nleahi
TRICOT
Flauw van de lach bij
Kronanza - opnamen
Zwart en wit op eerste
KRO-f ecstzater d :ig
Trea Dobbs
en verloofde
gewond
Brick Bradford
lit de Haagse hof geplukt.
Senmoet
IHfflB
11
MAANDAG 22 NOVEMBER 1963
Commentaar
Dienstplicht
De tweede documentaire over de
j dienstplicht, die Kees van Langeraad.
Dick van Ruler en Jaap Molenaar
i maakten voor de NCRV-televisie.
vertoonde wel een heel ander karak-
ter dan de eerste. Nu geen gemoede-
j lijkheid en oud-vaderlandse roman
tiek meer. maar het aansnijden van
rusare problemen in tal van gesprek-
ken. De tijd tussen de beide wereld
oorlogen was aan de beurt en dus
ging het over de opkomstvan het
nationaal-socialisme, de onvoldoende
Nederlandse voorbereiding op een
door Duitsland te ontketenen oorlog
waarvan men uit geschriften toch wel
had vernomen èn de invloed van het
I anti-militarisme daarop.
Na de recente oorlogsherdenkingen
j tn het voorjaar was het totaal niet
zo verrassend: het peil van de vrij
diepgaande gesprekken vormde de
1 belangrijkheid. Men hoorde via de
film voormalige politici, maar alles
culmineerde tenslotte in wat nu de
heren Tilanus, Meyer Sluiser, ds.
Buskes en generaal-majoor Nierstrasz
in uitgebreide beschouwingen te berde
brachten. Het gebrek aan weerbaar
heid van Nederland, dat met gebrek
kig materidaal de ongelijke strijd
tegen de Duitsers aanbond weet de
generaal niet aan het ijverende anti-
militarisme, doch aan „de stemming
van het hele volk", dat zich zijn neu
traliteit in de jaren '14-18 nog her
innerde en innerlijk niet was inge
steld op een werkelijke oorlog.
Opnieuw werden wij geconfron
teerd met beklemmende beelden uit
de meidagen 1940. Een sterk stuk
werk, deze documentaire, die mede
de politieke verwarring in de jaren
'35-'40 duidelijk liet uitkomen.
De NTS vertoonde op Nederland 2
een Amerikaanse documentaire over
president De Gaulle, waarin deze
werd geschetst als een unieke figuur
in Frankrijk en wiens autonomie
moet worden gezien als één reactie
op het herhaaldelijke falen van zijn
Blijft de vraagof zijn politiek zal
nawerken in Frankrijk, wanneer hij
zelf eenmaal van het toneel is ver
dwenen.
Met een lang en lief eindigend
haal kwam de NCRV terug met de
romantische serie Memorandum van
een dokter", het soort televisiekost
waarvan vele duizenden smullen en
dat daarom een plaats op de beeld-
buis verdient.
het overhemd met de vele troeven
r makkelijk nooit kreuken ventilerend lang meegaan alom
4 zo droog nooit strijken snel gewassen gecontroleerd verkrijgbaar
Ieder die ermee te maken had:
(Van onze radio- en tv-redactie)
HET is gek, maar de mensen
voelen het niet als reclame,
ze hebben het geaccepteerd als een
joort programma-onderdeel, dat
Kronanza", is de mening van Ca-
rel Enklaar, die „de vader van de
gedachte" was.
„Natuurlijk hebben we die serie
gemaakt als ondersteuning van
onze ledenwerfactie ter gelegen
heid van ons jubileum, maar we
hebben heus nooit gedacht dat kij
kers zouden zeggen: „Hé, als Hoss
dit of dat beweert, zullen wij ook
maar gauw lid van de KRO wor
den."
Hoe het zij, het dwaze geval „Kro
nanza" is geweldig ingeslagen. Door
de knapheid, waarmee de spots zijn
gemaakt. Afgezien van het reclame
element men kan daarover denken
zoals men wil is het op zichzelf een
kostelijke vondst, al slaat de uitwer
king ervan die nog met stukken.
„Mij komt geen spoor van
toe", erkent Carel Enklaar, „ik
heb het ideetje geleverd, meer niet.
Ik was er nog niet eens op bedacht,
wat een 'verschrikkelijk stuk werk er
aan vast zat."
