KERKSCHEURING DREIGT IN ZUID-AFRIKA si Gewetensbezwaarden in hongerstaking Een woord voor vandaag Twee predikanten leggen ambt neer Publikatie tegen de Broederbond VU-lustrumtoneel in Brechts karrespoor Jezuïet: missie is vaak infantiel en sentimenteel Miele er is geen betere! Lutheranen in Afrika zoeken meer eenheid Zeven projecten voor j ongerenvr ij williger s Ds. Meyboom: Gesprekken op gemeenteniveau Mondkanker onderwerp van studie 1 Puzzelhoek WOENSDAG 13 OKTOBER 1965* Paulus bidt voor de gemeente van Efeze en in dat gebed zit een merkwaardig verzoek. Hij vraagt dat de ogen van de gemeenteleden geopend zullen worden, opdat zij zullen zien: „hoe overweldigend groot Zijn kracht is aan ons die geloven, naar de werking van de sterkte Zijner macht". Paulus bidt niet om hulp, of om kracht voor de gelovigen. Hij gaat eenvoudig in zijn gebed uit van het feit dat God ons Zijn kracht ter beschikking stelt. Hij wil alleen maar dat de gelovigen gaan inzien, wat zij dagelijks van God aan kracht ontvangen. De zwakte van ons christen-zijn is vaak, dat wij niet weten wat God allemaal voor ons doet. Wij vragen ons soms in angst af: Zal God wel helpen? Zal Hij onze gebeden verhoren? Paulus zegt: Zo mag u die vraag helemaal niet stellen. God helpt. God verhoort onze gebeden. Alleen wij voelen dat lang niet altijd als hulp of als verhoring. We hebben zo vaak de oplossing al kant en klaar bi onze gedach ten en dan blijkt Gods oplossing niet aan onze eisen te vol doen. Juist daarom moeten wij leren met Paulus te bidden: Heer, leer mij zien, hoe U mij in deze situatie helpt. We lezen vandaag: Lucas 19 1127. STELLENBOSCH „De „Broe derbond", de volstrekte tegenpool van het Christelijk Instituut in Zuid-Afrika, is door een nieuwe publikatie uit het halfdonker van zijn bestaan in het volle licht ge komen. Deze geheime organisatie werkt sinds 1919 ter bevordering van de belangen van de „Boerena- sie" en keert zich zowel tegen de mee de kans verspeeld heeft, aan het niet-blanke bevolking als tegen de w<??rd te, k?.I??en m p?r of r?d!?- t-, -i ij Bedenkelijk noemt de schrijver het, Engelssprekenden. ZOveel ambtsdragers van de Neder duitse Gereformeerde Kerk de Broe derbond steunen. Volgens zijn informa ties is het aantal leden onder de predi kanten en ouderlingen van deze kerk groot. (Van onze kerkredactie) AMSTERDAM Ter viering van het zeventiende lustrum hebben leden van het Studentenkorps aan de Vrije Universiteit gisteravond de première gegeven van twee éénacters van Ber- tolt Brecht: „De geweren van vrouw Carrar" en „De veroordeling van Lu- cullus". Plaats van handeling was het voormalig kerkgebouw van de Vrije Gemeente aan de Weteringschans. Het woord „vrije" kreeg hiermee een derde dimensie, immers uit vrije wil koos jong protestants intellect naar positiebepalend en getuigend to neel en wel in een denkwereld welke diametraal staat tegenover die van de VU. Op zichzelf is daar niets tegen, zeker niet indien men weet, dat het lus trum-vierende corps al lang bezig is, uit het isolement te breken. De VU-gemeen- schap wil niet een zich voor de maat schappij afsluitende groep zijn, maai wenst midden in de samenleving te staan; wil ook meedoen aan de dialoog. Dat is een gelukkig streven. Confrontatie met het gans andere, het tegenovergestelde, zet het denken en ver volgens de discussie in gang en daaruit kan verbreding en verdieping van eigen blikveld ontstaan. Het laat zich verstaan, dat VU-studen- ten, evenals andere jongeren, gevoelig zijn Voor het protest tegen en ae ontmas kering van dictators en oorlogshitsers. Moedgevend is het, dat zij tonen te besef» fen, dat een neutralistische houding geen oplossing brengt, dat de mens moet kie zen. Echter, zij hebben iets over het