Verschuivingen zijn een
teken van vooruitgang
blijft
Gemengd huwelijk
een hachelijke zaak
Vrouwen en meisjes van
Gerei. Gemeenten in
Gouda bijeen
Vinei wees de weg naar
existentiële prediking
Een woord voor vandaag
Ds. Overduin tot geref. vrouwen
Prot. Nederland besprak r.k. regels
Men weet nu
Politie slaat betogende
priesters met wapenstok
Vaak genegeerd, toch hoogst actueel
ontvangen:
boeken 'i
Beroepingswerlt.
Opmerkelijke
dissertatie
dr. Bezemer
DONDERDAG 12 MEI
Gideotis hoofd is niet vervuld van blijde gedachten, als hij in
de wijnpersbak van zijn vader het eerst koren dorst. Normaal
gebeurt dat in het open veldwaar de lichte bries het kaf uit
het koren kan wegblazen, als het omhoog wordt gegooid. Nu
blijft veel kaf in het koren achter. Het moet voor hem haast
een beeld van Israël zelf geweest zijn. In zijn hart leeft de
vraag: Waar is God nu? Hij hielp in het verleden, waarom
zwijgt Hij? In ieder leven komt op een gegeven moment die
vraag wel op. We hebben het evangelie gehoord. We hebben
de getuigenissen van onze voorvaderen gelezen. God was toen
een machtig God die Zich openbaarde. Maar nu lijkt het alsof
Hij ver weg is. Zich niet om ons bekommert.
En dan is daar ineens die Engel des Heren die zegt: „De Here
is met u, gij dappere held." Waarschijnlijk heeft hij de engel
verbaasd aangekeken met de gedachte: „Hou je me voor de
gek of meen je het?" Zo had hij nooit over zichzelf gedacht.
Hij behoort immers maar tot de kleinste familie. Hij is immers
maar de jongste zoon. Hij voelt zich niet dapper en hij voelt
God niet nabij. En toch, wat de Engel zegt blijkt later waar
te zijn. Ons gevoel mag ons geestelijk leven niet bepalen. Het
Woord van God moet dat doen. En soms zegt God dingen die
straks pas in vervulling gaan, maar ze gaan in vervulling.
We lezen vandaag: Psalm 41 1-14.
196feU
Van onze kerkredactieg!ng om het Sezaê van de Schrift; het
ging om onze exegese. We weten het
I nog allemaal niet. maar we hadden in
ZWOLLE De hoofdstad van Overijssel werd gisteren in bezit[1926 niet zo hard moeten oordelen",
genomen door gereformeerde vrouwen. Zij overstroomden de Bui
tensociëteit en vulden een andere zaal (Odeon) en zes kerken ge
heel. 's Middags stroomden zij samen in het Terpelwijkpark om in
de openlucht hun geloof ook één keer samen uit te jubelen. Thema
van deze dag was „Met Caristus onderfeg", dat door acht gerefor
meerde predikanten 's morgens werd ingeleid. In de middagver
gadering beantwoordden zij de vragen die hun referaten hadden
opgeroepen.
In de grote Buitensociëteit sprak ds.
J. Overduin uit Veenerrdaal. U moet
de verschuivingen in de gereformeer
de theologie en onze Gereformeerde
Kerken positief beoordelen, zei hij. Zij
zijn een teken van vooruitgang. Wij om.
beginnen nu te beseffen waar onze
echte zekerheid ligt.
