Twee radio-inzendingen
voor de Prix Italia
Even meekijken naar
kindertoneel op tv
Brick Bradford
—Toch is het zo!-
•lesje en üosje
enmoet
i DE STENEN ZONDE
ITHERGOlVENETHERGOlVEN-ETHERGOlVEN-ETHERGOlVÏN
rHERGOLVENETHERGOlVÉN-ETHERGOlVEN-ETHERGOlVEN-
Commentaar
Toegediend
Wat een mens al niet krijgt toege
diend op een avond televisiekijken,
wanneer hij volhoudt tot het einde en
twee netten tot zijn beschikking heejt.
Filmpjes zus en filmpjes zo. Op Ne
derland 1 een avontuur dat alle ver
beelding tart, met moord aan de lo
pende band zonder dat men een lijk
kreeg te zien, met ongehoorde toe
valligheden heel geloofwaardig voor
gesteld en een slot waarin men alweer
grappen maakt met nauwelijks be
leefde gebeurtenissen die een redelijk
gezond mens een geweldige shock zou
den hebben bezorgd.
Op Nederland 2 een veel braver
maar al even ondenkbaar gezinsdrama
dat kon wedijveren met het goed
koopste damesromannetje en waarbij
het al evenzeer ging om het gelukkige
einde". Wie dat alles kritiekloos op
slurpt moet wel een uiterst passieve
instelling hebben.
Maar er waren, nevens deze „hoofd
schotels" van VARA en NCRV, ook
betere programma-onderdelen te zien.
Laten we de herhalingen voor wat ze
waren, dan sprong gisteravond toch
het meest in het oog de uitstekende
achtergrondreportage over het proces-
Auschwitz, waarmee „Achter het
nieuws" tevoorschijn kwam.
Hard en onverbiddelijk, maar scherp
ïantonend wat dit ISO dagen lange pro
ces positief of negatief heeft betekend
voor een aantal van de zeer velen, die
erbij betrokken waren. Een nieuwe
manier van opinievorming demon
streerde „Achter het nieuws" vervol
gens in een snelle reeks indringende
commentaren. Beslist geen slechte ma-
Heel verfrissend was bij dit alles de
verschijning van twee muzikale pro
gramma's, op elk net één: weer eens
ontspannende Hootenanny bij de NCRV
en de Zweedse bijdrage aan de reeks
Sextetop Nederland 1. De Zweedse
televisie had er een geraffineerd-een-
voudige show van gemaakt, artistiek
van décors en belichting, prettig om
naar te kijken, al kreeg men niet zul
ke grootse dingen voorgeschoteld. Veel
mogelijkheden van televisie waren er
bij uitgebuit en er was voldoende va-
Documentaire over
leven in Japanse
gevangens<
(Van onze radio» en tv-redactie)
HILVERSUM Ter herdenking
van het feit dat het op 2 september
a.s. 20 jaar geleden zal zijn dat aan
boord van het Amerikaanse slagschip
„Missouri" in de baai van Tokio de
akte van overgave van Japan werd
ondertekend, hetgeen de capitulatie
van dit land op 15 augustus daaraan
voorafgaande bekrachtigde, zal de
VARA op vrijdag 27 augustus, a.s. op
Ned. 1 een uurlange documentaire
over het leven in Japanse gevangen
schap uitzenden.
Milo Anstadt maakte deze documentai
re in de veronderstelling^ dat men zich
ln Nederland vermoedelijk nauwelijks of
schap
NTS denkt over
(NCRV) ballet
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De NRU zal
twee radio-uitzendingen voor de
Prix Italia 1965 verzorgen: een
NCRV-hoorspel „Vandaag is ge.
noeg" geschreven door Marianne
Colijn en een radiofantasie van de
Wereldomroep „Noise is a seven-
headed dragon", geproduceerd
door John van der Steen.
De uitslagen van de internatio
nale wedstrijden zullen eind sep
tember in Florence worden bekend
gemaakt.
De NTS is over haar inzending
nog niet besloten.
Ongeveer half september zullen de
beide Nederlandse inzendingen in hun
catagorie worden beoordeeld. Daartoe
houden de jury's voor radiowerken van
de 13e tot en met de 17e in Florence
zitting.
