leidse Courant
BREUK IN NAVO
IS VOORKOMEN
Commentaren
Luns pareerde
Franse aanval
Eén man perschef
paleis én premier
Vennoot blijft
in hechtenis
JAMIN
w
Nieuwe Cosmos
compromisvoorstellen
vierkant afgewezen
Willy Lages
vrijgelaten
Voorzitter van
landbouwschap
J. Leenheer?
Bogaers en Veldkamp
moeten matigen
I
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvastich i» ghebleven
mijn hert in teghenspoet I"
Donderdag 9 juni 1966 47ste jaargang
Kantoren Leiden Steenstraat 37 Postb
58936 - Abonnementsprijzen p.w. 0,88, p.m. 3,75, p.kw. 11,30 - Klachtendienst bezorging 18.00-19.00
r<i
ik hem nu wakker maken?"
•fe Geref. Gent.
gaan samen
spreken - pag.
Kernmerk
Koekoek-Vondeling
Wat de Provo's en boer
Koekoek aan populariteit
winnen, verliest minister
Vondeling. Op pag. 5
staat het eerste van een
tweetal verhalen over
deze merkwaardige ont
wikkeling.
Xfe Alarm op
s' Schiphol -
pagina 9
Franse bom
Nog
warm
'E BILT Een storing, die gisteren
en Zuid-Frankrijk was gelegen, trok
.afgelopen nacht al uitdiepend naar
tagne. Onder invloed van deze sto-
kwamen in Spanje, Zuid- en West-
akrïjk op vele plaatsen regen-
rsbuien voor. De onweersactiviteit
dt zich echter slechts langzaam uit
le richting van onze streken.
angezien de aanvoer van lucht
[vaste land voortduurt, zal het ook
•gen warm weer blijven. Mede door
aanwezigheid van een hogedrukge-
boven Scandinavië volgen de
jandepressies een vrij noordelijke
waarbij tijdelijk een verbinding
treer, voornamelijk in het zuiden
4en van het land. Overwegend ma-
I wind uit oostelijke richtingen.
STRANDWEER
en storing met enkele regen- en on-
rsbuien trekt van Noord-Frankrijk
t West-Duitsland. In de komende 24
plaatselijk een bui, maar overigens
;morgen zomers strandweer met zon-
perioden.
yakke tot matige zeewind. In de
dag 20 tot 22 graden, zeewater 13
OSKOU De Sowjetunie heeft
euw een satelliet gelanceerd. De
we Cosmos is in een zeer lage
i om de aarde gebracht De hoogte
deze Spoetnik varieert tussen 300
!00 kilometer. De Amerikanen vre-
dat de satelliet gebruikt wordt
spionage doeleinden.
Toen stap terug Straks vergelijk
Bakkeleien
Een kind trekt zich nergens iets
van aanzelfs niet van vorsten.
Als het wil gaan zitten, gaat het
zitten. Koningin Juliana, die in
de tuin van de Britse Howeka-
zerne, waar ze „haar" Royal
Royal Sussex Regiment bezocht,
een party bijwoonde, moest har
telijk lachen om deze kinderlijk-
naïeve sit downstaking.
(Van een onzer verslaggevers)
BRUSSEL De breuk tussen de NAVO en Frankrijk is nog niet
definitief. Couve de Murville, die gisteren eerst dreigde alle ban
den met het militaire bondgenootschap door te snijden, deed later
op de dag een belangrijke stap terug. Hü ging ermee akkoord, de
brandende kwestie van de Franse troepen in West-Duitsland, later
in de permanente vergadering van de NAVO te behandelen.
Ministers moeten, heeft eens ie
mand gezegd, soms gespleten
persoonlijkheden zijn. Dat moge
blijken uit deze foto van Rusk
en Couve de Murville: namens
hun landen onverzettelijk en hard
achter de vergadertafel, maar in
de collegiale, particuliere sfeer
opgewekt en luchtig babbelend
gelijk boezemvrienden.
