Hel geheime dorp
Brick Bradford
Tweede blik in de toekomst
Gabri de Wagt schrok van
VPRO-documentaire....
JSaetoef
Treffend spel
Uit de Haagse hof geplukt.
Jesge en Josje
Senmoet
0MKE)
17
VRIJDAG 29 OKTOBER 196S
ETHIRGOlV£N-ETHERGOlV£N-ETHERGOlV£N-£TH£BGOtV£N
irMffiGOlVEN-ETHERGOLVEN-ETHERGOtVïN-ETHERGOLVEN.
vanavond
i. NCRV: 19.00 Nieuws
_>n weerpraatje. 19.10 Radiokrant. 19.30 Volks
liedjes. 19.50 Klassiek strijkkwartet. 20.10
Prisma: gevarieerd programma. 20.50 Geeste-
lije liederen (opn). 21.20 Showschouw: ma
kers va nmuziek in film en musical. 22.20
Boekbespreking. 22.30 Nieuws. 22.40 Wijd als
(Van onze radio- en TV-
redacteur)
IK wist er niets van, dat de
VPRO een televisiedocumen
taire over Nederland in de toe
komst in voorbereiding had. Ik zat
woensdagavond te kijken en ik
sloeg een hand voor mijn mond
van de schrik. Ik dacht: „daar ga
ik met mijn programma". Maar ge
lukkig is dat anders, van opzet en
van uitwerking. Ik heb meer ge
probeerd, de maatschappelijke en
geestelijke toekomstverwachtingen
uit te diepen en de VPRO hield het
voornamelijk (in prachtige beelden
overigens!) op de ruimtelijke pro
blemen en hun oplossing."
Gabri de Wagt had ons uitgeno
digd, zijn tweede (op de eerste aan
sluitende, want die behandelde Ne
derland in het verleden) jubi
leum-documentaire voor de VARA
welke maandagavond vertoond
wordt op Ned. 1 en moet dienen als
een van de hoogtepunten op de ech
te herdenkingsdag, alvast vooruit te
komen bekijken.
Wij vroegen hem natuurlijk dade
lijk, hoe het nu mogelijk was, dat de
VPRO-televisie een halve week tevo
ren ook zo'n „blik in de toekomst" kon
uitzenden. Hoe zit het dan toch met de
hooggeroemde coördinatie?
Gabri glimlachte op zijn eigen, al
tijd wat verlegen en heel zachtmoedi
ge manier:
„Tja.... die coördinatie huist in andde-
re regionen. Daar ben ik niet bij be-
Eerlijk komt hij er voor uit, dat hij
zijn programmablad niet zo best bestu
deert: „Anders was het niet zo'n totale
verrassing voor me geweest. Ik heb in
één spanning zitten kijken of Wim
van der Velde dezelfde kant zou uit
gaan als ik, maar het viel mee, al
waren er natuurlijk wél raakpunten,
dat kan ik niet ontkennen. Of ik nu
teleurgesteld ben? Welnee. De twee
documentaires lijken heus niet zoveel
op elkaar, al proberen ze beide in de
toekomst te kijken."
En ja, dat kunnen we bij de voorver
toning constateren. De VPRO-mede-
werker zocht het meer in beeldende
tegenstellingen, bij Gabri komen
een aantal PvdA-heren (zij het dan
van diverse levensovertuigingen) hun
mening zeggen over het feit dat zij
het Nederlandse onderwijs „achter bij
de tijd" vinden (willen wij in de toe
komst niet eenzaam ondergaan in de
massa dan moet het onderwijs meer
gericht zijn op het opvoeden tot zelf
standig-oordelende consumenten), o-
ver het mechanisch werken in de fa
brieken, mogelijke verkorting van ar
beidstijden (over 30 jaar werken we
misschien 3 a 4 dagen per week, zegt
dr. Max Euwe), over de invloed van
de computer en de verdere automatise
ring.
Morgenavond gaat zanger Rob
de Nijs in het VARA-tv-pro-
gramma ter gelegenheid van het
veertigjarig bestaan van deze
omroep, een show brengen met
liedjes en gebeurtenissen uit het
oprichtingsjaar 1925. Op de foto:
een deel van de show.
