Nieuwe Leidse Courant
ROND F 900 MILJOEN
EXTRA IN LOONZAK
Verwerp via spaarbrief
belastingverlaging niet
Militairen
macht in
grepen
Kongo
Bestedingsexplosie tegen Kerstdagen
Stuntje van
De Gaulle?
Voor uithangen van
spandoek 50 boete
PANNEN-
NIEUWS!
Vartola
Bejaarden
tegen
plan-Veldkamp
Commentaren
Geen spanning
dekkingsplan
(K'TA)
Ontsnapte
gevangene na
uur gepakt
Trein op een luchtkusseni
Donderdag 23 november 1963, 46sle Jaargang
Hoofdredacteur. Dr. E. DIEMEft
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
„Stantvastigh gfiebleven
mijn kort in tegHenjpoett"
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk zwaar bewolkt met regen.
Morgen overdag van het westen uit en
kele opklaringen, maar ook enkele re
gen-, hagel- of sneeuwbuien. Krachtige
aan de kust harde tot stormachtige zuid
westelijke wind. later ruimend naar rich
tingen tussen west en noord. Vannacht
hogere temperaturen, morgen overdag
ongeveer dezelfde temperaturen als van
daag. (Opgemaakt om 11.15 uur).
Steerrttraaf 37 Postbus 76
Engeland vraagt: spreekt De
Gaulle wel de waarheid? Of is
het een verkiezingsstunt?
zie pagina 9.
Greetje vraagt en krijgt winst
van 10.000 platen zie pag. 7.
Ab Goubitz 20 jaar ochtend
gymnastiek pag. Ethergolven.
Amerikaanse zendelingen te
leurgesteld naar huis pag. Kern-
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG Vele werknemers in het particuliere
bedrijfsleven verwachten dat het tweede deel
de zgn. uitkering-ineens per 1 december zal worden
uitbetaald, d.w.z. deze week aan degenen die
maandsalaris hebben en de volgende week aan hen
die een weeklon ontvangen. Naar wy vernemen zul
len de meeste werkgevers deze (tweede) één procent
van het jaarinkomen, in het algemeen om admini
stratieve redenen, uitbetalen tegelijk met de gebruikelijke kerstgratificatie.
EXCLUSIEF
LN
Dit betekent dat er in de dagen
vóór Kerstmis een enorme tijdelijke
verruiming van de bestedingsmoge
lijkheden der Nederlandse werkne
mers zal ontstaan, temeer omdat in
de meeste gevallen ook de kinderbij
slag over het laatste kwartaal van
dit jaar dan zal worden uitbetaald.
Naast de gewone maandelijkse of
wekelijkse loonbetaling staat het be
drijfsleven namelijk voor de opgave
een extra bedróg van rond f 900 mil
joen in de loonzakjes te stoppen, te
weten:
f 290 miljoen voor de uitkering-in
eens. nl. 1 procent van het totale
looninkomen van de werknemers in
het particuliere bedrijfsleven, dat
door het Centraal Planbureau vooi
dit jaar wordt geschat op f 29 mil-
Nog eens tenminste f 290 miljoen
aan kerstgratificaties, waarvan het
totaal gemiddeld eveneens op 1 pro
cent van het looninkomen kan wor
den geschat. Er zijn bedrijven er
bedrijfstakken, waar 1 a 2 (of soms
nog meer) procent aan kerstgratifi
caties wordt gegeven, maar er zijn
ook nog steeds werknemers, die
niets ontvangen of een kerstge
schenk van het bedrijf „in natura"
krijgen.
Republikeinen voor rechter'
AMSTERDAM Wegens het ver
storen van de openbare orde tijdens
het bezoek van prinses Beatrix en
haar verloofde op zaterdag 3 juli aan
Amsterdam, heeft de kantonrechter
de 34-jarige stenograaf A. de J. en
feijn buurman, de 45-jarige boekhou
der A. S. veroordeeld tot een boete
van f 50 en zes dagen voorwaarde
lijk met een proeftijd van twee jaar.
j De mannen hadden tijdens de rondvaart
jran het paar uit een raam aan de Heren-
bracht een spandoek gehangen met het
bpschrift „Republiek". Een etage hoger
padden twee studenten, de 19-jarige R. L.
in de 20-jarige M. M. meermalen „Leve de
(epubliek geroepen": zij werden conform
Se eis tot dezelfde straf veroordeeld,
kllen gaan in beroep.
