.ONBILLIJKE MAATREGEL'
Britse zeelieden
gaan in staking
Tweede crisis
politiek niet
te verteren
Commentaren
Loonplafond 7 procent
Vakbonden: geen vrijheid
Aanvaring in
Het Kanaal
Mogelijk
politieke
gevolgen
Grote chaos dreigt
Studente gehuwd
met bekende robot
Zaterdag 14 mei 1966
47ste jaargang
^cfȟn
>oWr.d.
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvastich Is ghebtevan
mijn hert in teghenspoet I"
De RoUetJanimer
Pordts Dagblad
Haagse
Courant
Kantoren Leiden Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 - Giro 58936 Abonnementsprijzen p.w. 0,88, p.m. ƒ3,75, p.kw. 11,30 Klachtendienst bezorging 18.00—19.00
■fe Julius
Moltmann een
dag in Neder
land - pagina
Kemmerk
tachtig jaar 1* luchtvaart
pionier Willem Versteegh, maar hij
heeft nog niets van de bezadigde
oude man. Vol vuur vertelt hij van
zijn eerste luchtsprongen, eyn be
wogen verleden in de Oost en zijn
militaire loopbaan. Lees zijn ver
haal in ons Zondagsblad.
■fe Hoger personeel
laat driedeling
los - pagina 7
Drs. G. Puchinger be
steedt op de pagina Gees
telijk Leven van ons
Zondagsblad uitvoerig
aandacht aan de biografie
die dr. R. H. Bremmer
heeft gewijd aan de oude
Bavinck, een man „die
een plaats verdient in on
ze volkshistorie".
REM verloor
twee miljoen
gulden pag. 19
T
S5»
LONDEN In het kanaal ter hoog
te van Dungeness zijn drie schepen,
waaronder de 499 ton metende Neder
landse tanker Mare Novum uit Rotter
dam. met elkaar in aanvaring geweest.
Geen der schepen had assistentie nodig
en er vielen geen slachtoffers.
De andere bij de aanvaring betrok
ken schepen zijn de Liberiaanse tan
ker Danae (12.705 ton) en het motor
schip Pearl Creek dat 8692 ton meet
en eveneens onder Liberiaanse vlag
vaart.
De Danae werd aan de boeg be
schadigd en stoomt op naar Gavesend.
De Pearl Creek werd midscheeps ge
raakt. Het schip kon zijn reis echter
voortzetten.
Omtrent de schade van de Mare
Novum is niets bekend.
Radio-actieve wolk
Chinese kernexplosie
naar Europa
WASHINGTON De radio-actieve
wolk van de jongste Chinese kern
explosie bevindt zich boven de Ame
rikaanse oostkust en verplaatst zich
in de richting van Europa dat zij
maandag zal bereiken. Dit heeft een
woordvoerder van de Amerikaanse ge
zondheidsdienst vanmorgen verklaard.
Hij voegde hieraan toe dat de radio
actieve neerslag in de Verenigde Sta
ten kort en te verwaarlozen zou zijn.
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG Het lijkt zo goed als zeker dat het kabinet gisteren
heeft besloten een loonplafond in te stellen van 7 procent. Dit per
centage is bij de goedkeuring van looncontracten het afgelopen half
jaar door het College van Rijksbemiddelaars als maximum aange
houden. Voor ongeveer een miljoen werknemers zijn op deze wijze
reeds cao's goedgekeurd.
Officieel wordt de gemiddelde
loonkostenstijging in deze contrac
ten berekend op niet meer dan 7,4
procent. Minder officiële berich
ten spreken echter over een loon
stijging die hier en daar aanzien
lijk meer is geweest dan deze 7,4
procent.
In kringen van de vakbeweging
wordt het een zeer onbillijke zaak
genoemd, dat de overige ander
half miljoen werknemers in Neder
land worden vastgepind op 7 pro
cent, waarbij alle vrijheid om hier
bovenuit te gaan wordt weggeno
men.
