Nieuwe leidse Courant
)ODE BIJ STRAATGEVECHT
Commentaar
Bouwvakkers staken
Rel om vakantiegeld
Bevoorradingsbasis van
NAVO in Rotterdam?
JAMIN
Hoofdstad
weer in
beroering
HRISTELIJKE POLITIEBOND:
an Hall en rechters
lalden in Amsterdam
mi
[oeiwiwer
Jonge Hongaren
wilden opstand
FURIE IN BORNE
Materiaal voor
Protestbrief
aan vorstin
TWEE "DUITSE
VLIEGTUIGEN
STORTEN IN
WADDENZEE
Havenarbeiders
bleven werken
Publiek greep snel in
Buit geheel teruggevonden
Rotterdamse bankroof
snel opgelost
Zestig doden bij
treinongeluk
Onweer
Iur, F. DIEMER
Iradacteur: Or. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
«Stantvaatich la gheblavan
miii» hert In teghenspoet I"
Dinsdag 14 juni 1966 47ste Jaargang
Kantoren Leiden - Steenstraat 37 - Postbus 76 - Telefoon 31441 - Giro 58936 - Abonnementsprijzen p.w. 0,88, p.m. 3,75, p-kw. 11.30 - Klachtendienst bezorging 18.00-19.00
Vandaag staakten duizenden Amsterdamse bouw
vakarbeiders. Zij protesteren ertegen dat de vakbeweging
administratiekosten vraagt bij de verzilvering van
vakantiebonnen. Zij demonstreren ook vanwege de dood
van een hunner, die gisteravond weggedragen werd na
een massale vechtpartij met de politie in de Marnixstraat.
Ongeorganiseerden krijgen voorlopig geen vakantiegeld.
•fe Steeds meer
vrouiven in het
ambt - pagina
Kernmerk
FESTIVAL
Vandaag start in Rotter
dam het Holland Festival,
dat een maand lang voor
vele duizenden uit bin
nen- en buitenland het
culturele leven zal be
heersen. Vandaag bren
gen wij op pag. 9 een
fotorevue van kunstenaars
en hoogtepunten in dit
festival.
•fe Huil advies
ivas: paraat,
waakzaam en
getrouw -
pagina 7
Commentaar overbodig.
Een man zet
door- pagina
Radio TV
k
(Van een onzer redacteuren)
AMSTERDAM Een man die gisteravond bij een straatgevecht
tussen politie en bouwvakarbeiders het leven liet, blijkt een natuur
lijke dood te zijn gestorven. Op bijna alle bouwwerken in de hoofd
stad werd vandaag gestaakt als demonstratie tegen het politieoptre
den en als protest tegen wat de aanleiding van heel deze rel: wordt
gezien de houding van de vakbeweging tegenover de ongeorgaoi-
seerden.
Er viel een
stilte
De bouwvakkers begaven zich, I
nadat er moeilijkheden waren
geweest omdat ongeorganiseer
den minder vakantiegeld kregen
uitbetaald dan georganiseerden, i
in een protestmars naar het stad
huis. Hier aangekomen werden
spreekkoren gevormd. Terwijl
de menigte joelde en jouwde
kwam het bericht dat metselaar
Jan Weggelaar, een der demon
stranten, in het ziekenhuis was
overleden. Dit werd door een
van de mannen, staande op de
bumper van een politiewagen
(zie foto) meegedeeld. Een dood- l
se stilte viel toen tn Maar
even later laaide het geschreeuw f
harder dan tevoren op.
Dreigend optreden van bouwvak
kers tegenover vakbondsmensen die
gisteren met de verzilvering van va
kantiebonnen begonnen, leidde tot
een korte maar hevige vechtpartij
met polietiemannen en een opge
wonden demonstratie voor het stad
huis.
Toen een van de demonstranten, de
51-jarige voeger Jan Weggelaar, dood
gevonden werd, vloog het gerucht door
de menigte dat een politieauto hem had
overreden. Anderen bewearden dat de
door een steen getroffen was. Weer
anderen dat hij met een politieknuppel
was neergeslagen. Zelfs werd gezegd dat
nog een tweede dodelijk slachtoffer
Later in de nacht bleek dat zoals
artsen van het Wilhelmina Gasthuis
zekerden de overleden Weggelaar
geen uiterlijke tekenen van geweld ver
toonde. Sectie die dokter J. Zeldenrust
vanmorgen toepaste, wees uit dat er
een natuurlijke dood sprake is. De heer
Weggelaar bleek ernstige afwijkingen
aan het hart te hebben. Aldus deelde de
Amsterdamse officier van justitie m
F. Hartsuiker, mee.
Nog voordat deze officiële mededeling
werd gedaan, had het pacifistische ge
meenteraadslid J. Bovenkerk reeds schrif
telijke vragen aan B. en W. gesteld.
