Gaf de regering expres zo
weinig geld voor 3e net?
Brick Bradford
KRO-voorzitter mr. H. W. van Doorn:
Minister niet
accoordfmet
actie RTN
Tv-quiz, kunst-uur en
tachtigjarige oorlog
—Toch is het zo!-
•lesje en Josje
Senmoet
13
DINSDAG 14 SEPTEMBER 1965
ETHERGOIVEN-ETHERGOLVEN-ETHERGOIVEN-ETHERGOIVEN
7££WX 3RICK HET PEFEC7E
fTHERGOlVEN-ETHERGOlVEN-ETHERGOlVEN-ETHERGOLVEN-
Concurrentie tegen
Veronica zou 't
zwaarst wegen
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM „Ik heb de in
druk, dat de regering het niet zo
erg vond dat er zo weinig geld be
schikbaar is voor drie maanden
uitzending op het derde radionet,
omdat zij met opzet dacht r.an
„niet hoger springen dan een een
voudig platenprogramma als juis
te concurrentie tegen Radio Vero'
nica". Misschien heeft in de boe-
zem van de regering wel de vrees zy over meer geld v00" dat derde j verantwoorde programma's
-j programma beschikten, het al te Een tikje bitter merkte de KRO->
cultureel des avonds, later voelde de
minister plotseling veel voor het door de
KRO sterk-gepropageerde voorstel blok
ken lichte muziek aansluitend over de
drie netten te laten rouleren, en toen
besloot hij ineens weer tot een uitslui
tend licht dagprogramma op het derde
Hilversum I, 402 m. KRO: 19.00 Nieuws.
10.10 Aktualiteiten. Aansluitend: Concilie-
journaal. 19.25 Opening 4e zitting Concilie.
10.35 Promenade-orkest: amusementsmuziek.
20.15 De laatste zaak van Commissaris
Middlebury. hoorspel. 21.25 Klassiek strljk-
foonmuziek. 23.55-24.00 Nieuws.
II, 298 m. AVRO: 18.00 Nieuws.
18.15 Actualiteiten en grammofoonmi
18.30 Licht orkest. 19.00 Stereo: Holland
Festival 1965: Bariton en piano: Italiaai
volksliederen. 19.30 Gamelan, Indonesisch
gramma. 20.00 Nieuws. 20.05 Leg een;
Loosdrecht. gevarieerd programma.
Boekenschouw. 22.00 Licht orkest.
Nieuws. 22.40 Actualiteiten. 23.00 Instru
ble (opn.): moderne
T15 EEN...FKANSe E'JZCf^
ÏUNT... UIT 2395.. 5pe* WAARDE-'
'AT 15 ER IMTUS- 5\OL MISSCHIEN,
23.55-24.00 Nieuws.
Commentaar
Jongerendebat
wegwerken van Veronica'
De eerste aflevering
„Jongerenparlement" (AVRO-televi-
sie) gisteravond op Nederland 2, is
niet zo best tot haar recht gekomen als
men had mogen wensen. Driekwartier
is een hele tijd, maar voor lopende
debatten waaraan dertig jongeren
deelnemen betekent het niet veel: er
werd dermate gehaast, dat men door
de bomen het bos niet meer zag en er
ten slotte een groot aantal „kreten"
in letterlijke en figuurlijke zin tot de
kijker doordrong.
Minister-president Cals had tevoren
met een hartelijk woord de serie in
geleid. Hij vond het een best idee,
dat men via het scherm eens luiste
ren kon naar de jeugd die een eigen
politieke mening vormt, waarvan het
echte parlement zeker notitie neemt.
Maar. zei minister Cals erbij, laat het
niet blijven bij het luisteren naar de
jongeren, kom ook eens op bezoek bij
dat echte parlement en geef ons kri
tiek, die wij gaarne van de burgers
Daarna begonnen de camera's te
werken in het Rotterdamse stadhuis,
waar zes fracties van het Politiek Jon
geren Contact Rotterdam bijeen wa
ren om te discussiëren over de over
heidszorg „Van de Wieg tot het graf'.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Naar wij in Haagse
kringen vernemen, zal minister mr. M.
Vrolijk niet accoord gaan met de
wijze waarop het weekblad Televizier
zijn abonnees in feite gratis tot een
omroepvereniging (RTN) formeert.