Nederland is dit jaar vertegenwoor
digd in de jury voor documentaires en
wel door de heer D. J. Klopsma,
hoofd radiosectie VPRO. Voorts zal de
heer A. de Beer, chef algemene zaken
van de muziekafdeling Ned. Radio
Unie, de luisterzittingen in de diverse
categorieën als waarnemer bijwonen.
Nadat de verschillende jury's hun
oordeel hebben gevormd zullen de
toekenningen van prijzen in de alge
mene vergadering op 25 en 27 sep
tember te houden, worden bekendge
maakt. Hierbij zal de vice-voorzitter
mr. H. W. van Doorn (KRO) het NRU-
bestuur vertegenwoordigen.
DE AANBIEDINGEN
Het radiospel „Vandaag is genoeg"
is het verhaal van een jonge vrouw,
die zich na een aantal moeilijke jaren
heeft voorgenomen een nieuw begin
te maken met zichzelf. Via een actie
voor vluchtelingenhulp komt zij in
aanraking met twee bejaarden, die ze
onderdak verleent.
Aanvankelijk vraagt zij zich af wat
niet heeft gerealiseerd hoe erg het was
voor honderdduizëriöetf geallieerde geïn
terneerde mannen, vrouwe.i en kinderen
en vooral voor de krijgsgevangenen, dat
de bevrijding zo lang op zich liet wach
ten.
De documentaire wil een indruk geven
van het leven in Japanse gevangenschap,
al kan men geen volledigheid betrachten
door de uitgebreidheid van de stof en de
beperking van het visuele materiaal.
Titel van het programma is ..Keirei!" het
Japanse woord voor .Buigt!". Dit bevel
werd nl. het veelvuldigst gehoord in de
kampen.
De presentatie wordt verzorgd door
twee voormalige geallieerde krijgsgevan
genen, de heren R. Nieuwenhuys (de
auteur E. Breton de Nijs) en J. H. W
Veenstra.
De koning en zijn pijpen
haar toch heeft bezield toen zij die
stap deed: een ouder echtpaar toe te
staan haar huis en een stuk van haar
dagelijks leven te delen. Langzamer
hand echter groeit er contact, vooral
met de oude dame, die geleerd heeft
bij de dag te leven. Het is ten slotte
de warmte van dit contact, waartoe
zij zichzelf niet meer in staat had
geacht, dat de jonge vrouw tot een
werkelijk nieuw begin brengt.
Wat de documentaire „Noise is a
seven-neaded dragon" betreft, hierin
worden de geluiden uit het dagelijkse
leven voorgesteld als „een zevenkop
pige draak". Aangetoond wordt hoe
uiterst gering de mogelijkheden zijn
om aan dit lawaai-van-alle-dag te
ontkomen: men kan zich er wel voor
afsluiten, maar in de fantasiewereld
welke dan ontstaat wordt de draak
teruggebracht als een misschien on
schuldige, maar toch niet te bestrij
den indringer. Een andere mogelijk
heid is: de straat op te gaan en de
geluiden te aanvaarden en ze zo het
hoofd te bieden, maar daar is geen
gevecht te leveren omdat de draak
ongrijpbaar is.
De documentaire huldigt ten slotte
de conclusie, dat in de strijd tegen het
geluidenmonster alleen de pure stilte
van de dood oplossing kan geven.
ZEVENTIEN JAAR
De Prix Italia, welke bijzonder
hoog in aanzien staat in de interna
tionale radiowereld, werd 17 jaar ge
leden (1948) op initiatief van de
Italiaanse omroep (RAI) ingesteld.
Het jaarlijkse concours heeft een
tweeledig doel: verrijking van het
gebruik van het medium radio en
stimulering van het uitzenden van
opmerkelijke produkties.
Er worden prijzen beschikbaar ge
steld voor vier categorieën: muziek
werken, literaire of dramatische wer
ken, al deze tezamen in stereo en
documentaires al dan niet in stereo.
Er bestaat altijd veel belangstelling
voor het meedingen naar de prijzen.
Verleden jaar namen 34 omroeporga
nisaties uit vele landen deel. Het
juiste aantal voor dit jaar is nog-niet
bekend.
