Nieuwe leidse Courant
VAN HALL MAAKTE FOUT
l
JAMIN
Vervolging van
vernielers
Aanvaring tussen tankers
eist 23 mensenlevens
EEN GOEDE REIS...
MOBY DICK
Commentaar
Juffrouw Jones uit
Brightstead
GEEN EIGEN BELEID VOEREN
Drie mannen vormen
centraal commando
Na dwaaltocht van maand
Minder warm
Vrijdag 17 juni 1966 47ste jaargang
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Or. E. DIEMER
Kantoren Leiden
CHRISTEUJK-NATIONAAL DAGBLAD
Telefoon 31441
„Stantvajtieh Ie ghebleven
mijn hert In teghenspoet I"
3,75, p.kw. 11,30 Klachtendienst bezorging 18.00—19.00
•fe Onze eeuw
identiek met de
eerste - pagina
Kernmerk
Het in het wild levende
dier wordt steeds meer
bedreigd. Toch zijn er in
de wereld enkele plaatsen
waar het ongestoord in
eigen omgeving kan leven,
plaatsen, waar als het
ware de wildernis nog
heerst, nationale parken
en reservaten. Zie pag. 9.
De kunst ligt
op straat - pag. 9
Marco Bakker
maakt eigen shoiv
pag. RADIO TV
voor vaderdag
herenflikken
niet duur wel heerlijk
(Van onze parlementsredactie)
T~\EN HAAG Het Tweede-Kamerdebat over de onlusten in Am-
sterdam is gisteravond geëindigd met de verwerping van een
motie-Toxopeus (lib.) om in de hoofdstad de toestand van ver
hoogde waakzaamheid" in te stellen, waarbjj de leiding van de
ordebewaring in handen van de regering, in casu de minister van
binnenlandse zaken, zou komen te liggen. Veel meer dan deze
negatieve Kameruitspraak plus een aantal vage mededelingen van
minister Smallenbrock over de reorganisatie van de Amsterdamse
politieleiding en de concrete uitspraak van minister Samkalden
dat naar de vernielingen in het patronaatsgebouw aan de Marnix-
straat en in het gebouw van De Telegraaf een gerechtelijk onder
zoek zal worden ingesteld, leverde dit debat niet op. Alleen PSP
en CPN eisten met zoveel woorden het hoofd van burgemeester
Van Hall en diens hoofdcommissaris van politie Van der Molen.
De grote partijen dansten als katten om deze hete brij heen.
Wel
ding van de hoofdstedelijke politie
(zie ook elders in dit blad) en drong
a.r. fractieleider Roolvink, later
gesteund door zijn PvdA-collega Ne-
derhorst, voorzichtig aan op een on
derzoek naar de vraag of de huidige
gezagsdragers in Amsterdam nog
wel voor hun taak berkend zijn.
Maar toen minister Smallenbroek in
zijn antwoord hierop volstond met
de mededeling dat bij het komend
onderzoek naar de noodzaak van ver
dere reorganisatie en centralisatie
van het Amsterdamse politieappa
raat „het punt van de leiding in na
dere overweging zal worden geno
men", was daarmee voor de Kamer
meerderheid de kous af.
FOUT
De bewindsman van binnenlandse za
ken trachtte de gekritiseerde leiding in
Amsterdam nog zoveel mogelijk te dek
ken. Hij vond het alleen fout, dat in de
nacht van maandag op dinsdag niet
telefonisch om bijstand voor de ge
meentepolitie is gevraagd. Na de ge
beurtenissen van maandagavond kon
men toch wel vermoeden, dat er
dinsdag ongeregel dheden zouden
plaatsvinden. De rel bij De Telegraaf
overigens „spontaan en onverwachts
geschied na opruiende taal op het Jo-
Daniel Meyerplein". De politie wa:
er niet op voorbereid. Ze beschikte
onvoldoende reserves, omdat tal
van politiefunctionarissen nog uitrust-
Toen de rel ontstond, zag de politie
leiding zich geplaatst voor de moei
lijke keuze een kleine eenheid van 20
a EO man tegen de oproerige massa bij
het Telegraaf-gebouw in te zetten, wat
ernstige gevolgen had kunnen hebben
omdat dan wellicht van vuurwapens
gebruik had moeten worden gemaakt,
of te wachten tot voldoende man
kracht aanwezig zou zijn. Zoals be
kend is tot het laatste besloten. „Die
beslissing heb ik niet hoeven te
men. 't Is heel gemakkelijk om
beslissing te diskwalificeren, r
daar komen we niet verder mee.
