Werken in ruimte vergt meer inspanning en tijd Staak bombardementen Trek troepen terug NAVO weg - maar dan ook helemaal Internationaal consortium herfinanciering Indonesië L Ruimtewaiideling half uur bekort Astronauten beleefden benauwde ogenblikken Spaar geld: bestel uw kolen nu! NAVO naar Den Haag? In Zuid-A frika aangekomen Robert Kennedy met vreugde ingehaald Luns wil demonstratie Betere relaties met het oosten Na bomaanslagen Kongolese troepen Leo in actie in IKIEUVE LEIDSE COURANT S MAANDAG 6 JÜM 1966 Moordenaars van Evian (1961) gearresteerd ANNECY De Franse politie heeft de moordenaars van de burgemeester van Evian gearresteerd. Een van de negen arrestanten heeft een bekente nis afgelegd. Hij heeft de kneedbom geplaatst, waardoor burgemeester Ca- mille Blanc om het leven kwam. De andere acht arrestanten hebben hem later hulp verschaft. De 32-jarige Pierre Fenoglio zei, toen in Evian in 1961 de besprekingen werden gehouden tussen de Fransen en de Algerijnen, de moordaanslag te hebben gepleegd. 'Lijk van schipper bij Maarssen opgehaald MAARSSEN Uit het Amsterdam-Rijn kanaal bij Maarssen is gisteren het stoffe lijk overschot van de 24-jarige schipper A- J. M. Zuiderwijk opgehaald. De schip per verdronk vorige week woensdag, poen zijn boot „De twee gebroeders" ter hoogte van het Elinkwijk-terrein 'ütrecth in het kanaal zonk. ■Bjl De dochter van de beroemde Chap lin stapte op doorreis naar Tokio in Amsterdam Schiphol) even uit de „jet" om de benen te strekken. Ze zaa er heel sportief uit in haar zwarte spijkerbroek met grijze trui. Precies haar vader, zeiden velen die haar spoedig opmerkten. KAAP KENNEDY Ruimtevaartarts Charles Berry, die tijdens het verblijf van Cernan in de ruimte diens hartslag en andere reacties in het oog hield, zei gisteren dat de ruimtewandelaar er goed doorheen is gekomen en het uitstekend maakt. Hoe paradoxaal het ook lijkt, het in de ruimte werken, waar men „gewichtloos" is, is inspannender en vergt meer tijd dan op de grond. „Het blijft voor ons een raadsel", aldus Berry. Cerman heeft zijn reis een halfuur moeten bekorten. Aanvankelijk zou hij twee-en-een-half uur in de ruimte verblijven. Oorzaak hiervan was dat de wasem aan de binnenkant van zijn ruimtehelm bevroor waardoor hij bijna niets meer kon zien. Ook het glas van een drukmeter van zijn pak besloeg. Hierdoor moest ook de proef met de ruimtetoestel achterwege worden gelaten. Een van de eerste handelingen die Cenan buiten de ruimtecabine verrichtte was het losmaken van een bus die aan de buitenkant van de Gemini-9 was aange bracht voor het opvangen van micrometeorieten, en dev te overhandigen aan Stafford. Voorts bracht hij buiten soort handgreep aan, wai hij eventueel zich Jater zou kun nen vastgrijpen. Ook plaatste hij een achteruitkijkspiegel om Staf ford in staat te stellen hem te volgen, als hij zich aan de ach terkant van de Gemini zou be vinden. Terwijl Cernan deze han deling verrichtte, was de kabel waarmee hij aan de ruimtecabi ne was verbonden, ingekort tot 7.5 meter. Via deze kabel kreeg hij zuurstof en kon contact hou- 16 ruimtewandeling werd gefilmd, had Cernan de woorden „onhan dige sukkel" ontlokt. Ook de na velstreng gaf enige strubbelin gen, doordat het snoer zich om de ruimtewandelaar wikkelde. Tot het besluit om af te zien van de vlucht in de „ruim- testoel" hadden ook andere facto ren bijgedragen. Zo had Cernan moeite met het uitkappen van een besturingshandgreep van de „astronaut manoeuvre unit", de zogenaamde vliegende stoel. Dit anparaat was aan de achterkant van de Gemini-9 opgeborgen ach ter een plastieken scherm dat Cernan moest verwijderen. De Amu die zes miljoen dollar