. VIENTANE Laos is een hoogst merkwaardig land. Ogen schijnlijk heerst er rust, zóveel ust zelfs dat men zich in de hoofd stad Vientane in een plattelands gemeente als Emmeloord waant aar onder de oppervlakte broeit "jen gist het. Laos is chaos kan zonder overdrijving gesteld voor- ken, wat meteen al te merken is, ils men het enige behoorlijke hotel lp Vientane, Lane Xang, binnen- Daar, op de leestafel, vindt men alle bewijzen dat er in deze buf- I ferstaat er zijn overigens slechts i 2,5 miljoen Laotiërs op de wereld een psychologische oorlog wordt gevoerd met het verscheurde Viet nam als inzet. Elke avond komt er een loopjon- jen van de Amerikaanse ambassa de binnen, die een heel pakket be- Ogenschijnlijke rust in Vientane REL OM FEISAL BERUST OP MISVERSTAND WASHINGTON Het niet laten doorgaan van het diner ter ere van het bezoek van koning FeisaI van Saoc- di-Arabië aan New York blijkt op een misverstand te berusten. Verscheidene vooraanstaande Amerikaanse Joden en Israëlische diplomaten hebben de hou ding van burgemeester Lindsay van New York afgekeurd. Zij hebben dit gedaan nadat zij kennis hadden geno men van de rede van de koning in het j Arabisch. men van de rede van de koning in het Arabisch. Een deel van de rede van de koning was in de Amerikaanse vertaling weg- I gevallen. Hij heeft tijdens een persconferentie in Washington voor opgesteld dat-hij niets tegen Joden heeft en dat men hem niet van anti-se- mitisme mag beschuldigen, „omdat wij volle neven zijn". In de tweede plaats I gaf koning FeisaI antwoord op een vraag en herhaalde toen slechts het Arabische standpunt wat betreft de „Zi onistische agressie", dat voor niemand die op de hoagte is van de Arabische politiek een verrassing kon zijn. Redaktie „Rode Jeugd" dereen, die zij als een indringer beschouwen. Op 't ogenblik schij nen ze op de hand van de regering, de groene prins dus, te zijn, maar beslist niet omdat ze zich als an ti-communistisch beschouwen. De enige reden is dat hun aartsvijan- in vni ijheid richten neerlegt, die uit de koker van de United States Information Service komen. Maar een andere in dienst van de Russische ambassade. Ook hij heeft een hele stapel stencils bij zich, die de lezer duidelijk moeten maken dat het de Amerikanen zijn niet de Noord-Vietnamezen en Chinezen, die in het oostelijk buur land agressie bedrijven. Vog liste Controlecommissie als je op het landelijke vlieg veld van de hoofdstad van Laos staat, dan rolt er in de zinderende hitte een vliegtuig van de internati onale controlecommissie binnen. Je Indiase, Canadese en Poolse officieren en soldaten uitstappen. Zo op het gezicht zijn het vrienden, je weet dat die hele interna tionale commissie niets en dan ook niets te betekenen heeft, en slechts voor de schijn in stand wordt ge houden. Onderling zijn de heren het er namelijk nog steeds niet over eens, of er nu wèl of gèèn Vietcong-sol- daten via het neutrale grondgebied van Laos Zuid-Vietnam infiltreren. Terwijl het bewijs reeds lang gele verd is dat door de jungle op de grens van Vietnam de zogenaamde Ho Chi Minh route loopt aanvoers- en bevoorradingslijn van nationalistische nistische infiltranten blijven de 'li Polen zeggen dat dit nooit met kerheid is geconstateerd. Een machtig lichaam dus, die internatio nale controlecommissie, omdat waarnemingen pas waarnemingen zijn, als alle betrokken nationalitei ten hetzelfde beweren. Als journalist constateer je nog veel meer in Vientane. Vietnam mag dan in zichzelf verdeeld zijn, de wereldpolitiek heeft Laos totaal verscheurd. machtsstrijd communistische strijdkrachten