Oost, west, thuis best
Mislukte
bederft
staatslening
de markt
Strijd als laatste middel
blijft onmisbaar
Roemers commandeur
WEER
SS-reünie
De VLam
Auto op zijn kop in
water: 3 doden
Acht kinderen
uit brandend
huis gered
Grote groei Spaarbank
Protestants Nederland
Zinker van
480 meter in
Nieuwe Maas
Ruimtevaart
SOEKARNO
Inflatie is
zeer actief
7
MAANDAG 25 OKTOBER 1965
Twee toeschouwers
en voetballer
overleden
AMSTERDAM - De derby DWS-Ajax,
gisteren in het Olympisch stadion ge
speeld, heeft eon triest record opgele
verd. Tijdens de eerste helft overleden
twee bejaarde toeschouwers, de 70-jarige
J. J. D, en de 74-jarige H B. S„ beiden
uit de hoofdstad.
HANSWEERT Tijdens de voetbal
wedstrijd Hansweertse Boys II—Zeeland
Sport IV, die gistermiddag werd ge-
I speeld, is de 36-jarige apeler J. Inde-
I wisch uit Middelburg na enkele minu
ten spelen aan een hartverlamming over
leden.
Nieuwe voorzitter van NVV
Ondernemers
De scheidende NVV-voorzitter drs.
D. Roemers ontving zaterdag een
der hoogste onderscheidingen die
ons land kent: hij werd comman
deur in de orde van Oranje
Nassau.
verdedigers
privileges
(Van onze sociaal-economische
redactie)
AMSTERDAM „Het accent van
de strijd om sociale rechtvaardigheid
is weliswaar verplaatst naar het
overleg, maar het moment is stellig
nog niet gekomen dat de strijd als
laatste middel kan worden afge
schaft. Met het enkele istrument
van het overleg kan niet worden vol
staan, ook niet met de mogelijkheid
van arbitrage op de achtergrond".
Dit verklaarde de nieuwe voorzitter
van het NW, de heer A. H. Kloos,
in een rede die in hoofdzaak gewijd
was aan de vakbeweging als machts
factor in onze samenleving.
De heer Kloos, die sprak op het
buitengewoon congres van het NVV
nadat hij de voorzittershamer van zijn
voorganger drs. Roemers had overge
nomen, kwam tot deze conclusie om
dat z.i. de ondernemers en de arbei
ders in een bepaald opzicht tegenspe
lers zijn die niet in een gelijkwaardige
uitgangspositie verkeren. De onder
nemers en de met hen verbonden ka
pitaalverschaffers zijn de verdedigers
van privileges", aldus de heer
Kloos. „Zij bezitten de zeggenschap,
wij claimen MEDE-zeggenschapZij
bezitten het produktieve vermogen,
wij claimen MEDE-bezit van het pro
duktieve vermogen. De stijging
het nationale inkomen valt in
(Van onze soc.-econ. redactie) I raad („het NW brengt vandaag
AMSTERDAM - Drs. D. Roemers
is benoemd tot commandeur in dej mersaandeel in het nationale inkomen
orde van Oranje-Nassau. De minis- tot een zo buitensporige hoogte, dat vol-
ter deelde dit zaterdagmiddag mede gens sommige economen onze volkshuis-
Mttxt houding al lang failliet had moeten zijn")
op hot congres van het NVV, waarin d„ heer P j j Mertens. vooraitter van
de heer Roemers de lending overdroeg NKV, mede namens het CNV en het
aan de heer A. H. Kloos. J overlegorgaan van de vakcentrales (over
Dit congres werd door vele gasten
bijgewoond, waaronder de ministers 'e Tnaa
Veldkamp, Den Uyl, Vondeling. Samkal-
den, Suurhof en Vrolijk en de staatsse
cretarissen De Meijer, Posthumus en
Egas. Ook de vice-woorzitter van de Eu
ropese Commissie, dr. Mansholt, was
aanwezig, alsmede de minister van staat,
dr. W. Drees, de voorzitter van de Eer
ste Kamer, verschillende fractievoorzit
ters en leden van de Tweede Kamer,
vertegenwoordigers van de confessionele
i•airbeweging en van de werkeeversor-
ganisaties in industrie, landbouw en
J middenstand. Uit het buitenland was
eveneens een aantal genodigden geko
men.
