Twee miljard per jaar in
Vietnam voor opbouw
lS
G
m voor u
elezen
Ruimtevaarders stapten
opgewekt uit cabine
r
Amerikaanse experts
omgekomen of gekidnapt
Zuid-Afrika kan het
continent helpen
NIEUWE LEIDSE COURANT
5
DINSDAG 7 JUNI 1966
VAN ONZE
SPECIALE
VERSLAG
GEVER
LINK
VAN
BRUGGEN
Landing Gemini-oapsule verliep perfect
(Van onze speciale verslag
gever Link van Bruggen)
SAIGON President John-
'son heeft eens gezegd dat de
Amerikanen in Zuid-Vietnam
op talrijke fronten moeten
vechten. In alle 43 provincies
van het land wordt oorlog ge
voerd, zij 't niet op het mili
taire, maar op het economi
sche vlak. Een kleine duizend
Jonge, enthousiaste specialis
ten hebben hiervoor hun com
fortabele omgeving in de
IVerenigde Staten verlaten.
'Ze zetten zich slechts voor
één doel in, namelijk Zuid-
Vietnam een grotere wel-
jvaart te brengen. Sinds de
'conferentie van Honoloeloe
.wordt dit even belangrijk ge
acht als het binnenland te
'zuiveren van communisti
sche terroristen.
j De experts, die binnen het ka
der van het Amerikaanse hulppro
gramma werken, hebben geen ge
makkelijke taak. Als adviseur van
•de Zuidvietnamese provinciale au
toriteiten worden ze vaak midden
4n niemandsland, of zelfs in Viet-
ronggebièd geplaatst. Verschillen
den van hen zijn vermoord. Ande-
Ven zijn gekidnapped. Als ze in
middels niet om het leven zijn ge
bracht, lijden ze een uitzichtloos
pestaan in communistische gevan
genkampen.
De Amerikaanse hulp aan
iuid-Vietnam heet ÜS AID. De
a/b Vliegdekschip Wasp
Opgewekt en zonder enig teken
n vermoeidheid stapten gistermid
dag omstreeks vier uur de twee
ruimtehelden Stafford en Cernan uit
hun cabine die even tevoren onder
luid gejuich van de bemanning aan
boord van het vliegdekschip Wasp
was gehesen. De capsule waarin de
astronauten drie dagen lang hebben
gezeten landde om drie uur veilig
in het westelijke deel van de Atlan
tische Oceaan. De precisie waarmee
de landing werd uitgevoerd, wordt
voor een groot deel toegeschreven
aan Stafford, die de manoeuvre uit
voerde.
Het controlestation op de grond
had, evenals bij eerdere gelegenhe
den, enige minuten geen contact met
de ruimtevaarders toen deze in de
dampkring terugkeerden. De cabine
daalde echter weldra aan haar ge
weldige oranje parachute naar bene
den. Kikvorsmannen aan boord van
hefschroefvliegtuigen waren spoedig
ter plaatse om een opblaasbaar vlot'
rond de cabine aan te brengen om
deze drijvend te houden. Dit was de
eerste maal dat men van het ber-i
gingsvaartuig af de cabine in zee
zag neer dalen.
Honderden bemanningsleden ver
drongen zich voor het schouwspel. Het
vliegdekschip begaf zich onmiddellijk
naar de Gemini die vervolgens aan
boord werd gehesen. Eerdere ruimte
vaarders gaven er de voorkeur aan
per hefschroefvliegtuig naar het ber
gingsschip te vliegen. Stafford had te
voren meegedeeld, dat hij in de cabine
wilde blijven. De mannen dobberden
54 minuten in zee, voordat zij aan
boord werden gehaald. Zij wuifden
vrolijk naar de bemanning van de
Wasp toen zij uit de enge ruimte van
hun cabine aan dek stapten.
Inspa
hij had gedacht.
geleerd, aldus Cernan die zich lachend
over zijn drie dagen oude baard streek.
De twee astronauten liepen energiek
naar de ziekenboeg terwijl de scheepska-
pel het Anchors aweigh speelde. In de
ziekenboeg moeten zij zich laten onder
zoeken en relaas doen van hun bevindin
gen. Met een en ander zullen dagen ge
moeid zijn.
Tijdens hun 45 omlopen om de aarde
in 72 uur en 21 minuten hebben Stafford
en Cernan drie „ontmoetingen" met de
op 31 mei gelanceerde doelraket gehad.
