Nieuwe Leidlse Courant
Regering handhaaft plannen nog
Stichting strandde op
enkele detailpunten
Compensatie
huur van
1,25 pet.
„Beste wat er te
bieden valt'
CHU: Geen lokale
federatie AR/CH
Cals: meer waardering voor Joekes dan voor Geertsema
Soekarno wil partijen
weer verzoenen
Alweer naar minister...
Werkgevers: niet genoeg
vertrouwen in regering
Commentaren
Vikingen of Columbus?
CHRISTEUJK-NATIONAAl DAGBLAD
.Stantvastigh it gheblavan
mijn haft in teghentpoatl"
Donderdag 14 oldolicr 196.1. Ifetc jaargang
Tijdelijk mist
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Half tot zwaar bewolkt met in de nacht
en ochtend mist en mogelijk wat motre
gen Zwakke tot matige wind uit zui
delijke richtingen Weinig verandering
in temperatuur. (Opgemaakt om 11.15
j.m. 3,55, p.kw. 10,70
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00
Twee opponenten in de Tweede
Kamer: tijdens de theepauze
debatteerde minister Vondeling
(rechts) officieus met de liberale
afgevaardigde Joekes, die zojuist
met een plan was gekomen dat
een bezuiniging van een miljard
gulden zou inhouden, maar
door de Kamer weinig serieus
genomen werd.
Prinses: „Graag
zuster Margriet
AMERSFOORT Prinses Margriet
gaat maandag werken in het protestants
christelijke ziekenhuis ..De Lichtenberg".
Zoals bekend zal de Prinses hier een
verpleegstersopleiding volgen. Behalve
de klassikale lessen voor de eerstejaars
verpleegters zal zij ook praktisch werk
gaan doen. Zij wil graag „zuster Mar
griet" worden genoemd.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG „Na herhaalde overweging is het kabinet nog steeds
van mening, dat haar voorstellen het beste pakket vormen dat kan worden
voorgelegd. De minister van financiën en ik zullen de Kamer daarvan met
kracht van argumenten trachten te overtuigen". Met deze woorden maakte
minister-president Cals de Tweede Kamer vanmorgen duidelijk, dat de
regering zich niet zomaar zonder slag of stoot gewonnen geeft. Zij houdt
(voorlopig) aan haar uitgaven- en dekkingsplan vast. „Maar", zo voegde
de premier eraan toe, „dat betekent niet dat wij niet open zouden staan
voor de mening van de Kamer".
Mr. Cals antwoordde vanmorgen
in de Kamer op de betogen die daar
de afgelopen twee dagen zijn gehou
den. Na hem zou de minister van
financiën, dr. Vondeling, aan het
woord komen om zijn (omstreden)
begrotingspolitiek te verdedigen.
De minister-president zei dat het kabi
net pas na veel wikken en wegen tot haar
financiële voorstellen is gekomen. Het
meent dat deze een zo rechtvaardig er
evenwichtige verdeling van lasten be>
helst. Het kabinet acht het van het grootst
mogelijke gewicht dat een zo breed
gelijke parlementaire instemming met de
voorsteilen wordt verkregen.
Geërgerd toonde hij zich over de kran-
tekop „Nederlaag voor kabinet" die hij
gisteren in een van de ochtendbladen had
ontdekt. „Alleen het gemeen overleg
tussen regering en Staten-Generaal kan
een nederlaag lijden".
Dankbaar toonde de premier zich jegens
de fractieleiders Schmelzer (kath.v.),
Koorddans tussen rechts en links
DJAKARTA Soekarno heeft een
onderhoud gehad met Nahar, de
nieuwe directeur van Antara, waar
in hij verklaarde dat de politieke
zaken geregeld zullen worden op
grond van feiten en documenten en
niet op grond van onderzoekingen,
die door dezen of genen zijn inge
steld. Op de vraag, wat hij denkt
van de gebeurtenissen van 30 sep
tember en wat hij denkt te doen,
zeide hij: „wacht maar af en volg
de instructies, die ik zal geven".
