Provotariaat gestrand en onzin over provo's nProvoleider Jacques Turk (19) zegt: ~,Ik ga weg uit Leiden: hier is niets te beleven 21.90 >Sinterklaasmarkt in De 8 Waag volgende week Was u gisteren ook in een MIDZA-zaak? „Misschien ben ik over een paar jaar ook wel n burgermannetje" Commentaar Reliëf KIEUWE LEIDSE COURANT DONDERDAG 25 NOVEMBER 1905 ard« DEZE pagina treft de lezer de oor- neerslag aan van een ontmoeting met een provo-vertegenwoordiger Dit niet om het belang van diens persoon, maar als een illustratie van le? de onlustgevoelens en zelfvervreem- ding, waarmee de samenleving van- i daag-de-dag wordt geconfronteerd, De mislukking van de Leidse hap- ven'. penings houdt naar ons gevoel na- tvaaj melijk geenszins in, dat het jeugd- probleem voor Leiden hiermee is J opgelost. Immers, niet alleen de egej provo's hebben bedenkingen tegen ktei een maatschappij, die steeds meer lief-verburgerlijkt in die zin, dat enerzijds succes, baantjesjagerij en carrière- Q d« maken en anderzijds een vegeterend VJ"! bestaan achter het televisietoestel tot t hoogste levensdoel worden verheven, Dat het spelelement meer ruimte wal In ons leven moet krijgen, is duide- aar lijk en dat het te weinig kans krijgt in onze steeds gejaagder wordende f"®®1 samenleving behoeft evenmin te idde! w°rden betwijfeld. ge, Het is daarom niet slechts interes- zwa,sant, maar ook wel van enig belang een provo zelf aan het woord te laten. Over wat provo's zijn en Zorihoe zij over de dingen denken, is bij 'r "de meesten onzer niet veel bekend het kennisnemen van hun ideeën, weinig serieus die mogelijk ook moeten worden genomen, moet toch n ei-als noodzakelijk worden beschouwd taan voor het begrijpen en eventueel in ?roo!fle samenleving integreren van dit 11 ^maatschappelijke verschijnsel. Intussen houdt het feit, dat het diProvotariaat in Leiden geen voet aan eerde grond heeft kunnen krijgen, een Slcompliment in voor het Leidse jeugd- ge-werk. Kennelijk ziet de jeugd in. dat zonder inspanning niet mogelijk is en dat ernst en spel heel goed kunnen samengaan. arigC" 6 maanden schriftelijke garantie. jn zwart en oxbiood. Voor vader en zoon in de K maten 28 t/m 46. vanaf Jeugd heeft geen behoefte aan „echte happenings' Van een onzer redacteuren) LEIDEN „Het provotariaat is hier hopeloos gestrand. Onze hap penings zijn een volledige mislukking geivorden. De Leidse jongelui staan te veel onder de invloed van ouders en leraren om ze in beweging te krij gen. Wij provo's zuUen onze activi teiten in Leiden er dan ook aan geven. Ikzelf blijf hier het jaar uil en dan ga ik zwerven of ik ga in Am sterdam wonen, waar wel wat te ieren valt'. Dat zegt de Leidse provoleider Jacques Turk (19), die met wat vrienden hardnekkig heeft gepro beerd het provotariaat ook in Lei den leven in te blazen. Het rustige optreden van de po litie, het uitblijven van iedere pu bliciteit en de geringe interesse van de zijde der jeugd leidden er evenwél toe, dat de happenings weinig of geen belangstelling trok ken. Als laatste poging ridhtte Turk in de Boerhaavezaal een expositie in van „blauwe krengen", zoals hij zijn schilderwerk daar aanduidt, maar ook hiervoor was de belangstelling matig. En de opening van de tentoonstelling, die als een grootse happening was be doeld, liep op niets uit, onder meer door het ontbreken van mensen die te provoceren waren. Spannend spel Wat beweegt Leidens provo-num mer-één ,.In deze strak georgani seerde maatschappij worden alle avontuur en spanning gedood. Televi siekijken en werken, daar draait alles om. Het spelelement is verdwenen. Wij provo's beschouwen het leven als een spel, dat gespeeld wordt om het spel. Herrieschoppen is