Alvorens men de actie voor het
werven van leden op louter commer
ciële basis startte door de wederver
kopers in te lichten over de manier
waarop zij bij de lezers van het blad
te werk moeten gaan, is de heer P. de
Ruwe, voormalig hoofdredacteur van
Televizier, nu voorzitter van de RTN,
door minister Vrolijk in audiëntie
ontvangen ter bespreking van deze
Het gesprek liep hoog: minister
Vrolijk antwoordde op de vraag of hij
instemde met deze wijze van het
stichten van een omroeporganisatie
met een krachtig „neen" hetgeen de
heer De Ruwe ertoe bracht in w/ede
ontstoken de kamer van de minister
te verlaten.
Niettemin wordt de actie ontketend
en de RTN hoopt via het getalscrite
rium tot de ether door te dringen. In
Den Haag gelooft men echter, dat de
minister wel zeker zal vasthouden
aan de culturele criteria, in zijn nota
vervat. Ook zou hij de manipulatie
van het feitelijk niet-betalen van
verenigingscontributie (Televizier wil
5,20 over een jaar verdeeld met toe
beurs schijnbaar laten voldoen) niet
fraai on to cpripins zmirlen maken z,ttcr °P- dat hÜ .«hoopt, dat het intussen
naai en te serieus zouaen manen. imet het gebruIk van een middengolf in
orde zal komen en de PTT de ministers
Een van de redenen waarom er suurhoff en vrolijk niet blij beeft ge-
zo'n haast is gemaakt met de ex- j n™3** met een dode mus.
,e van een derde radiozen- Intussen staat de KRO wat de radio
tnrh dp nvprhpidswpns tot betreft ook meer Positieve coördinatie
toen ae overneiaswens toi voor. niet aUeen aChteraf bekijken of de
I geplande programma-onderdelen wel uit
I eikaars vaarwater blijven, maar var
tevoren gezamenlijk bezinnen welke on
derwerpen de luisteraars zouden interes
seren en hoe men die dan via de
verschillende omroepen zou kunnen in
troduceren en behandelen.
„Nu wij twee en straks drie netten
hebben, is dit niet alleen mogelijk, maar
ook nodig. Zouden we er tien of twintig
hebben, dan kan iedereen voor zichzelf
zijn eigen gang gaan."
Deze mening uitte mr. H. W. van
Doorn gisteren in de jaarlijkse perscon
ferentie van de KRO, ter inleiding van
het winterseizoen.
Hij verklaarde verder, dat de KRO
wel accoord gaat met de opzet van
gezamenlijkheid voor dit programma,
maar toch „een eigen inbreng" wil heb
ben: wel degelijk kleur geven aan de
uitzendingen, „niet door directe verkon
diging". doch doordat de luisteraar kan
horen, dat de katholieke omroep aan het
woord is.
„Er is", aldus de heer Van Doorn.
..niettegenstaande de sterke rem van j "et he' oog daarop en
onvoldoende financiële mogelijkheden, wensen van kijker en luisteraar - ------
flink gedokterd aan het programmadeel 5,«"°en dient de research krachtig te
dat de KRO gaat verzorgen onder pre- „d5J!ge2^ 'F. de C"".'?*Y?»d?
sentatie van „gezamenlijkheid".
Dat zit scheef
De KRO heeft er zelfs een van haar
aantrekkelijkste radioprogramma's, en
wel de ochtenduitzending „Ouverture"
voor opgegeven, want Gerard Hulshof,
die dit aardige programma maakte, is nu
de man die de uitzendingen op het derde
net gaat verzorgen.
Hoewel deze uitzendingen zeer veel
met grammofoonplaten krijgen te doen,
zal er toch ook aandacht aan korte
flitsende actualiteiten-reportages en -in
terviews worden gedaan. Het twee-minu
ten-bulletin van de nieuwsdienst zal
daarmee elk uur tot 5 minuten worden
aangevuld.
De juiste vorm van de programma'!
wordt nog nader aangekondigd, m:
zal wel eind van de maand worden.