Soekarno ontplooit een grote be
drijvigheid om de partijen te verzoe
nen, aldus meldt het Duitse persbu
reau DPA. Hij heeft aan de pers van
het leger opdracht gegeven ook het
standpunt van de communisten weer
te vermelden. Ook wordt gemeld, dat
hij weer de verschijning van commu
nistische bladen heeft gelast
Inzake de buitenlandse politiek tracht
hij aan het woord te komen. Zijn. veel
vuldig uitgestelde anti-imperialistische
conferentie tegen buitenlandse militaire
bases begint 17 oktober. Hii zal zelf de
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG Indien de door mi
nister Bogaers voorgestelde huur
verhogingen per 1 januari a.s. door
gang vinden zal daarvoor een com
pensatie in de lonen worden gegeven
van 11/4 procent met een minimum
van f 2 per week.
Hierover heeft het bestuur van de
Stichting van de Arbeid gistermid
dag overeenstemming bereikt tus
sen de (mislukte) onderhandelingen
over een overgangsregeling voor de
loonvorming in 1966 door.
Voor de berekening van deze huur-
compensatie zijn de woningwetwonin
gen, die gebouwd zijn bussen 1945 en
1963. als uitgangspunt genomen. De
voorgestelde huurverhoging voor deze
woningen (10 procent» zal volledig in
de lonen worden gecompenceerd. De
compensaties van de huurverhogingen
der andere woningen zullen van het nu
vastgestelde percentage i
worden afgeleid.
openingsrede uitspreken voor zestig af
gevaardigden uit vijftig landen, waar
onder Cuba, Noord-Vietnam en commu
nistisch China. Voorts heeft hij verzoch
de bouw van het gebouw voor zijn „Ver
enigde Naties van de progressieven" te
versnellen. Dit moet gereed zijn vóór de
conferentie van „nieuwe landen" (Co-
nefo) in het volgende jaar.
(Voor vervolg zie pag. 11)
Winter nadert
Bij het naderen van de win
ter hebben justitie, politie en
Veilig Verkeer de koppen bij
elkaar gestoken om de wegen
veiliger te maken. In het bij
zonder wordt gelet op de glad
de weg én op te gladde banden
zie pagina 11
Kerken helpen Vietnam
pagina Kernmerk
Taaie Rhodesiërs pagina 5
Ark, bark, park... pagina 11
Het regent te weinig
pagina 11
Nederhorst (soc.) en Roolvink (a.r.), die
hun instemming met de hoofdlijnen
het regeringsbeleid hadden betuigd. „Ook
in de woorden van de heer Beernink heb
ik teruggevonden de partij van Lohman,
die waar mogelijk ('t had wel wat
gekund) de regering steunt".
Van de „stoere taal des heren Geert
sema" was mr. Cals niet onder de indruk
gekomen. Hij had zich vooral gestoten
aan de kwalificatie „volksverlakkerij", die
de VVD-fractieleider voor het systeem
van spaarbrieven had gebruikt. „Dat ge
tuigt van gebrek aan vertrouwen
eerlijkheid van de gesprekspartner". Meer
waardering had de premier zoniet
de inhoud dan toch voor de aanpal
het bezuinigingsplan van de heer Joekes
(lib.).
Staatssecretarissen
Mr. Cals vonde de kritiek van de heren
Beernink en Geertsema op het staats
secretariaat van binnenlandse zaken
gegrond. Hij wees erop dat belangrijke
onderwerpen als doelmatige organisatie
van de rijksdienst en bestudering v;
bestuurlijke vormen van de ruimtelijke
ordening tot de taak van staatssecretaris
Westerhout behoren.
De premier deelde mr. Beernink m
dat het defensiebeleid kabinetspolitiek
ondanks het feit dat de P.v.d.A. niet ak
koord gaat met de structuur van
departement van minister De Jong.
Nadrukkelijk verklaarde mr. Cals dat
iedere minister volkomen vrij is geweest
in de persoonskeuze voor zijn staatssecre
taris. Hij toonde zich verwonderd over de
vraag van mr. Geertsema of de heer Van
der Stoel ter bevoogding van minister
Luns, op buitenlandse zaken was aange
steld. „U kent de heer Luns toch goed ge
noeg om te weten dat dit onmogelijk
waar kan zijn", aldus mr. Cals.
Grondwet
Binnenkort zal, naar de premier mee
deelde, een proeve van grondwetswijzi
ging worden gepubliceerd. Deze uitgave
is bedoeld om de discussie over dit onder
werp op gang te brengen en de publieke
opinie te laten rijpen. De regering draagt
voor de inhoud van dit stuk echter geen
verantwoordelijkheid.
