COR VEROLME:
vandaag AO W-er, maar zijn
carrière gaat door
HET LUKTE...
De koning van
de stapelloop
ZONDAGSBLAD
iedere keer weer
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1WS
Verlucht met vele foto's Is het als een goed
verzorgde paperback juist vóór de 65ste verjaardag
van de Nederlandse scheepsbouwer, wiens naam in
vele uithoeken der wereld tot een begrip werd, bij de
Haagse Uitgeverij J. N. Voorhoeve verschenen (166
blz., 8,90).
WASDOM
De beide auteurs hebben van deze le
vensbeschrijving tegelijkertijd de „story" van het tot
voor velen zo onbegrijpelijke wasdom komen van een
wereldconcern gemaakt. Zij hebben terecht ingezien,
dat de man Verolme niet los te maken is van zijn
levenswerk en dat levenswerk niet van de man.
De „huiselijke" Verolme (zo die al zou bestaan)
vinden we in deze biografie dus niet. Wel de man, die
voor geen onmogelijkheden op zij ging.
Wél de man dus, die in 1946 een veilige en toch niet
te onderschatten functie prijsgaf als hoofdingenieur
bij Stork in Hengelo, omdat hij er de voorkeur aan
gaf (zoals de schrijvers zeggen) „een bom van
opgekropte ontevredenheid te laten barsten over de
bevoegdheden, die hij heeft, en de promotiekansen,
welke hem voorbijgaan. Hij dient een rapport bij zijn
directie in, waar hij in stelt dat hij als directeur in
een topfunctie verlangt te worden aangesteld".
VOOR ZICHZELF
Hij kreeg die topfunctie niet. Was dat wel.Jhet geval
geweest, dit verhaal zou nooit geschreven zijn.
Evenmin als die honderden artikelen in kranten en
tijdschriften.
„Als heel klein mannetje begint de recalcitrante
motorenspecialist op 7 p .ember 1946 voor zichzelf.
Hij richt dan het Scheepfinstallatiebedrijf Nederland
op, een groot woord voor een bedrijfje, dat nog niets
bezit en waarin een schijntje aan geld wordt gestopt.
De bedoeling is een firma op te bouwen die in staat
is machine-installaties te leveren aan die werven in
de omgeving van Rotterdam, die geen eigen machine
fabriek hebben. Begrijpelijk is dan ook dat in de
Maasstad domicilie wordt gekozen."
IJSSELMONDE
En dan komt die zomerdag in 1947, waarop ex-
Rijnschipper Evert van Zoelen een eenzame figuur in
lieslaarzen in riet en modder van de Oostdijk te
IJsselmonde ziet rondsjouwen: Cor Verolme.
„Hier komt mijn fabriek", zegt hij en in het
gesprek dat volgt wordt Van Zoelen aangetrokken als
één van de eerste tien medewerkers van de scheeps-
machinebouwer-in-spé. Er wordt met primitieve mid
delen gewerkt in die prille begintijd, maar de
werkers van het eerste uur denken er nog altijd met
weemoed aan terug. In die periode hebben maar heel
weinigen geloof gehecht aan de visioenen, die Verol
me hun voorspiegelde. Ze hebben hem gelijk gegeven,
als hij vertelde, dat er in de oorlog 5700 geallieerde
schepen naar de kelder gingen en dat de wereld yan
nu (1947) schreeuwt om motoren en... schepen.
VOLGENDE STAP
Want dat wordt de volgende stap. Van toeleverings
bedrijf voor de scheepswerven, wordt Verolme con
current. En dat zit niet lekker. Hij legt beslag op de
oude scheepswerf van Jan Smit Czn. in Alblasserdam,
een ouderwets geval, maar in snel tempo wordt daar
een modern geoutilleerde bouwmogelijkheid gescha
pen voor boten tot 35.000 ton.
En het ging voort: de Botlek, Heusden, Brazilië,
Noorwegen, Ierland... Steeds weer een andere hoog
geplaatste sprak het: „Ik doop u..." En steeds weer
een ander schip gleed van een Verolme-helling. Pas
in 1952 begon dat. Het werden meer dan honderd
schepen tot dusverre, waaronder de grootste reuzen,
die met de benaming mammoet-tankers heel juist
werden getypeerd.
Prinses Beatrix verrichtte, geholpen door de heer Verolme, de doop tan de Esso Den Haag, het
grootste koopvaardijschip van de Nederlandse vloot, dat bij Verolmc-Rozeitburg werd gebouud.
Negentigduizend ton was de maat van deze mammoet.
(Van een onzer redacteuren)
Cornelis Verolme, samen met zijn echtgenote, vlak voor hun vertrek naar Moskou,
tcaar de Nederlandse scheepsbouwer heen ging om zakelijke contacten te leggen.
