Honger komt dichterbij genadeloos sluipen 1 Open brief Helft der bedrijven verlamd door gebrek aan stroom Starfighterbeleid: motie tegen Von Hsasel Babydirm.„ep Vijf jaar cel toor leiden zondagsschool VRIJDAG 25 MAART 1966 VAN ONZE VAN aan mevrouw Mies Timp-Bouwman COCHIN De schaarstestaat Kerala ligt zo'n drieduizend kilometer van New Delhi vandaan. Cochin, waar ik me thans bevind, is de eerste havenplaats en werd als zodanig al door de Vereenigde Oostindische Compagnie gebruikt, die er een bloei ende factorij stichtte. De Hoogmogende Heeren, die de Lage Landen de spreekwoordelijk geworden welvaart van de Gouden Eeuw brachten, gebruikten omstreeks 1660 hun musketten om de Portugezen uit de kuststreken van Malabar te verjagen. En tot de Franse tijd toe hielden ze hun nieuw verworven spece rijenrijk in stand, min of meer op basis van de gevreesde, Hol landse scheepskanonnen. Hier in deze tropisch-hete uit hoek van India, op het punt van samenvloeiing eigenlijk van de Ara bische Golf, de Indische Oceaan en de Golf van Bengalen, kan de Neder lander nog veel sporen ontdekken van de handelstraditie en de koop mansgeest van zijn voorvaderen. Hij kan huizen en forten zien, die als het ware een oud-Hollandse sfeer ademen. Hij kan een kerk bewonde ren, waarin grafstenen liggen met typisch Nederlandse namen en opschriften. En als hij de moeite neemt even in het „Kerkelijk Doop Boek" te bla deren, dan ziet hij hele generaties aan zich voorbijgaan:,,Oppercooplie- den ende Chirurgijnen ende Com- mandeuren ende anderen E.Achtbaa- ren Heren". Wat hij uit de netjes bijgehouden jaartallen ook kan opmaken, is dat „pestilentiën" grote gaten in de gele deren van de V.O.C. sloegen. De mannen en de vrouwen, die zich hier in de warmte vestigden, wer den niet oud. Vooral de sterfte on der de kinderen was groot. Gemiddelde leeftijd Misschien is dit een aankno pingspunt voor de toestand van het ogenblik. Oók nu zijn de Indiërs, die in de staat Kerala wonen, geen lang leven beschoren. Ook nu gaan er nog veel babies dood. wat de gemid delde leeftijd uiteraard sterk drukt. Ik heb het al meer in deze reeks gesteld: India, dat zo groot is als heel West-Europa, is van het noor den naar het zuiden en van het oosten naar het westen ontwikke lingsgebied. Het is op alle mogelijke terreinen ten achter, ook op dat van de gezondheidszorg. Volksziekten, slechte hygiënische omstandigheden en verkeerde voedingsgewoonten zijn als teisterende plagen. Dit jaar komt daar nog eens een keer de voedselschaarste bij, veroorzaakt door een misoogst als gevolg van de ergste droogte sinds zeventig jaar. Hier, in Kerala, waar -zo'n vijftien miljoen rijsteters wonen, is het ook droog. Zo droog zelfs dat ontelbare waterputten niets meer kunnen ge ven. terwijl de toch al zo schrale landbouwgronden er als onafzienba re plakken verschrompelde koeie- mest bijliggen. De uitzonderlijke droogte heef: nog meer op haar geweten. De helft der stroomverbruikende bedrijven is grotendeels verlamd omdat er niet voldoende electriciteit (verkregen uit water) beschikbaar kan worden gesteld. De stuwmeren, waar alles van afhangt, staan nog niet op de helft van het peil van het vorig jaar. De verwachting is dat de stroomtoevoer nog verder zal wor den beknot, waardoor nog meer be drijven zullen moeten sluiten. Nieuwe ramp Voor Kerala betekent dit een nieu we ramp. De mensen, die op straat komen te staan, missen ook maar de geringste sociale voorzleningea. Geen werk betekent geen geld. Geen geld houdt in dat het met de dag moeilijker wordt aan de kost t*> komen. Het hoofdvoedsel, rijst, is in de hele staat gerantsoeneerd. Per vol wassen hoofd der bevolking wordt 900 gram per week uitgereikt net voldoende voor twee dagen, althans voor een werkend persoon. De