"i1;1" D!:'yi Driekwart van Amerikaanse
avondprogramma's in kleur
Brick Bradford
Grote networks drukken door
Toestellen
voordelig
op markt
—Toch is het zo!-
«lesje en «Josje
Senmoet
DE STENEN ZONDE
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 196S
kopen
;en gezij
iet resti
ETHERGOIVEN-ETHERGOIVEN-ETHERGOIVEN-ETHERGOIVEN
rHÉRGOlVEN-ETHERGOLVEN-ETHERGOLVEN-ETHERGOLVEN-
Commentaar
De verlichte Scheveningse boule
vard en de glanzende Noordzee vorm
den gisteravond het natuurlijke decor
voor de laatste aflevering in dit sei
zoen van Willem, D. Duys' program
ma „Voor de vuist wg! De directe uit
zending van het strand beloofde iets
bijzonders te worden, maar daar
kwam echter niets van. Na de voor
treffelijke eerste programma's in deze
serie zakte de kwaliteit snel en met
zijn (voorlopig) laatste uitzending be
reikte Willem Duys duidelijk het nul
punt.
Presentator Duys heeft nu wel voor
iedereen gedemonstreerd, dat hij niet
de juiste man is voor een dergelijk
programma. Hij mist de 'fantasie om
er iets van te maken; in zijn gesprek
jes met mensen komt hij steeds met
dezelfde vragen voor de dag. Bijna
alle i nterviews van gisteravond
strandden daardoor letterlijk op het
Scheveningse zand.
Met een programma als „Voor de
vuist weg" moet veel worden ge
ïmproviseerd en dan ligt het voor de
hand, dat er wel eens iets fout gaat.
Willem Duys heeft niet de vaardig
heid, er zich dan charmant uit te red
den. Zo ook gisteren in Scheveningen,
toen hij een paar maal met de mond
vol tanden stond en een nogal onbe
holpen indruk maakte. Overigens: op
de momenten, dat het hem wel aardig
afging, gaf hij blijk van een naar onze
smaak stuitend gevoel voor humor.
Het programma bevatte tal van ele
menten, die bij elkaar een vlotte aan
eenschakeling van leuke beelden had
den kunnen vormen. Willem Duys
vloog met een helikopter naar een
voor de kust drijvende haringtrawler
vol met stoere Scheveningse vissers.
Van de interviews met hen kwam bit
ter weinig terecht, omdat Willem
Duys zich allesbehalve op zijn gemak
voelde op het zacht deinende scheep
je. Dat liet hij dan ook een paar keer
weten: tot leedvermaak van de vis-
Voor de camera's kwamen verder
nog het Scheveningse vrouwenkoor,
de legendarische badman (ome) Gijs
Dijkhuis, een door Antillianen ge
vormde „Steelband", de ezeltjesver
huurder en een paar musici. Tenslotte
ging het programma gelijk het vuur-
wejrk als de bekende nachtkaars uit.
Tevoren had Willem Duys aangekon
digd, het volgende seizoen terug te
komen op het scherm. Het is te hopen,
dat hij dan betere afleveringen pre
senteert.
Opera Don Pasquale
morgen op de tv
BUSSUM Anderhalf uur zullen
zondagavond operaliefhebbers kunnen
genieten van een televisie-opvoering
van Donizetti's „Don Pasquale" door
de AVRO op de beeldband gezet.
U hoort en ziet solisten er orkest van
de voormalige Nederlandse C pera ondc
leiding van Arrigo Guarnieri. Pieter va
den Berg is er als Don Pasquale, Pao'o
Gorin als Dottore Mala.tsta, Wilm
Driessen als Norina, Ettore Babini als
Ernesto, Gerard Krake als de notarb
Karla Sondaar als Duena en Piet va
Gent als majordomo.
Frans Boerlage maakte de televisiebu
werking en voerde de regie, Jenny Götz-
Kehrer ontwierp de decors.
Het is de geschiedenis Vin een oude
vrijgezel (Don Pasquale) die op instigatie
van zijn vriend Malatesta met Norina
trouwt. Het huwelijk lijkt nergens op: er
ontstaan hevige ruzies en Narina beslu.t.
hem door jaloezie tot de orde te roepen.