Stortvloed
Een negental van hen heeft over het
hoofd van drs. Roemers een stortvloed
van goede woorden laten neerdelen,
waarbij minister Veldkamp hem (na
mens de regering sprekend) een man
noemde met een sterke sociale bewo
genheid, een scherp econoom die toch
steeds overtuigd was van de relativiteit
van economisch kennen en kunnen. Na
de bewinsman spraken o.a. drs. J. W. de
de Sociaal-economische
Weinig verandering
DE BILT. Het omvangrijke hoge-
drukgebied, dat dagenlang het weer in
een groot deel van Europa beheerst,
neemt nu langzaam in betekenis af.
Het blijft voorlopig echter nog vol
doende krachtig om oceaan-storingen
te verhinderen tot West-Europa door
te dringen. Ook een tamelijk diepe,
bij noordwest Spanje gelegen depres
sie zal onze omgeving niet kunnen
bereiken. Er komt dan ook het eerst
komende etmaal weinig verandering
in het huidige weertype.
Afgezien van enkele lokale wolken
velden, zoals er vanochtend over de
noordelijke provincies dreven, blijft
het zonnig.
Plaatselijk zal nachtvorst blijven
voorkomen en de middagtemperaturen
zullen weinig verandering ondergaan.
Hoogwater Scheven ingen
26 oktober: 3.55 van.; 16.16 njn.
Zon en maan
Dinsdag 26 oktober: zon op 7.24, onder
17.24; maan op 9.33, onder 18.21.
Maandag 1 november: eerste kwartier.
'het weer in europa
orten hedenmorgen zeven uur
Amsterdam onbew.
Brussel onbew.
Luxemburg on
Parijs on
Bordeaux on
Grenoble
Wenen
Innsbruck
Belgrado
Barcelona
Madrid i
niet mee gediend als werknemers
elkaèr bestijden" en over Roemers:
voortreffelijke en eerlijke vent").
Bosma namens het bestuur van de Stich
ting van de Arbeid en de centrale werk'
geversorganisaties („mijn vriend Roe
mers is een vent die de moeite waard is
om te kennen") en mr. J. A. W. Burger
namens de VARA. de PvdA en de Arbei
derspers.
Ook de nieuwe" NW-voorzitter sprak
de heer Roemers toe en hij zei o.m.:
„Van nu af aan zullen de fouten in het
beleid minder goed wetenschappelijk ge
fundeerd zijn". Hij overhandigde zijn
voorganger een gouden NW-speld. die
normaal alleen bij een 40-jarig lidmaat
schap wordt verstrekt.
(Vervolg van pagina 1)
Misverstand
Over de Waffen-SS wilde Schaefer
graag alle misverstand wegnemen „De
Waffen-SS heef; geen aandeel gehad in
de wandaden in de concentratiekampen
en doet geen pogingen deze wandaden
kleiner voor te stellen dan zij zijn. Beest
achtige misdaden worden met nadruk
door ons veroordeeld Kameraadschap
eindigt waar misdaad begint". Op dit
laatste volgde geen applaus.
Onder de aanwezigen bevonden zich
drie paSgekozen parlementsleden, twee
van de CDU en een van de FDP.
De reünie heeft vele protesten uit bin
nen- en buitenland uitgelokt. Zaterdag
werd in Rendsburg een protestmars ge
houden, De burgemeester heeft de oud-
strijders van de Waffen-SS verzocht vol
gend jaar een andere plaats voor hun
activiteiten op te zoeken.
De Waffen-SS is indertijd in Neuren
berg veroordeeld als zijnde een misdadi
ge groepering. Duizenden die er deel van
hebben uitgemaakt, beweren echter, dat
deze Waffen-SS niets te maken heeft ge
had met de SS die onder Himmlers bevel
massamoorden pleegde.
eerste instantie aan de onderneming
toe; het is ónze opgave er voor te zor
gen dat een aandeel daarin naar de
werknemers wordt overgeheveld''.
Machtemiddel
Naar de mening van de NVV-voorzit-
ter kunnen onder deze omstandigheden
de tekortkomingen van onze maatschap
pelijke structuur niet met overleg en
arbitrage alleen uit de wereld geholpen
worden. Arbitrage veronderstelt nl. de
mogelijkheid tot objectieve uitspraken
te kunnen komen en de verdeling van
zeggenschap, bezit en inkomen is niet
te objectiveren.
