Communisten wilden alle
godsdienstleiders doden
Ontdek uw broeder;
ontdek Uw God
Toch weer een nieuwe kerk erbij?
DOE UW POST VOOR DE NIEUWJAARSDRUKTE IN DE BUS! In verband m
nieuwjaarsdrukte geeft PTT u een goede raad: post uw correspon
wat eerder. PTT heeft dan ruimte voor tijdige bestelling,
Een woord voor vandaag
Is in iedere gemeente een
doe-zelver die preekt?
Moord op Borneo doet vermoeden
Puzzelhoek
Koninklijke k erstboodschap
Protestants Cambodja
in grote moeilijkheden
„Het kind groeide op", schrijft Lucas. En dat is eigenlijk alles
wat we van de jeugd van de Heiland weten. Beknopter kan het
al niet. Hij vertelt geen wonderverhalen, niets mysterieus over
het kind Jezus. Het is een kind als alle kinderen. Toch zijn er
drie dingen die Lucas opvielen toen hij van Maria en de
apostelen de verhalen uit de jeugd van de Here Jezus hoorde.
De jongen „werd krachtig, vervuld met wijsheid en de genade
Gods was op Hem".
Had Christus dan genade nodig? Er was toch geen zonde in
Hem? We denken bij genade erg vaak aan kwijtschelding van
straf. We ontvangen van God genade zoals een misdadiger van
de Koningin gratie krijgt. Christus had geen gratie nodig,
maar toch was „de genade Gods op Hem". Genade is veel meer
dan gratie. Gratie is alleen maar negatief. De straf wordt
kwijtgescholden. Genade is dat voor ons, plus veel meer.
Genade scheldt niet alleen de straf kwijt, maar stelt ons in
staat een nieuw leven te beginnen. Dat blijkt duidelijk uit de
vertaling van prof. dr. S. Greijdanus van Efeze 1: 8 God
schonk ons vergeving naar de rijkdom Zijner genade, die Hij
overvloedig jegens ons deed zijn in alle wijsheid en inzicht.
Genade betekent dus vergeving, maar ook wijsheid, om de
werkelijke betekenis of waarde van de dingen ie doorzien. En
genade schenkt ons ook inzicht dat in staat stelt om een ver
standig onderscheid te maken, om het goede te kiezen en het
kwade te verwerpen. Dat zijn de twee dingen die de jeugd
van Christus kenmerkten. De genade van God bleek op Hem te
rusten, want Hij werd geestelijk krachtig, zoals sommige
manuscripten zeggen, en wijs. De genade stelde Hem in staat
steeds in alles voor God te kiezen, de genade stelde Hem in
staat de werkelijke waarde van de dingen die op Hem af
kwamen te doorzien. En het heerlijke is, wat Christus ontving
wil God al Zijn kinderen geven.
We lezen vandaag: Psalm 28 1-9.
MAANDAG 27 DECEMBER 1965
Ds. Vellenga over lekeprekers:
MEPPEL „Wat is er tegen,
wanneer geen predikant beschik
baar is een lid van de gemeente,
die dat kan, te vragen de dienst te
leiden en dus ook te preken?" Dit
heeft prof. mr. W. F. de Gaay Fort
man in een artikel in Centraal
Weekblad geschreven, waarvan wij
de kern onlangs citeerden. Ds. IJ.
K. Vellenga, gereformeerd predi
kant te Meppel geeft hierover zijn
mening in het Gereformeerd kerk
blad voor Drente en Overijssel.
In zekere zin zet hij een domper op
de ideeën van de schrijver door zijn
praktische opmerkingen. Hij schrijft
dan: „Waar zouden deze „leken" dan
moeten optreden? In de kleinere ge
meenten, in kleine steden of dorpen.
Mag men er van uitgaan dat zulke
personen daar te vinden zijn? Men
zou mogen hopen er eens iemand te
treffen. Maar veel verder zou men in
zijn gedachten maar niet moeten
gaan.
