Nieuwe LeMse Courant
Chaos in
noord en oost
Zeven nieuwe cao's
in gevarenzone
Bijna
heel Friesland
zit zonder stroom
Kritiek in Kamer op
verzuim van PTT
College van Rijksbemiddelaars:
Stichting
moet zich
uitspreken
Amerikanen zouden nu
„zwarte doos" zoeken
Ruim f 190.000
voor geschenk
bij huwelijk
Commentaren
Toch nog een akkoord
op centraal niveau?
Woensdag 9 februari 1966, 46*te jaargang
Kracteun f. WEMER
Stoofdradsetsur: Or E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stan*va*tich ia gheblevaa
mijn hart in tegherupoet f
Steenstraat 37 Postbus 76 - Telefoon 31441
Giro 58936 - Abonnementsprijzen p.w. 0,88, p.m. 3,75, p.kw. 11,30 - - Klachtendienst bezorging 18.00-19.00
Sneeuwduinen van twee meter
IJzel op rails en draden
Ook in het westen weer winter
Door de ontwikkeling van een rug van hoge druk neemt de neerslagactivi
teit tijdelijk af. Ofschoon er plaatselijk nog wel enige sneeuw en aanvankelijk
in het zuiden van het land wellicht ook nog jjzel kan vallen. De lucht, die
met oostelijke winden uit Duitsland wordt aangevoerd, heeft temperaturen
van omstreeks zeven graden Celsius onder nul. Er moet daarom lichte tot
matige vorst worden verwacht. Het ziet ernaar uit dat de vorst de eerstko
mende dagen zal aanhouden.
Suurhoff veegt
plan-Lelystad
van tafel
Pagina 5
Op de pagina Radio en TV
vindt u het vierde deel nit de
huwelijkscantate Beatrix-Claus
op muziek van Oscar van Hemel
waarvoor dr. C- Rijnsdorp de
tekst dichtte. De cantate wordt
op 10 maart in het nationaal
programma ten gehore gebracht.
Dr. Rijnsdorp zei ervan: ..Ik
moet niets hebben van overdre
ven verering, maar ik vond het
een leuke opdracht en ik heb
er met plezier aan gewerkt".
KRITIEK OP HOGE
POSTTARIEVEN
Pagina
Davo(haarden):
verlies van
miljoenen
Pagina
(Van een onzer redacteuren)
PAS nog voorjaar in de lucht, en nu weer in heel het land: sneeuw, ijzel,
vorst. Het gehele noorden en oosten van Nederland, maar in mindere
mate ook het westen z«n terug in de greep van de winter. De sneeuw, die
in het noorden plaatselijk is opgewaaid tot heuvels van twee meter hoog,
maakte wegverkeer onmogelijk. Sommige bussen sneeuwden in. Treinver
keer werd onmogelijk door ijsafzetting op de bovenleiding. Dieseltreinen
brachten ook al weinig soelaas, want ook de rails waren bedekt met een
laag ijzel. De stroomvoorziening ondervond ook al moeilijkheden. Tussen
Drachten en Oostwold brak gisteren de hoogspanningsleiding van 110.000
volt. Bij Donkerbroek kwam de leiding op de weg terecht. Er was geen
verkeer.
Was Nederland gisteren nog ver
deeld in een koude en een „warme"
zone, vandaag bx-eidde de koudegrens
zich uit. In heel het gebied boven de
gx-ote rivieren kwamen sneeuw, ijzel
en gladde wegen voor. Een chaos
was het bepaald in het noorden en
oosten.
Treinverkeer. Vanochtend trekte de
ijzelgren zich ui boven de lijn Winers-
wij k-Deventer-Amersfoort. Daarboven
was treinverkeer vrijwel onmogelijk
door sterke ijsafzetting op bovenleiding
en vastgevroren wissels De poorwegen
wilden te betiding de ijzelchakeling
toepassen. Dat betekent dat met stroom
stoten gepoogd wordt de bovenleiding
van ijzel te ontdoen. Na deze behande
ling worden schraaptreinen ingezet, die
Geen postzegel bij huwelijk Beatrix
Suurhoff neemt
schuld op zich
(Van onze pax-lementsredactie)
DEN HAAG In de Tweede Ka
mer hebben de heren Aantjes (a.r.)
