AMSTERDAMMERS SCHAMEN
ZICH VOOR DE RELLETJES
PvdA: Dit is
onduldbaar
Oranje vergat te winnen
in de beslissende fase
Politieauto was een fort
Getreiter en gejen
Bewondering voor
optreden oolitie
Meer dan 91) gewonden
Trouwlustigen
moesten snel
Vakantiegeld wordt nu
per post gestuurd
AUTO OVER DE
KOP: 1 DODE
MEI WK I.F.IDSK COURANT
W OKNSDAG IS JIM 1116
99
99
(Vervolg van pag. 1)
Stenen en zelfs hamers en stukken
ijzer kletterden overal in het rond. De
gevolgen bleven dan ook niet uit. Ze
ker 20 gezagsdragers werden gewond;
meer dan 50~ burgers ondergingen het
zelfde lot.
Schotwonden
Drie mensen moesten wegens schot
wonden worden weggedragen. Een
van hen, de 21-jarige F. Schaper, ver
keerde gisteravond in levensgevaar.
Hij had een hoofdagent aangevallen,
die bij het patrouilleren met zijn mo
torfiets gevallen was. Om zijn collega
te ontzetten de aangevallene moest
met enkele gebroken ribben en inwen-
kneuzingen paar het Binnen-
Bwthuis worden vervoerd had een
■Jidere hoofdagent toen een gericht
■pistoolschot op hem gelost, dat hem in
I dé bovenbuik trof.
Een andere gewonde, een zekere
Staaks, had een schotwond in de lin
kerbovenarm. De omstandigheden, on
der welke op hem werd gevuurd, wa
ren vannacht nog niet helemaal duide
lijk.
Een hoofdinspecteur van politie
schoot de 43-jarige F. de Ridder in de
rechterhand. Hierdoor moest hij de ba
jonet laten vallen, waarmee hij een
politieman te lijf wilde gaan.
Verkeer
Het verkeer rond de Dam was
gisteravond totaal ontwricht. Zieken
auto's, die met hun blauwe zwaai
lichten af en aan reden, moesten de
vreemdste capriolen maken om
langs de barricades en over de opge
broken straten te komen. De trams
werden omgeleid, maar daar waar
zich concentraties van wagons voor
deden. regende het stenen en stuk
ken ijzer.
Om de met gillende sirenes rondrij
dende politiewagens een lekke band te
bezorgen, waren kilo's spijkers uit
gestrooid. Verschillende busjes van de
politie en ook van de Koninklijke Ma
rechaussee hadden vernielde ruiten.
Vandaag, zo is door de hoofdstedelijke
autoriteiten besloten, zal de harde
bijstand zo nodig nog harder zijn. Of
nog veel zal gebeuren, zal van het
uithoudingsvermogen en de brutaliteit,
van het publiek afhangen. De onge
veer 5.000 herrieschoppers, die gister- j
avond aan het rumoer in de Amster-
binnenstad meededen, lieten ie- j
h. die 't maar horen wilde, weten
dat het morgen „nog veel erger" zou
"Wen.
Ze vertelden dat „alle havenarbei
ders" vandaag een sympathierstaking
zouden beginnen. Ook de taxichauf
feurs, van wie velen gisteravond op
provocerende wijze met hun claxons
omgingen, zouden het werk neerleg
gen, evenals de arbeiders in de houtha-
De mandie hier op het trottoir
ligt, is een van de 75 politie
mannen en burgers, die tijdens
de terreur in Amsterdam -.eer
den gewond. Een slag met een
wapenstok, een bullepees, Kan
hard aankomen.
Het .stakingscomité van de ongeorga- llTt"TAril IröTT
niseerde bouwvakkers de de- LlJ. L W X IJvCXA
monstratie was aanvankelijk opgezet
als protest legen tte vakbonden, die bij, AMSTERDAM - Trouwen was gister-
middag volslagen onmogelijk in,het stad-
rzilvering van de vakantiebonnen
twee procent voor administratiekosten
afhouden heeft zich inmiddels ge
distantieerd van de wanordelijkheden
van gistermiddag en gisteravond. Het
lag in de bedoeling vandaag weer aan
het werk te gaan, tenzij er s.vmpa-
thiestakingen zouden worden gehou-
huis op de Oude Zijds Voorburgwal. Na
overleg besloot de ambtenaar B.S. de
trouwlustige paartjes naar het gebouw
van de Burgerlijke Stand aan de Planta
ge Middenlaan te dirigeren. Om half een
reeds kwam daar de eerste bruidsstoet
aan, die men van gemeentewege ijlings
op de hoogte had gesteld van de tijde
lijke andere plaats der „voltrekking".