Pasquale verneemt dat zijn vrouw een
rendez-vous zal hebben in zijn eigen tuin
en hij wordt razend. Hij betrapt het paar
en dan blijkt alles doorgestoken kaart te
zijn om Pasquale duidelijk te maken, dat
hij heus heel veel van zijn vrouw houd.
en zij van hem, zodat nu eindelijk een
ware romance kan beginnen. In het
vooruitzicht daarvan geeft Norina een
bekoorlijke rondo ten beste enhet
verhaal is uit.
Zoals altijd is de handeling onderge
schikt aan muziek en zang: libretto's
spelen altijd een rol van weinig betekr-
nis voor operacomponisten.
Dit geschiedenisje werd op tekst gezet
door Giovanni Ruffini en net werd de
enige opera, welke Gaetano Donizetti in
Wenen schreef. Het zangsoel ging op 4
januari 1843 in première, maar het duur
de precies 70 jaar, eer in 1013 de eerste
uitvoering in Nederland, dt.or de Ita
liaanse Opera, werd gegev?n.
Sindsdien zijn er nog vel? opvoeringen
van geweest in ons land. De Nederlandse
Opera hield het lang op repetoire. -
U kunt de uitvoering zien op Ned. i.
morgenavond tussen 9 en 10.30 uur.
NEW YORK Wanneer op
12 september het winter
seizoen voor de omroep aanbreekt,
zullen de Amerikaanse kijkers op
de zenders van de drie grote net
works NBC, CBS en ABC drie
kwart van de avond kleuren-
programma's kunnen zien.
Dit genoegen valt te beurt aan
3,5 pet. van de ruim 60 miljoen
kijkers, welke de V.S. tellen. Met
andere woorden: aan één op de
15 gezinnen.
Dit betekent, dat de drie groten, in
felle concurrentiestrijd, nu eindelijk
definitief doordrukken met kleur en-
uitzendingen. Zij worden daartoe aan
gezet ten eerste door de fabrikanten
kleurentoestellen, die de prijzen
drastisch hebben verlaagd, zodat het
kopend publiek plotseling sterk stij
gende belangstelling voor aanschaf
a gaat vertonen en ten tweede
door de adverteerders welke alle pro
gramma's betalen, omdat deze vinden
dat zij veel meer succes hebben met
gekleurde reclame, aangezien hun ar
tikelen, vooral wanneer het gaat om
levensmiddelen en cosmetica, dan veel
beter en aantrekkelijker voor de dag
komen.
Een gezaghebbend Amerikaanse hao-
delstijdschrift heeft gepubliceerd dat vel
leden jaar van de 42.000 geproduceerde
„commercials" (in de programma's ingc
voegde reclamefilmpjes) 15 pet. in kleur
werden vertoond en dat dit cijfer voor
dit jaar tot 20 pet. zal opiopen. Geschat
wordt, dat de ontwikkeling in de richtiug
van kleurenprogramma volgend jaar een
sneller verloop zal hebben.
Vlug voorwaarts
Jaar op jaar hebben de grote televisie
maatschappijen laten weten dat nu de
doorbraak van de kleurentelevisie aan
staande was. Eng veel hielp dat overigens
niet, zolang de toestellen onbetaalbaar
waren en de aanschaf in de duizend -ia
guldens liep. Alleen de rijkaards kochten
er wel eens een, maar hel gebrek aan
kleurenuitzendingen (het i« nu eenmaal
een kringloop) bezorgde hun niet al te
veel genoegen van deze aankoop.
Op hun beurt kwamen de tv-maac-
schappijen niet van de grond niet kleu
renuitzendingen, omdat de adverteerders
er weinig voor voelden grote sommen ter
beschikking te stellen voor programma's
Nederland I. NTS: 19.00 Journaal: 19.01
Voor de kleuters .NCRV: 19.06 Voor de
jeugd; 19.25 Lassie - Bankroof, TV-film; 19.50
Morgen is het zondag. NTS: 20.00 Journaal.