hoofd gezien. Brecht is nl. niet een dra ger geweest van universeel geldende ideeën; hij was tendentieus en eenzij- dig. Bij de studenten, die overigens onder leiding ban beroepsactrice Anne Marie Prins geestdriftig en al discussiërend o- ver het hoe en waarom aan de voorstel ling hebben gewerkt, kan niet hebben voorgezeten, het dramaturgisch vermo gen van Brecht te etaleren. Vrouw Car rar is daarvoor te zwak en bovendien stond de schrijver zelf er na de oorlog niet meer achter voor wat de toneeltech nische kant betrof en de later geschreven veroordeling van Lucullus is ideeënvoertuig dan theater. Confrontatie met de idee was dus de bedoeling. Voor eigen kring, zoals bij de première met rector-magnificus prof. mr W. F. de Gaay Fortman, vele hooglera ren en corpsleden, is daartegen geen en kel bezwaar. Anders wordt het echter, nu de VU-toneelgroep vrijdag (te 22.00 uur), zaterdag en maandag (20.00 uur) NED. HERV. KERK Beroepen te Ede (toez.-vac. E. F. Ver- gunst): P, J. Bos te Sprang; te Bergent- heim: H. Lindeboom te Wilhelminadorp; te Santpoort (toez.): D. J. Spijkerboer te Drumpt; te Den Dolder (bijz. werkzaamh. psych. ziekenh. Willem Arntszhoeve) mevr. C. E. F. Giesberts, kand. aldaar. Aangenomen naar Amsterdam (studen- tenpred., vac. mr. A. A. A. E. A. Voer man): A. A. Spijkerboer te Wijdenes, Schellinkhout, c.a. Bedankt voor Gameren: W. C. Hovius te Nieuw-Lekkerland; voor Meerkerk (toez.): L. Doppenberg te Wilsum (O.) voor Huizen-N.H. (vac. G, H. v. Kooten): W. H. v. Kooten te Oud-Beijerland (corr, voor enkele edit); voor Harskamp: A. Klein Kranenburg te Hoevelaken. GEREF KERKEN Beroepen te Rotterdam-IJsselmonde (vac. M. C. Kersten): G. Meynen te Utr.; te Rotterdam-IJsselmonde (3e pred.pl.): K. Smit te Voorschoten: te Zuilichem- Gameren: J: J. v. d. Hoek, v/h vrijgem. predikant te Den Ham (O.); te Utrecht-N. (vac. W. Schouten»: Iz. Meijer te Oegst- geest: te Hoogkerk: W. J. de Ruiter te Harkema-Opeinde. GEREF. KERKEN (vrijgem.) Tweetal te Drachten: drs. J. Douma te Rijnsburg en J. H. v. d. Hoeven te Zwijn- CHRIST. GEREF. KERKEN Beroepen te Dokkum: P. v. Zonneveld te Bennekom. buiten de universitaire krijtkring wil tre den om deze Brecht-verkenning aan de burgerij te presenteren. Argeloze burgers moeten nu wel den ken, dat de VU-studenten er achter staan. De vraag is dan, of spelers organisatoren zich voldoende hebben ge realiseerd hoe eenzijdig Brecht heeft ge fulmineerd, dat hij, die uit het vrije Westen vrijwillig achter het ijze dijn ging en zich daar het rode liet welgevallen, nooit de vinger heeft ;eheven tegen het communistisch stelsel ïoewel het toch in wezen en practijk even verderfelijk is als het fascisme dat Met alle begrip voor goede bedoelin gen, met waardering voor zoveel theater- animo en inspanning al bleek de spontaan aanvaarde opgaaf in een toneel ongeschikte ruimte te zwa; vinden wij het toch spijtig dat het VU-studenten zijn, die naar buiten optre den met een oproep tot positiekiezen var een man wiens werk gedragen werd door een ideologie, die nog altijd miljoe nen mensen, zo nodig met geweld, doemt tot dadenloosheid en vrijheid van keuze onthoudt. Verruiming van horizont is, zeker toekomstkader, dwingend geboden, laat het dan naar alle kanten het geval zijn. TON HYDRA Prot. universiteit in Seoel weer open SEOEL De Zuidkoreaanse rege ring heeft de heropening van de Yonsai-universiteit te Seoel toege staan. Deze voornaamste protestantse onderwijsinstelling in Zuid-Korea werd half september voor onbepaalde tijd door de regering gesloten, wegens het aandeel, dat verschillende hoog leraars en studenten hadden in poli tieke onlusten. In augustus vonden in Zuid-Korea demonstraties van studenten plaats tegen het verdrag met Japan. De re