Persoonlijk had ik misschien besloten
om wèl mensen te sturen, maar nu het
anders is gelopen, zal ik daar geen
oordeel over vellen".
Mr. Berkhouwer (lib.): „Door geen
politie te sturen had misschien veel
meer bloed kunnen vloeien". Minister
Smallenbroek: „Laten we daar nu niet
over gaan filosoferen. De helden staan
altijd aan de kant. Iedereen betreurt
deze zaak en er zijn ongetwijfeld fou
ten gemaakt, maar als er iets afge
keurd moet worden dan in de eerste
plaats het wilde optreden van hen die
zich aan het meest ergerlijke vanda
lisme hebben schuldig gemaakt". Mr.
Berkhouwer: „Wie had volgens u in de
nacht van maandag op dinsdag politie
bijstand moeten inroepen?". De mi
nister: „Het hoofd van de politie". Mr.
Berkhouwer: „En wie is dat?" De mi
nister: „De burgemeester van de be
trokken gemeente". Mr. Berkhouwer:
„Dat weten we dan eindelijk". De mi
nister: „Dat weet elke middelbare scho
lier. De heer Berkhouwer moet z'n
staatsrecht nog es ophalen".
DRIEMANSCHAP
AI in de morgenvergadering had mi
nister Smallenbroek meegedeeld dat
litieorganisatie is aangebracht. Er is
een centraal commando voor de mobie
le eenheden ingesteld, bestaande uit de
hoofdinspecteurs K. Heyink. A. M.
Koppejan en J. Valken. Zij zijn vrijge
maakt en verantwoordelijk gesteld
voor operaties in het belang van het
herstel en de handhaving van de open
bare orde in de hoofdstad.
Voor vervolg zie pag. 7.
Scheepsramp hij Neiv York
NEW-YORK Vanmorgen vroeg was het aantal geborgen
doden als gevolg van de aanvaring en de daarop gevolgde brand
tussen twee tankers in de nauwe ingang tot de baai van Newark
bij Stateneiland, tot 23 gestegen. Er werden toen van beide schepen
in totaal elf opvarenden vermist. Het aantal gewonden dat in zie
kenhuizen was opgenomen bedroeg meer dan zestig, onder wie
vier zwaargewonden, voor wier leven wordt gevreesd.
Betaling
abonnementsgeld
De abonnees, die in het bezit
zijn van een giro-rekening, doch
ons nog geen machtiging tot
automatische afschrijving van
het abonnementsgeld hebben
verstrekt, verzoeken wij
vóór 1 juli a.s. f 11.30
voor het 3e kwartaal
1966 over te schrijven
op onze postrekening
nr. 58936.
Op uw verzoek verstrekken wij
gaarne nadere inlichtingen over
automatische afschrijving.
DE DIRECTIE
drie hoofdinspecteurs
Heyink, J. Valken en
M. Koppejan (v.l.n.r.)
die de speciale mobiele
brigade in Amsterdam
zullen gaan leiden. Zij
zullen overigens geen
eigen beleid gaan
voeren.
AMSTERDAM Drie Am-
erdamse hoofdinspecteurs, de
:ren K. Heyink, J. Valken en A.
Koppejan, zijn benoemd tot
't centrale commando van de
obiele eenheid van de Amster-
imse politie. Deze benoeming
vam zelfs voor de betrokkenen
in of meer als verrassing. Zij
jn pas gisteren van deze benoe-
ing in kennis gesteld, even
de Tweede Kamer de namen
in deze heren op verzoek van
ikele Kam —l? den bokend
aakte.
Het is niet de bedoeling dat dit com-
ando een eigen beleid zal gaan voe-
n of autonoom zal optreden. Deze
VADER is verrast
riet dat „iets" meer. dan een sleur-
adeautje een paar vogels
ectuur over zijn vogelliefhebber^
-spulletjes voor kooi en volière
oiletartikelen voor de hond een
tevige mand een sterke hals-
'and of lijn
en Uzelf zult ook verrast zijn want
FAMA heeft het beter!
