Nieuwe Leidlse Courant
SER VERDEELD OVER
NIEUW LOONSYSTEEM
Leerstof overbodig
en verouderd
Toetsing van cao s blijft knelpunt
Vrije Burger
liep weg uit
Haagse raad
Kroonleden (weer) met
werkgevers eens
Gladheid, sneeuw en
mist in noorden
PANNEN-
NIEUWS!
Vartola
weerbericht
Commentaren
Gedaanteverwisseling
Dir»ct»vn F. DIEMER
Hoofdredacteur. Dr. E. OIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stentvaitlgh i» gHebleven
mijn hart in toghenspootl"
Dinsdag 16 november 1965, 46ste jaargang
SteervStraat 37 Postb
bezorging 18.00—19.00
't Helpt toch niet
want ik ben alleen
(Van onze raadsverslaggever)
DEN HAAG Het Haagse gemeen
teraad ;lid, de heer E. D. C. Dron-
them Soesman, heeft zich gisteren
j op een niet alledaagse manier af
gemaakt van de begrotingsbehan
deling. Nauwelijks enige uren was
deze aan de gang of hij onttrok
zich aan de beraadslagingen, die
de Haagse raad tenminste nog twee
weken zullen bezig houden.
Het raadslid, wiens optreden vaker cp-
zien baart, verklaarde nog wel even,
waarom hij zo overhaast en uit pro
test vertrok. ..Het helpt toch niet,
dat ik aan de begrotingsdebatten deel
neem. Ik sta als Vrije Burger dat is
de partij die de heer Drenthem Soes
man in de Haagse raad vertegenwoor
digt toch maar moederziel alleen"
En met de woorden: „Ik heb de eer u
I te groeten, tot weerziens in december",
I verliet hij de raadzaal, zijn collega
raadsleden en ook burgemeester Kolf
schoten beduusd achterlatend,
j De Vrije Buprger Drenthem Soehman
wil geacht worden tegen de Haagse
I gemeentebegroting gestemd hebben.
1 Zijn hoofdgrief: ook deze begroting zou
inflatie in de hand werken. Het raads-
lid sprak van een onverantwoordelijke
i gang van zaken, waardoor niet alleen
Den Haag, maar geheel Nederland op
de rand van de afgrond gebracht zou
worden.
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG Zoals verwacht werd is de Sociaal-Economische Raad er
niet in geslaagd een eenstemmig advies aan de regering uit te brengen over
een nieuw loonpolitiek systeem. Wel is de raad unaniem van mening dat
de tyd gekomen is voor een vrijere loonvorming, waarvoor de eerste ver
antwoordelijkheid berust bij de overlegpartners in de bedrijfstakken en
waarvoor de overheid (binnen het raam van haar totale sociaal-economi
sche beleid) de uiteindelijke verantwoordelijkheid draagt. Over de „opvul
ling" van de ruimte daartussen lopen de meningen evenwel vrij sterk
uiteen.
Evenals bij de (mislukte) bespre
kingen in de Stichting van de Ar
beid het geval was, is ook de SER
„gestruikeld" over de vraag of
nieuwe arbeidscontracten al dan niet
getoetst moeten worden en zo ja,
door welke instantie. Uit het thans
aan de regering uitgebrachte advies
blijken twee verschillende stand
punten. Daar werkgevers en kroon
leden (zoals meestal) tot eenzelfde
loonpolitieke visie kwamen is de
mening van de vakbeweging een
minderheidsstandpunt geworden. In
grote lijnen kunnen de standpunten
als volgt worden samengevat:
1 DE VAKBEWEGING meent, dat toet
sing van afzonderlijke cao's geheel
achterwege moet blijven. De centrale
werkgevers- en werknemersorganisa
ties kunnen zich er toe beperken de
overlegpartners in de bedrijfstakken
zoveel mogelijk van hun verantwoorde
lijkheid te doordringen. Wanneer
mocht blijken dat de loonont
wikkeling in strijd dreigt te ko
men met de algemene doeleinden
van de nationaal-economische politiek
kan de regering ingrijpen door cao's
Oud-rector Rotterdams lyceum
UTRECHT „Me in het soms verre
verleden opgeleide doccenten instrueren
wjj in het heden de mensen voor de toe
komst. Er wordt veel geleerd wat over
bodig en verouderd is. De vergrijzing
van het lerarenkorps werkt dit in de
Dit verklaarde de oud-rector van het
Libanon lyceum in Rotterdam dr. J. C.
Deering (oud-onderwijsspecialist van de
P.vd.A.l vanmiddag in Utrecht, waar hij
voor de nationale Vrouwenraad van Ne
derland het onderwerp „Overbelasting
van middelbare scholieren door teveel
huiswerk", besprak.