Daarin memoreerde hij dat het over
lijden van Weggelaar volgens vele ge
tuigen een gevolg is van het politie
optreden en vraagt hij schorsing resp.
ontslag van allen die verantwoordelijk
'jn voor het politiebeleid.
De moeilijkheden ontstonden, toen
naar schatting duizend door de EVC
aangevuurde ongeorganiseerden naar
het Eerste Marnixplantsoen togen.
Voor een uitbetalingslokaal, waar de
vakbeweging zou beginnen met de
verzilvering van de vakantiebonnen,
protesteerden zij tegen het feit dat de
ongeorganiseerden de administratie-
ELDOORN De voorzitter van
ind van Christelijke Politieambte-
I is er niet van overtuigd dat dc
(meester van Amsterdam en de
trlijkc macht reeds hebben ge-
wat noodzakelijk is om dc huidi-
deverstoringen van allerlei aard
teugelen. En zeer zeker is het
Us dc heer D. Rook in de hoofd-
nog niet gekomen tot wat cl-
ïo vruchtdragend heeft gewerkt;
Uidelijkc voorafspraak en samen-
ing tussen burgemeester, rechter-
macht en leiding van het politie
bondsvoorzitter verklaarde dit
iddag in zijn openingsrede voor
freedaagse algemene vergadering
de christelijke politieorganisatie,
jet rond 6.780 leden meer dan 30
ht der bij de politie in actieve
1 zijnde ambtenaren omvat,
meende, dat niet van een alge-
landelijk onbehagen over het po
preden mag worden gesproken,
ritiek komt hoofdzakelijk neer op
oofd van de hoofdstedelijke poli-
a dan nog „nagenoeg geheel ten
hte", vooral wat het uitvoerende
van het korps betreft. Er zijn nl.,
de heer Rook, buiten de politie
Iinstanties, die aan de gang van
i allereerst leiding hebben te ge-
de burgemeester en de rechter-
macht. „Een burgemeester, die
(emeente als een lastige stad kwa-
jrt, is geroepen om allereerst zelf
houding te vinden en duideliijke
ïjnen te hanteren wanneer het
gaat om de handhaving van de her
haaldelijk verstoord wordende openba
re orde. Vervolgens heeft de rechter
lijke macht in de gegeven situatie tot
taak om, wanneer die orde is
verstoord, in eensgezindheid en naar
vermogen zodanige maatregelen te
treffen dat herhaling zoveel mogelijk
wordt voorkomen".
Grenzen
Daarnaast verklaarde de heer Rook
van mening te zijn, dat deelnemers
aan happenings, protestdemonstraties
enz. zich moeten houden aan de door
daartoe bevoegde instanties toelaatba
re grenzen van redelijkheid. Gebeurt
dat niet dan dienen zij ei rekening
mee te houden dat de politie krach
tens haar opdracht de rechtsorde daad
werkelijk heeft te handhaven en dat
daarbij zo nodig van geweld zal wor
den gebruik gemaakt. „Men mag van
de politieman in dergelijke gevallen
niet verwachten dat hij dat doet met
een vriendelijke glimlach en een min
zaam saluut. In situaties als deze staat
de hoogheid van het gezag op het spel.
Voor vervolg zie pag. 7.
Knokploeg
De mannen waren (zegt hoofdin
specteur E. Brouwer van de gemeen
tepolitie) zeer opgewonden en hadden
kennelijk een knokploeg vooraan
staan. Ze stelden eisen aan de man
nen achter de loketten. Die vreesden
molestatie en belden de politie.
Onder leiding van de hoofdinspecteur
beperkten enkele agenten zich aanvan
kelijk tot het omleggen van het verkeer.
De politie wist, dat er moeilijkheden te
vrezen waren en had de strenge opdracht
te trachten moeilijkheden te vermijden.
Met het gemeentebestuur was afgesproken
dat eventuele toespraken zouden worden
toegelaten.
Toen werd een mobiele eenheid (ge
meente- en rijkspolitie) te hulp geroepen.
Opnieuw werden de betogers tot door
lopen gemaand. De commandant van dt
eenheid, hoofdinspecteur L. Wit, stapte
als enige zonder wapenen in de hand
uit de overvalauto, met de bedoeling de
demonstranten toe te spreken. Onver
hoeds vielen drie mannen hem aa
sloegen hem midden in het gezicht.