Pas veel later heeft de Prix Italia
zich ook tot televisie uitgebreid, maar
hiervoor is een apart instituut in het
leven geroepen, met ook speciale jury's
die los staan van de radio-beoordelin
gen. t
De NTS heeft nog geen beslissing
genomen ten aanzien van een inzen
ding, maandag a.s. wordthierover
nader vergaderd. De NCRV heeft een
ballet van Tsjaikowski, uitgevoerd
door het Nederlands Ballet, aangebo
den. De opname, hiervan gemaakt, is
nog niet op het beeldscherm vertoond,
maar dat behoeft ook niet voor de
Prix Italia.
[few*/-
Hilversum I. 402 i
'oord. 7.05 Oude n
Gewijde muziek.
KRO: 7.00 Het levende
(Van onze radio- en tv-redactie)
BUSSUM Mocht u morgenmid
dag tussen 5 en 5.30 uur niets bijzon
ders omhanden hebben, kijkt U dan
eens mee naar het kindertelevisiepro
gramma van de NCRV. U krijgt dan
een brokje sprookjestoneel te zien dat
voor kinderen werd geschreven en
door kinderen opgevoerd rondom het
kasteel Nederhorst.
Het is maar een simpel gevalletje over
een pijpen-verzamelende koning, daarom
heet het ook „De koning en zijn pijpen".
Maar er is door groot en klein met
Restte nog de tronen voor de koning
1 zijn gade. Die kan men nergens
eventjes lenen, zelfs niet uit de Staten
zaal in Den Haag. Maar bij de afdanker
tjes vond iemand een paar ouderwetse
stoelen en Toon de Haas maakte daarvan
de schitterendste tronen die een sprook-
jeskoning zich kan wensen.
volwassene er met een welwillend oog
naar kijkt.
Het zijn leerlingen van de Amersfoort-
se Albert Schweitzerschool, die in gepas
te vrijheid het sprookje hebben opge
voerd. Zij behoefden zich van de ci
neast Dick de Herder die als regisseur de
zaak leidde, niet stijf vast tehouden aan
de tekst van het verhaal dat Elisabeth
Schreiber leverde.
Men kwam op de Albert Schweitzer-
«chool terecht, omdat Sjoeid van Aelst
daar zijn dagelijkse leerplicht vervult.
Sjoerd was weer de zoon van de radio-
medewerkster Henriëtte van Aelst
kan zo kostelijk toneelspelen, dat Dick
de Herder in hem meteen al een beste
sprookjeskoning zag.
De hele klas van Sjoerd had geweldig
veel zin in zo'n pretje, mooi verkleden
en dan voor de televisie spelen, wat wil
je meer? Het kwam helemaal rond toen
ook de hoofdonderwijzer, de heer Van
Dalen en zijn leerkrachten-team er alles
voor voelden om mee te helpen
Dat alles gebeurde niet onlangs, maar
verleden jaar zomer, net toen het eens
flink warm was. want dat was het In
1964 wel eens. O weet: de televisie kijkt
vooruit en daarom werden de koning er
«ijn pijpen geprojecteerd voor een afle
vering van „Het verhalenkasteel" en d<
opnameband zorgvuldig weggelegd tot-
tot nu.
Bij een koning behoort een paleis er
och. die hebben wij in de buurt van dt
Vecht wel voorhanden: met een beetje
goede wil ziet men een pronkstuk in
kasteel Nederhorst. Iedereen dacht, dat
Amersfoort nog wel stapels middeleeuw
se kleding had liggen van het stadsfeest
enkele jaren terug maar intussen had
ook Nijkerk zijn eeuwfeest gevierd en
het hele zaakje van Amersfoort gekocht.
Niettemin: Nijkerk gaf graag ter leen
wat nodig was en zo konden de meisjes
en jongens prachtig worden uitgedost.
Een Chinees pakje was ook wel te
fabriceren.
ochtendgymnast
7.20 Lichte grammofoonmuziek. 7.25 Van de
voorpagina- 7-30 Lichte grammofoonmuziek.
8.00 Nieuws. 8.10 Licht orkest (opn.). 8.:
Wegwijzer: tips voor vakantie- en snlppe:
dagen. 830 Lichte grammofoonmuziek. 9.10
StereoKlassieke grammofoonmuziek.
T.«n .1.™ voorhanden werd «r
per autubus naar Nederhorst getoerd om|verkMr. uitzending in samenwerking m
de opnamen te maken. Liep het enthou-jverbond voor Veilig Verkeer. VARA: 10.
siasme Dlck de Herder over 't hoofd dan Z.O 135. gevarieerd programma. (Om 11.
