Nieuwe leidse Courant
MEER DAN 90 GEWONDEN
iJliS
JAMIN
Commentaar
Morgen spoedvergadering
van Tweede Kamer
Ware nozemrel
25 arrestaties
Inktzwarte dag
Reg
2000 Indiërs
gearresteerd
Nog warm
OP VERZOEK VAN TIEN LEDEN
en van stenen
en stukken ijzer
Gebouwen
werden
belegerd
Burgemeester
van Breda
neemt ontslag
Woensdag 15 juni 1966 47ste jaargang
Diredeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Or. E. OIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in tegRenspoet I"
Kantqpèn 'leideh; - s Steenstraat 37
Telefoon 31441
b
Abonnementsprijzen p.w. 0.88, p.m. 3,75, p.kw. 11,30 Klachtendienst bezorging 18.00-19.00
Amsterdam op de zwartste dag
luan zijn geschiedenis. De de-
xmstratie van bouwvakkers is
l'va moedwillige vernielzucht ont-
tard. Jeugdige vandalen rukken
leen parkeermeter uit de grond
Imet zoveel enthousiasme dat
g men meent dat ze er voor be
taald worden.
BELGAOEN In de Indiase staal
.Mysore zijn dinsdag 2000 personen ge
arresteerd, omdat zij het treinverkeer
belemmerden door op de rails te gaan
zitten. De massale arrestatie vormde
de climax van een protestactie tegen
de wijze van regelen van een
gensgeschil.
DE BILT Een hogedrukgebied
•oven Scandinavië, West- en Noord-
tusland is weliswaar iets in betekenis
ifgenomen, maar blijft toch nog van
L ot belang voor het weer in West-
■opa. De invloed van een lagedruk
gebied boven Zuid-Europa breidde
ich gisteren naar het noorden uit.
fooral in West-Duitsland gaf dit aan-
eiding tot flinke onweersbuien. Ook
n het oosten en zuidoosten van ons
and vielen in de late namiddag enkele
inweersbuien. Kleine onweersstorin-
en die boven het Europese vasteland
anwezig zijn en de vrij grote onsta-
'iliteit van de lucht zijn er oorzaak
'an dat de kans op lokale onweers-
mien tamelijk groot blijft. Hoewel
leze buien plaatselijk afkoeling kun-
ien brengen, blijft het weer toch over
wegend warm met op vele plaatsen
naximumtemperaturen van meer dan
5 graden. Een oceaandepressie ten
Pesten van de Britse eilanden, waar-
Wan het front Ierland heeft bereikt, zal
norgen vrijwel geen invloed op het
*eer in ons land uitoefenen.
Strandweer
Af en toe iets meer bewolking en in de
niddag en avond een wat grotere on-
•'eerkans. Toch nog zomers met flinke
jerioden van zonneschijn. In de middag
2 tot 24 graden, zeewater 15 graden.
MOSKOU De Russische Ortho-
>xe Kerk heeft twee priesters
ieschorst. die een brief aar president
'odgorny van de Sowjelunie hadden
[estuurd, waari n zij protesteerden te
ïcn de kerkvervolging.
Ministerieel
topoverleg
(Van onze speciale verslaggever)
DEN HAAG Voor een be
spreking" over de ernstige onge
regeldheden in Amsterdam zal
de Tweede Kamer morgen in
spoedvergadering bijeengekomen
Kamervoorzitter mr. F. J. F. M.
van Thiel heeft desgevraagd
medegedeeld dat een verzoek
hierom hem heeft bereikt van de
zijde van de WD-fractie. Het te
legram, dat hem in dezen werd
toegestuurd was ondertekend
door tien Kamerleden, en is in
overeenstemming met het regle
ment van orde.
Als motief wordt door de onderteke
naars opgegeven hun verontrusting
over de toestand in Amsterdam in de
afgelopen weken. Zij achten het nood
zakelijk dat de Kamer wordt ingelicht
door de ministers Samkalden (justi
tie en Smallenbroek (binnenlandse
ken).
Het partijbestuur van de PSP heeft
gisteravond verklaard het protest
de manifesterende bouwvakkers tegen
„het onrechtvaardig inhouden van'
loon" te steunen. Het stelt met nadruk
vast dat de geladen sfeer in Amster
dam in de eerste plaats het resultaat
is van een politiebeleid en een justi
tieel beleid, waarvan de maatregelen
meestal in geen verhouding staan tot
de aard van de gebeurtenissen. Het
rechtsbesef zou de laatste maanden
ernstig geschokt zijn.