Doordat het beschermende omhulsel van
deze raket niet werd afgestoten kon het
vastkoppelen aan de doelraket niet ver
richt worden. Ook het experiment met
de „vliegende stoel" bleek de krachten
van Cernan te boven te gaan. Al met al
heeft Cernan zich twee uur en vier minu
ten buiten de Gemini in de ruimte bevon
den.
Nieuwe vluchten
Het eerste commentaar
Kennedy tot studenten
Maar eerst
politiek
wijzigen
elfder ure toch nog een visum voor
dat land.
Kennedy trok één lijn van de apart
heid in Zuid-Afrika naar de discrimi
natie in New York. Andere euveieu
noemde hij het feit dat in de Peru
aanse bergen nog altijd mensen als
lijfeigenen behandeld worden, dat in
tellectuelen in Rusland gearresteerd
worden en er honger heerst in India.
Kennedy zei dat alleen bekrompen
ttmensen nog vast houden aan het ó'in-
Kennedy de Amerikaanse senator, kere en giftige bijgeloof dat de wereld
heeft de Zuidafrikaanse studenten eindigt bij de dichtstbijzijnde berg,
JOHANNESBURG
Robert
voorgehouden dat apartheid een
kwaad is. Voor de studenten van
de Nationale Unie van Zuid
afrikaanse studenten zei hij daar
mede niets nieuws en de Zuid
afrikaanse regering doet alsof hij
er niet is, al kreeg hij dan ter
de naastgelegen rivier of de grens
de stad. Jonge mensen moeten dit bij
geloof met wortel en tak uitroeien.
Helpen
boer uit de Mekong-delta be-
reekt met een Amerikaanse US
ID functionaris de opbrengst van
zijn rijstoogst.
)rins sprak met
'McNamara in
5 Washington
Washington Prins Bernhard
gisteren in Washington een onder-
gehad met de Amerikaanse mi-
van defensie, McNamara. Hij heeft
gesprekken gevoerd met enkele hoog-
'aatste militaire officieren, onder wie
n De Cumont, de voorzitter van het
prd Atlantische militaire comité in de
nanente zitting. De ónderminister
buitenlandse zaken. George Ball,
de Prins een lunch aan in het State
artment. Gisteravond zat de Prins
n een diner ten huize van ambassa-
:TSS
Ltoomproeven
t an Frankrijk
•ARIJS Het ziet er naar uit dat
inkrijk weer nieuwe atoomproeven
lt nemen, ditmaal in het zuiden
l de grote Oceaan. Luchtvaartmaat-
a*ppijen zijn gewaarschuwd dat het
N ingang van 30 juni te midder-
liit gevaarlijk zal zijn over dat ge-
te vliegen.
Neurenberg De Westduitse ii-
'4le partij heeft het socialistisch
Nrbeeld gevolgd en haar voorzitter
1 Erich Mende) herkozen. Hij kreeg
e- van de 247 stemmen. Mende wil
%r handel met de Oosteuropese lan-
L Hij dacht dat het gevaar van
«ssie uit het oosten verminderd
k|
letters staan voor United States
Agency for International Develop
ment. De voorlopers van deze or
ganisatie zijn ook in Europa over
bekend. Het Marshall Plan bij
voorbeeld, Point Four, ECA, TCA
etc., zijn begrippen, die hele gene
raties Europeanen nog altijd
aanspreken. Sinds de oorlog heb
ben de Verenigde Staten in de
„Great Society" van wereldvolke
ren al meer dan 400 miljard gul
den gestoken!
Het economische hulpprogram
ma voor Zuid-Vietnam is sinds de
conferentie van Honoloeloe aan
zienlijk opgevoerd. Per jaar gaat
het thans om een investering van
meer dan 2 miljard gulden.
Het grootste projekt is de bui
tenlandse betalingsbalans. Deze
wordt gezond gehouden door Ame
rikaanse dollars. Bijna alles wat
Zuid-Vietnam moet importeren
en dat is nogal wat, want rijst en
rubber zijn zo'n beetje de enige
surplusprodukten wordt gefi
nancierd. De importeurs storten
hun piasters tegen een aantrekke
lijke koers in een fonds: de zoge
naamde tegenwaarderekening. De
miljoenen, die hierdoor in de staats
kas vloeien, worden weer voor re-
geringsprojekten gebruikt, zoals de
fensie-voorzieningen, onderwijs,
openbare werken etc.