Handgemeen
Hoofdinspecteur Wit trok zijn wapen
stok en beval tot geweld over te gaan.
Voordien had hij tot driemaal vergeefs
bevolen, dat men zich zou verspreiden.
Het handgemeen dat volgde, duurde vol
gens de politie maar enkele minuten. De
politie werd bekogeld met stenen, fiets
bellen en vuilnisemmers. Er vielen ge
wonden aan beide zijden. Een ongeveer
35-jarige man, Hillebrand genaamd, werd
door een steen aan het achterhoofd ge
wond, terwijl hij met een politieman
stond te praten. Hij moest ter observatie
in het Wilhelmina Gasthuis worden op
genomen.
1 Voor vervolg zie pag. 5
Vliegers SAS in
staking gegaan
STOCKHOLM De vliegers van 4
Scandinavische luchtvaartmaatschap
pij SAS zijn gisteren voor het eerst in
de geschiedenis van de maatschappij
in staking gegaan. Dit gebeurde nadat
de salarisvoorstellen van een bemidde
lingscommissie van de hand waren ge-
Voor de maatschappij, die na vele
moeilijke jaren er juist weer in
geslaagd was rendabel te werken, kan
dit een ramp betekenen. De schade
wordt geschat op 600.000 dollar per
>g-
De vliegers hebben het aanbod van
commissie voornamelijk afgewezen
omdat het een periode van drie jaar
dekte. Zij willen een contract voor eei
WENEN In Boedapest is een pro
ces gaande tegen twaalf jonge Honga
ren, die worden beschuldigd van sa
menzwering met het doel een opstand
in de hoofdstad te ontketenen. Zij zou
den van plan zijn geweest te beginnen
met een aanval op een politiebureau.
De twaalf jongelui, in de leeftijd van
17 tot 21 jaar, zouden voorts een aan
val hebben beraamd op een gevange
nis in Boedapest om de daar verblij
vende politieke gevangenen te bevrij
den. Zij werden gesnapt voordat zij
hun plannen konden uitvoeren. Met
wapens, die zij bij de overval op het
politiebureau zouden buitmaken, wil
den de jongelui het radio- en tele
visiestation van Boedapest in bezit ne-
BORNE Op het erf van een op heterdaad betrapte stroper heeft de
politie van Borne gisteren een complete veldslag geleverd met de familie
van de stroper, de 25-jarige H. J. L. K. De ouders van K. en ook enkele zoons,
dochters en aanstaande schoonzoons namen deel aan de strijd. Er werden rake
klappen uitgedeeld.
De moeder van K. ging de jachtopziener, die K. op heterdaad had be
trapt en die bijna door de stroper omver werd gereden, met een bezem te lijf;
de vader bewerkte twee wachtmeesters met de blote vuist, terwijl een broer
van de stroper als «>en razende met een bijl om zioh heen sloeg. Nadat ver
sterking was aangeiukt werd K., zyn vader, de 54-jarige J. H. K., en zijn 55-
jarige moeder gearresteerd. De andere leden van de familie zijn nog voort
vluchtig.
Over jaar weg uit Chateauroux (Frankrijk)
BRUSSEL In Brusselse par
lementaire kringen verluidt dat T7"£N »t
Rotterdam tezamen met havens tUltltCUreU
als Amsterdam en Antwerpen,
een bevoorradingsbasis van de
NAVO zal worden. In havenkrin- dese troepen in stand te kunnen °fets
gen in de Maasstad is inmiddels houden. Hetzelfde is in Napels ge-
meegedeeld dat er onlangs inder
daad besprekingen zijn gevoerd
met buitenlandse militaire tus
senpersonen". Het gaat om Ame
rikanen en ook Canadezen, die de
grootste NAVO-basis in Frank
rijk, Chateauroux ten zuidwesten
van Parijs, elders trachten onder
te brengen.
Chateauroux, een lucht- annex be
voorradingsbasis, moet over een jaar
verdwenen zijn, als gevolg van het
uittreden van Frankrijk uit de
N oordatlantische V erdragsorganisa -
tie. Hoewel deze zaak nog niet in de
NAVO-raad is gebracht en ook niet
op Nederlands regeringsniveau is
behandeld, zijn achter de schermen
Rotterdamse havenkringen benaderd
om de ravitaillering van de in Euro
pa gelegerde Amerikaanse en Cana-
De zaak Lages
AMSTERDAM Het protestcomité
tegen vrijlating van oorlogsmisdadi
gers heeft in een brief aan koningin
Juliana (met afschriften aan de mi
nister-president en minister van
justitie) gezegd, dat de invrijheidstel
ling van Willy Lages voor het comité
reden is tot ernstige bezorgdheid over
het gratiebeleid ten aanzien van de
overige Duitse oorlogsmisdadigers, die
zich in levenslange gevangenschap in
Breda bevinden: Kotaella, Aus der
Fünten en Fischer.