heeft geKost, is een soort ruimtecabine zonder wanden. met eigen zuurstofvoorziening en voortbe- wegingsmechanisme. Cernan had met behulp hiervan zich onafhan kelijk van de Gemini-9 kunnen voortbewegen, alleen met een 37 meter lange kabel met het ruim teschip verbonden. Wasem bevroren Toen Cernan met het gereedma ken van de Amu bezig was, meld de nij dat de wasem in zijn helm begon te bevriezen. Hij bevond zich 'oen aan de nachtzijde van de aarde, waardoor de temperatuur 150 graden tot 200 graden Celsius daalde. Eerder had het controlesta tion .n Houston bekendgemaakt, dat de hartslag van Cernan aan het bagin van zijn verblijf in de ruimte was opgelopen van 90 tot 150 .slagen per minuut. Na verloop van tijd was dit tempo gedaald tot 125 .netgeen er op duidde dat zijn lichaam zich begon aan te passen. De ruimtewandeling van Cernan had een half uur korter geduurd. Desniettemin heeft Cernan duide lijk de vorige records op dit ge bied verbeterd. De eerste ruimte wandelaar. de Rus Leonof, bleef tien minuten bulten zijn ruim teschip en de Amerikaan White 21 minuten. De wandeling had eigenlijk za terdag half vijf moeten plaatsheb ben. Door vermoeidheid van de ruimtevaarders werd dit experi ment t ien 24 uur uitgesteld. De ruimtevaarders hebben zon dagochtend benauwde ogenblikken doorstaan, toen de Gemini-9 begon te tollen. Commandant Stafford dacht door het uitschakelen van een dei kleine voortstuwingsraket ten. de Gemini weer onder contro le te krijgen. Toen dit echter niet direct lukte, pleegde hij koortsach tig overleg met het controlestation in Houston. De tollende beweging had al bij na Je gevaarlijke grens bereikt, toen Stafford van de aarde het advies kreeg bepaalde onderdelen van de instrumenten te controle- Hij ontdekte toen dat een tus senschakelaar verkeerd stond. Toen de schakelaar in de Juiste stand was geplaatst, hield de draai ende Beweging op. Stafford slaakte een <ucht van verlichting en be- danxte het controlestation uitbun dig. „Wij hadden aan alles gedacht behalve aan de tussenschakelaar" zei bij.. Vanmiddag omstreeks half drie onze t-jd landt de Gemini ten zuid westen van Bermuda. Een oor logsbodem zal de ruimtevaarders dan oppikken. (Vervolg van pag. 1) NAVO-stad in de driehoek Eindhoven- Leuven-Brussel. Ook dan zou het bod van de heer Zwolsman om wi gen voor de NAVO-ambtenaren en hun gezinnen te bouwen, van kracht kun nen blijven. Animo Nader vernamen wij uit Den Haag: Het staat nu reeds vast dat de NAVO- ministerraad geen definitieve beslissin gen zal nemen over de huisvesting van de hoofdkwartieren, alvorens de betrok ken ministers de gelegenheid hebben ge kregen hun regeringen te consulteren. De animo om de NAVO „in huis" te krijgen is ook in België niet bijzonder groot, amdat daar met name de socialis tisch georiënteerde Waalse bevolkings groep veel misbaar zou gaan maken. Dit niettegenstaande de autoriteit v minister Spaak, die zelf wel ee stander is van het concentreren hoofdkwartieren in België. Het ziet er dan ook naar uit, dat wanneer Frankrijk blijft verlangen, dat SHAPE en de andere staven Pa rijs dienen te verlaten, Nederland het eerst aangewezen land zal zijn, dat het verzoek zal krijgen naar huis vestingsmogelijkheden om te zien. Naar het zich thans laat aanzien, zal minister Luns, wanneer de eerste ronde van de besprekingen in Brussel achter dc rug is, zich naar Den Ilaag spoeden om met zijn ambtgenoten te overleggen. In principe heeft het kabinet zich al uitgesproken voor medewerking bij het oplossen van de moeilijkheden, om dat men er in Den Haag van over tuigd is, dat het NAVO-prestige een enorm verlies zou lijden, wanneer de Verenigde Staten met de