dode Vietcong kost
dollar
De verwoeste wereld
van Nguyen Van Vang
0 Communistisch document
met duidelijke instructies
^40.000
7
Uit de Haagse h<
)f geplukt
Rumoer in Australië
over Vietnam-politiek
alles
goed/
en
wer
DINSDAG 26 APRIL 1966
VAN ONZE
SPECIALE
VERSLAG
GEVER
LINK
VAN
BRUGGEN
SAIGON De Amerikanen
in Vietnam hebben het moei-
t lijk, de militaire junta van vice-
hichtmaarschalk Ky („en zijn
jongelui") heeft het moeilijk,
de Zuidvietnamese strijdkrach-
r I ten, die tegen het broedervolk
n, in het noorden vechten hebben
het moeilijk kortom: ieder-
:em een, die zich, uit welke overwe-
H gingen dan ook, heeft ingezet
logt voor de vrijheid en de vrede in
A dit deel van de wereld, kampt,
vooral op dit moment, met on-
voorstelbare problemen.
j. De vuurkracht van de geallieerde
gtrijdkrachten, die te land, ter zee
1 en in de lucht de agressie van Ho
J-.l Chi Minh trachten in te perken, is
jrii weliswaar groot genoeg om de situa-
tie meester te kunnen zijn, maar het
feit, dat er tegen guerrilla's gevoch
ten wordt, heel vaak tegen een on-
•en zichtbare vijand, die het voordeel
ee van de eerste slag of stoot aan zijn
ior zijde heeft, vergt het uiterste van de
zenuwen en de waakzaamheid,
ïn! Het front is overal. In de jungle,
ee waar de door muskieten en bloedzui-
st gers geplaagde Amerikanen, Austra-
it' liërs, Nieuwzeelanders en Zuidkorea-
I nen in elke boom, of achter elke
ut struik een Vietcong kunnen vermoe-
den, maar ook in steden als Da
'•J Nang en Hue, waar de Zuidvietna-
mezen (op het moment van schrij
ven althans) nog altijd met ontblote
wapens tegenover elkaar liggen.
Zelfs in een stad als Saigon, die
officiëel onder controle van de rege-
ring-Ky staat, wemelt het van com-
£i,munistische handlangers. Men zou
het woord „communistisch" ook
door „nationalistisch" kunnen ver
vangen, want zeker is dat niet alle
Vietnamese groeperingen, die Ho
Chi Minh steunen, achter de iode
filosofie van China staan.
Miljarden
Miljarden en nog eens miljarden
worden tegen deze onzalige strijd in
het voormalige Indochina .aange
gooid. Als bij Dien Bien Ph'oe, dat
de uittocht van de Fransen inluidde,
vloeit er veel bloed; aan beide zij-
n den vallen doden en gewonden. Als
de uit de Amerikaanse koker komen-
*de verliescijfers van de Vietcong
juist zijn, kost elke guerrilla, die in
deze smerige oorlog sneuvelt,
Washington ongeveer 40.000 dollar,
of meer dan 140.000 gulden.
„In politiek opzicht is de proble
matiek op dit moment groter dan zij
ooit is geweest", verklaarde een
Amerikaanse functionaris. „Het gaat
vj de Verenigde Staten slechts in afge-
10 leide zin om Vietnam. Het uiteinde
lijke doel is uitvoering te geven
aan de China-politiek. Het „tot hier
toe en niet verder" slaat op de ze
ventiende breedtegraad, die volgens
de akkoorden van Genève de
l" scheidslijn is tussen Noord- en Zuid-
vietnam, tussen de communistische
en de vrije wereld.
Vooral de afgelopen weken heb
ben de Amerikanen veel teleurstel
lingen moeten slikken. Terwijl
250.000 jongemannen uit de wereld
van welvaart, waarin ze leefden, om-
Wille van de vrijheid en de vrede
naar de vol van gevaren zijnde rim-
i boe van Vietnam zijn afgedaald, be
ien.