Mogelijk blijde
gebeurtenis
in Engeland
PARIJS In het weekblad France
Dimanche komt het bericht voor als zou
koningin Elizabeth van Engeland in ver
wachting zijn van haar vijfde kind. Het
blad grondt deze kennis op het feit dat
hare majesteit de afgelopen weken vaak
bij haar gynaecoloog is gezien en dat ze
een speciaal diëet zou hebben, overeen
komstig dat van haar vorige kraampe-
rioden. Buckingham Palace heeft geen
commentaar.
(Van onze. sociaal-economische redactie)
DEN HAAG Tot verbazing van vele ingewijden uit kringen van de
vakbeweging en de werkgeversorganisaties is het bestuur van de Stichting
van de Arbeid er gisteren niet in geslaagd de spelregels vast te stellen van
een overgangsregeling voor de loonvorming. Hoewel beide partijen het
(gisteren door ons gepubliceerde) procedure-plan in grote lijnen konden
aanvaarden bleken de verschillen van mening op enkele ondergeschikte
punten zo groot te zijn dat de Stichting haar onmacht opnieuw moest er
kennen. Voor de derde maal in drie jaar zal minister Veldkamp er nu aan
te pas moeten komen om de loonpolitieke knoop door te hakken.
Zowel de werkgevers- als de werkne
mersorganisaties toonden zich bereid de
Stichting van de Arbeid als (eerst
antwoordelijke instantie voor de toetsing
goedkeuring van nieuwe c.a.o.'s bui
ten spel te zetten. Ook waren beide par
tijen bereid te aanvaarden dat dc stich
ting alleen in „noodgevallen" haar oor
deel over een nieuw arbeidscontract zov
uitspreken, indien het College van Rijks-
bemiddelaars daarom zou vragen in ver
band met een voornemen de minister te
adviseren dit contract onverbindend te
verklaren, omdat het (naar de mening
het college) nadelige gevolgen
hebben voor 's lands economie.
Brief aan kiesverenigingen
DEN HAAG Het hoofdbestuuri danks deze ernstige waarschuwing toch
an de CHU heelt in een schrijven aan tot het meewerken aan de stichting
alle kiesverenigingen de vorming van van een federatie besluit, clan zal het
lokale federatie AR/CH sterk ont-j u duidelijk zijn, dat dit dan tenminste
riendenkring AR/CH is voorgesteld,
erwarrend zal werken. Bovendien is
het niet uitgesloten, dat de activiteiten
van de vriendenkring tegenacties zul
len oproepen hetzij plaatselijk hetzij
op breder terrein.
De vraag of de CHU bij de gemeente
raadsverkiezingen van volgend jaar eer
gezamenlijke lijst zal indienen met de
ARP of met een andere politieke groepe
ring moet, zoals steeds het geval is ge
weest door elke kiesverenigingen voor
haar eigen gemeente worden beantwoord,
aldus het CHU-hoofdbestuur.
In zijn schrijven haakt het bestuur in
op de circulaire van de vriendenkring, die
meermalen spreekt over „reformatorische
christenen" welke betekenis men ook aan
deze woorden mag hechten, in ieder ge
val zullen pogingen tot samenwerking
met de SGP en het GPV zeker niet buiten
beschouwing kunnen worden gelaten.
Het hoofdbestuur eindigt zijn brief met
deze klemmende oproep: „Als
vergadering t
kiesvereniging".
Tevoren wordt in het schrijven nog
herinnerd aan de uitspraak van de i
raad, die zich op 10 oktober van
vorige jaar intensief beraden heeft
de verhouding AR/CH. De raad sprak
toen uit. dat een fusie op het ogenblik
niet mag worden geforceerd. „Dit zou.