'Alle lof mogen wij hebben voor de
bijzonder suggestieve opvoering van
het televisiespel geschreven naar
Koestiers roman „Nacht in de mid
dag". Lo van Hensbergen beheerste de
gecompliceerde rol van de gevallen
partijleider Rubashow uitstekend. Eric
Schneider trof haast griezelig goed de
ijskoude figuur van de jeugdige on
dervrager en Mar ja Habraken was vol
ledig op haar plaats als de lieftallige
secretaresse van het boerenland, die
vóór alles vrouw blijft en niet kan
afrekenen met de menselijke emoties,
zoals „de partij" onder Stalin dat eis
te. Ook de overige rollen waren met
zorg bezet, alleen John Soer had moei
te met de zijne, die woordloze emotio
naliteit eiste.
Opmerkelijk juist waren de décors
ontworpen en uitgevoerd. Men kreeg
op enkele vierkante meters studio-op
pervlak beslist de indruk van een enor
me, dichtbevolkte gevangenis.
Wat de inhoud van het spel betreft
moet men afgaan op de situatieschil
dering van de auteurde tendens dat
ie menselijke geest geen robot kan
worden en het geweten niet gesmoord
in ideologieën en hun consequenties,
was overduidelijk en treffend. Een
aangrijpend stuk, dikwijls beklemmend
en zo zwaar van menselijke tragiek bij
zoveel uitzichtloosheid, dat het vele
kijkers lang zal bijblijven. In het slot,
wanneer de ter dood veroordeelde zich
met zijn laatste gedachten bezig houdt
met de vraag of het heelal ja dan nee
begrensd zou zijn, lag een pijnlijk brok
symboliek: een vreemde poging om
toch nog aan iets hogers te denken als
het- aardse leven wordt afgebroken.
Het viel even moeilijk over te scha
kelen toen prompt daar bovenop de
journalist Fedde Schurer voor de wei
nig plezierige taak werd gezet, zijn
mening uit te spreken over de han
delwijze van de hoofdredactie van Het
Parool inzake publicatie van de brief
vrr d" heer Nederhorst.
Hij keurde de publicatie niet goed,
ook niet uit oogpunt van het doorge
ven van nieuws op journalistieke ba
sis: „Wanneer elke journalist ging
schrijven wat hij allemaal weet, zou
morgen de Nederlandse samenleving
kapot zijn. Neen, ik zou het niet heb-
Ook over confessionele partijen in de
politiek (helaas is er niets veranderd na
de oorlog en om mij mogen er een aantal
kleine partijen die niet meer dan 5 zetels
kunnen halen uit de Tweede Kamer ver
dwijnen!" zegt prof. dr. W. Banning),
over de verzuiling (die gaat naar de
afbraak, zegt iedereen) en tenslotte over
de kerk. „Zal die over; 35 jaar nog be
staan?" wordt in de documentaire ge
vraagd.
Dan blijkt er plotseling verschil
Inzicht te bestaan: prof. Banning zo
als de r.k. prof. Delfgaauw moeten
glimlachen: „Een christellijke kerk die
tweeduizend jaar bestaat, zou in 35 jaar
vanwege de modernisering van de maat
schappij ten onder gaan? Dat bestaat
niet. Wel zal de kerk zich bij de veran
derende maatschappij moeten aanpas-
De humanisten, ook gehoord, geloven
daar niet zo erg in: „Misschien bestaat
de kerk nog, maar dan in de achterhoe
de" is bijv. de mening van prof. Thoe-
Ook in deze documentaire de bedrei
ging van „over 35 jaar zitten we mis
schien met huizenmassa's waarin de
mens niet meer tot echte recreatie kan
komen, vermaterialiseerd als hij dan is'
maar wat luchtiger van toon. met hoogst
moderne woningbeelden en begeleid
door opgewekte elektronische klanken.
Slot dus minder somber dan bij VPRO.
JUIST BEELD?
Na afloop van de vertoning praten we
nog even met Gabri de Wagt. Wij vragen
hem, of dit nu niet een wat al te rechtlij
nige toekomstverwachting is. Rekent hij
in deze documentaire (evenals de VPRO
deed) niet met een vrij stoorloze ontwik
keling van wat in de laatste decennia op
poten is gezet?