(Van onze speciale verslaggever)
AMSTERDAM Keien en stenen kletterden op het trottoir, dat
er uitzag alsof er een windhoos overheen was gegaan. De mare
chaussee voor me, die aan de linkerzijde van het Rokin een charge
uitvoerde, viel plotseling op de grond. Hij greep naar z'n gezicht,
krabbelde weer op en keek verdwaasd in het rond. Uit een hoofd
wond, die dwars over z'n neus liep, vloeide bloed op zijn witte
tressen. Een kameraad leidde hem aan de arm weg. Een burger,
een wat oudere man, liep met een verschrikt gezicht op hem af,
en vroeg, of hij soms de GGD moest bellen. ,,Laat maar", stamelde
de getroffene. „Ze helpen me daar wel".
gen van gezag bij relletjes geen sinecu-
Boven het hoofd van al die zwaar
gewapende en behelmde mannen was
namelijk een doek gespannen. Een
doek met de woorden „Holland Festi
val" erop. Een stuk cynisme, dat de
zeker honderd buitenlanders, die in
Grand Hotel Krasnapolsy op de eer
ste rang naar de ongeregeldheden ke
ken, zeker aangesproken moet heb-
De ene spiegelruit
Voor tonnen
Met „daar" werd de mobiele com
mandopost van de politieeenheden
bedoeld, die ter onderdrukking van
de wanordelijkheden waren ingezet.
De wagen, een hoge, blauwe auto,
stond, omringd door andere voer
tuigen, op de .jcleine steentjes" van
de Dam. Het strakke paleis aan de
overkant was verlicht, alsof het
feest was. Ook de Westertoren
baadde zich in strijklicht, terwijl de
lampjes, die de bruggen over de
grachten van Amsterdam zo mooi
kunnen styleren, event ens brand-
Fort
Die centrale daar voor het paleis
was als een fort. Alle meldingen van
ongeregeldheden kwamen er binnen.
Achter de tralies van de wagen, waar
in zich een compleet zendstation be
vond, zat een commissaris te coördine
ren en te organiseren. Motorfietsen
met zijspan rukten uit, of kwamen
binnen.
Tientallen manschappen van de ge
meentepolitie (gummistok in de
hand), de rijkspolitie (sabel in de
hand) en de Koninklijke Marechaus
see (wapenstok in de hand) drentel
den er rond. Ze waren paraat en kon
den op elk bedreigd punt worden inge
zet.
De sfeer was er één .v,an,.een sombe
re dreiging. En toch was er een lacher
tje, ondanks het feit, dat er een politie
man met een voetwond rondhinkte, en
ondanks de omstandigheid dat het dra-
Eigen risico
Tsjechen wonnen volleybalduel met 3-2
Ik kon me vrij bewegen in die meer
dan rumoerige binnenstad. Maar
steeds als ik bij een afzetting kwam
en m'n perskaart liet zien, luidde het
commentaar: „Ik laat u op eigen risiko
door". Sommige politiemannen voeg
den er nog aan toe dat ik tijdens een
charge of een gevecht echt geen gele-1 op volledig
genheid zou krijgen me te legitimeren. 3-2 eindzege
Verschillende malen heb ik achter
chargerende marechaussees aangelo
pen. Ondanks de regen van stenen, die
vaak op me afkwam, voelde ik me
daar veiliger dan in de menigte. Ik
heb enkele vluchtende jongelieden een
paar klappen met de .slappe lat zien
krijgen, waarvan de blauw plekken
waarschijnlijk nog weken zijn te zien.
Brandstichtingen, als 't kon
midden op straat. Op de voor
grond een jonge vrouw, die nog
even wat scheldleuzen op de
straat wil schilderen.
De charges, die de motoragenten op
de trottoirs en in de straten en stegen
uitvoerden, waren ook niet mis. Ze
wekten herinneringen op uit de derti
ger jaren, toen de NSB op bijna elke
mooie zomeravond provoceerde.