Zoals bekend had de stenograaf vorige
taaand verzocht de heer Claus von Ams
berg als getuige a decharge te dagvaar-
ien, een verzoek, dat niet werd ingewil
ligd.
De vier verdachten hebben de feiten
begegeven maar ontkenden een straf-
iaar feit tè hebben gepleegd. Zij zouden
Ie openbare orde niet hebben verstoord,
folgens twee getuigende agenten w
lit het publiek echter wel reacties ge-
tomen. Onder meer was geroepen
artola d^iieuwe aluminium
kookset wSÊ q
1 extra versterkte bovenrand, die
prachtig glanst
2 verder mat gesatineerd
3 moderne stevige knoppen en
grepen
4 rood geëloxeerde deksels
5 4 mm dikke bodem voor het
h-e-e-t-s-t-e vuur (ook aardgas!)
GRATIS Kleurfolder bij:
V N Postbus 28 - Hoogeveen
„Schooier, kom eens naar beneden"
„Lang leve Oranje boven".
De officier van justitie, mr. J. W. Schef-
fers, meende dat het bij verdachten niet
ging om een diep gewortelde overtuiging.
Hij dacht eerder, dat het plan was ge
boren nadat de burgemeester had ver
boden die dag dc vlag halfstok te hijsen.
Raadsman, mr. G. J. P. Cammelbeeck,
vond niet dat de orde was verstoord.
„De verdachten stellen zich op het
standpunt: wij zijn republikeinen en wij
moeten voor die mening kunnen uit
komen. Als hier wordt veroordeeld, zijn
wij bezig de vrijheid van meningsuiting
te vermoorden", aldus de raadsman.
„Laat ons zelf over
onze AOW beschikken
AMSTERDAM Een kleine 2000
bejaarden hebben gistermiddag in
een demonstratieve vergadering hier
geprotesteerd tegen het plan van
minister Veldkamp om een deel van
de aow-uitkeringen achter te houden
en dit later als vakantiegeld uit te
keren. In een resolutie, die aan re
gering en parlement wordt aange
boden, noemen zij deze handelwijze
discriminerend.
„De bejaarden moeten zelf beoordelen
hoe zij over het hun toekomende geld
zullen beschikken". Vakantiegeld vin
den zij wel noodzakelijk, maar de toe
slag moet dan extra naast de aow-uitke-
ring worden verstrekt.
In de resolutie wordt voorts gezegd,
dat het sociaal minimum moet worden
opgetrokken tot een zodanige hoogte, dat
geen uitkeringen volgens de algemene
bijstandswet meer nodig is.
De bijeenkomst was belegd door de
Amsterdamse afdelingen van de algeme
ne bond van bejaarden, de katholieke
bond van bejaarden en dc protestants-
christelijke ouderenbond.
Als niet aan de belangen van de be
jaarden wordt tegemoet gekomen, zal
een grote demonstratieve bijeenkomst in
Den Haag worden gehouden, zo werd
aangekondigd.
f 320 miljoen aan kinderbijslag.
Het is ons gebleken dat veel werkne
mers in de veronderstelling verkeren dat
het tweede deel van de uitkering-ineens
per 1 december betaald zou „moeten"
worden. Dit is echter niet het geval. De
minister van sociale zaken en volksge
zondheid, dr. G. M. J. Veldkamp, heeft
bepaald dat de eerste helft van de extra
uitkering (totaal 2 procent) in juli uitge
keerd mocht worden en dat de tweede
1 procent „niet vóór 1 december" zou
mogen worden verstrekt. De werkgevers
hebben dus het volste recht het restant
van de uitkering-ineens tegelijk met de
kerstgratificatie uit te betalen.
