Soekarno steunt nu het leger
Nieuwe Leidse Courant
Leider van staatsgreep Oentoeng gevangen
Communisten worden
hard aangepakt
Zonder selectie verzekeren na
verlaten ziekenfonds
HEIN NU IN
FRANSE
BADPLAATS
Huizen leeg als huren
niet omhoog gaan
Commentaren
Rhodesië: kloof niet
te overbruggen
Geheimzinnige epidemie
op Britse scholen
NIEUW IN DE VERF
weekend-systeem
voor zessen klaar!
Abonnementsprijzen p.w0,83, p.m. 3,55, p.kw. 10,70
Klachtendienst bezorging 18 00—19.00
Berkouwer
Heel de Nederlandse theolo
gie was gisteren in Amsterdam
om de jubilerende professor
Berkhouwer te huldigen
pagina Kernmerk
Java volglt met angstige
spanning de gebeurtenissen.
In een enkele bloednacht
vervloog Soekarno's droom.
Een correspondentie uit
Djakarta pagina 9
Géén getrouwde priesters
pagina 2
Rhodesië: extremist Ian
Smith pagina 5
„Neen" tegen actie pagina 5
Chef van Marva neemt af
scheid: „jongeren moeten ook
een kans krijgen" pagina 7
Musicalfilm pagina 7
Lonen 3 x hoger
Sinds de ooi-log zijn de lonen
ip ons land drie maal zo hoog
geworden. Een analyse van on
ze economische medewerker
pagina 7
Mies Bouwman terug in
veertiendaags TV-programma
Zie Ethergolven
SINGAPORE Radio-Djakarta meldt dat overste Oentoeng de leider
van de mislukte staatsgreep van 1 oktober, in de omgeving van Tegal op
Midden-Java is gearresteerd door twee soldaten, die daarbij de hulp kregen
van burgers. Twee mannen, die Oentoeng vergezelden, zijn later bij Brebes
bewesten Tegal gepakt. Een van hen werd kolonel Latif genoemd.
R.S. Stokvis en Zonen meldt dat de
omzetstijging zich op 10 pet. handhaaft
dat de kostenstijging gezien de
omstandigheden binnen redelijke
grenzen blijft. Als dit zo voortgaat, zal
resultaat over 1965 niet veel afwij-
Volgens andere berichten werd
Latif, Oentoengs voornaamste mede
werker, op 9 oktober bij Djakarta ge
vat nadat hij door beide benen ge
schoten was. Hij staat nu onder ver
hoor.
Van de 4000 opstandige militairen
is nu 90 procent gevangen, terwijl
eveneens veel gewapende leden van
communistische jeugdorganisaties
opgepikt zijn.
Radio-Djakarta meldt dat Soe
karno zijn instructies aan de regering
„hernieuwd heeft om de toestand te
normaliseren". Dit geschiedde aan de
minister van coördinatie, Roeslan
Abdoelgani. Soekarno had een afzon
derlijke bijeenkomst met Ali Sastro-
amidjojo, voorzitter van de Partai
Nasional Indonesia, die hem de ver
zekering van de P.N.I. gaf, dat deze
zou samenwerken met het leger bij
de verwijdering van bij de staats
greep betrokken contra-revolutionai
ren, aldus radio-Djakarta.
Deze radio zond herhaalde malen een
verklaring uit van generaal Soebroto,
hoofd van de legervoorlichtingsdienst,
dat Soekarno het leger opgedragen
heeft orde en veiligheid te herstellen
ter voorbereiding van een politieke op
lossing van de crisis. Soebroto zeide
dat het leger Soekarno's richtlijnen
uitvoert door de communisten hard
aan te pakken. Het leger „zet de jacht
op de communisten voort en beschul
digt hen van medeplichtigheid aan
de moord op de zeven generaals. Wij
hebben" zeide Soebroto „te ma
ken met een zeer gevaarlijke vijand,
als wij niet snel genoeg hadden ge
handeld, zouden de communisten de
macht gegrepen hebben".
Het dagblad van de strijdkrachten,
Harian Angkatan Bersendjata, schreef
dat er geen halve maatregelen dienen ge
nomen te worden bij de uitroeiing va
30 september-beweging en de bescherming
van Soekarno. De militairen moeten alle
afdelingen van de organisatie nationaal
front hebben aangespoord af te rekenen
met de leden van de beweging. Volgens
de militairen was Soekarno overtuigd dat
hij bij het slagen van de staatsgreep ge
dood zou zijn.
