1 "V
Tien procent van de
bevolking heeft tbc
r
Vijf consultatiebureaus uit
Nederland voor Z.-Vietnam
alles
goed
en[
wer
Felle betogingen tegen
Adenauer: 20 gewonden
alles kan met CEtaloiiir
Uit de Haagse hof geplukt
NIEUWE LEIDSE COURANT
13
VRIJDAG 6 MEI 1966
VAN ONZE
SPECIALE
VERSLAG
GEVER
LINK
VAN
BRUGGEN
SAIGON De Nederlandse hulp aan Zuid-Vietnam zal uit
vijf consultatiebureaus bestaan. Deze centra, die voor tbc-on-
derzoek zijn bedoeld, gaan per stuk ongeveer 300.000 gulden
kosten. Daarvoor heeft men een bescheiden gebouw met de
noodzakelijke röntgenologische en microscopische apparatuur.
Het ligt in de bedoeling dat de fondsen ad 1,5 miljoen gulden
uit de regeringspot voor de ontwikkelingshulp komen.
Dr. J. Bierdrager, die tot het
vorig jaar in Cambodja, Laos en
Zuid-Vietnam voor de Wereldge
zondheidsorganisatie heeft ge
werkt daarvoor was hij een
bekende figuur in o.m. Indonesië
en het voormalige Nieuw-Guinea
verblijft op 't ogenblik in Sai
gon, tezamen met mr. W. F. M.
Albers, referendaris op het minis
terie van buitenlandse zaken. Bei
de heren zijn doende de laatste
voorbereidingsfase af te sluiten en
voor de regering een eindrapport
op te stellen. Hun speciale op
dracht dr. Bierdrager, die thans
in ruste op Majorca woont, werd
tijdelijk geëngageerd kon tot
nog toe door Den Haag buiten de
publiciteit worden gehouden.
Rapport
Duidelijk is dat het rapport, dat
de directeur van de Koninklijke
Nederlandse Centrale Vereniging
tot Bestrijding der Tuberculose,
dr. J. Meijer, het vorige jaar aan
het ministerie van buitenlandse za
ken heeft uitgebracht, thans het
uitgangspunt van de regering is.
De laatste verbleef geruime tijd in
Zuid-Vietnam ter bestudering van
de tuberculose-plaag.
Even cfciidelijk is voorts dat Den
Haag voorlopig niet verder wil
gaan. De plannen, die er geweest
zijn een hospitaalschip naar
Zuid-Vietnam te sturen, en zelfs
een compleet noodhospitaal, zijn
voor goed van de baan. Nog afge
zien van het feit dat hiervoor niet
voldoende chirurgen en artsen te
vinden zijn, schrikt de regering
terug van de politieke implicaties,
die hiervan het gevolg zouden
kunnen zijn. Een Nederlands
hospitaalschip en zeker een Neder
lands noodhospitaal zouden te
nauw bij frontaktiviteiten betrok
ken worden.
Wel wordt nog overwogen in
geïntegreerde vorm (via bestaan
de internationale of Amerikaanse
organisaties dus) hulp aan bepaal
de sociale projekten in Zuid-Viet
nam te geven. Er wordt in dit
verband in de richting van wezen-
zorg gedacht. Indien deze plannen
ooit van de grond komen, zal de
Nederlandse schatkist een aderla
ting van nog eens enkele miljoe
nen ondergaan.
Saigon
De vijf Nederlandse consultatie
bureaus zullen alle in Saigon ver
rijzen. Voor twee ervan kan de
grond onmiddellijk beschikbaar
worden gesteld, voor een derde
binnen niet al te lange tijd. Het
bouwen van de laatste twee is
voorlopig niet mogelijk, maar met
het projekt als zodanig kan in ie
der geval nog dit jaar een start
worden gemaakt.
Voor de tbc-onderzoekingscen-
tra zullen geen Nederlandse krach
ten worden aangetrokken. Op z'n
hoogst zal er een microscopist
naar Zuid-Vietnam worden
gestuurd om een opleidingscursus
te organiseren. De richtlijnen, vol
gens welke straks gebouwd en
gewerkt zal worden, zijn van de
Wereldgezondheidsorganisatie, die
in deze contreien veel ervaring
heeft.
Volksziekte
De tuberculose is een ware
volksziekte in Vietnam. Met de
Philipijnen behoort Vietnam tot
de landen in de wereld, waar deze
gevreesde longziekte de meeste
slachtoffers maakt. Tenminste 10
procent van de bevolking is met
tbc geïnfecteerd. 1 procent der be
volking lijdt aan open tbc, de
meest infectueuze vorm van tuber
culose.