NCRV: 20.20 Ene nachtegaal. TV-spel: 21.10
Er valt een ster. TV-musical; 22.30 Dagslui
ting. NTS: 22.40-22.45 Journaal.
Nederland H. NTS: 20.00 Nieuws ln het
:ort. VARA: 20.01 De Schavuiten - Tehuis
oor moeilijke meisjes. TV-film: 20.50 Voor
dracht; 21.05 Volksliedjes: 21.45-22.10 Achter
België: Nederlands progr. kaï
19.00- RK-uitz: 19.30 Tienerklanken; 20.00
20.20 Stel je voor; 20.25 De wljkagen-
20.50 Echo: 21.20 Humoristisch progr.
Televisie morgen
i. NTS: 19.06 Kent
Huwelijksbemiddeling, TV-f
largic - De Held. TV-fi
efèvre. speelfilm; 22.00-22.15 Sport
België: Nederlands progr.
16.30-16.55 De
Voor de kleuters: 19.05 n.m. fi
jeugd; 20.00 Nws; 20J5 Stel je
tiprogramma;
21.55 Hollywood
Andre
or; 20.20
20.45 Sextet: Internat, varié-
21 30 Box en Cox. klucht;
9sterren; 20.20 Inez
and the Andrewettes; 22.45 Nws.
die toch door bijna alle kijkers in zwart
wit werden opgevangen.
Zo bestond tot voor kort de glorie van
Bonanza-in-kleuren slechts voor wein'
gen. Nu echter begint het wat bij te
komen. Maar een Amerikaanse adver
teerder ziet nog geen brood in de kans
op 3,5 van de 60 miljoen kijkers.
De omzwaai is begonnen, toen de
fabrikanten erin slaagden de toestellen
wat voordeliger op de markt te brengen.
Eerst verviel de derde nul achter het
dollarcijfer: de prijzen schommelden toen
om de 800 dollar, hetgeen toch altijd nog
een som van 2.800 betekende. Nu
vraagt men de helft en de verwachting
is, dat grotere omzet de prijzen tot
omstreeks 250 dollar oftewel zo'n kleine
1.200 gulden zal doen dalen.
Dan is het nóg wel niet zoveel voor de
kleine man, maar ach, als de buurman er
eenmaal mee is begonnen, stapt menigeen
over hond én staart, denken de fabrikan
ten-met-ervaring.
Gebeurt dit, dan is de opmars van de
kleurentelevisie niet meer tegen te hou
den... wie zou dat trouwens willen?
Cost vóór de baet
De drie grote networks (schatrijk'
hebben nu begrepen dat de cost voor d.
baet uitgaat en het roer stevig omge
gooid. Miljoenen dollars worden uitgege
ven in het aanwakkeren van belangstel
ling voor kleuren. Men beroept zien
daarbij op een recent onaerzoek naar
kijkgewoonten, dat heeft uitgewezen h^e
bezitters van kleurenontvangers zich ais
daar gelegenheid toe is een kleurenp. >-
gramma kiezen, wèt er dan ook wordt
vertoond.
Men let dan niet meer zozeer op de
inhoud van het programma. Men w
kleuren zien. Dat is een niet te verwaa
lozen psychologische factor. Daaro
wordt er van 12 september af, kijkers of
niet, begonnen met kleurenuitzendingen
op de uren met de grootste kijkdicht
heid: tussen 5 en 11 uur. De networks
geloven, dat dit een grote trekpleister zal
zijn voor de kijkers, om ervan te kunnen
meegenieten.
Lukt dat, dan verwacht men dat er
vóór nieuwjaar nog eens anderhalf m
joen kleurentoestellen zulien word.
verkocht en dat men over 5 jaren aan
20-miljoenste. kleurenkijker toe is. Dat
zou dan dus een derde van het totaal
aantal zijn- Met het oog op zulk een
ontwikkelingskans hebben uu reeds alie
televisiemaatschappijen beloofd, dat zij
met Ingang van september 1966 in elk
geval 's avonds voor 100 Dct in kleuren
zullen uitzenden.
