I ISRAEL STAAT VOOR NIEUW SABBATJAAR INDONESISCHE KERKEN WEER TERUG IN GOS NOV wil l.o. reorganiseren Pater J. van Kilsdonk mag niet schrijven Sjaloom: Bisschop moet ingrijpen Secr.-generaal Schrotenboer meldt Ook andere kerken tonen interesse Ds. H. Harkema wordt directeur van GZB Miele er is geen betere LrïK=s? ÏSLsr Uw probleem is het onze. Vliegtuigvleugel wordt een klokketoren WOENSDAG 25 AUGUSTUS 1%5 Een noonl voor vandaag Wat is het teken van het einde der wereld?, zo vragen de volgelingen aan Jezus. Het antivoord, dat Jezus geeft, lijkt niet in het minst op de vraag te slaan: „Ziet toe, dat niemand u verleide!" Later zal Jezus wel wat kenmerkende symptomen opnoemen, maar in eerste instantie wil Hij voorkomen, dat er een discussie ontstaat, die de nieuwsgierigheid moet bevredi gen. Het gevaar is namelijk groot, dat de discipelen zich aan allerlei speculaties gaan overgeven. Zij zouden dan het voor naamste vergeten, namelijk hun eigen houding, hun persoon lijke plaatsbepaling ten opzichte van de komende gebeurte nissen. Vandaar dit antwoord, eigenlijk een koude douche. Tekenen van het einde? Wat hebt u er mee te maken, u hebt al genoeg met op uzelf te letten! Laat niemand u verleiden en dat wijst al in een bepaalde richting. Er zullen valse profeten opstaan, mensen, die zich uitroepen als Christus, die de massa's zullen trekken met allerlei fraaie beloften en voorspiegelingen, in elk opzicht. Laat u niet verleiden, onder scheidt u goed, beproeft de geesten, kijk goed uit, of de pro feten, die op u afstormen, afgezanten van Christus zijn of dat zij zichzelf prediken. Aan de veelvuldigheid en de intensiteit, waarmee dit soort lieden optreedt, weet u hoe laat het is op de wereldklok. Maar bedenk daarbij: de tijdrekening van God is een andere dan die van u. Als u zegt of denkt: nu kan het niet lang meer duren, dan is het best mogelijk, dat God nog tijd genoeg heeft. Dat is de éne kant. En de andere kant is: het einde komt totaal onverwacht, als een dief in de nacht. Middenin het feest, als uw gedachten ergens anders zijnkomt het slot. En niemand zal kunnen zeggen: had ik dat geweten. Vanavond lezen wij: Exodus 3 vers 1 tot en met 12. (Van onze kerkredactie) DEN HAAG Het zojuist ver- schenen nummer van „Sjaloom" bevat een blanco pagina. Het is geen fout van de drukker. En het is ook geen gevolg van het feit dat de redactie niet meer wist waarover hij het moest hebben. De blanco pagina is een eerbewijs aan de rooms-katholieke studenten- geestelijke uit Amsterdam, pater J. van Kilsdonk. In een verklarend woord schrijft redacteur P. Reckman, dat pater Van Kilsdonk gevraagd was om een arti kel te schrijven. Hij antwoordde evenwel dat hij het verzoek moest afwijzen, omdat voor hgm nog steeds een schrijfverbod geldt. Reckman schrijft: „We konden het niet geloven en meenden dat hij een grapje maakte. Het bleek echter ernst. In Godsnaam is dat natuurlijk niet mogelijk. In wiens naam dan wel? In 1965 is een schrijfverbod naar onze overtuiging een puur anachro nisme. Dit kan en mag niet meer. het is absoluut niet te tolereren. Ruimte vrees, kleingelovigheid en angst voor het zoekén en proberen stralen ervan af." het protesten in de Rooms Katholieke Kerk. De St. Adelbert-verenigingen den protest-telegrammen naar kar dinaal Alfrink en de bisschop van Haarlem. De „Volkskrant" plaatste zich in een fel artikel achter de A msterdamse studenten-geestelijke. Het gevolg was dat aan de eis van Rome geen gehoor werd gegeven. Maar nu blijkt dat hij zijn gedachten toch niet meer op papier mag zetten. Reckman schrijft: „We vragen ons af wie daar nu