staan, met op macht beluste en cor rupte generaals en kolonels, met Amerikanen en Russen die elkaar de loef trachten af te steken en met een koning, die in feite niets te vertellen heeft. Drie prinsen Vroeger waren het drie prinsen, die elkaar naar de kroon staken. Boen Oem, de enige, echt westers georiënteerde prins, op wie de Amerikanen eens ten ontrechte hun hoop hadden gevestigd, heeft er echter de brui aan gegeven. On dit moment althans speelt hij niet meer mee in het politieke orkest van Laos, dat nog slechts op zijn ontbinding wacht. De man, die dit nog wel doet, is de premier, prins Souvanna Phou- ma. Hij is iemand van goeden wil le, maar aan handen en voeten ge bonden door de chaos in zijn in elk opzicht failliete land. Hij staat aan het hoofd van een verlamde regering. Z'n grootste te leurstelling moet wel zijn dat hij in het neutralisme heeft geloofd, zonder rekening te houden met de ondergrondse methoden, die de communisten er op nahouden. De gevaarlijkste tegenstander van Souvanna Phouma (de groene prins) is zijn halfbroer Souphanou- vong (de rode prins). Hoewel de laatste plaatsvervangend mi nister-president is, en ook nog de portefeuille van economische zaken beheert, heeft hij zich sinds 1963 niet meer in de hoofdstad Vientane laten zien. Ergens in de rimboe leidt hij de Pathet Lao, de commu nistische strijdkrachten, die het grootste deel van het land in hun macht hebben. Langdurige strijd Hoewel in Laos niet van hevige strijd kan worden gesproken tus sen de regeringsstrijdkrachten en de communistische troepen, is er wel sprake van een langdurige strijd. De Vlakte der Stenen Krui ken, nu al jaren in het wereld nieuws, is nog altijd hèt oorlogster- AMSTERDAM De raadkamer van de Amsterdamse rechtbank heeft de vor dering van de officier van justitie tot afgifte van een bevel tot gevangenhou ding van de vier redaktieleden van „Ro de Jeugd" afgewezen. Gisteren zijn ze in vrijheid gesteld. De vier jongelui werden 19 juni gear resteerd wegens opruiing en belediging van het openbaar gezag in bulletin nr. 3 van „Rode Jeugd", een uitgave van de Marxistisch-Leninistische Jongeren". Op Veluwe moet nog werk zijn De politie gaat aan boord van de piratenzender Radio City die gevestigd is in een oud oorlogs fort. De zender is in beslag ge nomen nadat het hoofd, Reg Calvert, vermoord is gevonden in de villa van Oliver Smedley. voor man den: enkele stammen uit de vlakte, zich bij de Pathet Lao van de rode prins hebben aangesloten. Souphanouvong bekleedt in het voormalige Indochina een sleutel positie. Zijn strijdkrachten hebben tot taak de Ho Chi Minh route open te houden, die niet alleen door Laos maar ook door Cambod ja loopt. Langs deze weg slagen de Noord-Vietnamezen er steeds weer in Zuid-Vietnam te infiltreren, en het Amerikaanse leger daar veel last te bezorgen. Geen wonder dan ook dat er in Laos van grote Amerikaanse aktivi- teiten kan worden gesproken. En heus niet alleen op het econo mische, maar ook op het militaire De bei'gstammen worden zoge naamd bevoorraad met rijst, maar in de voedselzakken, die per para chute uit kentekenloze vliegtuigen worden gegooid, bevinden zich veel wapens. Er zijn bovendien nogal wat Amerikaanse en ook Franse militaire adviseurs, die de rode vloedgolf zoveel mogelijk trachten te keren. HARDERWIJK In de komende vijftien jaar zullen er 20.000 tot 30.000 mensen meer werkgelegenheid en woonruimte in het noordwest-Veluwe- gebied moeten vinden dan op het ogen blik. Het maximum dat voor 1970 was beraamd is thans al overschreden. Dit deelde de voorzitter van de Stichting tot ontwikkeling