Nu moet men van zulk een belofte niei
al te spoedig onder de indruk komen:
dergelijke verzekeringen "zijn in Amen-
ka. waar alles „in het groot" gaat, n e<
van de lucht. Valt de ontwikkeling teg^n
dan zijn zulke beloften beslist niet bid
dend, want zakelijk snijdt zelfs eek
steenrijk network zich niet in de vingers.
Wat 'n keuze!
Intussen heeft de Amerikaan
dichtbevolkte wooncentra van zijn land
en dus zeker in New York. dagelijks
(plus het grootste deel var. de nacht)
keuze uit 9 tot 10 verschillande televisie
programma's. Iets dergelijks kunnen wij
ons niet voorstellen.
Want niet alleen de drie groten zijn
vrijwel constant in de licht (van
morgens 6 tot 's nachts 3 a 4 uur),
hele trits kleinere maatschappijen vil
eveneens een rijke broodw'nning in
commerciële beeldzenden. (Alleen
educatieve zenders, die dus uitsluitend
lessen en cursussen brengén en
amusement, zijn vrij van commercie).
Gepubliceerd is ook, waaruit
Amerikaanse kijker per dag wel kan
kiezen. Gaat u daar even stevig voor
zitten, want hier komt de lijst van hel
totaal:
38 blijspelen, 13 uur variété 12 ivontu
renseries, 11 wildwest-films, 11 ernst^e
televisiespelen, legio speelfilms en Cs
morgens) 9 i 10 uur spelletjes en wed
strijden. Dat zijn dan de hoofdschotels,
i.iinm ontelbare
VANAVOND TE ZIEN
Nederland 1 NCRV
8.20 uur zien we Joop Doderer weer als „Ene Nachtegaal" in de
aflevering „De ontbrekende pagina".
9.10 uur herhaling van de musical „Er valt een ster".
Nederland 2 VARA
8.01 uur gaan De Schavuiten weer op pad om een flinke oplichters
truc toe te passen.
8.50 uur vertelt Wim Bijmoer het verhaal „Een dagje uit" van Guy
de Maupassant.
9.05 uur volksliedjes uit alle delen van de wereld, waarin binnen-
en buitenlandse vocalisten optreden.
VANAVOND TE HOREN
Hilversum 1 KRO
8.30 uur in het programma „Drie van elck wat wils" vanavond o.a
The Sheperds en Les Shalom, een kanariekoor, Dorus, Rijk
de Gooyer en Rudi Carrell.
9.30 uur in Reisoogst verhalen uit Finland en Londen, iets over mid
deleeuwse liederen en pottenbakkerskunst.
10.25 uur vrolijke plaatjes en
10.55 uur nieuwe klassieke platen.
Hilversum 11 VARA
8.05 uur herhaling van het hoorspel „Elke nacht weer", een idy:
via kleine briefjes.
9.00 uur concert door het Radio Kamerorkest o.l.v. Henk Spruit.
10.45 uur „liedjes van heinde en verre" met Annelies Bouma als gaste.
sportreportages, rechtbankzittingen,
nleuws-uitzendingen enz. zijn hierbij nog
niet genoemd.
Het zal duidelijk zijn, dat geen enke'e
dagbladlezer 's morgens in zi-n krant ka;
vinden, wat een eenzame tv-criticus ove:
„het programma van gisteravond" heelt
te zeggen.
Gewoonte is wel, dat de vele kilo s
wegende zondagsbladen (waarop elxe
Amerikaan dol is en die eenvoudig niet
uit de huisgezinnen weg te denken zijn)
allerlei programmabeschouwingen over
de afgelopen week geven, waarbij dan
natuurlijk de aandacht valt op nieuwe
series, opzienbarende reportages of spek
takelshows.