Eerst moest er toestemming wor
den gevraagd aan het Amerikaanse
network NBC, dat de beroemde serie
Bonanza maakt.
„Nou, ze vonden het best. Toen ik
alles had uitgelegd zeiden ze dat ze
het „een hele eer vonden dat hun pro
gramma hiervoor werd gebruikt; he
laas kunnen ze er de echte grap niet
aan beleven, omdat ze geen Neder
lands kennen."
OP ZOEK
„En toen kwam er een reusachtig
moeilijk ding. Je moet weten, dat Bo
nanza over de hele wereld wordt ver
toond op de tv. Wij hebben zo'n af
levering maar een paar weken in huis.
Een of twee tegelijk, meer niet. We
moesten dus proberen een stel afle
veringen op te sporen en dat viel
vreselijk tegen: we moesten ze over
de hele wereld opvragen. We hadden
het plan, er 16 te maken, maar we
zijn tot nu toe niet verder gekomen
dan 8, we kunnen die films niet bin
nen krijgen. Eerst liep het aardig,
toen was het ineens op, want alle
contracten zijn op vlugge doorzending
naar tv-diensten in andere landen af
gesloten. Heel erg moeilijk, om daar
je vinger tussen te krijgen, want de
vertoningen op het scherm zijn ge
pland en dus moet er doorstroming
zijn. En wij hebben zo'n aflevering
zeker twee weken nodig."
„Ze moeten eerst ettelijke malen
doorgedraaid worden om te kijken of
er iets in zit, waarvan je een
kunt maken. Eli Asser zit daar
want die schrijft de Nederlandse
teksten. En dan Wim Schipper, de pro
ducer. Nou, vinden ze eindelijk wat,
dan moeten er acteurs worden ge
zocht (en die moeten dan juist vrij
zijn!) en dan wordt er uit de film een
montage gemaakt. Ja, het lijkt wel
alsof het een gewoon fragment is,
maar dat is niet zo, hoor, de spots
zijn in stukjes en beetjes aan elkaar
gelijmd."
Waarom niet
een gasaansteker
EOH
met een
wereldnaam?
SILVER. MA TCH
FIRST CLAS8^*~
f§' II
(Van onze radio- en t.v.-redactie)
Niet zonder kritiek kunnen we staan
tegenover de eerste feestzaterdag van
de 40-jarige KRO. In de radio-uitzen
ding Djinn maakte „de jubilaris" nl.
een zeer slechte beurt. Kunnen we el
ders op deze pagina met tolerantie
schrijven over de Kronanza-reclame.
heel anders moeten we reageren op het
feit dat de KRO in Djinn zijn luiste
raars drie uren lang vergastte op een
daadwerkelijke ledenwerf-actie, die
dan wel een dikke 300 nieuwe leden
opleverde, maar tevens liefhebbers van
lichte muziek drie en een half uur
lang bij deze super-reclame betrok.
Gelukkig kon men vluchten naar
amusement op Hilversum II of III,
maar niettemin gaat het niet aan dat
zo'n stuk reclame voor eigen parochie
een ganse radio-ochtend in beslag
neemt. Naar onze mening is de KRO
hiermee te ver gegaan. Bovendien was
het opgeschroefde enthousiasme van
omroepers en verdere Djinn-presenta-
toren niet om aan te horen.
Veel beter bracht de avond-teleinsie
het er af: een verschil van zwart en
wit. Een van de befaamde Duitse ope- j
rettes uit de Bavaria-serie deed het
uitstekend op ons scherm. Schadend j
voor de gpede oude romantiek is wel
het feit dat Bavaria hypermoderne in- j
lossen maakt: dit schiet zover naast de
sfeer, iat het er duimendik bovenopj
lipt. Men moet ze maar nemen als een
pauze in de aardige vertoning.
De eerste aflevering van „Alleen op i
de wereld" hebt u nu zelf kunnen
zien, wij hebben er het onze al eerder
van gezegd. Er zal in de huiskamers
wel een woordje zijn nagepraat.
De derde aflevering van „V/erken
van barmhartigheid" was bepaald niet
de beste. Het filmpje gaf onvoldoende
de bedoeling weer en de „epiloog" van
mr. dr. Benno Stokvis appelleerde
voornamelijk aan een propagandistisch
politiek betoog uit de radiotijd van 20
jaar geleden.