vandaag nog verant woordelijkheid voor neemt. Op deze plaats spreek ik graag namens de Sjaloomgroep de vurige hoop en ooi de féllige verwachting uit, dat d< bisschop van het bisdom, waarin mo derator Van Kilsdonk werkt, ten spoedigste stappen onderneemt aan zulke praktijken een einde te maken. En mochten ze in Rome of waar ook willen persisteren bij het schrijfverbod, dan is het de moeilijke maar dure plicht van de bisschop om de verantwoordelijke mensen daar op zijn minst duidelijk te maken dat hij zijn gebied in ieder geval dit soort dingen niet meer praktiseert." De blanco pagina van het jongste nummer van Sjaloom (pagina 158) is ondertekend met: J. van Kilsdonk sj. om aan te geven: Hier had het artikel moeten staan van de man die niet schrijven mag. AMSTERDAM Bij de over gang van het kleuteronderwijs naar het lager onderwijs wordt on voldoende rekening gehouden met de schoolrijpheid, waardoor voor vele leerlingen grote aanpassings moeilijkheden ontstaan. Dit is de conclusie van de studiecommissie- Van Gelder, die in opdracht van het hoofdbestuur van de Neder landse Onderwijzersvereniging (NOV) opdracht kreeg de proble matiek rond het lager onderwijs in studie te nemen. Het zojuist verschenen rapport van deze commissie, getiteld „Nieuwe on derwijsvormen voor vijf- tot 13- 14 jarigen" bevat voorstellen om te ko men tot een reorganisatie van het kleuteronderwijs en het lager onder wijs. De commissie stelt voor het kleuter en lager onderwijs, de volgen de opbouw voor: kleuteronderwijs (5 tot 7 jaar), basisonderwijs (7 tot 11 jaar) en brugonderwijs (11 tot 13 a 14 jaar). Behalve veranderingen in de struc tuur van het onderwijs acht de com missie ook veranderingen in de pe- dagogische-didactische werkwijze noodzakelijk. De algemene vergadering van de NOV zal eind dit jaar naar aanleiding van het rapport de beleidslijn vast stellen, die voor deze vereniging ten aanzien van de reorganisatie van het kleuter- en lageronderwijs zal gelden. Aansluiting In het rapport worden een aantal knelpunten in het huidige lager on derwijs geconstateerd, waarbij wordt opgemerkt dat de aansluiting tussen kleuter- en lager onderwijs niet vol doet en dat de aansluiting tussen lager- en voortgezet onderwijs niet goed geregeld is. Gesteld wordt ook, dat de opleiding van de onderwijzers niet voldoet aan de eisen, die gesteld moeten worden met het oog op de zeer uiteenlopende taken, die de lage re school zou moeten verrichten. De introductie van nieuwe denk beelden in het onderwijs is een taak voor de landelijke pedagogische cen tra en de pedagogische instituten var de universiteiten. Om deze taak goed te kunnen vervullen is uitbreiding van mankracht en outillage noodzake lijk, aldus de studiecommissie. De opbouw van plaatselijke en/of regio nale pedagogische centra wordt in het rapport noodzakelijk genoemd. Experimenten Voorafgaande aan wettelijke voor zieningen voor een reorganisatie van het lager onderwijs dienen, aldus de commissie, nieuwe onderwijsvormen in schoolexperimenten te worden op gebouwd. Met het oog daarop is een experimenteerwet noodzakelijk. De fout, die ten aanzien van de mam moetwet gemaakt werd, namelijk dat de experimenteerwet pas tot stand- kwam, nadat de eigenlijke wettelijke regeling reeds getroffen was, moet niet worden herhaald. Het is de taak van de pedagogische centra en de pedagogische instituten van de universiteiten om de nieuwe schoolvormen in experimenten te be proeven. Het is noodzakelijk gelijktij dig schoolexperimenten op te zetten I VRAAG WASAUTOMATEN-PROSPECTUS NR. 15 E voor kleuter-, basis- en brugonder wijs. BAARN Twee