De zo krachtig door de Verenigde
Staten gesteunde militaire junta kan
geen genade meer vinden in de ogen
van de Boeddhisten, Confusionisten
en zelfs rooms-katholieken, die tot
nog toe het meest regeringsgetrou
we element vormden. De tijd van de
politieke onzekerheid is weer aange
broken. Naar verwacht wordt, gaat
het met het regime van Ky dezelfde
kant op als met de regeringen van
Diem, Huong en Quat, die achter
elkaar duikelden.
„Neutrale" mening
Een jonge Zuidvietnamees, die
zei neutraal te zijn dat kan in
Saigon van alles betekenen, tot
Vietcong toe! bracht naar vo-
„Alles is de schuld van die top
conferentie in Honoloeloe. De
Amerikaanse president heeft zich
daar veel te openlijk achter de
voormalige „luchtengel" Ky
gesteld. Hij heeft er veel te duide
lijk blijk van gegeven dat de
laatste slechts een marionet van
de Verenigde Staten is. Het Zuid
vietnamese volk geeft minder om
Ky dan president Johnson denkt.
Het wil terug naar een gekozen
parlement, en naar een regering,
die de steun heeft van de grote
politieke partijen. Jammer dat de
Amerikaanse president zich zo
heeft gecompromitteerd dat hij
zonder gezichtsverlies bijna niet
meer terug kan."
Wie bij de golf van an-
ti-Ky-isme en anti-Amerikanisme,
die thans over Zuid-Vietnam
slaat, garen spint, is Ho Chi Minh.
Zuid-Vietnam en Noord-Vietnam
zijn tenslotte lang niet zo ver
deeld, als in de Verenigde Staten
en de rest van de wereld wel
wordt vermoed. Het gaat om een
burgeroorlog, om een strijd tussen
zonen van hetzelfde volk. Type
rend voor de situatie is dat hier,
in Saigon, van een Amerikaanse
en niet een Vietnamese oorlog
gesproken wordt.
Duidelijk is dat Hanoi veel
steunpunten in Zuid-Vietnam
heeft. Niet alleen in de jungle,
waar de Vietcong zich doodvecht
tegen de overmacht van geallieer
de vuurwapens, maar ook in de
zogenaamde gepacificeerde stre
ken gebieden dus, die onder
controle van Saigon heten te
Een Vietcong gevangene
honden omhoog wordt per
helikopter afgevoerd.
staan. De infiltraties zijn daar niet
van de lucht. En iedereen, die geld
heeft is belastingplichtig aan het
zogenaamde bevrijdingsfront.
Hoe de Vietcong de situatie van
het ogenblik uitbuit, blijkt uit een
document, dat op een gedode guer
rilla werd gevonden. Het stuk
werd deze week door de Ameri
kaanse inlichtingendienst vrijgege
ven. Ik laat het hier min of meer
in extenso volgen, omdat het een
goed inzicht geeft van de proble
men van het ogenblik, en de me
thoden, die de communisten er op
nahouden.
Document
Het document dat afkomstig is
van het „E. 40 afleidende Comité"
en gericht is aan de kaders, die
zich met de „Q., de E.30 en de
V.100" ophouden de afkortin
gen staan voor specifieke projec
ten in Zuid-Vietnam begint al-
Nguyen Cao Ky liet Nguyen
Chinh Thi de wegens „insubor
dinatie" afgezette commandant
van het Eerste Legercorps en
voormalig lid van de junta LvB
arresteren. De handlagers van
de Verenigde Staten bevechten el
kaar in een hevige strijd om de
macht. Het rebellenregime en het
rebellenleger zijn totaal gedemo
raliseerd. De Amerikanen
en hun vazallen onmoeten op alle
fronten de grootste problemen en
zijn in weinig benijdenswaardige
moeilijkheden geraakt".
„De toestand in Saigon. Hue, Da
Nang en Qui Nhon", zo vervolgt
het stuk elders, „is zeer gespan
nen. Het is nu een praohtige gele-
geheid voor ons de situatie nauw
lettend te volgen en op tijd tot
aktie over te gaan".