Wat is er legen?
„Wat is er tegen", vraagt prof. Fort
man, „wanneer geen predikant be
schikbaar is een lid van de gemeente,
die dat kan, te vragen de dienst te
leiden en dus ook te preken?" Ik durf
niet te vragen wat er tegen is, als je
ziek bent en niet te veel vertrouwen
in de dokter hebt, naar een man met
originele diagnostische en medische ga
ven te gaan en hem te consulteren. Ik
hoor al het geroep van alle deskundi
gen: hoed u voor de kwak! Maar kan
men, als er geen dominee beschikbaar
is, wel kalmweg veronderstellen, dat
er wel een gemeentelid zal zijn, ouder-
BAZEL Het wordt steeds
waarschijnlijker, dat de commu
nisten in Indonesië van plan zijn
geweest, om in het kader van hun
staatsgreep van 30 september alle
godsdienstige leiders zowel
mohammedaanse, als rooms-katho-
lieke en protestantse uit de weg
te ruimen. Zij stonden allen op ge
vonden zwarte lijsten. Op deze lijs
ten kwamen ook de namen van
westerse zendelingen voor.
Religie steeds
grote hindernis
voor PKI
Evangelische Kerk van Borneo als aan
de Indonesische Raad van Kerken ge
vraagd, of de dienst van buitenlandse
zendingsarbeiders nog gewenst werd.
Het antwoord van beide instanties was
klaar en duidelijk bevestigend.
duidelijk beeld krijgen, aldus ds. Du-
martheray in zijn rapport, dat in Ne
derland door het Hervormd Persbu
reau is gepubliceerd.
Ds. Duihartheray maakte zijn reis ih
de eerste plaats, om de weduwe en het
kind van André Stuby te halen en
eventueel nodige voorzieningen te tref
fen. Het onderzoek naar dc moord is
nog steeds niet afgesloten, maar men
neemt aan, dat het op het laatste mo
ment afgelasten van de moord op de
godsdienstige leiders door de commu-
Wat wij reeds eerder berichtten,
wordt nu bevestigd door het rapport,
dat ds. R. Dumartheray, zendingsin
specteur van de Bazel-zending, heeft
uitgebracht over dc moord op de Zwit
serse zendingsarbeider ir. André Stu
by in Centraal-Borneo.
Men neemt aan, dat de communisten
dit zeer vergaande plan hadden be
raamd, omdat de godsdienst in Indone
sië een veel grotere rol speelt, dat
bijvoorbeeld in China of Vietnam. j De moord op Stuby, die een land-
bouwschool leidde, is door de Evangeli-
Leilill jsche Kerk van Borneo en door de zen-
De godsdienst is voor de communis- ±,Sn "J™
ten in Indonesië steeds zon hindernis "«het minst, omdat een van de mede-
geweest, dat zij het niet aandurfden
om openlijk anti-godsdienstige propa
ganda te bedrijven. Uitspraken van Le
nin tegen de godsdienst werden in
communistische geschriften in Indone
sië niet geciteerd. Daardoor sneed het
mes bovendien aan twee kanten: in
bepaalde streken van Indonesië kwa
men Christenen er toe, lid van de par
tij te worden.
Voor de meerderheid der Indone
siërs kwam de staatsgreep van 30 sep
tember dan ook als een grote schok,
omdat het communisme eerst toen zijn
ware gezicht liet zien. Hoewel het le
ger de leiding nu vast in handen heeft,
kan men van de nieuwe politieke
ontwikkeling van Indonesië nog geen
Griekse vaders blij
met speelgoed uit
Vlaardingen
(Van onze radio- en tv-redactie)
VLAARDINGEN Heel blij warer
zaterdagavond de vaders onder de Griek
se gastarbeiders, die tijdens het feest in
Utrecht samen duizend stuks speelgoed
njsten de binnenlanden van Borneo kregen van leerlingetjes van alle Vlaar-
niet op tijd heeft bereikt. dlngse kleuterscholen, protestantse, rJr.
en openbare, om door te geven aan Ab
l eigen kleintjes tbuis.