en Tolman (c.h.) er gisteravond hun
misnoegen over uitgesproken, dat
ter gelegenheid van het huwelijk
van prinses Beatrix fa ons land geen
speciale postzegel zal worden uit-
I gegeven. „Waarom wel in de Antil-
JR len en niet hier?", wilde de heer
jp Aantjes weten. „Het zou toch eigen-
i lijk een vanzelfsprekende zaak moe-
JR ten zijn. Bij allerlei gelegenheden
van minder allure worden dergelijke
zegels uitgegeven". Met de heer Tol-
1 man drong de heer Aantjes er bij
10 minister Suurhoff op aan, dit ver
zuim alsnog te herstellen. „Ik zou
i mij hevig teleurgesteld voelen als de
j regering daaraan geen gevolg zou
j geven", zei de heer Tolman,
j Minister Suurhoff kon er helaas niets
meer aan doen. ,,'t Is al te laat", zed hij.
Hij had zich pas vrij laat gerealiseerd
1 dat het een punt was. ,,'t Is me aanvan-
i kelijk ontgaan. Men kan wel zeggen: als
het zo'n vanzelfsprekende zaak was dan
1 had de PTT-directie er maar mee op de
j proppen moeten komen, maar ik neem
alle schuld op me, want ik ben verant
woordelijk".
Toen de gedachte eenmaal
was, is er nog wel overleg geweest
de PTT, maar er was toen geen tijd i
j om iets voor te bereiden dat werkelijk
I de moeite waard was. Het ontwerpen
I van zo'n zegel vergt een prijsvraag vi
kunstenaars en daarvoor was het al
kort dag. Overigens, zo'n vanzelfspre
kende zaak was het nu ook weer niet.
Bij het huwelijk van koningin Juliana is
immers ook geen postzegel uitgegeven.
Geen verwijt
De heren Aantjes en Tolman wilden
de minister geen verwijt maken. „Het is
een verzuim van de bedrijfsleiding van
de PTT", zeiden ze. Maar daar wilde
minister Suurhoff niet van wei
herhaalde, dat zo er al sprake
Weersverwachting
alleen de betrokken minis
ter daarvoor verantwoordelijk kan wor
den gesteld. „En als u mij absolutie
geeft, dan ook de PTT-directie".
Vanmorgen zijn bij een brand, die
om ongeveer zeven uur uitbrak in een
poeliersbedrijf elf a twaalfduizend kui
kens verbrand. Ze waren ongeveer drie
a vier weken oud
de bovenleiding verder schoonmaken.
Tussen Leeuwarden en Meppel was he
lemaal geen treinverkeer mogelijk door
onvoldoende stroomvoorzienisg. Later op
de dag strekte de ijzelgrens zioh verder
naar het zuiden uit, zoda ook de rest
van Nederland met vertragingen te kam
pen kreeg. Forenzen trokken gisteren
en vanmorgen veelal vergeefs naar de
stations. De eerste treinen gingen nog,
maar bleven al gauw steken. Sommige
treinen haaien de eerste wissel, maar
daar deze ook vastzaten, was doorrijden
onmogelijk. Veel reizigers trachtten hun
kaartje weer in te leveren en gingen
over op de bus, voorzover die reed. of
gingen liften. Gisteravond was de situ
atie dermate verslechterd dat men be
sloot geen enkele trein meer in te zet
ten en over te gaan od bussen.
Taxi's
Tussen Groningen en Roodescliool ging
dit niet zo goed. De eerste twee bussen
brachten het niet verder dan de voortuin
van een niets vermoedende particulier.
Tussen Leeuwarden en Sneek reden ge
durende het grootste deel van de dag
helemaal geen treinen doordat veel tele
foonpalen op de baan terecht waren ge
komen. Bussen konden gisteravond ook
al niet meer rijden. Om de laatste rei
zigers toch naar huis te brengen, zetten
de Spoorwegen taxi's in.
Wegverkeer. Slechts met de grootst
mogelijke moeite wist het verkeer zich
een weg te banen door de chaos die
sneeuw en ijzel op de wegen hebben
achtergelaten. Door de zware ijzel waren
vele boomtakken afgeknapt en op de
weg terecht gekomen Daardoor moest
een gedeelte van de weg SneekLeeu
warden gisteren door de politie voor alle
verkeer worden gesloten
Opgewaaide sneeuwduinen maakten dat
het verkeer onderweg bleef steken.