Indonesische kerken willen opnieuw toetreden tot de Gereformeerde .Oecumeni sche Synode. Dit wordt medege deeld in een verslag van de secre taris-generaal, ds. Paul G. Schro tenboer van de vergadering van het interim comité van deze sy node, die vorige maand in Baarn werd gehouden. Het zijn de Indo nesische christelijke kerk en de christelijk Javaanse kerk van M'd- den-Java. Beide kerken zonden reeds afgevaardigden naar de sy node van Amsterdam in 1949, maar later ging het contact verlo.en. Beide kerken zijn tevens lid van de Hervormde Wereldbond en de Wereldraad van kerken. Het ziet er naar uit dat het gesprek over de oecumenische roeping van de kerken die bij de GOS zijn aangeslo ten een nieuwe stimulans zal krijgen. Tot nu toe stonden de meeste leden- kerken sterk afwijzend tegenover de Wereldraad van Kerken en ook te genover de Hervormde Wereldbond. De Gereformeerde Kerken van ons land vormden op dat punt in zekere zin een uitzondering, omdat zij reeds hadden uitgesproken dat Rij geen principiële bezwaren zien om toe te treden tot de Wereldraad. De generale synode van deze kerken hebben de leden-kerken van de GOS gevraagd om reacties. Reeds hebben de kerken van Nieuw-Zeeland ge reageerd. Een brief is onderweg van de Reformed Churches van Australië. Terwijl zojuist bekend is geworden dat ook de kleine Amerikaanse Or thodox Presbyterian Church een brief van zes kantjes heeft opgesteld. Deze zal echter in de Verenigde Staten pas p 1 september worden gepubliceerd. et is vrijwel reeds zeker dat de brieven van deze kerken allen een vermanend karakter zullen dragen. Het interim comité van de GOS (Van onze kerkredactie) heeft de secretaris-generaal opgedra gen ook contact te zoeken met de kerken van Soemba. Deze kerkge meenschap telt meer dan 400.000 le en zond een waarnemer naar de synode van Grand Rapids in 1963. De beide kerken van Java zullen in ieder geval worden uitgenodigd om de vol gende synode (van 1968) bij te wonen. De secretaris-generaal werd tevens opgedragen contact te blijven houden met een aantal andere kerken die ook kennen hebben gegeven dat zij genegen zijn toe te treden. Secr.-generaal Het interimcomité van de GOS heeft een brief gericht aan alle aan gesloten kerken, waarin wordt gezegd dat het in de toekomst niet langer Beroepingswerk NED. HERV. KERK Beroepen te Waddinxveen (3e pred.pl. Oranje- en Vondelwljk): J den Hoed te Wijk en Aalburg: te Voorhout: kand. M. Jansen te Alkmaar: te Eek en Wiel: J. v. d. Heide te Baflo; te Nunspeet (4e pred.pl.): A. Romein te Noordeloos: te Rijswijk (Gld.-toez.): M. H. Boogert te mogelijk zal zijn om de secretarisge neraal slechts voor een gedeelte van zijn tijd in dienst te hebben. De correspondentie, de noodzakelijke rei zen om persoonlijke contacten te leg gen en de publiciteit van de GOS vragen steeds meer tijd. Daarom heeft dit comité besloten om, vooral met oog op de voorbereiding van de synode van 1968, de heer Schrotenboer per 1 januari 1967 volledig in dierst te nemen. De kerken worden opgeroepen mee te helpen de kosten te dragen. Het werk van de door de synode van Grand Rapids ingestelde studiecom missies gaat voor. Het interimcomité heeft zich vooral op de hoogte gesteld van de voortgang die geboekt wordt door de commissies die een studie maken van de rassenverhoudingen en van de kerk, haar wezen en oecume nische roeping. De secretaris-generaal werd opgedragen contact op te nemen met de regionale commissies die hun rapporten nog niet hebben opgesteld. Het interim comité bestaat zoals wij reeds meldden uit prof. dr. Herman N. Ridderbos, uit Kampen, prof. dr. Fred. H. Klooster, die