Waarom heeft hij niet gedacht aan df
mogelijkheid van een derde wereldoor
log, aan de invloed van dan niet meei
jonge ontwikkelingslanden van nu, aar
verenigd Europa, waardoor de gren-
ruimer worden? Is dit wel een juist
beeld van een toekomstverwachting, nu
er zo ontzettend veel kan gebeuren in de
wereld?"
„Misschien is het dat niet," geeft hij
half toe, „maar ik ga alleen uit
Nederland zou moeten doen
voor te bereiden op een zich nu al ont
wikkelend „morgen" en „overmorgen" in
een overbevolkt land vol auto's, met
steeds meer mechanisatie en automatise
ring en heel veel vrije tijd in aan elkaar
gebouwde steden. En daarover zijn toch
interessante dingen gezegd. Ik geloof
ook, dat de Nederlander altijd zichzelf
zal blijven."
Als we dan nog aanvoeren, dat ook in
Nederland zowel mens als maatschappij
35 Jaar geleden toch totaal verschilden
met het heden, dat er toen aan een heel
andere toekomst werd gebouwd en
uitging van heel andere gedachten
opvoeding en samenleving en men dus
niet kan weten wat er over 35 jaar zal
leven en zijn, antwoordt hij:
„Ja, ik heb aan dit alles gedacht. Ik
heb zelfs geprobeerd te rekenen met de
ontwikkeling van de ruimtevaart i
mogelijkheid van een kernoorlog...
dat zou allemaal leiden tot een soort
science fiction. Misschien is de Nederlan
der in het jaar 2000 onherkenbaar veran
derd, maar ik wil in deze documentaire
niet een beeld geven van „over 35 jaar",
ik heb alleen willen stellen: wat gebeurt
er met de mens van nu en straks? Daar
om heet deze documentaire ook „De
toekomst is al begonnen. „Of zulk een
blik vooruit zin heeft? Ik geloof het
wel."
Klusjesman in de
Rob de Nijsshoic
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Piet Bambergen,
die na het plotselinge overlijden van
zijn partner in het befaamde duo „The
ben gedaan, maar ik zou wel de heer
Nederhorst dringend hebben verzocht
om toestemming ertoe." De uitspraak,
dat een journalist leeft bij onthullin- v
gen, wilde Fedde Schurer alleen toe- Mounties" Fred Plevier alleen verder
passen op de Boulevard-pers, wanneer
die onthullingen althans buiten de fat
soenscode vallen, zoals in deze. „De
heer Nederhorst heeft te veel gerekend
op de norm van vertrouwelijkheid; hij
kan, gezien de stijl van de vraag, nooit
oublikatie ervan hebben bedoeld", was
zijn laatste woord.
En daarmee gingen we over naar een
kunsttentoonstelling in Amsterdam en
de geldzorgen van gemeentebesturen.
zal moeten als humorist, heeft bij de
VARA vast emplooi gevonden. Hij
gaat als een soort „klusjesman" die
overal opduikt en dwaze dingen kan
doen, meewerken aan de Rob de
Nijs-show, welke vierwekelijks op het
scherm komt.
Zijn eerste optreden in deze nieuwe
rol is verzekerd voor de opvoering wel
ke op zondag 5 december via Ned. 1
de ether ingaat.
VANAVOND TE ZIEN
Nederland 1 AVRO
internationale ijsshow met grote sterren, directe reportage
van de Haagse Kunstijsbaan.
eerste aflevering van een nieuwe show met Willy Walden
en Piet Muyselaar. Gastvrouw en spelleidster Teddy Schol-
Nederland 2 KRO
8.01 uur Duitse televisie-operette „Das kleine Hofkonzert" (met
Nederlandse ondertiteling).
9.45 uur documentaire over het zondagsblad, zoals er onlangs één is
verschenen in ons land: Boulevard.
VANAVOND TE HOREN
Hilversum I NCRV
8.10 uur Prisma, het programma met verrassingselementen.
8.50 uur zang onder leiding van Kees Deenik.
9.20 uur film- en musicalmuziek in Show-schouw.