Opnieuw maakte het anoniem ge
bruiken van enkele bijbelteksten wei
nig goed. Hiermede doen wij niets af
aan de kwaliteit van het betoog op
zichzelf: wij beoordelen het slechts als
al dan niet passend in de reeks „oecu
menische dagsluitingen" anno 1965.
Gladde intocht
Sint Nicolaas maakte via Eurovisie
uitzending zijn entree in het spiegel
gladde Nederland op de redelijk be
gaanbare kade van Vlissingen. Het was
een matige drukte aan de haven: het
barre weer zal daar niet vreemd aan
zijn. Helaas was het stukje folklore,
dat. onze zuider- en oosterburen mee-
bekeken op geen stukken na zo aan
trekkelijk als dat van verleden jaar in
Hoorn.
Sinterklaas (noch zijn regisseur)
scheen er enig idee van te hebben, dat
het staan voor een camera betekent,
dat er honderdduizenden hinderen
thuis zitten te kijken: voor hen was er
weer geen enkele groet. Er werd een
tikkeltje gesold met een paar kleintjes,
maar Sinterklaas kreeg geen kans zijn
intocht te houden zoals het sinds eeu
wen behoort: als de grote en gulle
kindervriend. Waarom in zijn gezel
schap een aantal „Spaanse schonen"
moesten meereizen zal niemand heb
ben gesnapt: ze hóren eenvoudig niet
bij het begrip Sinterklaas.
De hele vertoning, met de nadruk op
(overigens heel aardige) klompendans,
boerensjezen en Zeeuwse kleding, was
ronduit teveel gebaseerd op de uitzen
ding naar het buitenland inplaats van
op het echte kinderfeest. De Sint moest
echter wel op verzoek van weimenen
de instanties nog eens breed een einde
maken aan de psychose van „kinderen
in de zak stoppen" en aangezien dat
zijn stiel niet is, deed hij het ook niet
al te best. Mogen we het volgend jaar
weer eens een betere aankomst op het
scherm zien? Hoorn was er zo'n goed
voorbeeld
J2 m.: VARA: 18.00 Nieuws;
Van harte: liefdadigheidsoproep; 19.30
Onder de afwas, licht programma: 19.50 Par
lementair overzicht; 20.00 Nieuws: 20.05 Ste
reo: Vocaal- en instrumentaal ensemble en
solisten; 20.30 Verhaal halen, literair wed
strijdprogramma; 21.00 Liedjes: 21.25 Etherfo-
Stereo: Instrumentaal ensemble:
jziek: 22.30 Nieuws; 22.40 Actuali.
:n; 22.50 Vergelijkenderwijs: muzikaal
NCRV: 19.00 Nieuws
20.00 Klassieke liede
Neurenberg, do
Omroeporke
0 Boekbespreking; 22.50 Lichte grammo-
nmuziek; 23.20 Hobo. clavecimbel en pia-
(opn.i: moderne muziek; 23.55-24.00
PLEZIER
„Nou, en dan tenslotte het inspre
ken van de Nederlandse tekst, die Eli
Asser intussen nog heeft verzonnen.
Dat op zichzelf is ook een reuze kar
wei, hoor. Daarvoor wordt het uit
gezochte stukje uit en ten na afge
draaid, telkens maar weer, om bij die
lipbewegingen Nederlandse kolder te
krijgen. Tenslotte dus de acteurs, nou
ik kan je zeggen, dat die er geweldig
veel plezier aan hebben beleefd. Het
kostte hun natuurlijk uren, om het
goed ingesproken te krijgen, maar
■fee lagen dikwijls flauw van de lach.
Elke keer zeiden ze: wanneer de vol
gende? Het was gewoon een dagje-uit
met top-pret."
Ja, de spots zijn hier in Cine-
centrum gemaakt. En de rollen? O.
er heeft een hele rij acteurs en actri
ces ook, meegedaan. Ko van Dijk is
Pao Ben Cartwright, dat heeft ieder
een natuurlijk wel gehoord. Nou, hij
heeft er nummertjes bij weggegeven,
hoor! En Wim van den Heuvel doet
Hoss, die natuurlijk altijd een rol
moet hebben, dat willen de kijkers.