huisvesting van het hoofdkwartier zouden moeten gaan leuren. In feite geschiedt dit al, omdat (be houdens misschien Bonn en Luxem burg) niemand heeft staan trappelen van ongeduld om generaal Lemnitzer secretaris-generaal Brosio binnen zijn grenzen te krijgen. Maar Bonn is om politieke redenen minder gewenst en Luxemburg heeft niet voldoende mogelijkheden om het ghéle NAVO- apparaat onder te brengen. Indiase roepie devalueert NEW DELHI De Indiase roepie is gisteren met 36,5 procent gedevalu eerd. De oude waarde was ongeveer 1,3 roepie per gulden. Nu is de waarde ongeveer 2,1 roepie per gulden. Volgens een mededeling van de rege ring is de valuta-reserve gedaald van 7,87 miljard roepie bij het begin van het eerste vijfjarenplan in 1965 tot 1,84 miljard roepie nu- Devaluering bleek nodig omdat een laagtepunt was bereikt in de hardheid van de roepie en om tegemoet te komen aan de toe nemende behoeften van de economie, die er bijzonder slecht voorstaat. Vol gens brieven uit India hebben olie maatschappijen reeds een groot aantal medewerkers ontslagen. HAMBURG Het auto- en treinver keer in West-Duitsland hebben dit weekeinde hinder ondervonden van overstromingen als gevolg van het zware weer. Vooral aan de linker Rijn oever in Rheinhessen stroomden mas sa's modder over de wegen en railver bindingen. Deze overstroming was een gevolg van zwaar onweer dat gepaard ging met felle regen- en hagelbuien. JOHANNESBURG Zuidafri- kaanse studenten hebben de Amerikaanse senator Robert Kennedy enthousiast ontvangen. Hij zal hen woensdag toespreken. Maar hg krijgt geen kans om pre mier Verwoerd en andere poli tieke leiders in dit land te ont boeten. Kennedy blijft vgf dagen in Zuid-Afrika. Ruim duizend studenten waren naar iet vliegveld van Johannesburg geko men, waar hij zaterdag vanuit Parijs arriveerde. Zij behoorden vrijwel al ien tot een studentenbeweging die te len de apartheid is. Enkele tegenstanders probeerden jandoeken te ontrollen met de woor- len „Yankee, ga naar huis". Er braken een paar kleine vechtpartijen uit, laar dat weerhield de studenten er iet van om Kennedy in triomf van iet vliegtuig naar een spreekgestoelte te dragen. Verklaring x.en korte verklaring zei de Ame- jrikarnse senator, dat zowel Amerika >als Zuid-Afrika wegens de verschillen in afkomst van hun inwoners met pro blemen hebben te kampen. Hij meen de evenwel dat de problemen in Zuid-Afrika groter waren dan in zijn eigen land. „Wij moeten leren samen te leven in wederzijds respect. Ik ben hier voor al heen gekomen in de hoop te kun nen Ieren. Ik verwacht niet dat wij steeds dezelfde mening zijn toege daan", zei hij. Kaarten Woensdag zal hij spreken voor vergadering van de Nationale Unie van Zuidafrikaanse Studenten. De zaal die afgehuurd is telt 1100 zitplaatsen. Kaarten werden verkocht voor meer dan vijf gulden. Vele studenten ston den een hele nacht in de rij. Op de zwarte markt doen de plaatsen nu reeds meer dan 36 gulden. Het zag er een ogenblik naar uit dat de Zuidafrikaanse regering de Ameri kaanse politicus geen visum wilde ge ven. Kennelijk onder druk van de openbare mening is de regering van mening veranderd, maar Amerikaanse journalisten die Kennedy op zijn reis wilden vergezellen kregen geen visum. De regering doet ook officieel of Ken nedy er niet is. Ruim 6.400 V.S.