Breestraat 3 - Tel. 33311
mobiele eenheid, met op haar toer
beurt als commandant van dienst de
hoofdinspecteur, blijft onder het ge
zag van het hoofd van de politie, bur
gemeester Van Hall en de hoofdcom
missaris van politie, de heer H. J. var
der Molen, staan.
De mobiele eenheid zal slechts ir
actie komen en optreden, als de com
mandant van alle politie-eenheden.
die belast is met de bestrijding var
ongeregeldheden in de binnenstad, dat
noodzakelijk acht. Er veranderdt in de
commandovoering van de mobiele
eenheid alleen dit, dat nu drie vaste
commandanten zijn aangewezen.
Voordien werd het commando van de
mobiele eenheid bij toerbeurt door
hoofdinspecteurs en oudere inspec
teurs verricht.
De heer Heyink is de laatste maanden
secretaris van de politievoorlichtingscom-
missie. Tevens is hij chef van het bureau
algemene dienst op het hoofdbur. Hoofd
inspecteur Valken is recherche-chef van
het afdelingsbureau Singel. In zijn func
tie heeft hij al vele malen met provo- en
andere relletjes te maken gehad. Nog de
ze week was hij belast met de bewaking
van het Amsterdamse stadhuis. De heer
Koppejan tenslotte is chef van het afde
lingsbureau J. D. Meijerplein, waar dins
dag de demonstratie van de bouwvakkers
werd gehouden. De heer Koppejan is de
oudste van de drie. Hij is 55 jaar en al
dertig jaar lid van het Amsterdamse po
litiekorps.
Burgemeester Van Hall, die de debat
ten in de Tweede Kamer gisteren in de
loge heeft bijgewoond, kreeg na afloop
de vraag voorgelegd, wat hü dacht van
de kritiek die op zyn beleid was uitge
oefend. Hü reageerde hierop met te zeg
gen dat hü deze vraag „krenkend voor
zün persoon" vond.
HOEK VAN HOLLAND
Vadertje Rijn en zijn zijrivieren
zijn een attractie armer. Moby
Dick, sinds een maand van het
zilte in het zoete water verdwaald,
koos gisteravond bij Hoek van
Holland zee, en zal zich wel nooit
meer zo dicht in de buurt van de
mensheid wagen.
Het moet een opluchting voor de wit
te beluga zijn geweest buiten de pie
ren eindelijk weer eens onvervalste
plankton te kunnen happen. Bij de
rijkspolitie en bij Rijkswaterstaat kon
trouwens ook van enige opluchting
worden gesproken, want met boten en
met steeds weer in de ether klinkende
mobilofoongesprekken was de
alsof hij op een staatsiebezoek was
hele dag door gevolgd.
Willy de Walvis, die inmiddels brui
ne vlekken op zijn lakenwitte huid
gekregen heeft „sproeten door de
zon", luidt de simpele verklaring van
kenners dook gistermorgen plotse
ling op de Beneden-Merwede bij Slie-
drecht op. De middag tevoren was hij
nog onder Lobith gesignaleerd toen hij
het Duitse grondgebied weer eens voor
het Nederlandse verwisselde.
IJssel
De IJssel, die hem drie weken gele
den niet uit zijn gevangenschap kon
verlossen een jonge vis kan nu een
maal niet weten dat er tussen 1927 en
1932 in de Zuiderzee een afsluitdijk is
gebouwd liet hij ditmaal aan stuur-
De tankers waren de Brit Alva Cape
11.252 ton en de Amerikaan Texaco
Massachusetts van 16.515 ton. Het
laatste schip had juist de Texacoolie-
raffinaderij, waar het zijn lading had
gelost, verlaten en was uitgaand, de
Alva Cape, geladen met 143.000 vaten
naftaline, was inkomend.
De aanvaring, bver de oorzaak
aarvan men nog in het duister ver
keert, gesohiedde omstreeks kwart
over zeven in de avond. De gevolgen
waren verschrikkelijk. Een ooggetuige
vertelde later: „Ik hoorde een klap,
keek om en zag dat de Alva Cape uit
het water werd gelicht en dat de ge
hele vaarweg een vlammenzee was".