Het verluidt dat alle bestuursleden van
de communistische partij, afdelingen Ban.-
doeng en Djokja, gearresteerd zijn. Tevo.
ren hadden Mohammedanen te Bandoeng
het communistische kantoor aangevallen
en het meubilair stuk geslagen. Ook heb
ben zij de persen van een communistisch
blad vernield.
Medan
Te Medan is een betoging gehouden
door anderhalf miljoen mensen voor eer
verbod van de communistische partij. Vol.
gens radio-Medan heeft de communis
tische partij aldaar de verantwoording
Bij o versell rijding i veis tan dsgrens:
DEN HAAG De Nederlandse ver
eniging voor ongevallen- en ziekte-
verzekeraars (particulier) heeft een
regeling getroffen voor hen, die we
gens het overschrijden van de loon-
of weistandsgrens niet langer bij een
ziekenfonds verzekerd kunnen blijven,
Dezen kunnen zonder wachttijd
ding voor klinische en n iet-klinische
specialistische hulp i;
bonden. De kosten van zieken
van ziekenhuis of sanatorium
zijn gedekt, bij een uitgebreide dekking
ook de kosten van de huisarts en med
cijnen tot bepaalde maxima. De poiis
uczcu Kunnen cv«uw verzekeraars onopzegbaar
londer'select'i'e'verzekerd "vvordcn"<iök geelt
wanneer zij bij verlating van een
fonds een ziekte of lichamelijk gebrek
hebben.
Voor oud-verzekerden van een fonds
die wegens hun gezondheidstoestand een
verhoogd risico vormen, heeft de Ver
zekeringsgroep voor bijzondere risico's
een uniforme dekking tegen ziektekosten
in het leven geroepen. De groep accep
teert hen zonder wachttijd, zonder selec
tie en zonder uitsluitingen, mits zij zich
binnen één maand na het einde van een
fondslidmaatschap aanmelden. Is hij lid
van een gezin, dan dienen alle daarvoor
in aanmerking komende andere gezins
leden zich bij de groep te verzekeren,
doch zij kunnen bij normale gezond
heid een aanvullende verzekering voor
een hogere klasse sluiten.
Dekking
De dekking van de polis geldt namelijk
slechts voor verpleging in de laagste
klasse van een ziekenhuis, gedurende
365 dagen per ziektegeval. Sanatorium-
verpleging is verzekerd in de derde
klasse voor onbepaalde tijd. De vergoe-
Jaar voor schaking
en oplichting
ROTTERDAM De 14-jarige G. F. O.
B., die drie-'en-een-halve maand lang
kosteloos verpleegd is in een viertal
ziekenhuizen, is vandaag door de recht
bank te Rotterdam vrijgesproken van
de hem ten laste gelegde oplichtingen,
van ziekenhuizen.
Zonder gevangenisstraf kwam B. er
echter niet af. Hij werd dan wel wegens
oplichting van vier ziekenhuizen vrijge
sproken. maar wegens oplichting van
een radiohandelaar van wie hij in een
ziekenhuis in Den Bosch zonder te be
talen een radiotoestel ontving, en we
gens schaking van een verpleegster in
Gouda werd hij tot een jaar met aftrek
veroordeeld. De officier had anderhalf
jaar en onvoorwaardelijke terbeschik
kingstelling geëist.
voor de staatsgreep afgewezen. Dit ge
schiedde in een samenkomst van ver
tegenwoordigers van negen partijen met
de militaire commandant, die hun ver
zocht de staatsgreep te veroordelen.
Zeven partijen hebben dit gedaan. Jal-
loeddin Nasoetion, die optrad namens de
communistische partij, de communistische
vrouwenorganisatie, jeugdfront, enz. zeide
dat de staatsgreep een inwendige aange
legenheid was van het leger. Het leger
op geheel Sumatra heeft bevel ontvangen
het optreden tegen communistische ele
menten te versterken.
De Russische partijleider Brezjnef, pre
mier Kosygin en president Mikojan heb
ben Soekarno gelukgewenst met het te
boven komen van de staatsgreep, die zij
een uitvloeisel noemden van imperialis
tische intriges. De boodschap maakt geen
melding van het optreden tegen de com
munisten in Indonesië, maar wel van
Soekarno's betere gezondheid en spreekt
vertrouwen uit in Soekarno's aanmaning
tot kalmte.