als secretaris optreedt, prof. dr. John Murray uit Philadelphia en dr. J. D. Vorster uit Kaapstad. (Van onze kerkredactie) ZEIST Ds. H. Harkema, de hervormde predikant van Zeist, wordt de director van de Gerefor meerde Zendingsbond. HU volgt ds. J. de Lange op, die dit werk na de oorlog geleid heeft. Ds Har. kema was reeds jarenlang tweede secretaris en de laatste jaren eer ste secretaris van de GZB. De nieuwe zendings-director werd op 2 september 1913 geboren en wordt dus binnenkort 52 jaar. Hij studeerde serst geografie en was reserve-officier. Later ging hy theologie studeren. Enkele maanden voor het uitbreken van de tweede wereldoorlog werd hij bevestigd in Noordeloos. Reeds twee jaar later nam hij een beroep aan naar Wijk bij Heusden in Noord-Brabant. Daar bracht hij de verdere oorlogs jaren door. Toen dit dorp bevrijd werd, werd ds. Harkema voorlopig benoemd tot burgemeester. Hij wilde echter toch niet blijvend de kansel verwisselen voor de gemeentelijke voorzittershamer. MIELE. GGUDSESINGEL 92. ROTTERDAM. Pater Van Kilsdonk kwam in 1962 in het nieuws, toen hij sprak op de jaarlijkse bijeenkomst van de St Adel bert-veren i ging. Hij had scherpe kritiek op de Romeinse curie. Het gevolg was dat Rome eiste dat pater Van Kilsdonk overgeplaatst zou wor den voor straf. Onmiddellijk regende Van een onzer medewerkers JERUZALEM In het de landerijen, waarvan hij zich de bezitter waant, aan God behoren en de mens in pacht zijn gegeven. Het ze vende jaar is voor de land- jaar 5726, het nieuwe eigenaar-boer een jaar tempel werd verwoest, joodse jaar, dat 26 sep tember begint, zal het joodse volk worden ge confronteerd met een godsdienstig vraagstuk Het nieuwe jaar is na- melyk een Sabbatjaar. In het bijbelboek Levi- waarin hij zich aan geeste lijke zaken kan wijden na zes jaar zich te hebben bekommerd om zijn mate rieel welzijn. Reeds onmiddellijk nadat het joodse volk Kanaan binnentrok en het land door Jozua onder de twaalf stammen werd verdeeld is de zevenjarige cyclus begon- Maar van israëls boeren zou de wfd ?"o"l£rtenP.enJ°d™ pa'?.™!! van de W.P' een faillissement impliceren. Voor de staat Israël zelf zou het de economische on dergang zijn, indien een jaar lang het landbouwa reaal onbenut zou blijven. Terwijl de staat enerzijds geen inkomsten zou ont vangen uit de belastingen van de agrariërs, zou het anderzijds enorme bedra gen moeten uitgeven om via import de bevolking te voeden. ticus 25 vers 1-4 staat het nen. Het Sabbatjaar is een gebod, dat hierop betrek- Yan.d? geboden, waarvan king heeft, opgetekend. Het algemeen gebod is de bijbel niet alleen de beloning noemt voor dege nen, die haar naleven, maar zeer streng en ook zeer °°k de straf voor hem, die het gebod negeert. De Tal moed zegt zelfs: „Gevan genschap komt over de joodse wereld voor vier za- duideljjk, terwijl de de. tails van de wet behal- II ve uitgebreid ook inge- joodse wereld voor vier za- door de bjjbel erkend. wikkeld zijn. Verlangd ^oafg ™^8nSAb Zij geeft zelf antwoord op wordt, dat de bouwgrond waarlozing van het Sab"- ba jaar Verwaarlozing van eten in het Sabbatjaar als het Sabbatjaar staat op ge- wjj njet mogen verbouwen. Leviticus 25 vers 20 geeft „ftrtw 0p deze vraag het ant woord: „Zo zal Ik Mijn zegen gebieden over u in het zesde jaar, opdat het de inkomsten voor drie jaren heid voor verlichting wet stonden de rabbijnen toe. Een van die overtredingen indien Palestina was bezti was het Sabbatjaar, zoals het door vreemde heersers, die tweede boek van Kronieken betaling eisten op straffe van zegt: „En zij verbrandden het ernstige represailles van be- Huis Gods ...en wie overge- lastingen. Deze konden niet bleven was van het zwaard voerde hij weg naar Babel... opdat het woord des Heren werd vervuld door de mond van Jeremia, totdat het land aan zijn sabatten een welge vallen had". 