Van Dalen een tot de orde Nieuws). 12.27 Mededelingen t.b.v. land- -
roepend fluitje ter assistentie. j £/enub°J!w- vA^-Varla^mo^Stere^0
a ILicht orkest en zangsolisten. 13.40 Voor de
héél erg warm. de kinderen jeugd. 14.15 Radio Jazzclub. 14 45 Voor nu er
smolten haast in hun zware kleren en de later, lezing. 15.00 Nederlandse zangers uit
kapper had het vreselijk druk om tfe Ivroeger jaren (opn Oratoriumfragmenten,
vochtige haren glad te houden. Maar de 15.'10 Boekenwijsheid. 16.00 Nieuws. 16.05
limonade vloeide rijkelijk en het spel y<-ht orkestj- 16.25 Lichte grammofoonmu-
werd keurig netjes gespeeld. Daaromi is lActuaitteitenenrepose Europese roei-
te kijken hoe kampioenschappen dames te Duisburg-We-
Jging 8
Dj inn. gevarieerd programma. 12,00 Angeli
12.03 Lichte grammofoonmuziek. 12.
Marktberichten. 12.27 Mededelingen t.b
land- en tuinbouw. 12.30 Nieuws. 12.40
Grammofoonmuziek. 12.45 Overheidsvoorlich
ting: Geven en nemen. De familie. De
familie Van Buuren praat weer over het
verkeer. 1255 Licht ensemble en licht orkest.
13.16 Voor de tieners 14 10 Musicerende
dilettanten: mandoline-orkest. 14.30 Voor de
kleuters. 14.40 Dansorkest en licht orkest.
15.30 Signaal: Documentatie
jonge mensen. 15.50 Li-U'-
'.raw en waterpolotour- J
nooi om het West Europees kampioenschap
in Londen. 16.40 Iers omroepkoor (opn.):
Ierse volksliedjes. 17.00 Metropole orkest.
17.35 Lichte grammofoonmuziek. 18.00 Geva
rieerde grammofoonmuziek en toeristische
tips. 1850 Grammofoonmuziek.
VANAVOND TE ZIEN
Nederland 1 VPRO
8.3fi uur Merel Laseur ontvangt de drie minstrelen van het Franse
lied.
9.05 uur een programma over de Amerikaanse schrijver Langston
Hughes en
9.40 uur de Dinah Shore Show (herhaling).
Nederland 2 AVRO
8.01 uur is Willem Duys op het Scheveningse strand voor een recht-
streekse uitzending van „Voor de vuist weg".
9.20 uur gaat de Saint een stokje steken voor oplichterspraktijken.
VANAVOND TE HOREN
Hilversum l NCRV
8.30 - 10.20 uur uitvoering van de opera Martha, Berlynse opnamen.
10.40 uur Wijd als de wereld met nieuws op kerkelijk gebied van
her en der.
11.00 uur Studio 2300: magazine voor late luisteraars.
Hilversum II VPRO en VARA
8.20 uur „Over de schreef', cabaret van Ronnie Potsdammer.
8.45 uur slotuitzending „Ontmoetingen met protestanten in Rusland".
9.00 uur Amusement in ,,'t Is allemaal show". Verder lichte muziek,
afgewisseld met sportreportages en nieuws.
r,V^VVVVVVVWVVVVWWWWWVVWWVWWW«/V^(WW
Kerkelijke reeksen
komen weer terug
(Van onze radio- en tv-redactie)
BUSSUM Het officiële seizoen
mag pas op 1 oktober ingaan, sommi
ge nieuwe programma's voor radio en
televisie gaan in september al lopen.
Zo herbeginnen de kerkelijke zendor-
ganlsatles IKOR eb CVK op de avond
van zondag 5 september hun bekende
series, welke de winter zullen door
gaan.
Op Ned. 1 's avonds om 7 uur
nieuwe Bijbelse vertelling van Mies
Bouhuys, bij illustraties van Bert Bou-
verhaald door Cecilia Lichtveld,
•an de eerste aflevering heet „Een
morgen in het korenveld".
Om 7.30 uur voortzetting van de ge
sprekken „In opspraak", nog eens met de
heer H. M. van Randwijk als vragenstel
ler en het gewone team dat antwoordt.