gering publiceerde een la.»ge lijst var hoogleraars en studenten, die be schouwd werden als de aanstichters eiste, dat de universiteiten tegen hen disciplinaire maatregelen zouden nemen, bestaande uit schorsing of uit sluiting van de universiteit. Twee niet-openbare universiteiten weiger den hieraan gevolg te geven, waar onder de Yonsai-universiteit. De regering heeft heropening toe gestaan, nadat twee hoogleraars vrij willig in het belang van de universi teit hun ontslag hadden genomen. De Yonsai-universiteit, die 4500 studenten heeft is gesticht door de zending van de methodisten en pres byterianen. Een jonge lector in de anthropologie aan de universiteit van Stellenbosch, dr. Brian M. du Toit, heeft een boek geschreven over geheime organisaties in de gehele wereld. Daarin is hij met name ingegaan op de oorsprong en de ontwikkeling van de Broederbond. Volgens dr. Du Toit was het ont staan van de Broederbond begrijpelijk in een periode, dat de Afrikaans-spre kenden moesten strijden voor een voortbestaan van hun cultuur en taal. Tegenwoordig moet men zich echter afvragen, of het nog de Boerenbevol king is, die bedreigd wordt, of dat het niet veeleer gaat om het voortbestaan de gehele blanke bevolkingsgroep in Zuid-Afrika. Dr. Du Toit stelt ook vast, dat het christelijk karakter van de Broeder bond in vergelijking met vroeger en ger is geworden. Men legt de Bijbel op zijn eigen wijze uit en ieder, die op de grote problemen van Zuid-Afrika een andere visie heeft, wordt gebrand merkt als een „humanistische libe raal". De invloed van de Broederbond is voorts zo groot, dat wie dit odium eenmaal op zich geladen heeft, daar- Hij herinnert in dit verband aan de kerkscheuringen, die het rassenpro bleem heeft veroorzaakt in de Verenig de Staten (waar hij geruime tijd heeft doorgebracht) en spreekt als zijn ver wachting uit, dat het ook in Zuid-Afri ka tot een dergelijke ontwikkeling zou kunnen komen. Inmiddels vernemen wij, dat twee predikanten van de Nederduitse Gereformeerde Kerk, die tegen standers zijn van het apartheidsbe- leid, hun ambt hebben neergelegd. Het zijn dr. B. Engelbrecht en dr, Naude du Toit. De eerstgenoemde, die 37 jaar oud is, geniet in ons land bekend heid, omdat hij in Utrecht heeft gestudeerd. Hij promoveerde bij prof. dr. J. C. Hoekendijk in 1954. ROME De njeuwe generaal van de jezuïeten, de Spaanse pa ter Pedro Arrupe, heeft op de laatste dag van de conciliedebat ten over het missieschema scherpe kritiek geleverd op verouderde opvattingen over het missiewerk, zoals die volgens hem nog veel in de Rooms-Katholieke Kerk gevon den worden. De westerse opvatting van het missiewerk neigt tot „in fantilisme, sentimentalisme, beïn vloeding door een meerderwaar- digheidscomplex, kortzichtigheid en oppervlakkigheid". a. ■a, 1 Filippus start schriftelijke bijbelcursus HATTEM Het traktaatgenootschap Filippus (Veldweg 39. Hattem) is begon nen met een schriftelijke bijbelcursus, die de dagelijkse huiselijke bijbellezing combineert met bijbelstudie. Deze cur sus bestaat uit 26 lessen, die vanaf 1 ok tober over twee jaar zijn verdeeld met pauzes rond Kerst en in de zomermaan den. Zij verschijnen in afleveringen een maal per veertien dagen. Elke aflevering bevat een dagelijkse uitvoerige schriftle zing voor persoonlijk gebruik, een korte voor tafelgebruik en een enkele bijzon der aansprekende tekst plus een toelich ting. De cursus is ook in haar geheel verkrijgbaar. Als „docent" treedt de Am sterdamse predikant ds. G. R. Visser op. VRAAG WASAUTOMATEN-PROSPECTUS NR. 15 BIJ MIELE, GOUDSESINGEL 92, ROTTERDAM. Haile Selassie bij opening (Van onze kerkredactie) ADDIS ABEBA In het bijzijn van keizer Haile Selassie is gis teren de derde pan-afrikaanse conferentie