Op het platteland zijn tientallen
Amerikaanse experts doende de
agrarische produktie op te voeren.
En rond de steden worden water-
leidingwerken aangelegd en elek
triciteitscentrales gebouwd, ter
wijl de industrialisatie, die nog in
haar kinderschoenen staat, met
kracht wordt gestimuleerd.
Sinds 1955, toen Washington de
eerste leningen verstrekte voor de
economische opbouw van Zuid-
Vietnam, zijn o.m. de volgende re
sultaten bereikt:
Het aantal leerlingen van lagere
scholen groeide van 330.000 tot 1,2
miljoen.
Het aantal middelbare scholie
ren nam van 52.000 tot 293.000 toe.
Het aantal studenten van tech
nische scholen werd van 700 tot
5.000 opgevoerd.
Een ander voorbeeld:
In de afgelopen vijf jaar wer
den er 700 producerende bedrij
ven geopend, die aan totaal 90.000
i werk verschaffen.
meer van aalmoezen afhankelijk
zijn.
De ontwikkelingshulp, die de
Verenigde Staten aan Zuid-Viet
nam verlenen, is tot het jaar 1975
gepland. Over acht, negen jaar
als de politieke voorwaarden dan
tenminste niet anders zijn gewor
den! dient het inkomen per
hoofd van de bevolking verdub
beld te zijn, terwijl het land on
der eigen stoom moet varen.
CORRUPTIE
Jammer is overigens dat ook in
Zuid-Vietnam de corruptie groeit
en bloeit. Door schade en schande
hebben de Verenigde Staten in
middels wel geleerd dat veel van
de geboden hulp tussen wal en
schip terecht komt. Hoe groot de
bedragen zijn, die aan de
strijkstok blijven hangen, is niet
bekend. Vast staat echter dat ze
niet gering zijn. De Amerikanen
lopen hier overigens niet mee te
koop, gezien de krachtige positie
van de belastingbetaler in eigen
land.
Veel oorlogen dus in een land,
dat sinds 1941 bijna niets anders
dan oorlog heeft gekend, en dat
de militaire operaties meer dan
moe is.
Duidelijk is dat Washington
hoopt dat de enorme bedragen,
die in de burgersector van
Zuid-Vietnam worden gepompt,
hun propagandistische uitwerking
niet zullen missen.
De grote vraag is echter, of de
hulp, op wat langere termijn ge
zien, inderdaad effekt zal hebben.
Als Zuid-Vietnam zich naar
Noord- Vietnam toebuigt van
de nieuwe burgerregering, die er
nog dit jaar komen moet, zal alles
afhangen hebben de Amerika
nen, ondanks hun goede bedoelin
gen, hun miljarden in een zink-
putje gegooid.
Landen ten noorden van Zuid-Afri
ka moeten geholpen worden in hun
strijd tegen de armoede. Zuid-Afrika
heeft een taak, want het bezit op het
Afrikaanse continent het merendeel
van de op de praktijk ingestelde ge
leerden en ook het grootste deel van
de staalproduktie en die van steenkool
en elektrische energie.
Maar de andere Afrikaanse landen
zullen die hulp niet aanvaarden als de
onschendbaarheid van het individu en
de mensheid als een gemeenschappe
lijkheid niet erkend worden.
Communisme
In het slot van zijn rede zei de Ame
rikaan dat de bestrijding van het com
munisme niet kan bestaan in het na- j
bootsen van de communistische dicta
tuur, maar uit vergroten van de
menselijke vrijheid.
„Er zijn mensen," aldus Kennedy,
„die elke bedreiging van hun voorrech
ten brandmerken als communistisch.
Maar ik heb op mijn reizen gezien dat
hervorming geen communisme bete
kent. De loochening van vrijheid van
wie of wat ook versterkt echter wel
het communism© dat men juist wil
bestrijden.
Niet iedereen beseft Kennedys' goe
de bedoelingen. Toen hij de zaal ver
liet wilde hij een neger die daar werk
te de hand geven. De man verdweer
echter met gezwinde spoed. Later ver
klaarde hij aan journalisten: „Ik dacht
dat de blanke baas mij wilde slaan.