De Franse minister van buiten
landse zaken vindt dus nu wel goed,
dat het probleem onder een politiek
dak wordt besproken. De Gaulle's
spreekbuis had zich daar in de afgelo
pen dagen steeds krachtig tegen ver
zet. Hij wilde alleen van militair over
leg weten en de politieke kant van de
zaak bilateraal met de Bondsrepubliek
regelen.
De veertien andere NAVO-landen
weigerden echter consequent, de
kwestie als een militaire aangelegen
heid te zien. Tegen hun sterke front
moest Couve de Murville tenslotte ca
pituleren.
Voldoening
Minister Luns zei na afloop, dat de
permanente raad een moeilijk gesprek
tegemoet gaat, als de Franse houding
niet verandert." Er is bij de Neder
landse delegatie voldoening over dit
resultaat, maar er is geen optimisme
over de komende bespreking". Hij
toonde zich verheugd over het feit, dat
de „veertien" het voortdurend eens
zijn gebleven in de gespannen sfeer
van de tweede en laatste conferentie
dag.
Luns en zijn Amerikaanse ambtge
noot Dean Rusk hebben de samenwer
king tussen de NAVO en Frankrijk
voorlopig gered. In een onder-
ons-gesprekje vonden zij voor de
kwestie een formule die Couve de
Murville eindelijk door de knieën
deed gaan.
In Franse kringen werd het tijde
lijke akkoord voor een belangrijk deel
toegeschreven aan de goede verhou
ding tussen Luns en Couve de Murvil
le, die elkaar al vele jaren kennen en
waarderen.
Het is nu de beurt aan de permanen
te vertegenwoordigers, met Frankrijk
tot een vergelijk zien te komen ovei
de status van de Franse troepen ir
Duitsland en alle daarmee samenhan
gende vraagstukken.
Er kan dus nog van alles gebeuren,
maar het terugkrabbelen van
hoofd van de Franse delegatie wijst er
in elk geval weer op, dat een volledige
breuk met de NAVO De Gaulle te ver
gaat.
Voor vervolg zie pag. 5
'n ster matras
nsje verdronk (Van onze parlementsredactic)
Mr. Ceils in Tweede Kamer
Geen plaats voor
vertrouwensman
de afgelopen dagen op uitge-
e schaal werd gezocht. Het stoffe-
jverschot werd gevonden in het ver-
e van de Vondelvijver in de buurt
en broederklooster.
tOND Vissende kinderen ont- T"\EN HAAG Minister-presi-
gis'ermorgen het lijkje van de II u?;
Hansje van Hoek uit Helmond dent Calt \indt, dat bij een
eventuele splitsing van de taken Cals noodzakelijk om de ministe-
die thans aan de directeur van de wm
Rijksvoorlichtingsdienst zijn toe
vertrouwd, de functies van voor
lichtingsadviseur van het Ko
ninklijk Huis en perschef van de
premier in ieder geval gecombi
neerd moeten blijven. Een hechte
coördinatie van de voorlichting
via deze twee functies acht mr.
(Advertentie)
elijkskaarten - Circulaires
DRUKKERIJ GROENENDIJK
142 Rotterdam tel. 197611
eliedenbond: strijd tot liet einde
►NDEN De Britse zeelie-
hebben gisteravond compro-
oorstellen die ten doel hadden
ïinde te maken aan de slepen-
eliedenstaking, vierkant afge-
Wü z^jn vastbesloten de
tot het einde te voeren, zei
ondsleider Hogarth.
compromisvoorstellen waren ver-
i een rapport van een door de
regering benoemde raad van
zoek en moest dienen als basis
onderhandelingen. Zij zijn ver-
'n een resolutie van het be-
de bond van zeelieden, die
algemene stemmen is goedge-
Jdeze resolutie heet het voorts, dat
last waarmee de raad van onder-
rapport heeft uitgebracht er oi
De Noorse bond van transportarbei
ders heeft intussen besloten alle Britse
schepen in Noorse havens te boycotten
wanneer de internationale federatie
van vervoerspersoneel daarom vraagt.