10.04 uur spreekt ds. Ype Schaaf in „Wijd als de wereld" over evan
gelische argumenten in Afrika's etheroorlog.
11.00 uur gevarieerd programma Studio 2300.
Hilversum II VPRO en VARA
8.05 uur „Koorts", een radio-impressie van Alan Gosling.
8.40 uur rechtstreekse uitzending uit de Amsterdamse Stadsschouw
burg van het tweede deel (en de prijsuitreiking) van het
Grand Gala du Disque Classique.
11.30 uur even naplaten met Mies Bouwman, omdat daar morgen
avond geen tijd voor is.
tziek.23.55-24.00Nieu'
Partij van Neder
land. 18.30 Jazz-rondo: Nationaal Jazzcon-
Scheveningen. 18.50 Critisch com-
19.00 Voor de jeugd. 19.30 Lezen en
letterkundig programma. 20.00
hoorspel. 20.15 Wiener
Nieuws. 20.05
Festwochen 1965Moderne
(opn.). 20.45 De vierde zitting van het Conci
lie in Rome. een tussentijds verslag. VARA:
2100 Theaterorkest, koor en zangsolisten:
lichte muziek. 21.40 Grand Gala du Disque
""'issique: New Philharmonia Orchestra en
isten: klassieke en moderne muziek. (In
de pauze: 22.30-22.40 Nieuws). 23.30 E;
ten. 23.55-24.00 Nieuws.
vanavonc
Nederland I. NTS: 19.00 Nieuws in het
kort. 19.01 Klaas Vaak. AVRO: 19.05 De Dick
Dyke Show. 19.30 Televizler. NTS: 20.00
Journaal en weeroverzicht. AVRO: 20.20 A-
VRO' MÜ
Alleen voor U. show. NTS: 22.20 Grand Gala
Disque (Classique 1965): New Philharmo-
Orchestra en solist: klassieke en moder-
muziek. In de pauze: Officiële uitreiking
i de Edisons. Plm. 23.15-23.20 Journaal,
'ederland II. NTS: 20.00 Nieuws in rel
kort. KRO: 20.01 Das kleine Hofkonzert. ope
rette. 21.45 In een goed blaadje, programma
nieuwe bladen op de zondagse leesta-
19.00 n.m. Zandmannetje. 19.05 Teletaalles:
Engels. 14e les. 19.20 Tienerklanken. 19.55 De
Weerman. 20.00 Nws. 20.25 The Benny Hill
Show. 20.55 Het slot van Hertog Blauwbaard,
era in één bedrijf v .Bartok. 21.50 Nws.
.00 Close-up v.d. Russ. cineast Grigoi
Hilversum I. 402 m. KRO: 7.00 Nieuws. 7.10
editatie. 7.15 Klassieke grammofoonmuziek.
7.30 Nieuws: 7.32 Gewijde muziek. 7.55 Over
ging. 8.00 Nieuws. 8.10 Djinn: gevarieerd
programma. (8.30-8.32 Nieuws: 9.35 Water-
'eni. 12.00 Angelus. 12.03 Country and
ïrn Express (gr). 1234 Marktberichten.
Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw.
1230 Nieutos. 12.40 Grammofoonmuziek. 12.45
Overheidsvoorlichting: Geven en nemen. De
lilie Van Buuren praat weer over et
keer. 12.55 Carillonbespeling. 13.05 Lichte
grammofoonmuziek. 13.15 Voor de tieners.
14.10 Musicerende dilettanten: harmonie-or-
.1430 Voor de kleuters. 14.40 Leids stu-
:en koor en orkest: moderne muziek.
15.15 Vocaal ensemble (gr.). 15.30 Franse en
Nederlandse chansons (opn). 16.00 Muzikale
Tombola: gevarieerd muziekprogramma.
(18.20 Sportperiscoop). 18.50 Lichtbaken ,1e-
Lichte grammofoonmuziek (verv.).
VPRO: 9.40 Buitenkerkelijke activiteiten (I-
I), lezing. VARA: 10.00 Reportages ter inlei
ding van het Buitengewoon Congres van de
VARA t.g.v. het 40-jarig jubileum. 1030 Ope
ningsrede van het Buitengewoon Congres
'an de VARA. (Om 11.00 Nieuws). 11.30
Lichte grammofoonmuziek. 12.00 Eerste uit
zending van het grote radio-concert orgel.