Het comité zegt zich de tolk te we
ten van brede kringen uit het Neder-
De militaire delegatie, die met de
havenleiding gesproken heeft, heeft de
indruk gekregen dat de Maasstad wel
bereid is Chateauroux gedeeltelijk te
vervangen. Grote investeringen van
gemeentewege zouden niet behoeven
te worden gedaan, terwijl het ook niet
in de bedoeling zou liggen een door
Washington betaalde legerpier te bou-
De particuliere havenbedrijven zou
den de opslag en de overslag helemaal
aankunnen. Bovendien zou er grond
en ruimte te over zijn om, als het
moet, grote loodsen te bouwen.
In Rotterdam wordt jaarlijks overigens
al voor een miljoen ton aan goederen
voor Amerikaans legergebruik overge
slagen. Het gaat voornamelijk om mate
rialen, die voor in Duitsland gelegerde
Amerikaanse strijdkrachten zijn bestemd.
Indien de transactie, die voorlopig on
dershands wordt gevoerd, slaagt, bete
kent een en ander een aanzienlijke uit
breiding van reeds bestaande aktiviteiten.
Burgemeester W. Thomassen, gister
avond naar zijn mening gevraagd, ver
klaarde dat hij over deze zaak af en toe
wel eens „een losse opmerking" had ge
hoord. „We hebben in Rotterdam al wat
militaire overslag", voegde hij eraan toe.
Een van de ondervoorzitters van het
dagelijks bestuur van de Rijnmondraad,
de heer M. H. L. Westtrate. verklaarde
niets van de plannen te weten. Er was
juist gistermorgen bestuursvergaderin,
geweest, doch het onderwerp was totaa
niet aangesneden.
Wel meende de heer Weststrate dat het
niet denkbeeldig is dat het Rijnmond-
streekplan gewijzigd moet worden, als er
inderdaad grote plannen in de maak zijn
om Rotterdam in de ravitaillering
Noord-Amerika naar Europa een deel
de NAVO-aktiviteit van Le Havre te la
ten overnemen.
MILJOEN TON
Demonstraties
"DIJ EEN demonstratie gisteren in
de hoofdstad is een dode ge
vallen. Ook waren er gewonden.
Een betreurenswaardige zaak, die
tegelijk laat zien hoe gemakkelijk
een gevarenzone kan worden be
reikt.
Het gebeurde zelf wordt nog onder
zocht. Op dit ogenblik lopen de le
zingen uiteen. Waarop het onder
zoek echter ook moge uitlopen, dui
delijk is wel, dat men bij demon
straties spoedig in de sfeer van
verhitting terecht komt. Van het
zijn opgenomen in een menigte gaat
maar al te gemakkelijk een ver
hevigde werking uit. Aan de an
dere kant wordt vooral in een
situatie van onzekerheid maar al
te licht van dragers van gezag het
schier onmogelijke verwacht.
Wordt het niet tijd, dat in het zo
mers Amsterdam de bezinning te
rugkeert? Het had al eerder dienen
te geschieden. Voor de mogelijkheid
dat doden konden vallen was im
mers al in een vroeger stadium ge
waarschuwd. Niemand wil het en
de deernis is even algemeen als
oprecht. Maar een dode krijgt men
er niet mee tot leven.
HARLINGEN Boven de Wadden
zee, even uit de kust ten noorden van
Harlingen, zijn gistermiddag twee
Duitse Starfighters verongelukt. De
toestellen behoorden tot het op Twen
te gestationeerde Immelmaneskader.
Een van de piloten, de eerste luitenant
Manfred Hippel uit Essen is overle
den, de ander is nog niet gevonden,
maar aangenomen wordt, dat ook hij
is omgekomen.
Zeven minuten nadat beide toestel
len in enorme waterzuilen de zee indo
ken was de Harlingse sleepboot Alcy-
on al ter plaatse. De bemanning slaag
de erin de vlieger, die per schietstoel
zijn toestel had verlaten, op te pikken
en naar Harlingen te brengen. In het
ziekenhuis overleed hij echter.
De oorzaak van het ongeluk ls niat
bekend. Met dit ongeluk is het aantal
neergestorte Duitse Starfighters opge
lopen tot 58 (in vijf jaar).