Begin volgende week zou een ge-
sprek worden gevoerd tussen een de
legatie uit het kabinet en de zeven
voorzitters van de centrale werkge
vers- en werknemersorganisaties.
Maandag valt dit gesprek nog niet te
verwachten, omdat dan enkele voor
zitters verhinderd zijn.
Het ligt voor de hand dat de re
gering niet alleen een stringente
maatregel op loongebied zal treffen,
maar dat zij in het gehele sociaal-
economische gebeuren, dat zich op
het ogenblik reeds in een overbeste-
ding bevindt, krachtdadig zal gaan
ingrijpen. Alleen ingrijpen op loonge
bied zou de loonmaatregel nog onbil
lijker maken.
Onmiddellijk kan in dit verband
gedacht worden aan een ernstige po
ging van de regering het prijsniveau
te bevriezen ter bestrijding van het
inflatiegevaar. Na afloop van het ka
binetsberaad hadden de ministers
Veldkamp en Den Uyl dan ook nog
één en ander nader uit te werken.
Gaat de regering, wat thans ver
wacht wordt, inderdaad tot de instel
ling van het loonplafond over, dan
moet op vrij grote weerstand bij de
vakbeweging gerekend worden. De
kans lijkt niet uitgesloten dat een der
gelijke stap van de regering ook nog
politieke consequenties zal hebben.
Met name lijkt op het ogenblik de
sitie van de socialistische ministers
niet eenvoudig. Het socialistische
dagblad Het Vrije Volk gaf vanmor
gen reeds een afkeurend commen
taar op de plannen van de regering
tot instelling van een loonplafond van
zeven procent.
Berghuis op AR-convent:
IsESHHUBHHHivHr
Fraai mei weer
DE BILT Een hogedrukgebied
(slaat op het ogenblik een groot
lel van Europa. Hierdoor blijven de
pressies op een afstand en is er de
(mende dagen droog weer te ver
achten.
Tijdelijk komt er nog enige bewol-
ng overdrijven doordat een zwak
feaanfrontje passeert. Daarna zai
it opnieuw zonnig worden, waarbij
(temperatuur geleidelijk stijgt.
In de kustprovincies zal het 16 tot
[graden worden als gevolg van een
Idwesten wind, maar in het binnen-
pd stijgt de temperatuur tot onge
ler 24 graden. Het lijkt waarschijn-
k dat dit stabiele en opnieuw zon-
ge meiweer enige dagen zal aan-
(uden.
ip 04.17 zon onder 20.27; m
i onder 14.45.
ip 04.45 jon onder 20.28 ;m
LONDEN Meer dan zestig
duizend Britse zeelieden gaan
maandag in staking. Premier Wil
son heeft gistermiddag vergeefs
geprobeerd, overeenstemming te
bereiken met de Bond van Koop-
vaardijpersoneel.
De zeelieden eisen betere salariëring
en verkorting van hun werkweek van
56 tot veertig uur.
De staking zal chaotische gevolgen
hebben voor Engeland. Bij de voedsel-
en brandstofvoorziening zullen ernsti
ge moeilijkheden ontstaan. De transat
lantische en Kanaaldiensten zullen
worden belemmerd.
Noodmaatregelen van de regering
moeten ervoor zorgen, dat de vitale
voorzieningen doorgang vinden.
Verwacht wordt, dat de regering de
marine opdracht zal geven om Britse
schepen, die werkeloos langs de kade
liggen, weg te slepen om plaats te
maken voor buitenlandse vrachtvaar
ders.
Bij de staking worden 2500 schepen
betrokken, variërend van kustvaar
ders tot de 83.000 ton metende Queen
Elizabeth. Zondag zullen tussen de
driehonderd en vierhonderd schepen
in Engelse havens liggen.
Ongeveer 65 procent van de Britse
uitvoer wordt door Britse vaartuigen
verscheept; de helft van de koopvaar
dijvloot verzorgt de invoer.
op uw schaaltje
niet duur wel heerlijk
Senatoren vinden
aardgas veel
te kostbaar
DEN HAAG Minder draagkrachti-1
gen moeten voor gas dat voor kookdoel-
einden wordt gebruikt meer betalen dan
meer draagkrachtigen. Dit is een gevolg
van het verschil in tarifering voor grote j
en kleine gasafnemers.