Merïenliollticre 1 Ds J. W. de Jong, Ned. Herv. predikant
-UenepilCIlll^e in Vlaaringen, vertelt ons over deze ge
schenken het volgende. Het initiatief
daartoe ging uit van de gereformeerde
en hervormde ouderlingen van de Mara-
nathakerk en de Ichtuskerk. Er bestond
gezamenlijk plan om het eer
ander te doen in het kader van het
relddiaconaat, voor het Griekse eiland
Kythera. Een probleem was het nog, hoe
de leerlingen van de kleuterscholen hier
bij konden worden ingeschakeld, want
men wilde ieder het zijne laten bijdra
gen. Zo werd de gedachte geboren, de
kleintjes te vragen iets voor Griekse kin
deren af te staan van hun Sinterklaas
speelgoed en dat leverde die duizend
stuks op voor „Van Harte".
Intussen is de actie voor Kythera voort-
fezet door de kinderen van de christelij-
e lagere scholen en de zondagsschool
van de Ichtuskerk, samen met de geref.
jeugdraad, met het ophalen van oud pa
pier en flessen, waarvan men een som
van 12.50 verwacht. Hierbij wil men
nog de opbrengst van de in de kerst
nachtdiensten van genoemde kerken ge
houden speciale collecte voegen.
Km ixtcoortf-piis zei
zonder zirnrl
Tot grote vreugde van de dorpen in
het betrokken gebied zal de school
niet worden gesloten. De opvolger van
Stuby is inmiddels reeds gearriveerd.
Hierdoor en ook door het getuigenis
van de zwaargewonde zendingsarbei
der kort voor zijn sterven, hebben
kerk en zending meer gedaan, dan wel
licht door een langdurige arbeid zon
der bijzondere gebeurtenissen bereikt
had kunnen worden.
Naar aanleiding van het optreden
tegen de Zwitserse landbouwexpert
heeft ds. Dumartheray zowel aan de
ling of geen ambtsdrager, die een
dienst behoorlijk kan leiden en ook
een preek houden?
Is het maken van een preek zo'n
eenvoudig werkje te achten, dat
mag aannemen, dat er in de meeste
gemeenten wel zo'n doe-het-zelver te
vinden is?
Om regulier dominee te worden
wordt tegenwoordig van iemand
genoten middelbaar onderwijs vijf
jaar academische studie gevraagd.
Hij zal heel wat moeten vergaren,
dat hij zonder meer aan de vullisman
meegeven kan. Maar we mogen toch
wel aannemen, dat het volbrengen van
deze studie niet van hem gevraagd
wordt om hem de gelegenheid te
schenken enkele luchtige jaren in een
academieplaats te toeven, doch dat het
verband staat met wat de kerk van
hem hoopt en verwacht te ontvangen
aan verdieping van inzicht en geestelij
ke leiding.
Niet ontkennen
Ik wil natuurlijk niet ontkennen,
dat met het doornemen van wat pak
kende bundels meditaties of preken
paar bijzondere mannen wel
een stichtelijke toespraak bijee
knutselen is. Ik wil ook aannemei
een man of vrouw van formaat,
die houdt van studie, op de hoogte is
van de vraagstukken, die in een ge
meente leven en de Bijbel een beetje
kent, een opbouwend woord zal kun
nen spreken, misschien wel zo, dat me
nig huis-, tuin- en keukendominee er
niet aan tippen kan. Maar men moet
mij niet te luchtig over dat preken
praten. Preken maken is een moei
zaam, moeizaam werk. Er zullen be
genadigde prekers zijn, die de waar
heid op boeiende wijze uit hun hart
weten te laten opborrelen, net zo goed
als er zwetshalzen zullen zijn, die
stroom van stichtelijkheden uit hun
mouwen kunnen laten ruisen. Maar
voor de meeste dominees zijn de pre
ken elke week weer een bange uitda
ging. Met heel hun studie, met al him
boeken, met al hun ervaring blijft het
telkens weer een gevecht, voor zover
ik dan weet."