geopend. Op deze conferentie, die tien dagen duren zal, zal waarschijnlijk worden beslist, of de lutherse kerken en zendingen n Afrika tot nog nau were samenwerking zullen over gaan door de oprichting van een continentale organisatie. De Ethiopische keizer sprak zelf de conferentie toe, na te zijn ingeleid door zijn minister voor de telecommu nicatie, Ato Emmanuel Abraham, die in de Lutherse Wereldfederatie een vooraanstaande plaats inneemt. Hij werd beantwoord door de Amerikaan dr. Fredrik Schiotz, die president is van de Lutherse Wereldfederatie. Vervolgens leidde bisschop Josiah Kibira uit Tanzania het thema van de conferentie in, dat luidt: „Een leven de kerk in een veranderende samenle ving". Onder dit thema wil men op deze conferentie de traditionele vor men van het kerkewerk kritisch onder- AMSTERDAM De Stichting Nederlandse Vrijwilligers, waarin overheid en particulieren samen werken bij de uitzending vap jongeren naar de ontwikkelings landen, heeft na een eerste werkperiode van twee maanden - zeven projecten in overweging ge nomen. Uitknippen en op briefkaart plakken c.u.b. IK WERK MEE aan de verdere groei van de kranl Uw nieuwe abonnee heet Naam Adres Woonplaats t betaling per» WEEK/MAAND/KWARTAAL Deze nieuwe abonnee werd opgegeven door uw abonnee i Naam Adres Woonplaats Ik ontvang als geschenk HYACINTHENBOl MET HOU-# „DE DOKTER ZEGT" II 0ER „DE DOKTER ZEGT" I TIP-PARADE-TWEE (elk deel is een (ander) geheel) streep door wat u niet wenst. Dit deelde de voorzitter van het stich tingsbestuur, oud-staatssecretaris drs. L. J. M. van de Laar, gisteren mee op een persconferentie in het Koninklijk Instituut voor de Tropen, dat sinds augustus 1963 met de opleiding van de jongeren is belast. In totaal zijn tot nu 129 vrijwilligers, verdeeld in negen groepen en dus opleidingen, aan de gang: voor uitzending naar Zambia, Kameroen en India. De waarnemend chef van het jongeren vrij willigersprogramma van het ministe rie van buitenlandse zaken, mr. A. L. Schneiders, vertelde dat het ontwikke lingswerk aan de Ivoorkust, waar hij onlangs een bezoek bracht, een bevredi gend verloop heeft. Van de 25 uitgezon den jongeren waren er twee (een tuin bouwer en een sierteler) die het voor hen bestemde werk moesten beëindigen: zowel voor de teelt van groente en aard appelen als van sierplanten bleek te wei nig belangstelling aan de Ivoorkust te bestaan. De regering van de Ivoorkust had er echter wel om gevraagd. Beiden zijn per 1 oktober belast met het toezicht op een project schooltuinen in Korhogo. De overige 23 jongeren werken o,m. in de rijstcultuur, de katoenteelt, onderhoud van irrigatiewerken, bij de veterinaire dienst. Van de vrouwelijke vrijwilligers geven twee de dorpsbewo ners voorlichting in kinderverzorging, twee zijn werkzaam in een kraamkliniek en een heeft een taak gevonden op eei chirurgische afdeling van een ziekenhuis. het op prijs dat de Europeanen tegenstelling tot vroeger, bescheiden op stellen". Hij achtte niet de technische in breng het belangrijkst, maar het kweken van regelmaat, organisatievermogen en zelfvertrouwen bij de autochtone bevol- I king. zoeken in het licht van de diepgaande veranderingen op nagenoeg alle le vensterreinen in Afrika. Vernieuwing Men hoopt, dat er van deze conferentie nieuwe impulsen op de Afrikaanse lu therse kerken zullen uitgaan voor een geestelijke vernieuwing door een beter begrip van de verantwoordelijkheid en de mogelijkheden van de kerk vandaag. Daarbij krijgen vooral de verantwoorde lijkheid voor de enkeling en de verplich ting van de christen tegenover de we reld, waarin hij leeft, de aandacht. Ongeveer tweehonderd mensen hebben zich voor deze conferentie aangemeld. Het is de derde pan-Afrikaanse, na die van 1955 