De PSP wenst de schorsing var
Amsterdamse hoofdcommissaris Van
Molen. zomede ongewapende
diensten van alle dienstdoende politie
functionarissen.
JONGEREN
do ministers Smallenbroek en Samkal
den overwogen, of er geen verdere
maatregelen in de hoofdstad moeten
worden genomen. „De toestand, zoals
deze nu is. aldus de premier „kan niet
nog eens vierentwintig uur duren".
(Van onze speciale verslaggever)
AMSTERDAM Zeker 91 gewonden. 25 arrestaties en een
spoor van vernielingen door de binnenstad. Het is de droeve
balans, die vannacht in de hoofdstad moest worden opge
maakt na wilde straattonelen, die zelfs niet door België kun
nen worden overtroffen. Toen we om lialf twee vannacht het
slagveld van Damrak en Rokin verlieten, werden in de huurt
van het stadhuis en het Rembrandtplein de laatste charges
uitgevoerd. Een inktzwarte dag in de annalen van de geschie
denis van Amsterdam. Sinds de oorlog, toen er een w ezenlijke
vijand te bestrijden was, zijn dergelijke onterende gebeurte
nissen niet voorgekomen. „Ik schaam me Amsterdammer te
zijn", hoorden we de eigenaar van een broodjeswinkel zeggen.
Leek het er gistermiddag even
op dat de furie, die zich van het
publiek had meester gemaakt,
wat was afgezwakt, gisteravond
was de volkswoede weer in alle
hevigheid opgelaaid. Demonstre
rende bouwvakkers waren bijna
j nérgens meer te 2ien. De rel was
I overgenomen door nozems en
[provo's, zomede door honderden
andere jongelieden met lange
[haren.
I De veldslag een ander woord p
hebben we er niet voor woedde t
het hevigst aan weerszijden van jj
de Dam. Klinkers en keien wer- I
I den losgewrikt om er mannen
j mee te bekogelen, die in het uni- i
form van de gezagsdrager waren
gestoken. Auto's werden in brand
gestoken of beschadigd. Ver-
keerszuilen, spiegelruiten, schut
tingen, hekken, alles ging er aan.
Gezagscrisis
W
Van het Catshuis uit heeft de mi-, Op het Rokin. dat wel het centrum
nister-president gistera\'ond voortdu- van de vijandelijkheden was. werden
rend telefonisch overleg gepleegd, j met behulp van stenen, planken, ijze-
jZijn voorgenomen bezoek aan de Rot-1 ren stutten, zakken cement, teer. kalk
j terdamse Doelen lastte hij op het jen zelfs een complete vrachtwagenbak
laatste morrient af. I barricades opgeworpen. De brandweer
vrouw mr. H. Singer-Dekker
Scheps gesteld.
TOPOVERLEG
In het stadhuis van Amsterdam is
gistermiddag en gisteravond topover
leg gehouden tussen burgemeester
Van Hall en de ministers Smallen
broek en Samkalden. De commissa
ris van de Koningin in Noord-Hol
land, mr. Kranenburg, was hierbij
o.m. aanwezig, evenals de procu
reur-generaal. mr. Geelink en de of-
ficier van justitie, mr. Van Renesse.!
Hoofdcommissaris Van der Molen!
was niet voor deze bespreking uitge-|
nodigd.
Besloten werd de toen bijna een et- BREDA Met ingang van
aL durende onlusten in de maandag is aan de burgemees-
hoofdstad zo spoedig mogelijk te on-dj j d tv a
derdrukken door uitb-eiding van het Breda mr. dr. R. M. A.
Amsterdamse politiekorps met eenhe-,A- Geuljans op eigen verzoek
den van de rijkspolitie en de mare-1 eervol ontslag verleend. Het ver-
j luidt dat dit het gevolg is van
een gesprek tussen de minister
V OOR TELEVISIE van binnenlandse zaken en het
seniorenconvent uit.de Tweede
Kamer, waarin de gesprekspart-
Karabijnsalvo
chaussee.
Ook een aantal voornamelijk links
georiënteerde jongeren- en studenten
organisaties heeft een verklaring op
gesteld. waarin zij schrijven „met die
pe ontzetting kennis te hebben geno-
van het optreden van de politie
tegen demonstrerende bouwvakarbei
ders. waarbij een bouwvakarbeider
erd gedood". Zij stellen zich achter
de protestakties. terwijl ze het aftre-
van de hoofdstedelijke hoofdcom
missaris eisen.
In een spoedonderhoud met de mi- I
nister Smallenbroek heeft het commu
nistische Tweede Kamerlid Tj. Jagerjl
gistermiddag hetzelfde naar voren ge- I
bracht.