Sneeuploegen moesten eraan te pas
men om gestrande automobilisten te hel
pen. De interlocale busdiensten durfden
het vanmorgen niet aan. In Groningen
gingen de stadsbussen pas om half tien
rijde, nadat gemeentereiniging de hoofd
straten zoveel mogelijk begaanbaar had
gemaakt.
Stroomvoorziening In het grootste
deel van Friesland was vanmorgen nog
geen stroom. In Drachten zonden drie
grote bedrijven hun personeel vanmorgen
daarom maar weer naar huis. Voorlopig
herstellen heeft weinig nut, In Drente
viel de stroom gisteravond drie keer uit.
Hier en daar trad overslag van elektri
citeit op, doordat zowel de hoogspan
ningsdraden als de boomtakken b'oot
stonden aan ijzel.
In sneeuwstorm
verongelukt
LEEUWARDEN Tiidens een hevige
sneeuwstorm is vanmorgen tussen Leeu
warden en Stiens de heer J. van de Meu-
len uit Jansum bij het oversteken van de
weg aangereden door een autobus. Hij
werd zo zwaar gewond dat hij kort na
aankomst in het Diaconessenhuis te
Leeuwarden is overleden. De autobus be
landde na het ongeluk la de berm.
Terwijl in het zuiden van het land op sommige plaatsen nog het zonnetje
scheen, werden enkele plaatsen in het. noorden gisteren reeds bedekt door
een flinke laag sneeuw. Twee fietsers wroeten zich in Groningen door
de sneeuwmassa.
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG Zoals wij gisteren
in een deel van onze edities nog kon
den melden heeft het College van
Rijksbemiddelaars de Stichting van
de Arbeid laten weten dat naar zijn
mening zeven nieuwe cao's zich in
de zgn. gevarenzone bevinden en in
aanmerking komen om ter afkeu
ring aan de minister te worden
voorgedragen. Vóór het college hier
toe eventueel overgaat zal tussen
ryksbemiddelaars en stichting een
De lapjesdekeneen geschenk b\j
het huwelijk van prinses Beatrix
en de heer Claus von Amsberg,
nadert zijn voltooiing. Als de de
ken klaar is sullen er ruim 500
dames aan hebben gewerkt
Gisteravond is de. kapitale boerderij
van de heer F. Attema door brand ver
woest Twee paarden en een nog onbe
kend aantal koeien kwamen in de vlam
men om. De brand werd veroorzaakt
doordat het 7-jarig zoontje Tjerk van
de eigenaar bij het hooi met lucifer®
speelde. De schade wordt geschat od en
kele tonnen.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Zwaar bewolkt met enige sneeuw I
maar in het noorden van het land ook
enkele opklaringen, in het zuiden van-1
avond nog plaatselijk ijzel en tempera- i
tuur om het vriespunt Overigens lichte
tot matige vorst Matige tot vry krach
tige oostelijke wind.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
Wl/71
niet duur wel heerlijk
Bij de kust van Spanje
PALOMARES Bij de tali-ijke geruchten over de aard van het „ge
heime wapen" dat een Amerikaanse B 52 vlak bij de Spaanse kust in zee
liet vallen, heeft zich nu dat over „het zwarte kistje" gevoegd.
Er zijn er die met stelligheid beweren, dat de Amerikanen zo hard zoe
ken naar hun elektronisch code-systeem, dat zich in een zwart kistje be
vindt. Dit apparaat, Failsafe geheten, stelt het hoofdkwartier van de SAC
(Strategische luchtmacht) in staat, voortdurend contact te onderhouden
met constant in de lucht vertoevende bommenwerpers, die met kern
wapens zijn uitgerust.
Het belangrijkste aspect is, dat door dit systeem is uitgesloten, dat vlieg
tuigcommandanten van anderen dan zijn hoofdkwartier opdrachten krijgt.
Het systeem kan wel op de schroothoop worden gegooid, als een exemplaar
van het ^zwarte kistje" in handen van onbevoegden zou vallen.