Wat er verder aan reeksen, feuilletons,
tv-spelen of speelfilms wordt uitgezon
den. wordt gelaten voor wat i»et is.
werkelijke werel
den; 2150
Actualiteiten ---
Boekbespreking; 22.30 Nieuws: 22 <0 OverwJ.
ging: 2255 Stereo: Nieuwe klassieke gram-
mofoonmuziek: 2355-24.00 Nieuws,
lilversukm U. 298 m.
commentaar op het
jeugd: 19.20 Voor de k..._-
Promenade-orkest: 20.00 Nieuws: 20.05 Elke
nacht weer. hoorspel: 21.00 Radlokameror-
en solisten: klassieke en modernt
ek: 22.30 Nieuws: 22.40 Sport op zater-
22.45 Liedjes; 23.10 Lichte grammofoon-
ek: 23.55-24.00 Nieuv
awr|M
I. 402 m. IKOR: 8.00 Nieuws;
8.15 Goede morgen!: aktualiteiten op kerke
lijk gebied en *-
vroegdienst; 9
waterstanden. KRO: 10.00 Inleiding Hoogmis:
10.05 Hoogmis; 11.15 Liedjesprogramma
12.10 De wereld van de literatuur. 1«
12.20 Liedjes (gr.); 1250 Nieuws; 12.35
tenlands commentaar; 12.45 Daar zijn wij
gek op: licht muziekprogramma; 14.00 So
praan en piano: moderne liederen; 14.25
Stereo: E Iiokamerorkestmoderne muziek;
i MarathonLichte grammofoonmuziek
sport; 16.30 Dansorkest en koorzang.
do talloze
Hilversum 1, 4UZ m. KRO: 19.00
19.10 Actualiteiten; 19.30 Radiophilharmorusch
orkest: populaire klassieken; 20.30 Lichte
grammofoonmuziek; 21.30 Reisoogst. zwerf
tocht door gedroomdeir-mir- werel-
n; 2150 Lichte grai
•tuallteiten
18.00 Nieuws
18.20 Voor de
kinderen: 1950 Stereo:
bespie
den en samenleven. KRO: 20.1!
t kent geen grenzen (2050-21.05
Nieuws.
um II, 298 m. VARA: 8.00 Nieuws.
:nbe richten, sportmededelingen
sch strijdlied: 8.18 Weer of
varleerd programma: 9.45 Geest<
leven, "toespraak. IKOR: 10.00 Kerk-zijr
Oost Berlijn, documentaire (herhaling v;
juni jL); 10.30 Hervormdekerkdienst: 1150
Vraag en antwoord; 11.40 Grammofoonmu
ziek; 11.45 Resonans - opgevangen en terug
gekaatst uit het hedendaags doen en denken
AVRO: 1250 Muzikaal onthaal, bont muzi-
toestand in de wereld, lezing; 13.20
sel. een programma dat alle kanten op gaat;
1555 De wereld van Barend Bargerbeer,
hoorspel: 1650 Sportrevue; 17.00 Muzikaal
onthaal, bont muzikaal programma. VARA
1750 Voor de jeugd; 1750 Nieuws er
sportuitslagen; 18.05 Marathon: sportjournaal
met o.a. Europese roeikamploenschappen;
18.30 Stereo: Licht instrumentaal ensemble
10.00 Amusementsmuziek (gr); 19.40 Frans
chansons: 19.55 Nieuws. AVRO: 20 00 Opi
ning van het Edinburgh Festival 1965: Schol
Festival-koor. Schots Nationaal ork. en solis
ten: klassieke muziek; 2150 Voordracht; 21.f
korreltje zout, licht programma:
muziek; 2355-24.00 Nieuws.
semi-klassieke
Veel van wat op het Oosten aldus eens mogen uitdrukken) direkt len, vermommen vele goochelaars zich
bitrekking heeft, is door alle
heen geladen geweest met
geheimzinnigheid. Helemaal
op de Europeanen afstevenen zodra tot geheimzinnige Indiërs of Chinezen,
sfeer die zich ergens vertonen- In de ogen zodat de toeschouwers tenminste i
van vreemdelingen wekt dit de in-
begrijpelijk is dat niet, want sinds druk alsof het land wemelt van faklra,
onheugelijke tijden is alles wat goochelaars en tovenaars, terwijl deze successen in Zuld-Amerlka,
vreemd en onverklaarbaar was ge
makshalve toegeschreven
bekende land Indië, dat niemand ln ongeveer
werkelijkheid kende. (Deze uitspraak als in
is wat gechargeerd, zulks ter bekor
ting van de uitleg cn ter bepaling van
de gedachte). In dit verband is het
begrijpelijk dat bij het grote publiek
nog steeds de opvatting heerst dat de
goochelkunst in het Oosten op een
bijzonder hoog peil zou staan, of een
grote vlucht zou hebben genomen.