-geleerden: Nu verlaagde prijzen, dus straks stoken voor minder geld. En, veel gezelliger bovendien. NEW YORK Ruim 6.400 voor aanstaande Amerikanen hebben zich door middel van een uitvoe rige publikatie in de New York Times uitgesproken voor een al gehele herziening van de Ameri kaanse politiek in Vietnam. De ge beurtenissen van de afgelopen we ken hebben nieuwe bewijzen gele verd tegen beweringen, volgens welke de Amerikaanse troepen in Vietna mzijn om de Vietnamezen te verdedigen. De betogingen in Da Nang, Hoe-é en Saigon laten duidelijk zien dat het bewind van generaal Ky de steun van het volk heeft verloren. De 6400 Amerikanen, onder wie ge leerden, kunstenaars en schrijvers, leggen de Amerikaanse regering een program voor met de volgende vier punten: De bombardementen op Noord- en Zuid-Vietnam alsimede alle andere aanvallen moeten onmiddellijk wor den gestaakt; De Amerikaanse regering moet haar bereidheid kenbaar maken om te onderhandelen met het Zuidviet- namese bevrijdingsfront of met elke andere partij die een vreedzame op lossing wil; Een vrije uitoefening van de soe vereiniteit van het Vietnamese volk moet met alle middelen worden ge steund; Sir Gibbs kan nu telefoneren SALISBURY De gouverneur van Rhodesië kan weer telefoneren. De ver bindingen die op 16 november door Ian Smith werden afgesneden zijn weer hersteld. Sir Humphrey Gibbs verzette zich toen tegen de eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring van Rho desië. In de hoofdstad wordt dit herstel van de telefoonverbindingen gezien als een verzoenend gebaar van de rege- ring-Smith, die kennelijk de voorberei dende besprekingen met de Britten niet wil torpederen. Op het ogenblik wordt de weg geplaveid voor bespre kingen die een oplossing moeten bren gen voor de Rhodesische kwestie. De Amerikaanse regering moet ernstig overwegen of terugtrekking van de Amerikaanse troepen uit Vietnam niet alleen dienstig zou zijn voor de zelfbeschikking van de Viet namezen maar tevens voor de eigen belangen van de Ver. Staten. Het Noordvietnamese ministerie van buitenlandse zaken heeft zaterdag scher pe kritiek geleverd op ..het Amerikaan se plan om de Ver. Naties toezicht te laten houden op de komende verkiezin gen in Zuid-Vietnam". De VS hebben geen enkele bevoegdheid in het vraag- stuk-Vietnam, aldus het ministerie. „Het verzoek van de marionetten in Saigon om waarnemers te sturen is in strijd met de akkoorden van Genève en de in ternationale wetten." Intussen zijn er nog steeds mensen die zich zelf in brand steken om daarmee te .•an de regering. In Saigon stierf gisteren een boeddhistische mon nik. terwijl een Finse vrouw dit voor beeld volgde, nadat zij via de televisie van deze zelfverbranding had kennis ge- (Van een onzer verslaggevers) BRUSSEL De definitieve beslissing over de nieuwe vesti gingsplaats van de militaire hoofdkwartieren van de NAVO is niet op korte termgn te verwach ten. De Benelux heeft nog steeds de voorkeur. De regeringen van die landen hebben secretaris-ge neraal Brosio de meeste van de door hem gevraagde inlichtingen verstrekt, maar daaraan mogen geen voorbarige conclusies wor den gehecht. De Duitse Bondsrepubliek is ook nog niet van de lijst geschrapt. De verhuizing van de militaire NA- VO-hoofdkwartieren is vandaag het belangrijkste punt van bespreking ge weest tussen de ministers van buiten landse zaken van veertien NAVO-lan den. Een dag voor het begin van de NAVO-ministersconferentie zijn zi; rond de tafel gaan zitten om te trach ten, het eens te worden over hun geza menlijke optreden tegenover Frank rijk, dat voor de ernstigste crisis in het bestaan van de militaire alliantie heeft gezorgd. KOEALA LOEMPOER De nister van handel en industrie van Ma- lesië zal een bezoek brengen aan ons land. Minister Lim Swie Aoen komt hulp vragen voor het industrialisatie programma van zijn land. Hij zal ook bezoeken brengen aan België. Dene marken, Frankrijk, Italië en Zwitser land. Tevens hoopt hij een conferentie bij te wonen van de ministers van handel van