Schamen
In 't algemeen kan gezegd worden
dat de Amsterdammer zich voor de
gebeurtenissen van de laatste dagen
schaamt. Hij is diep ongelukkig met
de naam, die zijn stad in de vader
landse en ook de wereldpers heeft ge
kregen.
„We mogen dan wel eens voor lastig
worden uitgekreten", vertelde er één,
„maar deze ellende hebben a
ik meen, niet verdiend. Als we onszelf
hadden kunnen blijven, was er niets
aan de hand geweest".
„Dit is anarchie", zei een ander.
„Eerzame huisvaders, die als ge
zagsdrager een uniform dragen, en
tot taak hebben lijf en goed te
beschermen, wordt door al dat ge
treiter en gejen het bloed onder de
nagels vandaan gehaald. Ik heb gro
te bewondering voor die kerels. Als
ze mij met stenen of rotte eieren
zouden bekogelen, zou ik meteen
schieten".
„Ze moeten die nietsnutten, die bla
gen, die tégen alles en voor niets
zijn", aldus een derde, „kaal scheren
en in een werkkamp stoppen. Ik ben
nieuwsgierig hoe ze zich voelen, als ze
er na drie jaar uitkomen".
Deze meningen worden met de nodi
ge variaties door het gros van de
Amsterdammers onderschreven. Men
wil zich niet vereenzelvigen met „het
jonge spul", dat, uit welke reactie dan
ook, het leeuwedeel van de geweld
plegingen en de vernielingen op zijn
geweten heeft.
Politie
AARLE RIXTEL Nog nooit is het
Nederlands volleybalteam in
wedstrijd tegen een Oost-Europees
land zo dicht bij een overwinning ge
weest als gisteravond in de volledig
uitverkochte Artex-Sporthal in Aar-
le-Rixtel tegen het Tsjechische team
het geval is geweest. In een zenuwslo
pende wedstrijd van ruim twee uur
wist Nederland in de vijfde en beslis
sende set een 12-9 voorsprong te ver
krijgen, maar juist in deze beslissende
fase kon het Tsjechische team èn door
dat het over meer en betere wisselspe
lers beschikte èn omdat Nederland eer
onverklaarbare angst schijnt tc heb
ben om een Oost-Europees land te
kloppen ook zal zijn de kansen daar-
rezig toch nog de
aar zich toetrekken,
dankzij een minimale 15-13 setwinst.
Aanvankelijk zag het er. naar uit dat
Nederland volledig onder de voet
worden gelopen. De overdonderend
van start gaande Tsjechen bouwden
dankzij hard serveren, afwisselend aan
vallen en uitnemend verdedigen bin
nen korte tijd een 5-0 voorsprong op,
die zelfs opliep tot 11-3. doordat Neder
land verzuimde het middenveld vol
doende af te schermen.
Na een time-out varr coach Blok,
knabbelde Nederland door goed blok
keren twee punten van de achterstand
af, reden voor de Tsjechische coach om
eveneens time-out te nemen. Een
prise hiervan volgde bij 14-7 en 14-10,
maar hierna maakte Kodlka met
i magnifieke smash bij 15-11 een eind
de eerste set.
V.
d. Stoep groots
In de tweede set bleek het Neder
landse zestal bestaande uit Kooien
(aanvoerder), Tinkhof, De Vink,
Constandse, v.d. Stoep en Valkenburg
elkaar veel beter aan te voelen. Vooral
v.d. Stoep die naar een grootse
zou groeien bediende De Vink vai
ups op maat, waardoor succes niet kon
uitblijven.
Regelmatig scorend werd
danks het feit dat Schenk telkenmale
de service wist terug te halen een
niet-geüniformeerde burgers worden
ingezet?
Het is deze mannen bang te moede.
Het venijn van de relletjes, die gister
avond een hoogtepunt bereikten, doet
hen bijna wanhopen aan hun taak.
„Wij zullen er wel weer dc schuld
van krijgen", zei een wat moedeloze
hoofdagent. „Het is nog nooit anders
geweest. De kritiek, die op ons gele
verd wordt, als we zo taktisch moge
lijk de zaterdagse „happenings" in
ordelijke banen trachten te leiden, is
ook al zo onredelijk als zij maar zijn
kan".