Blijkens de uitkomsten in de praktijk
is dit een volslagen misverstand. Ze
ker, Europeanen die het oosten bezoe- betekenis
lieden in werkelijkheid een minimale werkelijkheid is dit de schuilnaam
minderheid uitmaken, die procentueel
a dezelfde orden zal zijn
streken (We maken uit
drukkelijk een uitzondering voor
Vermaarde
goochelaar
i geloofsdemonstranlen"
de zevende goochelende .afstam
meling van het Nederlandse gooche
laarsgeslacht Bamberg, dat al in 1700
vermaard was. de Nederlander Jasper
hij het publiek aan de vorstelijke
hoven met allerlei trucs en goochel
kunsten bij de neus nam. Uit hem ia
het wereldberoemde goochelaarsge
slacht voortgekomen dat de kunst
gedurende vele generaties steeds van
vader op zoon heeft doorgegeven. De
zojuist genoemde Fu-Manchu is Da
ken, komen veelvuldig in aanraking vrij talrijk zijn, maar deze kunnen vid Bamberg, de zoon van Jasper, die
met fakirs en goochelaars. De oorzaak
daarvan moeten we echter niet
ken in bet feit dat de goochelkunst in
onmogelijk op één lijn stellen met „oosters" goochelaar Okito
de artiesten-om-den-brode). reldberoemd is geworden en zich i
En wat de kwaliteit der goochelver- welgesteld man in de Verenigde Sta-
- - -- ten heeft teruggetrokken.
Wist u overigens, dat de term
nen van oosterlingen verwachten dat tijk verre ten achter bij de kunsten „hokus pokus" aan kerkelijke cere-
zij geheimzinnig doen. Het ligt dus in van Westerse vakgenoten. Het is jam- monlën ls ontleend?
de reden dat alle kermisklanten op dit mer, maar waar. Om het westerse Daarover een volgende keer.
gebied (wanneer we het oneerbiedig publiek niet helemaal teleur te stel- Nadruk verboden.
Blekkie fietste, met Josje achterop,
naar huis en gaf de boodschappen aan
„Willen jullie een kop chocolade, jon
gens? Of een glas limonade?" vroeg ze.
„Jij zit zo op je stoel te draaien, Josje.
Moeten jullie ergens op af?"
Josje keek even verschrikt naar Blek-
le en antwoordde dan: „O, nee, me-
•ouw, we hebben best even de tijd."
Maar toen ze hun limonade opgedron
ken hadden en tante Fru de kamer uit
zei Josje: „Zullen we toch nog even
bij het huisje van de postbode gaan
kijken. Blekkie?"
„Ja, dat is goed," knikte zijn vriend.
Maar toen ze opnieuw van een afstand
de woning van de postbode bespiedden, heel braaf dier. Het is jammer dat we
zagen ze dat hij druk bezig was in zijn hem niet mee naar huis kunnen nemen,
tuintje. Zijn fiets stond nog op dezelfde Ik zie me al met hem aan de halsband
plaats tegen het hek.
„Kom, we gaan maar eens even bij ons
thuis kijken," zei Josje. „Hier worden we
nu toch niets wijzer."
Toen ze bij „De Toevlucht" kwamen,
zat Jesje ln de keuken Pim zijn flesje te
„Waar zijn jullie geweest?" wilde Jesje
„O, even naar het dorp, boodschappen
doen voor tante Fru," antwoordde Josje.
„Pim voelt zich best thuis bij ons, hè?"
vervolgde hij. „En het verband zit nog
zo keurig om zijn pootje. Het is echt een
bij ons langs de haven wandelen, Jes!"