van dit gebied, drs. A. D. W. Tilanus, gisteren mee Veroveraars dreigen niet vernieling LONDEN De tien manen en de ene vrouw die enkele dagen geleden het radi ostation Radio City overmeesterden, heb ben vrijdag gedreigd het station te ver nielen als er pogingen worden gedaan de bezetters te verdrijven. Jeugdige André Watts pianosolist De het .de Theems-monding gelegen station hebben drie technici laten gaan, maar hen ge waarschuwd dat pogingen om het station te heroveren grondige vernieling tot ge volg zal hebben. Mevrouw Calvert, echtgenote van de vermoorde leider van Radio City, heeft haar advocaten opdracht gegeven een ak- tie te ondernemen tegen de bezetting van het station. Bekwaam bestuurder gaat heen (Van onze sociaal-economische redactie) i In 1956 werd de heer Bensen tweede I voorzitter en in 1961 penningmeester van de Chr. Bedrijfsbond voor Handel. Ban ken en Verzekeringsbedrijf (de voormali ge chr. beambtenbond). UTRECHT De heer A. C, Bensen. meer dan 35 jaar werkzaam geweest in dienst van de christelijke vakbeweging, heeft gisteren met een drukbezochte re ceptie afscheid genomen van zijn werk kring. Tot de vele autoriteiten, die de heer Bensen de hand kwamen drukken, behoorde ook mr. H. L. Fagel, plaatsver vangend directeur-generaal voor sociale voorzieningen in arbeidsverhoudingen van het ministerie van sociale zaken en volksgezondheid. Hii kon de heer Bensen namens II. M. de Koningin zijn benoe ming tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau meedelen. heeft zich bij de Ned. Chr. Beaaibten- bond vooral beziggehouden met de be roepsgroep leidinggevend en toezichthou dend personeel. Jarenlang is hij ook districtsbestuurder in algemene dienst ge weest, wat, zoals de voorzitter van het CNV, de heer Van Eibergen, verklaar de, betekent, dat je ongeveer voor alle activiteiten binnen de vakbeweging ge bruikt wordt. Internationaal Vele zijn ook de activiteiten geweest, die de heer Bensen heeft ontplooid op internationaal terrein. Sinds september 1954 was hij penningmeester van het in ternationaal verbond van kantoorbedien- De heer Bensen gaat zich echter nog niet volledig uit het actieve leven terug trekken. Hij gaat weliswaar met pensioen, maar hij blijft de zaken van de chr. bond van kapperspersoneel beharti gen en hij blijft als zodanig ook verte genwoordigd in de verbondsraad van het CNV. Tevens blijft hij gemeenteraadslid van Utrecht voor de CHU. Hoezeer zijn politieke activiteiten gewaardeerd wor den, bleek gisteren uit de aanwezigheid van de burgemeester van Utrecht, jhr De Ranitz, op de afscheidsreceptie. Ook bij het werk van de Utrechtse Christelijke Besturenbond blijft de heer Bensen tief betrokken. AMSTERDAM Het concert van vrij. dagavond door het Concertgebouworkest was in meer dan één opzicht belangwek kend: gastdirigent was de Tsjech Karei Ancerl, die internationale faam bezit; als solist trad op de jonge Amerikaanse pia nist André Watts, en het programma ver meldde een tweetal zelden uitgevoerde composities. Ter opening werd een symfonie in D van de Tsjech Jan Hugo Vorisek gespeeld. Dat deze toondichter een tijdge noot van Beethoven en Schubert was, bleek duidelijk, met name in de hoekde- len. Een meer persoonlijk geluid laat Vorisek echter horen in het romantische tweede deel (Andante), dat wordt geken merkt door vloeiende melodische lijnen en een knappe verwerkingstechniek. Ook het pittige Scherzo bevat enkele origine le vondsten. De uitvoering door het or kest onder de exact leidende Ancerl was verdienstelijk, maar had waarschijnljik meer afgewerkt kunnen zijn na een lan