Dit besluit werd genomen op verzoek
van de Britse zeeliedenbond.
Premier Wilson heeft duidelijk ge
maakt. dat zijn regering zich zal verzet
ten tegen eike regeJing die het beginsel
ondermijnt van het voorkomen van
loonsverhogingen van meer dan onge
veer 3Vz procent per jaar. In bevoegde
kringen 's toegegeven, dat de zeelie
denstaking, die tot dusver 21.000 man en
meer dan 700 schepen omvat, de in- en
uitvoer van Engeland op korte termijn
bedreigt. Desniettemin zou Wilson van
oordeel zijn, dat veel grotere schade aan
gericht zou worden door een regeling,
die de weg zou vrijmaken voor verdere
drastische looneisen yan andere grote
yakbonden.
riële verantwoordelijkheid voor
het doen en laten van de leden
van het Koninklijk Huis tot haar
recht te doen komen. Wel wil hij
in overleg met het kabinet nog
eens nagaan of genoemde taken
kunnen worden losgekoppeld van
het directeurschap van de RVD
In de praktijk is deze ontkoppe
ling al een feit: RVD-directeur
dr. G. J. Lammers is sedert eni
ge tijd ontlast van werkzaamhe
den, die met de dagelijkse leiding
van de dienst samenhangen.
Preimer Cals zei dit gitserniiddag
bij de voortzetting van het Tweede-
Kamerdebat over het vraagstuk
van dc ministeriële verantwoorde
lijkheid. Erg veel bleek hij niet te
voelen voor een splitsing van de
drieledige functie van de RVD-direc
teur. De voordelen van de huidige
opzet zijn groter dan de nadelen. Bij
splitsing moet er weer iemand ge
zocht worden, die deze drie taken
coördineert. Maar zoals gezegd wil
de mr. Cals de zaak nog wel eens
bekijken.
Dat geldt niet voor het denkbeeld
van o.a. prof. Patijn (soc.) om een
speciale vertrouwensman aan te stel
len tussen het Koninklijk Huis en het
kabinet, een figuur die de regering
zou moeten bijstaan met betrekking
tot de grensafbakening tussen dej
privé-aangelegenheden en de staatsza-|
ken van het Koninklijk Huis, tussen
de terreinen waarop de ministeriële
verantwoordelijkheid geldt en niet
geldt. Daarin zag mr. Cals geen heil.
Hoe wil men voorkomen dat zo'n fi
guur tussen de Koningin en de verant
woordelijke ministers in het gedrang
komt?
Hoe wil men zo iemand een volledi
ge dagtaak geven? Immers, het eigen
lijke werk van de grensafbakening be
hoort door de betrokken ministers zelf
te geschieden in nauw overleg met de
Koningin. Hier is geen plaats voor een
ambtelijke figuur. De ministeriële ver
antwoordelijkheid zou er door verslui
erd kunnen worden Overigens ver
wachtte de premier, dat de leden van
het Koninklijk Huis zelf de grenzen
zorgvuldig in acht zullen nemen.
Voor vervolg zie pag. 9
De Teixeira-zaak
AMSTERDAM De enige beheren
de vennoot van het bankiershuis
Teixeira de Mattos, drs. J. M. F. büjft
in hechtenis. Hij blijft dus nog zes
dagen onder politiebewaking in het
Binnengasthuis waar hij maandag
werd opgenomen voor maagklachten.
De vrouwelijke rechter-commissaris
in de zaak-Teixeira, mejuffrouw mr.
J. H. Kroesen nam deze maatregel op
bevel van de officier van justitie van
de Amsterdamse arrondissements
rechtbank, mr. J. F. Hartsuiker.