We zijn in de jaren dertig zo vaak Dc bezinning over God is een mense-T
rooms geweest, klaagde hij. Wij volg- lijke zaak. Wij echter waren absoluut
den het voorbeeld van Trente in zeker van onze antwoorden op theolo-
plaats van Calvijn. Trente zei: U moet gische vragen en vaak maar relatief
zeker van onze persoonlijkheid. Nu be-
met absolute zekerheid geloven wat
de Kerk leert. Hoe je persoonlijk te
genover het geloof en Christus staat is
maar een „relatieve zekerheid". Cal
vijn echter draaide de zaak gelukkig
MENSELIJK
UTRECHT Onder de huidi
ge omstandigheden zal een ge
mengd «huwelijk tussen twee diep- waar uipii
gelovigen altijd een hachelijke 111^11
zaak blijven. Wordt er een cano-
niek huwelijk gesloten, dan doet £\£IV\ tOP 1^
de niet-rooms-katholieke partij
zijn geweten geweld aan. Blijft het ten worden uitgesproken. Iedere huwe-
canonieke huwelijk achterwege, j lijkssluiting ten overstaan van een
ner in ernstige gewetensnood ko
men. De vraag rijst, of mensen
tussen wie oprechte liefde bestaat,
elkaar dat mogen aandoen."
Tot deze conclusie kwam mevrouw
mr. dr. J. C. de Meyere uit Oegstgeest
gisteravond in Utrecht tijdens de jaar
lijkse algemene ledenvergadering van
de vereniging „Protestants Neder
land". Zij hield daar een lezing over
het gemengde huwelijk naar canoniek
recht, de moderne vorm van contra-re
formatie. Uitvoerig ging mevrouw De
Meyere in op de Instructie over de
gemengde huwelüken, die op 18 maart
van dit jaar is uitgegaan van de con
gregatie voor de geloofsleer in Rome,
het voormalig heilig officie
Volgens haar is de strekking van
deze instructie in hoofdzaak, juist in
het gemengde huwelijk de heiligheid
van het huwelijk naar rooms-katholie-
ke leer te waarborgen, paal en perk te
stellen aan het geëxperimenteer met
zogenaamde oecumenische huwelijken
en op enkele punten de eisen van het
kerkelijk recht te matigen, omdat het
men elk hun eigen ritus voltrekken,
moet absoluut worden vermeden. Wel
zegt de instructie: „Er is echter niets
op tegen, dat na afloop van de religieu
ze ceremonie de niet-katholieke bedie
naar enkele woorden van gelukwens
en bemoediging uitspreekt en dat er
samen met de niet-katholieke bedie
naar enkele gebeden worden gezegd.
Dit alles mag met goedvinden van de
plaatselijke bisschop en met inachtne
ming van de nodige voorzorgen ter
vermijding van het gevaar van
opspraak gebeuren".
Excommunicatie
Mevrouw De Meyere vestigde er de
aandacht op. dat het hier alleen gaat
om het optreden van een niet-
rooms-katholiek bedienaar in de
Rooms-katholieke kerk. De Codex ver
biedt het bruidspaar, voor of na de
canonieke huwelijkssluiting naar een
niet-rooms-katholieke bedienaar te
gaan om voor hem de huwelijkstoe
stemming te geven of te vernieuwen.
De instructie heeft dit verbod gehand
haafd en alleen de straf afgeschaft, die
ginnen we gelukkig te zien dat de
Kerk in haar theologie ook onderweg
j met Christus is, dat ons theologiseren
j in deze wereld betrekkelijk is. een re-
I Iatieve zekerheid. Maar tegelijkertijd
ontdekken we dat het gereinigd zijn
door het bloed van Christus, de gena-
de Gods absolute zekerheden zijn, die
j blijven tot het einde.
j Daarom, zei hij, moeten we het onze
heren theologen niet kwalijk nemen
als ook zij wel eens struikelen. Dat
hoort bij ons onderweg zijn met
Christus. Als zij iets zeggen dat ons
niet zint. mogen we niet direct het
i vertrouwen opzeggen. We moeten
beseffen dat wij allen samen onder-
i weg zijn en dat betekent dat we niet
alle antwoorden op alle vragen heb-
I ben.
in een niet-rooms-katholieke kerk. is nTsjfTTCCTF
volgens de Rooms-Katholieke Kerk he- UloCiUoollL
lemaal niet getrouwd, leeft in concubi-i
naat en is daardoor reeds van de sacra-: lü?s e, bedoeling dat dit re]ti
menten uitgesloten raat en de referaten tn de andere ki r-
De opheffing van de excommunica- 5en vragen muien oproepen. Dit de-
lie voor „dubbele" huwelijkssluitingen 'fen Ovtrim» kreeg mie Ba-
heeft weinig te betekenen, zo zei me- tensoii'e't. 20"®e' (schriftelijke) nrc
vrouw De Mevere. want de rooms-ka- ?en h,l ze m" "ïïemaal kon
tholiek die zijn kind door beantwoorden. Hu vatte ze daorom sa-
niet-rooms-katholiek godsdienstbedie- men J onderwerpen.