gere voorbereidingstijd. De jonge André Watts, die in de Vere nigde Staten een zeer snelle carrière heeft gemaakt, speelde vervolgens de so lopartij van Liszt's bekende pianoconcert in Es. Deze pianist bleek over een formi dabele technische beheersing te beschik ken. Ook zijn toucher is zeer verzorgd, al hoede hij zich voor een te sterke aanslag bij fortissimopassages. Zijn voor dracht, die typisch romantisch, dus eigen lijk a-modern aandoet, wordt geken merkt door een voortdurend aanwezige musiceerdrift. Dirigent Ancerl wist enke le opvallende tempowisselingen van de solist die voor een eigen karakter van deze interpretatie zorgden met grote slagvaardigheid op te vangen, zodat het geheel in goede samenwerking verliep. De solist kreeg na afloop een ovationeel applaus, waarvoor hij dankte met een toegift: df Nocturne i Na de pauze heeft Ancerl zijn lei dersgaven duidelijk gedemonstreerd tij dens een voortreffelijke weergave van de eerste symfonie van Dmitri Sjostako- witsj. Dit contrastrijke werk, ontstaan o.i. ook een van 's componisten best geslaagde werken od symfonisch gebied gebleven, ook al omdat het de platitudes die in sommige latere werken optreden, mist. Het orkest reageerde uitstekend op de aanwijzingen van de dirigent, zodat de sterk dynamische tegenstellingen, waaraan dit werk zo rijk is, feilloos wer den gerealiseerd. Bijzonder lof ook voor de talrijke prachtige solotrekjes. Het pu bliek enkelen achtten het nodig, om al te gaan applaudisseren, voordat het werk, ingeleid door een geweldige pau- kensolo, aan zijn grandioze slotwending kwam bleek deze weergave bijzonder op prijs te stellen, getuige de langdurige TALENPRACTICUM KOMT AAN PRARTIJKEISEN TEGEMOET Zonder dat anderen het mer- Je zit in Vientane aan de oevers van de machtige, maar modderige Mekong-rivier, en je zou door de Dejrust en de stilte om je heen heel solö gemakkelijk tot de conclusie kun nen komen dat je eindelijk op een plekje in het Chinese achterland - gjvan Zuid-Oost. Azië bent beland, P waar nu eens niets gebeurt. Maar c-a ook hier is 6011 machtsstrijd aan de ölg gang, die niet van vandaag of >rgel gisteren, doch van jaren her da- !rge teert. Slechts het derde deel van Laos staat onder het gezag van de rechtse regering. De grote rest, twee-derde van het hele land dus wordt gecontroleerd door de Pa thet Lao, de linkse nationalisten, io! die geleid en ook getraind worden door Chinese en Noordvietnamese adviseurs. ;tu Laos is een verscheurd land met twistende prinsen, met rege ringstroepen en neutrale troepen, die thans gezamenlijk tegenover de (Van onze onderwjjsredactie) ROTTERDAM Het wordt wel vaak gevraagd in advertenties: Vloeiend Engels en Duits en zo mogelijk ook Spaans", maar wie kan nu eigenlijk zonder zelfoverschatting van zichzelf zeggen dat hij aan deze eis voldoet? Misschien de man of vrouw die het geluk heeft ge had een aantal far en in het buitenland te wonen, maar dat blijft een kleine bevoorrechte groep. De meeste vreemde talen-sprekers in de praktijk hebben hun vaardigheid moeten veroveren uit de beruchte boekjes, die „in het hoofd gestampt" moesten worden. Een lange weg en de resultaten zijn vaak pover. klas van dertig is het niet meer zo dat er 29 permanent werkeloos toezien. Ook voor de docent werkt het practi cum bevrijdend. Hij is nu vrij zijn aandacht te richten op de vorderingen van een enkele student, zonder het werk van de groep te onderbreken. Het is buiten kijf dat het talenpracticum een betere uitspraak aanleert door de constante voorbeelden, terwijl het ge bruik van de koptelefoon een gevoel van isolatie