Gistermiddag heeft mr. Hartsuiker
drs. F., die ervan verdacht wordt effec
ten, die cliënten in zogenaamde open-
bewaring hadden gegeven bij het ban
kiershuis, te hebben verduisterd in
ziekenhuis verhoord.
DEN HAAG In verband met zijn
ernstige ziektetoestand is de tot voor
kort in Breda gedetineerde Duitse oor
logsmisdadiger W. P. F. Lages in vrij
heid gesteld. Hij is overgebracht naar
een ziekenhuis in de Bondsrepubliek.
Lages, die in 1940 naar Nederland
kwam en achtereenvolgens in Den
Haag en Amsterdam de functie had
van Leiter der Aussendienststelle der
Sicherheitspolizei und S.D." is verant
woordelijk voor de deportatie van on
geveer 70.000 Amsterdamse joden. On
der zijn leiding (hij had supervisie van
de Zentralstelle für Jüdische Auswan-
derung) werden de beruchte razzia's
op Joden gehouden en werd een pre
miestelsel ingevoerd op het aanbren
gen van Joden. Voorts is hij verant
woordelijk voor de executie van hon
derden Nederlanders die door de
Duitsers waren opgepakt als represail
le voor verzetsdaden.
Het bijzondere gerechtshof in Am
sterdam veroordeelde hem op 20 sep
tember 1949 ter dood Een beroep in
cassatie werd verworpen, maar in 1952
werd hem gratie verleend en werd het
doodvonnis omgezet in levenslange ge
vangenisstraf. Lages, die op het ogen
blik 65 jaar is, werd de laatste weken
verpleegd in het Centraal ziekenhuis
van het gevangeniswezen in Vught.
Wethouder in Rlioon
r\E buitenstaander maar wie is
dat in wezen? zal zich wel
verbazen over het gebakkelei dat te
Brussel over de NAVO te zien is
gegeven.
Tot een breuk is het er niet ge
komen, maar dat is voorlopig het
enige. Niettemin zit er, hoe vreemd
het klinken moge, juist in dat ge
bakkelei iets opbeurends. Waarom?
Wel, de NAVO is destijds in het
leven geroepen als een gemeen
schappelijke verdediging tegen
dreiging van buiten. Toen was men
het grondig eens. Maar de menings
verschillen van nu hangen recht
streeks samen met het feit dat de
dreiging is afgenomen. Men kan
zich nu weer de weelde veroorlo
ven, het onderling minder eens te
zijn.
Overigens is daarbij enige voorzich
tigheid wel geboden. Zoals wij het
onlangs hebben geformuleerd: niet
loslaten van de NAVO is verstan
dige politiek, maar verstandig is
haar een taak te geven in overeen
stemming met de verandering die
zich in de internationale omstan
digheden heeft voorgedaan.
Daarom is dat gebakkelei te Brus
sel misschien óók wel een beetje
opbeurend, maar er zijn tegelijk
geen aanwijzingen dat we er veel
verder mee komen.
Intussen vormt de overeenstemming
van „de veertien" (zonder het on
vermijdelijk tegenstribbelende
Frankrijk dus) toch een positieve
factor.
Ingewikkeld
Andere negers voltooien de mars
naar Jackson die James Mere
dith was begonnen. Als niet vlug
genoeg aan een politiebevel
naast de weg te gaan lopen ge
volg wordt gegeven worden de
demonstranten opzij geduwd. In
het midden, met zonnebril, ne
gerleider dr. Martin Luther
King.
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG Naar wij vernemen
is thans de heer J. Leenheeer te Rhoon
de meest ernstige kandidaat voor de
functie van voorzitter van het Land
bouwschap als opvolger van de heer
A. W. Biewenga.
Het dagelijks bestuur heeft enige be
sprekingen met de heer Leenheer ge
had en hoopt hem spoedig voor de
functie voor te dragen.
De heer Leenheer is landbouwer en
voorzitter van het Nederlandse Rund
vee-Stamboek. Hij is (als lid van de
WD) wethouder in Rhoon en wordt
morgen 45 jaar.