de Gemenebestlanden die 13 juni in Londen begint. LEOPOLDSTAD Gistermid dag hebben Kongolese troepen strategische punten in Leopold- stad bezet. Ook de politie werd opgedragen auto's te onderzoeken en voorbijgangers te controleren. Deze maatregelen werden geno men nadat zaterdagmiddag drie bommen in deze Kongolese hoofdstad waren ontploft. Het blad Le Courrier d'Afrique had gisteren felle kritiek op de terechtstel ling van de vier oud-ministers Kimba, Mahamba, Bamba en Anany. Het blad noemde de executie „een zwarte afschuwelijke bladzijde in de Kongo lese geschiedenis". In Kongo heerst persvrijheid. Toch trok deze kritiek de aandacht van diplomaten in Leo- poldstad. Zij zagen er een bewijs in dat de president en zijn medewerkers de reactie van de bevolking verkeerd hebben voorzien. Betalen Het dagblad „Le Progrès" nam het op voor het staatshoofd. Het publiceer de een gesprek dat een van de redac teuren enkele uren voor de executie met president Joseph Moboetoe had Het blad schrijft dat de president werd heen en weer geslingerd tussen persoonlijke gevoelens en het staatsbe lang. De veroordeelden waren in het verleden zijn vrienden. In de wereld was vrij veel verzet aangetekend te gen de executie. Le Progrès laat Moboetoe zeggen: „De hele diplomatieke wereld heeft mij gevraagd de vonnissen te wijzi gen. maar als de samenzweerders er in waren geslaagd mij uit de weg te rui men zouden deze zelfde diplomaten hun regering als volmaakt wettig heb ben erkend. Dit land moet niet op nieuw met ziin eehik of ziin bloed voor rt» aa»-tt»oM1»a •'«nklin- nigheden van sommige burgers." Waarnemers verwachten geen duide lijke beleidslijn van de „veertien" te genover de politiek van generaal De Gaulle. Zij achten het zelfs uitgeslo ten. dat de ministers het Couve de Murville, hun Franse ambtgenoot, erg moeilijk zullen maken door als een front op te .treden. Veroordelen Minister Luns, die zondag met zijn Amerikaanse collega Dean Rusk heeft geluncht, is er voorstander van, Frank rijk te demonstreren, dat de andere NAVO-partners de politiek van De Gaulle veroordelen. De Nederlandse bewindsman wil dat doen met het voorstel, ook de politieke NAVO-zetel uit Frankrijk te laten verhuizen, „ten zij de politiek van de president zich ten goede wijzigt". Mr. Luns staat niet alleen met deze suggestie. Er is een grote stroming, die hetzelfde idee heeft. Maar er is ook een even belang rijke groep, die vasthoudt aan Parijs als zetel van de NAVO-raad. Secretaris-generaal Brosio zei giste ren op een persconferentie, dat de fi nanciële kant van de verhuizing tot de belangrijkste factoren behoort. Hij liet voorzichtig doorschemeren, dat België er niet zoveel voor voelt, ruimte aan de NAVO beschikbaar te stellen. „Maar ik heb bij de Beneluxlanden wel begrip gevonden voor de proble men. Veel hangt af van de financiële tegemoetkoming van Frankrijk bij de verplaatsing. Op het ogenblik is daar om nog niet te zeggen, hoeveel geld met de verhuizing is gemoeid". Oost-West Een andere kwestie waarover de vijftien ministers dinsdag en woens dag van gedachten zullen wisselen was de verhouding tot de landen van het Pact van Warschau. Ook Nederland behoort tot de NA VO-partners, die de Oost-West betrek kingen willen verbeteren. Zij wensen op die manier aan te tonen, dat gene raal De Gaulle niet de enige staatsman is, die de relatie niet de communistische landen tracht tc nor maliseren. Voorwaarde is echter, dat er niet overhaast te werk wordt ge gaan en dat de omstandigheden gunstig zijn. Brosio zei, dat hij zich met al zijn energie aan deze zaak gaat wijden. Vanzelfsprekend zullen de ministers ook van gedachten wisselen over de algemene