Voor Saigon en wijde omgeving
voor in totaal 3 miljoen mensen
dus! is er op 't ogenblik 1 con
sultatiebureau. Er staan daar al
tijd lange rijen mensen, maar voor
de meesten hiervan onderbreekt de
behandeling. Ze vinden het te ver,
of te lastig om steeds maar weer
medicijnen te halen van een
sanatoriumbehandeling kan uiter
aard geen sprake zijn met an
dere woorden: de eerste moeite,
die ze zich geven, kan net zo goed
achterwege worden gelaten.
Dl*. ISguyen Ba Kha
De man, die het Nederlandse
projekt toejuicht en met hart en
ziel entameert, is de Zuidvietna-
mese minister van volksgezond
heid, dr. Nguyen Ba Kha. Hij is
eigenlijk degene, die via dr. Mei
jer bij Den Haag heeft aange-
In Zuid-Vietnam werd een
landingsvaartuig van de Ame
rikanen als medisch behande
lingscentrum ingericht. Met
deze boot gaat het van dorp
naar dorp, van zieke naar zieke.
klopt, waarbij vooral persoonlijke
motieven een rol speelden.
Dr. Kha is,■■zoals hijzelf zegt, „in
Nederland van een zekere dood
gered". Omdat hij tbc had, liet hij
zich bij een bezoek aan Europa in
Nederland onder behandeling van
enkele longspecialisten stel
len. Hij werd ten slotte door de
Utrechtse chirurg professor Nu-
boer geopereerd, waarna hij gene
zen naar zijn land kon terugke
ren.
Hoe goed wij er in Nederland
aan toe zijn, vergeleken bij de
tbc-bestrijding in Vietnam, blijkt
wel uit de statistieken. In 1964
kwamen er per 1 miljoen inwo
ners 250 nieuwe patiënten bij. En
per drie miljoen inwoners beschik
ken wij over 11 districts- en 18
kringbureaus!
Sleeht gesteld
Met de medische zorg in
Zuid-Vietnam is het trouwens op
elk gebied slecht gesteld. Van de
800 Zuidvietnamese artsen, die er
zijn, werken er 500 in legerver-
band. Nog eens 100 van hen heb
ben een praktijk in het buiten
land.
Van de 200 artsen, die er voor
de burgerbevolking overblijven,
hebben zich er 100 in Saigon ge
vestigd. De betekenis hiervan is
dat de plattelandsbevolking het
met 1 arts op ongeveer 125.000
mensen moet doen.
De ziekenhuizen in Saigon zijn
redelijk, indien men deze ten
minste niet met die in Europa of
de Verenigde Staten vergelijkt.
Die op het platteland missen alles
wat men van een hospitaal mag
verwachten, ook de hygiëne. De
enkele ziekenhuizen daar zijn zo
overvol dat er 2, zelfs wel 3 pa
tiënten in 1 bed liggen, terwijl de
meesten zich, zonder matras, op
de grond bevinden. Mannen-,
vrouwen- en kinderafdelingen
zijn er niet. Stervenden liggen tus
sen niet-ernstige patiënten; dokto
renhulp en verpleegsterszorg zijn
marginaal.
Hulp
Medische hulp en medicijnen en
verbandmiddelen zijn dan ook
zeer welkom in Zuid-Vietnam.
Verschillende landen Perzië bij
voorbeeld hebben hier al veel
aan gedaan, waarbij de politiek
geen enkele rol heeft gespeeld.
Natuurlijk is het zo dat chirur
gen in burgerziekenhuizen tegen
woordig veel frontsoldaten moe
ten helpen. Maar tegelijkertijd is
het zo dat een organisatie als het
Nederlandsche Roode Kruis niet
alleen die van Zuid-, maar ook
De realiteit van een ziekenhuis
op het Zuidvietnamese platte
land.
die van Noord-Vietnam helpt. Het
bloedplasma, de antibiotica en de
medicamenten, die via Genève
zijn gestuurd, zijn in drie parten
verdeeld: Zuid-Vietnam, Noord-
Vietnam en, als we juist zijn in
gelicht, de Vietcong.
In feite gaat dus twee-derde
naar Hanoi en slechts één-derde
naar Saigon!