Dit schrijft de Eerste Kamer in het
voorlopig verslag over de begroting van
economische zaken voor 1966. j
Voorts wijst men er op dat minder
draagkrachtigen niet snel op ruimtever- j
warming overgaan gezien dc hoge j
aanschafkosten De senatoren verzoeken
i de minister mogelijkheden tot huurkoop
van gasverwarmingsapparaten uit te brei-
den. Ook verzoekt men een einde te
maken aan de berekening van in veel
gevallen veel te hoge bedragen voor
de ombouw van gastoestellen.
Bij een botsing tussen een trein en
i een autobus in Jongdong, honderd kilo-
I meter ten zuiden van de Zuidkoreaanse
I hoofdstad, zijn zes personen omgeko-
I men en 23 gewond.
In een autobus kwamen gister
middag 48 leden van de vak-
boud van zeelieden naar Dow
ning street om te praten met
premier Wilson, om te trachten
een staking, die voor morgen is
aangkondigd, te voorkomen.
VS willen handelen
met rode landen
WASHINGTON De Amerikaanse m
nister van buitenlandse zaken. Dean
Rusk, heeft gisteren in het Congres een
wetsontwerp ingediend dat beoogt de
president van de VS fe machtigen met
communistische Europese landen, uitge
zonderd Oost-Duitsland, handelsovereen
komsten te sluiten waarbij op deze lan
den de clausule van meestbegunstigde
naties van toepassing is. Het wetsont
werp voorziet erin, dat dergelijke over
eenkomsten kunnen worden gesloten
wanneer zij met de belangen van de VS
stroken en wanneer zij de VS voordelen
bieden die gelijkwaardig zijn aan die
welke aan de andere partij worden gebo-
(Van onze parlementsredactie
DEN HAAG „Een eventuele tweede
kabinetscrisis binnen één parlementaire pe
riode is in strijd met het algemeen staatsbelang
en nationaal politiek vrijwel niet te verteren."
Deze waarschuwing liet ARP-voorzitter dr.
W. P. Berghuis vanmorgen horen in de rede,
waarmee hij (in het Utrechtse „Esplanade")
het „voorjaarsconvent" van zijn partij opende.
„De regering" zei hij, „zal nu voor haar beleid
moeten staan, regeerkracht hebben te tonen,
en in gemeenschappelijk beraad de middelen
moeten zoeken om het beleid, voor zover het kan, waar te maken. Zo
nodig moet ze gepaste maatregelen tot temporisering nemen". Over
wegingen van algemeen staatsbelang zullen thans, naar de mening
van dr. Berghuis, volstrekte voorrang moeten hebben.
„Het algemene belang, ten dienste
waarvan de regering zich op een ge
durfde wijze heeft willen inzetten, ver
draagt eenvoudig niet da* direkte par-
tij-polltieke-electorale "Overwegingen
tot onberaden of niet dlrekt van alge
meen belang zijnde stappen leiden".
Het algemeen belang eist op het ogen
blik een nuchtere afweging van moge
lijkheden. Een koel hoofd is nu nodig
voor een bewind, dat in alle ernst
warm hart heeft willen tonen."
Polsstok
Sprekend over de financiële en sociaal-
economische perikelen waarin de rege
ring op het ogenblik verkeert, zei dr.
Berghuis, dat „men nu eenmaal ook voor
een goed doel niet verder kan springen
de polsstok lang is". Het kabinet zal
eerste moeten nagaan of de polsstok zoda
nig kan worden verlengd, dat het doel
toch in één keer kan worden bereikt.
„Daarvoor", aldus de ARP-voorzitter,
„zullen offers nodig zijn. Dat zat er van
het begin af aan in. En het is nog steeds
niet duidelijk of wij die willen brengen.