Liever blokken
Helemaal content met de opzet van het
derde programma Is de KRO niet, aldus
mr. Van Doorn, wie het ook niet duide
lijk ls waarom de minister enkele malen,
en dat van de ene dag op de andere, van
inzicht is veranderd.
licht
„Indien men eens vergelijkt hoeveel
geld een middelbare school ten bate
500 tot 1000 leerlingen mag besteden
studie- en researchwerk, en dat, wat de
omroep die voor miljoenen in touw is,
daarvoor mag uittrekken, dan zit er toch
wel iets scheef," zeide mr. Van Doorn,
.en ik hoop, dat dit nu eens tot de
regering zal doordringen!"
Dat de overheid nu tot het besluit ls
gekomen, de financiële regeling voor de
televisie gunstig te wijzigen zodat deze
investeringsgeld mag lenen en niet direct
meer alles behoeft af te schrijven, stemt
tot verheuging, maar waarom geldt dit
niet voor de radiobedrijven, die al zoveel
langer noodlijdend zijn? was een
dat andere opmerking van de KRO-Voorzlt-
ter.
Tenslotte zeide hij, dat de KRO op
zichzelf er gezond en goed voorstaat en
hoopt in een snelle wervingsac-
katholieke omroep wordt gedragen door
zijn achterland.
Daarom is een klinkende jubileumvie
ring in de maand november alleszins op
zijn plaats.
I NCRV: 7.00 Dagope
ning. 7.10 Klass. kamermuziek (gr.). 7.30
Nieuws. 7.40 Radiokrant. 7.55 Lichte gr;
mofoonmuziek. 8.15 Gewijde muziek.
Nieuws. 8.40 Lichte grammofoonmuziek. 9.00
Voor de zieken. 9.35 Waterstanden. 9.40 Voor
■ie huisvrouw. 10.10 Klassiek orgelconcert
(gr.) 10.30 Morgendienst. 11.00 Klassieke
kamermuziek (gr.) 11.15 Lichte grammo
foonmuziek. 11.50 Twaalfuurtje: cabaret.
12.00 Lichte orkest muziek en zangsoliste.
12.27 Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw.
12.30 Nieuws. 12.40 Grammofoonmuziek even
tueel aktualiteiten. 12.50 Licht instrumentaal
13.10 Klassiek pianoconcert (gr.) 13.45
pianospel (opn.). 14.00 Hildebrandml-
niaturen: VI. Claartje Donze, hoorspel. 14.45
Berlljns Filharmonisch orkest (gr): klassieke
llng voor de jeugd
J Hoorspel voor de
Jeugd. 17.15 Stereo: Promenade-orkest en
solisten: klassieke muziek. 17.50 Overheids
voorlichting: Spaarzlnnigheden. Een pro
gramma- over de vele manieren waarop u
kunt sparen. 18.00 Knapenkoor: Geestelijke
liederen. 18.20 Lichte orkestmuziek (gr.) 18.30
Het Spektrum: Nieuws uit de protest Chris
telijke organisaties. 18.45 Licht in
taal kwartet.
Nieuw bij de KRO
(Van onze radio- en tv-redactie) I „Wouter en Gonnie" geheten (o, klinkt U
dat bekend in de oren? Maar dat is juist
HILVERSUM Dit is, wat nog niet j de bedoeling) in de titelrollen gespeeld
eerder werd vertoond door de Neder- door Nand Buyl en Dini de Neef.
landse radio: de KRO begint aan een! Voorts belooft de KRO een tv-i
documentaire in afleveringen die ze-
jaren zal lopen... Maar het
gaat dan ook over de tachtigjarige
oorlog en de afleveringen verschijnen
met en frekwentie van 2 a 3 per jaar,
zuiver om de vaderlandse geschiede
nis nog eens op te frissen. Half
december kunt U de eerste verwach
ten... en waarom zich dan verder tc
haasten: 80 jaar in 7 jaar doorlopen
is toch vlot?
familiekoinedie (natuurlijk in vervolgen)
Nederland 1 NCRV
8.45 uur bekroond tekenfilmpje „De valse noot"
8.55 uur tweede aflevering van het mysterie van Edwin Drood: waar
is de bijdehande jongeman gebleven?
9.50 uur een documentaire over de politie, haar taak en de mensen
die deze vervullen.
i een aflevering
Nederland 2 VARA
8.01 uur strijd *egen onbetaalde hotelrekening
de Mickey Rooney Show.