Onder meer de volgende „richt
lijnen voor onze kameraden" wor
den dan omschreven:
„I. Houdt vlaggen, leuzen, pam
fletten, explosieven, handgranaten
enzovoorts gereed, opdat elke
toestand van verwarring kan wor
den uitgebuit. Als er demonstra
ties gehouden worden, moeten we:
a. het volk bewegen deel te ne
men aan de manifestaties;
b. alles in het werk stellen om
het organiserende comité te infil
treren;
c. 's nachts onze vlaggen uithan
gen en onze pamfletten versprei-
d. een beweging in het leven
roepen, die het militaire dicta
torschap bestrijdt, het Can Lao ele
ment, de overgebleven functiona
rissen van het Diem-Nhu-regime,
die zich in de rebellenregering in
gedrongen hebben om het volk te
benadelen, de politieke misdadi
gers, die in het buitenland verblij
ven, de geheieme politie van
Diem, Nhu, Khanh en Huong;"
„II. Dit zijn de leuzen, die ge
bruikt moeten worden op spandoe
ken en in pamfletten, die in de
steden verspreid dienen te wor-
(1). Wij eisen hogere Ionen voor
werklieden, ambtenaren en solda
ten;
(2). Wij vechten tegen de inlij
ving van soldaten, die voor Ky en
de Verenigde Staten moeten ster
ven;
(3). Wij strijden voor gods
dienstvrijheid;
(4). Wij verlangen dat de
kosten van levensonderhoud om
laag gaan;
(5). Wij eisen een prijsverlaging
van rijst en andere levensmidde
len, die door de stadsbewoners
worden betrokken;
(6). Wij verlangen dat er een
einde komt aan de bombardemen
ten, die mensen op het platteland
doden;
(7). Soldaten, politie-agenten en
ambtenaren moeten nauw met het
volk samenwerken om zijn belan
gen te beschermen en wrede func
tionarissen en geheime agenten te
straffen;
(8). Weg met de rebellenrege
ring, geleid door misdadigers als
Thieu en Ky;
(9). Ontbindt het marionettenka
binet, dat door de Verenigde Sta
ten werd ingesteld;
STEL JE VOOR DAT.
MY THO Stel je voor dat
je Nguyen Van Vang heet en
dat je een klein Vietnamees
jongetje van acht jaar bent. De
delta van de machtige Mekong
is je huis, je bent nooit in Sai
gon geweest en van Hanoi heb
je nog nimmer gehoord.
Je bent opgegroeid in het hart
van de delta, in de provincie Ang
Giang, zo'n honderdvijftig kilome
ter van de hoofdstad van je land
vandaan. Daar, temidden van de
rijstvelden, de kanalen en de vele
aftakkingen van de grote rivier, lag
je hele wereld. Zij was weliswaar
niet veel meer dan één grote mod
derplas, maar als kind vermaakte
je je er best.
Je speelde blootsvoets. Het deer
de je echter niet, want alle kinde
ren in het gehucht, waar je was
geboren en getogen, deden hetzelf
de. In feite zorgde de tropisch-hete
zon ervoor dat je bijna geen kleren
nodig had.
Je spelletjes waren eenvoudig. Je
vermaakte je met stokken, water
en stenen, maar je kon er zelf veel
afwisseling in brengen. Een stevig
stuk in elkaar geperst papier, dat
bijeengehouden werd door stokjes,
was je bal. Soms, als je vader een
extraatje had verdiend, kreeg je
een kleine, papieren vlieger. Je was
gelukkig. Wat had je eigenlijk nog
meer nodig?
Je grote avontuur begon een
maand geleden. Je vader en je moe
der gingen tijdelijk in een andere
streek werken. Ze zouden meehel
pen een kanaal te graven. Ze had
den dit meer gedaan, maar je was
nog nooit mee geweest. Op de lang
verbeide dag kwamen grote trucks
voorrijden en jij, je ouders en nog
veel meer mensen, die je kende,
stapten er in.
Hoewel de rit lang en stoffig
was, was iedereen even opgewekt.
Het werk betaalde goed. In de vijf
weken, dat er gegraven moest wor
den, konden je vader en je moeder
ongeveer 10.000 piaster verdienen,
of wel een kleine vierhonderd gul
den. Met Tet, de eerste dag van het
nieuwe maanjaar in zicht, beteken
de dit meer varkensvlees bij de
feestrijst, misschien ook een stukje
eendebout en wat zoetigheden voor
Na bijna een hele dag rijden stop
ten de trucks eindelijk in het dorp
Tan Huong, dat in de buurt van de
stad My Tho ligt. Daar was het
kanaal, dat verlengd, verbreed en
uitgediept moest worden.