En een adjudant verklaarde
dat binnen 24 uur kapot is ge
maakt, waar jaren over is ge
werkt.
,,Wat de verhouding politie-
publiek betreft", stelde hij, „kun
nen we weer helemaal van voren
af aan beginnen".
AMSTERDAM Geweldpleging en
vernieling zijn in onze rechtsorde on
duldbaar. Dat verklaarde vannacht
het bestuur van de Partij van de Ar
beid.
acties kunnen volgens het
PvdA-bestuur niet los gezien worden
van een de laatste tijd groeiende min
achting voor de noodzakelijke spel-
regèls van de democratie. Ze zijn des
te erger omdat ze progressieve ver
langens en de actie voor sociale ver
beteringen in diskrediet brengen.
De PvdA noemt wanorde en anar
chie vanouds de vijanden van de ar
beidersbeweging. Het bestuur acht
overigens een betere organisatie van
de politie in Amsterdam dringend ge-
boden. De politie moet het democra-
I tisch recht van ordelijke demonstra-
I 'ie waarborgen. Zij heeft evenzeer
recht op vastberaden steun bij het
I tegengaan van geweldpleging en on
ordelijkheden.
zilverd krijgen. De (met de regeling ien. De stakers deelden de politie
belaste) vakbonden hebben hiertoe hü? demonstratie rustig was verlo-
gisteren besloten.
Zij voelen na de molestatie
maandag niets meer voor directe uit-1 collega's uit.
betaling maar vinden wel dat de
werknemers hun geld in ieder geval
voor de vakantie moeten hebben. Ze
kunnen de bonnen opsturen en krij
gen dan een cheque, ter waarde van
de ingeleverde zegels min de omstre
den) twee procent administratiekosten.
pen. Ze spraken de hoop I
I moederen in de hoofdstad zouden be
daren. Dc hoofdcommissaris liet zich
I uiteraard niet over zijn Amsterdamse
Elders is e:
rust geweest.
nieuwbouwwijk Mariahoeve mislukte
al spoedig. Enkele tientallen bouw
vakkers probeerden een staking bij de
Clarastichting en het ziekenhuis in
Rotterdam-Zuid. maar tevergeefs. De
linkse OVB houdt vrijdag in gebouw
/-»jprotestdemonstratie. Op
Haarlem werd
De Bond van timmerfabrikanten heeft j odeon
het Vakantiefonds bouwnijverheid tele- t,„i„ K.,,„ -
grafisch gevraagd, dc lwee-procents-re-KS SS
geling niet toe te passen op werknemers 8 gesiaaKi.
timmerfabrieken en bij koelkasten-
bouwers. Alleen in de hoofdstad was de sta
king vrijwel algemeen. Op de nieuw
bouwprojecten werken daar 8000 a
fonds en iegen zegels, maar gemaks
halve worden die gelijktijdig met de
bouwvakkers verzilverd. Het telegram
vermeldt toenemende onrust over deze
kwestie en noemt de inhouding van de
twee procent onrechtmatig.
Vol lof over het politieoptreden in
Utrecht was gisteren een delegatie van
enkele honderden bouwvakkers die daar j
als reactie op de Amsterdamse gebeur
tenissen het werk hadden neergelegd.
10,000 bouwvakkers. Tegen de vijfhon
derd arbeiders in houtbedrijven legden
eveneens het werk neer.
Hoeveel charges gisteren in Am
sterdam moesten worden ge
maakt, is niet bekend. Het was
een voortdurend heen en weer
gegolf van gezagsbewaarders en
ordeverstoorders.
10-4 voorsprong bereikt. Even kwam
er onzekerheid in de ploeg, maar een
bij 10-7 genomen time-out miste zijn
uitwerking niet. De Vink en
Constandse sloegen beiden enkele ke
ren de bal direct op de grond en via
15-11 werd het 1-1.
V oorsprong
In het begin van de derde set gaf
Nederland volledig de toon aan. De
Tsjechen speelden wat slordig, serveer
den enkele keren fout en zagen geen
kans om de goed sluitende Neder
landse blokkering te passeren. Toch
zou Nederland na met 9-1 en 11-6 te
hebben voorgestaan nog een moment
in gevaar komen, toen de Tsjechen
door Nederlandse verdedigingsfouten
terugkwamen tot 12-11. De Neder
landse ploeg waarin Lodder de
plaats van Valkenburg had ingenomen
hield moedig vol en zag dit beloond
met 15-12 winst, waardoor het met 2-1
voor kwam te staan!