8.25 uur kamermuziek door drie jonge prominenten musici: pianist
Polo de Haas, hoboïst Han de Vries en violist Joël Water-
man.
8.55 uur een avontuur van Perry Mason, die nu eens een belaagde
hond én een mooi jong meisje verdedigt.
10.10 uur (CVK/IKOR) herhaling
Christenen in Israël".
VANAVOND TE HOREN
Hilversum I KRO
8.15 uur ook hier een detectivegeschiedenis: „De laatste zaak van
commissaris Middlebury", hoorspel van Dieter Ertel.
9.25 uur strijkkwartet no. 12 van Beethoven, uitgevoerd door het
Boedapester Kwartet, daarna kerkzang, nieuws en actuali
teiten.
10.45 uur liedjes van hier en daar.
Hilversum II AVRO
8.05 uur amusement in het Witte Huis te Loosdrecht.
10.00 uur muziek door het Cosmopolitainorkest.
11.00 uur werken van Webern, gespeeld en gezongen via grammofoon
platen.
het Duitse spel „Schiet U rijk'"
welke op 27 november zal beginnen ter
ere van het jubileum en gepresenteerd
wordt door Kees Schilperoort alsmede
een tweemaandelijks satirisch cabaret,
Nederlandse zaken en gebeurtenissen be
handelend en te schrijven door Hans
Andreus, Jaap van de Merwe. Guus
Vleugel en Michel van der Plas...
als die het niet kunnen, wie dan wél?
Op zaterdagavonden zullen verder op
Ned. 1 de beste afleveringen van Ivanhoe
nog eens worden vertoond, alsmede het
optreden van buitenlandse sterren in de
muziek- en showwereld. Op het tweede
net worden eveneens op zaterdag door
beroepsacteurs sketches van amateur
schrijvers gespeeld.
De rubriek „Kijk op kunst" wordt
opgelost In een kunst-uur (van 55 mlnu
ten) op woensdagavond eerste net. Hierin
wordt alles wat op het gebied
kunst en al dan niet actueel, maa
ziens- of horenswaard is. bijeengebracht.
Op Ned. 2 worden op KRO-woensdag-
Citadel"
„De goede aarde".
De show „Jan en Alleman" zal afge
wisseld worden met een Rika Jansen-
show. een heel nieuw element in
televisie-amusement.
Op vrijdagavonden (Ned. 11 zal
ruimte zijn voor speelse documentaires
in o.a. de science fiction-sfeer en voor
een nieuwe jongerenrubriek met tips
over van alles en nog wat: mode, muziek,
tentoonstellingen enz.
Ook op de radio laat de KRO een
nieuwe tienerrubriek verschijnen en wel
op zaterdag tussen 1.15 en 2.10 uur, een
magazine onder de titel „Carionca".
het tweede deel „Joden en j)e zaterdagse radio-avond wordt ook
bü de KRO gewijzigd. Alle coördinatie
ten spijt zet deze omroep nu, evenals de
i VARA, een hoorspel op de gezinsavond.
Verder zal het show-uur (compleet met
het voortgezette spelletje „Ons kent ons")
nu heten „Bij Cascade te gast" en ook
voorzien in jazz-bijdragen, waarvoor The
Beale Street Jazzband is geëngageerd.
„De Springplank", het radioprogramma
waarin ambitieuze amateurs hun kans
krijgen om verder te komen, zal worden
afgewisseld (op zondag om 12.10 uur)
met „In de volksmond", een programma
van liedjes in Hootenanny-stijl. te zingen
door Nelly Wijsbek, die op dit terrein
al heeft verdiend.
Verder wijzigt zich weinig of niets in
de radioprogramma's van de KRO: zoals
men elders op deze pagina kan lezen
keert „Ouverture" niet terug, maar blijft
vervangen door een platenprogramma,
dat tussen 7.30 en 8 uur ook een korte
actualiteitenuitzending bevat.
En ja, dan natuurlijk de 80-jarige
Edwin Drood. TV-feuilleton. (deel 2).