„Het zou geen gezicht zijn!" riep Jesje
uit. „Een hert is toch geen hond! Maar
het zou wel erg leuk zijn als we hem aan
het park cadeau konden doen. Als ze
hem daar tenminste willen •hebben,'*
besloot ze somber.
„Dat vragen we wel," zei haar broer.
„Vader moet maar eens een brief schrij
ven aan de baas van het park. Of aan de
burgemeester. Ze zullen best blij ziin als
ze zo'n schattig hertje voor niets krijgen.
Anders zullen ze er misschien nog een
boel geld voor moeten betalen."
MAANDAG
Hilversum I. 402 m. NCRV: 7.00 Dagope
ning; 7.10 Oude kamermuziek (gr.); 7.2(
Sportuitslagen van zaterdag; 7.30 Nieuws;
".40 Radiokrant; 755 Lichte grammofoonmu-
:iek; 8.10 NCRV-lied en gewijde muziek
gr.); 8.30 Nieuws; 8.40 Vocaal ensemble
.gr!); 9.00 Verzoekprogramma voor de zie
ken: 955 Waterstanden; 9/"
i het Woord
reld
ië; theologische etherleer gang; 11.05
12.00 Touring-
ichten.
12.40 Grammofoonmuziek even
tueel aktualiteiten; 1250 Licht instrumentaal
kwintet (opn); 1350 Vierhandig pianospel
n moderne muziek; 13.35
en zangsolist: 14.00 Lichte
grammofoonmuziek; 15.30 Nederlands vocaal
kwartet met piano: klassieke en moderne
-cn, 16.00 Bijbeloverdenking; 16.30 Mo-
strijkkwartet (gr); 16.40 Stereo: Vocaal
nble: klassieke liederen; 17.00 Voor de
ers; 17.15 Kinderkoren en instrumentaal
trio (gr.); 17.30 Lichte grammof ooi
1750 Overheidsv I
visieplannen. Sp
Kerkorgelconcert (opn): klassieke
muziek; 1850 Lichte grammofoonmuziek
grammofoonmuziek: 8.00
8.10 Lichte grammofoonmuziek (Om 8.25 De
groenteman)8.45 Morgenwijding; 9.00 Lichte
grammofoonmuziek; 9.40 Jeugdkoren (kr.);
10.00 Voor de kleuters; 10.10 Lichte grammo
foonmuziek; (11.00 Nieuws); 12.00 Dansor
kest: 12 27 Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw: 1250 Actualiteiten van het platte
land; 1257 Lichte grammofoonmuziek; 13.00
Nieuws: 13.10 Actualiteiten en grammofoon
muziek. 13.25 Beyrsberlchten13 30 Stereo:
ied. opera (gr.); 1550 Lichte
93
Na de koude dagen rondom het heengaan van
oom Wolter begint een zoele wind door het dal te
waaien. Knoppen van hazelaars en elzen breken
open en de eerste vroege kruid staat in bloei. De
keuters gooien hun schuurdeuren wijd open en op
't Grobbenuus zingen de knechten. Jeep Karsten
laadt zijn hebben en houden op de wagen en rijdt
ermee naar het huis op de hoek van de zandweg.
Nauwelijks heeft hij zijn laatste bezit van het
hoefje weg of de nieuwe bewoner trekt al binnen.
Naar Jeeps zwarte gezicht kijkt niemand. Op de
bepaalde dag gaat hij mee achter de zware ploeg
die de heide openscheurt. Dit is jouw dag,
Jeep, zegt Zweder Thase, onthou het goed! Je
bent nog stevig genoeg om een nieuw hoefje te
winnen als je maar blijft bij het werk dat je
gegeven is.
Libbe Vennink is er ook bij. Tegen hem zegt
Zweder nog niets. Sohuw voor mannentaal is hij
niet meer en niemand hoeft hem wakker te
sohudden, omdat hij weer loopt te mijmeren.