Koningin Elizabeth
Hoopvoller tekenen
voor vrede op aarde
LONDEN, BONN, DJAKARTA -
Vrede op aarde was zoals gewoonlijk
ook dit jaar weer het thema van de
Kersttoespraken, die door allerlei
staatshoofden en regeringsleiders wer
den gehouden.
Ook al wijzen cynische mensen de
boodschap van Kerstfeest af als tijd
verspilling, toch moeten wij de strijd
voor de vrede op aarde voortzetten,
aldus koningin Elizabeth van Enge
land in een toespraak, die via radio en
televisie over het gehele gemenebest
(met inbegrip van Rhodesië) werd ver
spreid.
Temidden van tragische strijd, haat
i kwade wil zijn er hoopvoller teke
nen, aldus de koningin. Misschien is
wel de meest praktische demonstratie
goede wil het feit, dat steeds meer
jonge mensen zich beschikbaar stellen
voor vrijwillige dienstverlening aan
anderen. Een nieuw leger marcheert,
dat de gehele mensheid de stralendste
hoop biedt.
Bondskanselier Erhard bracht zijn be
zorgdheid voor het behoud van de
reldvrede tot uitdrukking, maar zei
dat het vreedzaam naast elkaar bestaan
van de volken in West-Europa niet meer
door crises kan worden vernietigd.
In een speciale Kerstboodschap voor
Oost-Duitsland zei de Westduitse rege
ringsleider: „Voor de kracnten, die in
Europa een vreedzaam bestaan wensen is
het hoopgevend, dat wij Duitsers er niet
in toestemmen, dat ons land in twee
vijandelijke kampen is verdeeld."
President Soekarno hield ook een
Kersttoespraak. Hij riep de Indonesische
christenen op, „de nationale strijd in de
geest vam Christus voort te zetten". Vre
de is alleen mogelijk, als er liefde is
voor God, ouders, vaderland en mens
heid, aldus Soekarno, die er ook op wees,
dat vrede gevolgd moet worden door
voorspoed en dat voorspoed alleen door
hard werken wordt verkregen.
DEN HAAG Koningin
Juliana heeft Eerste Kerst
dag in een nationaal pro
gramma over de Zenders
Hilversum I, II en III de
volgende Kerstrede uitge
sproken:
„Kerstmis is een tijd om zich te
bezinnen. Bezonnen hebben we ons
ook in de lengte van dit jaar op de
alles ontzettende oorlogstijd, die
een kwart eeuw geleden begon en
die 20 jaar geleden eindigde. Was
er voor die tijd al veel ontredde
ring, hoeveel te meer daardoor
en dus ook ontwrichting daarna.
Hiermee zijn we nog lang niet
klaar.
Een jonger geslacht is na die
oorlog volwassen geworden en kan
nu bewust die ontreddering bezien,
en het beseft hoe deze ook nog in
hun eigen generatie doorwerkt en
die aantast. Dit hebben deze jonge
mensen te verwerken naast het
feit, dat de ontwikkeling steeds
weer verder gaat en steeds weer
nieuwe eisen stelt.
Vraagtekens
HET is een tijd van vraagtekens
Alles wordt op de korrel
genomen, bekritiseerd, ontleed.
Men ontleedt de samenleving en
zichzelf. Men zoekt naar her-waar
dering van alles, waaraan tot nog
toe waarde werd gehecht. Dat is
moedig. En er is eigenlijk ook geen
reden om daar bang voor te zijn.
Van alle bestaande vormen en be
grippen zijn er dan ook ontelbare
die zichzelf al hebben overleefd of
bezig zijn zich te overleven.