«nr S ln Wat moeten we met de pinksterbe-
tSL?g «';weging? Noch idealiseren, noch karika-:
wSf S b0ve friseren. We moeten ons nooit ver
dien verdacht van ketterij. beelden dat de Heilige Geest voor hon-j
.1 derd procent zich bindt aan één kerk
ernedereiltl !of secte. Er komt verwijdering als we
Mr. De Meyere noemde de goede ons eigen standpunt verabsoluteren.
ZINGEN
De dag werd besloten niet massale
samenzang in de openlucht. Reeds in
de middagvergadering hadden de da
mes de kans gehad om nieuwe kerklie
deren te leren. In de openlucht zonqen
ze de oude bekende.
De lucht had de hele middag wat
dreigend neergekeken op Zwolle,
maar toen de dirigent zijn baton hief
om het eerste lied in te zetten brak
tegelijkertijd de zon dóór. Uit acht
kerken stroomden de dames over de te
smalle trottoirs naar het Terpelwijk-
park met zijn verzetsmonument. Zo
enthousiast werden de bekende liede
ren gezongen, dat het overal in de
binnenstad te horen was.
PSO-Utrecht:
schaf de
groentijd af
(Van onze onderwijsredactie)
UTRECHT De Utrechtse studen-
ten-grondraad heeft een motie aange
nomen waarin aan de gezelligheids
verenigingen wordt gevraagd de
groentijd af te schaffen of wanneer
dit niet mogelijk is, de groei van een
groentijd naar een kennismakingstijd
te helpen versnellen. De motie was in
gediend door de PSO. Zij werd na een
emotionele discussie met 19 tegen 11
stemmen aanvaard. De PSO-verte-
genwoordigers stelden dat het hier om
een algemeen studentenbelang gaat;
elk jaar krijgt het studentenleven een
slechte pers juist door deze ontgroe
ning.
(Van
kerkredactie)
GOUDA Gisteren kon ds.
H. Rijksen uit Gouda, als ere
voorzitter van de Bond van
meisjes- en vrouwenvereni
gingen van de Gereformeerde
Gemeenten, ruim zevenhon
derd aanwezigen hartelijk
welkom heten op de jaar
vergadering van de bond.
Overal in de mooie nieuwe
kerk aan de Ronsseweg in
Gouda blonken de witte kap
pen van vooral Zeeuwsen,
maar ook Scheveningsen en
anderen, verspreid tussen
jong en oud, afkomstig uit
heel Nederland.
Andere jaren wordt de jaarver
gadering doorgaans in de kerk
aan de Boothstraat in Utrecht ge
houden, maar door omstandighe
den viel nu Gouda de eer te
beurt.
Groei
De bond groeit gestadig. Er zijn
59 verenigingen, die zijn aangeslo
ten, waarvan 22 meisjesverenigin
gen en 36 vrouwen- en zendings
verenigingen. Tot de 59 verenigin
gen behoren 1310 leden. Het
laatste jaar hebben zich zes nieu
we verenigingen aangesloten; het
zijn die van Benthuizen, Den
Haag, 's-Gravenzande, Middelburg,
Terneuzen en Zoetermeer.
zijde van de instructie, dat men
weet waar men aan toe is. In Neder
land, zo zei ze. behoeft het nu niet
meer voor te komen, dat een
bruidspaar in de mening verkeert, dat
er een gemeenschappelijke inzegening
van het burgerlijk huwelijk door pre
dikant en pastoor plaats heeft, maar
na afloop in het trouwboekje moet
lezen, dat er een rooms-katholiek cano-
meewerken nati rn'n reremnnie alleen -
had liever gezien dat de synode, in
Plaats van zich verdér te bezinnen.1
meewerken aan zo'n ceremonie alleen
maar vernederend, omdat zij de
niet-rooms-katholieke partner aan het
volkomen contra-reformatorische cano
nieke huwelijksrecht uitleveren.