Hij is de meest populaire figuur var
Bonanza. En wie hebben we meer ge
had? Silvain Poons, Enny Molsde
Leeuw, Hetty Blok, Ton Lutz..,
weet het al niet meer, iedereen zo'n
beetje."
„Of we er nog mee doorgaan? Nou,
we hadden gedacht er na de 27ste mee
op te houden, maar mogelijk gaan
we nog door, we hopen nog op nieuwe
afleveringen, we zijn nu gedwongen
met herhalingen bezig."
„Reacties van het publiek? Vele,
natuurlijk. Hele merkwaardige ook
mensen die vragen waarom we zo'n
klein stukje Bonanza uitzenden, in
plaats van een hele aflevering, daar
protesteren ze tegen! Die hebben
de clou niets begrepen. Anderen
gen, waarom Kronanza niet in de
gidsen wordt aangekondigd en ei
ook boze brieven, waarin staat: „Als
jullie grappen wilt maken, blijf dan
van „onze jongens" af!" Ja, dat is
AEG LAVAMAT BELL
f 1295,-
VANAVOND TE ZIEN
Nederland 1 NTS
8.30 uur spreekt minister Vrolijk over Openbaar Kunstbezit.
8.35 uur Fernandel in de Franse tragi-komische speelfilm „De koe
en de gevangene".
Nederland 2 KRO
8.01 uur „Waauw". gedanste hitparade.
8.25 uur Galerij, kunstrubriek.
9.15 uur Duits televisiespel van Tsjechow „De wraak", één van
Tsjechows geliefde thema's behandelend: de slimme echt
genoot die zich ontdoet van een medeminnaar
VANAVOND TE HOREN
Hilversum I VARA
6.15 uur programma „Van Harte": feest voor buitenlandse werk
nemers gevraagd.
8.05 uur optreden van de Jonge Flierefluiters.
8.30 uur leidt Mies Bouwman het spel „Verhaal halen".
9.25 uur het Etherforum beantwoordt vragen.
10.00 uur concerteert het ensemble Benedetton Marcello en
11.20 uur begint het jazzmagazine.
Hilversum II NCRV
8.15 uur documentaire over het Neurenbergse proces in 1945.
9.00 uur studio-uitvoering van de 4e symfonie voor koor, soli en
orkest van Van Dijk. aansluitend Hongaarse composities op
de plaat.
10.50 uur ontspanningsmuziek.
maatschappelijk
de 10e jaargang
in Openbaar Kunstbezit: 19.35 Verzoekpro-
ak door Zijne Excellentii
cultuur, recreatie er
M. Vrolijk, i.v.ir
19.05 CVK/
•eertien-
NTS~~ 19*35 ~FUpper, TV-film; 20.00 Journaal
kort; 19.01 Klaas Vaak;
IKOR/RKK: Kenmeric:
daagse informatierubriek
.zicht; 20.20 Uitzendin
Communistische Partij
Toespraak i fig
in Nederland; 20.30
Zijne Excellentie de minister
;ultuur. recreatie en maatschappelijk
werk. mr. M. Vrolijk i.v.m. de 10e jaargang
Openba.
iderland II. NTS: 20.00 Nieuws in he
KRO: 20.01 Waauw: KRO's eigen gedan
hitparade; 20.25 Galerij, een programmi
22.15-22.20 Journaal.
België: Nederlands progr.
19.00 Zandmannetje; 19.i
Engels; 19.
Teletaalles:
itstones; 19.45 Zoeklicht;
Venus bespied, spel v.
Christopher Fry. (Overn. NTS); 22.15 De
het Christendom;
Bij autoongehik
o
BREDA De 18-jarige Eindhoven-
se Trea van der Schoot, als tienerzan
geres bekend onder de naam Trea
Dobbs, is samen met haar verloofde en
begeleider, de 22-jarige Harry van
Hooff uit Eindhoven, zondagmorgen
om kwart voor vier op de Bredase
weg in Zundert, bij een auto-ongeluk
gewond geraakt. Beiden zijn opgeno
men in het Sint Ignatiusziekenhuis in
Breda. Trea Dobbs kreeg een hersen
schudding, haar verloofde brak een
enkel.