rest moet er. zwart worden bijgekocht op een vrije markt, die vrijwel geen grenzen- heeft. Iemand, die over geld beschikt, kan daar elke hoeveelheid rijst kopen, die hij maar hebben wil; ook het vele andere, dat in In dia schaars is, wordt daar in enorme kwantiteiten aangeboden. „Zolang de regering niet bereid is de boeren hogere prijzen voor hun gewassen te betalen", zei een Indiër, die het nooit slecht zal krijgen, te gen me, „zullen er, naast de staatsdi- stributiecentra, bloeiende vrije mark ten blijven bestaan. De mensen, die rijst of graan achterhouden, hebben groot gelijk. Tussen de ene en de andere staat wordt zwaar gediscrimi neerd. Als de voeselzones niet wor den afgeschaft en als de verplichte levering niet overal even hoog wordt gemaakt, zal er nooit een goe de verdeelsleutel kunnen worden ge vonden". De man had natuurlijk ongelijk. Zoals iedereen ongelijk heeft die in een tijd van nood alleen maar aan zichzelf denkt. Hij sloeg de plank echter niet mis, toen hij nog zei: Bescheidenheid s.v.p. (2) Ontzettend goed vond ik het inge zonden stuk van mej. Koen uit Oegst- geest. die zich uitsprak tegen dat over vloedige fotograferen van Beatrix en Claus. Ze zegt: Waarom niet met een paar foto's volstaan en die gebruikt in alle kranten en tijdschriften? Ik zou zeggen, er hoeft niemand mee om te fotograferen. Beatrix en Claus kun nen zelf wel foto's maken die ze, als dank voor de genoten rust, vast wel aan de pers zouden willen afstaan. Nu moest Claus zijn Prinses tegen foto grafen beschermen. Treurig. Zelf ben ik een verwoed fotoverzamelaarster maar deze vakantie gun ik ze toch van harte. Ongestoord. Den Haag Jeanne de Lion 10 maart (18) Van 1940 tot 1945 werd het oranje aan de achterkant van de revers ge dragen. Ruim twintig jaar later gooi en we o.a. met rookbommen. Wel een bewijs, dat we er met onze christe lijke natie na de oorlog goed op voor- 10 maart (19) Een vos verliest wel zijn haren maar niet zijn streken. Dat heeft de PvdA duidelijk gedemonstreerd. Dat PvdA-raadsleden in Amsterdam wei gerden het huwelijk bij te wonen was hun persoonlijke zaak, is gezegd. Ech ter is het raadslidmaatschap niet een persoonlijke zaak en ze hadden zich m.i. moeten afvragen of hun kiezers zich wel met hun wegblijven zouden kunnen verenigen. In de tweede plaats was de PvdA er als de kippen bij vragen te stellen over het optre den van de politie, in plaats dat deze partij ruggesteun gaf aan de ge- zagshandhavers. Barendrecht A. Kannegieter 10 maart (20) Zekere heer Van Kooten kritiseerde in deze rubriek ds. Sillevis Smitt. Hij zou in de Westerkerk hebben gezegd, dat God niet graag arme, maar liever rijke mensen ziet. Dit is in grove tegenstelling met de bewuste preek. Van Kooten „citeert": „God ziet niet graag de kale armoemensen. Maar lie ver hen in rijke overvloed". Nu ds. Sillevis Smitt: „God ziet mensen nu eenmaal liever in overvloed, dan kaal en in armoede". De inzender kan de letterlijke tekst vinden in onze krant van 11 maart. Het is te hopen, dat hij zijn bijbel beter leest dan zijn dag blad. Gameren A. J. Jonkers 10 maart (21 Het tv-optreden van Amsterdams burgemeester heeft mij bitter teleur gesteld. Indien een hoge gezagsdrager zoals hij, belast met de handhaving van orde en rust in zijn gemeente i.v.m. ordeverstoring en revolutionair optreden komt verklaren „niet te we ten hoe hij ermee aan moet" dan is er toch zeker sprake van weifelende hou ding. Om de troebelen te beëindigen zijn geen psychologen maar andere specialisten nodig: gezagshandhavers aie koste wat Wil hun plicht doen, Het gaat hier om gespuis, dat alleen maar met harde hand tot de orde kan wor den geroepen. Leiden H. J. Lamers sr. Ook Portugal legen NAYO-leden bespraken moeilijkheden PARIJS - De permanente