Ds. L. Lagerwey uil Den Haag. voor
zitter van het hoofdbestuur, wees in
zijn openingswoord op de eis „te strij
den voor het geloof dat eenmaal de
heiligen overgeleverd is". ..Protestants
Nederland" heeft niet alleen waak
zaam te zijn ten opzichte van gevaren,
die het protestantisme van buitenaf
bedreigen, maar evenzeer ten opzichte
van de gevaren, die de kerken der
Reformatie van binnenuit ondergra
ven. Met name: de uitholling der bij
belse leer door de zgn. ..ontmythologi
sering". de nieuwe vrijzinnigheid
decreet over het oecumenisme ditde Codex op overtreding van deze he
rschijnt te suggereren". j paling stelt, namelijk excommunicatie.
In de instructie is onder andere be-Ten onrechte, aldus mr. De Meyere,
paald. dat een gemengd huwelijk, wil bestaat hier en daar de opvatting, dat
het voor de Rooms-Katholieke Kerk|de excommunicatie is vervallen voor
geldig zijn. in canonieke vorm moet alle gemengde gehuwden, die het cano-
worden gesloten, hetgeen wil zeggen nieke huwelijk achterwege hebben ge- 6 HlllllflfHIÜ
dat de trouwbeloften ten overstaan jlaten. De rooms-katholiek die alleen Daartegenover handhaaft „Protestant;
van een priester en twee getuigen moe- maar burgerlijk trouwt of alleen maar Nederland" haar grondslag, zoals deze
in de statuten der vereniging is gefor
muleerd: „De Heilige Schrift als het
Woord van God". Door dit Woord is
het, dat God zich aan ons doet kennen,
zoveel als ons nodig is in dit leven, tot
Zijn eer en de zaligheid der Zijnen.
De secretaris maakte in zijn jaar
verslag melding van voortgaande stij
ging van het ledental. Te Gouda werd
een nieuwe afdeling gesticht met rond
80 leden, te Rotterdam kwam de „in-
D»orr. am« rx .-X- geslapen" afdeling fot nieuwe activi-
BARILLONA De politie heeft toe te passen, volgens welke ieder, die teit onder een nieuw gekozen afde-
gisteren 130 betogende rooms- !üd van een religieuze orde raishan- j ïinggbestuur. Het interkerkelijke ka- Vj H richting» in NéHprljTnd rtic na„w met
katholieke priesters en broeders jeexcommuniceerd moet worden rakter van de verenigin» komt zoweli^^311^,".® e 8 Nederland, die nauw met
Was er voor de oorlog in de Gerefor-1
meerde Kerken (en daarbuiten) het:
gevaar van. te ^rote binding aan het
objectieve, aan de beginselen, nu is eri
het ge\aar dat alles in de theologie!
opgeofferd wordt aan de medemense-1
lijkheid.
Ik ben niet verontrust dat we 1926!
(de uitspraak van Assen) moeten losla
ten. Ging de synode met haar beslis- i
sing om de binding aan Assen op te
had gezegd: „We hebben ons vergist.]
toen we dachten dat het (met het al of I
niet gesproken hebben van de slang)
Nieuw is de sigaret,
nieuw de zachte
melange,
nieuw het pakje...
Hunter 25!
Steek ze op zak,
haal ze in huis.-
alle 25 voor 1.50!
En natuurlijk blijft de Hunter King Size en de Hunter Filter
op Mattheus 24 vanaf vers 42, dat
handelt over de dienstknecht j
(huisbezorger), die getrouw bezig
is tot zijn heer komt. „Wij allen
zijn huisbezorgers, ieder heeft een
roeping te vervullen", zei hij.
De verenigingen zijn
verschillende opdrachten bezig.