Want wat kan er anders overblij
ven dan het naakte leven? De
onvervangbare grondstof voor heel
ons zijn. En zonder decadentie.
Met mogelijkheid van re-genera
tie.
Als levende wezens moeten we
immers wel in het leven geloven.
Wij vertegenwoordigen het, elk
van ons, en dus ook allen, gemeen
schappelijk, alle mensen samen
in hun verscheidenheid, in hun ge
lijkheid. Wij beseffen zelfs
intuïtief dat dood en verderf niet
het einde kunnen zijn van het le
ven, dat het altijd in de een of
andere gestalte boven de bedrei
ging uit zal rijzen.
Bedreiging
ÜEDREIGD worden wij steeds
en overal. Wij lijden veelal
aan dingen, waar vroegere geslach
ten nog niet door leden, maar die
eigen zijn aan onze ingewikkelde
en geraffineerde eeuw. Wij bedrei
gen en hinderen in de eerste plaats
elkaar. Wij slaan hier tegenwoor
dig niet meer zo gauw hersens in
die anders denken dan de onze.
Maar onze beschaving pleegt zijn
aanslagen op „beschaafde" manier,
maar treft even raak.
Bedreigd worden we voorts door
't gevaar, dat wij de goede strijd
wat van te maken" opge-
bij de pakken, vol met
opdrachten van levensbelang, neer
gaan zitten.
Bedreigd worden we ook door de
dient. Wat op de achtergrond ligt,
is het belangrijke. Het echte leed
heeft geen harde stem. hoogstens
verbergt het zich daarachter. En
dat, wat van wezenlijk belang is
voor de opbouw van de mensheid,
timmert niet langs de weg.
Het vergt scherp kijken, zuiver
luisteren, zorgvuldig snuffelen, fijn
proeven en een goed rondtasten,
om deze dingen te ontdekken.
En de mensheid heeft de krach
ten van ieder van ons daarbij
broodnodig. Wij moeten elkaar hel
pen eerst thuis dan in eigen
omgeving en in eigen land en
deze noodzaak strekt zich uit tot
aan onze tegenvoeters toe.
Zelf zullen we nooit gelukkig
zijn of ooit waarlijk leven, als we
deze dingen niet ontwaren en ze
tegemoet gaan.
Helpen
neiging de weg van de geringste
weerstand te kiezen en hierbij
denk ik speciaal aan degenen, die
't gemakkelijker vinden om alles
wat zich aan hen voordoet, alleen
maar met „nee" tegemoet te tre
den, en nooit met „ja". Ze probe
ren dat dan ook nog aan anderen
op te dringen alsof het zo hoort. Ze
miskennen maar al te vaak, wat er
buiten hun eigen, menselijk-be-
perkt gezichtsveld aan goeds ge
groeid is of zou kunnen gaan groei
en.
Leefbaar
FR zijn er ook, die hun levens-
kracht verbruiken voor genot
en rijkdom, en ten slotte stikken in
de eenzaamheid van hun dikvolge-
propte zelf, of bevriezen, doordat
zij noch warmte afgeven noch
eigen warmte weerkaatst voelen.
Maar er zijn er ook onder ons,
die niet de innerlijke drang ontlo
pen de onrustbarende en verwar
rende onvolmaaktheid in zichzelf
en in de wereld uit te dagen en
aan te vallen. Hun leven, hoe
zwaar ook, is waarlijk rijk.
Wij mensen willen ons bestaan
op deze aarde immers niet alleen
net leefbaar hebben, maar allen
wensen wij het rijk aan vreugde,
vol. heerlijk en vruchtbaar. En wij
voelen dat, als we dit voor onszelf
wensen, wij hetzelfde ook aan
geen ander kunnen of mogen
onthouden. Want het menselijk ge
slacht, hoe talrijk het ook wordt,
beseft intuïtief zijn geweldig ster
ke samenhang.. Die zijn we ons te
meer bewust, naarmate het be
staan van heel de bewoonde we
reld al maar duidelijker in woord
en klank in onze eigen woningen
binnendringt.