Hel begin van de vierde set was een
getrouwe kopie van de voorgaande. Ne
derland dat in deze periode
enigszins gelukkig de meest moeilijke
ballen in het achterveld wist te stop
pen liep via 5-1uit tot 10-p. Met
nog meer etiergie dan voorheen zetten
de Tsjechen rich in om een dreigende
3-1 nederlaag af te wenden. Nederland
ging fouten maken en ondanks ti
me-outs bij 10-7 en 11-11 was het ge
weld niet meer te stuiten, ook al om
dat Constandse die in deze periode
kacllcl 1,1 1i
Goede conditie
Dat Nederland over een onverwacht
goede conditie beschikte bewees de
vijfde en beslissende set waarin Neder
land vooral door toedoen van Labouda
ontstane 6-2 achterstand bij 9-9 goed
had gemaakt. Nadat Kooien een van
zijn floaterservices direct op de grond
had gedeponeerd kwam Nederland
zelfs door verrassende acties met 12-9
voor te staan.
Een prachtige lange ralley die hier
op volgde viel in het voordeel van
Tsjecho-Slowakije uit dat meteen door
ging naar een 13-12 voorsprong. Nadat
De Vink na een keiharde smash, zijn
service miste werd de achterstand ver
groot tot 14-12. Constandse kon van
deze achterstand nog één punt goedma
ken, maar daarna werd de set door de
Tsjechen met 15-13 in hun voordeel
beslist.
teravond de 46-jarige W. Huvgers uit
Oisterwijk met zijn auto bij een inhaal
manoeuvre de macht over het stuur kwijt
geraakt, enkele malen over de kop ge
gaan en met de auto in een droge sloot
langs de kant van de weg terecht geko
men. Hij was op slag dood.
APELDOORN De 77-jarige H. O.
Weeninkis gisteren op een kruispunt op de
Molleruslaan in zijn woonplaats door een
van rechts komende Duitse vrachtauto
met aanhangwagen aangereden. De man
kwam onder een van de achterwielen en
op slag dood.
GRONINGEN Twee kinderen zijn
gistermiddag spelenderwijs in het water
van het Hoornsediep in Groningen ge
raakt. Voorbijgangers hadden de kinde
ren. de twee zusjes Ellis (2 jaar) en
Jitske Pijnacker (4 jaar) spoedig op het
droge, maar Ellis bleek toen al te zijn
overleden. Haar zusje werd opgenomen
in een ziekenhuis. Haar toestand is goed.
WESSEM De 5-jarige Ludi Joris
uit Wessem is gistermiddag op de Maas
dijk in zijn woonplaats met zijn fiets on
der de achterwielen van een vrachtauto
met aanhangwagen geraakt. Het jongetje
was direct dood. Toen hij werd ingehaald
door de vrachtauto, begon het jongetje
te slingeren en kwam onder een van do
wielen terecht.
WIJK BU DUURSTEDE. De vee»-
tienjarige H. J. Seeger, uit Wijk bij
Duurstede, is gisteravond verdronken. De
jongen die aan het zwemmen was in een
zwembad in de Lek, is waarschijnlijk in
een diepe kuil terechtgekomen waaruit
hij zich niet meer heeft kunnen bevrijden.
BERLICUM Op de Kanaaldijk-
noord in Berlicum is gisteravond de 76-
jarige H. Langenhuijsen uit die plaats bij
hei oversteken van de weg door een be
stelauto aangereden. Tijdens liet vervoer
- een ziekenhuis in Den Bosch is hij
zijn verwondingen overleden. De man
stond naast zijn fiets aan de kant van de
weg en werd door de auto aangereden,
toen hij opstapte en de weg overstak.
ERMELO Op de Flevoweg in Er-
jnelo is gistermiddag de 68-jarige L. Wal-
linga uit Harderwijk verongelukt, toen hU
per fiets vanaf het rijwielpad de weg
overstak en door een vrachtauto werd
aangereden. Hfj was op slag dood.