12.27 Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw.
12.30 Actueel sportnieuws. 13.00 Nieuws. 13.10
VARA-varia. 13.15 Dansorkest. licht instru-
aal ensemble, een Combo, licht vocaal
sn zangsolistcn. 13.40 Voor de twinti-
14.20 Radio Jazzclub. 14.45 Vragenvuur.
15.00 Muzikaal VARA-varia (opn.). 16.00
Nieuws. 16.02 Samenvatting van heden gehou-
J~ '"ipraken van het Buitengewoon Con-
i de VARA. 16.30 40 Jaren in liedjes.
1730 Actualiteiten.
Hilversum III. (F.M.-kanalen). NRU/A-
VRO: 9.00 Nieuws. 9.02 Tot Uw orders: geva
rieerd muziekprogramma voor de militairen.
10.00 Nieuws. 10.02 Lichte grammofoonmu
ziek voor de tieners. NRU/NCRV: 11.00
Nieuws. 11.02 Lichte orkestmuziek (gr.). 1130
van Het Leger des Hells (gr). 12.00
12.02 Lichte muziek (gr). 1230 Tiene-
Platenshow voor de tienersm 13.00
13.02 Muziek aan de lopende band:
licht muziekprogramma (opn). 14.00 Nieuws.
14.02 Volksmuziek (gr). 14.30 Toonkunst voor
allen: programma van werken van de grote
eesters (gr). 15.00 Nieuws. 15.02 Hoogtepun-
_jn uit operettes, musicals en films (gr)
16.00 Nieuws. 16.02-18.00 Gevarieerd licht mu-
liekprogramma (gr). (17.00 Nieuws).
Televisie morgen
ixtiel (Teleac) (herh.). 1130-12.00 Tele-
m maatlat tot meetklok, een basiscur-
tor het. hanteren van meetgereedschap-
17.30 Op de kermis,
jeugd.
1630 n.m. Teletaalles: Engels. 17.00-18.05
We studeren. Allemaal. Schriftelij
ke les ontvangen van de H.T.M., die
nog maar weinig trams en steeds min
der bussen laat rijden. En toch het
openbaar vervoer in snellere banen
leidt. Er is jaren aan gedokterd. Geen
Hagenaar of hij wist het beter dan
onze Haagse Tram Maatschappij en
uitte dat in (meestal boze) brieven
aan de directie of (vaak venijnige)
ingezonden stukken aan de krant.
Toen is er een meneer Lehner geko
men. die heeft geteld en getekend en
is met Het Plan voor de bus uit de
bus gekomen.
En nu zal op 31 oktober de eerste
fase van het plan-Lehner worden uit
gevoerd. In alle brievenbussen is een
keurige folder gestopt met opgave
van verdwenen, verschenen en gewij
zigde bus- en tramlijnen.
Het is een heel document en voor
dat de inhoud in het moede hoofd is
gestopt zal het wel even duren. Na
tuurlijk kijk je eerst naar de stamlij
nen. die naar dagelijks werk en in
mijn geval vooral naar de stations
leiden. Met kloppend hart. Maar dat
zit nog best. Ze hebben me maar één
bus afgenomen. En dan nog een, die
me niet veel schelen kan omdat de
tram-voor-de-deur me naar het zelf
de doel brengt.
Jaren geleden was de situatie veel
gevaarlijker. Toen stopte mijn dage
lijkse tram ook voor de deur. Verkeer
experts zagen dat echter met lede
ogen aan. De straat was smal en de
tramhalte juist voor een stoplicht
Moest de tram passagiers opnemen als
het licht op groen stond, dan slierte
een rij auto's er achter en was de
laatste passagiers ingestapt dan
sprong prompt het licht op rood en
werd de staart nog langer tot wan
hoop van het verkeer dat uit de zij
straten in wilde voegen. Tramhalte
weg, riepen de experts. Ze riepen het
zo hard, dat ik het hoorde. Nu zal de
volgende bekentenis niet voor mijn
sociaal gevoel pleiten, maar het is de
bittere waarheid. Die autosliert kon
me niks schelen, de tramhalte was me
Mijn halte
van de train
Dus sprak ik tegen. Beweerde dat
de tram altijd net stopte als het licht
toch op rood stond. Niets geen extra
oponthoud dus. In tegendeel, de passa-
giersopnemerij was een dienst aan de
gemeenschap.