Langzamerhand verandert het Horst. Zweder
overziet zijn akkers en zijn hoeve, hij loopt over
de brink en zit met Andres te praten. Op een dag
doet Joryt Volmar zijn laatste ronde als landsehut
Op het verlaten molenerf zit hij op de omgekeer
de voertrog en hij kijkt in de kolk waar het
water stilstaat nu de schoepen niet meer slaan.
De beek en de Oeler blijven onveranderd. Dat
ziet ook Dries Borne als hij nog schuw en
huiverig buiten komt. Eindeloos lang lijkt het
geleden dat Lenter op de diele zong en ze zijn
vrolijke stem hoorden roepen. Tussen die tijd en
nu liggen de koortsnaohten en de zelfverwijten.
Als dieren met klauwen en tanden besprongen ze
door DIGNATE ROBBEKTZ
hem tot hij gilde van ontzetting. Daarna het
verzinken in een zware slaap en het weer wakker
worden, loom en vermoeid tot in zijn diepste
wezen. En altijd de lege stoel waarnaar moeder
keek. Soms ging ze erin zitten, of hij zag zijn
vader die de leuning streelde en mompelde. Hij
wist dat Rena geweest was, niet verder dan de
deur. Daarna had ze om het huis gezworven,
langs de helling van de Oeler tot bij de tuin. Hij
was te moe geweest om naar haar te vragen.
Maar nu heeft hij een spade in zijn hand
genomen en een sikkel bekeken. Hij is tot bij de
grindgroeve gelopen, de plek waar hij naax;
beneden sprong toen de landsehut en de mannen
van Bernt Vasse hem op de hielen zaten. Vandaar
kon hij een klein deel van de es zien, waar
geploegd en gezaaid werd onder een helderblau
we lucht. En overal zong en leefde het als
nieuw.
Verder dan de grindgroeve komt hij niet. Ook
niet als hij sterker wordt en het lopen hem niet
meer vermoeit. De Oeler weert hem af, achter
iedere stam kan de mulder waditen, in iedere
struik kan hij zich schuilhouden. Zolang de
mulder niet terug is, kan het niet beter worden.
Laat mij werken, zegt Dries tegen Henne
Lankheet, die heel goed een man gebruiken kan
nu zijn zoon er niet meer is.
Als je 't goed doet, antwoordt Henne,
anders betaal ik je geen loon uit.
Dries heeft nog nooit voor loon gewerkt en als
hij het kreeg, gaf hij het aan anderen. Als een
vogel heeft hij geleefd, zwervend van het een
naar het ander. De aarde waarin hij moet
werken, is warm en vochtig en streelt zijn
handen. Het herinnert hem aan de dieren die op
de berg wonen en het maakt dat hij dikwijls gaat
rechtstaan om naar de Oeler te kijken. Bovenop
huist de havik, waarmee hij zich verwant voelde.
Je moet werken en niet kijken, zegt Henne.
Dries duikt in elkaar, de wolk trekt over zijn
voorhoofd en het flikkert even in zijn ogen als
het verre flikkeren van onweer achter de horizon.
Moet hij zich zo laten toespreken? Nog wel door
Henne Lankheet, die zijn leven lang onderdanig
was aan Bemt Vasse en diens landsehut? Nog één
ommekeer gaat Dries met de schoffel over het
land. 'k Doe het niet meer, knort hij dan.
Dan laat je 't. Pas maar op. jij, dat je de
zwarte mulder niet achternagaat.
Dries begrijpt niet wat Henne daarmee bedoelt.
Dat hij iemand zal doodschieten of dat hij zal
weglopen? Vroeger zou hij opgestoven zijn en
waarschijnlijk zou Henne zo iets ook niet gezegd
hebben. Nu kunnen ze hem aan. hij telt niet meer
mee.
Wil je niet naar buiten gaan? vraagt Jentje
als hij dagen achter elkaar op de diele blijft
zitten. Nu en dan rommelt hij in de lege haard In
het voorjaar en de zomer kookt Jentje onder ccn
afdakje op het erf. Kap wat hout voor me, zegt
ze om hem toch aan de gang te krijgen.
(Wordt vervolgd)
Wij.