Mike Mansfield::
Twee VS-divisies
in West-Duitsland
zijn voldoende
WASHINGTON De democratische
fractieleider in de Amerikaanse senaat,
Mike Mansfield, heeft verklaard dat naar
zijn mening de troepenmacht der VS in
West-Duitsland onder de huidige omstan
digheden best zou kunnen worden ver
minderd van vijf tot één of twee di-
--'-"-7. De Deense premier Krag. die giste-
van een reis naar Washington en
Parijs terugkeerde, heeft als zijn mening
te kennen gegeven dat de NAVO haar
politieke doelen in het licht van de maat
regelen van De Gaulle zou moeten her
zien, omdat het van groot belang is dat
Frankrijk lid van de NAVO blijft en
omdat de Franse president „gedeeltelijk
gelijk heeft".
PARIJS De Franse oppositie heeft
;n schaduwkabinet gevormd onder lei
ding van Francois Mitterand. Lc 'en zijn
Guy Mollet (socialist); buitenlandse za
ken en defensie, René Billières (radi
caal); onderwijs en cultuur, Gaston De-
ferre (socialist); sociale zaken
bestuurszaken, Etienne Hirsch (oud-v
zitter Euratom); planning, Ludovic Tron
(onafhankelijk socialist); financiën en
economie, en Michel Soulie (radicaal);
Onwaardig (3)
Van harte eens met diegenen die de
jeugdpredikant veroordeelden, die
Christus „de 'grootste provo aller tij
den" durfde noemen. Wat een woor
den. Moet zo onze jeugd komen tot de
kennis van de Zaligmaker? Wie eni
germate kennis draagt aan zijn eigen
diep bedorven bestaan tegenover God
en Christus huivert toch voor zulke
uitdrukkingen?
Sommelsdijk J. P. C. van Zielst
Wat Koekoek wil
Men zegt: Wat wil Koekoek nu?
Die oproerkraaier, die man en zijn
partij die maar een ding kunnen zeg
gen, namelijk neen? Wat hij wil be
grijp ik terdege. Hij ageert tegen de
verschrikkelijke bemoeizucht van de
overheid, de duizenden ambtenaren,
waaronder ons volk gebukt gaat. Mil
joenen worden uitgegeven aan zaken
die absoluut niet urgent zijn. Waarom
dat kostelijke geld niet besteed aan
de noodlijdende boer en middenstan
der? Maar wat doet men? Men lacht
en spot met hen die positief reageren.
Men maakt ze uit voor NSB-ers. Het
geeft niet. Ergens is het mijn trots
daarvoor te vechten.
Nieuw Lekkerland C. den Ouden
Stembusuitslag (ld)
De heer Jans uit Gouda noemde de
geschillen die er liggen tussen het
Comité Geref. Kiezers en het GPV in
Kampen: de zondagsclausule en de
Europadag. Hij vergeet er nog een
paar. Het Comité wil in tegenstelling
met het GPV openstaan voor allen
die in de politiek hun chr. geloof
willen uitdragen, ook al zijn velen
geen lid van dit Comité. Een derge
lijke open organisatie prefereert het
GPV niet. Zij kan met recht een
kerkelijke politieke partij genoemd
worden. Verschil van inzicht is er ook
over de houding van de overheid
t.a.v. de Wet der tien geboden, beter
gezegd de tien verbondswoorden. Het
GPV eist dat de overheid deze Sinai-
tische (oud-testamentische) wet van
kracht laat worden voor het Neder
landse volk als natie. Het Comité ver
werpt deze volkomen onhoudbare eis.
Demonisehe roes
Het is een huiveringwekkend
verschijnsel dat men in de dagelijkse
lectuur steeds kan waarnemen hoe
vervreemd een modern mens kan zijn
van de kennis der menselijke gebre
ken, vooral van de kennis der mense
lijke natuur als een demonische roes.
Alle drang, alle geweld en alle straf
zou men willen verbannen om het
kostelijke goed der vrijheid te sparen,
belichaamd in het streven der pro-
vo's. zelfs op straat.
Maar men oogst onuitstaanbare
egoïsten! De opvoeding volgens deze
Sedagogiek, die het innerlijk leven
ings de weg van „verlichting" meent
te kunnen bezweren, houdt geen reke
ning met het grote gevaar dat de
nieuwsgierigheid, een gevolg van de
ze „voorlichting" driemaal meer
„brandstof' ontvangt dan het verlich
te verstand kan „blussen". Alsof men
de woedende stormen van de
hartstochten en de grootte van het
egoïsme alleen met deze middelen in
bedwang kan houden. Een kardinale
denkfout.