Zes kilometer lang moest de wa
terweg worden. Als het werk klaar
was, zou de irrigatie in de streek
9
dusdanig verbeterd zijn dat de boe
ren er een extra rijstoogst aan zou
den kunnen overhouden.
Je ouders werkten hard, evenals
trouwens de andere vijftig mensen
van de groep. Je bracht de dag
door met kijken en spelen, er wel
voor zorgend niet al te ver af te
dwalen. Na een maand moest er
nog maar zevenhonderd meter wor
den gedaan, en binnen een week,
zo was je al voorgerekend, zou je
weer terug zijn in je eigen gehucht
om met je vriendjes, naar wie je
verlangde, te kunnen spelen.
's-Avonds waren alle werkers en
werksters altijd erg moe. Ze gingen
vroeg naar bed en verbleven in
twee huizen, die langs het kanaal
stonden, zomede in een kleine,
Boeddhistische pagode. Jij en je ou
ders waren in het laatste bouw
werk ondergebracht.
Twee nachten geleden lag je daar
nog tussen je vader en je moeder
in. Toen viel de Vietcong plotseling
binnen met zijn moordende machi
nepistolen.
In de pagode vonden dertien
mensen de dood. In de twee huizen
werden nog eens twaalf mannen en
vrouwen neergeknald, terwijl ze
ven personen ernstig gewond wer
den.
De Vietcong miste jou, Nguyen
Van Vang, maar hun kogels maak
ten je wel een wees.
De angstkreten van de ouders en
van die andere mensen zijn
verstomd, het zo nutteloos vergoten
bloed werd weggeveegd. De terro
risten zijn al lang weer gevlucht,
en het kanaal zal klaar komen, zij
't niet deze week.
Vandaag was de begrafenis. De
monnikken baden, staken kaarsen
aan en verbrandden wierook.
Zojuist zijn de grote trucks weer
gekomen om jou en de overleven
den naar het gehucht, waar je van
daan komt, terug te brengen.
Jij bent Nguyen Van Vang, je
bent 8 jaar en je ouders werden
door de Vietcong vermoord. Je hele
kleine wereld is in elkaar
gestort!
(10). Weg met de Amerikaanse
imperialistische agressors;
(11). Verenigde Staten ga
naar huis. Vrede voor Vietnam;
(12). Weg met de bloeddorstige,
Koreaanse huurlingen."
„III. Als plattelanders de de
monstraties willen bijwonen, moe
ten we de soldaten en de politie
agenten bewerken hen niet tegen
te houden."
Het buitgemaakte document ein
digt met de zinssnede dat er plan
nen zijn politieke eenheden in het
leven te roepen. Ook zou er voor
gewapende bescherming worden
gezorgd, terwijl Zuidvietnamese
soldaten zouden worden bewerkt
de wapens tegen hun eigen rege
ring te keren. Tussen Boed
dhistische militairen en hun kame
raden zou zoveel mogelijk verwar
ring worden gesticht.
Na het toewensen van het nodi
ge succes luidt de ondertekening:
„Bien Cuong, secretaris-generaal".
DOOR
We wandelden zondagmiddag
heel tevreden in het zonnetje toen
we hem tegenkwamen. „Profiteer
er maar van", deed hij ietwat som
ber. „Het gaat weer mis."
Het bleek dat hij de nieuwsbe
richten gehoord had en dat daar
iets gezegd was van „buien en eni
ge graden kouder". Na een uur be
trok de hemel en slechts zeer rasse
schreden konden ons tijdig naar
het veilig huis leiden, voordat de
regen losbrak. Daar ik beweerd
had, dat onze vriend altijd een nei
ging had de zaken aan de pessi
mistische kant te bekijken en hij
nu toch zo grandioos gelijk had ge
kregen, hingen we des avonds aan
des nieuwslezers lippen en ja hoor:
Buien met hier en daar een opkla
ring, enige graden kouder.