vertegen- wö^ïiTdië ricTeTom' bekom' Corrupt „De ambtenaren, die voor de ver deling van het voedsel verantwoor delijk zijn, zijn corrupt. Bij iedereen blijft wat aan de strijkstok hangen. Waarom bij de boeren dan niet?" Al met al is het weer de pauper, die in Kerala de tol gaat betalen. Op dit moment kan hij het hoofd nog maar nauwelijks boven water hou den. Een kilo rijst kost meer dan het dagloon, dat hij verdient, bij inschakeling tenminste van de vrije markt. En wie kan het zonder de zwarte handel doen? De rantsoenen, die onder de prijsbeheersing vallen, zijn immmers totaal onvoldoende? Wat dat straks moet worden, als de crisismaanden aanbreken, is voor woordigers van de landen die lid zijn van de NAVO hebben donderdag op nieuw gesproken over de problemen rond de terugtrekking van Frankrijk w^fgliebben uit de NAVO. Er zijn na afloop van de besprekin gen geen officiële mededelingen ge daan. Men zou hebben gesproken over de individuele antwoorden van de NA- VO-landen op het Franse memoran-j dum. Vorige week verzonden ze reeds! gezamenlijk een antwoord. Dinsdag komt de permanente NAVO-1 raad bijeen. Ook minister Luns en de Amerikaanse plaatsvervangende mi-| nister van buitenlandse zaken. Ball, nemen er aan deel. Naast De Gaulle heeft zich tegen de! NAVO nu ook gekeerd premier Sala-| zar van Portugal. Hij heeft gezegd dat de bondgenoten van de NAVO niet i moeten rekenen op „automatische me-| dewerking" van Portugal. Hij vond) dat de organisatie de huidige defensie behoeften niet meer dekt. hetgeen tot „desastreuze resultaten kan leiden." Salazar vond dat er geen tegen- prestatie is geweest voor de offers die Portugal voor de NAVO heeft ge bracht. Portugal wil samenwerken met de landen die dat willen, maar niet met hen die het land vijandig ge zind zijn, ook niet als zij zeggen dat die hulp nodig is voor het verdedigen van de „vrije wereld." Salazar neemt het de NAVO vooral kwalijk dat zij zijn politiek in de over- itese gebiedsdelen niet wil steunen. meren, een raadsel. Zeker is dat de voedselprijzen nog veel verder zul len stijgen. En zeker is ook dat de ploeteraars, die thans eigenlijk al te weinig hebben om te leven, er geen paise bij zullen krijgen. Worden de plantagewerkers (ko kosnoten, specerijen etc.) in Kerala redelijk goed betaald, de massa's, die in de cashewnotenverwer- kingsbedrijven en in de kokosvezel industrie de rijst voor zichzelf en het gezin trachten te verdienen, krij gen maar een schijntje. Zo weinig zelfs dat ze ook zonder voedsel schaarste constant armoede lijden, lijden. „We zijn er aan gewend", ver klaarde een rijke planter uit Cochin zonder schaamte, „dat mensen hier honger lijden. Er kreperen er zo nu en dan wat, maar ik geloof toch niet al teveel. Die mensen hebben een enorm uithoudings- en improvisatie vermogen. Ik ben er echt niet bang voor dat ze zich er deze zomer niet doorheen zullen slaan". leder voor zich Koude, harde woorden, waar ik me in dit egocentrisch denkende en handelende land nog steeds aa,n stoot. Ieder zorgt voor zich zelf, want zorgt God niet voor allen? Kerala met zijn vijf miljoen christenen blijft overigens een unie ke plaats innemen in de lange rij van Indiase deelstaten. Het is niet alleen een gebied, dat minder onge- lettenden telt dan welke andere streek ook. het is ook een haard van communistische agitatie en verzet. Om deze reden werd het in 1959 tot uniegebied verklaard, na drie mislukte verkiezingen. Honderden links georiënteerde voormannen zit ten nog steeds gevangen, terwijl de macht van het parlement naar New Delhi overgeheveld werd. De voedselrelletjes, die Kerala al heeft gehad, heeft de regering van mevrouw Indira Gandhi onmiddel lijk doen verklaren dat het om de verkiezingen van het volgend jaar ging en