Al wat er leeft, al wat er groeit
en al wat daartoe nodig is, ligt
wijd open voor onze oren en
if Achtergrond
men, doet er niet zoveel toe,
maar wel met welke tezindheid en
hoe graag we het doen. Het is geen
excuus als we zeggen, dat wij moe
ten afwachten tot er iets op onze
weg komt, want: het is er al. Nu
en in de toekomst moeten we hoe
dan ook samengaan: onze verant
woordelijkheid is te duidelijk ge
worden, dan dat wij ons eraan kun
nen onttrekken. Dat kunnen wij
niet meer doen, willen we ons le
ven niet verspelen in iedere be
tekenis hiervan.
De enig werkelijk gevaarlijke be
dreiging voor het volle en rijke
bestaan, dat we zo zeer wensen,
ligt in onszelf. We leven niet meer,
als we niet open zijn voor de
ander. Dan gaan we dicht als een
graf.
Door ons te geven, open en
eerlijk, aan onze medemensen, en
hun ontplooiing te eerbiedigen en
te bevorderen, krijgt onze eigen
ontplooiing de kans, die hij be
hoeft. Zo alleen is er leven moge
lijk voor ons mensen. Ik weet, dit
is de kem van dat, waardoor ons
bestaan haast ondragelijk is van
zwaarte omdat geven gaat ten
koste van onszelf. Maar als men
erover nadenkt, begrijpt men, dat
het ons uit de eenzaamheid, uit de
verschraling, uit de dood bevrijdt.
if Uw God
rvNTDEK uw broeder. Ontdek
uw God Hij kan geboren
worden in uw leven voor het eerst
of de duizendste keer U ontdekt
Hem in wat er gebeurt om u heen,
en met uzelf, en in de beproevin
gen waaraan Hij uw levenskracht
toetst en waarmee Hij u de eer
van zijn vertrouwen in u bewijst.
U ontdekt, Hem in de wereld en in
diens geschiedenis, in afbraak en
in opbouw, en in de stomme roep
van uw broeder.
Dit openbreken van de gevange
nis van eigen eenzaamheid, waarin
geen recht wordt gedaan aan onze
ziel. betekent het onmiddellijk her
krijgen van levensadem.
Zonder die diep en vrij in te
ademen kan men aan zijn hoge roe
ping van mens-zijn niet voldoen,
noch meegaan in de gang der mens
heid volgens het plan der schep
ping, en deel hebben aan het leven
over iedere dood heen"
Geen zendelingen meer over
(Van onze kerkredactie)
PNOM PENH De protestan
ten in Cambodja zijn in grote
moeilijkheden gekomen, nu de
Horizontaal: 1. plaats in Z.H-muziek-
noot. 2. veraf-nieuw <gr)-ad vocem
(afkt. 3. hoepel-slot. 4. slang-bijwoord. 5
trustee (afk) -kwelling. 6. dorp in N.
Brab-steenklomp. 7. verdriet-bekende
afkorting-de geest v. d. rijstkultuur. 8.
denkbeeld-spijker. 9. lichaamsdeel-trus
tee (afk)-jongensnaam.
Vertikaal. 1. schuier-pers. voornaamw.
2. schande-bijwoord- 3. erwtensoep-per
expresse (afk)-water in Friesland. 4.
hoofddeksel-soort van hond. 5. schan-
de-zeer brandbaar koord. 6. uit-
roep-maanstand-zonderling. 7. overzet-
vaartuig-godin v. d. dageraad-munt in
Nederl. (afk). 8. wiel-ingang. 9. jongens
naam-graanelevator.
OnlnxxinC voriöc nowc'
Horizontaal. 1. asla. 5. bast. 9. parmant.
11. steng. 13. stier. 15. telg, 17. oele, 18.
ent, 19. baronet, 21. raden. 22. meteren.