Dat is z.i. een kwestie van maatschap
pelijke, als men wil van politieke keu
ze en overleg moet van werknemerskant
daarom gevoerd kunnen worden met
een machtsmiddel op de achtergrond.
„Een realistische vakbeweging doet er
verstandig aan de voortdurend opdui
kende mogelijkheid van belangentegen
stellingen in haar beleid te vercalcule-
ren en haar machtspositie in het overleg
in het geding te brengen. Zonder het
machtsmiddel op de achtergrond is er
in wezen geen sprake van vrije onder
handelingen over zaken als bijv. de ver
deling van het nationaal produkt, zoals
zich dat binnen de onderneming vormt,
de verdeling van vermogen, zeggenschap
t.a.v. ondernemingsbeslissingen en het
erkennen van de volledige mondigheid
van de werknemer in zijn arbeidssitua
tie".
Machteloosheid
De heer Kloos noemde liet merkwaar
dig dat, terwijl de vakverenigingsbe
stuurders bii het constateren van de te
kortkomingen in de maatschappelijke
structuur vaak door een gevoel van
machteloosheid worden beheerst, veie
kritische beoordelaars spreken over een
teveel aan mach;- in de handen van de
vakbeweging. Wellicht komt dat omdat
ze veel meer dan andere machtsconcen
traties haar activiteit in het volle licht
van de publieke schijnwerpers verricht.
Het zou naar de mening van de NW-
voorzitter niet veel moeite kosten
machtsconcentraties te signaleren, móch-
tdger dan de vakbeweging, die minder in
de openbaarheid hun macht uitoefenen
en zich daardoor aan het publieke oor
deel kunnen onttrekken „Machtsmis
bruik evenwel, dat blootgelegd kan wor
den en waartegen de publieke opinie in
het geweer kan worden gebracht, kan
geen blijvend resultaat opleveren", aldus
de heer Kloos. die zei dat ook de vak
beweging de voorwaarden moet schep
pen om aan de publieke controle te kun
nen worden onderworpen door haar
doelstellingen en motieven duidelijk te
formuleren.
(Vervolg van pagina 1)
De enige belanghebbende die zich nog
niet heeft uitgesproken, is de grote groep
crediteuren. Deze week, donderdag, zal
het akkoord met Van der Vorm aan de
crediteuren worden voorgelegd. Hoeveel
zij zullen krijgen van de in totaal vijf
min, is nog niet bekend. Naar verluidt
de jongste regeling voor crediteuren
aanzienlijk nadeliger zijn dan het voor-
stel-Zwolsman, die bereid was alles uit te
betalen. Van der Vorm zou in gedeel
ten willen uitbetalen, maar het komt
erop neer, dat zij niet 100 pet uitbetaald
krijgen.
Zoals beleend, hebben de bij de
schadecommissie voor het bouwbedrijf
in Rotterdam aangesloten crediteuren,
die 40 pet van de schulden vertegen
woordigt, zich verplicht de leveran
ties te staken indien het plan-Zwols-
man niet zou worden aanvaard. Dit
zou vandaag moeten gebeuren, maar
Van der Vorm de werkzaamheden
voortzet, verwacht men dat de bouw
van de 200 woningwetwoningen geen
stagarrtie ondervindt.
Toezegging
Op de achtergrond van deze zaak
speelt een toezegging van het ministe
rie da( een regeling getroffen zal wor
den voor de tot dusver geleden schade.
Dit zou kunnen inhouden dat de op
drachtgevers (ministerie en gemeen
ten) hebben moeten instemmen met
een uitbreiding van de risicoclausule
tot ongeveer 20 pet. Dit zou neerko
men op een precedent voor andere aan
nemingsbedrijven, die in moeilijkhe
den zouden komena Vandaar dat de
schadecommissie de getroffen regeling
voor iedere aannemer interessant
noemde.
Niet bekend
Wat de aandeelhouders zullen krij
gen, is nog niet bekend. Het is wel dui
delijk geworden dat voor de bank het
voorstel Van der Vorm veel aantrekke
lijker was dan het bod Zwolsman. Voor
de ongeveer 650 werknemers van
VLAM verandert er niets. De heer Van
der Vorm heeft echter laten doorsche
meren dat hij er niet aan denkt verder
te werken met mensen die de zaak in
de soep hebben gedraaid, zodat ii
top van de V1AM wel enige wijziging
te verwachten is.