Het vuur greep snel om zich heen,
zelfs zo snel, dat drie sleepboten in de
omgeving van voor tot achter in brand
stonden voordat zij een goed heenko
men konden zoeken. Onmiddellijk wer
den ver strekkende maatregelen ge
nomen. Alle ambulance-auto's werden
naar de baai gedirigeerd en de be
woners van huizen in de direkte na
bijheid werd aangeraden ramen en
vensters open te zetten, omdat men er
rekening mee hield, dat er zich een
ontploffing zou kunnen voordoen.
Een ramp van nog grotere afmeting
ward echter toch voorkomen, doordat
het de brandweer gelukte hoewel
zij ernstig werd gehinderd door een
verstikkende rook het vuur op de
Alve Cape in te sluiten voordat het
vat had gekregen op de vluchtige
naftaline.
Drenkelingen
Door de aanvaring waren tal van op
varenden op beide schepen te water
geraakt. Andere opvarenden trachtten
zich, toen de brand ontstond, door een
sprong in de baai, het leven te redden.
Sleepboten voeren zo dicht mogelyk
langs beide schepen om hen op te vis
sen. Al dadelijk stond vast dat het aan
tal doden groot moest zijn. In een half
uur had men al zeven doden geborgen,
en dit aantal bedroeg tegen het midder
nachtelijk uur reeds vijftien. Tientallen
gewonden werden toen al in de zieken
huizen verpleegd. Dikke rookwolken,
die zwaar boven de baai hingen, be
lemmerden elk uitzicht. Niettegenstaan
de steeg toch nog een helikopter op orr
hulp te verlenen. Helaas kreeg de ma
chine iets in de uitlaat, zodat de pi-
een noodlanding moest maken.
Anatomische les
IJET moge nog zo begrijpelijk zijn
geweest dat onze volksvertegen
woordiging zo spoedig mogelijk door
de regering wenste te worden inge
licht omtrent de ellendige gebeurte
nissen in de hoofdstad en omtrent
de lessen die de regering daaruit
gaat trekken, het debat van gisteren
heeft intussen bewezen, dat de ont
moeting tussen regering en volks
vertegenwoordiging in feite toch aan
de vroege kant is geweest.
Er zijn nog allerlei onderzoekingen
gaande, die, is onze indruk, overi
gens gedegen zullen zijn, en wat
werd medegedeeld over de instel
ling van een driemanschap aan het
hoofd van een mobiele eenheid deed
het voorkomen alsof ook dit meer
was bedacht dan dóórdacht. Het kon
ook wel niet anders.
Daarom kon deze spoedbijeenkomst
weinig meer betekenis hebben dan
een gelegenheid voor de Kamer om
uitdrukking te geven aan haar be
zorgdheid en een voor de regering
om met grote nadruk te stellen dat
ook zij de toestand uiterst ernstig
neemt en naar de ernst van de toe
stand zal handelen. En dat is beide
toch ook van wezenlijk belang.
Wat gebeurd is, had onder geen be
ding mogen gebeuren. De hoge goe
deren van rechtsstaat en democratie
zijn bedreigd door terreur en
anarchie. Gisteren het kon moei
lijk anders is nog voorna
melijk gesproken over de politie die
het, onder helaas niet sterke leiding,
heeft moeten opknappen. Maar wc
zullen in de komende tijd toch meer
naar de diepte moeten afsteken en
ons moeten gaan beraden op het
geen er schuilt achter wat nu is
losgekomen.
Dan is er voor ons allen werk te
over, en niet alleen voor de rege
ring. Want wij allen zijn tijdgeno
ten in een tijd die zijn eigen pro
blemen kent en stelt. Ook van onze
lezers menen wij te mogen ver
wachten dat zij daarin méédenken.
Amsterdam plaatst ons voor een
nieuwe, ditmaal geestelijk anatomi
sche les. En om die onder ogen te
nemen, daarvoor is het zeker niet te
vroeg.
Eenvoudig
Meester
de
ivaring kon de
Strandweer
Zomers met in de middag een iets
frissere zeewind. Temperatuur 25 a 26
graden, bij zeewind 3 4 4 graden lager,
zeewater 16 graden.
Vooruitzichten: In het zomerbeeld
andert weinig al blijft de onweerskans
aanwezig. Een eventuele onweersbui zal
echter geen belangrijke weersomslag
kunnen brengen.