Overigens zijn zij niet verplicht
tot het uitbetalen van de extra loonuit-
kering. De minister heeft, nadat de Stich
ting van de Arbeid geen eenstemmigheid
kon bereiken, .een algemene vergun
ning gegeven. Uit cijfers van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek blijkt
evenwel dat tussen werkgevers- en
werknemersorganisaties in vrijwel alle
bedrijfstakken uitkering van de volle
dige 2 procent is overeengekomen.
Het is echter niet geheel onwaar
schijnlijk dat voor een deel der werk
nemers als gevolg van de uitkering
ineens de omvang van de kerstgrati
ficatie in gevaar komt. In slechts en
kele bedrijfstakken is deze tegemoet
koming voor de dure decembermaand
per c.a.o. geregeld, zodat in de meeste
ondernemingen de verlening van een
kerstgratificatie geschiedt op basis
van vrijwilligheid.
De grootte er van varieert nog wel
eens in verband met de bedrijfsresulta
ten. Bij informatie in werkgeverkrin
gen is ons gebleken dat in ondernemin
gen. die jaarlijks een vast percentage
verstrekken, de kerstgratificatie van de
uitkering-ineens in het algemeen waar
schijnlijk geen invloed zal ondervinden.
Anders is het wellicht in bedrijven, die
een variabele gratificatie kennen. Deze
ondernemingen zouden er wel eens toe
kunnen overgaan de uitkering-ineens
geheel of gedeeltelijk te financieren uit
een deel van de kerstgratificatie, zo
werd ons gezegd Een algemene ver
wachting is evenwel niet uit te sureken.
.Veel zal afhangen van de financiële
situatie, waarin elk bedrijf afzonderlijk
verkeert.
Zoals bekend heeft het overheidsper
soneel de uitkering-ineens van 2 procent
omstreeks 1 oktober in eenmaal ontvan-
TOEZICHT
De heer Claus von Amsberg heeft gisteren een werkbezoek gebracht
aan Friesland, waarbij hij onder meer het fokbedrijf van de heer S. N.
Kingma te Boxum heeft bezichtigd. Tijdens dit bezoek werd in de stal
bovenstaande foto gemaakt.
Vondeling: Geen gemakkelijke populariteit
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Minister Vondeling
heeft zich vanmorgen in de Tweede
Kamer afwijzend opgesteld tegen
over pogingen om nog wat van het
zgn. dekkingsplan af te knabbelen, zo
dat er minder geld beschikbaar komt
om extra-uitgaven te dekken. Uitstel
van de beslissing over de herinvoe
ring van de omzetbelasting op textiel
en schoeisel per 1 januari 1967 vindt
hij om budgettaire redenen onaan
vaardbaar. IHj wil ook geen afstand
doen van de tweede punt op de ven
nootschapsbelasting, waartegen o.m.
de AR-fracfie 'grote bezwaren heeft.
De minister noemde het een mis
verstand te menen, dat men over de
omzetbelasting op textiel en schoei
sel ook volgend jaar nog wel kan be
slissen In de Miljoenennota is heel
duidelijk gevraagd om een dekking
op jaarbasis. Als we daar niet van uit
gaan, krygen we ook voor 1966 niet
het gewenste resultaat. Als de Kamer
nu niet over textiel en schoeisel zou
beslissen, is dat onaanvaardbaar uit
een oogpunt van dekkingsbeleid. Ook
de tweede punt op de vennootschaps
belasting kan in verband' met de dek
king voor 1966 niet worden gemist. De
minister ontkende, dat uitstel van di
vennootschapsbelastingvertioging zoi
opwegen tegen een minder grote ver
rekening met de inkomstenbelasting.
Dr. Vondeling beantwoordde vandaag
de Kamerleden d'ie gisteren over
dekkingsplan hadden gesproken. Ingaan
de op de vraag waarom de regering al
die indirecte belastingverhogingen heeft
Moboetoe zette Khsavoeboe af
LEOPOLDSTAD Het Kongolese
leger heeft vannacht geruisloos de
macht in handen genomen. Generaal
Moboetoe heeft president Kasavoe-
boe afgezet en diens bevoegdheden
overgenomen. Hij belastte kolonel
Moelamba met de vorming van een
(voorlopig) kabinet van nationale
eenheid. Ex-premier Kimba werd
ontheven van zijn functie van kabi
netsformateur.