politieke toestand. Dean Rusk zal de situatie in Vietnam ter sprake brengen en het ligt voor de hand, dat de Engelse minister Stewart de Rhodesische kwestie zal aansnij den. Tenslotte staat er nog een sleDen- de zaak op de agenda, de defensiehulp Griekenland en Turkije. Zelfbedrog (2) De heer Duyst /erwijt mij, dat ik de apartheidspolitiek verdedig en wil dat ik kennisneem van de feiten zoals ze in het boek Apartheid zijn verwerkt. Ik hoop dit te doen, maar veel profijt stel ik mij er niet van voor. Nog niemand heeft duidelijk weten te ma ken wat er wel de plaats van de apart heid moet innemen. In het Zuidafri kaanse parlement is er maar één van de 170 leden die heil ziet in gelijke behandeling op kiesrechtgebied. Zijn de anderen dan allen huichelaars en bedriegers, of zijn ze misschien beter op de hoogte? In Nederland meent men het beter te weten dan alle Zuidafrikaners bij el kaar. Nogal verwaand. Zou men het niet schandalig vinden indien Frank rijk. Duitsland of Rusland zich met de Nederlandse zaken bemoeide? Er zijn een miljoen Bantoes uit omliggen de landen die naar Z.A. kwamen, om dat het er beter leven is dan in de eigen, bevrijde landen. Als de regering er geen srokje voor nad gestoken wa ren het er twee miljoen. Moeten wij Nederlanders, nu zeggen tot dat mil joen: Neen, jullie vergist je, het is bij jullie thuis beter? Er leven een half miljoen Indiërs in Z.A. De regering heeft hun een gratis terugreis naar India aangeboden. Geen negenhonderd Indiërs nebben hier gebruik van ge maakt. De Indiërs zijn zeer verstan dig; ze gaan niet terug omdat ze het in Z.A. goed hebben. Maar wij in Ne derland weten het allemaal beter. Den Haag Dr. F. C. Domonicus Zelfbedrog (3) Waar haalt de heer Duyst de moed vandaan anderen van zelfbedrog te beschuldigen, terwiji heel Nederland pas geconfronteerd werd met leugen en bedrog door een zekere radiovere niging in het programma „Ton d'r op"? Heeft de schrijver niet gehoor 1 of gelezen van grote bedragen die door de heren Verolme, De Gruyter e.a. toegezegd zouden zijn. hetgeen een grote leugen was? Aangezien het boek je Apartheid uit dezelfde koker komt zal het niets anders zijn dan leugen en bedrog. Ik houd het eerder op dr. Doninicus. een eerlijk man, die jaren in ZA. heeft gewoond en daar de si tuatie goed kent. Capelle a d. IJssel C. J. Malckhuijse (De -chrijver moet verkeerd zij: Ingelicht. De bedriegerijen met toege zegde bedragen zijn de organisatoren verband met het boek Apartheid kan van Ton d 'rop aangedaan. DRACHTEN De 21-jarige dienst plichtig soldaat Jeen Landman uit Rottevalle (Friesland) is gistermid dag in Assen verdronken. De jonge man was met enkele militairen in een zwembad gaan zwemmen. Op een gegeven moment werd hij ver mist. Zijn kameraden ontdekten hem op de bodem van het zwembad. Kunstmatige ademhaling mocht niet meer baten. Artsen konden slechts de dood constateren. TOKIO Negen krediteurlan- den van Indonesië zullen zo spoe dig mogelijk besprekingen voe ren over de oprichting van een internationaal consortium voor de herfinanciering van de Indo nesische buitenlandse schulden. Dit plan is afkomstig van Japan. lië, Nederland. Canada, Australië en Nieuw-Zeeland. De minister van economische zaken van Indonesië. Hamengkoe Boewono, ver klaarde zaterdag dat het vertrouwen van de wereld in zijn land herwonnen was. Het zou echter nog aanzienlijke tijd duren voordat de prijzen van artikelen van essentieel belang verhoogd zouden kunnen worden. De Indonesische regering heeft nu ook Singanore erkend Volgende week wordt een delegatie uit Singapore in Djakarta verwacht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1966 | | pagina 5