Het bestuur van de Stichting van
de Arbeid heeft een uitnodiging daar
toe gistermiddag aanvaard. Naar wij
vernemen gaat het hier om de nieuwe
cao's voor het houtbedrijf, het schoon
maakbedrijf en de glazenwassers, als
mede om de nieuwe arbeidscontracten
voor de werknemers van een viertal
kleine ondernemingen.
Olievlek
In zijn brief aan de stichting verklaart
het College van Rijksbèmiddelaars dat
de in de cao's overeengekomen verbete
ringen uitstijgen boven de door de rege
ring toelaatbaar geachte 6 a 7 procent
en daarbij het gevaar van een „olie
vlekwerking" meebrengen. Volgens de
huidige (tussentijdse) loonpolitieke spel
regels kan het college een cao niet on
middellijk aan de regering ter onverbin-
dendverklaring voordragen, maar moet
eerst het oordeel van de Stichting van
de Arbeid daarover worden gevraagd.
Motieven
Dat heeft het college dus nu gedaan en
in het gesprek van volgende week woens
dag moet het stichtingsbestuur zijn stand
punt ta.v. de motieven van ryksbemid
delaars uiteen zetten. Het is niet onwaar
schijnlijk, dat dit een verdeeld stand
punt zal zijn. Mocht de visie van het
College van Rijksbemiddelaars na het
gesprek met de stichting niet zijn ge-
Eerste tussenstand
DEN HAAG Voor het huwelijksge
schenk is tot en met maandag 7 februari
een bedrag van f 192.362.94 op giro 25
en door stortingen bij de banken bijeen
gebracht Aldus een mededeling van de
Stichting nationaal comité buwcHjksge-
Slechts vijf van de 900 gemeenten die
ons land telt. hebben hun inzamelings
acties thans afgesloten en hun bijdrage
overgemaakt. Dit betekent, dat het in
gezamelde bedrag vrijwel geheel af-
Komstig is van particulieren De toezeg
gingen van het bedrijfsleven zijn in deze
«erste tussenstand niet opgenomen.
wijzigd dan zal dus de minister worden
gevraagd de cao's af te keuren. De loon
politieke spelregels laten daarna even
wel nog ruimte voor overleg tussen de
minister, het college en de stichting,
waarna de bij de cao's betrokken par
tijen nog de gelegenheid hebben de dan
nog bestaande bezwaren weg te nemen.
Eerst als hieraan niet wordt voldaan zul
len de nieuwe contracten onverbindend
worden verklaard.
GroWobe*>I*-
PRIMA
DIEPVRIES
(V= IS
VOOR U
BETAALBAAR
Spinazie, fris als dc lente
600 gram, slechts 99 ct
Andijvie, heerlijk vers
700 gram, slechts 99 ct
CELIBAAT
Zelf is bisschop Bekkers naar Toi>-
gelre gegaan om de parochianen
mee te delen dat hun pastoor en d«
oudste kapelaan hun ambt hebben
neergelegd.
Wij worden daardoor weer gecon
fronteerd met de crisis waarin het
priesterambt verkeert.
De eis van het celibaat veroorzaakt
reeds jaren enerzijds een groeiend
tekort aan priesterroepingen, ander
zijds een toenemend aantal priesters
van middelbare leeftijd (doorgaans
trouwe dienaars van hun kerk), dl*
capituleren en heengaan.
Volgens officieuze Vaticaanse bron
nen zou het aantal gehuwde ex*
priesters al variëren tussen twintig
en veertigduizend. Tienduizend ver
zoekschriften om ontheffing van de
celibaatsbelofte zouden te Rome nog
in behandeling zijn. Het concilie
heeft dit probleem laten liggen.
Steeds duidelijker ziet men in. dat
het verplicht celibaat geen bijbels
gegeven is. Toch is de publieke opi
nie bij vele rooms-katholieken nog
vaak zo, dat „ontrouwe priesters*
krampachtig proberen hun verleden
te verbergen.
Een bisschop op het concilie *ek
„De kerk Ls barmhartig voor ieder
een, behalve voor gevallen priesters".
Er zou al veel gewonnen zijn, als de
R.K. Kerk hen helpt een nieuwe
plaats in de samenleving te vinden.