Er zijn verenigingen, die werken
voor de zending, voor tie gemeen
te (kerkopbouw bijvoorbeeld), de
diaconie, die bezig zijn met het
onderzoeken van Gods Woord, of
die met andere taken bezig zijn.
Ieder moet trouw zijn aan het
werk, dat ter hand is genomen.
We moeten in onze vereniging
meer zien dan een onderonsje. On
ze verenigingen zijn kerkelijke
verenigingen in dienst van Gods
Koninkrijk. We moeten beseffen,
dat we bij alles wat we doen in
Gods roeping staan, in afwachting
van de Wederkomst, aldus ds.
Rijksen.
Sprekers
De overige sprekers gisteren wa
ren de heer P. Kuyt, directeur van
de kweekschool de Driestar te Gou
da over het onderwerp Vermanen
en stichten en mej. H. Vink,
maatschappelijk werkster te Gor-
kum over het Maatschappelijk!
werk.
„In uw vereniging wordt u
opgeroepen te vermanen en te stich
ten", zei de heer Kuyt onder andere.
„Het vermanen wordt voorafgegaan-
door het weten. We leven in een!
tijd, waarin we menen, dat het niet
meer zo aankomt op het leren en I
weten, maar op het voelen. De Bij-u)
bel dringt echter aan op het weten" f
De dag werd besloten met een I
kort woord van de presidente, mej. j
W. den Hertog. Herkozen werden de j
bestuursleden mevr. M. F. Har-
don-Kieviet (secretaresse) en mej
A. N. de Feijter.
Met paarden door de nacht, door J. I
Ooms. Derde druk. Uitgave J. N. Vol
hoeve, Den Haag. (173 blz. 4,90).
Zwarte Tinus, de verliezer, door J.
Ooms. Derde druk. Uitgave J. N. Vof
hoeve, Den Haag. (159 blz., j 4,90).
Zwerftochten door Java, door Hein I
tenweg. Derde druk, geïllustreerd. Uitf
ve W. van Hoeve, Den Haag. (95
4.90).
De nacht van de tijger, door Rofcl
van Gulik. Tweede druk. Uitgave W.
Hoeve, Den Haag. (121 blz., 4,90).
Moord in Canton, door Robert vj
lik. Derde druk. Uitgave W. van Hoel
Den Haag. (212 blz., 6.90).
Het nieuwe Personen- en Familierec
deel 4a van de serie Recht en Praktji
door J. C. H. Melis. Uitgave Kluut'
Deventer. (76 blz., 8,50). ;kc
Bouwen en wonen. Huisvesting in |ac
toekomst. Op zoek naar uitgangspunt^
Inleidingen op het congres Bouwen l
Wonen. Uitgave Stichting Werkf
meenschappen Bergeyk. Hof 65, Bergej
Een eiland in de Zuidzee, door Arthl
van Schendel. Vijfde druk. Uitgave Mqc
lenhoff, Amsterdam. (126 blz., 2,50). x
Een nacht in Tunesië, door Cees Noot,
boom. Uitgave De Bezige Bij, Amst£
dam. (235 blz., 6,50). f*
Hóllands kwartier, door Nico Scheef
maker. Uitgave ABC-Boeken. Amsté
dam. (158 blz., 6.50).
Zomer te Ter-Muren, door Louis Par
Boon. Derde druk. Uitgave ABC-Boek#1
Amsterdam. (396 blz., 10.50). 1
Toverlantaarn, door Clare Lennaj>B
Zesde druk. Uitgave Nijgh Van DHo
I mar. Den Haag. (158 blz., 6,50) ndt
j Ja. Uw belijden Uw leven, door 4iv
G. Aalbersberg. Tweede druk. Uitgaat
J Meinema, Delft. (61 blz.. 4.25).