TNE voorzitter van de Chr. Roeren
en Tuindersbond, drs. R. Zijl
stra, heeft gisteren in het bestuur
van het Landbouwschap de nood
zaak bepleit om de boeren en
tuinders in ons land eens in begrij
pelijke taal duidelijk te maken
welke ontwikkelingen er in de na
tionale en internationale landbouw
politiek in hun onderling verband
gaande zjjn en wat daarvan, ook
voor hun eigen ondernemingen, in
de toekomst de gevolgen (kunnen)
zijn.
Deze suggestie lijkt ons bijzonder
waardevol, want de landbouwpro
blematiek is niet het minst door
de zeer vele verbindingen en af
spraken met andere landen in
derdaad wel bijzonder ingewikkeld
geworden.
Indien de georganiseerde landbouw
erin zou slagen degenen, die bij
deze ontwikkelingen het meeste be
lang hebben, wegwijs te maken in
het voor zeer velen onbegrijpelijke
warnet van landbouwpolitieke dra
den (die zo langzamerhand de hele
wereld omspannen), zou het wel
eens kunnen zijn dat een belangrijk
deel van het onbehagen en de on
zekerheid, die bij veel boeren en
tuinders leven, wordt weggenomen.
Temeer, omdat de toekomst voor
onze land- en tuinbouw lang niet
zonder perspectief is, integendeel.
bij koffie of thee
niet duur wel heerlijk
Suggesties NVV-voorzitter Kloos:
AMSTERDAMi
- De voorzitter
van het NW, de
heer A. H. Kloos,
heeft gisteren in
een rede op het!
congres van de;
Algemene Bond
van Ambtenaren
Amsterdam'
enkele suggesties gedaan om te
komen tot meer evenwicht in de
economie:
Matiging van dc verlangens
nister Bogaers met betrekking tot z(jn
bouwprogramma;
De huurverhoging halveren;
Uitstel van dc veranderingen in de
sociale verzekeringen;
Uitstel van de tweede fase van de be
lastingverlaging;
Contractueel vastgelegd sparen.
Duidelijk liet de heer Kloos tot uit
drukking komen, dat de overheid zelf
met het opstellen van de begroting voor
1967 een voorbeeld moet geven. Hij be
schouwt het niet als zijn taak om aan te
geven hoe dat moet gebeuren, omdat
hem het totale overzicht ontbreekt, maar
toch wilde hij wel de aandacht vestigen
op bepaalde mogelijkheden.
Zo is hij van oordeel, dat het particu
liere investeringsvolume door maatrege
len van de overheid moet worden terug
gedrukt. Het is zijn vaste overtuiging, dat
I het bedrijfsleven ondanks de schaarste
I op de kapitaalmarkt, meer nieuwe ar
beidsplaatsen schept dan nodig is. Diepte
investeringen. die de produktie ner werk
nemer vergroten, acht de heer Kloos
acceptabel, maar breedte-investeringen
die nieuwe arbeiders vragen, moeten naar
'-ïjn oordeel worden afgeremd.
Tenslotte zei de heer Kloos van me
ning te z(jn dat de economische uitkoms
ten van 1966 zullen uitwijzen dat de
koopkracht door de enorme prijs
stijgingen slechts met procent zal
toenemen. De loonstijging zal dit jaar
aan de hoge kant zijn. De heer Kloos
totaal °P 10 tot 11 Procent ln
Kostbaar beeldje
uit galerij weg
AMSTERDAM Een kostbaar bron-
aILÏi68, )e,.Vin de I,allaan Adrian»
Alloati la uit de galerij d'Eendt in de
vHfdnt? a gestoten. Het la ongeveer
vijfduizend gulden waard. Er ia peen
van inbraak gevonden, zodat
wordt aangenomen dat ten bezoeker
«nvoudig het beeldj, van 30 centime-
hl.» weegt in binnenzak
heeft gestoken.