24. las. 26. enig. 27. sont, 28 essen. 30.
elite. 31. snepper. 32. buts. 33. Emer.
Vertikaal. 2. spelt, 3. lane. 4. arg. 5.
bas. 6. Antoon, 7. Stien. 8. Este. 10. pret.
12. tendens. 14. elegant, 16. nader 19. bar.
20. ren, 21. regent. 22. meel, 23. tissu.
24. Loire, 25. ster. 27. slem. 29. nes. 30.
Epe.
GRONINGEN 1n de
Groninger Kerkbode, het
orgaan van de gereformeer
de kerken in de provincie
Groningen, schrijft ds W.
Reeskamp onder de kop
Teleurstellende ontwikke
ling" over de gang van
zaken in de groep rond ds
A. van der Ziel:
Toen ds. Van der Ziel
door zijn kerkeraad was
afgezet, vergaderde zich om
hem heen een groep gemeen
teleden, die deze afzetting
weigerden te erkennen.
Men ging toen zoals be
kend is samenkomsten op
zondag beleggen in Het Te
huis. Nadrukkelijk werd
daarbij gezegd dat de bedoe
ling niet was om tot kerkfor-
matie te komen. Op enige
afstand deze gang van za
ken volgende, kreeg men de
indruk, dat in deze groep de
tendens was om zich
althans in meerderheid
te herenigen met ons.
De ontwikkeling sinds
dien schijnt echter met deze
aanvankelijke opzet in
strijd. De samenkomsten
kregen het karakter van ere
dienst. En rvu heeft men be
sloten om ambtsdragers te
kiezen, om de sacramenten
te gaan bedienen en om zich
open te stellen voor allen
die uit andere vrijgemaakte
kerken (dus oost en noord)
bij hen mochten voegen. In
het licht van deze besluiten
kan men m.i. moeilijk vol
houden dat men geen eigen
gemeente gesticht heeft. Het
kind is geboren zou je
zeggen.
Prijsvraag
Het moet alleen nog maar
een naam hebben! En die is
in ons land niet zo makke
lijk meer te vinden. Hoe
veel namen zijn er zo lang
zamerhand al niet uitgevon-
Ds. Reeskamp
over groep-
Van der Ziel
den voor de zich opsplitsen
de gereformeerde gezindte!
Misschien dat een prijs
vraag uitkomst kan bieden.
Ja deze sarcastische
opmerking laat ik toch zo
maar staan. Niet omdat ik
geen begrip zou hebben
voor de problemen, waarin
deze groep bekneld zit.
Maar omdat je zo toch even
lucht wil geven aan een ge
voel van ergernis.
Leren wij het dan nooit?
Op de vergadering van be
zwaarden uit onze kerken
in Amersfoort, werd ook al
aangedrongen op „eigen for
matie". Blijkbaar niet met
instemming van de meerder
heid der vergadering. „Wil
de u er nog een gerefor
meerd kerkje bij hebben?",
vroeg de referent.
Deze ontwikkeling in Gro
ningen is rondweg teleur
stellend. Om geen sterker
woord te gebruiken. Iedere
kerkformatie heeft namelijk
de neiging in zich om zich
te gaan consolideren. Men
moge zich dan eerst een tij
delijk, een zeer semi-perma-
nent gebouw noemen, alras
wordt dat vergeten. Men
kan het goed met elkaar vin
den, o.a. door de „tegenstan
ders" waarvan men zich
omringd ziet of omringd
waant. En al gauw gaat
men in zichzelf herkennen
de trekken van de ware
kerk. Het woord: „Wettige
voortzetting van de aloude
gereformeerde kerk" valt.
En wie daar dan een vraag
teken achter gaat zetten, die
wordt gediskwalificeerd. Ik
heb het al eerder geschre
ven: in zo'n eigen kerk kan
ds. Van der Ziel voor de
Handen ineen
Ds. Reeskamp vervolgt:
Als deze groep met
pak-en-zak was overgegaan
naar de Chr. Geref. Kerken
dan hadden wij daar vrede
mee gehad.