Kind verdrinkt in
wasketel
HEERLEN Zaterdagmiddag is het
anderhalf jaar oude zoontje van de fa
milie Van de Kleut aan de Jozef Israëls-
straat in Heerlen bij het spelen in eer
wasketel met water gevallen en verdron-
Mensen keken weer toe...
WADDINXVEEN Zaterdagavond i avond een auto enige malen tegen de
had bij Waddingxveen een autobotsing I vangrail op de rijksweg bij Hardinxveld/
plaats, dat aan drie mensen het leven Giessendam. De dertigjarige mevrouw J.
heeft gekost. De slachtoffers zaten alleJ- Smaal-Ingelse uit Dordrecht kwam
drie in een kleine sportwagen, die vanhierbij om het leven,
de weg afraakte en op zijn kop in het Verder gebeurden dodelijke ongelukken
vrij diepe water naast de Brugweg In Borculo, waar een jongeman die een
trecht kwam. De slachtoffers zijn de doos vlees op zijn tank had met zijn
gezusters Lag rouw (20 en 21) en de motor tegen een boom reed; in Nijverdal,
achttienjarige N. de Jong, allen uit
YVaddlnxveen.
De andere wagen die bij de botsing
betrokken was. had vermoedelijk te
veel links gereden. De bestuurder van
deze auto kwam met de schrik vrij.
De toeschouwers keken wel belang
stellend naar de op zijn kop liggende
auto en even later naar de pogingen
van de politie om de wagen op de kant
te krijgen, maar niemand stak een hel
pende hand uit. Een man sprong direct
na het ongeluk in het water maar slaag
de er niet in de portieren te openen.
Toen de politie hardnekkige pogingen
ondernam om met touwen de wagen
op de kant te trekken was het slechts
een oude vrouw die meehielp.
ROTTERDAM De veertigjarige A.
L. B. raakte gistermiddag in het Kra-
llngse bos in de Maasstad de macht
het stuur kwijt Met een snelheid van
ongeveer 50 kilometer ramde hij eerst
een auto, schoot toen de berm in, waar
hij een vrouw schepte, raakte daarna nog
enkele auto's en reed een wielrydster
ondersteboven. De wagen kwam tot stil
stand tegen een boom.
De vrouw die door de auto geschept
werd, de 59-jarige J. J. M. J. Kreukniet-
Bouts, was op slag dood.
HARDINXVELD/GIESSENDAM
Doordat een bestuurder de macht over
het stuur had verloren botste zaterdag-
WLJOHEN/OMMEN Zaterdag zijn
kort na elkaar twee boerderijen vrijwel
gedieel afgebrand. In Wijchen was het
de boerderij van J. Stevens Huurling (de
acht kleine kinderen, die boven sliepen,
konden met grote moeite in nachtgewaad
het brandende perceel verlaten) en in
Tebeerzerhaar bij Ommen de boerderij
van G. J. Jaspers.
Spook
„Belphégor ging als een
nachtkaars uit", schreven
veel kranten na de laatste
aflevering van de gelijk
namige televisieserie.
Maar in Assen is men het
daar niet mee eens. Daar
loert men al een week op
een „echt" spook. Wie de
grappenmaker is en
's avonds in angstaanja-
genijde zwarte kleding en
met lichtgevende ogen
door de straten van de
Drentse hoofdstad trekt, naast de naam Diomedes.
stokken en ander nu>s r
tuin en keuken gevechts- LlCVCTujC
Opgelost
materiaal de straat op, Naast
om jacht te maken op het kunnen
spokenjagers
happening-lief
hebbers binienkort ook
wijs te worden. Het spook melijk ook een Lieverdje
loopt op gympjes en rijdt te staan. Het is een afgiet-
tot nu toe het spook ge
zien heeft, zette het in
stinctief op een lopen,
Amsterdam hebben
het beeldje de gemeente
vrijdag aangeboden. Het
Op de speelplaats van is bedoeld als compensa-
een school heeft het spook tie voor de vele grapjes
krijttekens nagelaten: een die er met het beeldje
bliksemschicht met daar- van Bartje zijn gebeurd.