De experts geloofden me niet
„Kom dan kijken", noodde ik. En
echt ze deden het. Heel de kamer had
ik omgebouwd om ze een knus hoek
je voor het raam te garanderen. Thee
en koffie op het lichtje en een glaasje
achter de hand. Een schaaltje van dit
en een schaaltje van dat Ze zaten
nog niet of er kwam een tram aan.
Licht rood.
„Kijk, kijk", riep ik, „Ziet u nou
Ze knikten, maar de cynicus zei:
„Dat is puur toeval". Hij praatte over
de frequentie van de stoplichtwisse
ling en de rijtijden. Probeerde uit te
rekenen hoeveel procent kans er op
rood of groen was. Maar de anderen
bepaalden zich bij de keuze van kof
fie of thee en hij gaf het gecijfer op.
Mijn gespitste oren hoorden weer
een tram naderen. Snelle blik uit bet
raam. Licht groen. Het liep helemaal
fout.
Ijlings greep ik de schaaltjes, maak
te het grapje dat ze uitzoeken moch
ten. Pas toen de tram krijsend optrok
keken ze naar buiten. Natuurlijk was
het licht via rood weer groen gewor
den. Twee uur heb ik het volgehou
den. Schenkend, presenterend met al
le geestkracht sprankelend converse
rend. Jubelend als de tram voor het
rode licht stopte, de aandacht aflei
dend wanneer het groen dreigde.
Toen waren ze overtuigd, dat mijn
tramhalte geen enkel beletsel voor
het verkeer was.
Die nacht waren mijn dromen wel
vervuld van rode en groene vuurbal
len, railgeknars en een eindeloos ge
draaf om wegschietende trams te ha
len. Een half jaar later hebben de
experts de situatie nog eens bekeken.
Gewoon op de hoek van de straat
staande. Toen was er geen redden
12 Toen Josje de volgende middag
thuis kwam uit school, stormde hij on
middellijk naar de keuken waar zijn
moeder thee aan het zetten was.
„En, moeder, zijn Barend en Berend
nog geweest?" riep hij opgewonden.
„Nee, ik heb ze niet gezien, Jos," ant
woordde zijn moeder. „Zouden ze dan
langskomen?"
,Ja, ze zouden toch komen zeggen of
een gitaar hadden gekocht?, zei Josje
ongeduldig. „Weet u dat dan niet
„Ja, nu je het zegt herinner ik het
e," lachte zijn moeder. „Nu, wacht
maar geduldig af. Als Barend en Berend
iets beloven, doen ze dat ook."
Tijdens de koffiemaaltijd zat Josje
voortdurend naar buiten te turen. Maar
school gaan, maar toen het echt de hoogJ
ste tijd was waren Barend en Berend
nog niet verschenen.
„Nu, ik ga maar, moeder," zei hij te
leurgesteld. „O ja," vervolgde hij, „ik
kom vanavond dus pas om een uur of
zes thuis. We moeten repeteren bij
Klaas."
„Kan dat wel met je huiswerk, jon
gen?" vroeg moeder Joppers. „Denk er
om dat je schoolwerk er niet onder lijdt,
hoor!"
„Nee, moeder, we hebben alleen maar
aardrijkskunde en Frans," zei Josje,
„Dat kan ik makkelijk na het eten
doen. Nu, dag hoor! Ik moet rennen!"
En Josje holde naar school.
Josje had de drie overige leden van De i
Jolige Joppers die ochtend natuurlijk al
verteld,'dat Batend en Berèrid misschien i
voor twee gitaren zouden zorgen. Het
speet de jongens ook dat Josje nog niets
had gehoord, maar Peter zei terecht:
„Ze hebben natuurlijk ook nog wel
iets anders te doen, Jos. Laten we nu
maar rustig afwachten."