4uiiireu J Sinds de tijd van Ezra en jaar af te zien van het de terugkeer van het joodse van belastingen en dat hij volk uit de Babylonische dit^verzoek voldeed, ballingschap, zijn er groe- - -- pen joden geweest, die het Sabbatjaar hebben nage leefd. Zij deden dit onge acht de moeilijkheden. De- Anderzij ds verhaalt de overlevering, dat de joden aan Alexander de Grote ver zochten tijdens het Sabbat- Ook tijdens de regering Julius Caesar waren de j< gedurende het Sabbatj; vrijgesteld van belastingen. Nu in het moderne Israël Er zijn door het opper rabbinaat oplossingen ge zocht waardoor enerzijds de"joden aan het gebod kan worden voldaan, terwijl anderzijds het land bebouwd blijft. Een van deze mogelijkhe den ts een schijnverkoop. een jaar braak blijft lig gen. Het land moet ieder ze vende jaar een sabbat heb ben. zoals ook voor de joodse individu een rustdag is geboden op iedere ze vende dag van de week. Het zevende jaar dient de grond in Israël onbebouwd Overtreding Van de jood wordt ver langd, dat hij het martelaar- zal voortbrengen, schap door de dood zal ver kiezen boven afgodendienst. Qntherina bloedschande of moord, zo hij ui;:..,.., oioeascnanae 01 moora. zo nij te blijven, niet alleen om daartoe WOrdt gedwongen, de grond rust te gunnen. ,eder aIlder Rebod6 Al te letterlijk moet dat echter niet worden opgevat. Nimmer was het gemakkelijk de eerbewijzen van het Sab- echter verklaard, dat de jo den, die dat wensen, de geest van de wet mogen omzeilen. Het heeft echter ook te kennen gegeven, dat zij die de wet onvoorwaarde lijk nakomen „Helden die Zijn Woord uitvoeren" ge noemd kunnen worden. Al leen reeds uit deze erenaam is af te leiden met welke moeilijkheden het Sabbat jaar kan worden nageleefd. Want het mag voor een enkele individuele landei genaar-boer wellicht moge lijk zijn het land. dat hij bebouwt een jaar braak te laten liggen, voor het gros die zijn land zes jaar heeft bebouwd, verkoopt de grond voor het zevende jaar. Uiteraard wordt daar bij tevens de terugkoop ge regeld. Maar naar de letter is de man in het zevende jaar geen eigenaar, dus kan hij ook niet besluiten het land braak te laten liggen. Op grote schaal zal daarom in Israël verkoop van lande rijen plaatsvinden. Arabieren en christenen zullen grote ge bieden van Israël in bezit krijgen, tegen zeer lage prij zen. Maar tegen het gelijke bedrag is de terugkoop gere geld. Onderwijsbenoemingen DEN HAAG BIJ K.B. Is ben®emd tot buitengewoon hoogleraar diergeneeskunde aan de i de faculteit der gezondheidsredenen als gewoon hoogI« Groningen i 1 oktober _ijn verzoek ontslag verleend Se woon lect Ij zal onderwijs in de lmmunohaematologle. Op 24 juli 1949 werd hij bevestigd in zijn huidige gemeente Zeist. Hij was voorzitter van de centrale ker- keraad en tevens voorzitter van het bestuur van de hervormde scholen. Nu het bestuur van de Gereformeerde Zendingsbond hem benoemd heeft tot director, is het meer dan waarschijn lijk dat de generale synode vai Nederlandse Hervormde Kerk hem op de herfstzitting beroepen zal tot pre dikant in algemene dienst. Evenals ds. De Lange wordt hij „di rector" van dit zendingswerk ge noemd. Deze benaming stamt uit de Duitse taal en is overgenomen van de Rijnse en Bazelse Zendingen die spra ken van „missions director". Ook de zending van Oegstgeest van de Her vormde Kerk kende vroeger „zen- dingsdirectoren", maar de GZB is de enige zending die deze benaming nog heeft gehandhaafd. Terwijl bij de Raad de Zending nu gesproken wordt „secretaris", gebruikt men in de Gereformeerde Kerken de benaming „directeur van het zendingscentrum". PASTOR J. de Lange die het werk van de GZB bijna twintig jaar geleid heeft, beroepen door de hervormde ge meente van Rijssen. Hij heeft dit be roep begin vorige maand aangenomen hoopt op zondag 3 oktober in zijn nieuwe gemeente intrede te doen. Harkema vertelde ons dat hij met enige schroom zijn nieuwe func tie heeft aanvaard. Vooral het pasto rale werk heeft hem altijd bijzonder getrokken. Hij zei echter te hopen dat hij dit werk kan uitbreiden om een pastor te worden voor de zendings arbeiders die onder de GZB zijn uit gegaan. LONDEN Een commissie staande uit theologen die reeds tien jaar geleden werd ingesteld, ter be vordering van het uniëren van de baptisten, methodisten, presbyteria nen en kongregationalisten tot de zo genaamde Verenigde Kerk van Wales hebben het plan voor deze unie be kendgemaakt. Het document, dat de bedoelingen van het comité uiteenzet, is verspreid en men hoopt van de kerken in Wales reacties te krijgen. Zij worden zocht om voor 1967 hun oordeel men te vatten. Brieven die niet *tJn voortien van naam en adres kunnen niet In behandeling worden genomen. Geheimhouding Is verzekerd. Vra gen die niet onderling met elkaar In verband staan moeten in af zonderlijke brieven worden ge steld. Per brief dient een gulden aan postzegels te worden ingeslo ten. Vraag: Na enige jaren viel mij weer eens „The picture of Dorian Grayin de hand. Weer werd ik bijzonder door dit boek geboeid. Zou u mij een beknopte biografie van de auteur Oscar Wilde kunnen geven en tevens kunnen schrijven, waar zijn boek „De Profundis" te vinden is. Ik deed alle moeite doch zonder resultaat. Ik hoop dat het nog in de handel is. Antwoord: Oscar Wilde werd in 1856 te Dublin geboren, studeerde aldaar en te Oxford. Na slechts in kleine kring een zekere faam te hebben genoten, werd hij beroemd door zijn toneelstukken Lady Won- dermere's Fan (1892), A woman of no importance (1893), An ideal husband (1895) en The Importance of being ernest (1895). Deze toneelstukken werden voorafgegaan door de roman „The picture of Dorian Gray (1890). In 1895 deed de markies van Queens- berry hem een proces aan, waarna hij op beschuldiging van zedendelict tot twee jaar gevangenisstraf werd ver oordeeld. In de gevangenis schreef hij toen het bekende „De profundis" dat pas vijf jaar na zijn dood in 1900 uitkwam. Uit zijn gevangenistijd dag tekent ook het bekende gedicht „Bal lade of Reading Goal". In Nederland zijn wel studies verschenen over een kennismaking tussen hem en Jaques Perk in België. Voor hem bestond er geen onderscheid tussen morele of immorele boeken, wel tussen goede en slechte. „De profundis" is niet in het Nederlands te krijgen. Een boekhan delaar zou een Engelse uitgave kun nen bestellen. Anders zou u zich tot de tweedehands bockhandel of tot leeszalen en bibliotheken kunnen wenden. Vraag: Kunt u mij iets vertellen over de Amerikaanse negerzanger Harry Belafonte? Is er in Nederland een familielid van hem? Antwoord: Harry Belafonte werd 1 mei 1927 te New York geboren en groeide op in de negersloppen van Harlem. Op zijn achtste jaar verhuis de hij naar Jamaica, waar zijn moe der geboren was. Daar leerde hij vele oude volksliedjes, die stellig van in vloed zijn geweest op zijn later succes als calypso-zanger. Teruggekeerd in de Verenigde Staten kwam hij met behulp van een studiebeurs op een toneelschool te New York. Hij