De staatsgreep werd vanochtend via
de radio bekendgemaakt. Zij verliep
kalm. De 53-jarige Kasavoeboe bracht
de naoht in het presidentiële paleis door.
Vanochtend zou hij vertrekken.
t was de tweede staatsgreep die
door de 37-jarige Maboetoe werd ge
pleegd. In 1960 zete hij Kassavoeboe ook
af. Negen maanden lang leidde hij een
college van commissarissen, voordat hij
de macht aan het parlement teruggaf.
Nu is het conflict tussen Kasavoeboe t
ex-premier Tsjombe oorzaak van M
boetoe's optreden.
Weigering
Kasavoeboe zette Tsjombe op 13 ok
tober als premier af. Een maand latei-
weigerde liet parlement evenwel het
nieuwe kabinet onder Evariste Kimba
te aanvaarden. Sindsdien wil Kasavoe
boe zich niet schikken naar de wil van
de meerderheid van het parlement. Over
de in december te houden presidents
verkiezingen wordt in de proclamatie
niets gezegd. Wel worden allé grondwet
telijke rechten van het parlement ge
garandeerd. Het leger zal zich buiten
de politiek houden. De meeste politieke
gevangenen worden vrijgelaten. De
schorsing van de meeste dagbladen
wordt opgeheven.
Kolonel Moelamba is stafchef en
commandant van het noordoostelijke
gebied, waar de opstandelingen zeer
De reddingvlet ^Prinses Mar
griet" van Ter Heyde haalde
gistermiddag over een ruwe
zee dp achtergebleven 21 be
manningsleden en de kapitein
van de Ping An. De redders
leverden een unieke prestatie
door hen in één keer aan wal
te brengen. Ze brachten
zelfs geheel droogvoets over,
dor zij bij het strand op de
schouders te nemen.
actief zijn. Hij geniet groot gezag. In
het kritieke stadium van de opstand
van vorgig jaar verdedigde hij de
oostelijke stad Boekavoe. Hij vervangt
nu Kimba. van wie bekend was, dat
hij streefde naar een akkoord met de
opstandelingenleiders en de Afrikaan
se landen, die 'de opstand hebben ge
steund.
Ex-premier Tsjombe zei zeer gelukkig
te zijn met de gang van zaken.
V ergit'tigin gsgerucht
DJAKARTA Een officieel leger
bulletin meldt dat een gevangen com
munist Jaohman geheten verklaard
heeft, opdraoht te hebben gehad de drie
miljoen inwoners van Djakarta te ver
giftigen door de waterzuiveringsinstal
latie van Pedjompongan in Djakarta te
verontreinigen. Niet gemeld wordt, welk
vergif hij had moeten gebruiken en of
hy de installatie binnengedrongen waa.
voorgesteld, wees hij nogmaals op de
noodzaak om meer goedkope huizen te
bouwen, beter onderwijs te creëren,
meer wegen aan te leggen, meer te doen
tegen honger, ziekte en analfabetisme
in arme landen enz. „De bedragen die
we daarvoor vragen, zijn groot, maar het
beleid dat we ermee willen voeren,
durf ik niet te typeren als groots. Het
tempo wordit wat verhoogd en de koers
wat meer op de toekomst gericht dan bij
het vorige kabinet hert geval was, maar
er worden geen fundamenten voor een
nieuwe maatschappij gelegd. Daarvoor is
meer tijd nodig dan anderhalf jaar".
De bewindsman was er zich van be
wust, dat het ook in de politiek zaliger
is uit te geven dan te ontvangen. Het
was niet het streven naar een gemakke
lijke populariteit, dat hem dn april had
doen besluiten, onder druk van zijn col
lega-fractieleiders, de portefeuille van
financiën voor z'n rekening te nemen.
Maar er moest een program gefinancierd
worden. „Voor die uitdaging stond ik en
voor die uitdaging staat nu de Kamer".
(Voor vervolg zie pag. 11)
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De grote spanningen
tussen kabinet en regeringspartijen
zijn geweken. KVP en ARP hebben
zich, zo bleek gisteren tijdens het de
bat in de Tweede Kamer, neergelegd
bij het feit, dat de regering niet meer
dan 70 miljoen wil bezuinigen op de
uitgaven in 1966.