De vis eet graag de alg.
Bovendien trekken algen
kleine waterdieren aan.
Bond
Ian Flemings held Ja
mes Bond blijkt een
prachtig kasstuk te zijn.
Niet alleen voor de bios
copen, maar ook voor uit
geverijen. De verhaler
over de super geheim
agent waren de meest
verkochte pocketboeken
van september. Onlangs
werd het tweemiljoenste
Janies Bord-boek ver
kocht. Voor uitgeverij A.
Het vreemde verschijn- yj, Brvna was dat aanlei-
sel in een van de Kempe- jing een tekenwedstriid
ner Plassen in Brabant, u\t te schrijven. Winnac
waarover wij vorige week werd de Rotterdamse yra-
schreven, is opgelost. Het Bouke IJlstra. Hij
bestuur van de hengel- mag nu met een hem
sportvereniging, dat deze dierbaar persoon twee
vijvers exploiteert, zorg- weken door Amerika rei
de voor de opheldering. 2en
De vliezige massa is Het best verkochte boek
draadalg. De vijver waar- (geen pocket) in septem-
in het verschijnsel zich Het Ziekenhuis
voordeed heeft vorig jaar van Jan de Hartog. iaat,
droog gelegen voor uit- vxaar niet saai bleken de
dieping. Alle leven was Taaie rooie rakkers van
er toen uit, maar er za- Igor Cornelisse; het was
ten nog zoveel natuurlijke op één na het best ver
stoffen in het water, dat kochte boek. De onder-
de alg zich erin gehecht gang van prof. dr. J. Pr es-
heeft. Draadalg verdwijnt ser nam de derde plaats
gewoonlijk in het najaar, in
twee jongens beneden de achttien
auto bestuurden; in Heerlen en Zeve.
naar.
Christine Keeler
getrouwd
LONDEN Christine Keeler, het foto
model dat twee jaar geleden de hoofdrol
speelde in het Profumo-schandaal, is in
alle stilte getrouwd met de 24-jarige
werktuigkundige James Levermore.
De bruid vertelde, dat zij haar man
al van jongsaf kende. „Ik wil nu een ge
wone Engelse huisvrouw zijn met een he
leboel kinderen".
Het fotomodel werd in 1963 wereld
nieuws door haar relaties met de con
servatieve minister Profumo. De bewinds
man ontkende eerst met de zaaik iets te
maken te hebben, maar later bleek, dat
hij had gelogen. Profumo moest In het
Lagerhuis een bekentenis afleggen en
werd daarna gedwongen af te treden.
AMSTERDAM Aan de universiteit i
Amsterdam is geslaagd
rechten: mej. A W
sterdam.
Frederlkse te Am-
Beleggingsfonds
voor spreiding
van bezit
UTRECHT De april 1960 op aan
drang van het Convent van christe
lijk sociale organisaties opgerichte
Spaarbank voor Protestants Neder
land heeft een snelle ontwikkeling
doorgemaakt. Het saldo-tegoed steeg
van bijna 8 ton eind 1960 tot f 8 min.
eind 1962 en ruim f 20 min, op 30
september 1965. Het aantal spaarders
is sinds eind 1960 van 1542 tot bijna
27.000 vermeerderd. Eind 1960 was
zij op de ranglijst van 130 spaarban
ken in Nederland de 123ste, in 1963
de 54ste en thans is zij waarschijnlijk
verder opgeschoven. Zij heeft thans
12 bijkantoren, 130 correspondent
schappen en 21 contactadressen in
alle provincies.
Tot eind 1964 was zU de enige spaar
bank met eigen beleggingsfonds.
Aanleiding was het rapport der staats
commissie bezitsvorming, waaruit bleek
dat het Nederlands effectenbezit in han-
den was van een betrekkelijk kleine
groep. Een studiecommissie van het Con
vent (C.N.V.. prot.-chr. werkgevers, chr.
middenstandsbond en C.B.T.B.) ried toen
de oprichting van het fonds ter bevorde
ring van bezitsspreiding aan. Het C.N.V.
belastte zich met de organisatie maar ook
vertegenwoordigers van de andere groe
peringen en deskundigen namen in het
ROTTERDAM Gistermorgen heeft
de Gasunie een zinker van 480 m.
gelegd in de Nieuwe Maas. De lei
ding is een verbinding in de tak,
die van Voorschoten naar het Bot-
lekgebied voert en onderdeel van
het hoofdvoedingsnet van de Gas
unie.