Schriftelijke vragen over de gang I
van zaken bij het overlijden op 13jl
juni van de officiëel aan een hartaan-|l
val bezweken 51-jarige Amsterdamse I
voeger Jan Weggelaar zijn door de 11
socialistische Tweede Kamerleden me-'l
Minister Smallenbroek heeft gister
avond in een extra-uitzending van het
NTS-journaal zijn afkeuring uitgespro
ken over de ongeregeldheden in
Amsterdam. „Wat in Amsterdam is ge
beurd". zei de bewindsman. ,.moet wor
den afgekeurd. Dat wat begonnen is
als een demonstratie, is door toeloop
van anderen in vernielingen, vechtpar
tijen en verstoring van de orde ont
aard. De politie staat bij de handha
ving van de openbare orde in het be
lang van allen voor een ongemeen
moeilijke zaak De aanwezigheid van
de politie is er voor de verzekering
van de v. 'iheid van de burger en de
bescherming van personen en goede-
Minister-president Cals heeft met
ners tot de conclusie zouden zijn
gekomen, dat de heer Geuljans
als gezagsdrager niet goéd was
te handhaven. De burgemeester
zou hierop hebben besloten zijn
ambt neer te leggen.
Zoals eerder gemeld waren er tus
sen de gemeenteraad en de burge
meester moeilijkheden ontstaan over
grondtransacties, waarbij de heer
Geuljans een rol speelde. Door aan
koop en verkoop van grond had hij
een winst gemaakt, die meer dan een
als "loetje" na de
maaltijd ijs van
niet duur wel heerlijk
OTTAWA De onderhandelaars
voor de 4250 stakende havenarbeiders
van de Canadese provincie Quebec
■"lijn het met de werkgevers eens ge
worden over een arbeidscontract voor
11 wee jaar, dat voorziet in een loonsver-
j hoging van 80 cent per uur.
De havenarbeiders wier staking het
scheepvaartverkeer op de St. Laurens
sinds 9 mei heeft ontwricht, hebben
ook de garantie gekregen, dat de werk-
ploegen voor de duur van hel contract
I niet ingekrompen worden
halve ton bedroeg. Later stond hij die
winst af aan het seminarie Klein
IJpelaar.
Toen de zaak aan het rollen was ge
bracht, werd een onderzoek gelast
door de minister van binnenlandse za
ken en de commissaris van de Konin
gin in de provincie Noord-Brabant.
Ook in de gemeenteraad werden vra
gen gesteld.
In een openbare raadsvergadering
gaf de heer Geuljans toe dat hij fouten
had gemaakt. Aanvankelijk leek het
alsof de affaire hiermee zou zijn af
gelopen. De besprekingen met het
seniorenconvent echter schijnen de
burgemeester zijn beslissing" hebben
NIEUWE STAD IN
NIEUW LAND
Nagele, een nieuwe
stad in een nieuw land.
Over dit centrum van
de Noordoostpolder,
dat vandaag begint
met de viering van
zijn tienjarig bestaan,
schreef een onzer ver
slaggevers een specia
le reportage, die u van
daag op onze pagina 5
vindt.
Om elf uur gisteravond klonk voor
het gebouw van de Nederlandse bank
een daverend karabijnsalvo. De her-
riesehoppers vluchtten in paniek weg.
maar de schrik bleek er maar even in
j te zitten. Via stegen en straatjes kwa-
men ze op andere plaatsen weer te
voorschijn. „Moordenaars!" werd
overal geschreeuwd, en ook: „Vuile
i fascisten!".
Bij C A op het Damrak werden
alle spiegelruiten ingegooid. Hetzelfde
I gebeurde bij het even verder liggende
Beursgebouw. Op het Hekelveld wen
bet gebouw van Het Vrije Volk bele
gerd !n de morgenuren was hel
gebouw van De Telegraaf aan d<
beurt geweest en ook daar sneuvel
den heel wat ruiten.
De ordebewaarders: 120 man ge
meentepolitie. 60 man rijkspolitie en
160 leden van de Koninklijke Mare
chaussee. stonden, ondanks hun kara
bijnen. hun pistolen, hun wanenlatten,
hun gummistokken, hun helmen en
hun gasmaskers machteloos. Van hun
schietwapen mochten ze slechts in
noodgevallen gebruik maken. 7c wa
ren te weinig in getal om de bin
nenstad geheel af te sluiten, waardoor
het een heen en weer golven van aan
vallers en aangevallenen werd.