Onderwerp van die avond: „Christelijk
Nederland geniet van overheidswege bij
zondere bescherming; is men daar in de
kerk gelukkig mee?".
zingen. 19.35 Stereo: Licht
20.00 Lichte grammofoonmuziek. 2050
a. opera (gr.). 2250 Literair program-
Hilversum n, 298 m. VPRO: 18.00 Nieuws.
18.15 Van de week: informatie en commenta
ren uit binnen- en buitenland. 19.00 Ronduit
muzikaal, programma voor de rijpere jeugd.
Lezen en schrijven, literair programma.
20.00 Nieuws. 20.05 Verloren paradijs, her
en aarde?, reisreportage. 20.20 Over de
schreef, cabaretprogramma. 20.45 Ontmoetin-
met protestanten in Rusland (Ill-slot),
reisverslag. VARA: 21.00 't Is allemaal show:
kampioenschap ln Londen. 21.40 Onbegrensd:
DRAADOMROEP VANAVOND
Grammofoonplatenprogramma van 18-20
jr: Gioacchlno Rossini 1. Ouverture „La
Cenerentola". Philharmonla Orkest o.l.v. Tul-
lio Serafln. 2. uit „II Barblere dl Slvlglla"
poco fA, Mi
Callas, sopraan:
Philharmonla Orh
Vespri Slciliani" Phllhi
Tullo Serafin. 2. „La Forza del
Destino" (3e bedrijf en 4e bedrijf): Opera tn
Elena Nicolal, Richard
Caselll,
Orkest
1897) Het is moeilijk een definitie te
geven van het begrip goochelen. Een
dichte benadering geeft de uitspraak:
goochelen is de kunst van aimuleren
en dissimuleren, de kunst om hande
lingen voor te spiegelen die ln werke
lijkheid niet plaats vinden of niet
plaats kunnen vinden en die de bui
tenstaander voor raadselen stellen
waarvoor hij geen oplossing kan
vinden. Houden we ons aan dese
definitie vast, dan zal leder moeten
toegeven, dat er in het verleden door
sommige vorsten en staatslieden wel
eens vreemd is gegoocheld, hetzij met
andermans grondgebied en onderda
nen, hetzij met overeenkomsten of
een ééns gegeven woord. Kortom, er
zijn vele terreinen in de politiek die
verrassende trucs mogelijk maken,
waaraan we onmiddellijk toevoegen
dat deze verrassingen zelden van ple
zierige aard zijn. Echter, geen regel
hoe onaangenaam hij ook moge klin
ken of er zijn gunstige uitzonde
ringen. Er zijn ook vorsten geweest
die de goochelkunst in werkelijkheid
hebben beoefend, dus niet om er enig
voordeel uit te trekken, maar uitslui
tend en alleen om de kunst zelve, die
*U uiteraard gaarne aan een ander
demonstreerden. De Engelse koning
Edward VII, die in zijn jonge Jaren
als „the first gentleman of the empi
re" de aanvoerder van de Engelse
society was, heeft als liefhebberij de
goochelkunst beoefend en schijnt
daarin geen gek figuur te hebben
geslagen. Het zal niemand verbazen
dat Edward VHI, de latere hertog van
Windsor die zoveel trekken met zijn
Koninklijke
goochelaars
grootvader gemeen had, van hem ook
deze liefhebberij voor goochelen heeft
geërfd. Van Leopold, de eerste koning
der Belgen die door zijn taktvol
optreden de parlementaire demokratie
in België heeft gegrondvest en met
waardigheid en bezadlgheid het hoofd
wist te bieden aan de hschelijkste
omstandigheden, is eveneens een ver
dienstelijk amateur-goochelaar geweest
(zoals de loffelijke kwaliteiten die wij
van hem hebben opgesomd trouwens
al deden vermoeden!). Ook Alphons
Xm van Spanje deed aan goochelen.