fijn, en ste len vind ik ook heerlijk. Zo ontstaat spanning en voel je dat je leeft. Wjj hebben weinig om handen en willen ook niets om handen hebben. Wij wil len los zijn van alles en doen waar we zin in hebben. De Leidse jeugd is te burgerlijk om zich door deze idealen te laten inspireren. Echte provo's heb je hier maar een paar. Echte provo's doordenken de dingen en ze lezen veel. Hun provoceren is een levens houding gebaseerd ook op theore tische overwegingen. Maar dat is ei in deze stad van klootjesvolk niet bij. Je hebt hier wel veel kikkers (zich artistiekerig aanstellende hbs'ertjes en mulo-klanten) en bullen (een groep gevormd uit jongens uit de werkende stand), maar die hebben hun burgermansdom maar tijdelijk afgezworen. In de grond van de zaak zijn ze nog net zo burgerlijk als him ouders en het worden dezelfde bur germannetjes en burgervrouwtjes. Geen moraal Wij provo's erkennen geen moraal en geen autoriteit. Persoonlijk geloof ik misschien nog wel in God, maar Zijn aanwezigheid oefent geen invloed uit op mijn doen en laten. Trouwen bijvoorbeeld vind ik onzin. Als er kinderen komen, kunnen die best in een soort gemeenschapshuizen wor den opgevoed. Ze zullen dan ook veel eerder rijp en zelfstandig zijn. Zo denken althans de meeste man nelijke provo's er over. De meisjes- provo's onderschrijven dit ook wel, maar als je het m(j vraagt alleen in theorie. Als je ze wat beter leert ken nen, dan blijkt, dat zij als het er op aankomt burgerlijk zijn gebleven en toch nog haken naar een gewoon hu welijk met kinderen en zo. Maar goed, in Leiden is de tijd Interessan t experimen t 40 LEIDEN Bij wijze van proef wordt dit jaar een overdekte Sinterklaas- gehouden. Zestien marktkooplieden krijgen volgende week een andplaats in het Waaggebouw, waar voornamelijk cadeau-artikelen te zullen worden aangeboden. Het gebrek aan ruimte en de ongunstige rsomstandigheden die vorige Sinterklaasmarkten deden mislukken, is. 34tbben de marktmensen min of Ie, 43 De markt zal maandagmiddag om I. vjer door wethouder Van Hoek 2<P directeur Weima worden geopend, 33^ en met 4 december zal zij dage- 4o)ks te bezoeken zijn van 's morgens ïn uur tot 's avonds negen uur. Het uitingstijdstip op zaterdag is half de ingang van het Waaggebouw >mt een showkraam, waarin een 'erzicht wordt gegeven van alle ar- kelen die op deze markt te koop zijn. •mente achtergrondmuziek denkt men tofst met allerlei attracties, zoals p« Rioting en bonnen voor de kinder en ?*abbelton. Op de tienduizend huis- genejn*huis te verspreiden reclamefolders g ge-aan nummers waarop fikse prijzen at dunnen vallen en elke koper krijgt ivile-innen die de kinderen recht geven lSe"ti een duik in één van de drie grab- a[ Itonnen. tot dit experiment gedwongen. De plaatselijke afdeling van de markt-, straat- en rivierhandelaren ziet dit experiment als één van haar pogingen de markt voor de Leidse binnenstad te behouden. Zij is van plan flink de reclametrom te roeren om deze eerste overdekte markt in Leiden tot een succes te maken, zodat volgend jaar tot uit breiding kan worden overgegaan. De nadruk wordt erop gelegd, dat voor alle artikelen geldt, dat zij kunnen worden geruild- De raadsleden zullen een speciale uitnodiging krijgen de markt te be zoeken. De markthandelaren. die een moeilijke tijd doormaken, willen voor al hen graag laten horen wat er in hun kring leeft. Tot de te verkopen artikelen beho ren onder meer banket suikergoed, speelgoed, bonnetterie, byouterieën. lederwaren, schoenen, kunstnijver- heidsartikelen en antiquiteiten. Balancerend op een houten stoel poseert Turk bovenop de brandende kachel van de Boerhaavezaal, waar hij zijn blauwe happening