AT AMSTERDAM gisteren te
zien heeft gegeven, is de rein
ste gezagscrisis. En die moet vóór
alles worden uitgebannen. Voor ons
allen die het voorrecht hebben in
een rechtsstaat te leven is gezag-
is-gezag niet het laatste, wél ech
ter het eerste woord. Onze demo
cratie biedt waarlijk ruimte genoeg
voor het vormen en uiten van
meningen, maar dan moet niet het
gezag door de terreur opzij worden
geschoven. De historie leert trou
wens. dat van terreur de vrijheid
het eerste slachtoffer is.
De hoofdstedelijke gezagscrisis
heeft zich gisteren niet onverwacht
geopenbaard. Ook voor wie de toe
stand van enige afstand bezag
moest het duidelijk zijn. dat de
sfeer er allengs bedenkelijk was
geVvorden. Voor de provo-verschijn
selen is van ons allen enig begrip
gevraagd; maar ook wanneer men
tot dat begrip bereid is. zou het
dwaas zijn, de ogen te sluiten voor
het bedenkelijke dat er schuilt in
het zo onomwonden betrekkelijk
maken van het gezag.
QM HET duidelijk te stellen: Am-
sterdam heeft de laatste weken
niet een leidend, maar een lijdend
gezag te zien gegeven. Onder zulke
omstandigheden werd voor de po
litie de situatie in toenemende mate
onhoudbaar. We hebben geen moei
te om oprechte bewondering op te
brengen voor hetgeen de politie
juist onder zulke omstandigheden
heeft gepresteerd, maar het is voor
geen tegenspraak vatbaar dat het
zo niet langer kan. We kunnen dit
van de politieman niet vergen.
Door dit alles is Amsterdam een
nationaal probleem geworden, een
stad waarnaar door overig Neder
land met ontsteltenis wordt gezien,
een haard van onrust en geweld
pleging, een stad waarin de dingen
uil de hand lopen en waarin ge
zagsdragers worden afgetuigd. Ook
een kind, tenzij misschien een pro
vo, kan begrijpen dat het zo niet
kan, wil heel onze samenleving
niet aan de ontwrichting toe zijn.
INE AANLEIDING was, als zo vaak,
een geringe. Er moest een ge
ringe administratievergoeding wor
den betaald voor te incasseren
vakantiegelden. Wij zijn van me
ning, dat de vakbonden er voortaan
verstandig aan doen, tc passen voor
deze hulpverlening aan ongeor
ganiseerde klaplopers; daar moet
dan maar een andere oplossing voor
worden gevonden. Maar in deze hete
zomerdagen was dit al genoeg om
een staat van verhitting te be
reiken.
De situatie te Amsterdam wordt dus
nu een zaak van landelijk beraad.
De regering is er volop mee bezig;
morgen komt bovendien de Kamer
bijeen. Die Kamer is, ais onze
volksvertegenwoordiging, het de
mocratische forum waarvoor de
problemen moeten worden behan
deld. Dat is de weg die in een
rechtsstaat als de onze moet wor
den bewandeld. En niet straatter
reur. En niet geweldpleging. En
niet de aantasting van een. rechts
staat en democratie ondersteunend,
gezag.
In de hoofdstad zullen de maat
regelen getroffen moeten worden,
ook in de beoordeling van hoogst-
geplaatsten, die tot een onmiddel
lijk herstel van het gezag zullen
leiden. Eerst daarna valt er verder
te pralen.
r, raam. iwee mer
Voor vervolg zie pas 9 „komen. Er zijn
LONDEN Londen moest het
?,'S^en. zonder z'in taxi's doen. De
11.000 chauffeurs hebben voor 100 pro
cent gehoor gegeven aan de oproep tot
een staking van een dag. uit protest
tegen het optreden van de zg. „mi-
ni-cabs" van kleine ondernemingen,
die optreden als „snorders". Deze klei
ne bedrijven vallen niet onder de re
gels voor het taxivervoer in de Britse
hoofdstad en hun auto's zijn gezien bij
het publiek.
LONDEN Twee lichte vliegtui
gen een militair en een particulier
ziin gisteren boven Grimsb.v aan dc
monding van de Humber in het noord
oosten van Engeland, in botsing ge
raakt. Twee mensen zijn om het leven
overlevenden.
Rotterdam waardevol voor
ravilaillering van NAVO - pagina 11
•fe Belangrijk
televisiegesorek -
pagina Radio TV
Y~Tr
W% im [dfrSïïdl
Het recreatiewerk moet interkerkelijk zijn - pagina Kern merk