Maanverlsenner seint
867 nieuive beelden
KAAP KENNEDY De Amerikaan-
se-televisie-ramer» heeft gisteren 867
nieuwe beelden doorgegeven van het
maanoppervlak en van de sterren erbo-
Terwijl het op een ir.sect gelijkende
j toestel de .aatste van zijn in totaal tot
dusver 2.920 foto's uitzond, liet men van
de aarde af de remraketjes werken,
maar ook deze keer was geen spoor van
Een ouderloos, ontheemd Vietnamees meisje wordt door sterke Amerikaan- liii'es?o?eiCk!t!kitodfleirM™°t™1
se armen uit een vrachtwagen geholpen ^kunoeil'^^edw^èld
Intussen bereidt het Amerikaanse bu
reau voor lucht- en ruimtevaart (Nasa)
reeds de volgende Geminivluchten voor:
De Gemini-10 op 18 juli, de Gemlni-11 in
september en de Gemini-12 in november.
Hiermee is het Geminl-program afgeslo
ten. dat voorafgaat aan de eindfase van
het Apollo project, dat men met een
landing van een mens op de maan
hoopt te bekronen.
President Johnson heeft direct na de
landing een telefoongesprek gehad van
vijf minuten met de astronauten. Hij
VLUCHTELINGEN
Een van de grootste problemen
van het ogenblik is het vluchtelin
genvraagstuk. Duizenden, honderd
duizenden mensen, die op het
door de Vietcong beheerste platte
land geen bestaansmogelijkheden
meer hebben, zijn naar de
stadscentra getrokken en vormen
daar een nieuw proletariaat.
Sinds midden vorig jaar is hun
aantal van 200.000 tot een miljoen
gestegen. Dank zij de Ameri
kaanse dollars kan er echter vrij
veel voor de ontheemden worden
gedaan. Een kwart van hen, zo
wordt beweerd, zou reeds aan on
derdak zijn geholpen. Een achtste
zou reeds vast werk hebben gevon
den, met andere woorden: niet
Hemelrijk zonder heiligen, door
Cornelien Beekman. Uitgave A. W.
Sijthoff, Leiden.
Karin Steinach.
nachtclubzangeres. komt
conservatief rooms-katholiek milliëu
terecht. Zij wordt bewoonster van hel
huis „Het Hemelrijk". Maar daar
wonen geen heiligen, hoe braaf
men ook ter kerke gaat. Het hu
welijk strandt. De intriges en con
flicten zijn talrijk. Maar Cornelien
Beekman, die met dit boek debuteer
de. besonrijft deze slechte bewoner;
van „Het Hemelrijk" met een bewo
genheid zodat ze begrip oproept voor
hun daden. Zo verraadt de geplaagde
Karin aan de SD, dat haar joodse
vriendin in „Het Hemelrijk" is onder
gedoken. Een Duitse vriend maakt dit
verraad weer ongedaan en wanneer
Karin zelf wordt gearresteerd, laat ze
tijdens de verhoren niets meer los. De
tot het uiterste gemartelde Karin
denkt eindelijk: „Ik weet nu dat ze je
niets meer kunnen doen. als je da
gelooft. Niet omdat je jezelf wilt ver
nietigen, Ruth, maar omdat het alle
maal al geleden is door de God, die
geleden, toen die God stierf aan he.
kruis". Karin sterft in een concentra-
tiekamp Ruth is gered.
Cornelien Beekman schreef haar
gewezen Duitse eerste ooek onderhoudend. Soms if
BHj dit werk een spannende thriller. Be
langrijker nog is, dat ze dwars door
de traditionele, gevestigde verhoudin
gen heen schrijft en de mens laa'
zien, zoals hij is en zoals hij kan
worden, wanneer hij buiten zijn ei
gen wereldje en zichzelf treedt en
zich geeft voor de ander. (245 blz
10,90)
bliotheek, Zaltbommel.
Dit prachtige boek, dat de geschie
denis van een van de belangrijkst*
Europese geslachten tot onderwerp
heeft, is tot dusver in Nederland het
enige werk over de historie der Medi
ci, dat zowel biografisch ak
kunsthistorisch een schat van gege
vens bevat.
Het is de korte geschiedenis van
het bewind bleef; ongemeen krachtig
in zijn opkomst, diep decadent in zijn
ondergang. De geschiedenis van deze
familie, van arme boeren tot nederig*
geldschieters, rijke bankiers en be
langrijke Europese vorsten, is als een
epos en nauw verweven met de stad
Florence uit de tijd der Renaissance
De Vlaamse geschiedkundige dr
Brasseur-Peeters geeft een bijzonder
goed beeld van het wel en wee van
het geslacht De Medici, een geslacht,
dat een duidelijk stempel op Europa
heeft gedrukt. Het boekwerk is zeer
vlot geschreven en is mooi uitge
voerd. <352 blz. tekst. 40 blz. illustra
ties op kunstdruk Prijs: 17.90)
Ben jij het, Jim?, door Ottwel.