De heer Van Hooff werd verrast
door de gladheid en slipte tegen twee
Draadomroep vanavond
VAN 18—20 UUR
I. Ludwig Van Beethoven. 1. Symphonie
nr. 1 in C gr.t. op. 21. Adagio molto. Allegro
con brio. Andante cantabile con moto. Menu-
etto. Allegro molto e vivace. Adagio. Allegro
molto e vivace. Philharmonisch Orkest van
Berlijn o.l.v. Herbert von Karajan. 2. Con
cert voor piano en orkest nr. 3 in c kl.t. op.
37. Allegro con brio. Largo. Rondo. Allogro.
Clara Haskil. piano; Lamoureux Orkest o.l.v.
Igor Markevitch. II. Gustav Mahler. Sympho
nic nr. 1 in D g.r.t. („Titaan"). Langsam.
Schleppend. Kraftig bewegt. FeierllCh und
gemessen. Stiirmisch bewegt. Columbia
Symphonie orkest o.l.v. Bruno Walter.
Televisie morgen
Nederland I: NOT/NTS: 10.46-12.00 School-
televl
lot
bomen. De auto werd geheel vernield.
Het paar was na een optreden in Sa*
van Gent via België op weg naar
huis.
fóonmuziek. VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO:|
8 00 Nieuws 8J0 Lichte grammofoonmuziek
(Om 8.25—8.30 De groenteman). 8.45 MOTgen-i
wijding. 8,55 Boekbespreking. 9.00 Voor d«
(9.35—9.40 Waterstanden). 10.00 Voor
...euters. 10.10 Arbeidsvitaminen (gr.)
(>11.0011.02 Nieuws). 12.00 Dansorkest en
zangsolisten. 12.27 Mededelingen tJb.v. land
en tuinbouw. 12.30 Overheidsvoorlichting:
Voor de landbouw. 12.40 Licht instrumentaal
ensemble en zangsolist, 13.00 Nieuws. 13.""
luziek; n. Vocaal
liederen:
muziek. 14.40
vrodite: programma voor
i pdano: kk
15.40 Zangsolistè
16.00 Nieuws. 16.02 Musette-orkest (gr). 16.15
Voor de jeugd. 17.15 New York calling. 17.20
Lichte grammofoonmuziek voor de tieners.
Hilversum II, 298 m. KRO: 7.00 Nws. 7J0
Meditatie. 7.16 Lichte grammofoonmuziek.
(7.307152 Nieuws: 7.45 Wegeninformatie).
7.55 Overweging. 8.00 Nieut gg
Overzicht van Jubileump
Lichte grammofoonmuziek.
Nieuws). 8.40 Voor de huisvrouw. 9.40 School
radio. 10.00 Aubade: gavar. muziekprogr.
10.50 Lichtbaken, lezing,
11.30 Lichte gram.
èïingen t-b.v. land- en "tuinbouw.
12.30 Nieuws. >12.40 Aktualiteiten of grammo
foonmuziek. 12.50 Lichte grammofoonmuziek
en praatje. 13.35 Voor de plattelandsvrou
wen 13.45 Muziek kent geen grenzen: licht
muziekprogramma. 14.45 Zie. ik maak alles
nieuw: Godsdienstig programma. 15.00 Bij
Cascade te gast licht muziekprogramma.
16.00 Voor de zieken. 17.00 Voor de jeugd.
17.40 Voor de padvinders. 17.50 Overheids
voorlichting: Nieuws uit de Nederlandse
Antillen, 18.00 Orkest, koor en solisten
14-daags radiomagaz
Hl (F.M.-kanalcn). N"
NCRV: 9.00 Nieuws. 9.02 Instrumen
allerlei (gr). 10.00 Nieuws. 10.02 Licht
Nieuws* eventueel aktualiteiten. 13.02 Beken
de orgelmelodieën (gr). 13.30 Klanken van
eigen bodem (gr). 14.00 Nieuws. 14.02 Lichte
'okale muziekjes (gr). 15.""—
Lichte grammofoonmuziek.
i.00 Nieuws.
NRU/VARA
17.00 Nieuws. 17.02 Vakantie-herinneringen
16.02 PI:
mm NL_
Tirol (gr). 17.3018.00 Lichte grammo-
het publiek dat in de Bonanza-acteurs
echte mensen ziet, die blijven er altijd.