niet om het rijsttekort van dit jaar. De komende maanden, de maanden dus, die de honger genade loos dichterbij brengt, zullen moeten leren wat paupers gewoonlijk tot re bellie brengt. Zoals in de tijd van de Ver eenigde Oostindische Compag nie: het vervoer van specerijen naar de havens. Twee overvallen in Engeland LONDEN In het centrum van Lon den hebben donderdag twee in bewa kers-uniformen geklede mannen twee ton aan gages uit een gepantserde auto gestolen. Zij waren meegereden. Toen twee echte bewakers de auto verlieten, reden zij er mee weg terwijl zij de derde bewaker plat op de vloer lieten liggen. Even verderop verdwenen de mannen met het geld in de drukte. In Manchester is voor twee ton aan juwelen, horloges en edelmetaal uit een opslagplaats gestolen. De or.der Britse vlag varende tank boot Derby Grange van 15.000 ton is op weg naa- Bei ra met olie voor Rhodesiè. I Het is niet mijn gewoonte inge zonden stukken en nog minder Open Brieven aan iemand te schrij ven. Ditmaal doe ik het, omdat het kennelijk nodig is dat iemand u duidelijk maakt hoe al die relle tjes van deze dagen, in het buiten land gepresenteerd als afkomstig van het Nederlandse volk", het werk zijn van een kleine, negati- vistisch ingestelde groep jongeren, die ds. Kater zo treffend heeft ge kenschetst als „een troep onvolwas sen, ongewassen en ongeschoren jongelui". Een troep die echter ge- ruggesteund wordt door de almach tige sensatie-makers van krant, ra- radio en tv. U speelde uw rol zaterdagavond jl. uitstekend, maar toch ook weer doorzichtig. Je kon er doorheen kijken. Uw droevig-ernstige blik toen u de burgemeester van Amsterdam op de man af vroeg: ,tfaar moet dat nu zó, burge meester?", was melodramatisch. Mevrouw Timp, waarom hebt u niet één ogenblik menselijk mede gevoel getoond voor de moeilijke taak van de politie? U was wel zeer bevooroordeeld toen u eenzij dig medelijden demonstreerde met die stakkers-van de-straat. U had geen woord van begrip voor de taak van de politie. Volgens bovenaangeduide jonge lui is de politie ook zaterag weer onbeschoft opgetreden. Toen ik dit een der organisatoren van de „ten toonstelling" zaterdag met een van woede trillende stem door de ra dio hoorde zeggen (de Vara had haar microfoon onmiddellijk klaar) was dat toch wel het einde van alles. Wat een verblinding. Zelf begint men met onbeschoftheden, lokt daardoor het politie-optreden uit (deze hele expositie was bedoeld om onbeschoft te zijn) en dan durft men zich nog te beklagen over onbeschoftheid. O, zielige, miskende jongetjes. „Verkeerd be grepen" zal wel eenmaal op hun grafsteen moeten staan. U maakte een heel erge fout, toen u de Engelse politie er bij haalde. Toevallig heb ik in Engeland gewoond. Welnu de bob- bies treden onder gelijke omstan digheden bepaald niet zachtzinni ger op. Ik vraag me zelfs af, of de politie het daar wel ooit zo ver laat komen dat ze zich laat aanval len en uitschelden. Nog even over tien maart. Al die mede door u in de publiciteit gebrachte jongetjes kan men niet vertrouwen. Er zijn er bij, zoals u weet, met gaatjes in hun hoofd. Misschien niet gevaarlijk voor hen, maar wel voor degenen die in hun nabijheid verkeren. Verant woordelijkheidsbesef is hun vreemd. Er had maar één 1 ze ongewassen, enz. mannekes moeten zijn, die op tien maart een echt bommetje gooide, of niet al leen een pas getrouwd echtpaar en een gelukkige familie, maar een heel vólk was in rouw gedompeld geweest. Maar dat interesseert de suppor ters van deze straatbenden niet. Gelukkig dat dit wel bij de politie het geval is. Zelf heb ik genoeg in grote volksmenigten het optreden van de politie meegemaakt, onder anderen bij het zilveren huwe lijksfeest van de Koningin en de Prins, op diverse Prinsjesdagen en bij