21.50 Documentair programma over taak en
politieman en het politie-appa-
22.30 Journaal.
lenleving. NTS: 22.25-1
Nederland II: NTS: 20 00 Journaal. Va
20 01 Mickey Rooney Show. 20.25 Conc
door jonge prominente musici. 20.55 Perry
Mason - De sinaasappelen waren goud
waard. TV-film. 21.45 Achter het nieuws.
CVK/IKOR: 22.10-22.35 Joden en Christenen
ln Israël, opiniereportage (dl. 2).
19.00 Zandmannetje. 19.05 Filmmuseum
1918) Goud en zilver hebben van
oudsher een belangrijke betekenis
voor het geldverkeer gehad, en goud
is ln de hoog georganiseerde geldstel
sels van de meeste landen tot in de 20e
eeuw zelfs als standaardmetaal aan
vaard. Kunnen we de centrale plaats
die het goud in onze tijd nog steeds
inneemt, wel verklaren, moeilijker
wordt het een antwoord te geven op
de vraag, hoe de mens oorspronkelijk
aan zijn voorkeur voor goud (en
zilver) is gekomen. Een halve eeuw
geleden was dat eigenlijk nauwelijks
een vraag, want leder boekje wist wel
enige rationeel-economlsehe motieven
op te noemen, op grond waarvan de
vroegste menselijke kuituren reeds
voorkeur voor deze edele metalen aan
de dag moeten hebben gelegd.
Tegenwoordig is men er echter
terdege van overtuigd, dat wij ratio
nele en economische redeneringen ge
bruiken, die de mens uit het verre
verleden nu juist niet bezigde. Von
Miese acht de merkwaardige waarde
ring die men reeds vroeg aan het
uiterlijk der edele metalen hechtte,
zelfs in het geheel niet rationeel
verklaarbaar. We moeten het dus in
een andere richting zoeken, waarbij
zich echter het betreurenswaardige
feit voordoet, dat wij van de aller
oudste betrekkingen tussen mens en
goud zo goed als niets weten. We
moeten dus gissen, waarbij we uiter
aard aan de meest plausibele verkla
ring van dit verschijnsel de voorkeur
Geld is
abstract
digheden aan geld een belangrijke
abstracte betekenis pleegt te worden
toegekend. Dit moge ons. westerlingen
van de 29e eeuw, vreemd in de oren
klinken, maar we moeten daarbij
bedenken, dat wij het geld bijkans tot
z'n hoogste abstractie hebben opge
voerd. In het girale geld, dat In feite
neerkomt op het overboeken van
cijfers, terwijl géén onzer een werke
lijk geldstuk onder ogen krijgt, ls
het girale geld dus, geen typisch voor
beeld van deze abstractie? En het
geld dat ln ondernemingen en lenin
gen is belegd en waarvan alleen een
sierlijk bedrukt papiertje getuigenis
aflegt? Bijna alles wat wij op het
harde, reële goudstuk hebben ge
grondvest, is abstract. Maar de clj-
ferwaarde, waarmee we dit bezit
uitdrukken, is reëel. Honden we ons
aan de op dit moment geldende koer
sen, dan weten we wat we „waard
zijn". En jnlst düt Ls volgens velen het
kenmerkende verschil met de opvat
tingen die oude primitieve kuituren
waarschijnlijk hebben aangehangen.
Geld, t.w. de edele metalen, had bU
hen een eigen Innerlijke waarde, een
kracht, ontleend aan het bovennatuur
lijke. Het stoelde niet op de koers, of
de ruilvoet, maar appelleerde aan
godsdienstige opvattingen. Zo meent
Kanlla, dat de oude beschavingen
rond het oostelijke bekken van de
Middellandse zee het gond ln verband
brachten met de zon, het zilver met
de maan, welker goden er de kracht
aan gaven en het beschermden. Ver
schillende aanwijsingen pleiten hler-
Daarover een volgende keer.
Nadruk verboden.
H. Pétlllon
actie. 22.30 Nws.
i ii.
VARA: 7.00 Nieuws.
jhtendgymnastiek en socialistisch strijdlied.