Voor goochelaars van formaat be
hoeven we overigens niet alleen de
vorstenhoven te beioeken, want ook
de edellieden hebben uit hun kringen
verschillende markante vertegen
woordigers opgeleverd. In de vorige
eeuw oogstte een zekere goochelaar
Dickson grote successen, maar achter
deze naam verschool zich niemand
anders dan graaf Alfred Saint Genois
de Grand Breucq, die het klaarblijke
lijk toch wel wat gênant achtte zijn
adellijke naam ln één adem met
goochelen genoemd te zien. Iets der
gelijks deed zich voor met de gooche
laar „l'Homme Masqué", die eveneens
in de vorige eeuw optrad. In werke
lijkheid was dit de Peruaan Antonio
de Gago y Zavala, markies van Crt-
ghuela, maar ln tegenstelling tot alle
anderen die we hier hebben genoemd,
was hij een rasechte beroepsgooche
laar, die onder het pseudoniem „de
gemaskerde man" grootse triomfen
De beroemdste goochelaarsdynas
tie stamt echter van Nederlandse
Daarover een volgende keer.
Nadruk verboden.
srland I. NTS: 19.00 Nieuws i
19.01 Voor de kleuters. VPRO: 19.0f
Patrouillewagen 64, TV-film. 19.35 De Flint-
tekenfilm. NTS: 20.00 Joumaa)
VPRO: 2050 Licht instrumentaal trio me
2056 Franse chansons. 21.0
Randfiguren, documentaire. 21.40 De Dinal:
Show. 22.30 Gesprek aan de schrijfta-
"2.40 Touristische tips mm
The Saint -Sophie, TV-film. 22.10 Einde.
20.00 Nws. 20.20
door Vlaanderen.
20.50 De luitenant draagt rokken, speelfilm.
22.20 Nws. 22.25 Voorstelling van het onvoor-
.telbare, gesprek v. David Dlmbleby met
28. De jongens fietsten heel behoed
zaam achter-de postbode aan. Af en toe
zagen zij hem een eind voor zich uit
tussen de stammen door rijden. Dan
hoorden ze eensklaps het geluid van
bijlslagen en toen ze een eind doorfiets-
tea ?agen ze dat ^qn heel stpl, mannen
bezig wat-én bomen te kappen.
„wat zou £ier a^n de h^nd zijn?"
vroeg Jasje. „Waarom zagen ze die
bomen om?"
„O, hier moet geloof ik een nieuw stuk
verkeersweg komen," antwoordde Blek-
kie. „Ik heb mijn vader er iets over
horen vertellen."
„Dat is ook jammer van dat mooie
stuk bos!" zei Josje.
„Ik zie daar in de verte een huisje,"
zei Blekkie. „Zou de postbode daar
wonen? Of moet hij er alleen een brief
afgeven? Wacht, we zullen de fiets hier
neerzetten en eens een kijkje gaan ne*
Blekkie zette zUn fiets t©8en een boom
en de jongens slopen tussen de bomen
door in de richting van het huisje. Het
was oud en een tikje vervallen, maar zag
er toch heel gezellig uit. Er groeiden
veel bloemen omheen en er stonden
konijnenhokken en kipperennen. De fiets
van de postbode stond tegen het hek.
De
„Hij gaat zijn konijnen eten geven!"
fluisterde Blekkie. „Hij woont hier dus."
„Ik kan me haast niet voorstellen dat
hij de brandstichter zou zijn," zei Josje
op gedempte Joon. „Hij loopt er zo
huiselijk bij. Wat doen we nu, Blekkie?"
„We kunnen hier niet •blieven," »ht"
woordde zijn vriend. „Ik moet de bood
schappen thuis gaan brengen. Mijn moe
der zal toch al niet weten waar ik blijf.
Maar we zullen de postbode in de gaten
blijven houden. Vertel nog maar niet aan
Jesje en aan je moeder wat we ontdekt
hebben. Anders gaan ze zich misschien
erg ongerust maken. Het is trouwens nog
best mogelijk, dat de postbode niets mét
die branden heeft uit te staan."
Herman Kahn.
Televisie morgen
Voor de kinderen.
NCRV: 18.00 Filatelistisch
er maar eens voor. 16.35
auto rubriek. 17.00-1750
92
Over het lage dak viel een zware regenbui en
de wind sakkerde aan de blinden toen Rena de
kussens wegtrok om zijn lichaam plat te leggen.
Daarna was ze bij de tafel gaan zitten om aan al
les te denken wat ze te kort gekomen was. Goeie
oom Wolter! Zijn handen waarmee hij het haar
uit haar ogen streek voor ze naar school ging, die
haar het brood reikten en de koffie inschonken in
de hoge blikken kroes die nog op de plank in de
kast staat. Veel te weinig heeft ze aan zijn goed
heid gedacht. Een hele nacht blijft ze waken. Een
paar keer staat ze op om wat blokken in de
kachel te doen en nog eens naar zijn gezicht te kij
ken. Het doet haar denken aan de gele steen die
aan de heiderand ligt, op de plek waar ze op
Dries wachtte.