Door zelf naar Tongelre te gaan heeft
bisschop Bekkers zich zeker niet so
lidair met de beide priesters ver
klaard. Wèl heeft hij barmhartigheid
en eerlijke openheid bevorderd.
BUNDELING
en hulpverlening gebeurt reeds veel,
maar het lijkt de druppel op d«
gloeiende plaat.
Verheugend zijn de huidige belang
stelling van onze regering, het be
sluit miljoenen beschikbaar te stel
len voor hongerend India, de werk
zaamheid van zovele organisaties en
kerkgenootschappen op dit gebied.
De krant maakte daar melding van.
Centrale leiding en planning, on
misbaar voor het welslagen, zijn
voor verbetering vatbaar. Zelfs de
bewindsman voor ontwikkelings
hulp Ls nog te vaak afhankelijk van
de welwillendheid van zjjn collega's.
Vereist zijn een efficiëntere organisa
tie en werkwijze, al was het op
voorlichtingsgebied. Verlies aan tijd,
geld en mankracht zou bij vollediger
coördinatie kunnen worden voorkó-
Er dient te zijn inventarisatie van de
in ons land beschikbare mogelijkhe
den. hechtere samenbundeling van
overheids- en particuliere initiatie
ven, een werkcentrum waar men el
kaar ontmoet en waardoor die nood
zakelijke coördinatie binnen bereik
komt. Uiteraard met waarborgen
voor ieders zelfstandigheid.
Eerst dan is met een minimum aan
inspanning het maximale te berei
ken en via rechtstreekse hulp, in
overeenstemming met de wensen
van het hulp ontvangende land. de
nood te lenigen.
SPONTAAN
Het allesbeheersende probleem van
de honger in de wereld is de laatste
weken op allerlei wijze in het nieuws
geweest.
De collecte van afgelopen zondag
bewijst, dat de harten warm kloppen
voor die verre volken die ook onze
naasten zijn, in hun noden zeker.
Het is dan ook meer dan een gebaar
alleen, wanneer schoolkinderen te
Rheden besloten hebben iets van
hun overvloed af te staan aan de
hongerende bevolking van India.
Materieel gezien mag hun actie
slechts symbolische betekenis hebben,
zij en via de krant ook wij
voelen zich herinnerd aan klemmen
de plichten.
Het zijn vaak de spontane particu
liere initiatieven die, meer nog dan
welke overheidsvoorlichting, de
schrijnende nood in Azië en Afrika
voor ogen plaatsen.
Elk jaar stellen wij eigen eisen ho
ger. Is het te veel gevraagd, een
evenredig deel weer af te staan De
schooljeugd geeft ons het voorbeeld.
Hun offer is niet zwaar. Dat behoeft
het onze ook niet te zijn om ee§
groots resultaat te bereiken.
Kwestie ongeorganiseerden
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG Naar wij vernemen
is gistermiddag in het bestuur van
de Stichting van de Arbeid zowel
van werkgevers- als van werkne
merszijde bereidheid getoond om op
nieuw over de kwestie geox-ganiseer-
den-ongeorganiseerden te beraad
slagen „indien bepaalde oplossingen
in de bedrijfstakken daartoe aan
leiding geven".
Zoals bekend hebben de werkge
vers- en werknemersorganisaties in
de conif eet ie - i ndustrie in principe
reeds een oplossing in deze kwes
tie bereikt, terwijl een uitweg uit
de moeilijkheden ook bij de AKU
in het verschiet ligt. De centrale
werkgeversverbonden en de vak
centrales zien hierin dus kennelijk
een nieuwe mogelijkheid om op
centraal niveau alsnog tot een ak
koord te komen.
Summier
Gisteren i& hierover echter slechts
zeer summier gesproken. wellicht
mede omdat de president van de
Haagse Arrondissementsrechtbank
morgen uitspraak zal doen in het
kort geding tussen de Maastrichtse
aardewerkfabrieken en de betrokken
vakbonden Ln de kwestie. In de wan
delgangen werd evenwel de mogelijk
heid niet uitgesloten geacht, dat de
Stichting van de Arbeid het omstre
den vraagstuk opnieuw zal bespreken
na afloop van haar gesprek met het
College van Rijksbemiddelaars, vol
gende week woensdag.