Om vijf voor twaalf een laatste
kans... vergeefs gewacht, want nog
steeds die buien en die kou.
De belangstelling voor het weer,
werd vooral door mij gekoesterd,
daar ik maandag vroeg op reis
moest. Mooi weer betekende een
lichte mantel en vooral geen zorgen
voor de kachel.
Maar De Bilt dwong me tot maat
regelen en tot het een half uur
eerder zetten van de wekker. Ko
lenscheppen en kachel laten door
trekken voor de huisdeur dicht zou
vallen.
Morrend voldeed ik de zwarte
plicht, slechts verlicht door een
sprankje zelfprijzen, dat ik huis en
haard zo welverzorgd de koude dag
inzond.
De lichte mantel bleef aan de
kapstok en het winterse plunje
ging om de schouders.
In Utrecht straalde de zon al, in
Den Bosch liepen mensen zonder
jas en nog verder dartelden kinde
ren in katoenen jurkjes onder de
bloeiende perelaars. Hijgend torste
ik mijn winterlast.
Moest elke keer, waar ik ook
kwam, de kleine uitleg geven van
Buien en
opklaring
het somber weerbericht en om mijn
op temperatuur rakende boze bui
te verdrijven deed ik extra lief. Zo
van: „Maar jullie hebben hier net
die ene opklaring..."
Niemand bleek overigens naar de
radio geluisterd te hebben. Dat
komt er van als je in de techniek
achterloopt. Iedereen had van het
goede weer geweten, leek het wel.
Terug in de trein reed ik langs
zonovergoten dorpen, bloeiende
Jootranden. broedende zwanen in
Stilletjes vouwde ik de bont
kraag van mijn mantel naar binnen
bij het ophangen, even mijn
misgreep vergeten...
Hoe meer we Den Haag nader
den, des te meer verlangde ik naar
een donkere hemel. Ergens moesten
die voorspelde buien toch hangen.
Maar Den Haag glansde fris
groen en glimpte wat goud op de
gevels langs de Vijverberg.
„Wat een heerlijke lentedag", zei
den ze in de bus.
Dan weer thuis. Luie stoelen op
het balcon en daarin zeer tevreden
lieden het hoofd geheven in koeste
rende stralen, de deuren wijd open.
„De kachel", opperde ik zwakjes.
„Uit", riepen ze. „We hebben
hem potdicht afgesloten, het was
hier om te stikken. Gelukkig is-tie
uit.''
Knarsetandend dacht ik aan het
verloren slaap-halfuur, de moei-
zaam geschepte kit.
Om acht uur de radio aan. Het I
weerbericht: „Enige graden nacht
vorst..." Nooit heb ik sneller de
knop omgedraaid. De Bilt kan me
nog meer vertellen. Geen kolen zal
ik meer scheppen. Mijn winterman
tel gaat de mottenkast in, de bloe-
menbak zal ik snel beplanten.
„Ze" hebben gezegd, dat de lente
er is en daar houd ik het verder op.
Maar laat ik nou een uur geleden
mijn zondagse vriend weer tegenko
men en laat die nou zeggen; „Pas
maar op, de ijsheiligen moeten nog
langs komen...."
Wat kunnen ze je het toch moei
lijk maken!
(Van een correspondent)
CANBERRA Er is in het
Australische Huis van Afgevaar
digden opnieuw enig tumult ont
staan naar aanleiding van een ver
klaring van de leider van de op
positie, Calwell, tijdens het vra
genuurtje. Calwell vertelde, dat
bij een door een zondagsblad in
Queensland gehouden publieke
opiniepeiling was gebleken, dat
een overgrote meerderheid van de
lezers tegen het zenden van dienst
plichtigen naar Vietnam is. Pre
mier Holt betwistte de waarde
van genoemde opiniepeiling door.
een brief te citeren, die bij hem
was binnengekomen en waaruit
bleek, dat de enquête heimelijk
beïnvloed was door communisten
en andere linkse elementen,
bewapeningen van Oost en West.