Binns (vrije vertaling door J
Schouten). Uitgave J. N. Voorhoeve
Den Haag.
dien heeft ze haar vroegere vriend
Jim. die lid van de Canadese Bereden
Politie 's geworden, en haar vader de
man om wie haar moeder de bewoon
de wereld verliet, gevonden. Een ge
makkelijk leesbaar meisjesboek, dat
enkele uurtjes van pretentieloze
ontspanning brengt. (186 blz. f 650)
Ons hart. door Guy de Maupas
sant. Uitgave L. J. Veen Amster
Deze vdot geschreven roman speelt
in Parijs, waar veel mannen en vrou
wen van aanzien een minder „mooi"
leven leiden dan men zou verwach
ten. Het is een thema dat al in talloze
andere ooeken aan dt orde is gesteld
Toch zag ook De Maupassant ':ans
een boeiend verhaal te schrijven dat
uiteenlopende facetten van het. wat
men wel noemt, werkelijke leven in
- - - - ----- ---• Parijs schildert. Dit (pocket) boek zal
Canada haar moeder, bekend ^als De overigens ook wel weerstanden oproe-
Mens werd, toen, tweeduizend jaar een geslacht, dat enkele eeuwen
goede engel van de Eskimo's" gaat
zoeken. Natuurlijk vindt ze haar
maar voor het zover is. beleeft ze
heel wat hachelijke avonturen. Boven-
pen vanwege de onaanvaardbare de
tails, die de auteur zijn lezers kenne
lijk niet wilde onthouden. <291 blz
3,50).
Y'erkiezingsuitsltig (2)
Hoewel het uiterst moeilijk is reëel
commentaar op de verkiezingsuitslag
te geven, zou ik toch willen wijzen op
enkele punten die m.i. steeds over het
hoofd gezien worden en die steeds
sterker ten gunste van de Boerenpar
tij gaan werken. Daar keent bij. dat
blijkens uitlatingen van Koekoek de
BP niet opziet tegen teruggang of op
heffing. zodra bepaalde maatregelen
bezuiniging) verwezenlijkt zijn. Dat
is een zeer sterk standpunt en vanuit
een gemeente waar men niet op de
BP kon stemmen kan dat naar mijn
mening vrijelijk gezegd worden.
Natuurlijk zijn er weer oneindig
veel punten uit de huidige politiek
die mensen ertoe gebracht hebben op
de BP te stemmen. Men wil bezuini
ging. minder bemoeizuchtig optreden,
minder directe belastingen, inperking
van het aantal ambtenaren, opheffing
van de pbo. Daarnaast spelen emotio
nele factoren een rol. Als men verte
genwoordigers van de BP op allerlei
wijzen belachelijk zoekt te maken
werkt dat averechts. Als men het Ko
ninklijk Huis aanvalt of beledigt, pro
vo's ernstig neemt en de tv misbruikt
door eenzijdig links gerichte figuren
te laten aanvallen, bespotten en ver
dacht maken van alles wat behou
dend, vaderlandslievend, godsdienstig,
trouw, eerlijk en fatsoenlijk is, dan
vraagt men in de PvdA en de KVP
om nog meer doffe dreunen, zoals dat
heet.
Alphen a.d. Rijn W. Boshuis
Verkiezingsuitslag (3)
Het zal toch niemand meer verba
zen waarom de twee grote rege
ringspartijen weer flinke verhezen le
den en dat in zo korte tijd tussen
twee verkiezingen. Wel zal het ieder
weldenkend mens verbazen dat beide
partijen niet de moed hebben kunnen
opbrengen te erkennen dat ze verlo
ren door eigen falen! Juist door dat
laatste laten deze partijen zich als
klein kennen, Ze moeten dankbaar
zijn dat niet meer kiezers naar BP.
PSP en Provo'j zijn gegaan. Of de
leden van deze partijen allemaal kwe
zels zouden zijn... KVP en PvdA
beschouwen het als een grap dat de
Provo's een zetel behaalden in de
hoofdstad! Als deze partijen hun hou
ding niet veranderen kunnen ze de
komende Kamerverkiezingen met het
grootst denkbare wantrouwen tege
moet zien.
Den Haag 3. A. Bakker