Zeist D. Witzand
Prof. Brouwer
in VS postuum
onderscheiden
NEW HAVEN Het astronomisch ge
nootschap van de pacific zal zijn Catheri
ne Wolfe Bruce medaille wegens grote
verdiensten voor astronomie toekennen
aan de 23 januari op^ 63-jarige leeftijd
LEXINGTON-FROM AMERICA'S/ffJ/'TOBACCOS j
Rumoer rond bezoek
JERUZALEM Duizenden stu
denten die betoogden tegen het
bezoek van oud-bondskanselier
Adenauer, hebben gisteren slag
geleverd met politieagenten. Tien
studenten en tien agenten werden
gewond.
De tweehonderd met schilden uitge
ruste agenten stormden met knuppels op
de studenten die op het universiteitster-
V erkeersongelukken
in VS eisen jaarlijks
ruim 50.000 levens
WASHINGTON Door verkeersonge-
overleden prof. Dirk Brouwer (in Rotter- 7^.1"
dam geboren), in leven hoogleraar natuur- u*t'£en komen jaarlijks in de Verenigde
hoogleraar
filosofie en astronomie aan de Yale Uni- Staten ongeveer 50.
versiteit en directeur van het Yale ob
servatorium. Het zal de eerste maal zijn,
dat de medaille postuum wordt verleend!
MADRID Drieduizend studenten
hebben gisteren in Madrid betoogd voor
meer vrijheid van hun bond. Zij hielden
het verkeer op en gooiden stenen naar
de politie. Dertig politiemannen te paard
slaagden er tenslotte in hen uiteen te
jagen.
leven en 1.800.000 worden verminkt.
het
Dit heeft gisteren de veiligheidsdeskun
dige, Mattson, verklaard in een con
grescommissie die een nieuwe wet op de
verkeersveiligheid behandeld. De ge
noemde cijfers kunnen binnen tien jaar
worden gehalveerd indien de nieuwe wet
strikt wordt nageleefd, a'ldus Mattson.
DOOR
Een volkomen verrassing was giste
ren een klein tuiltje bloemen in
plastic zakje, dat op een tamelijk
groot plat en feestelijk bepapierd
pakje gehecht was en plotseling, heel
romantisch, voor mijn huisdeur bleek
te liggen. Met een sinterklazig verras-
singsgevoel pulkte ik papier en
plastic de prullemand in en onthulde
daarbij het jubileumnummer van De
vrouw en haar huis, het maandblad
dat zijn zestigste verjaardag viert.
He
dat
Zestig jaar
toen en 1111
visitie werden uitgenodigd om het al
bum te bekijken.
"De diadoos en de smalfilm
visite mag alleen komen als de
eve „toch niks" is.
En dan de strijd om de reformkle-
worden de uitgaven 'inS- d,e zoWel gezonder was dan het
vrouwenorganisaties n|m| J-
„damesbladen", dat immers zijn de De avondthee is koffie gewonden
weekbladen, veel verguisd maar nog de r;fjjg -
meer gelezen. Ook ressorteert de zes
tigjarige niet onder de „vrouwenbla
den", want zo worden de uitgaver
genoemd van de vrouwenorganisaties
variërend van gestencilde of gedruk
te niemendalletjes tot forse opiniebla
den. Hoofdredactie dra. M. G. Schen.
streeft er ook absoluut niet naar to
een van de twee groepen te behoren
het „zichzelf zijn" is haar genoeg.
Het jubileumnummer heeft slecht
één artikel, dat helemaal de gees
ademt van „toen en nu" en daar hc
ik nu toch het meeste van gesmuld.
op de grammenweger gelegd en
kwam tot.een totaal van ...955 gram.
De katoenen kousen van toen: 170
gram; nu: 10 gram.
Onderrok plus onderlijfje van toen:
900 gram: nu onderjurk: 90 gram.
Bovendien hoeveel weegt de mens
zelf minder dan vroeger. In de oude
verhalen mogen dan de jonge meisjes
wespentailles hebben gehad, de
vrouw van dertig was een matrone.
Een paar jaar geleden was er ook
een zestigjarig jubileum en wel van
het hotel Des Indes. We vierden het
met een menu uit de oude doos. Een
heel gewoon menu, zoals het dage
lijks geserveerd werd voor de geza
menlijke gasten met de hoteldirecteur
"in het hoofd van de tafel,
corset met de wespentaille. Mevrouw Hl^g,®?d. hebben we er ons doorheen
8. Midderrgh-Bokhorst, de meesten Snerkt m ongeveer vier uur tijd.
Toen... zestig jaar geleden: „Het reis
seizoen is ten einde, de koffers zijr
ontpakt veel meer heeft men gezien
veel genoten... (en men heeft veel
ansichten meegebracht)".