Ik wil beslist de huidige belastingdruk
niet bagatelliseren, maar het gaat om
een afwegen tegenover de taken".
Overigens nam hij aan, dat een eventu
ele verdere fiscale verzwaring op dil
ogenblik „zo mogelijk niet in de direkte
sfeer zal worden gezocht". Een niet- door
gaan van de tweede belasting verlaging
schijnt, mede naar aanleiding van wat
daarover de laatste maanden van aller
lei kanten is gezegd, uit een oogpunt van
rechtszekerheid nauwelijks meer te kun-
en worden overwogen.
Zit het verlengen van de polsstok om
in één keer het doel te bereiken er dus
niet in, dan is het beter dat de rege
ring met de korte polsstok langs een
zekere omweg over twee smallere slo
ten het doel tracht te bereiken. Dat
verdient de voorkeur boven een poging
om in een soort drieste prestigestem-
ming in één keer over de bredere sloot
te komen, met het gevaar dat de rege
ring erin valt. „Daarmee zou noch zij
zelf, noch het beoogde doel, noch het
aanzien van de politiek, noch de ge
zondheid van onze staats-
volkshuishouding zijn geidnend.
Uit het resultaat van de statenverkie
zingen meende dr. Berghuis de voorzich
tige conclusie te mogen trekken, dat de
ARP voor wat de hoofdlijnen betreft
met haar beleid „op de goede koers zit".
„Wij zullen daaraan moeten blij
vasthouden. De duidelijkheid van wat de
ARP in deze tijd is en wil zijn is, dacht
ik, toegenomen". Uit vele brieven en
gesprekken zou kunnen worden afgeleid,
dat ook de ARP aan de Boerenpartij en
wellicht ook iets aan de PSP heeft verlo
ren. Maar anderen (jongeren en een deel
van de zg. intelligentsia) heeft zij aange
trokken door het „duidelijker toespreek
baar" maken van en gestalte geven aan
de activering van een christelijke poli
tiek, zoals de AR die voorstaat.
Voor vervolg zie pag. 7
SCHIPHOL De KLM heeft mo
menteel geen overtollige vliegers
meer. Sinds 1962 zijn 220 vliegers afge
vloeid. De KLM heeft er thans nog 630
in dienst. Dit heeft de voorzitter van
de Vereniging van KLM-vliegers, de
heer L. Zeyffert, woensdag op een
persconferentie meegedeeld.
Vietnam
TV/"AARTOE diende de Chinese be-
wering, dat Amerika een van
nu zelf in de strijd te begeven zat
er kennelijk niet in. De reacties, hoe
scherp, waren niettemin gematigd.
Maar op zichzelf werd door China
de felheid van de reacties toch wen
selijk geoordeeld.
Het geheel tekent de gespannen
atmosfeer. Nog blijft China schim
mig op de achtergrond en er zijn
geen aanwijzingen dat het deze poli
tiek zal wijzigen. Er zijn trouwens
ook geen aanwijzingen dat men in
Noord-Vietnam een meer onmiddel
lijke actie van China behoeft; men
kan het, wat de strijd zelf betreft,
tegen de Amerikanen alleen wel af.
Geen wonder dat die strijd onder de
Amerikanen verdeeldheid brengt.
Daar zijn er die willen dat hun
krijgsmacht, hoe machtig ook, zich
zal terugtrekken. Daar zijn er ook
die een nog altijd in acht genomen
terughoudendheid weggenomen wil
len zien; nu moeten, menen zij, ook
die doelen worden aangepakt die
nóg onaangeroerd waren gebleven.
Het blijft een pijnlijke situatie,
waarin, zoals de leider der ARP van
daag terecht stelde, ons reeds door
onvoldoende feitelijke kennis de
vorming van een oordeel moeilijk
moet vallen. Maar daarom ook moet
met kritiek op Amerika voorzichtig
heid worden betracht.