in een kleur loze flop zag eindigen, zoals men vorige week heeft kunnen lezen. blijkbaar nog niet rijp voor dit al les. Ik heb geprobeerd die jongelui aan een aardige vrijetijdsbesteding te helpen. Als ze dan niet willen provoceren voor bepaalde idealen, laat hen dan provoceren om het provoceren. Want provoceren is fijn; de auto riteiten tegen je in het harnas jagen, schreeuwen en een beetje herrie schoppen, zoiets heb je doodgewoon nodig om uit de sleur te geraken. Po litiemannen - voor de voeten lopen is een heerlijke en spanningsvolle be zigheid. Het enige dat ik in Leiden nu nog doen kan, is het Provoblad gaan ven ten, dat in steeds stijgende oplaag, van de stencilmachine komt. Daarin wórdt de opstand van de homo ludens aangekondigd, de opstand van de spelende mens, die het leven inten siever wil maken, avontuur wil dat hij tevergeefs zoekt, provoceert, het leven wil bevrijden van de sleur die de arbeid eraan geeft, kortom het le ven tot een spel wil maken, desnoods met geweld. Hoe dat allemaal kan Spelen, niet werken en toch eten en kleren Door de automatisering en een losse maatschappijvorm. Weg met het ka pitalisme. Door de automatisering en een billijke verdeling van de aardse goederen zal een enorme hoeveelheid vrije tijd komen. En die moet creatief worden gevuld. We gaan het creatie ve tijdperk tegemoet. De misdaad zal verdwijnen. Wie steelt er als hij ge noeg heeft en wie randt er aar hij niet is gefrusteerd Van het zachtaardige gezicht van Leidens opperprovo verdwijnt de timide uitdrukking en twee ogen beginnen te schitteren. Hij is, zo meent hij, de Leidse tijd ver vooruit. Geref. Gemeente beroept LEIDEN De Gereformeerde Ge meente heeft een beroep uitgebracht op ds. A. Elshout, te Schevehingen. Hond aangehouden LEIDEN Gisteren heeft een hond op het Lammenschansplein vijf kippen dood gebeten. Het is niet bekend wie de eige naar van de hond is. Het dier is ingeslo ten in het asiel. E. Sleeboom geïnstalleerd als hoofd Zuiderparkschool LEIDEN Gisteravond is de heer E. Sleeboom jr. geïnstalleerd als hoofd van de chr.-nationale Zuiderpark school. Op 1 december zal hij zijn nieuwe functie aanvaarden. De heer S. J. Anes, voorzitter van het schoolbestuur, verrichtte de instal latie. Met de woorden: „Wij durven verder te gaan dan veel autoriteiten en voegen een stukje Leiderdorp bij Lei den" zinspeelde hij erop dat de heer Sleeboom eerder hoofd is geweest van de hervormde school aan de Kastanje laan in Leiderdorp. Aan ervaring ont breekt liet deze dus niet en de heer Anes was er dan ook van overtuigd dat de heer Sleeboom de goede naam van de school hoog zou houden. Na de installatie was hij de eerste die het nieuwe hoofd zijn gelukwensen aan bood. Mevrouw Sleeboom overhandigde hij een boeket bloemen. De heer J. J. van Riessen. gemeentelijk inspecteur van het lager onderwijs, toon de zich verheugd over de vervulling van de vacature aan de Zuiderparkschool. Uit ervaring wist hij hoe moeilijk het is een capabel schoolhoofd te vinden en hij vond het een gelukkige omstandigheid dat ondanks het junior" achter de naam van de heer Sleeboom er een hoofd ge vonden was dat weet wat deze functie inhoudt. Ten slotte spraken ook de heer Hazen berg namens de oudercommissie en de heer J. van den Brink namens de colle ga-schoolhoofden hun vertrouwen uit in Natuurlijk bent U gc ontving U dubbele MIDZA-zegels. Uw spaarkaart is wéér voller ge- worden Jacques Turk in een persoonlijk onderhoud: (Van een onzer redacteuren) LEIDEN „TURK in de Boerhaavezaal", in grote letters, vooral de eerste vier. Iedere Leidenaar heeft het waarschijnlijk wel gezien op de keurige aanplak biljetten. Met hardblauwe letters stond