De vrouwen en kinderen van Ameri
kaans ambassadepersoneel zullen gelei
delijk Indonesië verlaten. Volgens ambas
sadeur Green houdt dit niet verband met
de gebeurtenissen van de laatste dagen.
De meesten zijn reeds de laatste maanden
vertrokken. Er zijn thans 1600 Ameri
kaanse burgers in Indonesië, die binnen
blijven als zij dat willen.
DJAKARTA: Leden van een cóm-
munistische jeugdbeweging ivor-
den met de handen in de nek on
der zwaar gewapend geleide weg
gevoerd in een open legerauto.
AMSTERDAM/DEN HAAG Het be
stuur van het bedrijfschap voor het r
kledingbedrijf en de Nederlandse
nomische vereniging voor de confectie-
industrie hebben in een brief aan de
Tweede Kamer hun bezorgdheid nitge-
sproken over de herinvoering van de om
zetbelasting op textiel.
ST. SULPICE Hein Fentener
van Vlissingen is, zo heeft de politie
meegedeeld, overgebracht naar
Franse badplaats Evian-les-Bains aan
het meer van Genève, nadat hij uit
zijn villa in St. Sulpice is gezet. Ook
zijn vrouw en kinderen bevinden zich
i dit dorp. dat bekend is om zijn ca-
Intussen heeft het Tweede Kamerlid,
Van Dis (SGP), de ministers van bin
nenlandse zaken en justitie schriftelijk
gevraagd of de uitwijzing van de heer
Van Vlissingen niet in strijd is met de
„universele verklaring betreffende de
rechten van de mens". Hij vraagt verder
of de heer Van Vlissingen, zijn minder
jarige kinderen en zijn echtgenote naar
Nederlands recht geacht worden de Ne
derlandse nationaliteit te bezitten of te
hebben bezeten en zo ja, of de regering
dan bereid is te interveniëren bij de
federale Zwitserse regering.
Koningin en Prins, getooid met
bloemenslingers, werden gisteren
hartelijk ontvangen door de Hin-
doestaanse bevolking van Nieuive
Grond op Suriname.
(verslag op pagina 9).
Strozak is geen
mode meer
DEN HAAG Binnen enkele maan
den zal iedere Nederlandse soldaat op
een matras van kunststof slapen. De
vanouds bekende strozak gaat er name
lijk uit Behalve een schuimplastic ma
tras krijgen de militairen ook lakens
en slopen.
Vanuit de Tweede Kamer is er in
in het verleden vaak op aangedrongen
de strozak te vervangen door meer
hygiënische en comfortabele matrassen,
doch vorig jaar nog achtte de toen
malige staatssecretaris Haëx dit onmo
gelijk in verband met de hoge kosten.
Enkele maanden geleden echter heeft
de huidige staatssecretaris, de heer
Peynenburg, besloten de modernisering
van het nachtleger van de soldaten te
versnellen.
Op het ogenblik zijn reeds meer dan
zestigduizend kunststofmatrassen be
steld bij de Internationale Kunststoffen-
industrie te Breda. Met deze landmacht
order is een bedrag van enkele mil
joenen gulden gemoeid.
Bogaers: „ramp niet te overzien
Armsten zouden
de dupe zijn
UTRECHT Nieuwe woningen,
ook in de woningwet- en premie
sector, zullen leeg komen te staan,
als de aangekondigde huurverhoging
niet doorgaat en het daarmee gepaard
gaande huuraanpassingsproces niet
kan worden geëflëciuuecrd. Dit heeft
minister Bogaers verklaard in een
interview met Ruim Zicht, het blad
van het Ned. Katholiek Vakverbond.
Minister Bogaers zei. dat de huurver
hoging een fundamentele rol heeft ge
speeld bij de kabinetsformatie. De
ramp is niet te overzien, aldus de
bewindsman, als door het uitblijven
van die huurverhogingen de verschil-
'n huur tussen de oude en nieuwe
woningen te groot blijven. Het door-
sbromingsplan gaat dan niet door en
woningen komen leeg te staan omdat
niet voldoende gegadigden zich mei-
De laagstbetaalden die wachten op het
leegkomen van de oude en goedkopere
woningen, worden dan volgens hem de
dupe. Waar het thans bij de harmonise
ring van de huren om gaat, aldus minis
ter Bogaers, is te verhinderen, dat het
niet aan elkaar aangepast zijn van de
verschillende huurniveaus een belang-
zo niet het belangrijkste knelpunt
gaat worden door het overwinnen van
de woningnood.