Het is nog nauwelijks lioht als ze op 't Grobbe-
nuus komt.
Oom Wol ter is er niet meer.
Zweder, die haar tegemoet komt, staat pal stil;
dan loopt hij zonder te antwoorden net huis in.
Een ogenblik later is Marye gereed om met Rena
mee te gaan. Denk erom, hoort Rena de boer
zeggen. Alsof een Thase begraven wordt en de
kist openlaten, want ik wil mijn knecht nog zien.
Kom, zegt Marye zo vriendelijk en goed dat
het kropt in Rena's keel. Dan heb ik nu jou om
voor te zorgen, zou ze erbij willen voegen, maar
ze houdt dat voor zich zelf. Rena zou het niet
begrijpen, bovendien is Wolter nog niet helemaal
weg.
Marye wast en kleedt zijn lichaam, onderwijl
zachtjes tegen Rena pratend. Daarna bestelt ze
een voorname kist bij Gerben Stuve en ze gaat
door DIGNATE KOKREKTZ
naar Sax. Jij moet hem rijden, en leg denne-
takken op je wagen. Ik herinner me dat ouwe
Wolter zo veel van dennen hield, omdat ze altijd
groen blijven. En je moet hem eerst over de brink
rijden, onder de hoge bomen door en heel lang
zaam, Sax. Je begrijpt wel hoe we het hebben
willen.
't Zal nergens aan mankeren, vrouw Thase,
belooft de vrachtrijder.
Na drie dagen begraven ze ouwe Wolter Dem-
mer naast Lenter Borne. Alle Horsten die hun
werk in de steek kunnen laten, zijn erbij. De
vrouwen staan op zij aan de brink om naar de
met dennegroen versierde wagen te kijken. En
naar Rena die erachter loopt. Dat is de gewoonte
niet, maar Wolter Demmer heeft geen nakomelin
gen en ook geen verwanten meer, behalve de
bosmeid.
Ze bemerkt niets van de kijkende vrouwen en
van de stroeve blikken der mannen. Dag oom
Wolter zegt ze als de kist in de aarde staat. Op
haar knieën zittende strooit ze handen vol denne-
naalden en kleine takjes in het graf. Haar ruig
heel stil en proberen het te verstaan.
Je moet haar eerst tot zich zelf laten komen,
zegt Zweder tegen zijn vrouw. Ik heb al gezien
wie je in Libbe's plaats wilt hebben, maar Rena
is anders dan de jongen.
En dat is zo. Ze blijft in het huisje onder het
lage rieten dak, al kan ze 's nachts niet slapen.
Telkens loopt ze naar beneden om te kijken of er
iemand is. Overdag verschikt ze de kleine dingen
die op de schouw staan en in de kast. Ze vindt
het doosje met oom Wolters gespaard geld. Voor
Rena, leest ze in het deksel. Met een potlood,
scheef en ongelijk, heeft hij het daarin geschre
ven. Voldoende geld om tot de oogsttijd van te
leven. Ze bezint zich hoe weinig ze voor hem
deed terwijl hij werkte en zorgde. Altijd heeft ze
eerst aan Dries gedacht. Als ze beter op oom
Wolter had gelet, op zijn hoesten en de koude
rillingen waarover hij klaagde? Zou hij dan
langer geleefd hebben? Het zijn donkere gedach
ten die haar kwellen en ze kan nergens heengaan.
Nu en dan als haar snoepcenten op zijn, komt
Dries' zusje voorbij en hoort ze hoe het met hem
is. Voor een stuiver of wat suikerballetjes wil het
kind wel vertellen hoe het thuis gaat. Maar als de
broertjes erbij zijn of de vriendinnetjes, schaamt
ze zich en misschien roept ze ook wel even haar
als de anderen: bosmeid! Zelf naar de diele gaan
durft Rena niet meer sinds ze de landschut
tegenkwam in de zandweg. Hij had even naar
haar gekeken en vaag gegroet, alsof hij niet goed
zag wie ze was. Bovendien ziet Jent je haar niet
graag.
(Wordt vervolgd)