het. op een vijftigtal plaatsen in de binnenstad, te lezen. Men kent de Boerhaavezaal wel: een expositieruimte voor moderne kunstenaars. De conclusie dat TURK een moderne kunstenaar zou zijn, zou men uit deze summiere gegevens gemakkelijk kunnen trekken. Dat is onjuist. TURK is een provo. Boerhaavezaal. vijfentwintig op ruwhouten ramen gespannen papieren 100-kg-zakken hin gen er aan de murenMooi strak gespannen. Erop: blauw se lb la uwe. waterbestendige waterverf in vlak ken. die telkens op een andere manier een vorme loos been omsluiten. De blauwe verf herkent men van de haastig bestreken damesfiets van Turk. die de poort beneden staat. En van de vele richtings pijlen op de muren, die wijzen naar de tentoonstelling. Hetzelfde blauw, zoals dat op sommige lampbollen is aangebracht om een blauwe sfeer te scheppen. iURK, Jacques Turk, 19 jaar, adres: bij zijn ouders in de Rijnegommerstraat te Zoeterwcnide, of in zijn atelier, een onbewoonbaar verklaarde woning bij de Kanaalbrug in Oegstgeest. Hij draagt een don kere. gescheurde jekker, die er warm uitziet. Onder zijn tweedelige overall-pak is een oud. met wollen krulletjes gevoerd leren vest zichtbaar. Zijn zeker niet goudglanzend blonde haren draagt hij lang. Langs zijn oren groeien ze naar beneden, waar ze in de buurt ran de kin overgaan in verstrooid gepluis. Zijn gezicht is kleurloos, maar dat wordt opgevan gen door levendige, lichtblauwe ogen. Aan het tafeltje, waarachter hij toegangskaarten (35 ct. incl. sted. bel.) afscheurt voor zijn bezoekers, maken wij een afspraak. Turk gaat er gretig op in. Dp volgende morgen zitten wij aan een tafeltje in een Leids restaurant- 1/LOT geeft hij zijn persoonlijke gegevens: twee broers en twee zustersnader en moeder ,,wil ik geen kwaad woord van zeggen"): na. de lagere Sint Bemardusschool. de lagere technische Don Boscoschool in Leiden; vlak voor het examen timmerman van school ge. gaan („had ik geen zin in, nooit ge had ook"); leerling-etaleur bij de He- ma „weggetrapt omdat ik na ruzie met de baas een speelgoed vliegtuigje in elkaar trapte van woede"); toen als leerling-decorateur („ik kon goed te kenen') bij V D („had ik een goede boterham kunnen verdienen, maar dat wil ik juist niet is zo burgerlijk"); en toe loswerkman. de heer Sleeboom. In zijn slotwoord ver telde deze dat hy blij is weer terug te zijn bij het lager onderwijs, na een jaar leraar Frans op een huishoudschool te zijn geweest. Tijdens, dat leraarschap had hij ingezien dat de voordelen van een hoofd-schap toch ruimschoots opwegen tegen de nadelen. De verschillende spre kers beantwoordende, beloofde hij zijn uiterste best te zullen doen om het in hem gestelde vertrouwen niét te be schamen. Op de foto: de heer Anes (links) drukt de heer Sleeboom als eerste de hand. Balletuitvoering in Stadsgehoorzaal LEIDEN Morgenavond, vrijdag 26 november, geeft mevrouw Jacobs met 110 kinderen van haar balletschool in Leiderdorp om half acht een uit voering in de Stadsgehoorzaal Er worden negen stukken gebracht, waaronder ,,Een poppenwinkel", ..Gra duation ball", dat ook op het program ma van het Nederlands Ballet staat, een gedeelte uit de West Side Story en enkele klassieke stukjes op spitzen. Na de pauze spelen Peter Gunn en zijn groep modern jazz. Deze voorstelling van de balletschool is de tweede in Leiden: wie de vorige heeft bijgewoond zal ook deze keer niet willen missen. Het optreden van een kin derballetgroep heeft een heel eigen charme en alleen al het kijken naar de kostuums is de moeite waard. Er is morgenavond nog een beperkt aantal kaarten aan de zaal verkrijg baar voor twee en drie gulden per stuk. Prof. Glastra van Loon rector Sociale