Doorstroming
Met het optrekken van de huren van
de oudere woningen wil de minister be
reiken, dat mensen die nu in oude wo
ningen met lage huren zitten, deze ver
wisselen voor een nieuwe.betere woning
natuurlijk wel hogere, maar in ver
gelijking niet meer zó hoge huren. Op
die manier zullen woningwetwoningen
vrij komen voor de lagere inkomens-
Naar aanleiding van zijn voorkeur voor
woningwetwoningen, zei de minister,
dat hij de behoefte aan meer comfor
tabele woningen in de middenklasse vel
kent, maar dat de financiering daarvan
momenteel een moeilijke zaak is.
Overigens is uit een behoefte onder
zoek van zijn ministerie gebleken, dat
ongeveer 50 procent van de woningzoe
kenden, die niet via doorstroming kun-
worden geholpen, een woning wenst
met een huur van minder dan f 1.200
per jaar.
Minister Bogaers verwacht, dat het
kwantitatieve woningtekort in 1970 op
geheven zal zijn en voor enige delen van
het land al in 1967.
Hoewel hij aan zijn voorspelling niet
gebonden wil worden, omdat nog eer
onderzoek gaande is, denkt de bewinds
man daarbij met uitzondering van eni
ge steden aan Groningen, Friesland,
Drenthe, de kop van Overijssel, Zeeland,
grote delen van oostelijk Noord-Brabant
en een deel van Noord-Limburg.
DEN HAAG De Tweede Kamer
leden mevrouw Brautigam en de heer
Vredcling (beiden soc.) hebben de re
gering gevraagd om een uiteenzetting
van de „sinaasappeloorlog" in de
EEG. „Bestaat inderdaad de moge
lijkheid dat sinaasappelen uit Spanje
en Israël op de Nederlandse markt in
de komende winter 60 tot 80 cent per
kilogram duurder worden en zo ja,
kan dat dan gevolgen hebben voor het
prijsniveau van de andere fruitsoor-
ten
INDONESIË
In Indonesië heeft duidelijk het le
ger het heft in handen genomen.
Daaruit blijkt, hoezeer Soekarno
zelf aan gezag heefl ingeboet. Want
er is alle reden zich af te vragen, of
het doorzetten nu van het leger zijn
instemming heeft- Het tegendeel
lijkt het geval.
De actie van het leger heeft een
groot succes geboekt in de arresta
tie van opstandleider Oentoeng.
Of daarmee de opstand zelf
in feite ten einde is, moet afgewacht-
In elk geval maakt de arrestatie
geen einde aan de in Indonesië
sterke communistische beweging.
De vraag blijft, hoe het straks zal
gaan. Wat men zal gaan doen met
al die gevangenen. Of de legerlei
ding zelf voor land en volk een be
leid in het hoofd heeft. In hoeverre
het zijn taak ziet als een voorbij
gaande. En of straks democratische
partijvorming en persvrijheid een
kans zullen krijgen.
Naar Soekarno lijkt intussen nau
welijks nog te worden geluisterd-
OPLUISTERING
Terecht vraagt het Handelsblad zich
af. hoever leger, vloot cn luchtmacht
mogen gaan met hef opluisteren van
evenementen in de particuliere sfeer.
Bepaalde verleende diensten geven
een gevoel van vertedering. Zo
wanneer de genie het terrein voor
het dorp effent. Medewerking van
de luchtmacht am een luchtfestijn
zal ook geen moci'e opleveren.
Maar zoals nu is geschied me
dewerking aan een internationaal
congres? Hier kan inderdaad een
vraagteken geplaatst.
Men kaïn natuurlijk stellen, dat ook
dit bevorderlijk is aan de op zich
zelf nuttige integratie van onze de
fensie in ons volksleven. Toch lijkl
enig onderscheiden hier geboden
iets waaraan men aan de top tot nu
kennelijk onvoldoende is toegeko
men.
Een probleem schuilt uiteraard al
dadelijk in mogelijke discriminatie.