Er komen ook wel vragen als: „kan
dat niet een beetje langer?" Nou, dat
zou helemaal geen doen zijn. Ik moet
nog vertellen, dat na het lipsynchroon
inspreken van de tekst het werk nog
niet klaar is, want dan gaat de heer
Koolhaas van Cinecentrum het heA-
werkje nog eens fijn nuanceren, met
de banden schuiven en zo, tot het zo
zuiver mogelijk is afgesteld. Een kar
wei allemaal, hoor!
En dat is dan het verschijnsel Kro
nanza op de beeldbuis. Reclame,
zeker. Maar tevens zulk grappig amu
sement, dat we daarvoor wel een oog
je willen toeknijpen. Het is aardiger
dan de redevoering van een keurige
meneer, die de kijkers uitnodigt lid
van zijn omroeporganisatie te worden.
Als dan een of andere schurk tegen
Hoss zegt: „Als ik geen visboot van
de KRO krijg, dan word ik geen lid
ook!" dan is dat wel zoveel kol
der, dat niemand er kwaad om kan
worden.
nooit in praat achteraf.
i blijkt er ook Prompt zette ze door. Ook toen «en
zal behoeven een praat vooraf te bestaan. En daar- willekeurige autorijder
te maken. Ik ben daar intens blij i
want de perikelen van anderen lig
gen me al zwaar genoeg op de maag.
Waarom ze mij als troosteres uitzoe
ken. is een raadsel. Ik kan alleen begrepen heb, weet de rijschool het
zal de kandidaat voor het rijexa- kapitale verkeersfout maakte
men na 1 december niet meer weten, in paniek hem onvervaard volgde,
wie de man wordt die het grote ja Waarmee het eerste examen alge-
of neen beslissen zal. Als ik het goed lopen was.
die kan dan de kandidaat voor-
meewarig knikken en „Dat
het toppunt" zeggen, maar dat schijnt lichten. Voorlichten
dan ook precies de goede toon te zijn. 's mans voorkeur
Het zijn de gezakten voor het rijbe-
wijs. die mijn medeleven zoeken. Maar streepjes- of een stippeltjes das?
ik chauffeur niet en zal het nooit ik dacht altijd dat een examen
wat? Over toch eens door" niet vergeten en dus
doen. Nooit, nooit zal ik, gelijk zij.
peilen van kennis
benauwd behoeven te maken over het verhalen hebben
rijexamen.
De gezakten willen me allemaal
uitleggen, hoe flauw het van die vent
naast hen was, het stuur te grijpen
of op de rem te trappen. En hoe over
bodig. Ik knik, dan, het voor kennis
geving aannemend. Maar zij zien er
een bevestiging van hun gelijk in. Dat
laat ik dan maar zo.
Ik ken mensen, die de afschuwe
lijkste examens met vlag en wimpel
Een zorg
minder
met vaart en durf, nu vol-
haar zaak. Scheerde
langs hoeken, invoegingen en hoe die
dingen heten mogen. Raakte niets.
De treurige echt niet Toen zei de examinator:
langzamer- „Kalm aan, u rijdt als een nozem".
Ze zakte, helemaal murw. Nu heeft
ze het kostelijke bewijs, driekeer recht
is scheepsrecht. Maar ze puzzelt nog
wel altijd over de psyche van de
examinator. 1 <u
Vanwege de raadgevingen, die
de kandidaten. Die boze droom
dus nu ook definitief uitgebannen
worden.
,._0 A Geen geklets meer over de examina-
zonder dralen of zenuwen gehaald «and op het idee gebracht dat het toren. Alleen de officiële riischooler-
.V.u_i m«»r Kof tv»1o« |jgn des examinators varing kan nog een voorlichtende duit
in het zakje doen. Dat wordt dan ge-
extra les: Hoe behandel ik
hebben en sidderen als de rit naar het
rijexamen begint. Ik heb nog nooit
een rijexaminator gezien, maar het
moet een heel apart soort zijn. Naar moeten troosten meende dat althans.
de verhalen. De een wordt me be- Het
schreven als een zwijgend monster
met loerende blik. de ander als een
vaderlijke vermaner, de derde als een
charmeur en de vierde als een eigen
wijze betweter. Het hangt er maar cjv_.
van af of het papiertje verkregen haar:°'.Zet toch
wordt of niet Dat is dus allemaal geen zieken".