7.20 Lichte grammofoonmuziek. 7.25 Van
"p voorpagina, praatje. 7.30 Lichte grammo-
'jonmuziek. 8.00 Nieuws. 8.10 Lichte gram-
iofoonmuziek (vervolg). 9.00 Van alle mark-
m thuis, praatje voor de hulsvrouw. 9.05
ilassieke kamermuziek. VPRO: 9 40 Momen-
!n van menselijk bestaan (V - slot),
gesprek. VARA: 10.00 Romantische orkest-
-erken (gr.). 11.00 Nieuws. 11.02 Voor de
ilsvrouw 11.40 Utrechts kamermuziek ge
lschap: klassieke muziek (opn.). 12.00 Tan-
>-rumba-orkest met zangsolisten (stereo).
12.27 Mededelingen t.b.v land- en tuinbouw.
12.30 Voor het platteland. 12.35 Elektronisch
orgelspel. 12.55 Actualiteiten. 13.00 Nieuws.
13.15 Stereo: Holland Festival 1965: Fanfare-
muziek. 13.35 Musetteorkest
wereld ging voorbij, lezing.
----- ui* de muziekgeschiedenis,
muzikale lezing. 14.55 Kalender, praatje. 15.00
Voor de jeugd. (Om 16.00 Nieuws). 16.50
De wasserij was maar vijf minuten
fietsen van het huis van de familie
Joppers. Josje zette zijn fiets tegen het
raam en stapte naar binnen. Er w
meer mensen dan hii gedacht had er,
moest dan ook een heel poosje wachten
eer hij aan de beurt was.
„Er is een inktvlek in mijn moeders
tafelkleed gekomen." zei hij tegen het
meisje dat hem hielp. „Denk u dat u die
er weer uit kunt krijgen. Hier, kijkt u
maar." En hij wilde het kleed al gaan
uitrollen.
„Laat maar zitten," sprak het meisje.
„Wij halen die vlek er weer netjes voor
je uit, hoor. Nee, even wachten, je krijgt
nog een briefje mee. dat je moet laten
zien als je het kleed komt halen. Over
morgen om deze tijd is het klaar."
naar JBBBBPPBHH
fiets pakken, maar zag eensklaps tot zijn
grote schrik dat die was verdwenen.
Josje keek ontsteld om zich heen. Zijn
fiets weg? Maar dat kon toch niet? Hij
had hem nog geen tien minuten geleden
hier tegen het raam gezet. Misschien had
komen. Josje zocht haastig de omgeving
af, maar zijn karretje was nergens te
bespeuren.
Iemand moest het meegenomen hebben.
Zijn fiets was gestolen! O. wat erg! Hij
trok zo'n verschrikt gezicht, dat een man,
die met een zak wasgoed langskwam,
hem vroeg: „Wat scheelt eraan, jongen?
Is er iets?"
„Mijn fiets!" stamelde Josje. „Ze heb
ben mijn fiets gestolen."
De man floot zachtjes tussen zijn
tanden.
„Dat is niet zo mooi!" zei hij. „Dan ttu
c maar vlug naar de politie gaan. Stond
hij op slot?" f1
„Nee," antwoordde Josje. „Ik moest
even in de wasserij zijn en had hem hier
tegen het raam gezet Het was nog een
heel goede."
„Ja. dat begrijp ik," knikte de man.
besluiteloos staan. Wat zou hij
doen? Eerst naar huis gaan en het
vertellen, of eerst naar het politiebu-
Tel visie: Nederland I: VPRO: 17.00-17.35
België: Nederlands pr<
10: 17.00-18 00 Jeugdtelevi
111
Het dal trekt hem zoals de wereld achter de
Geler Bernt Vasse trekt. Een mens komt niet zo
gemakkelijk los van de aarde en als hij een eind
gestegen is, wil hij terug om nog eens te zien
naar wat hij achterliet. Het goede land, de
vruchten en de dieren. En zelfs zijn verdriet en
zijn bitterheid, wat daaraan lelijk was en pijn
deed, glijdt weg, alsof het niet meer was dan een
toevallige schaduw. Wat blijft, is het blijde .en
lichte. Want Hij heeft het eeuwige in het hart
van de mensen gelegd en hun bezigheden gegeven
om zich over te bekommeren. Die bezigheden
liggen in het dal.