Hij noemde de veel gehoorde klacht
van overlading, zowel voor wat het mid
delbare als het pre-universitaire onder
wijs betreft, niet ongegrond. Volgens hem
geldt ze echter niet zonder meer voor
alle vromen van v.h.m.o.: veel hangt af
van het type school, de schoolbevolking,
de leiding, het docentencorps en de situe
ring van de school in het land.
Noodtoestand
Onze scholen voor v.h.m.o.. aldus dr.
Deering. vormen in onze dynamische sa
menleving min of meer geïsoleerde sta
tische elementen. In dit verband merkte
hij op. dat er bij het vdi.m.o. nog steeds
een noodtoestand heerst. Hij onderstreep
te de wenselijkheid van applicatiecursus
sen en zogenaamde „sabbatical years"
voor de docenten en herinnerde eraan,
dat men op het departement al lange
tijd doktert aan een wetenschappelijk
verantwoorde werkelijke lerarenoplei
ding, waarbij methodiek, didactiek, peda
gogiek en puberteitspsychologie eindelijk
de hun toekomnde plaats krijgen.
Op velerlei manieren moet worden
getracht, de school dichter bij de maat
schappij te brengen. Thans ligt de leer
ling hierin zijn leermeestr voor. aldus
dr. Deering. die meent, dat de school
door d puber als zinvol moet worden
ervaren. Als de leerling door docent en
school voor vol wordt aangezien, en bij
gemeenschappelijke activiteiten een rol
krijgt toebedeeld, zal hij ook eerder ge
neigd zijn, het minder plezierige te aan
vaarden.
Geen vijfdaagse
Bij het tegenwoordige leerprogramma
is dr. Deering een tegenstander van de
vijfdaags schoolweek. Naar zijn oordeel
helpt die de leerling eerder achterop dan
vooruit.
Hij pleitte voor nauwere contacten
tussen gezin en school. Gemakzucht, on
wetendheid, gebrek aan belangstelling
en tijd bij de ouders, noemde hij fnui
kend voor de jonge student. Onze heden
daags jeugd, zo zei hij, is niet dommer
Ganzenmarkt
in Coevorden
COEVORDEN De klok wera
gisteren in Coevorden honderd
jaar teruggezet: er werd weer
een ganzenmarkt gehouden.
Het was een grote drukte in de
straten van het oude stadje toen
ganzenhoedsters gestoken in oud-
Drents kostuum de meer dan 500
dieren naar de markt dreven.
Men kon niet zeggen dat de
handel levendig was. Er was in
het geheel geen handel. Het was
alleen maar een folkloristisch
feest. Dus werd een miss ganzen
hoedster gekozen. De gelukkige
was Rige Rolie Bouwers uil
Dalerveen.
geheel of gedeeltelijk onverbindend te
verklaren of door het afkondigen van
een tijdelijke loonstop.
2 DE WERKGEVERS EN KROONLEDEN
willen afzonderlijke cao's wèl laten
toetsen, niet door het bedrijfsleven
(Stichting van de Arbeid), zoals tot
nu toe. maar door het College van
Rijksbemiddelaars, omdat zij vinden
dat bij onvoldoende toezicht op de
loonvorming een uit de hand lopen
van de loonbeweging moet worden ge
vreesd. Deze toetsing van cao's (als
instrument van loonpolitiek) dient on
der verantwoordelijkheid van de over-
P. t an Vollenhoven
niet in dienst
LEIDEN Het is mogelijk dat de
verloofde van prinses Margriet, de heer
Pieter van Vollenhoven wordt afgekeurd
voor militaire dienst in verband met zijn
beenblessure. Het is nog niet bekend
wanneer de heer Van Vollenhoven wordt
gekeurd. De verloofde van de Prinses
hoopt voor eind december zijn studie in
Leiden af te maken. De datum voor het
doctoraal examen wordt in overleg met
de hoogleraren vastgesteld.
Goedkeuringswet
op 7 december
in Senaat
DEN HAAG De goedkeuringswet in.
zake het huwelijk van prinses Beatrix
met de heer Claus von Amsberg zal op
dinsdag 7 december in de Senaat worden
behandeld, zonodig met voortzetting op
woensdag 8 december. Op dezelfde
dagfen) zal het ontwerp 'van wet tot na
turalisatie van de heer von Amsberg in
de Eerste Kamer aan de orde worden
gesteld.
heid te geschieden, waarbij het Colle
ge van Rijksbemiddelaars evenwel een
grote mate van vrijheid van handelen
moet hebben, d.w.z.: niet toetsen op
grond van cijfermatige normen, maar
als ,,een college van wijze mannen", dat
(op algemene aanwijzing van de over
heid) uitsluitend beoordeelt of een be
paald contract verstorend werkt op de
gewenste economische ontwikkeling.