Van Randwijk
"UAN Van Randwijk is de tekst op
de erebegraafplaats te Bloe-
mendaal; hij luidt: „Bericht aan de
levenden". Nu hij is overleden, is
het Van Randwijk zelf die aan ons
als de nog-levenden het bericht heeft
nagelaten van de herinnering aan
wie hij is geweest.
Wie hij geweest is: een van die man
nen aan wie ons volk eigenlijk altijd
en onder alle omstandigheden be
hoefte zal blijven houden. Een die
niet door gewoonten en gebruiken
verhinderd werd om ziener en om
zichzelf te zijn. Een schouwer.
In de jaren der vijandelijke bezet
ting was hij onder hen die het fa
tale in de fatale levensbeschouwing
tot op het diepst doorschouwde en
het maakte hem tot de onverschrok-
kene in het verzet. Daarvóór al, in
de donkere jaren dertig, was het de
sociale nood geweest, die hem tot
literair werk van betekenis had be
wogen. En ook na de bevrijding
vond hij meer dan genoeg om voor
op te komen. Ilij streed, maar in
feite terwille van de barmhartigheid.
Een fel strijder, maar een die in we
zen door liefde werd gedreven.
Wat ons in deze felle bewogenheid
altijd weer trof, was, hoe hij er zich
van onthield de ander pijn te doen.
Ook in dit opzicht kon een jongere
generatie van hem leren. Zijn woord
was er niet minder beslist en over
tuigd om.
En ook wanneer er verwijdering
kwam in de keuze van de te volgen
weg bleef de geestelijke verwant
schap onontkoombaar trekken. Ook
het heengaan van Van Randwijk laat
een moeilijk te vullen leegte.
9?
NEW YORK Een studente aan het
tdcliff College in Massachusetts wil
A huwelijk aangaan met de Britse ro-
„Dalek", bekend uit de film ,4>r-
o and the Robots".
e studente had per advertentie part-
s gezocht voor een „platonisch huwe-
De reden hiervan is dat volgens de
els van de school alleen gehuwde stu
denten buiten de gebouwen van Raddiff
College mogen wonen. Momenteel brengt
het jonge paar de wittebroodsweken
door in New-York. De jonge echtgenoot
is 1.70 meter lang. Hij heeft een met
verzilverde platen bedekte romp en een
kegelvormig hoofd. Het staat nog te be
zien of de school met deze echtgenoot
van de studente accoord gaat.
Roofoverval in
AMVJ-gebouw
AMSTERDAM Gewapend met
een boorijzer en een mes hebben drie
mannen gistermiddag een overval ge-
I pleegd op het kassierskantoortje van
I het AMVJ-gebouw aan de Stadhou
derskade. Zij verdwenen met ruim
zesduizend gulden.
Eén van de tot nu toe spoorloze da-
ders is de 28-jarige G. T. H. M., die
vroeger als huisknecht in het hotel
heeft gewerkt.
Terwijl de punt van een mes drei
gend in zijn rug werd gedrukt, moest
de zestigjarige kassier P. G. H. Veling
de laden van een kast openen, waarin
zich rolletjes zilvergeld bevonden. De
49-jarige intern controleur J. P. van
der Stuyt, die M. als de vroegere
huisknecht herkende, kreeg met het
boorijzer een klap op zijn hoofd.
Nadat zii de telefoondraden hadden
kapotgetrokken, verdwenen de man-
nen in een vrijwel nieuwe personen
auto.
Als zij even eerder hun slag hadden
geslagen, zou de buit veel groter zijn
geweest. Omstreeks het middaguur
was een bedrag van achttienduizend
gulden in huis.
Dreigende staking
in Noorwegen
OSLO Een kwart miljoen Noorse
werknemers wil eind deze maand in sta
king gaan. Voor de economie van het
land zal de staking rampzalige gevolgen
hebben.
De onderhandelingen tussen vertegen
woordigers van werkgevers en werkne
mers zijn op niets uitgelopen. De werkne
mers vragen hogere lonen, betere beta
ling bij vakantie en ziekte en extra
toeslagen.