Óp de plek waar de weg van Hinberghe
rondom de Oeler het dal ingaat naar 't Horst,
wordt het theehuis gebouwd. Het krijgt een
schuin aflopend laag dak, dat de bezoekers die
buiten willen zitten, tegen te veel wind en zon zal
beschermen. De bakstenen muren steken veel te
fel af tegen de grijsgroene berghelling en de
brede ramen zonder ruiten zijn als brutale ogen,
die tot in de binnenste van 't Horst gluren.
Vanaf het terras, waar de helwit gelakte
stoelen in overeenstemming zijn met de veel te
luide stemmen en het loze gelach van de bezoe
kers, is de Stenen Zonde te zien. Als het theehuis
begint te floreren, wordt er een foldertje op de
tafeltjes gelegd met een kaartje waarop paden en
wegen zijn aangegeven. Er staat ook in te lezen
over de witte steen en de oude verhalen daar
over. Het foldertje zegt dat het een legende is,
een verzonnen verhaal. Of misschien overkwam
de mandenvlechter toch wel iets toen hij boven
was. In die heel oude tijd wisten de mensen nog
niet zoveel en zeker een arme mandenvlechter
niet. De vrolijke bezoekers die van achter de
Oeler komen, weten het beter. Ze weten ook
meer dan de Horsten. Stoere donkere koppen, die
ze geïnteresseerd bekijken. Weinig van zeggen en
wantrouwig zijn ze. De jongeren worden al
wijzer; die doen hun oren en ogen open en
durven van huis gaan.
Het is jammer dat de Hidder werd afgebroken,
sl staat in het foldertje dat daar de zwarte
mulder gewoond heeft, van wie niemand weet
waar hij gebleven is. Het lege erf vol onkruid, de
zich immer haastende beek zeggen de gaande en
komende niet veel. Maar als de wind onverwacht
door de boomkruinen vaart en de struiken bewe
gen alsof onzichtbare handen eraan schudden,
gaan ze snel terug naar het gezellige terras. Op
zomerdagen komen daar auto's, die elkander in
de weg staan. De oude weg wordt te smal en te
hobbelig voor het verkeer. De Horsten hebben
daarvan nooit iets gezegd, het zijn de vreemden
die protesteren, tot op een dag het meten en
uitzetten begint.
Een groep beuken beneemt het uitzicht waar de
weg een bocht maakt. De elzenbosjes, het lage
hakhout, waartussen zich de vlinderende kleine
rozen slingeren, een eenzame jeneverbesboom, de
ruig bemoste heuvel, waar de Horsten hand in
hand zaten toen ze kinderen waren, de bermen
met kamille en ogentroost, de fijne zandblauwtjes
en de dauwnetel, waarvan ze ruikers maakten,
het wordt op kaarten aangegeven, nonchalant met
enkele dode lijnen. Van belang is alleen nog de
nieuwe weg, die brutaal door en over alles heen
gaat en verhard zal zijn, want het leven heeft
vaart gekregen. Ook een deel van de aanplant
moet wijken. Jonge bomen, waarvan Ante Borne
de kiem gezien heeft. Zijn handen hebben zorg
zaam de zachte scheuten verpoot, hij heeft ze
beschermd en met het groeien van zijn jaren
gezien hoe het stammetje groeide. Het is goed dat
hij er niet meer is nu dwars door het milde en
zachte de verharding komt.
Jochem Keige moet toezicht houden dat er niet
al te veel bomen gerooid worden. Voor de nieuwe
ontginning heeft hij geen tijd meer; dat moet
Libbe Vennink alleen doen. De oude landschut
komt daar, maar hij gaat niet naar het andere
nieuwe kijken. Hij blijft op de berg bij de Stenen
Zonde, vanwaar hij de korte brede gestalte van
Keige bedrijvig ziet bewegen. De hitte van de
zomer hangt over de berg en diep in het dal, dat
als een oven gloeit. Nu en dan roept een stem en
hoort Joryt de klamme bijlslag in levend hout.
Jochem Keige heeft een grote witte zakdoek in
zijn hand om zijn gezicht af te vegen, zo heet is
het. Als hij met zijn arm zwaait om aan te
duiden wat er gebeuren moet spreken is veel
te vermoeiend bij zo'n hitte fladdert de
zakdoek als een vlag.
(Wordt vervolgd)
.f^ATÜ.
X \l