Studiën DEN HAAG De rector Tan het In stituut voor Sociale Studiën, prof. dr. E. de Vries, zal op 15 april 1966 na een ruim tienjarige ambtsperiode het recto raat neerleggen. HU is voornemens zich dan te vestigen in de Verenigde Staten. Het curatorium van het instituut heeft tot opvolger van prof. De Vries benoemd prof. mr. J. Fr. Glastra van Loon, hoog- ieraad in dé inleiding tot de rechtsweten schap aan de rüksuniverslteit te Leiden. Prot Glastra van Loon is 45 jaar. Prof. Glastra van Loon promoveerde in 1956 cum laude op een dissertatie „Norm en handeling". Sedert 1958 is hij hoogleraar te Leiden. Piraparana voor K. en O. LEIDEN Een Engelse geoloog en in amthropoloog hebben een expeditie lar de Nakuna-indianen in het Amazo negebied gemaakt Deze indianen leven nog volkomen geïsoleerd van de moderne wereld. Met de hulp van Indiaanse gid sen maakte de expeditie een lange gevaarvolle tocht door de oerwouden, aaraan zij vele geheimen ontfutselde. De cineast Niels Halbertsma maakte drie films van. De indrukwekkende kleurenfilm Piraparana is gisteren in de foyer van de Stadsgehoorzaal gedraaid voor leden van K. en O. Zij hebben interessante avond mee gehad, mede door de uitleg die de heer Halbertsma erbij gaf. f~*ROVE woorden gebruikt hij niet. Hij spreekt keurig,, maar allesbe halve vlot. Langzaam, met veel pau zes. komen zijn ideeën, plannen en motieven over de lippen. Hij is niet scherp negatief, zeker niet agressief. Hij neemt geen pose aan van de ver moorde of bedreigde onschuld. Maar positief kan men zijn beweringen ook niet noemen. Net zomin is hij zeker van zichzelf. Zijn beweringen zijn soms woordelijk zinsneden uit het Pro voblad, waar hij ook naar verwijst. „Het is allemaal te klein-burgerlijk, te onvrij, tc saai en zo", maar dat is het dan wel. Behalve van burgerlijke voor recht, fatsoen, opvoeding etc., moet hij ook niets hebben van de gro te groep „kikkers'' en „bullen", de tij delijk ontevredenen onder de jeugd, de opgeblazen dikdoeners, de lege her rieschoppers, die in de grond van de zaak alleen tegen hun eigen burger lijkheid piepen. Dat zijn geen provo's, dat is ook klootjesvolk". /~iPRECHT is hij wel, hij wil het al- thans zijn. „Misschien word ik later ook wel een burgermannetje" zegt hij. Op het ogenblik is het enige positieve: lekker provoceren. Alles, ook de kunst. ,JJie 24 blauwe kren gen? Daarmee provoceer ik de Leidse kunstkliek. Die dingen heb ik speciaal vqor deze tentoonstelling gemaakt. Ik -hilder niet uit een artistieke be hoefte. maar uit een provocatieve be hoefte". Toen hij 16 jaar was exposeerde Turk voor het eerst. Het was veelbe lovend figuratief werk, zoals onze criticus toen schreef. TURK hierover: „Ja dat kan ik wel. Maar dan ben je schilder, goed of minder goed. En ik wil geen schilder zijn. ivant dan zit je weer vast. Ik wil niks zijn Alleen buitengewone werk- "lerv. Kerk het Ned. BiJ- d, predikant zaamheden ln de Ne translator's consultant belgenootschap, geboren te Sommelsdljk Oegstgeest, werd be- ,.A Comparitive Study of the New Testament", dr. G Sevenster. De heer O M J Drlessen, geboren te Heer len en thans wonende te Amsterdam, werd bevorderd tot doctor ln de faculteit dei geneeskunde op een proefschrift getiteld ,.De Invloed van testosteronpropionaat op de verdeling van radioactief jodide schlldkllerloze rat". Promotor was prof. dr. E L Noach. De heer J L Verhoeks, geboren te Wissen- kerke (Zld.) cn thans wonende te Wagenin- gen. werd heden bevorderd tot doctor ln de faculteit der wiskunde en natuurweten schappen op een proefschrift getiteld „Pho- prof. dr. E C Het is morgen 25 jaar geleden, dat prof. mr. R P- Cleveringa in het Groot Auditorium van de