de kroning van koningin Eliza beth van Engeland. Ik heb temidden van wild en thousiaste menigten gestaan tus sen politiepaarden en auto's, heb vaak paarden van me af moeten duwen, maar er waren nooit sa bels, gummistokken of zelfs maar dreigende gezichten van politie mannen bij. Men had begrip voor de geestdrift van de mensen. Maar ja, toen waren er in Amsterdam ook de onvolwassen enz. jongelui nog niet. En er was ook nog niet een programma dat „Zo is het..." heette. Kort en goed ik protesteer tegen dit anarchistische optreden en zou willen vragen of u uw in vloed niet aan kunt wenden dat bedoelde jongeren naar Enge land gaan emigreren, tenminste als ze willen voortgaan vrede en recht in ons land te verstoren. De jongelui maken dan echter wel kans binnen de kortst moge lijke tijd als ongewenste vreemde lingen uit het land te worden ge zet. Maar dat is een risico dat ze zullen moeten nemen. Hoogeveen, mej. M. van Woerden Serie maatregelen genomen KINDER- ASPIRIN Doet de koorts dalen. Stilt de pijn. Ideale dosering. BONN De moeilijkheden die de Duitse luchtmacht heeft met de Starfighter (van de 650 toestellen zijn er al 51 verloren gegaan waar bij 27 piloten het leven lieten) heeft in het Westduitse parlement tot een fel debat geleid dat de ge hele donderdag heeft geduurd. De militair-expert van de sociaal democraten, Wieland, diende tegen de minister van defensie Von Hassel een motie van wantrouwen in. Aan het eind van de dag werd de motie verworpen. De motie zou Von Has sel tot aftreden hebben gedwon- van 1958 toen de toenmalige minister van defensie Strauss tot aan koop besloot. Von Hassel werd verweten dat hij niet genoeg voor de veiligheid met de Starfighter heeft gedaan. Hij werd zelfs van achteloosheid beschuldigd. Modern Von Hassel antwoordde dat de Star fighter een der modernste wapens ter wereld is en onmisbaar in de NAVO. Hij zou alles hebben gedaan om de kans op ongelukken te verkleinen. Hij weersprak de mening dat het aantal ongelukken abnormaal hoog zou zijn. Onderzoekingen hebben geen enkele terugkerende fout ontdekt, 'p de publieke tribune zaten behal- De minister kondigde ten slotte een ve veel luchtmachtofficieren ook wedu- serie maatregelen aan die de Starfigh- wen en familieleden van omgekomen ter veiliger moeten maken. Het zijn: piloten. Von Hassel verklaarde dat dej een mechanisme om motoren uit te regering nog steeds staat achter deschakelen in geval van nood, een bete re schietstoel, een speciale werkplaats voor motoren en elektronische appara tuur. meer zeggenschap van de vlieg tuigindustrie in de zorg voor de toestellen en een speciaal plaveisel voor de rolbanen. Bovendien zullen de vliegers beter worden betaald. Amerikaanse regeringsfunctionarissen ligt de oorzaak bij de onvoldoende op leiding van de piloten en het onvol doende onderhoud. De stemmachines hebben het niet al te best gedaan. Dat is zielig voor de fabrikanten van die machines, maar ik kan toch nauwelijks medelijden met ze hebben. Machines zijn voor mij geheimzinnige griezels en als ik er maar naar kijk hebben ze al de neiging om te weigeren. De elektrici teitsombouwer, die mijn apparaten moest lijsten, omdat we eindelijk van 120 op 220 volt gaan omschake len. heeft in stomme verbazing mijn herhaald „heb ik niet" aangehoord. Zelfs de vissers. Die hebben Geschaterd bij het tonen van een reis- bof aan de strijkijzertje, dat ik al tientallen ja- zingen want ter ren bezit, maar nooit heb durven ge- gaat het visseizoer ee omdat ik aan uitslaande beginnen. Men vreesde Mijn laatste snoek bruiken. brand dacht als ik contact mee naderde. Ik war lijk nooit achter gekomen voltage het werkte. En laat die elek triciteitsman me nou vertellen, dal het zo ingenieus is, dat het ding op mogen hengelen' alles past en dat zoiets nou juist di in reisstrijkijzers is. stemmachine lijkt me ontstel lend griezelig. Meer iets om nog een generatie mee te wachten, dan zijr we immers toch in het tijdperk van vakanties op de maan en toertje.