in Marangoe (Tanzania) en van 1960 in Anzirabe (Madagaskar). Voor het eerst zullen echter de Afrikanen in de meerderheid zijn. Opvallend is verder, dat er haast evenveel nlet-predikanten als predikanten onder de deelnemers zijn. Vele praktische punten staan dan ook op het programma. Zij reiken van actue le problemen, waarvoor de predikant ge steld wordt, tot de verhouding van poli tiek en kerk. Het generatie-conflict, dat in Afrika een zeer belangrijke rol speelt, Je taak van de kerk in de grote stad, wagen van huwelijk, polygamie en echt scheiding zullen aan de orde komen, evengoed als de massacommunicatieme dia, de plaats van de vrouw en het on derwijs. Publiciteit De conferentie wordt gehouden In een modern gebouw van de Verenigde Naties ln de Ethiopische hoofdstad. Er is ge zorgd voor een simultaan vertaalsysteem in de drie conferentletalen: Engels, Frans en Amharisch. Voor een brede publiciteit zorgt het krachtige lutherse zendingsstati on ln Addis Abeba, de Voice of the Gospel, dat vrijwel geheel Afrika be strijkt. De conferentie is goed voorbereid, doordat in september regionale voor-con ferenties zijn gehouden in verschillende delen van Afrika. Hierdoor heeft mer bereikt, dat ook de „gewone kerkleden" zich in het werk te Addis Abeba betrok ken weten. Afscheid van Protestants Convent (Van onze kerkredactie) UTRECHT Al heeft ds. H. B. Meyboom dan zijn functie neerge legd als predikant-directeur van het Nederlands Protestants Con vent om weer gewoon gemeente pastoor te worden, hij blijft plei ten voor een gesprek op gemeente niveau met rooms-katholieken. Dat gesprek moet echter niet geheel vrijblijvend gehouden worden. Ds. Meyboom wil de gesprekspartners door predikant en priester laten aanwijzen. Zij moeten van tijd tot tijd verslag uitbrengen aan hun kerkeraad. Deze 42-jarige predikant zegt, dat er twee grote moeilijkheden zijn, die het gesprek belemmeren. Aan de ene kant het protestantisme zelf in grote ver warring. Het weet niet en begrijpt niet wat er allemaal in de Rooms-Ka tholieke Kerk gebeurt. Er is ook vaak grote onzekerheid over de eigen ge- loofssituatie. Bovendien zijn vele protestanten nog niet aan een gesprek toe. De gedachte dat Rome toch niet verandert neemt eerder toe dan af. Ds. JJeybopm 2 een brok „tegenbeweging" vooral de meer confessionele kringen en in de Vtfj zfnhigé TtófeK. T '*J' "*■- Handleidingen Maar ook de Rooms-Katholieke Kerk is in grote verwarring. Velen begrijpen niet allemaal wat het conci lie wil. Anderen struikelen telkens weer over kerkhiërarchische belemme ringen in hun geloofsleven die zij niet kunnen en willen aanvaarden. Thema voor de gesprekken tussen de leden van beide kerken moet dan ook zijn ons christen-zijn in deze tijd en sa menleving. Dit gesprek moet door de plaatselijke kerkeraden gestimuleerd worden. Voor deze gesprekken zouden handlei dingen moeten worden opgesteld. Ds. Meyboom meent dat zij samen met rooms-katholieken moeten worden ge schreven en uitgegeven. Die gesprekken moeten niet in de eerste plaats gaan over controversiële onderwerpen. Hoewel ideaal het gesprek gevoerd moet worden door een interkerkelijke groep protestanten met rooms-katho lieken, meent de man die het werk van het Protestants Convent tien jaar leidde dat het voorlopig beter is om de gesprekken te hebben tussen leden van één protestantse kerk en de Rooms-Katholieke Kerk. Zo'n gesprek moet niet gericht zijn op stiekeme bekeringen. Er moet een elkaar ontmoeten zijn in Christus en vanuit de bijbel. Maar het getuigenis moet er kunnen klinken. Het moet meer zijn dan een verbleekte dia loog. Gemengd gehuwd Ds. Meyboom vertelde nog dat dezer dagen door de uitgevers Ten Have en Brand samen een boekje uitgegeven is getiteld „Gemengd