NED HEPV. KERK
Beroepen te St. Johanneses
'toez.K kand. B. Martèl te Zaandai
Frl
(Van onze kerkredactie)
LEIDEN Een hernieuwde bezinning op en oriëntering naar het
theologisch denken van Vinet zou in sterke mate kunnen bijdragen
tot een hernieuwde en noodzakelijke beklemtoning van het „ethische"
element in de gereformeerde theologie. Aldus ds. C. Bezemer in zijn
dissertatie, waarmee hij gisteren de titel van doctor in de theologie
verwierf. Deze opmerkelijke studie wil een poging tot rehabilitatie
«ie* a>aiiaiu*«lrlr«. „u in de besturen der verschillende afde-i hem verwant is
met wapenstokken uit elkaar ge- Dit is het tweede ernstige incident lingen als in het hoofdbestuur tot uit
slagen. in Barcelona tussen politie en geeste- drukking Een bijzonderheid Is nog.
lijkheid in de afgelopen maanden. In dat in 1965 besloten werd het orgaan
De geestelijken protesteerden tegen maart drong de politie een klooster j der vereniging dat eerder negen maal
beweerde mishandeling van een stu- binnen er arresteerde er 33 intellectue-per jaar verscheen, voortaan als
tlent, die onlangs tijdens demonstra- len, die aan een studentenprotestactie: maandblad te doen uitkomen,
ties werd gearresteerd. Zij hadden I hadden deelgenomen.
zich verzameld in de kathedraal en Tevens werd gisteren bekend, datj jn de bestaande vacatures werden
marcheerden vervolgens zwijgend achttien hoogleraren van de universi- j {]e door het hoofdbestuur geeandidecr-
naar het hoofdbureau van politie, om teit van Barcelona zijn geschorst met de nieuwe hoofdbestuursleden geko-
er een protest in te dienen. Daar wer-inhouding van hun salaris, omdat zij|zen te weten ds. J. Batelaan te Den
den zij opgewacht met gummistokken, zich aan de kant van de studenten Haag. ds. L. J. Geluk te Hoornaar en
Toen de demonstranten weigerden ge- hadden geschaard. de heer T. Verboom te Rotterdam,
volg te geven aan het bevel zich te De universiteit, die na onlusten, die
verspreiden, sloeg de politie op hen in. een maand duurden, op 27 april geslo-
Enige priesters werden neergeslagen, ten werd, is nog steeds dicht. Het colle-
Anderen vluchtten een kerk binnen, ge van curatoren heeft het ministerie
verzocht de universiteit weer open te
Er heerst in Barcelona grote veront-1 stellen, om het afnemen van examens
waardiging over het politieoptreden, mogelijk te maken,
waarvan drommen mensen het ge-
De Haltemse predikant is reëel ge
noeg, dat hij geen pleidooi wil voeren
voor een „terug tot Vinet" of een her
nieuwde „ethische richting", als hij
het heeft over een hernieuwde bezin
ning op en oriëntering naar het theolo
gische denken van Vinet. De geschiede
nis, ook die van de theologie, laat zich
nu eenmaal niet omkeren.
Bedankt voor Onstwedde (toez.
Wursten te Wierden.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Groningen (2e studenti
pred.): C. Klapwijk te Apeldoorn.
GEREF. KERKEN (vrfaem.)
Beroepen te Niezijl (Gr.): kand J.
Oldenhuis te Drachten; te Doetichem
Doesburg: C. v. d. Jagt te Zoutespui.
i Bedankt voor Uithuizen: O. J. Doui
:te Overschie.
CHRIST. GEREF KERKEN
Tweetal te Hoogeveen: T. Harder
Kornhorn en W. v. -t Spijker te Utrecl
te Drachten: D. Biesma te Aalsmeer
1 l.- Leendertse te Drogeham.
Beroepen te Utrecht-noord: B. Bijl
veld
Bussum. "''pa;
OUD GEREF. GEM. in NED E:
Kralingseveer: J. «is
r.
beurde juist in de lunchpauze getui
ge waren. Sommigen eisen excommuni
catie van de politiemannen, die gesla
gen hebben. Een delegatie priesters
heeft vandaag een onderhoud rhet de;
aartsbisschop aangevraagd, om hem tej
verzoeken de kerkelijke verordening)
Psycho-analystisch
boek verschijnt:
De jonge Luther
AMSTERDAM Binnenkort zal het
HET WEER II* El'ROPA
damse studentenblad Propria Cures, door
weer max.t. min. t. nrsi. de Arbeiderspers worden uitgegeven.