Toen Holt na een spervuur van vragen
van de kant van de socialistische opposi
tie toegaf, dat de bewuste brief van een
anonieme afzender was, ontstond er
groot tumult, dat door de voorzitter
Calwell heeft gedurende het paasrecès
ook al een felle aanval op de rege
ring-Holt gelanceerd. In Tasmanië beloof
de hij tijdens een toespraak zijn gehoor.
een socialistische regering er voor
zorgen, dat „alle dienstplichtigen, of
jju in Maleisië, Vietnam of elders
dienen" onmiddellijk naar huis terugkc-
Demonstreren
De regering heeft echter steun gekre
gen van drie Anglicaanse bisschoppen-
adjutor uit Sydney en van zeven voor
lige moderators van de presbyteriaanse
kerk in de staat New South Wales. De
regering heeft voor donderdag een
monstratie ter ondersteuning van haar
politiek georganiseerd in de vorm van
mars door Sydney van 1300 soldaten
een onderdeel, dat binnenkort naar
Vietnam vertrekt.
De demonstratie moet dienen als tegen
wicht tegen de demonstraties van jonge
ren. die in het openbaar hun oproe-
pingskaart voor de militaire dienst ver
branden. Zaterdag zal Malcolm Fraser,
de minister van defensie, deelnemen ?an
een twee uur durend symposium en de
bat over de dienstplicht, dat in heel
Australië op de televisie gevolgd zal kun
nen worden.
Holt. de Australische premier, vertrekt
morgen voor een reis. die hem via Thai
land, Singapore, Maleisië en Serawak
naar Vietnam zal voeren. Tijdens die
reis zal hij de daar gelegerde Austra
lische troepen bezoeken.
Samenwerking
De heer Jans uit Gouda gaf in deze
rubriek een overzicht over gebeurte
nissen in vrijgemaakt politieke kring
te Kampen. Het GPV heeft daar her
haaldelijk geprobeerd met één lijst
uit te komen. Spijtig vindt de heer
Jans en terecht. Nu hebben de bestu
ren der AR, CHU en sgp in Dordrecht
een brief doen uitgaan naar het GPV
hier ter plaatse met de vraag of men
ook bereid is mee te doen aan de ene
prot. chr. lijst voor de raadsverkiezin
gen. Helaas schijnt de plaatselijke
GPV-kiesvereniging het normaal te
vinden om zelfs geen antwoord te
geven. Men komt hier met een eigen
lijst uit en het is jammer om het te
zeggen, maar: zonder uitzicht op enig
positief resultaat. Te hopen is dat de
GPV-kiezers straks wijzer zijn dan
hun voormannen.
Duiken naar auto
Ik las uw verslagje over de Apel-
doornse reddingsbrigade. Het moet u
dan niet bekend zijn dat de
Boskoopse reddingsbrigade onder aan
voering van thans wijlen de heer
Struve in de jaren 33 tot 35 reeds
demonstraties met de autocabine ten
beste gaf. De Apeldoorners hebben
dus geenszins de primeur op dit ge
bied. Ikzelf heb in Boskoop als
instructeur van de Alphense red
dingsbrigade verscheidene demonstra
ties meegemaakt. Ik doe geen enkele
afbreuk aan het werk van de Apel
doorners. Alleen: ere wie ere toe
komt.
Scheveningen G. W. de Jong
Voelt u zich nodig?
Degene die zaterdag (de 16-de) dat
artikel op pagina drie over de vakbon
den in Engeland schreef vind ik wel
wat eenzijdig. Ziet hij niet in dat
indien alles wordt gemoderniseerd er
van elke tien arbeiders nog maar één
nodig blijft? Zoals in de VS waar al
miljoenen werkloos rondlopen en
hun kinderen moeten verpauperen?
De ben bang dat de arbeider geméakt
is tot wat hij nu is: ongeïnteresseerd
in zijn werk. Is het niet vaak zo dat
hij niet weet waarvoor hij iets maken
moet en dat hij daardoor het later
weer moet overdoen en dan komen er
nog weer eens anderen bij en verach-
wer,k? Ieder mcns moct zich
NODIG voelen. Vraag een bedelaar
de weg en zijn ogen lichten op. Vraag
iets aan een lorreboer en hij zal zeg
gen: „Pas op. mevrouw, uw portemon
nee valt zo uit uw zak".
Dordrecht w. Jager»