DE BILT Koeler weer met ver
anderlijke bewolking en plaatselijk
enkele regen- of onweersbuien. Over
wegend matige wind tussen west er
zuid.
brandweer melden dat.r
de Amerikaanse tanker meester was.
De Alva Cape lag op dat moment als
en geweldige onontplofte bom in de
i-aterweg, aan belde oevers waarvan
zich vele industrieën bevinden. Nog een
uur later was het zeker dat het gevaar
van toch nog een ontploffing was ge
weken.
De Bayonnebrug, die ongeveer 170
meter van de plaats van de aanvaring
ligt, is voor alle verkeer gesloten. Dat
was nodig omdat het niet denkbeeldig
was, dat zij vlam zou vatten.
Vanmorgen vroeg werd nog bekend
gemaakt, dat vermoedelijk ook de gezag
voerder van de Amerikaanse tanker om
het leven is gekomen.
boord liggen. In volle vaart verwissel
de hij de Rijn voor de Waal, telkens
even met zijn machtige lichaam boven
de waterspiegel -oprijzend om zuurstof
te happen.
Voor vervolg zie pag. 5
vrijdag 17 juni (10—22 uur) zaterdag 18 juni (10—19 uur)
Lage zomerprijzen, zeer grote keus.
RENAULT, FIAT, SIMCA, VOLKSWAGEN, DAF, B.M.W., N.S.U.
Kwaliteit is nummer 1. Kom naar onze showroom.
AUTO BIERMAN N.V. Simca dealer voor Leiden e.o.
STATIONSWEG 11-17 LEIDEN TEL. 01710 - 40447
TT ET IS in 1966 nauwelijks voor-
stelbaar, maar er blijken zo
als wij gisteren berichtten korps
chefs van politie te zijn die hun
ondergeschikten moeilijkheden in
de weg leggen als zij buitengewoon
verlof van dienst op zondag vragen
voor het laten dopen van een kind.
De Bond van Christelijke Politie
ambtenaren heeft al eens bij het
ministerie van binnenlandse zaken
aangedrongen op een aanvulling
van de verlofregeling, maar het
departement heeft dit verzoek toen
afgewezen, omdat het vanzelfspre
kend werd gevonden dat voor het
laten dopen van een kind buiten
gewoon verlof wordt verleend. Dat
is het natuurlijk ook, maar voor
sommige korpschefs van politie is
een dergelijk verlof toch kennelijk
niet zo vanzelfsprekend.
Er is inmiddels een andere bewinds
man op het ministerie van binnen
landse zaken, die heel goed weet
wat de doop voor een christen kan
betekenen. Mocht een officiële
wijziging van de verlofregeling door
het departement te omslachtig wor
den geacht, dan moet deze minister
er dunkt ons toch wel toe te
bewegen zijn het verschil van In
zicht bij de politie over het „doop-
verlof" op een eenvoudiger manier
weg te nemen, temeer omdat er de
laatste tijd nogal sterk wordt aan
gedrongen op het vereenvoudigen
(en daardoor doorzichtiger maken)
van het overheidsbeleid.
Misschien zou dat in dit geval kun
nen worden bereikt door een een
voudig PS-je onder een van de
brieven, die tóch regelmatig aan de
politie uitgaan.
gestaakt hebben in verband met een sala-
risgeschil, zijn gisteren weer aan het
werk gegaan.
Nieuiv feuilleton
reman. We zien een speurder van Scotland Yard aan het werk die
u W moord °p te lossen, die werd gepleegd in een
goeder naam en faam bekend staand pension, waar juffrouw Jones
de scepter zwaait. De dood van notaris Brooks, een hooggeacht imrp
zetene van Brightstead, brengt grote ontsteltenis tewSPSSc in het
van eerbiedwaardige Dorothy Jones, die zo verzot Is on
detectiveromans. De pers bemoeit zich met het geval- wle kTmnn,
denaar? Is het een van de commensaals van juffro^w Jones LnuVa'
do keurfce klerk; Neels, de accountant; Lktir dTaWi]Se leraar-
of de «tachtig. Harper, die in verzekeringen diet? De ï^r wortt toi
het laatst in spanning gehouden, maar kan meedenken