In het ontwerp-adries kwamen de
kroonleden afzonderlijk met de sugges
tie een bepaling op te nemen dat nieu
we contracten aan het College van
Rijksbemiddelaars moeten worden
voorgelegd en pas vier weken na in
diening in werking treden. Heeft het
College binnen deze tijd niets van zich
laten horen dan zijn de cao's automa
tisch van kracht. Deze suggestie is door
de werkgevers overgenomen.
Dit verdeelde SER-advies brengt
mee dat de regering (evenals de voor
gaande twee jaren) opnieuw uitspraak
zal moeten doen over het bij de ko
mende loononderhandelingen te voe
ren beleid. Zoals bekend zal 'de mi
nister van sociale zaken en volksge
zondheid, dr. G. M. J. Veldkamp, daar
over a-s. donderdagmiddag met de
Stichting van de Arbeid van gedach
ten wisselen.
(Meer over dit SER-advies vindt u op
pagina 9
Vroege winter verrast Gasunie
DE vroege winter heeft al veel on
gerief veroorzaakt. In het noor
den van het land ondervond het ver
keer op de weg hinder door vorst,
sneeuwbuien en dichte mistbanken.
De leverancier van het aardgas, de
Nederlandse Gasunie liet zich door
de plotselinge koude verrassen. Door
de grote vraag daalde de druk. Er
deden zich tal van storingen voor en
de gemeentelijke gasbedrijven moes
ten een stroom van klachten incas
seren.
In Groningen. Friesland en Drente
hadden vooral de interlocale busdien
sten met vertragingen te kampen als
gevolg van de gladde wegen. Er deden
zich botsingen voor. die geen ernstige
gevolgen hadden. Later op de dag.
toen er zand was gestrooid, kon het
erkeer weer vlotter verlopen.
De Wegeninformatiedienst waarschuw,
de vooral voor de weg GroningenAf
sluitdijk en voor de wegen ten zuiden
Hervormde Synode juicht plan
van Zendingsraad toe - pagina Kernmerk
Traditievorming C.
Rynsdorp schryft van
daag in zyn serie over
traditievorming pa-
Geleens burgemeester:
Beatrix en Claus heb
ben dezelfde voor
ouders pagina 7.
Treinen in Europa
duurder pag. 5.
Blanco volmacht
Wilson pag. 5.
Feest KRO pagina
Ethergolven.
jam
Maar wat kunnen je ouders dan precies
tegen me hebben?"
Anti voord Sa mka leien
Dierenhandelaar uit
Duitsland mag in
Den Haag blijven
DEN HAAG Minister Samkalden
(justitie) ziet geen aanleiding het be
sluit van B. en W. van Den Haag.
waarbij aan de Duitse dierenhandelaar
Vieten een tijdelijke vergunning voor
de handel in honden en katten is ver
leend. te vernietigen. Hij antwoordt
dit mede namens zijn ambtgenoten
Smallenbroek (binnenlandse zaken) en
Vrolijk (cultuur, recreatie en maat
schappelijk werk) op schriftelijke vra
gen van het Eerste Kamerlid Polak
(PvdA).
Er is geen aanleiding gevonden de
juistheid van het oordeel van B. en W
van Den Haag. dat zich geen weigerings-
gronden als bedoeld in het honden- en
kattenbesluit voordeden, in twijfel te
trekken. De vergunning staat verder in
geen verband met de actie tegen zwerf
katten in Den Haag. aldus de bewinds-
artola d^ieuwe aluminium
kookset WÊÊ q
1 extra versterkte bovenrand, die
prachtig glanst
2 verder mat gesatineerd
3 moderne stevige knoppen en
grepen
4 rood geëloxeerde deksels
5 4 mm dikke bodem voor het
h-e-e-t-s-t-e vuur (ook aardgas!)
i GRATIS Kleurfolder bij:
Postbus 28 - Hoogeveen
van Leeuwarden. In Oost-Groningen werd
het verkeer bovendien nog belemmerd
door dichtte mistbanken.
Door de pittige november-win ter is het
gasverbruik in een paar dagen tijds ver
dubbeld. Het aardgas moest daarom met
grote snelheid door de leidingen worden
geperst. Het gevolg hiervan was, dat stof
deeltjes losraakten en het gas vervuilde.