Om vier uur stapten Josje, Peter, Jan
en Klaas druk babbelend naar het huis
van de laatste.
„Vond je moeder het wel goed, Klaas,
dat wij bij jou komen repeteren?" vroeg
Peter. „Want het zal in het begin niet
allemaal even mooi klinken."
27
Hij was bang geweest voor haar zenuwen en
haar gezondheid. En nu? Ze scheen geen angst
meer te kennen, geen lichamelijk ongemak te
tellen. Ze was werkelijk de poes, die haar jongen
verdedigde met inzet van eigen leven. Waren zo
niet alle vrouwen? Zou ze het dan toch te eenzaam
hebben gehad bij hem en naar eigen kinderen
verlangd hebben?
„Wat kijk je me aan?" zei ze verlegen opeens.
Hij stond op en drukte haar hand. Toen ging hij
Joep waarschuwen, die bij hen inwoonde en bij de
schuur aan het kachelhoutjes hakken was.
En Christina, alleen gebleven, keek het raam uit
over het stuk voortuin, kaal en triestig in winterse
verstarring. Ze vergat haar naald weer in het
goed te steken. Ze verstelde een oud pyjamajasje
van Chris voor de gewonde jongen, die na weken
van slopende koortsen aan de beterende hand was.
Ze dacht met enig verwondering aan Chris, zoals
hij daarnet naar haar gekeken had en hoe het
toch zou komen, dat niemand, die hem beter leer
de kennen, aan zijn leeftijd dacht.
Diezelfde indruk kreeg het keurig geklede oude
heertje ook, toen hij uit de trein gestapt was en
wat bang en hulpeloos het perron afliep, waar
geen sterveling op hem lette en de verduisterde
lampen minder licht afwierpen dan de kleine
maansikkel, te voorschijn gevallen door de flarden
DOOR
H. H. VAN NUNATTEN—
DOFFEGNIES
van een versleten wolk heen. Buiten vond hij een
magere man, de hoed diep over de ogen getrok
ken, die met gekruiste benen dood op zijn gemak
tegen de middenstang van zijn fiets stond te leu
nen. Er waren maar enkele woorden nodig om de
situatie op te helderen. En voor het heertje, dat
nog nooit op een fiets gezeten had, erop verdacht
was, had oom Chris hem al op de bagagedrager
gehesen. De korte armpjes stijf om het middel van
de voorrijder geklemd, begon de angstig snelle
tocht over smalle bospaden door een lange en
nimmer eindigende tunnel van schemerlicht. Oom
Chris kon onmogelijk alle omhooggegroeide wor
tels zien en ontwijken en zo kreeg zijn passagier
telkens een gevoelige klap tegen zijn dik achter
werk. Het scheen aan zijn goed humeur geen
afbreuk te doen en dat nam oom Chris dadelijk
voor het mannetje in. Achter hem rook het naar
goede scheerzeep en lavendel, iets wat je niet
verwachten zou van een opgejaagd en achtervolgd
mens, die in uiterste nood een schuilplaats kwam
zoeken in de onherbergzame bossen. Telkens als
de maan een ogenblik onbelemmerd tussen een
paar wolken door zeilde en er heel vaag iets van
de boomsilhouetten te zien kwam of als een ster
zich weerspiegelde in een gat vol water op de
zandweg, fluisterde het heertje enthousiast, want
oom Chris had hem op het hart gedrukt zich
doodstil te houden:
Dat doofde oom Chris' ergernis en het verzoen
de hem met de gast, die hem opgedrongen was.
Hij had nog nooit iemand ontmoet, die deed of hij
puur en alleen voor zijn eigen genoegen onder
dook in een tamelijk comfortabel hotel: een hut in
het Geheime Dorp, ergens diep weggestopt in do
delijk saaie dennenbossen. Hij besloot hem maar
onder te brengen in het zomerhuisje, waar de
gewonde jongen woonde met de aardige jonge
Jood, die hem verpleegde. Het werd er wel vol,
maar de jongen kon al meer drukte verdragen, hij
snakte naar afleiding. Het oude heertje leek een
opgewekte goedmoedige zonnige ziel.
(Wordt verrol"'!)
ZOONLIEF
KRIJGT
ZIJN ZIN