Het zogenaamde dekkingsplan zou van
daag zeker door de Tweede Kamer wor
den goedgekeurd. De neuzen zijn geteld
en het Kabinet kan vanavond met een
gerust hart naar huis gaan. De AR-frac-
tie wil nog proberen de tweede cent op
de benzineprijs te schrappen en de ver
hoging van de vennootschapsbelasting te
verlichten door invoering van een ge
ringe omzetbelasting op textiel en schoe
nen. Meer over het Kamerdebat publice
ren we elders in deze krant.
Morgen praat de Stichting van de
Arbeid weer met minister Veldkamp
over het mogelijk vrijere loonsys
teem voor 1966. Het zal er dan om
gaan, of de Stichting alsnog in eigen
kring een compromis weet te berei
ken. De minister heeft al gezegd, dat
hij zowel met het werkgevers- als
met het werknemersstandpunt ak
koord kan gaan. Dus ook met een
compromis.
Alle partijen willen het loonbeleid
vrijer, maar volledige vrijheid wenst
men terecht niet. Het economisch
belang van het land laat het niet toe.
Uiteraard zien de vakcentralen in de
economische krachten die de markt
beheersen een mogelijkheid tot be
tere arbeidsvoorwaarden. Lang heb
ben zij in het algemeen belang haar
invloed aangewend tot matiging.
Van hun kant zijn individuele werk
gevers Hij overspanning tot meer
concessies bereid dan werkgevers
verbonden economisch toelaatbaar
achten. Werkgevers zijn op dit punt
soms moeilijk tot de orde te roepen.
Gezien deze omstandigheden zal, ter
beteugeling van het inflatieproces,
ook volgend jaar op de loonontwik
keling gelet moeten worden.
WIE VAN DE DRIE?
Wie zullen volgend jaar bij vrijer
loon op de loonontwikkeling moeten
toezien De Stichting van de Ar
beid, rijksbemiddelaars of de minis
ter van sociale zaken
De minister behoudt terecht zijn be
voegdheid tot ingrijpen ingeval van
duidelijke strijd met het algemeen
belang. Hij zal het echter moeilijk
alleen kunnen doen. Te gedetail
leerde bemoeienis zou hem boven
dien niet erg populair maken.
Dc Stichting daarentegen hoopt
juist nu bevrijd te worden van het
ondankbare en dikwijls onmogelijke
controlewerk. Hoe namelijk te den
ken over een vakbond die een c.a.o.
indient en een vakcentrale die deze
moet afkenren
Daarom zal rijksbemiddelaars in
stantie tussen regering en bedrijfs
leven wel weer een belangrijke
rol worden toebedeeld. Hun toezicht
zou bij grotere vrijheid voor het be
drijfsleven zowel globaal als efficiënt
kunnen zijn.
,'Als dit programma op de televiste
is. geeft mijn moeder ons altijd
koekjes
LEEUWARDEN Maar een uur
is de gisteravond uit de Leeuwarder
strafgevangenis ontsnapte C. J. B.
op vrije voeten geweest. Na om zes
uur over de vijf meter hoge muur
aan de kant van de Keizersgracht te
zijn geklauterd, werd hij om zeven
uur op de kop van de Afsluitdijk
aangehouden door de Rijkspolitie.
Wordt deze trein het antivoord op het overbelaste verkeer in en om
dc grote steden? In Frankrijk beantwoordt men die vraag bevestigend.
In de omgeving van Parijs worden proeven genomen met de ,.aerotrcin'',
die veel weg heeft van de zgn. monorail.
Het principe van voortbeweging is echter enigszins anders: de trein
glijdt op een luchtkussen over betonnen rails, bereikt een behoorlijke
snelheid en kan hoog verheven boven het drukke stadsverkeer zijn
eigen baan gaan.
Wordt deze krant ook die van uw buurman in de nabije toekomst?
U kunt die belangrijke vraag eveneens bevestigend beantwoorden, via
de bolbon van de tweede pagina-