Heel vaak reisde hij van Schiphol naar een of ander land. En doorgaans kwam
hij dan terug met nieuws en orders
Hij zit tegenover ons Cornelis Verolme, man en mens. Als man op
4 september 1900 geboren heeft hij met z'n ideeën en plotselinge invallen
een concern opgebouwd, dat nog geen twintig jaar na het prille begin, aan
meer dan tienduizend werknemers brood verschaft. Hij is de vader er van; de
paternalistische spil in een miljoenendans. „Mijn omzet bedraagt thans 250
miljoen gulden per jaar", zegt hij, „en al mijn bedrijven tezamen vertegenwoor
digen een vermogen, dat niet ver van het miljard verwijderd ligt."
Duizenden zijn die zaterdag
middag naar de oevers van de
Noord gegaan, als gold het een
interlandvoetbalwedstrijd. Ze
willen met eigen ogen zien, of
de Jacob Verolme (foto boven)
zich met een reuze vaart van de
helling op de Alblasserdamse
werf dwars de rivier over in de
dijk van Hendrik Ido Ambacht
zal boren. Werfdirecteur Poul
Benzon deelt de twijfel van de
leken niet. Cor Verolme ook
niet meer.
„Als Verolme op 11 mei 1957
naar Alblasserdam rijdt, waar de
ertstanker, die de naam van zijn
vader draagt, van stapel moet lo
pen. is er geen angst dat er iets
mis zal gaan. Wel is er weemoed,
veel weemoed zelf. De vader, met
wie de zoon zulk een sterke bin
ding had, is niet meer. Hij is
gestorven, toen alles nog wankel
was en klein...." stellen de schrij
vers van De Koning van de Sta
pelloop.
GELUKT
Het duizendkoppige publick ziet,
hoe op die 235 meter brede rivier
de bijna tweehonderd meter lange
supertanker op het juiste ogenblik
wordt afgeremd en de zwaai
maakt. Het is weer gelukt. Zoals
het eerder met de P. G. Thulin, de
Kloosterdijk van de HAL op spec
taculaire wijze gelukt is en later
met giganten als de Presidente
Juscelino Kubitschek opnieuw
goed zal gaan.
Jacob Verolme.... vader van de
scheepsbouwer, bij zijn leven
landbouwer-koopman in Nieuwe
Tonge. Van de vader erfde de zoon
de handelsgeest. „Behouden vaart,
Jacob Verolme.... Moge u de zegen
geworden, die ik door het bezit
van wijze en vrome ouders ont
vangen en genoten heb...." laten de
auteurs hun hoofdpersoon bij die
spectaculaire tewaterlating denken.
VERBAZING
Maar Nederland en de wereld
krijgen intussen nog meer om zich
over te verbazen. In januari 1959
koopt Verolme te Cobh in Ierland
een verwaarloosde werf. Die
wordt gemoderniseerd en geschikt
gemaakt voor de bouw van sche
pen tot 60.000 ton. (eerste foto
links). En nog geen maand daarna
begint Verolme 59 mijl ten westen
van Rio de Janeiro, temidden van
de rimboe, de bouw van de groot
ste werf van Zuid-Amerika op een
rots. die eerst met dynamiet en
bulldozers moet worden geëgali
seerd (tweede foto links).
Op het eiland Rozenburg is deze
belangrijke tak van het Verolme-
concern al geruime tijd draaiende.
Daar loopt in mei 1959 de mam
moet-tanker Mohammed Reza
Shah van stapel. De Koningin,
prins Bernhard, de Sjah van Iran
zien, hoe prinses Margriet de
doopplechtigheid verricht. En op
die werf zal ook het grootste
schip van de Nederlandse koop
vaardijvloot, de 90.000 ton metende
tanker Esso Den Haag, te water
OPWAARTS
Zo vaak en zo veel als dat maar
mogelijk was, bleef de steeds suc
cesvoller scheepsbouwer Cor Ver
olme echter de gewaardeerde gast
in zijn geboorteplaats. Samen met
zijn echtgenote maakte hij daar in
Nieuwe Tonge een ballonvaart van
mevrouw Boesman (foto links on
der) mee. Dat tochtje in die ballon
zou men bijna symbolisch kunnen
zien: de man. die zo'n grote op
waartse vlucht nam. bleef met
beide benen verankerd in de soli
de grond.
„In de loop der jaren heb ik
twaalf niet al te lage onderschei
dingen gekregen. Maar dat daar is
toch het mooiste wat ze me heb
ben kunnen geven." Hij wijst naar
een wand in zijn met scheepsmo
dellen versierde werkkamer. Er
hangt een oorkonde, netjes achter
glas en in een goudkleurig lijstje.
Zij komt uit zijn geboorteplaats
Nieuwe Tonge, waarvan het ge
meentebestuur hem met de ere
penning begiftigde. „Voor de
grootste prestatie op het gebied
van de scheepsbouw. Voor de veie
blijken van daadwerkelijk medele
ven met de bevolking der gemeen
te," lezen we in het vlot-geschre-
ven boek van onze collega's.