ook in verband met de historisch ge
groeide kerkelijke situatie in ons land,
tot gevolg kunnen hebben, dat veel kie
zers zich tot andere partijen wenden
met name zgn. randkiezers. Vaststaat dat
dan onmiddellijk de CHU opnieuw
worden opgericht. Ondanks de verschillen
in sfeer, in mentaliteit, klimaat, in w
dering van beginselen en in benadering
van politieke vraagstukken kunnen de
samensprekingen met de ARP worden
voortgezet. Nagegaan dient te worden,
welke vormen van samenwerking moge
lijk zijn", aldus de unieraad op 10 okto-
Deze precedure had in grote lijn
naar veler verwachting tot een ak
koord in de Stichting van de Arbeid
kunnen leiden, doch kort voor het be
gin van de vergadering creëerde het
overlegorgaan der centrale werkge
versorganisaties twee extra mogelijk
heden om in de loonvorming in te
grijpen, t.w-:
1 het College van Rijksbemiddelaars
ook de bevoegdheid moeten hebben de
stichting om een oordeel te vragen
der het voornemen te hebben de
nister tot onverbindend-verklaring te
adviseren. Dus: het invoeren van,
door de vakbeweging werd genoemd,
een ..geel waarschuwingslicht" naast
het (door haar aanvaardbaar geachte)
„rode stoplicht".
2 een nader te bepalen aantal leden
de stichting zou het recht moeten heb
ben het bestuur bijeen te roepen
over een c.a.o. te oordelen, indien deze
leden dat in het belang van 's lands
economie noodzakelijk achten.
Op deze twee eisen heeft de vakbewe-
Conclusie CCO:
te hoge winst
op vlees
DEN HAAG Het Consumenten
Contact Orgaan is na een uitgebreid
onderzoek tot de conclusie gekomen,
dat de prijsdalingen op de veemarkten
zo goed als geheel niet aan de consu
ment zijn doorgegeven waardoor dc
winkelprijzen voor rund- en varkens
vlees op een onverantwoord hoog
niveau zijn komen te liggen.
Het Consumenten Contact Orgaan stelt
zich op het standpunt, dat de te hoge prij.
zen de consumptie van vlees in ons land
in niet onbelangrijke mate ongunstig be-
invloeden.
Bij een eventuele ruimere aanvoer var
slachtvee op veemarkten zal een vlotte
afvoer van de produktie daardoor wor
den bemoeilijkt. Het C.C.O. acht de hui
dige situatie dan ook niet alleen in strijd
met het consumentenbelang doch zeker
ook in strijd met de belangen van de
Nederlandse veehouderij.
De minister van economische zaken
Den Uyl is gisteren door het Tweede-
Kamerlid mejuffrouw Kessel (kath.v.)
hiervan op de hoogte gesteld. Het Kamer-
ging, nadat de ruim drie uur durende
vergadering tweemaal was geschorst
voor intern beraad, een onverbiddelijk
„nee" laten horen. Zij acht deze extra
mogelijkheden tot ingrijpen onaan
vaardbaar, omdat de Stichting van de
Arbeid dan in de praktijk weer een
toetsende instantie zou worden.
De vakcentrales hebben gisteren op
nieuw duidelijk te verstaan gegeven dat
zij onder geen beding meer c.a.o.'s wil
afkeuren, die door hun vakbon ?n (mét
de betrokken werkgevers) zijn afgesloten.
Zij willen op zijn hoogst een c.a.o. be
oordelen. indien het College van Rijks
bemiddelaars van mening is dat deze
een ongewenste ontwikkeling in de hand
De vakbeweging vindt, dat de ver
antwoordelijkheid voor afkeuring van
ca.o.'s geheel en al moet liggen in
handen van de minister c.q. rijksbe
middelaars. En zij wil niet verder
gaan dan hierbij in duidelijke nood
gevallen te adviseren via een beoor
deling door de Stichting van de Ar
beid.
(Voor vervolg zie pag. 11)
DEN HAAG De vereniging Cerbu-
ra (centraal bureau tot bescherming
van de radiohandei) heeft in een adres
aan de Staten Generaal geprotesteerd
tegen dc voorgestelde verhoging van
de omzetbelasting op t.v.-apparaten tot
2porotc5 ent en die op radio, grammo
foons en bandrecorders tot 18 pet.
LIBERAAL PLAN
Indien niet om haar plan zelf, dan
valt de VVD toch te prijzen om de
indiening ervan.
Gemakkelijk kan een oppositie ge
neigd zijn, zelf in het vage te blij
ven, wel aan te dringen op bezui
niging, zonder vermelding echter
van de punten waarop.