Na maandenlange voorbereidingen, waar
bij op het laatste moment nog techni
sche wijzigingen zijn aangebracht, heb
ben twaalf drijvende bokken, zes bak
ken en een aantal sleepboten een spec
taculair schouwspel van samenwerking
geleverd, waarbij het aan kwam op
uiterste precisie.
Langzaam
bestuur zitting. In 1961 werd het fonds
opgericht, dat behalve bezitsspreiding,
spaarregelingen en leningen aan parti
culieren, bijvoorbeeld voor eigen woning-
bezit, ook financiering van protestants-
christelijke objecten ten doel heeft, zoals
de bouw van kerken, christelijke scholen
instellingen.
Het vermogen is nu f 4 miljoen en is
vrijwel uitsluitend belegd in ter beurze
genoteerde aandelen en obligaties. Het
aantal participaties is 4000. Men kan ook
deelhebbingen van een tiende participa
tie kopen. Het rendement der deelheb
bingen zal dit jaar waarschijnlijk tot
boven de 4 pet stijgen.
De spaarbank zal 1 januari de rente
voor bezitsvormende spaarregelingen van
3,5 tot 4 pet verhogen.
Het sociaal instituut van de economi
sche hogeschool te Rotterdam stelt een
onderzoek in naar bezitsspreiding in
Nederland op basis van de gegevens van
de bank en het fonds, daar deze de
meeste ervaring hebben.
Het rapport zal over enkele maanden
verschijnen. Bij het fonds heeft men
de indruk, dat hoewel er onder de
deelhebbers heel wat intellectuelen
zijn, de grootste groep toch bestaat uit
de economische bovenlaag van de
werknemers, vooral in de metaalnij
verheid.
(Vervolg van pagina 1)
De entermanoeuvre zal tijdens de
vlucht verscheidene malen worden
herhaald. Ook op de vijfde tot en
met de zevende ronde zullen Schirra
en Stafford proberen contact te
maken met de Agena-rakeL Dat
daarvoor veel stuurmanskunst no
dig zal zijn is bij de proeven al wel
gebleken. Maar de astronauten heb
ben goede hoop dat zij erin zullen
slagen de neus van hun Gemini pre
cies in het elastische entermechanis
me van de Agena te drukken.
Omtrent het tijdstip van terugkeer
is tot nu toe geen definitieve beslis
sing genomen. Volgens de plannen
zullen Schirra en Stafford 49 maal
een baan om de aarde beschrijven,
een vlucht, die zij in 46 uur en 49 mi
nuten kunnen maken. Het is echter
mogelijk, dat zij eerder zullen terug
keren. Als de voornaamste taken op
de eerste dag kunnen worden uitge
voerd, zullen zij aan het begin van de
16e omwenteling, nadat zij 24 uur en
18 minuten in de ruimte zijn geweest,
landen. Het vliegdekschip Wasp ligt
al in het landingsgebied gereed.
(Vervolg van pagina I)
Ook de eerste vice-premier, dr. Soe-
bandrio, sprak in die geest. „Laat ons
Allah vragen ons te vergeven en te
leiden als wij fouten hebben gemaakt
De zinker werd dwars over de rivier ge- en als anderen fouten maken, laten wij
zwenkt en met behulp van een net van dan niet trachten hen te verpletteren",
staaldraden tussen de drijvende bok-i aldus Soebandrio. Zelf had hij pas van
ken langzaam afgezonken. de beweging van 30 september gehoord,
Het werk. waarmee rond vijf miljoen toen hij op een rondreis door Noord
gulden is gemoeid zou aanvankelijk i surnatra was. Rij bad geen bezwaar
veertien dagm geleden ontbinding nan de communis-
Een brekende kabel stagneerde de
werkzaamheden. Het gaat in Zuid-Hol- Party, maar meende, 'at het
land toch al niet zo vlot als gevolg communisme dient te blyven bestaan,
vergunningsmoeilijkheden. De Gas-
mie hoopt begin volgend jaar de buis
i gebruik te nemen.