en intiem contact met de taal geeft. Daar komt nog iets bij. De traditionele wijze van lesgeven in de vreemde talen is voor het grootste deel gericht op het leren lezen, de wijze waarop de kennis verkregen wordt gebaseerd op het aanleren van grammaticaregels. Het gehele beeld van de taalstudie wordt beheerst door een methode waar in het vertalen de hoofdrol speelt. De afgelopen jaren hebben echter dui delijk een verschuiving laten zien in de eisen die aan het taalonderwijs worden gesteld. Steeds groter wordt de behoef te aan mensen die een taal niet alleen kunnen lezen, maar ook redelijk sprc- Nu werd het vaak onbeholpen gebruik j van de vreemde taal vroeger veelal I toegeschreven aan onvoldoende studie, terwijl de werkelijke oorzaak is de on voldoende oefening. En daar kan het talenpracticum uitkomst brengen. Nu zijn er talenpractica in vele uitvoerin gen en variërend van super duur tot heel eenvoudig. Om redelijke resulta ten te verkrijgen kan echter een een voudige uitrusting al dienst doen. Een aantal bandrecorders, waarmee ge luidsbanden worden afgedraaid en een paar cabines waar niet alleen de ban den beluisterd kunnen worden, maar waar ook zelfstandig hardop met het lesmateriaal kan worden geoefend. Dat is reeds een volledig talenpracticum. Wat zijn nu de specifieke voordelen van een talenpracticum? In de eerste plaats kunnen alle aanwezige studen ten gezamenlijk hardop oefenen. In een Programma Wil het talenpracticum succes hebben dan is een goed opgezet leerprogramma noodzakelijk. Dat kan de volgende ele menten bevatten: a. De stimulans, of de opgave zelf, die echter reeds een onderdeel van het ant woord moet bevatten ter stimulering van het juiste antwoord. b. Een pauze, waarin ruimte is voor het verwachte antwoord van de stu dent. e. De feedback, of terugmelding, name lijk of het antwoord goed of fout was. d. De reinforcement of de versterking van het juiste antwoord of de juiste Net zo vaak als ze zelf wil kan ze een zin terugdraaien, tot ze de uitspraak van het voorbeeld onder de knie heeft. •an verbetering door de leerling e. De transfert of de overdracht van het geleerde naar een soortgelijk pro bleem waarin op dezelfde wijze als in a., b., c. en d. de student kan nagaan of hij het geleerde kan toepassen in overeenkomstige gevallen. Mike Mansfield: Troepen naar VS terug brengen WASHINGTON De voorzitter van de democratische fractie in de Ameri kaanse Senaat, Mike Mansfield, is het niet eens met de beslissing om dertigdui zend Amerikaanse soldaten er hun fami lie uit Frankrijk naar andere Europese landen over te plaatsen. Hij vindt dat ze naar de VS moeten terugkeren. Zij zou den indirect het rote tekort op de han delsbalans kunnen wegnemen. Volgens Mansfield zijn deze militairen niet meer nodig voor de verdediging van Europa. Herhaaldelijk hebben Dean Rusk en McNamara verklaard dat de Ver. Staten hun troepensterkte in Euro pa niet zullen verminderen. „Tweede Texas" bij Engeland LONDEN Engelse, Amerikaanse en Canadese oliemaatschappijen zijn van plan hun cxploratiewerk naar olie of aardgas in de Noordzee voor de Engelse oostkust te bespoedigen. Ze ontvangen veel optimf-tische rapporten van geolo gen. geleerden en boorploegen, die "3 kilometer uit de kust aan het werk zijn. De voorzitter van de Britse Gasraad deed deze week de voorspelling dat er een „buitengaats Texas" bij Engeland op de stoep zou kunnen liggen, die driemaal de hoeveelheid stadsgas zou kunnen leve ren die momenteel in Engeland wordt verbruikt. Het vele slechte weer op de Noordzee en de bezorgheid van de onderzoekers hun claims zo snel mogelijk te consolide ren, heeft de versnelling van het werk tempo teweeg gebracht. Mogelijk gaat men het ook voor de Schotse kust proberen. Sommige geolo gen menen dat de rotsachtige bodem de kust duidt op aanwezigheid Boeken repareren? tesa plakband gebruiken! Goed materiaal is het halve werk! 