trouw de met Marguerite Byrd, een lerares in kinderpsychologie. Als toneelspeler slaagde hij niet, maar toen hij eens „voor de grap" een liedje in een nachtclub zong, was zijn toekomst verzekerd. Toen de calypso in zwang kwam, werd hij het middelpunt en zijn ster schoot snel omhoog. Zijn platen vlogen weg en de film „Carmen Jones", waarin hij naast Dorothy Dadridges optrad, werd een kassucces, evenals de film „Island in the Sun" samen met Joan Fontaine. Voorts verwijzen wij u naar de fede ratie van Nederlandse fanclubs, Lei- muidenstraat 11II te Amsterdam. Vraag: Over 1964 was mijn inko men: A.O.W. 2562, pensioen 1641,04, uit arbeid ƒ1484,02 tezamen 5687,18, betaalde loonbelasting 125,72. Hoeveel inkomstenbelasting ben ik over 1964 verschuldigd? Antwoord: Wij nemen aan, dat u geen kinderaftrek heeft. In dit geval is u. rekening houdend met verwer vingskosten en ouderdomsaftrek, ƒ338 verschuldigd, waarvan dan de betaal de loonbelasting wordt afgetrokken. U kunt dus een aanslag van ƒ112,28 verwachten. Vraag: Kort geleden kochten we een nieuwe klok, een zogenaamd schippertje. De verkoper wist ons de herkomst en betekenis van deze naam niet te vertellen. Antwoord: -Het schippersklokje komt aan zijn naam doordat het speciaal gemaakt is voor gebruik op een schip. Het heeft dan ook geen slinger, maar een anker, dat op het uurwerk draait. Het model van het schippertje is een klein model stoel- tjesklok. Het werd gemaakt in de periode 1700 tot 1800. Raad van lezeres: Een lezeres gaf ons de volgende raad voor het maken van kruidmoes, zoals deze gegeten wordt in een groot deel van Overijs sel. Voor vier personen neme men 2 liter karnemelkse pap van gort (niet moderne namaak), voorts 2Vz ons rozijnen, 10 pruimedanten, 500 gram magere worst, 1 stengel kruisemunt- kruid, 1 stengel pepermuntkruid en voorts nog een stengel van een grijs groen plantje, dat in Ommen de kruidplant wordt genoemd, een heel klein beetje lavas, heel veel kervel. Aanbevolen wordt wat verse marjo- lijn. Een beetje thijm kan ook. De stengeltjes van kruisemuntkruid, pe permuntkruid en het grijsgroene plan tje moet men wassen, er een draadje omheen doen en vervolgens meteen bij het koken in de pap doen. Men kan daar ook de stelen van de kervel bijdoen, maar de blaadjes moet men bewaren. Als de pap bijna gaar is, moeten de rozijnen, pruimedanten en worst er in en die moet men tien minuten laten meekomen. Dan pas als het van de kook af is, gaan de heel fijne kervel en lavas er in. Vervol gens hale men de worst er uit. Deze wordt later over de pap heenge- strooid. Stroop gebruike men naar smaak. Hierbij verklappen we nog dat er vroeger wel eens een scheutje terpen tijn aan toegevoegd werd, maar dit kunnen wij beslist niet aanraden, ^'lVktdeze is voor consumptie onge- BU KJ. Is benoemd tot gew de faculteit der letteren i ln de algemene de RU te Hij zal onder- ;unstwetenschap. STAVANGER Een van de meest ongewone kerktorens ter wereld is verrezen op de luchtmachtbasis te Sola bij Stavanger. Men heeft een acht meter lange vleugel van een straaljager, die verscheidene malen de geluidsbarrière heeft doorbroken naast de kerk van de basis rechtop gezet. Een bel, afkomstig van een Noors tankschip en geschonken door de plaatselijke brandweer is opgehan gen in een opening in de vleugel top en dient voorlopig als klok. Later zal een klok met een beter geluid worden gekocht. Deze klokketoren is bedacht door een sergeant van de luchtmacht en goedgekeurd door de bisschop van Stavanger, die ook de inwij dingsplechtigheid heeft verricht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 2