Financieel weekoverzicht
DE uitgifte van de nieuwe staats
lening is een mislukking gewor
den, aldus kunnen we het resultaat
der inschrijving wel karakteriseen.
Er is slechts voor honderd veertig
miljoen gulden ingeschreven, voor
een staatslening een ongekend laag
bedrag. Ongetwijfeld is deze uitslag
een tegenvaller voor minister Von
deling, die gemeend had geen maxi
mum leningsbedrag vooruit vast te
stellen, om het majoreren te voor
komen. De staatsfondsenmarkt was
vrijdag flauw gestemd.
De vorige emissie van staatsobli
gaties kreeg een totaal aan inschrij
vingen van f27 miljard zodat het toe
wijzingspercentage slechts ruim één
bedroeg. Het experiment van dr Von
deling heeft tot gevolg gehad, dat in
derdaad geen sprake van majoreren
is geweest, maar ook, dat voor het
ogenblik de markt bedorven werd.
Een mislukte emissie kan soms nog
lang gevolgen hebben en onderstreept
(Van een medewerker)
het feit, dat de Staat thans geen gro
te lening kan afsluiten tegen een ren
te van 5.75 procent a 99.25 procent.
De oorzaak van de mislukking is, dat
de leningsvoorwaarden toch nog te
scherp zijn gesteld, zodat er geen
sprake was van een haast je rep je
om gauw in te schrijven. Het parti
culier publiek heeft nogal belangstel
ling bij de uitgifte getoond, maar de
institutionele beleggers mondjesmaat,
daar deze op de onderhandse markt
een rente van ruim zes procent kun
nen bedingen. Ook het buitenland
heeft lang niet de belangstelling
getoond, welke velen verwacht had-
den.
In het kwartaalsverslag van de Eu
ropese Commissie der EEG wordt
Nederland genoemd als het land,
welks munt de laatste twee jaren
belangrijk aan koopkracht heeft in
geboet. Het indexcijfer van de kos
ten van het levensonderhoud is in
twee jaar tijds met 12,5 procent ge
stegen. Er blijkt volgens de Com
missie uit, dat in Nederland niet al
leen een sluipende inflatie, maar een
zeer actieve inflatie opgemerkt kan
worden. Het gevaar woordt aanwe
zig geacht, dat het publiek zich steeds
meer op inflatie zal instellen, waar
door het inflatieproces nog zou wor
den versterkt.
Het ziet er helaas niet naar uit,
dat we het komend jaar van dit in-
flatiespook verschoond zullen blijven.
De staatsbegroting vermeerdert de
uitgaven der Overheid met 20 pet.
en het gevaar is aanwezig, dat de
grote overspanning op de arbeids
markt nog meer geaccentueerd wordt
door de overheidsorders. Uit de de
batten in de Tweede Kamer bij de
Algemene Beschouwingen is wel ge
bleken, dat de vrees voor inflatie
ook bij meerdere volksvertegenwoor
digers aanwezig is.
Opmerkelijk is het, dat de effecten
beurs de laatste tijd volkomen im-
muum lijkt voor dit inflatiegevaar.
Terwijl de aandelenmarkt gunstig
pleegt te reageren op inflatoire ten-
denzen, constateert men een voort
gaande lusteloosheid op onze beurs.
De oorzaken daarvan hebben wij
meermalen besproken en wij noemen
nu slechts de factor der krimpende
wintmarges, de toenemende concur
rentie in sommige bedrijfstakken, de
hoge rentevoet en het uitblijven van
steun van Amerika aan onze zware
fondsen.
Internationaal zit men uit te kijken
naar verdere aanwijzingen inzake de
gang der conjunctuur. Blijft de groei
in het bedrijfsleven zodanig, dat de
al maar stijgende kosten daaruit kun
nen worden opgevangen? In de koer
sen der hoofdfondsen is vorige week
weinig verandering gekomen. AKU
sloot vrijdag op 396 procent (v.w. 400)
terwyl Hoogovens 8 punten verloren.
Het hoofdfonds Koninklijke Olie, won
per saldo nog iets en kwam op
f 148.30 (v.w. f 147).
Locale fondsen
Prettige berichten bracht het be
stuur der Handelsveren. J. P. Wy-
ers, welke onderneming de laatste
jaren flink gegroeid is en daarin de
aandeelhouders behoorlijk laat delen.