Leidse universiteit voor honderden studen ten een rede hield waarin hij protes teerde tegen het ontslag van de Joodse hoogleraren. Hij nam het col lege waar van prof. mr. E. M. Meijers, die met anderen de mededeling had ontvangen dat hij van zijn functie was ontheven- „Ik zal met mijn woorden niet uw gedachten proberen te leiden naar hen. van wie dit schrijven is uitge gaan. Hun daad kwalificeert zichzelf afdoende. Op dit ogenblik moeten wij trachten, ons voor te stellen, wie het is die een macht, die op niets anders dan zichzelf kan steunen, hier na een dertigjarige werkzaamheid achteloos terzijde schuift". Toen prof. Cleveringa, wiens diepe verontwaardiging en ontroering voor ieder kenbaar waren, was uitgespro ken, hief een student het volkslied aan. Allen gaven op deze wijze uiting aan hun oprechtste gevoelens. Het schalde na tot over het Rapenburg en het werd overgenomen, in heel het land. Dc hoogleraar werd gearresteerd. Dat had hij verwacht- Hij had zich er ook op voorbereid- De deuren ran de universiteit gingen dicht. Dit college, dat in de universitaire gemeenschap als een bevrijding werd ervaren, leidde een persoonlijk en georganiseerd verzet in dat velen het leven heeft gekost. Men koos bewust en definitief voor recht en vrijheid en was bereid de consequenties moe dig onder ogen te zien. „Mijn regering zal ook thans haar plicht doen. Doet gij de uwe op de plaats waar gij zijt gesteld". Met deze woorden bemoedigde ko ningin Wilhelmina haar volk in een vlammend protest tegen de Duitse inval. De Leidse universiteit beantwoordde haar oproep op een wijze, waartoe haar historische reputatie, bolwerk van de vrijheid te zijn, haar ver plichtte. De onthulling van een portret-reliëf van deze Koningin, morgen in dat zelfde Groot Auditorium, is dan ook een zinvol gebeuren- M JUWELIER v. d. WATER Haarlemmerstraat 181 heeft het. ook in BRILJANT Zendingsarbeiders naar W.-Afrika OEGSTGEEST Gisteren vertrok ken twee Hervormde zendingsarbei ders na verlof in Nederland weer naar West-Afrika. Ds. C. B. Bot, verbonden aan de classis Apeldoorn, gaat naar Baroku in Noord-G-hana waar hij nauw samenwerkt met de vroegere zendingsarts L. van Andel, die thans in Ghana in dienst is van het Ghanese van de Baxelse zending uitging en die bovendien vóór hij binnenkort op nieuw uitgaat een binding zal krijgen aan een stuk Hervormd diaconaal werk over zee. De tweede die terugkeerde was zus ter M. Kruyt, die aLs vroedvrouw werkzaam is in een ziekenhuis in Ka meroen. Voordat zij enige jaren gele den naar Kameroen vertrok, werkte zij als zendingsarbeidster in de Mina- hassa. Herziening bepleit van beroepings&ysteem in Hervormde Kerk OEGSTGEEST Gisteren promoveer de aan de Leidse Universiteit de heer J. de Waard tot doctor in de theologie De titel van zUn dissertatie luidt: A comparative study of the old Testament Text in the Dead Sea-rolls and In the new Testament. Promotor was prof. dr. G. Sevenster. Dr. De Waard, die enige jaren predi kant was in Wommels. woont sinds de ze zomer in het zendingshuis, waar hij zioh voorbereidt op arbeid in dienst van het Nederlands Bijbelgenootschap in Kameroen. Hij zal daar als nieuw-tes- tamenticus worden toegevoegd aan de Bijbelvertalers. In februari hoopt hij met zijn gezin naar Afrika te vertrek ken. Onder de dertien stellingen die aan het proefschrift zyn toegevoegd, ls er één die de aandacht verdient ook bul ten de kring der vak-theologen: Het zou de noodzakelUke herziening van het huidige beroepingssysteem ten goede komen, wanneer de Nederlandse Her vormde Kerk wist af te rekenen met de autonomie van de plaatselUke gemeente

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 3