L.^en hem in die tv-uitzending
leren kennen als een vaderlander,
waarop men trots mag zijn. Ze horen
Verolme zeggen: „Je moet minstens een
uur per dag lachen, maar niet achter
elkaar". En ze nemen Verolme ln hun
gedachten op in de kleine kring van
bedrijven en instellingen, die een vast
omlijnd begrip voor door-en-door-Ne
derlands zijn geworden: als de KLM,
Philips, de Shell, de Unileyer en Ver-
En het juiste gevoel voor stunts, voor
reclame, voor in het nieuws blijven,
geven aan dat spreken tot de verbeel
ding van de massa nog meer voet
Verolme krijgt tegenstanders als hij
zich met de politiek gaat bemoeien.
Verolme wordt door de één bewonderd,
door de ander „afgetuigd" vanwege zijn
bemoeienissen met dc REM. Verolme.
Verolme. Verolme.
Flakkee
L)e man, die slaagde, toen hij al op
middelbare leeftijd was gekomen. Uit
de kleine boerenjongen van Flakkee,
die op de Ambachtsschool van Middel-
harnis na het beëindigen van de cursus
een zilveren horloge won, omdat hij
zonder mankeren en zeer voorbeeldig
school had gegaan, groeide een
scheepsmagnaat. Zo'n carrière moet wel
tot de verbeelding spreken. In de
avonduren doorliep hij de avond-MTS
te Rotterdam. Hij was niet tevreden
met wat hij als werknemer bereikte.
Hij begon voor zichzelf en hij slaagde.
Zonder in idolate bewondering te
vervallen, zonder verheerlijking hebben
<Je twee schrijvers die succesvolle car
rière van een zoon van de Zuidholland
se eilanden getekend en het is hun
verdienste, dat zij nergens uitglijden tot
een overtrekking van het beeld, dat
men zich van Cornelis Verolme heeft
gevormd.
Showman
Zij hebben zijn successen genoteerd,
zij hebben de feiten voor zichzelf laten
spreken en uit hun boek is de man
naar voren gekomen, die vandaag in
het Rotterdamse Iiilton Hotel het mid
delpunt zal zijn op een verjaarsrecep-
tie. waarop ongetwijfeld het „show
manship" van deze Verolme weer eens
duidelijk aan de dag zal treden, maar
waarop zeker ook de oprecht gemeende
bewondering zal worden uitgesproken
voor hetgeen deze man in nog geen
twintig jaren tot stand wist te brengen.
Een carrière, die nu bij het bereiken
van het 65ste levensjaar nog geen
stilstand hoopt te gaan kennen.
Als een gevierd sportheld heeft hij zich door
zijn prestaties in de belangstelling van vele
duizenden mogen koesteren. Tijdens zijn carriè
re van nu bijna twintig jaar is hij bewonderd
en verguisd.
Als een ware „captain of industry" heeft hij
zich op de hoogtepunten in zijn carrière en
dat waren er vele omgeven geweten door bij
zyn werk geïnteresseerde groten der aarde.
Als een sprookjesfiguur, die schijnbaar moeite
loos de toverstaf zwaaide, deed hij uit de mod
der van de Botlek, de rotsen van Brazilië, op
vervallen scheepswerven langs onze rivieren,
in Ierland en Noorwegen, in Peru en straks
misschien in Indonesië, het wonderlijke we
reldconcern verrijzen uit het niets van 1946:
Verolme Verenigde Scheepswerven N.V.
Als man van 46 begon hij. Als man van 65 staat de Zuidhollandse eilander Cornelis
Verolme nog stevig met de handen aan het roer van het immense bedrijf, dat hij teza
men met zyn duizenden medewerkers opbouwde.
Vandaag heeft deze Cornelis Verolme zjjn AOW-leeftijd bereikt. Maar aan rus
ten denkt hy nog niet. Integendeel. Iedere dag brengt weer nieuwe plannen, die
met wilskracht en doorzettingsve rmogen worden uitgevoerd. Begeleid door de bewon
dering, de afgunst, de verguizing, de verhalen van de duizenden.
Scheepsbouwer Cornelis Verolme, de koning van de stapelloop. Zo is hy gekarakteri
seerd in de biografie, die twee redacteuren van onze bladen (Link van Bruggen en
en Hein J. Waalwijk) over hem schreven. Aan die biografie zyn vele van de gege
vens op deze pagina ontleend.
Cijfers, grote cijfers zijn in het leven van Cornelis Verolme een voort
durend grotere rol gaan spelen. Link van Bruggen en Hein J. Waalwijk
hebben de hoofdstukken van hun biografie van de scheepsbouwer terecht
allemaal titels met cijfers er in verwerkt gegeven. Duizend en één velletjes
papier, is één van die titels. En daarin wordt beschreven, hoe de hoofd
persoon telkens weer tracht op de duizenden, die om hem heen staan, en
wier broodheer hij is, iets van zijn sterke Godsbesef over te dragen. Hij
doet dat in zijn brieven aan het personeel.
Hij wenst het contact met zijn men
sen te bestendigen. Op zijn 65ste ver
jaardag heeft hij aan al zijn werkne
mers een exemplaar van het boek tea
geschenke gegeven. Uit ij delheid? Mis
schien. Maar alleen uit ijdelheid? Zeker
niet. Want, schrijft Verolme, ln dit
boek zult u voorvallen lezen, waarmede
u ten nauwste betrokken bent geweest.