gehuwd". Het wil een pastorale handreiking zijn. Het werd geschreven door ds. R. Kapteyn van de Raad voor de herderlijke zorg van de Hervormde Kerk en door pater Van Noort namens de Katholieke Actie, die tot voor kort studentenmo derator in Leiden was. Het Protestants Convent is op het ogenblik geheel (herderloos". Terwijl dg. Meyboom de gemeente weer ver koos, is dr. C. de Ridder benoemd tot wetenschappelijk hoofdambtenaar om prof. dr. G. C. van Niftrik aan de Amsterdamse universiteit te gaan hel pen. Het convent heeft reeds een op roep gepubliceerd voor een nieuwe predikant-directeur, terwijl 00 een nieuwe studie-secretaris wordt ge zocht. Op de conferentie van Lutherse ker ken van Afrika, die in Addis Abeba wordt gehouden, heeft bisschop Josiah Kibira, uit Tanzania verklaard dat de Afrikaanse kerken nog geen vrijheid op theologisch gebied hebben verworven en die vrijheid ook niet zullen krijgen Het infantilisme en het sentimenl lisme in het missiewerk noemde pat< Arrupe het gevolg van de neiging, zich in de missie te richten op kindi ren en zieken en andere niet mindi belangrijke groepen, zoals de intelle tuelen, te verwaarlozen. Het meerderwaardigheidscomph blijkt, doordat men teveel op eigt waarden vertrouwt en te weinig ij zicht heeft in de cultuur en traditii van de volken, die men het evangelii wil verkgndigen. Kortzichtig is men, doordat men de behoeften van de ker1 buiten het kringetje van eigen diocei niet ziet. De oppervlakkigheid coristateerd pater Arrupe, die zelf vele jaren mii-. sionaris in Japan is geweest, in d( waardering van methoden en resulta ten van het apostolaat en de keus vai de mensen, die worden uitgezonden. Verder komt het maar al te vaafeav voor, dat een priester een korte tij* in een missieland doorbrengt, weer PI thuis komt en er boeken over gaai schrijven, die vol fouten zitten. te Opnieuw heeft een Nederlands) 10 missiebisschop zich tegen de paus ge-Be keerd. Hoewel de paus maandag het concilie een brief zond, waarin hij u.: vasthield aan het celibaat, heeft dtlai bisschop van het Braziliaanse Lins,,va Koop (afkomstig uit Rotterdam), een voorstel ingediend, waardoor toch ge-ge trouwde mannen priester zouden kun nen worden. Omdat de paus openbare discussie over het priestercelibaat op het con cilie niet toestaat, heeft bisschop Koop zijn voorstel schriftelijk bij het secre tariaat van het concilie ingediend onder de prelaten laten circuleren. Tegenover journalisten zei de mis siebisschop, dat hij niet bepleit, dal priesters in het algemeen zullen mo gen trouwen. Hij is echter ning, dat in gebieden, waar een grool tekort aan priesters bestaat (zoals ia Latijns-Amerika), getrouwde mannen gewijd moeten kunnen worden om te helpen in de religieuze noden van hun parochies. Op 28 oktober, de dag, waarop paus Johannes XXIII tot paus werd geko zen, zal de huidige paus in de concilie vergadering verschijnen, om enkele dekreten, die gereed zijn gekomen, plechtig af te kondigen. <f UTRECHT. De heer J. H. Ai»1 Schipper uit Den Haag heeft een studie gemaakt van de 192 gevallend van kanker van het slijmvlies van de!P mondholte, die in de periode 1940— 1961 in het Rotterdams radio-thera- P peutisch instituut in behandeling'1 kwamen. Hij heeft hierover een proefschrift geschreven, waarop hij i gisteren aan de Rijksuniversiteit van Utrecht is gepromoveerd tot doctor in u de geneeskunde. In de klinische uitbreiding van hel r proces werd een verband gevonden tussen de grootte van het gezwel, de mate van infiltratie in het onderliggen-' de weefsel en het optreden van uit zaaiingen in de lymphklieren in de hals. Het is daarom van het grootste belang, aldus de heer Schipper, dat de Eatiënten zich vroegtijdig onder be- andeling stellen. De