Naast 20 procent in contanten (onv.)
wordt ditmaal 20 pet. bonus (v.j. 10
procent) voorgesteld, ongetwijfeld 'n
bevredigende uitkering. De koers der
aand. Wyers liep op van 567 tot 573
procent. Bührmann-Tetterode bracht
het verblijdend bericht, dat de om
zetten in het lopend boekjaar verder
zijn gestegen. De netto bedrijfsuit-
komsten zijn, ondanks de gestegen
kosten, gunstig. Zoals men weet moet
over dit boekjaar dividend worden be
taald op basis van het vergrote aan
delenkapitaal (v.j. 30 procent bo
nus). In hoever het dividend van 22
procent zal gehandhaafd kunnen blij
ven, is af te wachten, maar het be
stuur heeft in de laatste jaarverga
dering wel medegedeeld, dat men
daarop niet zonder meer kan reke
nen. De koers der aand. steeg van
640 tot 651 procent. Kon. Zout-Ketjen
gaat f 40 miljoen investeren ter uit
breiding van de produktie van indus
trie-zout. Dit wijst erop, dat het bij
dit voortdurend groeiend concern niet
slecht gaat. De beurs honoreerde een
en ander met een koerswinst van
8 procent. Vast gestemd was Tho
massen Drijver, welk fonds eer-
flinke veer had gelaten. De
ze week klom de koers van 450 tot
475 procent. De betere verwachtin
gen voor het vierde kwartaal zullen
aan deze meerdere belangstelling
voor de aandelen niet vreemd zijn.
Holl. Beton Mij kwam „van de
plaats rust" en monteerde van 340
tot 355 procent.
Zeer flauw in de markt lagen ver-
zekeringswaarden. Zo daalde AMEV
743 tot 710 procent, R.V.S. van 590
tot 555 procent, Holl. Soc. van 640 tot
610 procent en Nat. Nederlanden van
575 tot 545 procent. Zou het dezer
dagen over het beleid van de levens
verzekeringmaatschappijen verdedig
de proefschrift aan de Econ. Hoge
school te Rotterdam van deze nieu
we koersdaling de oorzaak zijnT
Vastgoed-aandelen verloren weer
veel van de koerswinsten. Zo daalde
De Wereldhaven van 388 tot 36f
procent, terwijl aand. E.M.S. terug
liepen van 190 tot 183 procent.
wellicht door oprichting
nieuwe partij. Hij meende dat de moei
lijkheden met rood China tot een op
lossing konden worden gebracht en be
schuldigde de Amerikaanse geheime
dienst ervan, dat deze in Indonesië aan
het werk was. Overigens bracht hij
generaal Soeharto hulde voor het red
den van de revolutie.
Generaal Soeharto sprak tegen dat het
leger door de Amerikaanse geheime
dienst was beïnvloed en daagde ieder uit
bewijzen, ij zijn verplicht feiten te
verzamelen over de vraag of de laster
tegen het leger, als zou er een raad van
generaals hebben bestaan, die samen
werkte met de Amerikaanse geheime
dienst, juist was. Blijkt deze laster on
waar te zijn, dan hopen wij dat de pre
sident daarmee rekening zal houden, om.
dat dit zou betekenen dat ook hij be
lasterd is, zeide Soeharto.
De communisten
Het optreden tegen de communisten
gaat voort en het verbod van de werk
zaamheid der communistische organisatie*
is uitgebreid tot West- en Midden-Java,
Celebes, Sumatra en Borneo. De leiding
van het parlement heeft besloten alle
leden, die de communistische partij en
verwante organisaties vertegenwoordigen,
voorlopig te schorsen. De hoge adviesraad,
het hoogste parlementaire orgaan, zuivert
zijn secretariaat van communisten.
Volgens de door het leger gearresteerde
majoor Bambang Soepeno van dc Bra-
widjaja-divisie, was ook de uiterst linkse
partij Partindo b(j de staatsgreep betrok
ken. Beweerd wordt dat er aanwijsingen
zouden zijn volgens welke de Partai
Nasional Indonesia de zijde van de op
standelingen sou hebben gekozen al* de
staatsgreep geslaagd was. Volgens een
door het leger In beslag genomen band
opneming zon Atdit na de staatsgreep
premier zijn geworden.