Daar gaat het om: hoe die ansichten
te bewaren. Er komt een uitvoerig
advies over het samenstellen van
ansichtenalbums.
Denk er dan bij, dat familie en
vrienden vast en zeker op een avond
ons bekend door haar illustraties
an Ot en Sien, de kinderplaten en
laar edelstenen boek, de meisjes van
ie Landbouwhuishoudschool te Zoe-
ermeer door haar wandschildering
be ze als zeventigjarige nog maakte
m de Wassenaarders omdat mevrouw
'/lidderigh nog altijd vief en actiel
•aar woont, was ontwerpster van de
e reformkleding.
vieht veel minder I
raditionele kleding.
Zes kilo aan wol, keper, flanel, wol
en leer droeg de dame anno 1906.
Reformkleding woog „maar" vier
en een halve kiio.
De redactie van De vrouw en haar
huis heeft de hedendaagse kledij eens
wat veel en veel te langzaam was,
want de gewone table d'hote! moest
toch in zo'n anderhalf uur verorberd
zijn. Bovendien smokkelden wij nog
met de porties en legden pauzes in
door een ruimteverschaffend sigaretje
e roken, wat natuurlijk volkomen te-
ten de etiquette was.
Zestij* jaar is niet eens zo'n
verschrikkelijk lange tijd, er zijn ge
lukkig nog heel wat mensen, die bij
die herinneringen Ja. ja. zo was het"
kunnen knikken.
Misschien is dat wel het verbazing
wekkendste: het enorme aanpas
singsvermogen van de mens om nieu
we vormen en normen te aanvaarden
het meegaan met de tijd.
Het zestigjarige maandblad De
haar huis heeft dat ook
is, zoals zovelen, een jeugdi
ge zestigjarige!
rein demonstreerden in. Er werden bor
den meegevoerd met opschriften als
„Ga naar huis", „bezoek Auschwitz" en
„houd op met uw schijnheiligheden".
Het was de derde betoging sedert de
aankomst van Adenauer vijf dagen ge-
De ex-bondskanselier inspecteerde op
dat moment de universiteitsbibliotheek.
Hij had erin toegestemd om een studen
tendelegatie te ontvangen, maar deze
was niet komen opdagen.
Volgens een zegsman van de universi
teit bestonden de demonstranten maar
voor de helft uit studenten. De rest werd
door leiders van extremistische politieke
partijen naar de universiteit gediri
geerd.
Eerder op de dag had dr. Adenauer
;n bezoek gebracht aan de Israëlische
president, Zalman Sjazar, en aan het ge-
Café-restaurant BELVEDÈRE
SCHOONHOVEN Telefoon 01823 - 2377
Uniek terras aan de Lek
Gerenommeerde keuken
Recepties en partijen
Indonesië
J^E nieuwe leiders van Indonesië
hebben enkele malen met klem
verzekerd, dat zij geen westerse
koers zullen gaan varen. Toch zijn
Soeharto, Malik en sultan Hameng-
ko Boewono aan een politieke om
wenteling bezig die Soekarno een
doorn in het oog moet zijn.
De „confrontatiepolitiek" tegen Ma
leisië, een van de hoekstenen van
Soekarno's bewind, staat op de hel
ling. Onderhandelingen tussèn de
twee oude tegenstanders en de
Philippijnen, met als uiteindelijk
doel de vorming van de federatie
Maphilindo, lijken waarschijnlijk.
Het Westen zal de ontwikkeling met
aandacht volgen, want de oplossing
van een dreigend conflict in het on
rustige Zuidoost-Azië betekent een
geweldig winstpunt. Zover is het
nog niet, maar de ergste dreiging
is voorbij.
De nieuwe leiders van Indonesië
voeren een politiek, tegengesteld
aan die van Soekarno en Soeban-
drio. Soekarno dacht de binnenland
se moeilijkheden te kunnen beteu
gelen door aanzienlijke schijnsuc
cessen op het gebied van de buiten
landse politiek. Daarom „confron
tatie" tegen Maleisië.
Generaal Soeharto en de zijnen wil
len eerst, hoe moeilijk dat ook zal
zijn, de binnenlandse toestanden,
vooral op het gebied van de econo
mie, gezond maken. Het advies
van prof. Tinbergen zal aan !eze
politiek niet vreemd zijn.
In dat licht moet ook de missie, die
Hamengko Boewono ondermeer
nr.ar Nederland brengt, gezien wor
den. Het Westen kan vei .-ouwen
hebben in deze gematigde figuur.
Dat vertrouwen zal nodig zijn voor
de aanzienlijke hulp die Indonesië
vraagt.