Een van de kandidaten, die ik heb
BiMfififiHflIjMiffiigf althans.
bedacht-
zij- Correct
zaam. goed voorbereid en elk ver
keersbord en -regel kennend. Het kon
niet missen, dacht ze.
Het ging ook allemaal prachtig,
rustigjes aan. Toen zei de man naast
s door, u vervoert
mijn examinator? Echt, het is een
heerlijk rustig gevoel, dat ik er nooit
iets mee te maken zal hebben.
„Wel, stel je eens voor, dat dat ding tussen
andere onschuldige films en foto's verzeild is ge
raakt. Misschien zullen ze er dan veel vluchtiger
hun aandacht aan besteden."
„Nu, maar je hoeft die film maar met één oog
gezien te hebben om te weten wat voor vlees je in
de kuip hebt. Nee hoor, daar heb ik helemaal geen
hoop op. We zijn er allemaal gloeiend bij en als
het werkelijk waar is wat ze beweren, dat er
zoveel gevonden is en er verraad in het spel is,
dan zien we Marinus en die hele familie nooit
meer terug."
Ze zwegen. Beiden voelden ze het loodzware
gewicht van angst en zorg en toch stak daar
bovenuit de opwinding, de actie, het avontuur, dat
jonge mensen nu eenmaal onweerstaanbaar aan
trekt. Dit werd geen vlucht, dit werd optrekken
tegen de vijand, hem te slim en te vlug af zijn.
Zet en tegenzet met de opgejaagden, de onderdui
kers en Joden en het eigen ik als prijs.
Vlak bij het kamp gekomen verstopten ze hun
fietsen, want je kon nooit weten: de Duitsers
konden als een spin bij hun web zitten. Ze slopen
naar de ingang van het eerste vak en luisterden.
Er bewoog geen takje. Het was wel zeker, dat
daarbinnen alles nog in een geruste slaap lag.
die mensen aan gaan doen."
„Kom," zei Joep, „we kunnen het best eerst
naar het huis van de burgemeester gaan. Ten
slotte kun je het hoofd van de gemeente niet
passeren."
Heintje zei een beetje verontwaardigd:
„Spot er maar niet mee, het is vreselijk wat we
die msnen aan gaan doen."
En hij had gelijk. Binnen vijf minuten was het
hele kamp gealarmeerd. Het leek wel of de blik
sem er ingeslagen was. Overal liepen radeloze
opgewonden mensen, doodsbangen en kordaten,
die al dadelijk begonnen hun boeltje te pakken.
Anderen bestormden Heintje en Joep met vragen.
Het was sussen en bezweren, troosten en bemoedi
gen zonder eind. Het was nu zo licht geworden,
dat de hutten, die op gehurkte donkere dieren
leken, vorm en gestalte kregen en ophielden sil
houetten te zijn. Het duurde lang voor het zover
was, dat Joep iedereen vertellen kon wat hem te
doen stond en telkens kluften ze weer om hem
heen om meer nieuws, meer bijzonderheden, waar
uit ze nieuwe moed en nieuwe hoop konden put
ten.
Eindelijk joeg Heintje iedereen terug naar zijn
eigen vak en beloofde bij allen persoonlijk aan te
komen als ze nu maar hun tranen droogden, hun
geweeklaag staakten en aan het werk gingen om
alles voor een spoedige evacuatie klaar te maken.
Hij kon bij alle narigheid zijn lach niet bedwin
gen, toen hij Joep zag staan, gebukt over een
kleine Jodin, die de armen zo stevig om zijn hal*
geslagen had, dat hij geen kans zag zich te bevrij
den. En toch vervulde het hem plotseling met zo n
groot medelijden met deze groep grauwe verjaag
den, daklozen, dat hij zich stampvoetend omdraai
de om zijn ontroering te verbergen voor de onder
duikers, de jongelui die minder bang waren en op
hun jonge kracht en goed gesternte vertrouwden.
Het gevaar, het avontuur, hoeveel beter was dat
dan het werkeloos verborgen zitten als een being
dier. Ze moesten geremd worden, want ze hadden
zich tot een gevaarlijke woede en verontwaardi
ging opgewerkt, waarin ze het liefst met vliegende
vaandel en slaande trom de vijand tegemoet wa
ren gehold om hem de strot af te bijten.
(Wordt vervolgd)