- rond de aarde. De kindertjes van dit tijd zullen wel wiegseooterties heb ben en met mechaniekjes opgroeien Die zullen niet bang zijn voor knop pen en handles. Alleen maar hopen dat in die toekomst het stemmen nor nodig zal zijn ën we niet automatisch in een verkiezingsloos en stem mingsloos tijdperk zijn overgeheveld Enfin wie nu huiverend aan de hand- Ie heeft gerukt kan 1 juni weer lek ker met het rode potlood werken. reuze gemeenteraadsverkie- hun hob' dag eerder imelijk, dat stop- de sportvissers de rietkraag boven het name- stemhokje zouden verkiezen en bij de welke stemmingen verstek zouden laten [gaan. Ik zeg: „Nog twee maandjes en ze gelen". Maar de ware vis- zal dagen en uren dat het nog iuurt precies kunnen zeggen op welk ogenblik men het ook vraagt. Heel lang geleden heb ik getracht le ware hengelaarsmentaliteit op te brengen. Met allemaal ooms en tan- es, die aan het water woonden, werd Ie zomervakantie een hengelopvoe- iing. Maar ook alweer, omdat er eni ge techniek bij te pas komt Cal is he: -naar het zodanig werpen van de hen gel. dat de dobber inderdaad in het water komt), heb ik het er nooit vei n gebracht. De eerste maal. dat ik beet kreeg, schrok ik zo geweldig, dal •k hengel en al in het water gooide, de vis achterna. Experts sprongen in een roeiboot en peddelden p-haast de wegzwemmende hengel na. Resultaat een waterballet met als uiteindelijk succes de hengel met een geweldige snoek eraan. En dat terwijl ik met een onschuldig stukje wittebrood, vak kundig met wat spuug gekneed, aan mijn hengeltje had gezeten. Zelf was ik verschrikkelijk trots op die snoek, maar mijn omgeving legde me snel het zwijgen op met de verklaring: „Het kind is te suf om te zien als er een voorntje aan haar hengel zit, die snoek was nog wijzer dan zij". Toch heb ik eens werkelijk een snoek gevangen, maar niet aan een hengel. En ik moet het nu wel beken nen op nog stommer manier. Dat was toen een prachtige karpervijver een snoek als vreemde inwoner gekregen had. Er was een ingewikkeld plrn de "campagne opgezet om de rover te van gen en enige belangstellenden waren uitgenodigd de spannende jacht mee te maken. De vangers in een vlet en de toeschouwers in een vlet. Hoe ze het gedaan hebben weet ik niet meer, maar opeens was de snoek gevangen. Een van de vangmannen hield het beest triomfantelijk omhoog en ik, in de andere vlet. maakte gek genoeg het gebaar van „zal ik vangen?". De man, nog doller, reageerde vlot en gooide! Waarschijnlijk had hij meer de bedoeling om een gooigebaar te maken, dan om echt zijn buit over te smijten. De snoek ontwijken kon ik niet meer. dus greep ik. precies ach ter de kieuwen alsof ik mijn hele leven niet anders had gedaan. Ieder een gilde en de gooiman viel over boord. En ik maar met die ellendige *Aa/n0<i Tere huid? (Van onze kerkredactie) MOSKOU Twee vrouwen zijn in Rusland veroordeeld tot vijf jaar ge vangenisstraf wegens het leiden van een zondagsschool. Volgens de autori teiten werden de kinderen „geestelijk bedorven" en aangezet, om geen lid te worden van communistische jcugdorga- nisaties. De vrouwen en andere personen, die van dezelfde misdaad beschuldigd izijn, behoren tot baptistengemeenten, die gesticht zijn door kolonisten van Duitse en Poolse afkomst in de Kirgie- zen-republiek. De andere personen werden niet verder geïdentificeerd. Ook werd niet gezegd, ot zij veroor- deeid zijn. De namen van de twee vTouwen zijn Maria Braun en Jolen» Tsjernezkaja.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1966 | | pagina 7