Want als de ene uitnodiging is aan
vaard, kan de volgende moeilijk ge
weigerd.
De defensie is er echter niet ter
opluistering
WERELDSTAD
De twee te Amsterdam ontdekte
moorden op vreemdelingen hebben
onlangs al wreed bewust gemaakt,
hoezeer onze hoofdstad zich ook in
dit opzicht ontwikkelt.
Een stad met een grote aantrek
kingskracht op vreemdelingen, en
dit laatste helaas ook in minder
gunstig opzicht. Aan de politie dan
de moeilijke en vaak bovendien on
dankbare laak, niettemin zowel
orde als recht te handhaven.
Men vindt er het verminkte lijk van
een Japanner, wat later blijkt een
Engelsman op mysterieuze wijze van
het leven beroofd, en nu lezen we
van de vermissing van een Pa-
kistaans student, ook dit laatste te
Amsterdam.
Men mag hopen, dat het laatste ge
val zich alsnog ten goede keert. An
ders wordt het een droeve reeks,
die in toenemende mate en niet al
leen de politie met zorg moet ver
vullen.
Smith met lege handen terug
LONDEN Premier Ian Smith is
gisteren met lege handen naar zijn
land teruggekeerd. Geen onafhanke
lijkheid voor Zuid-Rhodesië onder
een blanke minderheidsregering, zeg
gen de Britten. Een laatste poging
van premier Wilson om Smith van
gedachten te doen veranderen faalde.
Nu is het maar afwachten of pre
mier Smith tóch, ondanks de her
haalde waarschuwingen en dreige
menten, de onafhankelijkheid zal uit
roepen.
Voor zjjn vertrek naar zijn land
klaarde premier Smith ervan overtuigd
te zijn, dat de kloof tussen Engeland
Rhodesië zo groot is geworden, dat het
onmogelijk is geworden om deze te
overbruggen. „Wij zijn tot de conclusie
gekomen dat wij niet over onafhankc
lijkhcid kunnen onderhandelen", aldus
Smith.
LONDEN. Op een aantal scholen in Engeland komt een geheimzinnige
epidemie voor. Zo zijn van een meisjesschool in Blackburn (Lancashire) 63
leerlingen in een ziekenhuis opgenomen omdat zij flauw vielen.
Donoeraag jl. waren ongeveer honderd leerlingen flauw gevallen na het
middagmaal. Een onderzoek wees uit dat voedselvergiftiging niet de oorzaak
In Portshmouth (Hampshire), verscheidene honderden kilometers van
Blackburn, klaagden dertig leerlingen over hoofdpijn en zwakte en zeventig
meisjes moesten om dezelfde reden naar huis worden gestuurd.
De oorzaak van de ziekte, waarvan de verschijnselen uiteenlopen van ver
doving tot bezwijming, is nog niet vastgesteld.
Een arts uitte de veronderstelling dat het een hersenontsteking door een
virus betreft.
De Rhodesische regering zal deze
week nog de wereld laten weten of zij
haar onafhankelijkheidsplannen zal door
zetten. Zij zal wel rekening moeten
houden met de publieke opinie. Het za
kenleven heeft intussen bekendgemaakt
dat het vastbesloen is alles in het werk
te stellen om te voorkomen dat de blan
ke minderheidsregeling eenzijdig de on
afhankelijkheid van de zelfbesturende
kolonie uitroept
Onderhoud
Op een bijeenkomst in de Boelawago
deelden de zakenlieden mee, dat zij zo
spoedig mogelijk een onderhoud met pre
mier Smith wensten. Ook het enige in
Salisbury verschijnende blad de Rho
desia Herald die gewoonlijk een tegen
de regering gericht standpunt inneemt,
heeft het kabinet al gewaarschuwd, dat
men „serieus moet afwegen, of een re-
belLie in dit stadium niet het einde van
de westerse beschaving in dit deel van
Zuid-Afrika zal verhaasten". De Rhodc-
sische regering heeft ook rekening te
houden met het Britse dreigement van
een economische blokkade.
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Din&dag 12 okotber 1963. 46ste jaargang
Zonnige perioden
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer en minder bewolking maar
in de nacht en ochtend hier en daar mist.
Vannacht over het algemeen iets kouder:
morgen overdag ongeveer dezelfde tem
peraturen als vandaag. Zwakke tot
matige wind tussen zuidoost en zuid.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