In de politiek vereist het een zeke
re moed. zijn stukken op tafel te
leggen. De regering is daartoe ge
houden, de oppositie niet. Van deze
regel is de VVD afgeweken.
Te moediger, wijl men zich, bij
nauwkeurige bestudering van het
plan op alle punten, moet afvragen,
of de VVD er zelf al geen spijt van
zal hebben.
EIGEN ZAAK
Het dagelijks bestuur van de CHU
ontraadt plaatselijke federaties met
de ARP, echter gemeenschappelijke
verkiezingslijsten voor gemeentera
den aan de plaatselijke kiesvereni
gingen overlatend.
De mogelijkheid van gemeenschap
pelijke lijsten zal plaatslijk verschil
lend liggen. Het ware te prijzen, in
dien die mogelijkheid, wordt zij door
de betrokkenen ook werkelijk aan
wezig geacht, werd benut.
De reserve tegenover de veel verder
gaande federaties achten wij begrij
pelijk. Hier raakt men de zaken van
de partijorganisaties zelf, die ook ge
heel ter beoordeling van die partijen
zelf staan, en waarin bijvoorbeeld
ook een christelijk-nationale krant
terughoudendheid heeft te betrach
ten.
MISLUKT
De besprekingen in de Stichting van
de Arbeid over een (noodzakelijke)
loonpolitieke overgangsregeling zijn
helaas mislukt. Toch waren de stand
punten dicht bij elkaar gekomen.
Werkgevers en werknemers waren
het immers eens over de belang
rijkste onderdelen: geen centrale
loonakkoorden meer. geen centrale
toetsing meer, en bereidheid om in
uitzonderlijke gevallen rijksbemidde
laars te adviseren.
Deze procedure zou bij vrijere loon
vorming, althans in de overgang, de
vinger aan de pols werkelijk moge
lijk hebben gemaakt.
JAMMER
De meningsverschillen, in de Stich
ting van dc Arbeid overgebleven,
zijn eigenlijk niet meer dan nuance
verschillen.
Ze komen erop neer, dat de werk
nemers in de loonontwikkeling pas
willen ingrijpen als het sein op on
veilig staat, de werkgevers dc rem
al willen intrappen als het sein zich
vermoedelijk in de richting van on
veilig kan bewegen.
Jammer, dat het overleg op derge
lijke nuance-verschillen is gestrand.
Temeer, omdat van werkgeverskant
onvermijdelijk de 'erkenning' moest
komen, dat de verantwoordelijkheid
voor eventueel ingrijpen bij rijks
bemiddelaars en regering niet of
nauwelijks veilig wordt bevonden.
Premieverlaging voor
verzekeringen tegen
werkloosheid
DEN HAAG Minister Veldkamp (so
ciale zaken en volksgezondheid) heeft
besloten de premie voor de werkloos
heidsverzekering met ingang van 1 ja
nuari 1966 te verlagen van 1 tot 0,8 pro
cent.
De geringe omvang van de werkloos
heid gedurende dc laatste jaren heeft
deze verlaging mogelijk gemaakt.
LONDEN. Engeland heeft in
principe besloten het protectoraat
Beetsjoeanaland in Zuid-Afrika uiter
lijk 30 september 1966 onafhankelijk
heid te verlenen.
jP- Vale-universiteit in Amerika heeft rond de viering van Columbus-
dag een oude kaart tevoorschijn getoverd, waaruit zou moeten
blijken, dat niet Columbus, maar de Viking Leif Erikson het land aan
dc overkant ontdekte. De Spanjaarden en alle zuiderlingen zijn daar
woedend over. Het Madrilcense dagblad ABC wijdde enkele pagina's
aan dit onderwerp. Alleen om aan te tonen, dat het toch Columbus was
in 1492. ABC bracht ook bovenstaande spotprent, met als onderschrift:
„Ik zeg je. dat het westen nog niets is. vergeleken bij het zuiden Daar
hgt het land TorremolinnsZoals bekend. is Torremolinos een Spaans
toeristenoord, waar jaarlijks vele Scandinaviërs hun vakantie door
brengen.
Over ontdekken gesproken, ziet u kans in uw omgeving voor ons
enkele nieuwe abonnees te ontdekken? De bol-bon staat op pagina 2.