'T PLAKBAND DAT KLÉÉFT! Helletjes (S) De heer Groen vindt het inhouden van de twee procent vakantietoeslag onrechtmatig. Aangenomen dat dit. zo zou zijn, ware het dan niet beter ge weest de rechter uitspraak t-e laten doen in plaats van betogen en de zaak plat leggen, waardoor produktie- verlies en groot geldelijke verlies is opgetreden (wie betaalt dat?). Zo'n veertig jaar geleden waren patroons verplicht 70 procent van het loon voor erkende chr. feestdagen door te betalen en daarbij gebeurde het vaak dat ze vlak voor die dagen hun wer kers ontsloegen zodat dezen het hun toekomende toch misten. Om dit te gen te gaan zijn vakantiebonnen in gesteld, dank zij optreden van de vak organisatie. Toen werd wel 5 pro cent ingehouden van ongeorganiseer den En dit duurde tot 1942. Wanneer de heer G. gelijk zou hebben, zou er dus tientallen -aren zijn gestolen. Een blamage voor hen, die zich in die jaren hebben beijverd om betere ver houdingen voor de arbeiders te ver krijgen. En wat die 5 procent verder aangaat: het is nooit zo geweest dat als porti, zaalhuur en andere kosten betaald waren de betrokken bestuursleden voor hun moeite de helft ontvingen van het contractloon om maar niet te spreken van de tekor ten die er veel geweest zijn. Maar de bondsmakkers konden dat ook wel voor niets doen en zo nodig de tekor ten zelf dragen. Argumenten als deze vergroten al leen maar de chaos. Katwijk aan Zee p. Guyt., In de kerk (3) Ik ben het eens met de heer Knoester. die vindt, dat tegenwoordig m de kerk veel te veel aan liturgie wordt gedaan, waardoor de preektijd in het gedrang komt. Het gebed, soms driemaal achtereen, afgewisseld met gezang, soms drie of meer Schriftle zingen, geven mij het gevoel een lang durig programma af te moeten wer ken. En waarom toch de voortduren de wijzigingen in liederen en melo dieën? Waarom toch het vertrouwde kerklied onherkent: r.r soms ver vormd? Ik kan er me niet aan ont trekken dat betweterigheid hier hoog- tij viert. Komt men tot samenzang met leden van andere kerken (ik ben na \an de Gereformeerde), bijv. aan een graf, dan wordt de verwarring het duidelijkste gedemonstreerd. Wat h»1 "H' is ontgaat mij ten enemale. Enerzijds oecumenisch stre ven anderzijds .(in praktische toepas- v?£LSaat memge,en zön eigen weg. en voor leden, die het alle maal bij moeten houden, dodelijk ver moeiend. Vlaardingen j. v. d Zwan *t» de kerk (4 Men komt niet alleen in de kerk om te luisteren naar wat de ander wen komt ook de e'gen aanbid- eng®n en de gemeente mee opbouwen door gezamenlijk Jep'rie- men aan de dienst van Woord en Sacramenten. In de Amersfoort^*» vanghetk s-preke" we bii voorkeur van het „vieren van de liturgie" De vorm van de kerkdienst kan alleen staat Zriai°d Zljn wanncer daarachter gemeente in de ontmie- urorri?ei I?eer sam°nkomt. Dan wordt de viering van de kerkdienct een stuk samen beleefde vreugde héfiA nab«h®id van God. Dan SrLwi® r ie,s anders dan ec-n preekcelegenheid en de kerkdl/ncr l»/ and.er® dan een predikbeurt^ In reformatorische en r.k. krine i«s oo^de hpe/pken vernieuwde bezinning op de belekenis van het sampnirnmo„ hard°dTCiïririte gemcente „die vol hardde in de gemeenschap, de ]«er rpn"»rtoi h-ct J1*'»* Avondmaal te vie-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1966 | | pagina 5