In Twente en Oost-Gelderland ontstonden
hierdoor thuis moeilijkheden: zo doofden
de waakvlammetjes van de gashaarden.
Vooral in Hengelo en Enschede waren
er vele klachten. In Zutphen, Ruurlo en
Didam in de Gelderse Achterhoek ont
stonden eveneens storingen. In Olden-
zaal raakte de gasfilter verstop*, waar
door de gasdruk moest worden verlaagd.
De verraste Nederlandse Gasunie stelt
op het ogenblik alles in het werk om het
stof in de leidingen de baas te worden.
Londen in donker
Ook elders in Europa heeft men met de
gevolgen van de vroege winter te kam
pen. Zo steeg in Engeland de vraag naar
elektriciteit zo sterk, dat in delen van
Londen. Birmingham en Derby de stroom
uitviel. De kantoren in de financiële wijk
van de Britse hoofdstad hadden geen licht
meer. De duisternis overviel Birmingham
juist tijdens het avondspitsuur. Er was
een grote vraag naar kaarsen.
Berichten over gladde wegen en zware
sneeuwval komen uit alle delen van
Europa. In het centrum van ons wereld
deel neemt de vorst toe. Het ziet er voor
lopig nog niet naar uit. dat de winter zal
wijken. Het gebied van hoge barometer
standen van noordwest Rusland, via Scan.
dinavië tot Groenland, met een constante
koude oostelijke wind aan de zuidkant,
is onaantastbaar.
In de Alpen is tot groot plezier van de
liefhebbers van deze sport het skiseizoen
reeds begonnen. Overal in ons land wordt
al druk op de ijsbanen gereden ei
Friesland begint men langzamerhand
de Elfstedentocht te denken.
Jonge eendjes
overwinteren in
Delfts huis
DELFT. Lentesurn/ptomen in een
vroege winter brengen problemen mee.
Dat ondervindt de familie Verwey uit
de Van Lodenstei/nstraat in Delft. De
achttienjarige dochter Ineke, verpleeg
ster in het .Groene Kruis-sanatorium
in Delft, bracht namelijk zeven jonge
eendjes mee naar huis die nauwelijks
twee dagen oud waren en door de kou
dreigden om te komen.
De diertjes waren gesignaleerd door
een patiënt van het sanatorium. Tien
jonge eendjes bleken al aan de winter
ten offer zijn gevallen, terwijl de zeven
nog in leven zijnde eendjes er slecht
aan toe waren. Bij de verwarming in
huize Verweg kwamen zij echter spoe
dig bij. Zij worden nu driemaal daags
naar het lavet gedirigeerd om de
zwemkunst te leren. Overigens ver
wacht Ineke weldat zij de diertjes tot
in het voorjaar zal moeten verzorgen.
Commentaar van vader Verwey: uZij
vinden hier altijd wat. Eerst onze
hond, toen een parkiet, daarna een
haasje en nu weer eendjes
Op 15 december zal koningin
Juliana de 5 km lange Oosterschei-
debrug officieel voor het verkeer
openen. Het hart van Zeeland zal
dan via de langste brug van Europa
verbonden zijn met de Randstad
Holland. De brug is in nog geen 3
jaar gebouwd en bestaat uit 52
overspanningen die rusten op 162
pijlers.
Tien miljoen van
staatslening naar
buitenland
DEN HAAG Minister Vondeling
heeft in antwoord op een vraag van het
Tweede Kamerlid Beernink (chu) mede
gedeeld, dat uit door de Nederlandse
Bank bij een representatief geacht aantal
banken ingewonnen inlichtingen kan
worden opgemaakt, dat de buitenlandse
inschrijvers op de jongste staatslening
een bedrag van iets minder dan tien
miljoen gulden, d.w.z. zeven procent,
toegewezen kregen.
Toenemende wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Meer bewolking met in het zuiden van
het land mogelijk enige sneeuw. Matige!
tot krachtige wind tussen oost en zuidoost.
Vannacht matige, morgen overdag lichte j
vorst (Opgemaakt te 11.15 uur). j
IJSBAAN GEOPEND
van 19—22.30 uur.
TENNISPARK
LEIDSE HOUT (Leidse IJsclubI.
Contributie: seizoen *65/'66
junioren t m 17 jaar 3,—
seniorleden 5.
VERDEELD
Ondanks ernstige pogingen, vooral op
instigatie van voorzitter De Pous, is
de Sociaal-Economische Raad er niet
in geslaagd een unaniem advies aan
de regering uit te brengen over do
spelregels voor een vrijere loonvor-
Dat is te betreuren, omdat het be
drijfsleven. dat zelf om een vrijer
loonbeleid heeft gevraagd, niet bij
machte blijkt dit op papier gestalte
te geven. Nu staat de regering, in
zonderheid minister Veldkamp, op
nieuw voor de taak, de loonknoop
door te hakken.