]C Het is een vertaling van een Amerl-
o kaans boek over Luther, geschreven door
Erik H. Erikson. hoogleraar in de psychi-
0 atrle en aanhanger van de psycho-ana-
°2 lyse van de Freudiaanse school. In 1958
q verscheen dit boek in Amerika en daar-
o na in verschillende andere landen.
0 Het draagt de titel Young Man Luther
,en is een psycho-analytlsche en hlato-
2,2 rische studie van de jonge Maarten Lu-
Ither. Vooral in Amerika trok het veel
9 aandacht en gaf aanleiding tot heftige
1 discussies.
Kopenh. mist
Londen aeh. bew.
Amsterdam zw. bew
Brussel geh. bew
Luxemb. zw. bew
Parijs geh. bew.
Nice h. bew.
Frankfort 1. bew.
Conflict-Utrecht
Curatoren stellen
beheerder aan
(Van onze onderwijsredactie)
UTRECHT Verschillen van inzicht
tussen de hoogleraren in de kunstgeschie- j
denis hebben tot gevolg gehad dat prof.
dr. W. S. Heckscher onvoldoende ontwik- 1
kelingsmogelijkheden zag voor zijn werk
Met ingang van 1 januari jl. heeft hij
zoals gemeld een professoraat aanvaard
in Durham VS.
Curatoren betreuren het dat de hoog- I
leraar en enige medewerkers van het
kunsthistorisch instituut hebben gemeend j
andere functies te moeten aanvaarden.
De vermenging van wetenschappelijke
taken en beheerstaken in de wetenschap-
pelijke instituten hebben curatoren doen j
besluiten om namens hen een beheerder
aan te stellen die geen taak heeft bij
het onderwijs. Hoogleraren zouden dan
ontlast worden van werk dat niet tot
hun taak behoort. Ook is men bezig aan
een duidelijke taakafbakening van de
terreinen van de diverse docenten in de
kunstgeschiedenis. Als beheerder wordt
genoemd prof. dr. F. W. N. Hugenholtz.
geweten, terwijl iet geweten ten
i tijde gebonden en onderworpen Is'
- God. Juist die laatste, verticale lijn
Maar hij betwijfelt liet, of het Bartb is vaak bij de beoordeling van Vinet uit'
Even een duik in de kerkgeschie- als een verdienste moet worden aange- het °°g verloren, zodat het geweten dan
denis: de „ethische richting" kwam rekend, dat door zijn invloed detenslotte alleen de rechtbank is. die oor-!
in de Nederlandse Hervormde Kerk ethische theologie van de universitaire 1 over goed en kw»ad.
op in de vijftiger jaren van de vori-] katheders is weggespoeld En als Berk- Een denelljk xewctenshcirrtp betekent
j—averwijdering van het re-
ge eeuw door mannen als D. Chante-! hof het barthianisme de reddende en- Inderdaad i
ethische theologen (in later tijd o.a.i kenmerkende was. dat het orthodoxe
de la Saussaye jr., Valeton, I.
Dijk, A. J. Th. en G. J. Jonker, A.
M. Brouwer. M. J. A. de V-iier) zich
nooit hebben willen distanciëren
van de gereformeerde theologie, om
een tussenpositie in te nemen tussen
ieze en de moderne theologie,
men wel beweerd heeft,
ethischen wilden een correctie zijn
op de gereformeerde theologie. Zij
wilden binnen het gereformeerd pro
testantisme een notie, die te veel
verontachtzaamd was, opnieuw be
klemtonen.
De ethische richting oriënteerde
zich sterk aan de Frans-Zwitserse
Réveilman Vinet (1797-1847)
haar ontwikkeling verloor zij <^e ver
wantschap met Vinet echter meer
en meer uit het oog, aldus dr. Beze
mer, en daardoor heeft zij het opko
mend tij der dialectische theologie
niet weten te keren. Er wordt echter
heel dikwijls onrecht gedaan aan de
ethische richting en aan Vine' door
onjuiste oordeelvellingen, aldus dr.