tijd tussen het optreden van de eerste klachten en het bezoek aan het insti- tuut (soms vier maanden) kan worden bekort door de letten op de volgende verschijnselen, die bij mondkanker plegen op te treden: 1. pijn in de mond (meestal niet hevig)! h 2. het ontstaan van een zwelling, bultje of blaartje in de mond; 3. het losraken van tanden of kiezen; 1 4. het niet goed meer passen van de gebitprothese; 1 5. moeite met spreken, speekselvloed,, bloeding; 6. het optreden van een zwelling in de hals. Mondkanker i3 doorgaans een ziekte van 1 de oude dag doch komt soms ook voor op middelbare leeftijd. Mannen worden vaker getroffen dan vrouwen. Reden: straf voor kamplid Speldjesverkoop voor kerkbouiv bouw IJsselstein" staat er op de rode, blauwe, groene, gele, witte en zwarte speldjes, waarvan de opbrengst bestemd is voor een nieuwe gerefor meerde kerk aldaar. Voor het eerst, voor zover bekend, wordt nu ook bij kerkbouw ingehaakt op de rpeldjesrage, die nog altijd dik is. De bouwcommissie van de Ge- ref. Kerk in IJsselstein heeft in een rondschrijven aan alle geref. kerkera den verzocht de jeugdverenigingen op te trommelen de speldjes te verko ut prijs per speldje is dertig cent en de serie van zes stuks 1,50. Ze zijn slechts per serie te bestellen en het giro nummer is: 135064, ten name van Bouw commissie Geref. Kerk te IJsselstein (Utr.). De opbrengst zal worden gebruikt voor de bouw van een nieuwe Geref. kerk in DEN HAAG Twintig van de tweeëntwintig gewetensbezwaar den tegen de dienstplicht, die zijn ondergebracht in het kamp Vled- der hebben gisteravond na het eten verklaard in hongerstaking te zullen gaan. Deze hongerstaking dient „als protest tegen de huidige toepassing van de dienstplichtwet". IJsselstein. Deze plaats heeft namelijk ongeveer 8000 inwoners, waarvar 350 ge reformeerden. Dit zijn 85 gezinnen. Zij kerken in een kapelletje met 165 zitplaat sen, dat nu reeds dikwijls te klein is. Gezien de grote uitbreiding is het drin gend noodzakelijk geworden zo spoedig mogelijk een nieuwe rotere kerk te bou wen. Nu nog is er grond, maar deze moet worden betaald evenals de bouw zelf. Dit is echter voor deze kleine gemeente een te zware opgaaf. Aanleiding ertoe is de straf (vol gens de bezwaarden: drie dagen verzwaard arrest) opgelegd aan een van de jongens omdat hij in dienst tijd koffie dronk en eenmaal 's nachts naar huis ging. Direct nadat men op defensie hoor de van de bezwaren, werd maandag aangekondigd, dat morgen een ambte naar van het ministerie een onderzoek zou komen instellen. Maar daarop heb ben de gewetensbezwaarden niet willen wachten. Over de strafoplegging zegt het mins- iterie, dat de desbetrefffende man was te werkgesteld in de Rijkspsychologische in richting, waar hij zich evenals alle ande re gewetensbezwaarden moest onderwer pen aan de regels van het huis. Ondanks dat is hij opzettelijk een nacht naar huis gegaan. Hij werd daarvoor gestraft met drie dagen licht arrest en niet zoals werd gezegd met verzwaard arrest. Inmiddels was de bewuste gewetensbe zwaarde, voordat hij werd gestraft, we gens zijn ongeschiktheid om in een Rijkspsychologische inrichting te wer ken, overgeplaatst naar het kamp Vled- der waar hij nu verblijft. Invul-puzzel 1 1 hamer met lange steel, om een rund te kollen of te dollen. 2 2 plotseling. 3 3 meisjesnaam. 4 4 jongensnaam. 5 5 dorpje onder de Over. gem. Gramsbergen. 6 6 motorschip (afk.). 7 7 plaats in Limb. 8 12 scheik. element (afk.). 9 11 voorzetsel. 10 10 buisvormig ingewand. 11 9 zekere dans. 12 8 plaats in N.H., ook in Limb. Oplossing vorige pnzzcl 1. klem-melk, 2. lire-Lier, 3. Iser-sier, 4. mark-kram, 5. maal-lama, 6. eden-De'en. 7. niet.tien, KLIMMEN.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 2