Het is bekend, dat de bcwindsmajt
van sociale zaken een meester is in
het uitdenken van compromissen.
Zijn in de gerichte adviesaanvrage
ondernomen poging om dc S.E.R.
reeds bij voorbaat een compromis
voor te schotelen is evenwel op een
mislukking uitgelopen. Voor een
groot aantal suggesties in deze aan
vrage bleken de raadsleden weinig of
niets te voelen.
Er behoeft echter niet aan te worden
getwijfeld, dat minister Veldkamp
erin zal slagen op grond van het
thans uitgebracht S.E.R.-advies een
nieuw compromis te formuleren, dat
beide partijen tot op zekere hoogte
bevredigt.
Voor de sfeer bij de nieuwe loonon
derhandelingen (hier en daar al be
gonnen) was het evenwel beter ge
weest als de S.E.R.-leden zelf de
gulden middenweg hadden gevonden.
KROONLEDEN
In het ontwerp-advies van de S.E.R.
over het meest wenselijke loonpoli
tieke systeem namen de Kroonleden
(naast vakbeweging en werkgevers)
een derde standpunt in. dat dc visie
van de ondernemers overigens zeer
dicht nabij kwam.
Blijkens het definitieve advies heb
ben Kroonleden en werkgevers el
kaar volledig gevonden. Weer gevon
den, want dat is eigenlijk altijd zo
geweest als het gaat om loonpolitiek.
Hoe komt het toch, dat de Kroon
leden steeds weer (als het ware „van
nature") zich in het werkgeverskamp
het best thuisvoelen? Doen zij mis
schien steeds de meest „wijze" keuze?
Ziet de vakbeweging het steeds „ver
keerd"?. of hebben de Kroonleden
„nauwere banden" met de onderne-
Het antwoord op deze vragen zal wel
nooit duidelijk uit dc verf komen.
Toch heeft de vakbeweging dc laatste
jaren vaker gelijk gekregen dan
Kroonleden en werkgevers samen-
Met dit te constateren willen we
uiteraard niets afdoen aan de waarde
van het standpunt, dat zij thans
tegenover de vakbeweging hebben
ingenomen.
ZENDINGSAKKER
Reeds in de jaren twintig pleitte
zendingsman Kraemer voor de zelf
standigheid van de kerken in de zen-
dingsgebieden. Juist op de dag van
zijn begrafenis nu is de hervormde
synode geconfronteerd met het nieu
we zendingstijdperk dat is aange
broken.
Zending betekent niet meer alleen
zendelingen sturen naar heidense
landen. Er wordt thans gesproken
van zending in zes continenten. Zen
ding is de gemeenschappelijke taak
van oude en jonge kerken.
De synode heeft zich in principe
akkoord verklaard met het plan
Aziatische zendelingen te vragen in
ons land te komen werken. Moeten
we daar veel van verwachten? In
directe zin misschien niet.
Maar zij kunnen door hun komen hun
eigen kerken leren, dat deze een ver
antwoordelijkheid hebben voor de
gehele wereld. En zij kunnen ons
leren, dat ook Nederland zendings
akker is en ons er zo aan herinneren,
dat wij een verantwoordelijkheid
hebben voor anderen ver weg, maar
ook voor de buren in onze straat.
Dc betekenis is voorlopig alleen, dat
deze Aziatische zendelingen een
teken zijn, dat zending een gezamen
lijke verantwoordelijkheid is. Maar
dat is reeds belangrijk.
Bij een tramhalte in de Duit.
se stad Frankfort hing een
affiche om het bezoek aan
de lokale dierentuin te sti
muleren. De aap, die als aan
dachttrekker fungeerde,
bleek precies te passen op de
wachtende trampassagier er
achter en dat werd door een
wakkere fotograaf gezien.
Resn'taat: een nogal vreemd
plaatje.
Met een heel gewoon
praatje kunt u ons van dienst
zijn. Dat behoeft niet bij {ie
tramhalte te gebeuren. Dat
kan overal zijn. Tijdens een
verjaardag, een visite, een
gesprek tijdens de werk-
pauze op kantoor. De krant
kunt u niet missen geen
dag.
Maakt u deze krant tol
een onmisbare vriend voo:
anderen? zoals de mens ach
ter de aap schuilging op het
plaatje, zo gaat de bolbon op
pagina 2 weer achter dit
praatje schuiL