Bezemer.
het actuele daarin niet twee. maar
één was. zegt Bezemer: „Motst Burth
ons dit komen leren? Het was ons
immers reeds lang voorgehouden door
de veelal genegeerde maar nochtans
hoogst actuele Alexandre Vinet."
Geen subjectivist
Vinet kende In zijn theologie een cen
trale plaats toe aan het geweien. Daarom
heeft men hem doorgaans bestempeld als
subjectivist. Het is de verdiensten van
Bezemers dissertatie, dat hij telkens
weer aantoont, dat deze kwalificatie on
juist is. Vinet vatte he* geweten op in
objectieve zin, omdat het onderworpen is
aan God, tot wie het staat in de betrek
king van een ambassadeur tegenover de
soeverein. Als orgaan om ons Gods wil
kenbaar te maken staat het geweten in
een permanente conflictsituatie tot de
menselijke wil.
Het geweten bestaat volgens Vinet ob
jectief als feitelijke macht en is als zoda
nig werkzaam in de mens. Dat betekent,
dat niet het geweten gebonden is aan de
mens, maar dat de mens gebonden is aan
voor zijn rekening (e willen nemen. Hijj
heeft hef "c wet en nooit verheven tot det
rang van bron der goddelijke waarheid.
De bewering, dat Vinet zijn theologie
gebouwd zou hebben op het geweten,
wordt dan ook door Bezemer bestreden.
Centraal staan in Vinets theologie de
persoon en het werk van Christus. Wan
neer in de plaats van of raast Christus
het geweten zo centraal gesteld wordt,
dat het middelpunt of zelfs uitgangspunt
van de theologie wordt, dreigt het grote
gevaar, dat de theologie ontaardt in an
thropologic en daarmee in feite ophoudt
theologie te zijn. Aan dit gevaar is vol
gens Bezemer Schleierniacher niet ontko
men.
Ten onrechte is Vinet vaak in het
Schleiermacheriaanse kamp getrokken
Daaraan is mede schuldig De la Saussaye
sr., de vader van de ethische richting in
Nederland, die wel allereerst door Vinet
beïnvloed is. maar zich op enkele belang
rijke punten meer door Schleiermacher
diens school liet leiden. De invloed
ting geleidelijk v_..
ring naar de subject's
ring verschoven. p«»rionr was de
ethische richting een gewillige prooi
voor het barthianisme. aldus Bezemer.
u i stelde de objectieve waarhei
van het Woord Gods en de openbariik
Gods in Jezus Christus primair als u
gangspunt der theologie en kwam
doende lijnrecht tegenover elke e
nngstheologie te staan, maar helde s..
over naar het andere uiterste, het i
'ectivistme.
Tr
Onmisbare notie r
D'trtipdpopl brrn In bepaalde tmilct
ten Ttjn fticrl recht, eegt Bezemer. i
vernaarloozt and.rzlids een nnmisbaf
notie in het gereformeerde protesta
tlsme, namelijk de geloofservaring, nL
als bewijs voor dc waarheid der hellsfrt
ten, maar als dc beleving daarvan dod
de enkeling cn de gemeenschap. Het i
waar zijn. dat het leven bij Vinet m
nadruk krijgt, dan dc leer (hij was i
eenmaal geen dogmaticus), van
kan volgens Bezemer met evenve«
het omgekeerde beweerd worden.
..De leer alleen is niet genoeg. maaT
moet ook ervaren worden'- iDe VrijerA
De slotzin van Bezer.ie.-s dissertati
luidt: ..Wie dit „ethische" element
de gereformeerde theologie ter hart
gaat fen alleen wanneer da: het
is men pas goed gereformeerd)
beter doon. dan bij Vinet te rade gaa:
I
erd-e
van het geweten".
Theologisch denken en prediken u
ir tegenwoordig gevoelen „existen lt.