Maar dat in deze tijd,
waarin naar prof. Krae-
mers woord de vraag van
Paulus: „Is Christus ge
deeld?" als een pistool ge
richt wordt op iedere kerk,
nog tendenzen zijn naar ver
dere versplintering, dat is
diepbedroevend. Dat men
daarover dolere (klage).
Is het bekend dat Gronin
gen op één na de meest
onkerkelijke stad van Ne
derland is? Zou dat ook
alstublieft iets mogen zeg
gen? Zou daar alleen al niet
een oproep in liggen om de
handen ineen te slaan?
laatste twee buitenlandse zende
lingen het land hebben moeten
verlaten. De regering van Cam
bodja beschouwt hun zendings
organisatie als ontbonden. Het
gevolg is, dat het werk van de
Cambodjaanse predikanten en
voorgangers nu illegaal is.
De protestantse zending in dit land
wordt al 35 jaar praktisch geheel ver
richt door de Christian and Missionary
Alliance, een internationale zendings
organisatie, die haar centrum heeft in
de Verenigde Staten. De sterke
anti-Amerikaanse gevoelens in het
land hebben de CAMA de laatste ja
ren sterk in haar werk belemmerd.
Een voor een werden de zendelingen
gedwongen het land te verlaten, als
hun verblijfsvergunning afliep, omdat
de regering niet bereid was deze te
verlengen.
Toen van de zomer de vrouwelijke
zendelinge Ellison, die 35 jaar in Cam
bodja heeft gewerkt, moest vertrekken,
bleef alleen nog de Canadese ds. Nor
man Ens met zijn vrouw over. Men
hoopte, dat hun Canadese staatsburger
schap meer acceptabel zou zijn voor
Cambodja. De spanningen in het land
liepen de laatste maanden echter zo
op, dat het niet langer raadzaam was
voor het echtpaar Ens, om er te blij-
Na hun vertrek werden vier Cam
bodjaanse leiders van de kerk gearres
teerd, omdat hun kerk zonder de zen
delingen geen legale status meer zou
hebben. De Cambodjaanse autoriteiten
stellen zich op het standpunt, ddt de
CAMA niet meer bestaat in hun land.
Een verzoek, om dan de nationale
kerk als een zelfstandige organisatie
EIGEN CONCILIE
VAN R.K. KERK
IN NEDERLAND
DEN HAAG In de Rooms-Katho
lieke kerken van Nederland is giste
ren een schrijven voorgelezen van het
Nederlandse episcopaat, waarin word
aangekondigd dat er een provinciaal
concilie zal worden gehouden voor het
treffen van regelingen ter toepassing
en uitvoering, in de Nederlandse kerk
provincie, van de besluiten, die op het
tweede Vaticaans concilie te Rome
zijn genomen. Met de voorbereidingen
hiertoe zal binnenkort worden begon-
Beroepingswerk
CIIRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Oosterbeek: M. C. Tanisfc
te Barendrecht: te Ameide: R. Kok tel
Alphen a. d. Rijn. I
GERF.F. GEMEENTEN j.
Tweetal te Rotterdam-Zuidwijk. Pen-
drecht en Lombardijen: P. Blok te Dirks-
land en L. Huisman te Vlaardingen.
EVANG. LUTII. KERK
Tweetal te Den Helder: L. Evelein te
Zwolle en M. A.. v. Teijlingen te
Monnikendam-Edam.
De Cama probeert nu uit de impasse
te komen, door de Franse tak van de
ze zendingsorganisatie het zendings-
veld in Cambodja te laten overnemen.
Ds. Daniel Bordreuil uit Parijs is
reeds naar Cambodja vertrokken, om
hierover met de nationale kerk en met
de regering te spreken. Waarnemers
achten het goed mogelijk, dat de rege
ring in Phom Penh deze oplossing zal
accepteren.