.LONDEN Een poging van commu
nistische vakbondsleiders ook de havenar
beiders te betrekken bij de Britse zeelie
denstaking is gisteren op niets uitgelo
pen. Na enige verwarring op de vergade
ring verwierpen de Londense havenarbei
ders de communistische aansporing tot
wilde staking en bleven voedselsche-
ïn de haven lossen.
bases naar ons land. Er zou trouwens
weinig of geen ruimte voor zUn. Den
Haag zou overigens geen bezwaar hebben,
Duidelijk is dat de besprekingen, welke
tussen de Rotterdamse haven en de „bui
tenlandse militaire tussenpersonen" zijn
gevoerd, het regeringsbeleid in dezen
niet doorkruisen. Het gaat om opslag en
overslag, om een distributiecentrum dus.
dat de Maasstad op dit moment al ge-
j- Duitsland gelegen Ame-
wijst, dat noch Kotaella, noch
andere oorlogsmisdadigers voor verde
re verzachting van straf in aanmer
king kan komen. Alleen reeds mededo
gen met hun honderdduizenden slacht
offers gebiedt hun levenslange gevan
genhouding". Aldus de brief van het
protestcomité tegen vrijlating van oor
logsmisdadigers.
BOMBAY Bij een botsing tussen
twee treinen in de Indiase stad Bom
bay zijn gisteren meer dan 60 mensen
het leven gekomen en 230 deels
ir gewond. Ongeveer 500 passa
giers liepen lichte verwondingen op.
Het ongeluk gebeurde tijdens het
spitsuur. De slachtoffers moesten met
snijbranders uit de in elkaar gedron
gen wagons worden bevrijd.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Even voor het
liddaguur heeft een achttienjari-
_e Rotterdammer gisteren een bru
tale roofoverval gepleegd op de
Middenstandsbank aan het Jacob
van Campenplein in de nieuwe
wijk Prins Alexanderstad. Hij zag
kans er met bijna 140.000 vandoor
te gaan, die de kassier van de bank,
de 25-jarige J. Rook, op bevel in
een zak had gestopt. Dank zij
krachtdadig ingrijpen van publiek
en politie kon de dader in korte tijd
worden gegrepen. Ook de buit is
vrijwel geheel teruggevonden.
Het is voor de politie uiterst moeilijk
de overval precies te reconstrueren,
omdat de uitlatingen van de dader,
R.V., die eerder als naam P. van D.
had opgegeven, nogal tegenstrijdig
waren. V. liet zich rijden door een
taxichauffeur van Ravero, die van V.
na het plegen van de overval opdracht
kreeg naar de Groene Wetering te
rijden. Hjj deed dit onder protest, wat
V. noodzaakte tot schieten.
Korte tijd later moest de taxi-chauf-1
feur auto's aanhouden, waarmee de
rover naar het Centraal Station wilde
rijden. Dat ging allemaal precies zoals
hij zich dat had voorgesteld, maar V.
had niet gerekend op de tegenstand
van de automobilisten. Een van hen,
de heer Sies uit Rotterdam wist V. te
overmeesteren en hield hem zolang
vast tot de politie arriveerde. Bij de
worsteling die ontstond, werd een man
in het been geschoten. Deze moest
naar een ziekenhuis worden overge
bracht. (Een uitvoerig verslag staat op
pagina 5).
in de vakantie
niet duur wel heerlijk
DE BILT In het gehele land was
het vanmorgen zonnig weer onder in
vloed van een hogedrukgebied dat van
Frankryk langs ons land naar de Noord-
"aa. trok. De wind werd hierdoor zwak
de temperaturen liepen weer flink op.
Een kleine onweersstroting was boven
Zuid-Duitsland gelegen en trok eveneens
in noordelijke richting. Een meer belang
rijke onweersstoring begon zich vanmor
gen boven Zuidwest-Frankrijk te ont
wikkelen. Het is te verwachten dat deze
storing eveens naar het noorden zal ko
men en morgen het weer in ons land zal
gaan beïnvloeden. De onweerskansen ne
men daardoor bij aanhoudend warm
weer dus weer toe.
STRANDWEER
Het weer houdt een zomers karakter
met perioden van fraai strandweer. In de
middag een kleine onweerkans. Zwakke
tot matige meest zuidelijke wind. In de
middag 22 tot 24 graden, zeewater 15
graden.
VOORUITZICHTEN: Kleine buienkans,
maar overigens fraai strandweer.
DE BILT Warm weer met zon
nige perioden, maar ook plaatselijk
enkele regen- of onweersbuien. Over
wegend zwakke veranderlijke windw
